Tien j aar J uliaea Regina Verzet van „links'' tegen nieuwe grondwet van De Gaulle slinkende Mendès-France verklaart „neen te sullen zeggen De „PRAVDA waarschuwt V.S. tegen aktie in Verre Oosten Bode bevelhebbers houden stafbespreking ADJUDANT VOLLEDIG IN ZIJN RECHTEN HERSTELD STOOKOLIE DUURDER VIERLING IN FRIESLAND Weg met de enghartigheid Dit weekeinde het warmst DE POSITIES WORDEN BEPAALD KHROESJTSJEV ONDERBREEKT VAKANTIE Commandant Zeven Provinciën Nasution treedt op tegen enkele oppositiegroepen Leider Masjumi in arrest 1 sji-1 sji mag de V.S. niet binnen BOM geworpen naar de Hongaarse legatie te Parijs Geen uitzending voor de T.V. Het weer. ee MORRIS 'êeforeyot/fay/ ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1958 o 82ste JAARGANG No. 30005 Fandaag tien jaar geleden heeft in de Nieuwe Kerk te Amsterdam de plechtige inhuldiging plaatsgevonden van Koningin Juliana. Ze vond plaats vlak na het afscheid van Koningin Wilhelmina en ze werd onmiddellijk gevolgd door dat ontroerende moment op het balkon van het paleis op de Dam. De grijze prinsesbevrijd van de last van een vijftigjarige regeringsperiode, die - als plotseling verjongd - haar dochter omhelsde ten aanschouwen van duizenden Nederlanders en als eerste het Leve de Koningin aanhief. De foto geeft het ogenblik weer, waarop de koningin de eed op de Grondwet aflegt. Bij diezelfde gelegenheid sprak zij de ontroerende, onvergetelijke tooorden waarin zij verklaarde te zijn geroepen „tot een taalt, die zó zvxiar is, dat niemand die zich daarin ook maar één ogenblik heeft thgedacht, haar zou begeren, maar ook zó mooi, dat ik alleen maar zeggen kan: wie ben ik dat ik dit doen mag?" "ietvolgthe^Tetr dictatori" De Russische premier, Nikita Khroesjtsjev, heeft zijn vakantie in de Krim onderbroken en is wegens „dringende kwesties", naar hij volgens Reuter donderdag aan de Britse Labourleider Tony Zilliacus heeft medegedeeld, in Moskou teruggekeerd. De diplomatieke waarnemers in Moskou menen, dat de dringende reden voor Khroesjtsjev om zijn vakantie te onderbreken op het internationale vlak moet worden gezocht. Volgens hen zijn er momenteel geen be langrijke kwesties in de binnenlandse politiek van Rusland. Naar de commentaren in vrijwel alle grote Moskouse bla den over de toestand in het Verre Oosten te oordelen is de reden van Khroesjtsjevs terugkeer naar Moskou de span ning in de Straat van Formosa. De „Pravda", het officiële orgaan van de Russische communistische partij, heeft giste ren gewaarschuwd, dat bij een Amerikaanse militaire actie in het Verre Oosten de Russen niet zouden volstaan met alleen maar toezien. Ook het regeringsblad „Izvestia" en radio Moskou hebben een soortgelijke waarschuwing laten horen. China en misschien ook Rusland slaat terug wanneer de Verenigde Staten interveniëren. Kapt. ter zee P. Cool benoemd Indonesië verklaart: Geen tinleveranties aan Rusland of China "h"' w- 20 cent per 100 liter Vo7i bisschopswijding van mgr. v. Doclewaard Vliegtuigongeluk in Brazilië Minstens elf doden „ORANJE" WEER NAAR INDONESIË 250 schoolkinderen reizen tot IJmuiden mee Sociaal commentaar Prauw met Indonesiërs in Nieuw-Guinea geland Falcon, Harris enTweedjassen Kans op onweer Aan zee Het weer in Europa BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21545 Abonnementen 