De Spaanse intellectuelen
zijn bevreesd voor
„verstiering" van hun land
Dit is de stier die
Manolete gedood heeft
Geen
werk
los
voor
N.R.U.
ftto&Z
-iï£S®£'
SWP4"»
ASPRO
Lichte muziek op
zwarte schijven
M'
Internationaal dezelfde ver
keerstekens voor voetgangers
Zeer hoge huren in Bonn
Communistisch einddoel blijft
de wereldoverheersing
T
Reünie
Radiomusici
Wandelend mannetje in rood en groen
op oversteekplaatsen
Veiligheid laat stopzetting van proef
explosies niet toe
'I
r
2 'ASPRO'5-eti... U tiert fit.'
Wens van verkeerscongres in Kopenhagen
Grote opdracht in
Irak voor Nederlands
bedrijf
Minister Luns over internationale situatie
Vrouwelijke „jeugd-
tandverzorgers"
Televisieprijs Prins
Bernhard Fonds
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1958
PAGINA 8
1 99
99'
CROOT TEKORT
AAN WONINGEN
«®r
ver*
Pee Wee Hunt
Art Pepper
Honky Tonk
s «m m.
(Van onze correspondent in Spanje)
In het voorbije jaar zijn er aan de
Spaanse Rivièra, de Costa Bra va,
tachtig nieuwe hotels gebouwd. Eén
daarvan munt uit door een uitzonder
lijk fraaie ligging, edele en robuste ar
chitectuur, maar vooral door een onge
kende luxe. Het is gebouwd voor de
meest verwende toerist, voor de kapi
taalkrachtige buitenlander voor wie
geen verschil tussen een briefje van
honderd en van duizend bestaat, omdat
het beide tenslotte maar bankbiljetten
zijn. In de bar van dat bijzondere ho
tel zijn ditmaal niet, zoals aan de Cos
ta Brava te doen gebruikelijk is, aan
de visserij ontleende motieven geschil
derd, maar een reproduktie van enkele
taferelen van „Het stierengevecht"
van Goya. Het moet gezegd: niet
slecht! Maar alsof dat nog niet vol
doende was, hangt er midden tussen
deze taferelen een heuse stierenkop,
waarvan de horens venijnig vooruitste
ken. Ook daar zouden de Spanjaarden
nog wel vrede mee hebben, temeer
daar, zoals vermeld, de reproduktie
van „hun" Goya en „hun" stierenge
vecht niet slecht is. Maar naast het
zwarte stierenhoofd hangt een bordje,
waarop tot lering of vermaak van de
verwende toerist staat vermeld dat de
ze zelfde stier en deze zelfde horens
niemand minder dan de grootste stie
renvechter aller tijden, Manolete, heb
ben gedood!
En „verflamengoëd", want naast beel
den uit het stierengevecht kent de sou
venir-industrie nog een ander waar
merk om de echtheid van Spanje aan
te duiden, de flamengo zingende en
dansende Sevillaanse schone. En zowel
de flamengo als het stierengevecht zijn
twee zo eigen zaken voor de Spanjaard,
dat men ze niet aan de toeristenindus
trie mag versjacheren. Daarnaast hand
haaft de weldenkende Spanjaard zijn
bezwaren tegen de verwording van zijn
stranden en badplaatsen, tegen het er
gerlijk vertoon van, zoals hij het noemt,
Engelse oude vrijsters, die zich aan de
Costa Brava durven vertonen in een
tenue, of gebrek aan tenue, waarvoor
zij zich in hun eigen badkamer nog zou
den moeten schamen. De vreemdeling
wil nog eens schamper lachen over de
Spaanse „preutsheid" en hij wordt
boos, wanneer de Guardia Civil hem
bevel geeft zich ordentelijk aan te kle
den of anders van de straat te verdwij
nen. De Spanjaard is voorzeker niet
preuts, integendeel, hij leeft in dit op
zicht bijzonder gemakkelijk, maar hij
weet het verschil tussen fatsoen en on
fatsoen, tussen wat behoorlijk is en wat
dat per se niet is.
