De najaarsbeurs biedt
een rijke sortering aan
gereedschap en materiaal
Vakwerk wordt te duur
behoefte aan
creatieve ontspanning
en de
Huizense zenderpark
onder de hamer
stijgt
SPEUREN DOOR BEKLOPPEN
t
l
Meevaller van
IV2 ton
35 mille een flinke opbrengst
Kinderkopjes
Laatste schip met
repatrianten
De Gewone Man
gaat heen
i
Winnaar prijsvraag
behoeft geen belasting
te betalen
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1958
PAGINA 5
Examens
Aan de klank van het kloppen hoort de
medicus wat hij weten wil Ontdekking
van een Oostenrijkse arts
ale*
„Doe het zelf")
is in opmars
Doe het zelf, mevrouw, zegt een
explicateur tegen een bezoekster,
die belangstelling heeft voor verf,
welke over oud behang kan wor
den aangebracht. Het lijkt er op,
dat mevrouw er wel slag van heeft,
met de verfroller om te gaan.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Naar schatting is verleden jaar voor ruim honderd miljoen gulden aan
materiaal gebruikt door mensen in ons land, die zich het „Doe het
zelf" tot hun lijfspreuk gemaakt hebben. Er is voor miljoenen guldens
verf gesmeerd op muren, plafonds, deuren en oud behang; er zijn com
plete bankstellen gebouwd uit bouwdozen-voor-grote-mensen, die het blok
kenspel uit hun kinderjaren niet verleerd zijn. Respectabele pa's hebben
voor hun zoon een eigen kamertje op zolder gemaakt van latten en hard
board; moeders hebben haar kale keukentafel van een frisse plasticlaag
voorzien; studerende kinderen maakten hun eigen boekenschappen. Han
dige knutselaars hebben hun oude wekker „geëlektrificeerd"; amateur
tuinders maakten achter hun huis zelf een broeikasje. Er zouden dui
zenden voorbeelden te noemen zijn, want eigenlijk is vrijwel iedereen een
doe-het-zelver, al slaat hij maar een haak in de muur voor het nieuwe
schilderij, of al neemt zij maar de schroevendraaier ter hand om de los
geraakte deurknop vast te zetten. Voor honderd miljoen gulden is er in
één jaar getimmerd, geschilderd en behangen. De doe-het-zelf-winkels rij
zen als de spreekwoordelijke paddestoelen uit de grond en vindingrijke
fabrikanten brengen steeds weer nieuwe gereedschappen, artikelen en
materialen op de markt, die het zelf-doen tot een verleidelijke hobby
maken. De Doe-het-zelf-afdeling op de najaarsbeurs te Utrecht is hiervan
een duidelijke demonstratie. En wie in het eigen maandblad „Doe het
zelf" (oplage 60.000 exemplaren!) de mogelijkheden bestudeert, die met
al deze gereedschappen, artikelen en materialen binnen het bereik van
de knutselaar blijken te liggen, moet constateren, dat er een beweging in
opmars is, waarvan de gevolgen nog nauwelijks zijn te overzien. Mogen
we de deskundigen geloven, dan staan we nog pas aan het begin; in
Amerika is deze ontwikkeling reeds veel verder gevorderd.
Er zijn zeer vodr de hand liggende
redenen te noemen, die deze ontwikke
ling bevorderen. De voorzitter van de
Stichting „Doe het zelf" (we zouden
geen Nederlanders zijn wanneer we er
geen stichting voor hadden opgericht)
de heer G. J. Kempen, heeft onlangs
op een persconferentie gewezen op het
ontbreken van voldoende vaklieden, die
„klusjes" in huis snel, efficiënt en te
gen redelijke prijs willen verrichten.
Een argumentatie dat voor geen etgen-
spraak vatbaar is. Wie kan er tegen
woordig nog op rekenen, dat één tele
foontje voldoende is om binnen laat
ons royaal zijn een dag de loodgie
ter in huis te krijgen om de lekkende
kraan van een nieuw leertje te voor
zien? Wie krijgt binnen redelijke tijd
een vakkundige timmerman aan de bel
om de klemmende keukendeur bij te
schaven? En lopen de huisschilders
?-^TSaZ°l_h?rd» om even een kale plek
huiskamerdeur bij te werken?
