Stap in de goede richting
DORP AAN DE RIVIER
Rademakers' eerste film met
voldoening ontvangen
Min. Staf verdedigt Karei
Doorman en kruisers
Maat houden bij vervulling van
wensen en behoeften
Standhouder met Bernardine
Ruzie in café
met schoten uit
geweer beslecht
^Strategische betekenis van zee
gebieden is toegenomen"
Amerikaanse
De twaalf beste
films
Zijn vrouw met
mes doodgestoken
Rust in de lonen nu achterstand is
weggenomen
Aankoopbeleid
bij Oorlog
Canadees fruit voor de Koningin
Pater Guido O. Cist.
Zware straffen geëist
schenking van 120
miljoen voor raketten
Verdere decentrali
satie van de vloot
117 kritici kiezen
Eis vier jaar
Twee Indische pries
ters geprofest
Kon. Marechaussee
H.H. Wijdingen
ONZE BESTE VRIEND
OLIESTOOK
EettVc&naakt êeyrtf?
moéfattêvfc
MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN
Bij kon. luchtmacht
Bijzondere status voor
technisch personeel
Verbintenis voor
onbepaalde tijd
mogelijk
Atoomcentrales
Opvatting van regering
ongewijzigd -
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1958
rAGINA
S* BERN' AftBUS ABD V
jsl-
Opleiding voor onderofficier
bij een ander wapen
Landen luchtmacht
P. Woeste rioevc
De eerste voorstelling van een Ne
derlandse film is altijd op een of
andere manier een gebeurtenis.
Dat is wel eens anders geweest in een
tijd dat de ene mislukking op de ander
Volgde. Maar sinds de wanhoop zich
van vele filmvrienden heeft meester ge
maakt en men om betere produkten
ging roepen, steeg de verwachting. En
nu is dan na een werktijd van ander
half jaar de film Dorp aan de rivier
naar Coolens beroemde roman versche
nen en gisteravond voor genodigden in
het Amsterdamse City-theater vertoond.
Eerlijk gezegd: vele maanden geleden
hebben we enigermate gevreesd voor
't resultaat. Niet dat de producent en de
regisseur met te weinig ernst de za
ken zouden aangepakt hebben het te
gendeel is het geval maar omdat de
man die over de kwaliteit van de
film te beslissen had, de regisseur Fons
Rademakers, een zo rasechte tonelist
is, dat men van hem op z'n best een
soort toneelfilm kon verwachten. Hoe
kan een zo nadrukkelijk toneelman zich
aan de film wagen? was de vraag,
zelfs met de nogal verstandige inzich
ten, die hjj in gesprekken ten beste gaf.
Welnu: het resultaat is ons meegeval
len. Men versta dit goed: als eerste
ling van een filmregisseur, die eigenlijk
een man van het toneel is, moet Dorp
aan de rivier een verrassing worden
genoemd. Edoch, om geen onnodige
misverstanden te wekken,'als autonome
filmexpressie beantwoordt deze film niet
helemaal aan de eisen, die men nu een
maal stellen moet. Met andere woor
den: wij hadden dit resultaat niet van
Rademakers verwacht, maar naar de
hoge normen gerekend, blijft de film
menigmaal in gebreke.