Overigens groeit het toerisme in
Spanje gestaag, ondanks de sombere
vooruitzichten in het voorjaar, toen
de wereld door de grootste spannin
gen werd geplaagd. Het zag er naar
uit dat vooral de Fransen, die bijna
Manolete
En dat gaat niet. Dat is niet alleen
onbehoorlijk, dat is weinig minder dan
lijnrechte heiligschennis. De directie
van dit luxe hotel die als wij goed
zijn geïnformeerd Nederlands is
dient te weten dat Manolete voor de
Spanjaarden een nationale held is,
meer nog, een niet-gecanoniseerde hei
lige, die door de wrede speling van het
lot. dat de Spanjaarden nu eenmaal al
tijd achtervolgt, gestorven is in de eni
ge sacrale plaats die er naast de kerk
in Spanje bestaat, de arena. De direc
tie dient te weten dat de sterfdag van
Manolete een nationale rouwdag is,
tijdens welke duizenden bloemen op het
graf van de held gaan leggen of Mis
sen voor de zielerust van hun idool la
ten opdragen! De directie dient te we
ten dat Manolete nog steeds geen op
volger heeft, zelfs Luis Dominguin niet,
dat hij waarschijnlijk ongeëvenaard zal
blijven. Welnu, men hangt niet het por
tret van de beul van een nationale held
of een heilige in zjjn huiskamer, laat
staan in een bar, ook niet als daar
voornamelijk verwende toeristen ko
men en zeker niet met het beulswapen,
hier de horens, erbij.
Dit heeft de maat doen overlopen
en een van de bekendste Catalaanse
dichters en essayisten, José Maria de
Sagarra, is dan ook in zijn pen ge
klommen om namens velen duidelijk
te maken dat het toerisme een zaak
van gewicht voor Spanje is, waarvan
alle Spanjaarden zullen kunnen pro
fiteren, maar dat de wereld zijn toe
risten mag houden, wanneer voor hun
gerief de Spaanse eredienst, het stie
rengevecht, verkwanseld moet wor
den. Want met De Sagarra betreuren
zeer velen het dat vooral in Madrid,
Barcelona en Sevilla het edele stie
rengevecht weinig meer dan een aan
gelegenheid voor de toeristen is ge
worden. Daardoor lijdt de corrida on
noemelijk veel schade, omdat het een
gebeurtenis voor Spanjaarden is en
niet voor „sentimentele Engelsen en
Duitsers". Toen Goya zijn „Tauro-
maquia" schilderde, was dat anders.
Toen waren de kansen tussen stier
en rejo..eador r.og gelijk. Toen storm- pepe Ortiz, een torero uit Madrid, wordt hier door een jonge stier op de horens
de de stier regelrecht uit zijn stal op genomen. Het liep ditmaal gelukkig goed af, maar het had ook anders kunnen zijn.
de te paard gezeten vechter af, die
maar moest zien hoe hij een edel ein
de aan dit drieste brok leven maak
te. En elke stier nam, voordat hij
zijn fiere dood stierf, minstens vijf of
zes paarden voor zijn rekening en
niet zelden een rejoneador. Dat was
tenminste nog een schouwspel, voor
de Spanjaarden alleen, een nationaal
feest, van een naakte schoonheid, vrij
van buitenlandse invloeden.
de Pyreneeën niet zouden overschrij
den. Maar na een schuchter begin in
mei, is het aantal toeristen gestaag
toegenomen en overtreft zelfs alle
verwachtingen.
In 1948 kwamen niet meer dan 200.000
vreemdelingen Spanje binnen. In 1951
was dit aantal reeds gestegen tot een
miljoen. En voor dit jaar gaan de ver
wachtingen tot 4 miljoen, daar het vo
rige jaar de drie miljoen reeds werd
bereikt. In de eerste tien dagen van
de maand augustus noteerde mer aan
de grenspost La Junquera meer dan
25.000 auto's van buitenlanders. In 1949
registreerde men aan dezelfde post
slechts 20.000 auto's in het ganse jaar.
Gedurende de eerste dagen van deze
maand passeerde elke twee seconden
een buitenlandse wagen de grenspost.
Dit gestegen toerisme heeft een grote
activiteit in de Spaanse hotellerie opge
roepen. Het vorige jaar telde Spanje
2160 officiële hotels en pensions met
104.793 kamers. Dit aantal ondervindt
thans een grote uitbreiding, mede door
de steu van de Direccion general de
Turismo, die via een systeem van ho
telkrediet de hotelbouw stimuleert. In
de helft van het aantal vreemdelin-11951 telde dit instituut aanvragen tot
o I een bedrag van 25 miljoen pesetas. Dit
gen dat Spanje bezoekt uitmaken, ja^r zjjn <je2e aanvragen reeds opgelo-
door de moeilijkheden in eigen land. pen tot 450 miljoen. Alleen aan de Cos
ta Brava werden in de loop van dit
jaar 80 nieuwe hotels gebouwd en een
duizendtal bungalow Dat is de zonzij
de van het toerisme. De schaduwzijde
is de uitbuiting en de vercommerciali
sering hier gesignaleerd als de „ver-
stiering" van het Spaanse karakter.