Er zijn vanzelfsprekend talrijke gunsti
ge uitzonderingen, maar over het alge
meen lopen de ambachtslieden niet zo
hard, wanneer het om kleine huishou
delijke reparaties gaat. Er is een te
kort aan geschoolde vaklieden en het
uurloon is zo hoog, dat de overigens
juiste rekening vaak niet in verhouding
staat tot de betekenis, die de bewoner
aan de reparatie hecht. Ligt het dan
niet voor de hand, dat men zelf een ha
mer of schroevendraaier pakt?
Er is na de bevrijding nog iets bij-
gekomen. Vóór de oorlog was de huis-
baas graag bereid, een nieuw behange
tje te geven en de boel knap in de verf
te zetten, wanneer men maar zo vrien
delijk wilde zijn, in zijn huis te komen
wonen. Maar welke huisbaas laat te
genwoordig nog iets aan het interieur
doen, dat niet dringend noodzakelijk
is? Dat de huurprijs niet gestegen is in
verhouding tot de onderhoudskosten, is
een redelijk argument, maar het
brengt geen nieuwe verf op de keuken
deur. En hoeveel huurders kunnen hier
voor een vakman betalen?
Er komt nog iets anders bij. De toe
nemende mechanisatie van het ar
beidsproces en de dodelijke eentonig
heid van veel administratieve arbeid
scheppen steeds meer behoefte aan
creatieve ontspanning. Wie de hele dag
niets anders doet dan tienduizend keer
hetzelfde schroefje in dezelfde radio-
kast draaien of verkoopstaten controle
ren, wil in z'n vrije tijd wel eens iets
anders, wil wel eens een eerlijk stuk
werk onder z'n handen hebben, dat hij
zelf bedacht heeft en helemaal zelf
mag voltooien. Hij beperkt zich dus
niet tot het repareren van een schake
laar of scharnier, maar waagt zich ook
aan een salontafeltje, leeslamp of
°eikasje.
Ambachtsman moet
5ich aanpassen
Dit alles blrjjt
voor handel en zonder gevolgen
zinnen wordt de lo^H' In V0le ge"
gebeld, hoeft de timm?rman "let„ meer
te komen. Men doet het»^ met meer
bachtsman kan dit botreVen a™I
niet ongedaan maken. Hij doet'er Vpr-
standig aan, niet afwijzend tegenover
deze beweging te staan. Ue voorzitter
van de jaarbeurs, dr. G. van der Wal,
heeft er dezer dagen nog op gewezen.
De ambachtsman kan nu zijn hulp
voor zwaardere karweien bewaren, al
dus dr. Van der Wal. Hp kan boven
dien een taak in de distributie van doe-
het-zelf-artikelen op zich nemen. Want
hier zal op den duur zich een belangrij
ke ontwikkeling voltrekken, zeker wan
neer t.z.t. de arbeidstijd wordt verkort.
H„X"™iddels doen zich reeds strubbe-
In Gelderland en Over-
sloten ,l!bPn de schilderspatroons be-
van fabrieken6dnmeeri,t!i ge.br.uikffn
verf leveren én w doe"het'Zel
2-prpn Het ze^-doen propa-
lijk, dat met dergeUiL°"WrrSChihnï
zelf-doen de kop wordt I,el5
recht schrijft „Doe hJTe"
hoofdartikel, dat geen mf.„' in, eSF
dat de fabrikanten voor deze
datie zouden zwichten en dat n*
„e verfpotjes uit de wtakSl tonden
verdwijnen. Ergens zullen zii vn„
daan komen.