2080Ï) Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. lOmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- loogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week, f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. tliHiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiHiH>ii>ii»iniiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiininiiiiiiimiiii Nu premier De Gaulle de campagne i i_i+0! van fitriifAM grondwet heeft ge- tbare leven te ont- smber, zullen stem- iaston Deferre, die Invloed heeft, heeft stemmen." Deze "positie-bepaling van Deferre "vormT1 Va" De GaU"e Zal opend, beginnen tal van figuren u t hetT "Z'J \r g? hullen, hoe zij straks, bij het referenda^°P? T u men. De socialistische burgemeester van Marsemfptember, zullen stem- bin«„ y,,i,i Marseille, Gaston Deferre, die tonnen zijn partij en in geheel Zuid-Frankr.jk grote invloed beeft, heeft v"'gens U.P.I. meegedeeld, dat hij vóór de grondwet «uien, jLreze Ir vunat er een nanwii/iiur to 'neer voor, dat het „linkse" verzet tegen De Gaulie minder soUde zaTziin dan aanvankelijk werd verwacht. Deze omstandigheid maakt het voor de erkelijk vastberaden tegenstanders van De Gaulle niet gemakkelijk zich re onttrekken aan het odium, dat zij heulen met de communisten. De ge- toelen radicaIe premier van Frankrijk, Pierre Mendes-France, heeft het er raj- °P Seuaagd. Tijdens een persconferentie in een Parijs hotel, die door zal 611 *ele visie werd uitgezonden, heeft hij verklaard, dat hij „neen" srrnJri'ggen h'j het referendum. Hij vindt het ontwerp voor de nieuwe en "gevaarlijk voor het land, gevaarlijk voor de rust in het land gevaarlijk voor de democratie", aldus Reuter en A.F.P. te brenge.n. Door uitzonderlijke zwak heid is die kans echter teloor gegaan. De kloof tussen Moslems en blanken is groter dan ooit. •jjy^Udès-France sprak tot meer dan ?ro^r^iSten- H5 zei' da* de nieuwe 1p"<f.rondwetten worden niet gemaakt dj>„ £ehoeve van een man", aldus Men- «s-trance. Hij vroeg zich af wie die «strekkende macht na De Gaulle ïïln ixiav-iit iict ^auile VolkSt hanteren. Voor het geval, dat het ge' z'ch in overgrote meerderheid te- dès e grondwet uitspreekt, aldus Men- bun' bieten de parlementsleden die si..^aanhangers opwekken „neen" te Vernij?en. nu voorstellen dat er in no- ®Ututio„bU algemeen kiesrecht een con- bin„ e vergadering wordt gekozen, korf!®11 een maand een eenvoudige «et grondwet opstelt. De grond mie a, ,1946 en de nieuwe van De Be^kkeid dUs Mendès, zijn" veel te in- coGrfWetgevende vergadering zou Frans» r,Van alle vrije volken van °°r dp! y nie moeten bijeenroepen sc'hapsver(j u iten van een gemeen- bestreed de stelling van 2e tusse„ 'e K bet gaat om een keu- vbaotisrtL nieuwe grondwet en het jvaar De -?den- "Dat is niet ^iemand weïï\ epubliek is dood' Ven. Wat wii ar te doen herle- grondwet de"!6" is- dat de nieu" Verbetert en vnlwUten van de oude 'echten verleent" ge democratische Als gevolg van het voortduren van de strijd in Algerije, aldus Mendès-Fran- ce, heeft De Gaulle op zijn reis door Afrika het recht van de Afrikaanse vol ken op onafhankelijkheid moeten erken nen. De kans op een Frans-Afrikaanse gemeenschap is daardoor verkeken, zei bUI „Want hoe kan dit recht later aan de Algerijnen worden ontzegd?" llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIII Met ingang van 1 september j.I. is benoemd tot commandant van H. M. Kruiser „Zeven Provinciën" de kapi tein ter zee P. Cool, voorheen hoofd van het Bureau Bewapening van de afdeling Materieel van het Ministerie van Marine. Kapitein ter zee Cool is de opvolger van kapitein ter zee M. J. Vos, die