En dat zou een onherstelbare ramp
zjjn.
Advertentie
f A DDF i«tereavond8u
VflnRh zondag 2en8u.
De radiomusici, die georganiseerd zijn
in de Nederlandse Toonkunstenaars-
bond hebben, op een speciaal belegde
spoedbijeenkomst, vrijdagavond beslo
ten noch voor de Nederlandse Radio
Unie noch voor een van de omroep
organisaties in welke vorm ook zoge
naamde losse werkzaamheden te ver
richten.
Dit besluit wordt met ingang van
1 oktober van kracht. Het besluit heeft
niet alleen betrekking op radiomusici,
die in vaste dienst zijn en bijverdiensten
genieten, maar ook op de losse mede
werkers, die incidenteel optreden en
daarin hun bestaan moeten vinden.
Naar van de zijde der radiomusici
wordt vernomen is de oorzaak, het zich
niet houden van de kant der Neder
landse Radio Unie en de omroepver
enigingen aan de afspraken, die zijn
gemaakt tussen commissarissen van de
N.R.U.- en een vertegenwoordiging van
de Nederlandse Toonkunstenaarsbond
inzake de honoraria, die voor losse
medewerking werden vastgesteld. Deze
vaststelling geschiedde op 29 november
1957.
Men tekent van de kant der radiomu
sici geen bezwaren aan tegen het bedrag
der honoraria, maar wel tegen het feit,
dat, aldus de radiomusici, de NRU-ver-
tegenwoordigers nieuwe regelingen zou
den hebben getroffen na de eerder over
eengekomen afspraak. Voorheen, aldus
de musici, stond de periode, waarin de
losse werkzaamheden werden verricht
vast. Volgens de nieuwe regeling is de
werkperiode op losse schroeven komen
te staan en hiermede kan men zich niet
akkoord verklaren. Het besluit van de
radiomusici kan van grote invloed zijn
op de verschillende winterprogramma's
der omroepverenigingen. Deze program
ma's beginnen half oktober.
(Van onze radioredacteur
Volgens een afspraak tussen de
onderhandelende commissaris van de
NRU en de Nederlandse toonkunste
naarshond gemaakt in november 1957
zouden de tarieven voor losse mede
werking verhoogd worden. Er bleef
echter een geschilpunt n.l. dat men
van de zijde van de NRU voor dat be
drag een onbeperkte opnamemogelijk
heid wilde. Voor vaste medewerkers
maakt het niet veel uit of er veel of
weinig werk verzet moet worden. Los
se medewerkers worden echter gedu
peerd wanneer men in eenzelfde tijd
meer opnamen maakt. De musici in
vaste dienst verklaren zich thans so
lidair met de losse medewerkers. Van
1 oktober af gaan de laatsten dus
voor een bepaald bedrag slechts een
bepaalde prestatie leveren. Het ver
schil van mening gaat niet over de
tarieven zelf. Wel echter om de po
gingen van de omroep om voor het
zelfde geld meer opnamen te krijgen.
'V
Advertentie
Neem 'ASPRO' en U
voelt U opknappen.
'ASPRO' brengt onmid
dellijk verlichting en
Irriteert Uw maag niet.
Er is een nieuw boek over Jazz ver
schenen. Neen, niet een min of
meer wetenschappelijk historisch over
zicht van de jazz, evenmin een zwaar
wichtige muziek-theoretische beschou
wing en helemaal niet een gecompli
ceerd encyclopedische veelheid van be
schrijvingen over zoveel stijlen en nog
meer scholen en nog veel meer afzon
derlijke instrumentalisten hoe dank
baar materiaal dit soort publikaties ook
moge zijn maar een gezellige en ge
zonde verzameling van een zestal arti
kelen, essays zo men wil, waarin een
aantal aparte aspecten van de Jazz aan
een beschouwing worden onderworpen.
Dat doen overigens niet alleen de
schrijvers van de hoofdstukken, maar
ook een aantal fotografen en tekenaars,
die voor een karakteristieke garnering
der artikelen hebben zorg gedragen.
„Zes over Jazz" heet het boek, een puur
Nederlandse uitgave, welke bij de uit
geverij Heijnis te Zaandijk een typo
grafisch uitzonderlijk fraaie gestalte
kreeg.