Maar het conflict heeft twee kanten
Wanneer wij goed zijn ingelicht, geldt
het bezwaar van de schilderspatroons
vooral de slagzin, dat het vakman
schap in de verfpot zit. M.a.w. de huis
vader, die z'n keuken wil opknappen,
behoeft geen vakman te zijn, behoeft
S? niets van te weten. Wanneer hij
v?iaar deze of gene verf gebruikt, komt
~0 karwei feilloos voor elkaar. Het-
vele ervaren doe-het-zelvers een
yb'gszms misleidende voorstelling van
zullen vinden. Enig inzicht en
beetie handigheid zijn noodzakelijk,
men tenminste een draaglijk resul-
kinn Sereiken. Het is niet zo, dat een
wLde kan doen.
ni_„. ,zeU-doen wordt vaak voorgesteld
ppn ledereen in een verloren uurtje
Parketvloer in de salon kan leg-
zani f° gl,ad en gaaf als in de spiegel-
on o.!, Versailles; alsof men maar
een apje behoeft te klimmen om
!5", rimpelloos pi
met het invullen
Ppn 7/ -)^ "ciiueic xe Klimmen ujua
met wPi„ ?,s Nafond te krijgen; alsof
Werk 1 enUllef van een bon het mees-
reau reent 1 zelfbouwen van een bu-
nt e eds gedaan
de advertent; n ls> AIs men bepaal-
deren tegenwoord?a§ geloven' is schil"
hele gezin dat in ee"feest voor het
met een kopje koffie zondaS?® pakken,
tafel in no tirne n u n de bloemen op
aanschijn verandert huiskamer van
da?^hertgde docket™6! ontkend worden,
«at net de doe-het-zelver wel gemakke-
uitschieter, maar de ledikantjes, stoe
len, kastjes enz., die andere knutse
laars ter opluistering van de expositie
hebben ingezonden, zijn een betrouwba
re graadmeter voor wat het zelf-doen
vermag.
De doe-het-zelf-beweging is in op
mars, er is geen twijfel meer aan.
Waartoe zij zal leiden, kan thans nog
slechts vermoed worden. Maar dat zij
enorme gevolgen zal hebben voor am
bacht, handel en industrie, kan nu
reeds worden vastgesteld. De najaars
beurs heeft ons in deze overtuiging nog
gesterkt. Ambachtslieden en winke
liers zullen er goed aan doen, deze
trend niet mis te verstaan.
(Van onze correspondent)
De belastingkamer bij het gerechts
hof te Leeuwarden heeft een beslissing
genomen waardoor de heer A. Krom
hout v. d. Meer in Beetgum f 150.000
wordt bespaard. De heer Kromhout
won verleden jaar in een Kijk U Rijk
prijsvraag een bedrag van ruim
f 253.000. Hij had strikt genomen hier
f 150.000 belasting van moeten beta
len als de belastingkamer niet had
beslist dat hier niet kon worden ge
sproken van uit arbeid verworven geld
omdat de geluksfactor hier de over
wegende rol heeft gespeeld. Het mi
nisterie van financiën heeft nu boven
dien afgezien van het aantekenen van
cassatie tegen het arrest van de be
lastingkamer.
De hele dag schuifelen honderden
doe-het-zelvers van stand naar stand.
Terwijl het in de overige hallen de eer
ste dagen vrij rustig was, heeft de doe-
het-zelf-expositié van de eerste dag af
veel publiek getrokken, vooral
's avonds, wanneer de exposanten in
een gemeenschappelijk demonstratie
centrum een aantrekkelijke show weg
geven.
En dan moge het zijn, dat een en an
der in de kelder, het schuurtje of de
keuken van de doe-het-zelver niet zo
vlot en gemakkelijk Verloopt als de he
ren exposanten willen doen geloven, het
is een onmiskenbaar feit, dat de doe-
het-zelf-beweging enorme mogelijkhe
den biedt. De expositie bewijst, dat de
fabrikanten het dóór hebben, het pu
bliek eveneens. Het zeiljacht, dat een
Utrechtse knutselaar bouwde, is een
Advertentie
Babyderm Haarwater (Haar-
groei-tonic) legt reeds in de jeugd de
basis voor een gezonde haargroei.
Flacon f 1.90. Voor lange tijd toereikend
Babyderm Kinder-Shampoo:
Geen traantjes meer, niet scherp voor
de OOgjes.Toereikend voor ±60 wassingen.
Roc. 11.25. Alleen In Apoth. en Drogisterijen.
