NU...ÉÉN GULDEN*
Het probleem der 17.000
vluchtelingen
Ziekenfonds Walcheren
ontslaat twee artsen
GRAMMOFOON INRUILACTIE!
Tijdelijk f 25.-
of f 15.- of f 10.-
terug bij aankoop
van een Philips
platenwisselaar van
f 159.- of f 135.-
Gelijk
m
PHILIPS
Gebouw voor kernreactor
van Delftse T.H.
Grafsteen
Meer gevallen in de sociaal-
psychiatrische sector
*res bestudeert de integratie
Congi
H. Vader over
bloedonderzoek
Onregelmatigheden bij het indienen
van herhalingskaarten
Handelsreiziger
houdt ƒ30.000
achter
Begin 1960 in gebruik
Henk Zoutendijk
naar N.-Guinea
tsbergen onthuld voor
Nederlandse waIvisvaarders
Culturele dank aan
Nederland
Tijdens congres in
Rome
Benoemingen in het
aartsbisdom
Dé door de Perion
opgeviste voorwerpen
Studente te paard
naar Wageningen
Prijsvraag toneelgroep
Arena
KATHOLIEKE RECLASSERING IN 1957
Kath. consultatiebureau's voor alcoholisme nog
steeds niet van rijkswege erkend
Directie N.H.L
S y mp athi est akin g
T weede-Kamerlid
stelt vragen
Poppenkast gaat mee
Als hoofdonderwijzer
naar Manokwari
Slachtoffer van aan
rijding overleden
WOENSDAG 10 SEPTEMBER 1958
PAGINA 3
Atoomconferentie in Cenève
Eén jaar voorwaardelijk
f 25.- terug voor een oude Philips grammofoon
of f 15.- terug voor een andere grammofoon
of f 10.- terug voor tien oude piaten
f 159.-
f 135.-
Advertentie
i
GEÏMPORTEERD DOOR: N V. CIGARETTES IMPORT CY - A. J. BLOK - SCHEVENINGEN
Nederland telt op het ogenblik on
geveer 17.000 vluchtelingen? Er ziin er
onder van oude datum; Wit-Russen
Armeniërs, op het eind van de eerste
wereldoorlog naar ons land gekomen.
Er zijn .refugiés sur place" bij: Hon
garen, Joegoslaven, die tussen de
twee oorlogen hier een bestaan zoch
ten tijdelijk bedoeld, maar wie door
de politieke omstandigheden de terug
weg is afgesneden. Er zijn nog altijd
enkele duizenden Joden van de grote
stroom, die voor het Hitler-regime is
uitgeweken, velen verder geemi-
greerd een groot deel echter omge
komen.' En na de bevrijding nogmaals
tal van ontheemden uit Midden- en
Oost-Europa, o.a. Poolse oud-strij
ders, die hier gevochten hebben,
Oekraïners, Hongaren, Joegoslaven,
Esten, Letten enz., en eindelijk de
grote massa der Hongaarse vluchte
lingen van de oktober-opstand 1956.
In een toespraak tot de deelnemers
van het 7e internationale congres voor
bloedtransfusie, dat deze dagen te Rome
heeft plaatsgehad heeft Z.H. de Paus
het standpunt der Kerk ten opzichte
van enkele problemen van morele aard,
Verband houdende met de genetica van
bloed, uiteengezet en nader toege-
probïe®ijn de behandeling van enkele
kwam ZTrVan genetica van het bloed,
vrot Amprfi' de paus te spreken over
hij als VOOrbeSe!d"°^ht Institute" <?at
lichtingen- en codns*^ v°or een m-
hoeve van verloofden „?.j 5-
„„„„ol hphoren te ouders, die
trouwbare inlichtingen te geven ovlr
kwesties van erfelijkheid en aldus in
belangrijke mate bijI te dragen tot hun
geluk en tot de veiligheid en de duur
zaamheid van de echtelijke band. Aan
het Dwight Institute wordt vaak de
vrane eesteld", zo vervolgde de H. Va
der, „of er betrekking bestaa' tu,f?n
de consultatie en de godsdienstige Pl'ch-
ten van de consultant. In feite boudt
de raadgeving op genetisch gebied zien
buiten het gebied der religieuze
ginselen. Er wordt geen antwoord ge
geven aan ouders, die vragen of zij
nog kinderen moeten hebben en de be
slissing hierover wordt voor hun ver
antwoordelijkheid gelaten. Men ver
strekt er geen inlichtingen over de ma
nier om een plan voor gezinsuitbreiding
op te stellen, want zoiets ligt buiten
het gebied waarop zijn taak ligt".