Het scenario van Hugo Claus mag
geprezen worden. Dit is ook de mening
Van Antoon Coolen, met wie wij na af
loop nog even een gesprek hebben ge
had. Maar dit neemt niet weg dat Claus
in honderd minuten te vertellen had,
wat Coolen in een nogal forse roman
formuleert. Zo zijn tal van verrukkelij
ke overpeinzingen uit de roman een
voudig weggelaten in de film. Terecht,
Tal men zeggen. Dat gebeurt bij stuk-
rio^van Shakespeare, bij romans van
ie anfcski en Tolstoï, om van de ve-
Jfmr maar RrPten uit de wereldlitera-
rmrmXr2fi- te spreken. Maar de
zijn creatie dat
ten afleveren, datoï^,bwd zal moe"
keljjk model waardig interp^eeiXof'
wel, met verwaarlozing van hlf i»i
heel, een autonome fantasie oproei
die in de orde van de filmkunst Et
Waardeerd kan worden. Noch het een
noch het ander is geschied in de fnm
Dorp aan de rivier. De prachtige ro
man wint het gemakkelijk van de film,
die allereerst te fragmentarisch is,
voorts te weinig filmexpressie bevat en
veelal toneelmatig verloopt. Toch moet
nier onmiddellijk aan toegevoegd wor
den, dat Rademakers de moeilijkheden
heeft aangevoeld en pogingen doet
vaak met succes om aan de toneei-
Uitdrukking te ontkomen. Hij doet dat
ooor grote opnamen te maken, door
taferelen min of meer abrupt af te
hfeken en zonder slag of stoot naar
andere taferelen over te gaan. Maar
ft) kon niet voorkomen dat de toneel-
matigheid beslag legt op de film. We
noemen als voorbeeld de thuiskomst
van dokter van Taeke na de tocht over
bevroren Maas. Die tocht zelf mist
do Jachtige pathetiek van de roman:
ie r^fiskomst levert een hinderlijk stuk-
Je toneel op tussen de dokter en zijn
vrouw. Er valt niets aan te beleven.
Daar tegenover staat de voortreffelijke
behandeling van de kinderen. Indien
de regisseur alle figuren uit het dra-
ma gemonteerd had als die vier jon
gens, hp zou een uitstekend filmdrama
hebben afgeleverd. Hjj heeft het, jam
mer genoeg, niet gedaan en men moet
het betreuren, omdat hij tenslotte het
vermogen heeft om het wèl te doen
Het blijkt uit scènes als de wake bij het
'ijk van de molenaarsknecht, die met
ziin uitgestoken tong te vlot in zijn
strop wordt opgevoerd, maar heel mooi
hoewel een beetje hard in de
flerfkamer wordt gepresenteerd. Bij
f'pblen is dat tafereel zo prachtig om-
n^Veb met poëtische, volkse bespiege
len n- Het harde fotografische beeld
*1 de nuances van de epische taal
BBri Zo vlot verwerken als Rademakers
gedacht heeft.
Va™at de spelers betreft: men mag
vaststellen, dat zij minder stuntelig
n en spreken dan we gewend
Jn in de Nederlandse speelfilms,
aar een zekere nadrukkelijkheid en
daardoor ontstaande traagheid
j n, f611 fun niet ontzeggen. Hun schuld
doen i„niet' Wat ZÜ doen en neggen,
toneel AZeggen ZÜ in de orde van het
dit niiee n de regisseur de taak om
de film ni? t?, zetten in de orde van
me in stand WU zeggen' dat h« een rit-
sedraeinoLn moet houden, waarin alle
natuurliik sPelers aannemelijk en
die men niet cEen niet geringe taak,
ling Tn de f L?5 van een beginne-
Weliswaar bid f16 mag verwachten.
SS» ei de regisseur tot zijn
Croispt alf Heltg0ede k°p van Max
zlin manier van Yan Taeke, maar
rnn mamer van spreken had hij niet
mee. Dat geldt voor de meeste spelers,
behalve misschien voor Bernhard Droog
als Cis den Doove, maar zeker voor
Jan Teulings en vele anderen, met name
Mary Dresselhuys. De spelers brengen
hun eigenaardigheden mee, die zij moei
lijk veranderen kunnen. De enige die
verandering kan aanbrengen is de re
gisseur, de maker van het filmritme.
De fotografie moet in het algemeen
geprezen worden, maar wat heeft Ra
demakers met de fotografie gedaan?
Hij was verstandig genoeg om grote
opnamen te laten maken, en ook om dé'
taferelen min of meer abrupt af te bre
ken, maar dat is wel een negatief hulp
middel, doch geen positieve werkzaam
heid.
De muziek van Jurriaan Andriessen,
was best, maar alweer, wat heeft de
regisseur met de muziek gedaan?