Het was broeierig warm in de gro
te zaal van hotel De Rozenboom te
Bussum, zo warm zelfs, dat veiling
meester Wesselius, die vanwege de
verkoop van de opstallen van het Hui-
zer zendstation in dienst van de Staat
der Nederlanden was, er zijn jasje bij
uittrok. Herhaaldelijk schonk hij het
water uit de karaf in zijn glas en ge
noot met volle teugen van het kostelijk
nat, waar de opkopers, in boezeroen
en met bretels, watertandend naar za
ten te kijken. Een was er die bij dit his
torische gebeuren Willem Vogt haal
de nog wel eens een paar natte voeten
op dat Huizense zenderpark, dat giste
ren onder de hamer ging het bijpas
send decorum niet uit het oog verloor.
Dat was de inspecteur der domeinen,
de heer P. M. Roggeveen, die in een
strak zittend blauw colbertjasje met
vlinderstrik ruim tweeënhalf uur recht,
op bleef zitten als tegenwicht van de
opkopers, die helemaal geen oog had
den voor decorum doch alleen voor de
169 kavels die gekocht moesten worden.
Met donkere grafstem las makelaar
Wesselius op zijn vinger gekeken door
zijn charmante secretaresse, twee pagi
na's veilingvoorwaarden voor, maar de
opkopers hadden daar helemaal geen
belangstelling voor. Zij kozen de wijs
van een lied uit de glorietijdperk van
het Nederlandse voetbal tot hun favo
riete song en zongen, variërend naar
eigen inzicht, van „We gaan naar Lo-
pik" of „We gaan naar Huizen."
Het was de voornoemde charmante
secretaresse van de veilingmeester, die
de zaak aan het rollen bracht. Visser
kocht een kavel. „Welke Visser" vroeg
ze. „Die" zei de veilingmeester. „Die?
O, de kale" zei ze hardop", en Visser
zal deze bijnaam wellicht ten eeuwigen
dage houden. Ook Kramer uit Amster
dam zal voortaan met een bijnaam door
het leven gaan. Het ging precies zoals
bij Visser. „Die? O, de dikke" was nu
de repliek van de secretaresse en ook
Kramer, de grote man van deze veiling
en met 17.178 gulden voor de zes zend
masten en de stalen draaitafel de gro
te koper op deze bijzondere veiling, zal
voortaan met een bijnaam door het le
ven gaan. Hij sputterde nog wel even
tegen: „Niet schelden, juffrouw" maar
de opkopers lachten luidkeels en hadden
het steeds maar over de „kale" en de
„dikke".
Perschef Duyvesteyu van de NSF te
Hilversum had ook grote belangstelling
voor deze verkoping, want uiteindelijk
betrof het een zaak, waarmee de NSF
nauw verbonden was. Hij was zo in
„trance" dat hij zelf bij de verkoop van
een „bureau ministre" zijn hand on
gemerkt opstak. Veilingmeester Wes
selius had het voor 16 gulden al aan
hem verkocht, voordat de heer Duy-
vesteyn er erg in had. Het bleek hele
maal niet de bedoeling te zijn en na
dat de veilingmeester de excuses van
de heer Duyvesteyn had aangehoord,
ging het „bureau ministre" toch nog
voor 18 gulden weg.
Pier Tania was er met Coen van
Hofwijck van de Televisie, Guus
Weitzel en Henk van Stripriaan waren
er voor de radio. De televisie stond hier
dus bij zijn voorloper en concurrent de
radio. Het was een plezierige boel voor
de TV bij deze „begrafenis van zijn
voorganger, de concurrent". Veiling
meester Wesselius trok rich hiervan
echter weinig aan. Hij ging rustig
voort, kavel na kavel volgde: een zeis
voor 16 gulden, een aggregaat voor
1000 gulden, opvliegende kopers die
zeiden geboden te hebben voor de klap
van de hamer viel en een streng toe
ziende inspecteur dei domeinen, die zei
dat het niet zo was. Opkopers verzoch
ten zo nu en dan een aantal kavels in
eens te verkopen, de veilingmeester was
in dit opzicht gewillig, maar een enke
le keer moest hij toch zeggen: „Neen,
mannen, ik heb geen behoefte aan huts
pot" en dan ging het ook kavel voor ka
vel.