„Beter op de hoogte van de vraag
stukken der genetica en van enkele
erfelijke ziekten", aldus gaat de Paus
verder, „heeft de hedendaagse mens
meer dan in het verleden tot plicht
rekening te houden met deze verwor
venheden om voor, zichzelf en voor an
deren tal van moeilijkheden op licha
melijk en moreel gebied te vermijden
Hij dient aandacht te besteden aari
Blies wat aan zijn nakomelingenschap
blijvende schade zou kunnen toebrengen
en deze in een eindeloze keten van el
lende zou verwikkelen. Laten wij er
nu aan herinneren, dat de bloedver
wantschap tussen personen zowel in de
familiekring als in het raam van de
samenleving bepaalde plichten met zich
meebrengt. Ofschoon de formele ele
menten van elke mensengemeenschap
van psychologische en morele aard zijn,
vormt de afstamming er de materiële
grondslag van, die geëerbiedigd en te
gen schade beschermd dient te worden.
Wat Wij over erfelijkheid gezegd heb
ben," zo besloot de H. Vader zijn toe
spraak, „kan in ruimere zin ook van
toepassing zijn op de gemeenschappen,
die de mensenrassen vormen. Daar ligt
vooral groot gevaar in een al te zeer
de nadruk leggen op de betekenis en de
waarde van de radicale factor. Men
weet helaas maar al te goed tot welke
excessen rassentrots en rassenhaat kun
nen leiden. De Kerk heeft zich steeds
ten krachtigste verzet tegen zowel po
gingen om gehele bevolkingen uit te
roeien als tegen praktijken die geïn
spireerd worden" door hetgeen men
„colourbar" pleegt te noemen. Zij is
ook tegen elk experiment op genetisch
gebied dat geen rekening houdt met de
spirituele natuur van de mens en hem
zou willen behandelen als was hij de
gelijke van de vertegenwoordiger van
de een of andere willekeurige diersoort".
Aan de vraag, welke plaats deze
vluchtelingen onder ons innemen, hun
problemen, de mogelijkheid en het
verloop van hun integratie vormen
het onderwerp van het congres, dat
zoals wij reeds hebben medegedeeld,
maandag 15 september in Bellevue te
Amsterdam wordt gehouden.
Dit congres is georganiseerd door de
Nederlandse Federatie voor Vluchtelin
genhulp, het overkoepelend orgaan van
de instanties en verenigingen in Neder
land, die zich met de vluchtelingenzorg
bezig houden, in samenwerking met de
Raad van Overleg, waarin de organisa
ties der vluchtelingen zelf aaneengeslo
ten zjjn, de z.g. nationale organisaties.
Verder verlenen hun medewerking de
in West-Duitsland gevestigde „Europai-
sche Bildungsgemeinschaft Eiserner
Vorhang" en de Beweging Europese
Federalisten. Zo is het vooral de bedoe
ling van deze studiedag een inzicht te
geven in de achtergrond van de moei
lijkheden bij integratie van in het bij
zonder jeugdige vluchtelingen, die zijn
beïnvloed door de communistische ideo
logie en het levenspatroon achter het
ijzeren gordijn. In dit verband belicht
prof. dr. H. Kohier uit West-Berliin
„Das Menschenbild im Osten", Béla
Zöldi van de Europaische B ldungsge-
meinschaft: „Integrations-Schwierig-
keiten der ungarischen Flüchtlinge der
Oktober-Revolution" en houdt prof. dr.