tevens commandant was van smaldeel I. Laatstgenoemd commando wordt tijdelijk waargenomen door ka pitein ter zee Cool. Tot deze commando-wisseling was reeds officieel besloten voor de stran ding van de kruiser. De voormalige commandant van de „Zeven Provinciën" blijft, in verband met de recente stranding, ter beschik king van de Marineraad. Bij besluit van de chef-staf van het Indonesische leger, luitenant-generaal Abdulharis Nasution, zijn in bepaalde delen van Sumatra en Celebes vier po litieke partijen verboden, namelijk de Islamietische partij Masjumi, de pro testantse partij Parkindo, de socialis tische P.S.I. en de „Partij van Ver dedigers der Onafhankelijkheid" (IPKI). Dit melden Keuter en TJPI. Ten aan zien van andere partijen wordt nog een onderzoek ingesteld, aldus blijkt uit het besluit van de chef-staf. Volgens Antara heeft de legerwoord- voerder in Djakarta, luitenant-kolonel Pirngadie medegedeeld, dat de maat regel is genomen omdat enige leden van deze partijen m bedoelde gebieden zich hadden schuldig gemaakt aan strafbare feiten, of verbindingen met het opstandelingenregiem hadden on derhouden. Overtreding van dit besluit kan wor den gestraft met zes jaar gevangenis straf. Voor bestuusleden van deze par tijen bedraagt de maximumstraf acht jaar. Het verbod geldt, wat Sumatra be treft, voor Midden-Sumatra, voor Riouw tussen Midden-Sumatra en Singapore, en voor Tapanuli tussen Midden- en Noord-S umatra. In een toelichting op het besluit ver klaarde de legerwoordvoerder nog, dat vele leidende figuren van deze partijen hadden deelgenomen aan de instelling van het opstandelingenregiem in Mid den-Sumatra. De maatregel is genomen ter handhaving van de rust en orde. Volgens het regeringsgezinde Indone sische blad „Bintang Timur" is de lei der van de Masjumi, Kasman Singodi- medjo, gistermiddag in zijn woning te Djakarta gearresteerd. Kasman heeft onlangs grote opschudding verwekt in politieke kringen door te verklaren, dat als de leden van de opstandelingenre- gering berecht worden, de regering van Djakarta eveneens terecht moet staan, omdat beide evenzeer schul dig zjjn. rji rp 7 De wereld telt slechts weinig reu- zenpanda's (een soort beer) en er zijn er slechts vier in gevangen schap. Men zal zich dus de vreugde van de Amerikaanse dierentuin kun nen voorsellen, die er onlangs in slaagde zo'n panda voor circa 150.000 gulden te kopen van een handelaar die in Nairobi woont. De vreugde was echter van korte duur, want de Amerikaanse autoriteiten hebben be paald dat de panda, die Tsji-Tsji heet, Amerika niet mag binnenkomen. Het beest komt nl. oorspronke lijk uit communistisch China en valt dus onder het handelsverbod, aldus meldt Reuter. nadruk, verkocht aan de Sovjet-Unie of communistisch China in strijd met de internationale tinmver- eenkomst, aldus Antara. Slechts heeft de Indonesische regering aan de Sov jet-Unie voorgesteld zich aan te slui ten bjj de tinovereenkomst. tVptPjd^s ®8 van °°rdeel d.» a pt de regerinir h», "at de grond- bij een geschil i moet geven (Van onze Haagse redactie) Minister Staf heeft de Voorburgse adjudant, die sedert 5 oktober van het vorige jaar was geschorst in de uit oefening van zjjn dienstbetrekking bij de inspectie van de militair genees kundige dienst in Den Haag, volledig in zjjn rechten hersteld. Woensdag had de minister doen weten dat het voornemen de adjudant ontslag te verlenen voorshands ongedaan was gemaakt. Vrijdag ontving de adjudant een schrijven