Iu het algemeen kan men zeggen,
dat de film Dorp aan de rivier een
goede stap voorwaarts is in de juiste
richting, zeker na mislukkingen als
Kleren maken de man en Fokker.
Dit echter is slechts een overweging
die de evolutie van de Nederlandse
speelfilm raakt, niet, vooral niet, een
overweging, dat wij in ons land de
filmexpressie de volle beurt dienen te
geven.
Laten wij met deze korte aanteke
ningen volstaan, en hopen dat onze
eerstvolgende kennismaking met de
Nederlandse speelfim ons weer wat
meer moed moge geven.
Verschillende sprekers hebben voor
en na de voorstelling het woord ge
voerd. Toen Fons Rademakers na af
loop zijn medewerkers huldigde, ging
er een stem op uit het publiek dat
men Coolen wel eens voor het voet
licht mocht roepen. Het was de stem
van Jan den Hartog, die aandacht
vroeg voor de romanschrijver. Niet
helemaal terecht, dachten wij, want
het ging tenslotte niet om de roman
maar om de film.
De première werd e.m. bijgewoond
door de staatssecretaris van onderwijs,
kunsten en wetenschappen mr. R. G. A.
Höppener, de burgemeester, de wethou
ders en een. aantal inwoners van het
dorpje Lith.
Dbg.
Dokter van Taeke en zijn oudste zoon
in Dorp aan de rivier.
achtereenvolgens terecht gestaan, een
59-jarige veehouder uit Zevenhuizen
(wegens bedreiging) en een 42-jarige
café-houder uit Lettelbert (wegens toe
brenging van zwaar lichamelijk letsel)
4 maart was namelijk in het café te
Lettelbert hooglopende ruzie ontstaan
tussen de veehouder en de caféhouder
over de betaling van de consumpties.
Ook op politiek gebied werd daarbij een
hartig woordje gesproken. De veehou
der, overmoedig door de alcohol, die hij
tot zich had genomen, stapte op de
tapkast af, greep twee flessen en be
dreigde de caféhouder, die zich achter
de hoge tapkast betrekkelijk veilig voel
de. Toen de veehouder de deur wilde
openbreken, die naar de ruimte ach
ter de tapkast leidt, maakte de café
houder de deur los. Hjj greep uit vrees
voor een grootscheepse vernieling zijn
jachtgeweer en loste, na enkele waar
schuwingen, twee schoten. De veehouder
werd in de benen getroffen en vertoef
de zes en een halve week in een zieken
huis.
De officier van justitie eiste tegen de
veehouder wegens bedreiging zes maan
den gevangenisstraf, waarvan drie
maanden voorwaardelijk met een proef
tijd van drie jaar. De eis tegen de
schietende caféhouder wegens het op
zettelijk toebrengen van zwaar licha
melijk letsel luidde tien maanden ge
vangenisstraf, waarvan vier maanden
voorwaardelijk met een proeftijd van
drie jaar.
(Van onze Haagse redactie)
De politieke druk, die vooral van
socialistische zijde te verwachten valt
op een aantal posten van de marine-
begroting, heeft minister Staf kenne
lijk geïnspireerd tot een verdediging
van zijn plannen met het vliegkamp-
schip Karei Doorman en de kruisers
De Ruyter en De Zeven Provinciën.
De omstandigheid, dat als gevolg van
de steeds voortschrijdende ontwikke
ling van de wapentechniek lange-
afstandsraketten en atoomonderzee
boten, bewapend met raketten tegen
gronddoelen de strategische bete
kenis van zeegebieden sterk wordt ge
accentueerd, maakt dat instandhou
ding en vervolmaking van de Neder
lands bijdrage aan de NATO-zeestrijd-
krachten van stijgende betekenis is,
zo zegt de bewindsman in de toelich
ting tot zijn nieuwe begroting.