Zo sleepte deze Bijzondere verkoping
zich naar het „klapstuk" van het ge
heel. Tot viermaal toe gingen de zend
masten, eerst apart en daarna in com
binatie van twee en twee, daarna in
combinatie van zes en tenslotte in com
binatie met de stalen draaitafel onder
de hamer door. Op 700 gulden mijnde de
heer Kramer de hele zaak af en voor
17.178 gulden weri het „klapstuk" zijn
eigendom. „Ik ga het slopen, want ik
moet toch werken" zei hij tegen Coen
van Hofwijck, uie hem voor de TV in
terviewde en laconiek voegde hij er
aan toe „anders kom ik toch in de
werkverschaffing terecht". Met de
laatste twee klappen van de veiling ver
diende veilingmeester Wesselius nog
even 3700 gulden voor de Staat, waar
door hij zijn totaal nog dicht in de buurt
van de 35 mille bracht. „Het was al
lemaal praktisch waardeloze rommel"
zei de chef van de PCJ-zender P.C.J.
Vulling ons; „dat dat nog zoveel kan op
brengen".
Het vanmorgen te Rotterdam uit In
donesië aangekomen regeringsschip
Waterman is het 94e en laatste schip
van het officiële urgentieschema voor
de repatriëring uit Indonesië. De Wa
terman was destijds ook het eerste schip,
dat Java aandeed om in pendeldienst
tussen Java en Singapore repatrianten
te vervoeren. Vanochtend ontscheepten
zich 778 passagiers, onder wie 39 niet-
repatriërenden.
In totaal zijn sinds 1 december 1957
36.500 personen uit Indonesië vertrok
ken. Men neemt aan dat er nog vijf tot
zes duizend Nederlanders in Indonesië
verblijf houden. Zij zijn hoofdzakelijk
in dienst van buitenlandse onderne
mingen.
'S-GRAVENHAGE, 5 >ept. Eerste
gedeelte notarieel examen: mej. D. A.
van Abshoven te Vlaardingen, en P.
S. B. J. Fest te Mook. Tweede gedeelte:
Th. J. G. Leerssen te Roermond.
knutselaar in z'n vrije urm (3oon) zeewaardig zeiljacht, dat door een Utrechtse
knutselaar tnzn vrye uren (3000) gemaakt werd uit afvalmaterialen (2000 gulden
en mans 30.000 gulden waard is.
bovendien niet geheel zonder gevaar
voor ongeoefende en nog niet zo handi
ge knutselaars, al is er op de najaars
beurs ook een serie elektrisch doe-het-
zelf-gereedschap uit Engeland, waarbij
de gebruiker wegens de dubbele isola
tie van de krachtbron nooit door de
stroom kan worden getroffen, aldus de
importeur.
Voor de minder gevorderden bieden
de doe-het-zelf-fabrieken een steeds
groter assortiment halffabrikaten. Mén
kan gedraaide houten en ook stalen ta
felpoten in vele maten kopen, zodat
men alleen de bovenbouw zelf moet
maken. Er zijn ook bouwdozen in de
handel, waarin men alle onderdelen van
meubels aantreft, keurig gezaagd op
maat en geschaafd, compleet met
schroeven, lijm en handleiding. De
prijs ligt een flink stuk lager dan van
het afgewerkte meubel in de winkel; er
komt namelijk geen tussenhandel aan
te pas, de fabriek spaart uit op arbeids
loon en de koper moet het meubel zelf
schuren, lakken e.d.
De najaarsbeurs toont voorts allerlei
materialen, zoals constructiestijlen,
wandbekleding van vilt en plastic, tex-
tiellijm, plastic bekledingsplaten, water
vaste vloertegels, deurpanelen, parket
vloeren, tegelboard enz., alles afge
stemd op het zelf-doen.
luk wordt gemaakt. Op de najaars
beurs waar de hele verdieping van
de grote Julianahal voor deze expositie
is ingericht worden b.v. tientallen
soorten verf getoond, die alle iets aan
trekkelijks hebben voor de leek. Verf
op plasticbasis, die gemakkelijk uit
strijkt en niet streept, verf_ zonder on
aangename geur, verf die in één keer
dekt, verf in tubes (dus geen uitdrogen
van potjes met restjes) en zelfs verf in
handzame spuitbussen, waarin zich
volgens het bekende principe van zon
nebrandolie en insektenverdeljjingsmid-
delen een fijne verstuiver bevindt.