van de inspecteur van de militair geneeskundige dienst waarin werd medegedeeld dat het aangezegde ontslag uit de dienst als beroepsmilitair met ingang van 1 december 1958 door de minister werd ingetrokken, dus niet „voorshands". Tevens werd in het schrij ven meegedeeld dat dr schorsing van de adjudant met ingang va1- 5 september werd opgeheven. De minister liet ver der weten dat hij de adjudant over het tijdvak van de schorsing een onver plichte uitkering heeft toegekend tot een bedrag gelijk aan de kor'ing die tijdens de schorsing op het salaris van de adjudant werd toegepast. Naar verluidt zal de adjudant in een andere functie bij de inspectie van de militair geneeskundige dienst te werk worden gesteld. Als gevolg van recente stijgingen van de wereldmarkt-noteringen, zullen met ingang van maandag 8 september a.s. de verkoopprijzen van enkele aard- olieprodukten worden verhoogd. Deze verhoging bedraagt voor gasolie, auto- gasolie, huisbrandolie en dunne stook olie 20 cent per 100 liter. Ook enkele zware stookoliën onder gaan een geringe prijsverhoging, nl. f 1,35 per 1000 liter voor stookolie 300- 500 sec. en f 0.80 per 1000 kg. voor stookolie 800 sec. De verkoopprijzen voor de overige produkten ondergaan geen wijziging. Een Hongaarse emigrant, Kalmar Stark geheten en 32 jaar oud, heeft een benzinebom geworpen naar het gebouw van de Hongaarse legatie in Parijs. De bom richtte volgens U.P.I. niet veel schade aan; slechts een stapel pa pieren vloog in brand. Employé's van de legatie verzekerden de politie, dat de verbrande papieren niet belangrijk waren. Stark woont reeds elf jaar in Frank rijk. Hij is kleermaker. Aan de politie deelde h« mede, dat hij geen bepaald politiek oogmerk met zijn daad had, maar gehandeld had „naar een ogen blikkelijke ingeving". In Taipeh op Formosa heeft men volgens United Press International be richten ontvangen, volgens welke de be velhebbers van de communistische strijdkrachten, die op het vasteland te genover de Quemoy-eilanden zijn ge legerd, drie dagr geleden een bijeen komst hebben gehouden, waarop de te volgen strategie is besproken. In Chi nees-nationalistische kringen verwacht men als gevolg van deze conferentie een wijziging in de situatie: ofwel een doel bewuste aanval, of een algemene ontspanning. Keuter meldt uit Washing ton, dat minister Dulles daar op een vertrouwelijke conferentie heeft ver klaard, dat de Vrrenigde Staten zullen vechten, als dat nodig is om Quemoy en Matsoe uit communistische handen te houden. Deze met-officiële verklaring van Dulles wordt beschouwd als een nog krachtiger waarschuwing aan com munistisch China dan die van presi dent Eisenhower van donderdag. Engeland en Canada dringen er overi gens bjj Amerika op aan zich bij de ge spannen situatie in de Straat van For mosa de nodige zelfbeperking op te leg gen. De Canadese minister van buitenland se zaken, Sidney Smith, heeft in de Ka mer openlijk verklaard, dat hij derge lijke stappen heeft ondernomen. Hij heeft de Amerikaanse regering ook la ten weten, dat Canada geen enkele ver plichting heeft, als er een conflict in de Straat van Formosa mocht uitbre ken. De heer Lautenbach uit Deinum (Fries land) in het ziekenhuis gefotografeerd bij de drie couveuses, die zijn pasge boren vierling bevatten. De kinderen werden in Deinum geboren doch direct daarna naar Leeuwarden gebracht. De babies zijn kerngezond. Ook de moeder maakt het goed. Vice-admiraal Roland Smoot, de com mandant van de Amerika use vloot- strijdkrachten in het gebied van Formosa De K.R.O. betreurt het zeer, dat hij geen televisie-uitzending kan verzorgen van de bisschopswijding van mgr. dr. J. A. E. van Dodewaard, de coadjutor van mgr. J. P. Huibers, dinsdag in de kathedrale basiliek St.