Het boek is samengesteld door Phono
grams publiciteitschef Rolf ten Kate,
een van onze vaderlandse jazzcritici
van het eerste uur, die behalve zijn
„intro" tot het boek ook het laatste
hoofdstuk voor zijn rekening nam, dat
onder de titel „Jazzfacetten" de lezer
confronteert met interessante en geestige
informaties en anecdotes over de Jazz-
aar onder generaal Primo de Ri
vera kwam de grote verande
ring, toen deze voorschreef dat
de paarden van de picadores in het
vervolg met een soort matrassen moes-
er worden afgeschermd. En daarmee
kwam hij tegemoet aan de over „af
schuwelijke wreedheid" schreeuwende
Duitsers en Engelsen. Eigenlijk ziet De
Sagarra in deze maatregel het begin
van de ondergang van de corrida. En
het gelijk is aan zijn kant. Want de
arena's van Barcelona, Madrid en Se
villa zijr tegenwoordig alleen nog maar
bevolkt met toeristen. En welke mata
dor of toreador zal zjjn leven in de
waagschaal stellen voor nieuwsgierige
buitenlanders? Hoe kan Luis Domin-
guis uitgroeien tot een andere Manole
te wanneer hij het vuur en de ontroer
de geestdrift van een Spaans publiek
mist?
En is het niet de stier onwaardig dat
zijn prachtige gestalte wordt misbruikt
voor miljoenen, volkomen waardeloze
prullen, 'die als souvenirs in bijna alle
winkels liggen? Durft men de stier, dat
monument van vlees en bloed, niet uit
beelden in zo iets verderfelijks als plas
tic? Ten behoeve van de toerist raakt
Spanje „verstierd", zo meent men.
Twee conclusies konden slechts wor
den getrokken uit een forumdiscussie
der zeshonderd deelnemers aan de in
ternationale verkeerstechnische leer
gang te Kopenhagen na urenlange be
schouwingen over voetgangersvraag
stukken. De ene is, dat het nog steeds
onmogelijk is gebleken de voetgangers
tegen zichzelf en andere verkeer af
doende te beschermen. De tweede is,
dat het dringend noodzakelijk is inter
nationaal dezelfde verkeerstekens en
verkeerslichten voor voetgangers te
gaan gebruiken.
De algemene opinie was om zo syste
matisch mogelijk overal ter wereld de
regelingen voor voetgangers eenvoudig
en consequent te houden. Dit ook met
het oog op het rijdende verkeer, dat
in verwarring komt door reeksen van
verschillende, dikwijls in een voor hen
vreemde taal geschreven aanwijzingen
bij oversteekplaatsen e.d.
Tal van sprekers bevalen bij door
(Van onze correspondent
in Bonn»
Het is voornamelijk een
gevolg van de aanwezig
heid van zovele buiten
landers, dat van de ge
hele deelstaat Noord-
Rijnland-Westfalen de
dichtstbevolkte provincie
der Bondsrepubliek in
Bonn en Bad Godesberg
de hoogste huren worden
betaald. In Bad Godes
berg, dat als „Kleine Re-
sidenz" tegen de Bonds-
hoofdstad aan is gegroeid,
maar dat nog als aparte
gemeente met 60.000 zie
len voortbestaat, is het
zelfs nog iets duurder
wonen dan in Bonn zelf.
Bad Godesberg is het do
micilie van vele buiten
landse diplomaten, die er
zeer dure ambtswonin
gen bewonen of er hun
gezantschappen en am
bassades hebben, welker
hoge huren (2000 mark
per maand is er nog niets
bijzonders) het gemid
delde huurpeil uiteraard
sterk ten nadele van de
stedelijke woonreputatie
omhoog jagen.
De directeur van het
centrale kantoor voor de
woont (2.58) het kleinst
Dit komt o.m. daardoor,
statistiek in Bonn heeft dat de vele buitenlanders
vastgesteld, dat de huur- in de Bondshoofdstad aan
der in Bad Godesberg
voor een woning gemid-
deld 75.60 mark per
maand betaalt. Daarop
volgt de huurder in Bonn
met gemiddeld 70.10
mark per maand' en
op de derde plaats die
in de landshoofdstad
Düsseldorf met gemid
deld 66.11 mark per
maand.
maand. Vergelijkender-
de woningen hoge eisen
stellen en meestal ver
schoond blijven van in
woning.