De prijs ligt wel een stuk hoger dan
van andere verven, maar men werkt
®r zuiniger mee (althans op grote op
pervlakten en het resultaat is mooier.
r worden gereedschappen geëxpo-
yof waarbij de rechtgeaarde doe-het-
tris if z'n vingers aflikt. Handige elek-
vonr basisapparaten met hulpstukken
rv,i;;,.,Zagen' schaven, fraisen, schuren,
Lni;«n en zelfs boenen. Er zijn draai
en wSiY°.or bout en metaal, die ook
ken ril w-ste werkbankje te gebrui-
liike viu'o IJ zaSen een set voortreffe-
kpr work en schaven, die het moeilij-
nn^lwfP^hkelijk maken, voorts
vlakhankio11 0 van cirkelzaagboor en
een Primus propaan sol-
gereedschap. eR 6en serieP eenvoudiger
Men moet bij dit alles echter wel be
denken, dat alleen de onverwoestbare
hobbyist iets heeft aan een dergelijke
uitrusting. Wie alleen maar eens een
„klusje" wil opknappen, doet met der
gelijk gereedschap een te grote Inves
tering, die haar renfe niet opbrengt.
Het elektrische gereedschap l(jkt ons
(Van onze medische
medewerker)
meten van de
bloeddruk, zo hebt
u in de vorige kro-
mek gelezen, is een ver
nuftige methode om buiten
het lichaam te meten wat
zich binnen afspeelt. Ver
schillende andere onder
zoekmethoden rijn even-
a i00ns gecompliceerd door
de noodzaak inwendige organen op af
stand te moeten onderzoeken, omdat
huid, vet, spieren, kortom de be-
dekkings- en beschermingslaag van
de inwendige organen het de medicus
moeilijk maakt of hem zelfs verhindert
oog, oor of gevoel zonder meer te
gebruiken.
Het is niet de bedoeling, in deze
serie kionieken alle onderzoekingen
die een dokter verricht min of meer
uitvoerig te beschrijven. Het is immers
geen schriftelijke cursus: hoe word ik
door eens per week uur studeren
een goed medicus. Maar wel is het goed
als u enig idee hebt wat de dokter
doet en waarom. Het schept begrip
en kan nodeloze vrees voor de man
in de witte jas uitbannen.
^'s de. dokter de pols gevoeld heeft
cn de bloeddruk gemeten (het laatste
doet hij ook wel eens aan het eind
van het onderzoek) richt hij zijn aan
dacht op hoofd en hals, terwijl wij
ons nu meteen gaan bezighouden met
de romp. In dit holle lichaamsdeel,
dat door het middenrif in tweeën
wordt gedeeld (borst en buikholte)
liggen allerlei belangrijke organen.
In de buikholte bevinden zich onder
meer maag, darmen, lever en milt,
nieren en blaas en bij de vrouw de
geslachtsorganen. Voor de geoefende
hand is het bij slanke mensen soms
vrij goed mogelijk de inwendige or
ganen in de buik te vo len. Bij dik
zakken gaat het veel moeizamer. Bij
na alle onderzoekmethoden worden
door de vetlaag bemoeilijkt: van het
gewone onderzoek met de kloppende
en voelende hand, het luisteren met
de stethoscoop tot het afnemen van
bloed en het röntgenonderzoek. Al
weer dus een argument tegen het dik
zijn!
In de borstholte is het nooit moge
lijk organen te voelen omdat de
harde, niet meegevende ribben dit be
letten. Om de borstorganen (hart en
longen) te onderzoeken moeten wij
daarom anders te werk gaan.