-Bavo te Haar lem, aldus het hoofd van de K.R.O.- televisie, de heer J. Casteleijns. Vanzelfsprekend heeft de K.R.O.-tele- visie alles in het werk gesteld deze plechtigheid uit te zenden. Maar toen zij ongeveer zes weken geleden aan de technische dienst van de N.T.S. vroeg of een uitzending uit Haarlem op deze dag kon geschieden, werd na een on derzoek geantwoord dat dit niet mogelijk was. Er zijn de eerste dagen van deze maand zoveel reportages, waarbij de reportage-wagens van de N.T.S. nodig zijn, dat er geen gelegenheid meer kon worden gevonden voor deze dinsdag. Er waren, zo werd ;n het antwoord mede gedeeld, geen personeel en geen wa gens beschikbaar voor deze uitzending. Nu mag men, aldus de heer Casteleijns. in een ochtendblad wel beweren, dat deze dag de reportagewagens in de ga rage zouden staan, maar dat betekent nog niet dat zij daarom beschikbaar zouden zijn. Wij kunnen er niet aan be ginnen, bovendien is dat onze taak niet, te onderzoeken of het antwoord van de technische dienst van de N.T.S. in alle ojfzichten juist is, aldus het hoofd van de K.R.O.-televisie. Er zijn gisteren zeker elf personen omgekomen bij het verongelukken van een verkeersvliegtuig van de Braziliaan se maatschappij Loide Aereo Nacional nabij Campina Grande in de Braziliaan se staat Paraiba, aldus een te Rio de Janeiro opgevangen radiobericht. Het toestel verongelukte kort voordat het zou landen op het vliegveld van Campi na Grande. Na vier touristenreizen naar de Mid dellandse zee zal de „Oranje" van de Stoomvaart Maatschappij „Nederland" onder commando van de nieuwe gezag voerder J. H. Schulting thans weer een rondreis maken via o,a. Indonesië. Het schip vertrekt maandag 8 september van de Javakade te Amsterdam. Het is na vertrek van Southampton geheel vol geboekt. Een 250-tal z.g. micro-touris- ten (schoolkinderen onder leiding van hun onderwijzers) vaart bij wijze van schoolreisje mee van Amsterdam naar IJmuiden. Te beginnen met de uitreis van de „Oranje" op 5 november a.s. zal de route worden doorgetrokken naar Australië. De „Oranje" vaart dan als volgt: Amsterdam, Southampton, Ge nua, Port Said, Suez, Colombo, Penang, Singapore, Djakarta. Melbourne. Syd ney en terug langs dezelfde plaatsen. (Van een medewerker) De weet- en leergraagheid van de mens, die niet zelfstandig leerde denken, is als de losgeraakte dob ber van een vishengel in woelig water. Er is geen diepgang en de richting is onbepaald. Wanneer men in het gezel schap van zulke mensen moet verke ren kan men zelfs het luisteren naar de gesprekken slechts korte tijd vol houden. Eraan deelnemen is een vol slagen onmogelijkheid. Men ervaart zulks in de trein, op fa milieavondjes. in de fabriekskantine en bij de beruchte rondvraag op vergade ringen. Wanneer dan iemand, van wie verondersteld wordt dat hij ergens iets van weet. geen mening geeft, en maar liever zwijgt dan met het domme ge zwets mee te doen, krijgt hij gauw de naam van verwaand te zijn. Hij zal zich, wanneer hij ook overigens ver standig is, hier niet veel van aantrek ken, maar wel zal hem een gevoel van spijt bekruipen, omdat er zoveel men sen zijn, die. betrokken bij de allerbe langrijkste gebeurtenissen in het leven, hierop niet de minste kijk blijken te hebben. En nu willen we het niet opnieuw hebben over de geestelijk luie massa- mens die we vo- rige week in onze beschouwing be trokken. Neen. nu hebben we zeer concreet voor ogen een H.B.S.