H. Burgmans, rector van het Europa Col
lege te Brugge, een inleiding over
„Licht- en Schaduwzijden van het West-
europese Cultuurpatroon."
De nationale organisaties van hun
kant willen op 15 september hun
dankbaarheid tonen jegens het Neder
landse volk, dat hun integratie so
ciaal-economisch mogelijk heeft ge
maakt. Zij zuilen dit doen 's avonds
in Bellevue met een culturele mani
festatie. die een beeld wil geven van
het beste wat de ontheemden uit
eigen land hebben meegebracht op
gebied van zang, dans en muziek. De
internationaal vermaarde Estlandse
zanger Naan Pöld werkt hieraan mee,
de Letse sopraan mevr. Ludmilla Se-
pe-Ese een Poolse, een Hongaarse,
een Estlandse en een Sloveense dans-
groep het Slavisch Balalaika Orkest
Kazbek en het Utrechts Byzantijnse
koor onder leiding van dr. Myroslaw
Antonowytch. Een groot gedeelte der
culturele manifestatie zal door de
N.C.R.V. over de televisie worden uit
gezonden.
Advertentie
Het bestuur van het ziekenfonds
Walcheren te Vlissingen heeft besloten
twee zenuwartsen uit Vlissingen met
ingang van 16 oktober ontslag te ver
lenen als medewerkers aan zijn zieken
fonds. Met ingang van deze datum
zullen de patiënten van het zieken
fonds zich niet meer voor rekening
van dit fonds onder behandeling kunnen
stellen van deze specialisten. De reeds
in verpleging zijnde zieken zullen voor
verdere behandeling aangewezen zijn op
andere zenuwartsen.
De voorzitter van het ziekenfonds, de
huisarts J. S. Bloos uit oost- en w®s^"
Souburg, heeft medegedeeld, dat het
ontslag verband houdt met volgens het
bestuur gebleken onregelmatigheden bij
indiening van herhalingskaarten. Deze
herhalingskaarten moeten de specialis
ten uitschreven als vervolg op de door
de huisarts aan de patiënt verstrekte
verwijskaart, wanneer de behandeling
van een patiënt langer dan een maand
in beslag neemt. Voor elke maand, die
deze behandeling duurt moet een her-
halingskaart worden ingediend. De ho
norering van de verwijskaart, dus de
eerste kaart voor de specialist, bedraagt
8.50. De honorering van een herha-
lingskaart bedraagt 5.
Volgens het bestuur van het zieken
fonds zou zijn gebleken, dat in het eer
ste kwartaal van dit jaar door de ze
nuwartsen ingediende herhalingskaarten
een aantal kaarten bevatten voor pa
tiënten, waarvoor geen behandeling was
verstrekt.
Dokter Bloos deelde verder mede, dat
men zich ten sterkste benadeeld voelt
door de handelwijze. Men kon niet zeg
gen hoe groot het bedrag was, dat men
meende te kort te zijn gekomen. „Het
gaat ons niet om het bedrag, maar
om het principe", aldus de voorzitter.
De beide artsen verklaren over het
ontslag het volgende: „Wij verklaren
dat het gerezen conflict, door emotio
nele factoren, vormen is gaan aanne
men, welke buiten proporties zijn. Het
invoeren van een nieuw systeem be-
De aartsbisschop van Utrecht mgr.
dr. B. J. Alfrink, heeft benoemd tot
pastoor te Breedevoort de zeereerw.
heer G. J. Becker, tot kapelaan te
Utrecht (H. Catharina) A. W. M. Oos-
terwijk, Amersfoort (H. Henricus) A.
W. M. Mali, Apeldoorn (O.L.V. ten He-
melopn.) H. J. J. Becker, Zwolle (O.L.
Vr. ten Hemelopn.) W. Th. J. Bosch,
Baarn A J. Verhoef, Driel W. P. J.