Hij wjjst daarbij op de mindere kwets
baarheid van de schepen en op de groei
ende kracht van de Russische zee
macht, vooral van de onderzeeboot-
vloot. De taak van de Nederlandse ma
rine omdat het bijdragen in de bescher-
jli g«va! de zeetransporten binnen des
mtantische gemeenschap en de Neder
landse koopvaardijvloot, het openhou
den van de Nederlandse havens en het
verlenen van steun aan de aan zee
grenzende flank van de landstrijdkrach
ten in de centrale sector.
De onderzeebootbestrijding zal voor
al ae taak zijn van de Karei Doorman
gesteund door jagers en onderzeebo
ten. Het vliegkampschip, waarvoor
op de begroting van dit jaar de laat
ste betalingstermijn is opgenomen,
wordt voor dit doel o.m. voorzien
van een nieuw type helikopter
De afweer tegen de Russische' lucht-
mac t en kruisers dienst volgens de
minister te geschieden door schepen,
die zowel over krachtige luchtafweer-
middelen beschikken als over geschut
van voldoende kaliber om tegen de
kruisers te kunnen optreden.
De beide Nederlandse krui
sers vormen een waardevolle schakel
in de oppervlakte- en luchtverdediging
van het NATO-gebied. De kruisers zul
len daarvoor worden voorzien van
een uitgebreide batterij luchtdoelraket
ten.
Zeer binnenkort wordt een voorstel
van Amerikaanse zijde tegemoetgezien,
waarbjj de Amerikaanse regering de
volledige installaties voor beide Krui
sers zal aanbieden. De waarde van de-
zeschenking is ongeveer 120 miljoen
gulden. De kosten van ombouw, naar
schatting 20 miljoen gulden per schip,
zullen voor Nederlandse rekening moe
ten komen. Een eerste p0st van 15 mil
joen gulden is daarvoor reeds op de
begroting 1959 opgenomen.
Voor het overige deelt ir. Staf mede,
dat het vlootplan met de indienststel-
ling van de Amsterdam in april van
dit jaar vrijwel is voltooid.
De verspreiding van de reservesche
pen zal, naar wordt verwacht, binnen
kort 'haar beslag heb n gekregen. De
onderzeebootdienst zal binnen twee jaar
Rotterdam moeten verlaten en Den Hel
der als basis krijgen.
Het ligt in het voornemen van de Ko
ninklijke Marine zeer binnenkort over
te gaan tot 'n uitbreiding van de decen
tralisatie van haar materieel. Nadat
reeds geruime tijd een aantal squadrons
mijnenvegers van Den Helder naar Vlis-
singen zijn overgebracht werd besloten
om ook drie squadrons mijnenvegers
naar Hellevoetsluis over te plaatsen. Nu
vernemen wij dat de marine 4 oktober
een tweetal onderzeebootjagers, die mo
menteel in Den Helder in conservatie
liggen, naar VHssingen gaat verslepen.
Het betreft hier de schepen Limburg
en Friesland. Enige tijd geleden ver
trok reeds een aantal fregatten naar
Vlissingen.
Sinds het einde van de tweede wereld
oorlog is slechts één film vervaardigd
die een plaats tussen de twaalf grootste
films aller tijden waardig is: „Fietsen
dieven" van Vittoria de Sica, aldus
luidt de conclusie van een jury van 117
filmdeskundigen van 26 verschillende
nationaliteiten, die ter gelegenheid van
de wereldtentoonstelling in Brussel is
bijeen geweest.
Uit onderstaande reeks van twaalf
films zal tussen 12 en 18 oktober de
beste film tot op heden worden geko
zen. Fietsendieven van Vittorio de Si
ca, Italië, 1947-1948; Slagschip Potem-
kin, van Eisenstein Sovjet-Unie, 1925;
Gold Rush, van Charlie Chaplin, 1925;
Le passion de Jeanne d'Arc van Carl
Dreyer, Frankrijk, 1928; La grande illu
sion van Jean Renoir, Frankrijk, 1937;
Les Rapaces van Erich van Stroheim,
1923; Intollerance van Griffith, Verenig
de Staten, 1916; De moeder van Poe-
dowkin, Sovjet-Unie, 1926; Citizen Ka
ne van Orson Welles, Verenigde Staten,
1941; De aarde van Dowjenko, Sovjet-
Unie, 1930; The last man van Murnau,
Duitsland, 1924; Het geheim kabinet van
dr. Caligari van Weine, Duitsland 1919.