In Bonn is ook het
aantal „eenpersoons-ge
zinnen" (29 procent) het
grootst. Dat is te danken
aan het feit, dat er in de
Bondshoofdstad zovele
ongehuwde ambtenaren
en ambtenaressen werk
zaam zijn.
Ook de woningnood
is in Bonn het grootst.
Reeds in 1947 bereikte
de tegenwoordige voor
verkeerslichten beschermde over
steekplaatsen gebruik van een wande
lend mannetje in rood en groen aan.
Een Amerikaan vertelde, dat vreem
delingen de opschriften „Walk" en
„Don't walk" bij kruispunten wel eens
voor straatnamen aanzien.
De mededeling van het hoofd van de
Utrechtse verkeerspolitie de heer B.
W. Quist. dat in zjjn stad groene knip
perlichten op oversteekplaatsen worden
gebruikt teneinde voetgangers voor af
slaand verkeer te waarschuwen, vond
geen algemeen gunstige beoordeling.
Groen betekent „veilig" naar veler me
ning en daarom was men bevreesd
voor verwarring, hoewel de heer Quist
zei, dat zjjn systeem geen aanleiding
tot misverstand geeft.
De regering van Irak heeft aan een
Nederlandse maatschappij de opdracht
gegeven voor het maken van een om
vangrijk drainageproject, gelegen in een
moerassig gebied ongeveer 150 km. ten
noordwesten van Basrah. Na interna
tionale aanbesteding, waaraan ook En
gelse, Franse, Duitse en Amerikaanse
maatschappijen deelnamen, werd de uit
voering opgedragen aan de laagste in
schrijver, het Hollandsch Aannemers
bedrijf Zanen Verstoep n.v., voor een
bedrag van 11.500.000.
Het werk moet binnen 3 jaar voltooid
zijn en zal worden verricht met cutter
zuigers, draglines, scrapers en bulldo
zers. Al dit materieel is in Irak aanwe
zig daar de Nederlandse firma reeds
sinds 1954 aldaar werkzaam is.
Het project valt binnen het kader
van een grootscheeps ontwikkelings
programma voor Irak. Voor de uitvoe
ring van dit omvangrijke programma
zijn buitenlandse deskundigen en inge-
nieursbureaux, waaronder ook het Ne
derlandse adviesbureau Nedeco, aange-
1 j uciiaxiu&c au vicouui Call xicuclU) adiigc*
;op fj h°°fdstad yan trokken voor het voorbereiden en uit-
Westduitsland alweer de
bevolkingsstand van
vóór de oorlog. De be
wijze betalen de huurders volkingsaanwas is echter
in steden als Aken, Es
sen en Solingen slechts
58.44, 51.45 en 42.69 mark
per maand.
In Bonn is we) het ge
middelde aantal kamers
(3.55) het grootst en het
gemiddelde aantal perso
nen, dat een huis be-
in de na-oorlogse jaren
zeer sterk geweest en op
het ogenblik komt men
naar ruwe schatting nog
altijd 10.000 woningen te
kort. Ook dit heeft uiter
aard invloed op de hoog
te van de gemiddelde
huurprijs.
werken van de talloze projecten, die
beogen van Irak een modern land te
maken.
Het stoffelijk overschot van de
componist dr. Ralph Vaughan Williams
is vrijdag bijgezet in Westminster Abbey.
Een speciale afgevaardigde van ko
ningin Elizabeth woonde de plechtige
heid bij. Een kort herdenkingsconcert
door het London Philharmonic Orches
tra ging vooraf.
Het „revisionisme" in de communis
tische landen is niet alleen kenmerkend
voor de interne verhoudingen in de
communistische wereld, doch ook voor
de buitenlandse politiek van het Sov
jet-blok. Voor wat betreft de interne
verhoudingen wordt het blijkbaar nodig
geacht voort te gaan met de onderdruk
king van de krachten, welke in de z.g.
„liberalisatie-periode" tot ontwikkeling
waren gekomen. Vandaar o.m. de
terechtstelling in Hongarije en het con
flict met Joegoslavië.
In de buitenlandse politiek wordt geen
verwatering van de communistische ideo
logie geduld en dient Iedere commu
nist te streven naar verwezenlijking van
de communistische doelstellingen, het
geen alleen door de vestiging van de
communistische wereldorde kan worden
bereikt. Het zou een gevaarlijke vergis
sing zijn te nemen, dat deze uiteinde
lijke doelstelling thans slechts theore
tische betekenis zou hebben.