Bertels (neom.), Utrecht (O.L.V. ten
Hemelopn.) Th. J. .E Holtslag, Olden-
zaal (H. Plechelmus) G. J. Pierik, Ulft
(H. Antonius) N. R. M. ter Pelle, Weg-
dam B. J. Velthuis (neom.), Utrecht
(H. Gerardus Majella) S. P. M. Hoor
nenman, Deventer (H. Johannes Vian-
ney) W. J. E. Vrehe, Soest (H. Fami
lie) F. M. I. Hermans, Hoogland Th.
A. F. de Groot, Haaksbergen (H. Boni-
fatius en Gez.) H. P. E. Fierkens
(neom.), Arnhem (O.L.V. Onbevl. Ont
vangenis) Th. de Lange, Enschede (H.
Jacobus) A. J. H. Groenen, Doesburg
W. A. Boelens, Harmeien L. C. F. van
Kempen (neom.), Arnhem (H. Willi-
brordus) A. R. Coppes, Zwolle (H. Mi
chael) H. H. J. Aveskamp, Kaalte (H.
Kruisverheffing) A. M. Th. Koch, Vaas-
sen G. H. Smithuis (neom.), Enschede
(H. Joseph) H. H. v. d. Hoogen, Zeist
(H. Familie) P. M. Pierik, Gendringen
A J. A van Vliet (neom.), IJsselstein
L. A. Bottenberg, Wehl C. F. A. van
Erp (neom.). Losser H. P. J. Jorna
(neom.), Amersfoort (H. Kruis) W. Q.
W. Pas, Wijk bij Duurstede A. J. M.
v. d. Jagt, Beek (Bergh) J. H. te Mol-
der (neom.), heeft eervol ontslag ver
leend aan pater J. A. M. Rijkers als
kapelaan te Mariaparochie en benoemd
tot kapelaan te Mariaparochie C. P. A.
Mijnhout, Overdinkel R. S. v. Mierlo
(neom), Groenlo J. H. Breuking, Hee-
ten H. J. M. Smithuis (neom.), Dunnik
J. H. J. Stappelbroek (neom.) Isidorus-
hoeve C. M. A. van Breemen (neom.).
Vervolgens heeft de aartsbisschop
opdracht gegeven hun studies voort te
zetten aan A. G. M. Jacobs (neom.) in
de klassieke letteren en aan v J. Veld
huis (neom.) in de theologie aan de
r.-k. universiteit te Nijmegen; en aan
H. W. C. Revenberg (neom.) in het
kerkelijk recht en W. A. J. Zandbelt
(neom.) in de theologie te Rome.
treffende de poliklinische hulp voor de
patiënten gaf aanleiding tot administra
tieve omissies welke direct werden toe
gegeven in een desbetreffende verga
dering met het ziekenfondsbestuur. Ga
ranties en alle mogelijke medewerking
werden door de artsen geboden om het
gerezen conflict tot oplossing te bren
gen. Desondanks werden door het zie
kenfondsbestuur Walcheren tegen de
artsen maatregelen genomen, welke
naar de inzichten van deze artsen niet
in overeenstemming zijn met het con
flict".
De Arnhemse rechtbank heeft een
48-jarige ingezetene van Zoelen tot een
voorwaardelijke gevangenisstraf van
een jaar met een proeftijd van drie
jaar veroordeeld. De man was verte
genwoordiger van een Betuwse firma
en had zich volgens de tenlastelegging
schuldig gemaakt aan het achterhou
den van ongeveer f 30.000.aan ge-
incasseerde gelden ten nadele van de
firma. De officier, er van overtuigd dat
verdachte nimmer meer tot dezelfde
fout zou vervallen, had acht maanden
voorwaardelijke gevangenisstraf geëist.
Van de meeste der door de Perion na
de ramp met de Hugo de Groot opge
viste persoonlijke bezittingen heeft men
niet kunnen nagaan aan wie der slacht
offers zij hebben toebehoord, zo meldt
het Spaanse blad ABC. Dank zij de hulp
van de enige Nederlandse inwoonster
van La Coruna, de echtgenote van de
Spaanse schilder Gerardo Porto, heeft
men kunnen vaststellen dat de Perion
van slechts één slachtoffer persoonlijke
documenten aan land heeft gebracht,
namelijk van de heer J. Bering. Deze
was als emigrant op weg naar Canada.