-leraar, die zich opgesloten heeft in zijn eigen vak, een hoofdambtenaar met middelbare opleiding die nog slechts per formulier en per schriftelijke op dracht kan denken. Maar ook zien we voor ons een hooggeschoolde vakarbei der, die elke metaallegering kent en al le bewerkingsschema's, maar tenslot te, evenals de anderen, iemand die niet buiten zijn enge kring kan of durft te treden. Sommige „medialen?" Zij zagen Pla to en Virgilius alleen maar als lastige vertaaistukken waar ze bij het beha len van hun eindexamen van af waren. In en voor hun verdere leven hebben deze werkelijk groten der aarde hun niets meer te zeggen. Hun verdere ide alen liggen even hoog of laag als die van vele vakarbeiders; hoe kan ik per soonlijk vooruit komen. Nu is er natuurlijk alles voor te zeg gen dat iemand poogt vooruit te komen. Daaraan danken we zelfs de vooruit gang van de gehele samenleving. Maar wanneer de allesoverheersende gedach te is: ais ik maar vooruit kom, als mijn salaris maar stijgt, als ik na mijn zestigste maar binnen ben, dan moet het toch duidelijk zijn, dat we een ver zameling egoïsten gaan vormen, die het beeld van een collectie nijdgrage roof dieren gaan vertonen. (Vervolg op pagina 7) Volgens informaties van de bevolking is een prauw geland op het eiland ..Am sterdam" ten noorden van de Vogelkop (Ned. Nieuw-Guinea) met ongeveer veertig personen, afkomstig uit Indone sië, aan boord. Bestuur en politie stel len een onderzoek in. Advertentie BARTEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL 717162 Verwachting tot zondagavond (opgemaakt te 11.15 nur) Minder warm en hier en daar een regen- of onweersbui. Overwegend matige wind tussen zuidoost en zuid west. Zondag: Zon: 6.00-19.16. Maan: 15.09. Maandag: Zon: 6.02-19.13. Maan: 0.05-15.55. (Van onze weerkundige medewerker) Dit weekeinde zal waarschijnlijk het warmste van deze zomer zijn. Ons land i ligt dicht bij het centrum van het hoge- drukgebied dat nu al een week lang voor stralend nazomerweer heeft ge zorgd. Weliswaar neemt dit hogedruk- gebied in betekenis af, maar toch mag men zondag in het binnenland een temperatuur tot boven de 30 gr. C. ver wachten. Door de vlakke luchtdrukver deling zal er in de middag langs de kust wat zeewind zijn. De onweers storingen, die zich boven Frankrijk ont wikkelen, komen via België geleidelijk naar het noorden waardoor in het zuiden van ons land vooral zondag de onweerskans toeneemt. Ook zondag nog warm en zomers strandweer. Een kleine kans op een onweersbui in het zuidwesten. Temp. i in de middag 25 a 26 gr. C. met plaat- j selijk lichte afkoeling door zeewind. Zeewater 18 gr. C. Vooruitzichten: nog warm en zomers maar onweerskans wordt wat groter. max neersi. Station Weei temp. al gel. gisteren 24 uur Helsinki onbewolkt 18 0 Stockholm half bew. 23 0 Oslo geheel bew. 22 0 Kopenhager onbewolkt 21 0 bonden geheel bew. 24 2 Amsterdam licht bew. 26 0 brusseJ licht bew. 29 0 Luxemburg onbewolkt 26 0 Harijs zwaar bew. 30 0 Nice onbewolkt 25 0 Berlijn onbewolkt 25 0 r rankturt onbewolkt 26 0 viüncnen onbewolkt 25 0 £ür»ch mist 25 0 Genève mist 25 0 LAjcarno mist 23 0 Wenen onbewolkt 23 0 Rome onbewolkt 29 0 Innsbruck onbewolkt 29 0

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 1