Dit zegt minister Luns in zijn be
schouwing van de internationale toe
stand ter gelegenheid van de begro
ting 1959. De feiten bevestigen aldus mr.
Luns, de dikwijls herhaalde verklaringen
van communistische regeringsleiders,
dat zij alles in het werk zullen stellen
om de ondergang van het westen zoveel
mogelijk te bespoedigen.
De bewindsman komt in zijn beschou
wingen verder o.m. tot de volgende con
clusies:
Elementaire veiligheidsoverwegingen
blijven als voorwaarde voor een wer
kelijke ontwapeningsovereenkomst stel
len dat een militair evenwicht op la
ger niveau tot stand wordt gebracht.
De minister neigt ook tot de mening,
dat de veiligheid van de wereld het
niet toelaat zonder een effectief con
trolestelsel tot onmiddellijke en definitie
ve stopzetting van de proefexplosies over
te gaan.
In het midden-oosten hebben de Ame
rikaanse en Britse regeringen volkomen
terecht en in overeenstemming met het
handvest der V.N. ingegrepen door op
uitdrukkelijk verzoek van de wettige re-
Minister Suurhoff denkt aan een
opleiding van vrouwelijke „jeugd-tand-
verzorgers", die onder verantwoor
delijkheid van een tandarts, verschillende
onderdelen van diens taak kunnen over
nemen. De gezondheidsraad heeft hem
daartoe geadviseerd om aan het tand
artsentekort tegemoet te komen. De
minister zegt in zijn (zeer korte) nota
over het tandartsenvraagstuk aan de
Tweede Kamer, dat de tandheelkun
dige zorg voor kinderen zich in de
meeste gevallen tot eenvoudige werk
zaamheden bepaalt. In Nieuw-Zeeland
zijn met soortgelijke „dental nurses"
goede ervaringen opgedaan. Inschake
ling van de tandtechnici in de tand
heelkundige verzorging acht minister
Suurhoff niet verantwoord. De be
windsman heeft tenslotte zijn ambt
genoot van O. K. en W. de vraag voor
gelegd of een bekorting van de tand
artsenopleiding verantwoord zou zijn.
geringen van Libanon en Jordanië troe
pen te zenden ter verzekering van de
stabiliteit. Slechts aan een herhaald
Russisch veto was het te wijten, dat de
Veligheidsraad niet in staat was de
voorwaarde v°or terugtrekken van deze
troepen te scheppen.
Het bestuur van het Prins Bernhard
Fonds heeft besloten voorlopig voor de
periode van drie jaar een televisieprijs in
te stellen, pe pnjs zal betrekking hebben
op die Nederlandse prestatie op televisie
gebied, waarbij bijzonder fraai en doeltref
fend gebruik is gemaakt van het nieuwe
medium voor het verbreiden van enigerlei
uiting van artistieke of van algemeen cul
turele betekenis. Voor de beoordeling is
een jury in het leven geroepen.
De pr«s, groot f 2.000, zal voor het eerst
worden uitgereikt op vrijdagavond 3 okto
ber a.s. te Hilversum.
't
'W&
lucht is. Hans Buter, Ed van der Elsken,
Gerrit Schilp en Carel de Vogel vingen
het beeld van de Jazz in hun camera's.
Tekenaar Berg zette een aantal im
pressies voor de gekleurde bladen in
het boek op papier, terwijl cartoonist
Frits Müller voor vele malle plaatjes
zorgde. De sfeer
van de Jazz wordt
compleet gemaakt,
wanneer men het
achter in het boek
„gemonteerde" 45
toerenplaatje aan
de saffier van zijn
draaitafel toever
trouwt en, zo flit
sen van Jazzmuziek beluisteren kan
vanaf de beginperiode tot op de dag
van vandaag.
„Zes over Jazz" is als de echte, goede
jazzmuziek, fris en levendig, kleur
rijk, onderhoudend, pittig ook. Het is
niet op de laatste plaats een oprecht
boek, waarin, ook wanneer de kritiek
aan de orde is, geen blad voor de mond
wordt genomen, ook al had men in
dit opzicht mogelijk een nog wel wat
sterker geluid willen horen.
muziek en wat tiaar zoal bij te pas
komt. Ook de andere schrijvers dragen
bekende namen. Paul Breman schreef
het hoofdstuk „De bakermat van de
jazz", ir. W. W. Eschauzier nam „De
oude Jazz" onder de loupe, Pi Scheffer
doet een hoofdstuk open over „De
swingperiode", Harm Mobach's liefde
„De moderne Jazz" is het onderwerp
van het volgende hoofdstuk, waarna
Michiel, A. de Ruyter het vijftal arti
kelen besluit met „De Jazz in Neder
land" in haar ontstaan en ontwikkeling
te volgen.