Uit zijn papieren bleek verder dat hij
nog onlangs door de Paus was ont
vangen.
lliliiiiiliillllllllllillllllilllillliiiililillliillilllllillililliiiinillll
Baukje Velde, een boerendochter
uit het Friese dorp Ureterp, die ,in
Wageningen aan de landbouwhoge
school agrarische sociologie gaat stu
deren, zal de tocht naar het verre
Gelderland te paard maken. Op haar
vaders merrie Walbecka hoopt zij
zaterdagmiddag in Wageningen te
arriverenwaar de noviciaatscommis
sie haar met gepast eerbetoon zal
ontvangen. De merrie Walbecka en
haar berijdster zullen ook verder
tijdens de ontgroeningsplechtiaheden
een belangrijke rol spelen. Baukje
Velde hoopt donderdagmorgen te ver
trekken, maar zij is er nog niet zeker
van, dat ze de heenreis in nauwe
lijks twee en een halve dag hele
maal te paard zal kunnen afleggen,
al is het paardrijden van jongsaf
aan wel gewend. Desnoods zal ze de
heenreis gedeeltelijk per veetrans
portwagen afleggen.
In de eerste week van oktober, cis
Baukje en Walbecka de groentijd in
Wageningen met succes hebben door
staan, keert het tweetal naar Ure
terp terug. Die terugreis wil Bauk
je tot elke prijs geheel te paard af
leggen. Ze heeft dan enige ervaring
met lange afstandsritten achter le
rug en behoeft tevens niet op esn dag
meer of minder te kijken.
Ei»mmi«ii>Lii«rjRi'»M)ii.'Pii» lïfliiïi iiii.i-iiMiii li..
I.MfllUOIWMIwmW
"in ii ii ii nu in, in in in ii ii
De Stichting Nieuw Jeugd Toneel
„Toneelgroep Arena" schrijft een prijs
vraag uit voor een toneelstuk of musi-
cal, geschikt om door Toneelgroep Are
na te worden gespeeld voor leerlingen
van het lager onderwijs
Er/Ün drie prijzen beschikbaar: één
vanJA00,° en lwee v"n f 500. Het met
1.000 bekroonde stuk zal door Arena
worden opgevoerd, terwijl de met 500
bekroonde stukken voor opvoering in
aanmerking komen. De jury bestaat uit
Mies Bouhuys, J. Nowee (Haagse
Kunststichting voor de jeugd), Erik
Vos, m?i- tod A. R. Werner (Rotter-
damse Kunstcommissie voor de jeugd)
en Nico Wijnen Stichtingsbestuur To
neelgroep Arena). De voorwaarden
voor deelneming zijn vervat in een re
glement, dat verkrijgbaar is aan het kan
toor van Toneelgroep Arena, Pieter
Bothstraat 12 te Den Haag.
PHILIPS
AG 1114 - Automati
sche platenwisselaar,
tevens platenspeler
met druktoetsbedie-
ning, 4 snelheden. Op
voet, als afgebeeld
AG 1014 - Dezelfde
automatische platen
wisselaar, tevens pla
tenspeler, voor inbouw
Aan de Oudelaan-Molensloot nabij de
nieuwe T.H.-wjjk te Delft zal binnen
kort een aanvang worden gemaakt met
het aanbrengen van de fundering voor
een koepelvormige hal, waarin eerlang
de kernreactor geplaatst zal worden,
welke de regering ten behoeve van het
hoger technisch onderwijs heeft aan
gekocht.
Rondom deze hal zullen volgend jaar
vijf laboratoria worden gebouwd en wel
voor reactorfysica, kernfysica, radio
chemie, tracerchemie en voor radio
biologie.