Voor de Groningse rechtbank heeft
terecht gestaan een 35-jarige fabrieks
arbeider uit Nieuweschans, die na een
echtelijke twist zijn vrouw met een
broodmes heeft gestoken ten gevolge
waarvan het slachtoffer is overleden.
De eis luidde vier jaar gevangenisstraf.
De raadsman concludeerde tot ontslag
van rechtsvervolging.
Twee Indische priesters, die vorig
jaar in de orde der Minderbroeders
zijn ingetreden hebben na een jaar novi
ciaat in het klooster te Alverna hun
professie afgelegd in handen van hun
Indische superieur, pater S. Dias. Het
zijn de priesters Deva Sagayam uit
Zuid-Indië en T. de Souza uit Bombay.
De plechtigheid werd bijgewoond
door de Indische ambassadeur in Ne
derland, de heer J. Thivy en echtgeno
te.
In zijn rede na de plechtigheid gaf de
ambassadeur uiting aan zijn grote
waardering voor het werk van de Ne
derlandse Franciscanen in Indië en aan
zijn dankbaarheid dat nu twee Indi
sche priesters in Nederland werden ge-
Ïirofest, om als Franciscaan Christus'
eer te brengen aan hun eigen volk. On
der de aanwezigen bevonden zich ook
drie Indische zusters, die in Nijmegen
aan de medische faculteit studeren.
(Van onze Haagse redactie)
In de toelichting op zijn begroting
zegt minister Staf over de koninklijke
marechaussee, dat de mogelijkheid voor
lager personeel om opgeleid te worden
voor een onderofficiersfunctie bij een
ander wapen een gunstig effect heeft
gehad. Tot deze gedragslijn werd be
sloten omdat voor tal van marechaus
sees der eerste klasse bij het eigen wa
pen geen plaats was als onderofficier.
Zaterdag zal de bisschop van Breda
in de kapel van het groot seminarie te
Hoeven de volgende H.H. wijdingen toe
dienen:
Het Diaconaat aan; A. C. van Alphen,
J. W. M. Ammerlaan, A. C. M. Blommerde,
A. Th. Broekmans, C. A. van Eyck, B.
M, Fischer, J. F. M. van der Heyden,
H. E. M. de Hingh, C. H. A. Janssens,
A. G. M. Krijnen, G. J. J. Lockefeer,
J. E. A. Lockefeer, A. C. W. Loonen,
W. G. C. M. Lourijsen, J. J. A. Schoen
makers, W. R. Vervaet, G. F. Wouters,
allen theologanten van het groot semi
narie te Hoeven. Voorts aan: G. Bruns,
T. Elfrink, H. Kloosterman, F. Mighieles,
C. van de Wiel, van de paters Maristen;
en aan: 'J. Handgraaf, J. van Kessel, Ids
Piekema, M. Dotohendro, H. Floris, H.
Schuten, F. Pradjasuta, J. de Groot, B.
Hendrawarsita, F. Bakkum en F. Hen
driks, missionarissen van de H. Familie
te Oudenbosch.
Advertentie
U kiest Uw vrienden met zorg, doe dit
ook met Uw verwarming. Kiest de aller
beste en betrouwbaarste, kiest een
Ontdek zijn goede eigenschappen opge
bouwd uit 60 jaar ervaring in:
het technisch af zijn
het ideale dubbel warmte-
spreidingssysteem.
Frontale stralingswarmte gekoppeld
aan gelijkmatige warmte-circulatie
in elk deel van de kamer - ook en vooral
over de vloer en langs de ramen.
de stijlvolle moderne uitvoering in
kleurrijke schakering met o.a. kook
plaat en zichtbaar vlammenspel.
het uniek zuinige verbrandingssysteem
door de beroemde Coleman lage
trekbrander.
de sterke service door fabrieken
overal ter wereld (ook in Nederland).
de lage prijzen: 'n Coleman
topklasser reeds vanaf f 335.».