Er staat veel in deze hoofdstukken,
dat men ook in andere boeken over
Jazz wel lezen kan. Men komt er bij
het schrijven over de Jazz en met
name over het ontstaan en de ont
plooiing ervan nu eenmaal niet of
nauwelijks onder uit, in herhalingeh
te vervallen. Intussen zijn de auteurs
er echter in geslaagd al deze bekende
gegevens vanuit een sterk persoonlijke
visie in een nieuwe en frisse tekst
weer te geven. De hoofdstukken ge
tuigen anderzijds van een gedegen
kennis van zaken'1 van waaruit nieuwe
en verbeterde gezichtspunten en me
ningen in een klare taal en soepele
stijl zijn vermoord. Spelen
derwijs, mag men haast wel zeggen,
zal het de lezer, voor wie „Zes over
Jazz" het eerste boek over die muziek
is, dat hij ter hand neemt, beginnen
te dagen en wie in de Jazz thuis
is zal uit het boek veel welkome
aanvullingen op zijn kennis en inzicht
kunnen puren.
Is de sfeer van de Jazzmuziek reeds
in de tekst gevat, ze wordt nog uit
gediept en aangezet door het groot
aantal markante foto's en suggestieve
tekeningen, waarmee het boek ver-
ot zover het boek. En dan nog dri»
van de jongste jazzpublikaties
op de plaat. Vooreerst mag dan de
langspeler 33 toeren nr. T 984 van het
merk Capitol wel worden genoemd,
waarin een hele reeks Dixie-
landmuziekjes zijn gegroefd van de
betere soort. Maar het is dan ook het
orkest van Pee Wee Hunt dat aan het
werk is, een orkest met een heldere,
gave jazztoon en met een bijzonder
kwieke ritmiek. Pee Wee Hunt heeft
zich deze keer eens geworpen
op composities van Cole
Porter, zoals: I love Paris,
Don't fence me in, Easy to
love, Anything goes, Night
and Day en nog evenzoveel
werkjes van Porter
Ze komen er in Hunts
Dixielandversie als n^euw
uit zonder de stemming, de
aparte teneur te missen, die
Porter er oorspronkelijk
in legde. Het doorgewinterde collectieve
spel van Pee Wee's orkest klopt weer
als een bus; daarnaast zijn herhaaldelijk
rijk geïnspireerde chorus-
sen te beluisteren, waarbij
de individuele solisten,
met name bij hun intona-
Jalw ties, zich van het goede
i iazzhout gesneden tonen.
Een Dixielandplaat. waSr-
naar men met genoegen
luisteren zal en waarbij
het desgewenst plezierig
dansen is.
Van welhaast tegenovergesteld ka
rakter is het repertoire op de
London-langspeler uit de LTZ-U
Jazzserie, nr. 14038, in een uitvoering
door het kwartet van de altsaxofonist
Art Pepper, een vertegenwoordiger van
de West Coast Jazz School. Wat men
nu te horen krijgt is huiskamerjazz,
rustig, afgewogen, bijna beschouwend
soms. Toonkleuren, die modern zijn ge
tint. Ze zijn niet altijd gemakkelijk te
vatten; men moet er voor gaan zitten
en dan nog zullen ze velen niet aan
spreken. Veel van wat Pepper muzikaal
te zeggen heeft, is mogelijk wei in het
verstand op te vangen maar zal velen
niet in het hart raken In andere num
mers nochtans toont Pepper zich ee"
lyrisch man en komen
melodieën en variaties ^aar-
°P wat gemakkelijker ch
ook warmer in het gehoor
te liggen. De langzame num
mers op deze plaat hebben,
ons het sterkst aangespro
ken maar dat komt wellicht
omdat wij persoonlijk geen
keuze kunnen maken Vit
die snelle en nogal nerveuze bob-achtige
muziekjes, waarbij dan met name een
saxofoon de leiding heeft. Wij kunnen
daarvan zeker ook in Peppers geval
het zo geheten technische aspect wel
waarderen, soms zelfs bewonderen, doch
overigens doet die instrumentvoering ons
in muzikaal opzicht innerlijk niets of
Volgend jaar op 9 juli is het 150
jaar geleden dat op initiatief en zelfs
voor rekening van mr. Willem Jan
baron van Dedem begonnen werd met
het graven van de uiteraard naar
hem genoemde Dedemsvaart. Dat
glorieuze feit nu gaat men in 1959 wel
degelijk vieren in de gemeente Aver-
eest, waarvan het dorp Dedemsvaart
deel uitmaakt. Hoe weet men nog niet
precies, maar de commissies zijn in
ieder geval aj benoemd. Overigens
heeft men er dezer dagen dan al een
voorproefje beleefd, zoal niet van de
hemelse zaligheid dan toch wel van het
feston dat op stapel wordt gezet. Ter
'nluidmg van {je herdenkings-evene-
menten had men n.l. een reünie ge
arrangeerd van al diegenen, die de
naam van Dedem dragen of van wie
de echtgenote of echtgenoot deze
naam draagt of droeg. En het werd
dus eigenlijk wel een familie-reünie, al
kenden de 40 van Dedems baron
nen en barnnessen al tezamen el
kander dan niet allemaal. Maar de af
stamming van die éne mr. Willem Jan
baron van Dedem stond wel degelijk
bij allen vast.