De hal zal worden gebouwd volgens
het bassinprincipe en krijgt als afscher
ming zware betonnen wanden van 2.4
meter dikte. Uit veiligheidsoverwegin
gen worden de personeningangen aan
gebracht op 1,5 en 10,5 m boven de
begane grond. Zij zullen bovendien wor
den voorzien van luchtsluizen. De in
gang voor auto's krijgt wel geen lucht-
sluis, doch wordt alleen maar geopend
wanneer de reactor buiten werking is
gesteld.
Als splijtmateriaal zal uranium wor
den gebruikt, terwijl normaal water
wordt aangewend als moderator en koel
medium. Dit water doet tevens in be
langrijke mate dienst bij de afscher
ming -tegen radio-actieve straling.
De beveiligingsapparatuur is zodanig
ontworpen en geconstrueerd, dat bij
iedere afwijking van de normale gang
van zaken in de reactor het splijtings
proces automatisch en onmiddellijk tot
stilstand wordt gebracht. Een speciale
stralenbeschermingsdienst houdt voort
durend controle op' alle plaatsen waar
ioniserende straling kan optreden op
Het jaarverslag 1957 van de Katholie
ke Reclasseringsvereniging maakt met
voldoening melding van de verbeterde
organisatie, zowel in de bureaus als
in de afdelingen. Er werden nieuwe bu
reaus opgericht, andere opnieuw in
gericht.
De verouderde structuur van de af
delingen werd omgevormd. Deze be
stond voorheen uit een niet gekozen
bestuur, dat zichzelf, onstatuair, aan-
yulde wanneer er een vacature was.
Afdelingen zijn thans met recht afde
lingen geworden, waar reclasserings-
bezoekers en toezichthouders stemge
rechtigde leden zijn.
Voor de Kath. Reclassering echter
is het werk belangrijker geweest, dan
de organisatie. Wat de nazorg betreft
is de werkverschaffing aan de reclas-
santen dit jaar. in verband met de ver
minderde conjunctuur, achteruitgegaan.
De Vereniging ziet in de werkver
schaffing een noodzakelijke voorwaar
de voor de reclassering, mede omdat
de justitie minder geneigd is voorwaar
delijke invrijheidstelling te verle
nen wanneer er nog geen werkgelegen
heid gevonden is.
De gevallen, die de sociaal-psychia
trische sector te behandelen kreeg ver
toonden in de periode van 1951-1957 een
stijging van 420 tot 848. Deze regelmati
ge toeneming is enerzijds te verklaren
uit het feit, dat bij de rechtbanken meer
gebruik wordt gemaakt van de dien
sten van een psychiater, anderzijds
is het vertrouwen in het psychiatrisch
team van de vereniging dermate toege
nomen, dat deze speciale reclassanten
in grotere ate aan hen worden toe
vertrouwd.
De vereniging betreurt het dat de ka
tholieke consultatiebureaus voor alco
holisme nog steeds niet van rijkswege
erkend zijn. Verheugend is echter dat
de gemeenten steeds meer de waarde
van een goed werkende reclassering
beseffen, wat onder meer blijkt uit de
verhoging van de subsidies.
Onder de vele hachelijke
zaken die een mens in dit
leven kan ondernemen, is
een van de hachelijkste,
vind ik, het aangaan van
een debat- Het hangt daar
bij natuurlijk wel een
beetje van het onderwerp
af. Ik kan mij bijvoorbeeld
vrijelijk en zonder gewe
tensbezwaar storten in een gedachten-
wisseling over het al of niet bestaande
voordeel van stookolie- boven kolen-
verwarming. Men kan aardig wat ar
gumenten naar alle kanten aanvoeren
en het verplicht tot weinig. En het
kost over het algemeen bij zulk een
gelegenheid niet al te veel moeite zich
tot de zaak te bepalen.
Wat anders wordt bet bij een kwes
tie van iets meer diepgaande aard.
Daarbij heeft men ook te maken met
de tegenstander. Hoe „verhevener" het
probleem is, hoe belangrijker de ge
sprekspartner wordt- Daar is. dunkt
mij, geen ontkomen aan. En hoe meer
men in zulke zaken „gelijk'' denkt te
hebben, hoe meer men de ander zal
moeten ontzien. Wil men de rechtvaar
digheid althans niet uit het oog ver
liezen.