Nu bijna 200 jaar kennen wij de
zogenaamde percussiemethode,
die ons op heel simpele wijze
veel kan leren over de dieper ge-
het grote belang van deze onderzoek
methode onderkend en ingevoerd aan
de Parijse medische faculteit, waarna
het pleit was beslecht.
Deze geniale, helaas vrij jong ge
storven geleerde heeft er nog een
nieuwe onderzoekmethode aan toege
voegd, de auscultatie: het beluisteren
van de geluiden van het lichaam
(hartslag, ademhaling, darmen) door
middel van de stethoscoop. Daarover
legen organen. Simpel wil hier, zoals
zo vaak, zeggen, dat het eenvoudig
is als het ei van Columbus. Je moet
er maar op komen. Maar veel oefening
is vereist om deze overigens inder
daad simpele methode te kunnen in
terpreteren. In 1761 heeft de Oosten
rijkse arts Auenbrugger de
percussiemethode uitvoerig beschre
ven. Percussie betekent kloppen. De
onderzoeker luistert naar het timbre
van de klank, die ontstaat bij het be
kloppen van een lichaamsdeel.
Het verhaal gaat dat Auenbrugger
als jongeling hielp in de wijnkelder
van zijn vader, die wijnhandelaar
was, en daar kennis maakte met
een beproefde methode om te bepalen
hoeveel wijn er nog in een aangebro
ken vat zit. Dat is aan de buitenkant
van een houten vat niet te zien, maar
wel te horen door op het vat te
kloppen: boven de vloeistofspiegel
klinkt het geluid hol, eronder dof. Het
is de verdienste van Auenbrugger
dat hij later als arts dit op de mens
is gaan toepassen. Aanvankelijk naar
het scheen met weinig succes, want
de medische wereld van die dagen
heeft zijn werk niet aanstonds naar
waarde geschat. De Fransman L a e n -
nee heeft ruim een halve eeuw later
zullen wij de volgende week nog iets
vertellen.
Bij het percuteren van de borst
holte zal het kloppen van de vinger
boven het met bloed gevulde hart een
doffe toon verwekken, meer naar op
zij zal de toon helderder worden ten
bewijze dat de vinger nu boven long-
weefsels klopt. Op deze wijze is het
mogelijk de grenzen van het hart te
bepalen. Tegenwoordig kan dat nog
nauwkeuriger geschieden door het
maken van een röntgenfoto van de
borstholte. Longon'-teking of vocht in
de borstholte kan soms eveneens door
het kloppen herkend worden. Er is
dan ter plaatse geen lucht meer aan
wezig, waardoor de heldere toon dof
(mat) wordt.
Ook de grootte van lever en milt
kan door het kloppen bepaald worden
en tenslotte zal de dokter door de
percussie van de buik op het spoor
komen van eventueel aanwezige ont
stekingen of gezwellen.
Al met al een gemakkelijk toe te
passen onderzoekmethode die zon
der dure en ingewikkelde instrumen
ten (al is de hand in hoge mate zelf
een „instrument") nog steeds van
grote betekenis is.
St
(NADRUK VERBODEN)
Met ingang van 1 oktober zal de be
kende KRO-rubriek De Gewone Man
uit het programma verdwijnen. De
luisteraars zullen deze mededeling stel
lig met enige teleurstelling vernemen,
omdat de Gewone Man een begrip is
geworden. Nu reeds meer dan twaalf
jaar is dit programma-onderdeel in
bijna elke avonduitzending van de
KRO doorgedrongen tot in de huiska
mers. Al die jaren is Wam Heskes de
vertolker van De Gewone Man ge
weest. In de eerste jaren was de tekst
van mr. Jan Derks en sindsdien van
Toon Rammelt. Al deze teksten heeft
de heer Heskes bewaard, en dat zijn er
meer dan 1600. De attractie van deze
rubriek was vooral de actualiteit van
het onderwerp, dat doorgaans op ge
voelige, en uitdrukkelijke wijze werd
behandeld. De getrouwe luisteraar van
De Gewone Man zal een rubriek in de
plaats krijgen, die op misschien even
andere wjjze nochtans even belangrij
ke dingen te zeggen krijgt als Toon
Rammelt door de mond van Wam Hes
kes.