Welnu, er werd van deze stamvader
van de Dedemsvaart op de reünie
een kras staal van doortastendheid
verteld. Toen het kanaal destijds werd
gegraven, staakten de arbeiders op
er- gegeven moment. Zü bleven dat
doen ook na een opwekkende toe
spraak van baron van Dedem. Waar
op deze zelf de spade greep en alleen
ging graven. Hetgeen de arbeiders
dermate ontroerde dat zij spontaan
weer aan het werk togen.
Ook verder werd deze reünie geken
merkt door een bijzonder gezellige
sfeer. Jhr. S. M. Snouck Hurgronje,
burgemeester van Avereest, ontving
zijn gasten op zijn stadhuis, bood hun
een lunch aan en vertelde hun uitvoe
rig over de vreugden en noden van
zijn gemeente. En natuurlijk werd er
ook een foto gemaakt, waarop de oud
ste van Dedem. de 84-jarige F. A. ba
ron van Dedem, uiteraard als voor
naamste figuur paraisseerde. Uit
dankbaarheid voor de vriendelijke
ontvangst bood de familie van Dedem
daarna, bij monde van baron van De
dem, officier van justitie te Assen,
aan de gemeente Avereest een ge
brandschilderd raam aan, dat in het
stadhuis aangebracht zal worden.
De Dedemsvaart heeft Avereest na
tuurlijk redelijke welvaart bezorgd.
Maar niettemin kent de gemeente ook
haar problemen, als daar zijn een
grote behoefte aan meer mannen-in-
dus.ne en een zeer bedenkelijk ver-
trek-overschot, dat weer een ongun
stige invloed heeft op de woning-toe
wijzing. En verder haakt men in
Avereest naar een ingrijpende verbe
tering van de Dedemsvaart, met het
oog op de scheepvaart en de ontwate
ring; men verlangt naar een verbete
ring van de provinciale weg langs het
kanaal en naar de aanleg van de ont
brekende schakel in rijksweg no. 36.
En zo is er wel meer.
Zou er wéér een van Dedem op
staan om krachtig het initiatief te ne
men?
maar heel weinig. Als wij deze opmer
king maken pleegt onze echtgenote te
zeggen, dat het aan onze grijze haren
ligt, die hier en daar onze overigens
nog wel donkere haardos beginnen te
„sieren" en erop heten te duiden, dat
wij bezadigd beginnen te wezen en de
vaart van de tijd en van de muziek van
deze tijd niet zo fijntjes meer proeven.
Wie zal het zeggen?
Overigens hebben wij
toch wel met smaak ge
luisterd naar het 45
toerenplaatje van Lon
don nrFL 1769 ofschoon
wij er eerlij ksheidshal-
ve meteen bij moeten
bijzeggen, dat de twee
nummers op dit plaatje
te weten „Honky Tonk
train Blues" en „At the
woodchoppers ball" wat
ons betreft minder la
waaierig en ook minder rommelig had
den kunnen worden uitgevoerd zon
der dat daarbij iets te kort was gedaan
aan het „Zet 'm op jongens", dat Hutch
Davie and his Honky Tonkers kennelijk
en overigens ook wel terecht heeft ge
ïnspireerd. Een vinnig plaatje dus,
waarmee men de buren wel geen ple
zier zal doen
FRÉDÉRIC