Ik heb niet graag gelijk. Want aan
eigen „gelijk", hoe velgefundeerd dan
ook, mankeert altijd iets. Het gelijk
van de ander namelijk. En hierin heb
ik, dunkt mij, dan beslist gelijk.
iiiimitiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Het besluit van de beide directeuren
ir. G._ F. Verhage en ir. J- Meijer
Drees van de Ned. Helikopter Industrie
N.V., op korte termijn hun ontslag In
te dienen, is voor het personeel van de
ze N.V. aanleiding geweest dinsdagmid
dag voor een tiental minuten in staking
te gaan. In deze korte staking wilde het
personeel zijn sympathie met de direc
tieleden tot uiting brengen.
Het Tweede-Kamerlid Posthumus
fP.v.d.A.) heeft de minister van ver
keer en waterstaat de volgende vragen
schriftelijk gesteld:
Wil de minister mededelen, welke
omstandigheden hebben geleid tot het
verzoek om ontslag, dat de beide di
recteuren van de Nederlandse Helikop
ter Industrie hebben ingediend?
Wil de minister, die verantwoordelijk
is voor de bij de ontwikkeling van de
Kolibrie verleende rijkssubsidie, zijn
oordeel geven over de gang van zaken,
welke ertoe geleid heeft, dat de twee
personen, die grotendeels verantwoor
delijk zijn voor de succesvolle uitvinding
en ontwikkeling van dit originele pro
ject, de voortzetting van deze arbeid
afbreken of moeten afbreken?
De Haagse regisseur Henk Zoutendijk
is van plan met vrouw en acht kinderen
naar Nieuw-Guinea te trekken. Hij zal in
Manokwari als hoofdonderwijzer worden
aangesteld bij het katholieke lager on
derwijs en dus in dienst komen van de
missie der paters Franciscanen van het
apostolisch vicariaat Hollandia. Henk
Zoutendijk is de regisseur van de pop
penkast „In den Vroeden Zotskap",
waarmede hij na de oorlog het gehele
land heeft doorkruist om voorstellingen
te geven die op een hoog artistiek peil
staan. Zijn repertoire bevat de meest
uiteenlopende stukken. Naast middel
eeuwse stukken als Elckerlyck en Mari-
ken van Nimwegen heeft hij moderne
w-erken van Charles Péguy en ande
ren voor de poppenkast bewerkt en
daarmede jarenlang groot succes gehad.
De missie op Nieuw-Guinea heeft deze
oud-onderwijzer, die destijds enige jaren
in Haagse scholen voor de klas heeft
gestaan, gaarne aangesteld, omdat men
verwacht dat hij nog iets meer in zijn
pedagogische bagage meevoert dan het
afwerken van een schoolprogram. De
heer Zoutendijk zelf is vol verwachting
van de nieuwe mogelijkheden die zich
voor hem voordoen in een totaal ander
gebied van de wereld, waar hij niet al
leen denkt iets te kunnen brengen, maar
ook nog wat te kunnen leren. Hij neemt
vanzelfsprekend zijn poppenkast mee.
„Ik heb mijn werk nooit gezien als al
leen maar vakwerk. Ik heb altijd een
boodschap willen brengen. En ik ver
onderstel, dat dit aan Nieuw-Guinea
even wel besteed zal zijn als aan Neder
land", zo reageerde hij op vragen die
de af te voeren lucht en de behande
ling der radio-actieve afvalstoffen.
Verwacht wordt dat de kernreactor
en de bijbehorende laboratoria begin
1960 in gebruik genomen zullen kun
nen worden.
In het St.-Elisabeth Gasthuis te Haar
lem is overleden de 21-jarige kantoor
bediende Van L. uit Haarlem, die zon
dagavond bij een autobotsing op de
Boulevard te Zandvoort ernstig werd
gewond.