Bij elke goede hande/aar verkrijgbaar.
MARKT Co. (IMP.) LTD., KEIZERSGRACHT «91, AMSTERDAM.
(Van onze Haagse redactie)
De Nederlandse volksgemeenschap is
er onvoldoende in geslaagd in de ver
vulling van wensen en behoeften maat
te houden en de gevolgen zijn niet uit
gebleven. Het is derhalve een eis van
algemeen belang, hieruit de les te trek
ken om voortaan voorzichtiger te zijn.
Voor wat het ambtsterrein van de mi
nister van sociale zaken betreft, bete
kent dit onder meer dat na de op een
apert- achterstand berustende Ioonbe-
slissingen in de landbouw, het bouw
bedrijf en de spoorwegen, rust op loon-
gebied beslist noodzakelijk is en dat
met de invoering van nieuwe of de uit
breiding van bestaande maatregelen op
sociaal terrein of dat van de gezond
heidszorg voorlopig een grote mate van
voorzichtigheid geboden blijft. Het
spreekt vanzelf, zo voegt minister Suur-
hoff aan deze toelichting op zijn begro
ting toe, dat een dergelijk beleid slechts
Verwacht kan worden dat over enige
maanden een eerste rapport zal ver
schijnen over de werkzaamheden van
de parlementaire commissie-Koersen
tot onderzoek van het aankoopbeleid
bij Oorlog. Het is bekend, dat het werk
der commissie, waaraan tijdens de
zomermaanden zonder oponthoud is
doorgewerkt, niet eenvoudig is. Dat kan
trouwens niet anders, omdat de com
missie geen officiële enquete houdt en
dus niemand onder ede verklaringen kan
laten afleggen. De commissie heeft een
tweeledige taak: onderzoek naar het
beleid van de Dienst Materieel Land
macht en voorts nagaan hoe het par
lement de doelmatigheid bij defensie
kan controleren.
Er wordt nu een poging ondernomen
nog vóór Kerstmis een rapport over
het eerste onderdeel van deze taak ge
reed te krijgen. Dit zou dan tegelijk
met de begroting van marine in be
handeling kunnen worden genomen.
Men heeft echter geen zekerheid dat
dit zal lukken.
uitvoerbaar en te verdedigen is, wan
neer eenzelfde beperking ook op ande
re terreinen wordt betracht.
De werkloosheid heeft volgens de be
windsman in het afgelopen jaar geen
bijzonder verontrustende afmetingen
aangenomen, al is zij toch groter ge
weest dan aanvankelijk werd voorzien.
Ook in 1959 moet er nog rekening wor
den gehouden met het voortbestaan van
een werkloosheid welke in verscheide
ne delen van het land een aanvaard
baar peil te boven gaat. Ook in het
komende jaar zullen dus bijzondere ac
tiviteiten nodig zijn.
Omdat vooral de ongeschoolden veel
gemakkelijker en vooral ook langduri
ger het slachtoffer van werkloosheid
worden blijft minister Suurhoff zijn vol
le aandacht schenken aan de vakoplei
ding.
(Van onze Haagse redactie)
Het technisch personeel bij de konink
lijke luchtmacht zal worden onderge
bracht in een bijzondere categorie die
niet zal worden belast met de meer
„normale" militaire taken. In de toe
lichting op zijn begroting zegt minister
Staf dat de commandovoering, de wacht
en weekdiensten e.d. voor vele technici
een ernstig bezwaar vormen tegen vrij
willige dienstneming. Deze taken slui
ten niet aan bij de aanleg van het tech
nisch personeel en houden ook geen ver
band met hun werkzaamheden. Om aan
dit bezwaar tegemoet te komen heeft de
bewindsman besloten bij de koninklijke
luchtmacht een bijzondere categorie
technisch personeel in het leven te roe
pen.