De Zandvoortse politie is er nog niet
in geslaagd de toedracht van het onge
luk vast te stellen. Een getuige een
bestuurder van een passerende auto
heeft zich, ondanks een verspreid radio
bericht, niet gemeld. De bestuurster
van de andere bij de botsing betrokken
auto, de 22-jarige R. v. d. B. uit Bloe-
mendaal, wordt in het Elisabethgasthuis
verpleegd en mag nog niet gehoord r wij hem hierover stelden' Hij en zijn
worden. vrouw zijn 43 jaar oud.
Op een van de eerste dagen van
september kwam bij het Algemeen
Nederlands Verbond een brief binnen
van ir. P. Th. Velzeboer. Deze Ne
derlandse ingenieur is werkzaam bij
de Kings Bay Kuil Company, die mij
nen exploiteert op Spitsbergen. De
brief bevatte een kort verslag van
een plechtigheid, die in augustus op
Spitsbergen is geschied. Er werd een
gedenksteen onthuld. De steen was
afgedekt met de Nederlandse en de
Noorse vlag en aan de voet van de
steen lag een bloemstukje van bloe
men die met veel moeite op dit zeer
noordelijk gelegen eiland waren ge
kweekt. Nadat de vlaggen waren ver
wijderd door een directeur van de
Kuil Company werd het opschrift
zichtbaar: „Ter herinnering aan de
hier begraven Nederlandse walvis
vaarders verre van het vaderland ge
storven in de zeventiende eeuw."
Bij het exploiteren van de kolenmij
nen bij Ny Alesund op Spitsbergen
kwam men op een gegeven moment
tot op vijf meter van een begraaf
plaats, waar Noren en Nederlanders
lagen begraven. Het betrof hier wal
visvaarders, die in de zeventiende
eeuw op Spitsbergen het leven lieten.
De Noorse graven werden overge
bracht naar een andere plaats en dit
zou ook met het Nederlandse massa
graf gebeuren. De Hollandse ingenieur
Velzeboer van de Kuil Company
kwam toen op de idee op de nieuwe
begraafplaats een grafmonument aan
te brengen om de gedachte aan de
vijftig overleden walvisvaarders le
vendig te houden. Er was natuurlijk
geld nodig voor deze gedenksteen
Het ministerie van buitenlandse za
ken verzocht het Algemeen Neder
lands Verbond om bemiddeling.
Het Algemeen Nederlands Verbond
is een vereniging die contact legt tus
sen allen van Nederlandse afkomst
over de gehele wereld, en die dit con
tact voortdurend wil verstevigen. En
het idee van de Nederlandse inge
nieur viel bij het verbond, dat juist
dit voorjaar zijn zestigjarig bestaan
heeft gevierd, in goede aarde. De
moeilijkheid geld te verkrijgen voor
de gedenksteen was groot. Maar na
dat verscheidene ondernemingen ge
polst waren, verklaarde de Oostersche
Handel en Reederijen, die gevestigd
is in het gebouw van het secretari
aat van de Noordzuidhollandse Red
dingsmaatschappij in Amsterdam, zich
bereid de grafsteen te bekostigen.
De grafsteen is door een Haagse
firma vervaardigd van een bepaald
soort graniet syeniet genaamd
die bestand is tegen de klimatologi
sche omstandigheden op Spitsbergen.
..De kisten zjjn overgebracht naar het
nieuwe kerkhof," aldus schrijft ir.
Velzeboer. „Over het geheel is een
rechthoekige grafheuvel opgeworpen,
van boven bedekt met witte kwarts
steenslag. De svenieten gedenksteen
komt daar wonderlijk goede tegen
uit." Tot zover de brief van ir. Vel
zeboer. Het Algemeen Nederlands Ver
bond en de Oostersche Handel en Ree
derijen kunnen dus tevreden zijn. Het
Verbond, dat over de gehele wereld
afdelingen, boekerijen en steunpunten
heeft, vooral in de emigratiegebieden
waar het contact tussen de Neder
landers onderling zo belangrijk is,
he ft succesvol bemiddeld. Het minis
terie van buitenlandse zaken zal dat
beamen.