De adspirant-beroepsmilitair bij land
en luchtmacht beneden de rang van
tweede luitenant zal in het vervolg by
zijn indiensttreding een verbintenis voor
onbepaalde tijd kunnen aangaan. Dit is
een van de komende wijzigingen in het
reglement voor militaire ambtenaren
dat 1 oktober in werking treedt Tot
nog toe was slechts een verbintenis van
beperkte duur mogelijk en moest de
kandidaat maar afwachten of hij na
Elfloop daarvan in dienst kon blijven.
Het hoofdstuk „Verloven" in het re
glement is grondig herzien.
Er is geen sprake van een wijziging
in de opvattingen van de Nederlandse
regering omtrent de urgentie van ener-
gieproduktie door middel van atoom
centrales. Minister-president dr. Drees
heeft dit gezegd naar aanleiding van
een verklaring van de voorzitter van
de Nederlandse commissie voor atoom
energie in Genève dat „de noodzaak om
op korte termijn te beslissen over de
verhoging VEin energieproduktie door
middel van atoomcentrales öe laatste
tijd iets minder sterk zou zijn". Het
Tweede Kamerlid Hazenbosch (AR) had
over deze kwestie vragen gesteld.
Dr. Drees bevestigt, dat mr. Fock
in Genève een dergelijke verklaring
heeft afgelegd, maar deze had niet
in de eerste plaats betrekking op ons
land doch veeleer op geheel Europa,-
aldus dr. Drees. De conjuncturele om
standigheden in Europa lijken inderdaad
de urgentie van verhoging van de elek-
triciteitsproduktie door kememergie te
verminderen.
Advertentie
Anno 1771
'Éj E*dusiel Wildrestaurant
P'*'**erplaats waar
Napoleon reeds gas*, was
ly a d hoofdweg Arnhem - Apeidoorn
DCCiéDcnrcM
De pleisterplaats waar
Napoleon reeds gast was
a d hoofdweg Arnhem - Apeldoorn
BEEKBERGEN te: K 6766 580
Donderdagmiddag heeft de Canadese ambassadeur in Nederland, Z. E. Thomas A.
Stone, op het paleis Soestdijk ar,n Koningin Juliana een zending fruit en groente
aangeboden, afkomstig van de Canadese tuinbouw-raad en de vereniging van
fruit- en groentekwekers in Ontario. De koningin en haar gast konden de sappige
vruchten wel waarderen.
Op beurzen en t
commerciële i ,19
tentoonstellin- II
gen plegen stand- ■-JjA'j&É
houders opvallend HHaHK- Ir lalI
voor de dag te tre
den, anders loopt 't
publiek aan hen en
de zaak die zij pro
pageren, voorbij.
Telkens opnieuw
blijken dergelijke
evenementen bij uit
stek geschikt voor
het introduceren van
nouveauté's en
primeurs, een
krachtmeting in
vindingrijkheid en
fantasie. De een
zoekt het in stands,
die door hun opzet
duidelijk in het oog
springen, de ander
lanceert een be-
bepaald detail als
succesvolle blikvan
ger. Een enkele
maal is het de man
in de stand, die de
aandacht voorname
lijk tot_ zich trekt,
en dat is ongetwij
feld het geval met
pater Guido, die in
zijn Cisterciënser
habijt ditmaal is verschenen op de Femina, de beurs voor mode en huis
houding in de Ahoyhal in Rotterdam. Deze jonge monnik, 35 jaar, maakt
reclame voor een, zijn status in aanmerking genomen, ietwat, ongebruikelijk
produkt: appelwijn, en waarachtig geen flauw sap, maar vin perlé met
een alcoholpercentage van 12. Ge moet er niet te veel glazen achter elkaar
van drinken, matig dus. Zo staat pater Guido daar zijn produkt aan te
prijzen op de Femina, de 85ste beurs, die hij sedert het ontstaan, of liever
de hergeboorte, van de appelwijn, als standhouder bezoekt. Bernardine heet
het appelsap, een naam die door het optreden van Pat Boone wereldkundig
is gemaakt, al kan deze nieuwe Amerikaanse zangfavoriet met zijn „Oh,
oh, oh Bernardine" ook een bepaald soort likeur bedoeld hebben
Pater Guido haast zich de achtergrond te onthullen van zijn verschijning
en optreden op gelegenheden als deze, en dan blijkt dat de verkoop van
de Bernardine, overigens een heel genietelijk vocht met een bijzonder frisse
nasmaak, ten goede komt aan tal van goede werken. Met name Hongaarse
vluchtelingen hebben er van geprofiteerd. Het klooster van pater Guido
staat in Bornem, een plaatsje tussen Brussel en Antwerpen maar bijna
alle kloosterlingen zijn Nederlanders. Pater Guido zelf is geboortig uit
Franeker. Van jongsaf interesseerde hij zich voor het jeugdwerk, werd
zelf verkenner en is dat tn zijn hart onverminderd gebleven In Rome
waar hij kerkelijk recht studeerde, ontmoette hij eens een groep ,JScouts",
die warempel uit Bornem bleken te komen. Dat eerste contact voerde
later, terug in Belgie, tot nauwere relaties, en het ogenblik kwam, waarop
pater Guido besloot daadwerkelijk iets te doen voor wat hij noemt de
verwaarloosde jeugd. En daarbij denkt hij niet meteen aan alleen de
„asfaltjeugd maar ook aan jongens en meisjes, wier opvoeding vooral
wiT 1 ,a If <?an die"stbodes onderwijzers, omdat de ouders het
daar zakelijk te druk voor hebben of de verplichtingen van de beau monde
hen geheel opeisen.
In het huis „Willem van Saejtingen" ontvangt hij nu iedere zes weken
een groep van zestig jongens en meisjes uit tal van landen en van de
-j op5 e afkomst. Rijk leert arm spelenderwijs etiquette, hoffe
lijkheid en wat verder tot de cultuur van het leven behoort, terwijl de
jeugd uit de eenvoudiger millieus de ander op de hoogte brengt, dat er een
ttja is van nemen en van geven. Er wordt geen nadrukkelijke pedagogie
^}et e!ic°ar otrtgaan, groepsgewijs of gezamenlijk, heeft een
slijpende „beschavende invloed. Pater Guido vertelt, dat het succes de
verwachtingen heeft overtroffen. De jongens hebben het gevoel leren kennen
van ergens thuis te zijn, en dit gevoel behoort immers tot de jeugderva
ringen, die voor de toekomst doorslaggevend kunnen zijn.
Bornem is ook het toevluchtsoord geworden voor 48 Hongaarse vluch
telingen, mannen, vrouwen en kinderen. Door de zorgen en bemiddeling
van pater Guido hebben zij in het plaatsje een menswaardig onderdak
gevonden in vrije woningen, waar zij en famillie, door geen vreemde ogen
bespied, een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Het meubilair en de inrich-
tmg der huizen zijn door pater Guido betaald. En nu is het langzamerhand
wel duidelijk, waarom deze vriendelijke, eenvoudige maar zakelijk niet
malse, zwart-witte pater de afzet van zijn Bernardine zo tracht te stimu
leren. Van het klooster in de Hongaarse stad Zirc ontving hij een recept
voor de bereiding van appelwijn, zonder toevoeging van water en chemische
middelen. Dat was drie jaar geleden, toen de abdij van Sint Bemardus in
Bornem voor eigen gebruik 400 liter per jaar produceerde. Nu wordt er
jaarlijks 20.000 liter sap bereid uit 40.000 kilo appelen. Daarenboven
beschikt de abdij over een tankopslagplaats van 285.000 liter. Pater Guido
houdt één enkel onderdeel van het bereidingsproces zelf in handen: de
temperatuur voor het gisten. Daaraan ontleent de wijn die pareling, waardoor
Bernardine zich van ander appelsap onderscheidt. Niemand dan pater Guido
en de Hongaarse kloosterling, van wie hij het vernam, kent het geheim
van de Bornemse vin perlé. Het geheim, dat in dubbele zin spirituele
doeleinden dient.
