Voorzitter van de K.N.B.T.B, kritiseert de verklaring van bestuur van de K.A.B. AMSTLEVEN Een wonderlijk soort logica KERNFUSIE: twee kernen worden één Wat is het beroep van deze lezeres? Zeer grote schade door drie felle branden De vrijkomende warmte is voldoende om al het water van de zee te verdampen IJslanders laten Britse treiler gaan Grote familieprijsvraag in vier series met prachtige prijzen ledereen kan meedoen! Zij werpt onverdiende blaam op de Nederlandse landbouw Twee in Rotterdam en één in Geldermalsen Balen pinda's een prooi der vlammen Speurhond „Bas" tast eenmaal mis Op bevel van kustwacht Om valse indruk te vermijden K.V.P. gaat Onderwijs- c°ngres houden Speciaal uummev van katholiek staatkundig Pater Schulinck S.j. oyerleden bureau voor VRIJDAG 26 SEPTEMBER 195S PAGINA 7 De meest spectaculaire mededeling die ons het laatste jaar bereikt heeft over de vooruitgang op het ge bied van de kernenergie is ongetwijfeld de Brits-Ame rikaanse mededeling geweest, waarin bekendheid werd gegeven aan hun experimenten met betrekking tot de kernfusie. Hoewel in de loop van de vorige maanden en zeer onlangs nog op de conferenties over de atoom energie in Genève vermeld werd, dat de resultaten nog niet zo ver gingen als in eerste instantie werd gezegd, maandschrift Aan de vooravond van uitzonderlijk jubileum is het toch vrijwel zeiter, dat binnen niet al te lange tijd de wetenschap de processen, die bij de kernfusie een rol spelen, onder controle zal hebben. Dat het daar na nog wel enkele decennia zal duren voordat deze resultaten in een vorm gegoten kunnen worden, die in de praktijk bruikbaar is, maakt het feit, dat men het proces van de kernfusie kan gaan beheersen, niet van minder betekenis. Staking in Casablanca wegens Nederlands schip "WAT IJ DOEN MOET Vermeld op een briefkaart, wat naar Uw mening het beroep is van de lezeres, die wij hier hebben af gebeeld. Stuur deze briefkaart voor 3 oktober a.s., naar: Familieprijsvraag Katholieke Illustratie/Bea trijs, Nassaulaan 51 - Haarlem. 1. Prijzen in deze seriefiets tér waarde van f 200.-, elektrische koffiemolens, elektrische scheerappa- raten en tientallen andere prijzen. S. Bij meerdere goede inzendingen beslist het lot. 3. Bewaar een afschrift van Uw oplossing, want die kan U straks nog veel meer opleveren(o.a. televisietoestel, bromfiets, pick-up, radio enz.) Ik heb in mijn werk een witte jas aan en het doel vanmijnberoep is iemand ter zijde te staan, die lang heeft gestudeerd en die mensen helpt. Ik vind het mooi en afwisselend werk alhoewel het soms wel eens hard kan zijn. Dit is een van de vele lezers van de Katholieke Illustratie en Beatrijs. Vrijdag is voor hen allen een belangrijke dag. Dan komt de man van de weekbladen, die hen méér ogen, méér levens en....een onverwachte kijk op de wereld geeft, want de Katho lieke Illustratie en Beatrijs zijn levende bladen, die een prachtige afspiegeling geven van het wekelijkse gebeuren. Daarom zijn ze in ieder gezin onmisbaar. Moderne mensen, die bij willen blijven kiezen dan ook allemaal de Katholieke Illustratie en Beatrijs. Levensverzekering PERSONEELVERZEKERING Belevenissen uit de zielzorg een Frans bergdorp (II) Officier vraagt vrijspraak voor verdachte Geen audiëntie Brand in kantine bij Van Nelle Miljoen gulden schade voor fruitveiling 'MSTUVt* Dr. R. S. Pease en R. Canuthers, twee onderzoekers bij de Zêta. liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimmimi De bemanning van een Britse treiler ls gisteren volgens Reuter in gevecht feraakt met acht IJslanders, die aan oord waren gekomen, gebruik makend van de omstandigheid, dat een Brits fregat een ziek bemanningslid van de treiler naar een IJslandse haven bracht en dus de treiler niet kon bewaken. De IJslanders wonnen de strijd, waar in aan beide kanten een gewonde viel. Terwijl zij de treiler naar een IJsland se haven wilden brengen, kregen de IJslanders van het hoofd van de kust wacht echter opdracht het schip te ver laten. Deze functionaris handelde weer op bevel van premier Jonasson, die niet de indruk wilde wekken, dat hij het Britse fregat om louter tactische rede nen toestemming had gegeven de zie ke aan land te brengen. (Van onze onderwijsredacteur) De Katholieke Volkspartij is voorne mens vóór de verkiezingen van 1960 een Onderwijscongres te houden. Mede ter inleiding op dit congres is het Ka tholiek Staatkundig Maandschrift ver schenen met een dubbelnummer, dat geheel gewijd is aan actuele onder wijsvraagstukken. Dit Onderwijsnum mer beoogt niet een officieel K.V.P.- standpunt inzake de onderwijsorgani satie te presenteren, doch wei geeft het een neerslag van de besprekingen die de laatste tijd gevoerd zijn in de Onder- Wijscommissie van de K.V.P. en in het Centrum voor Staatkundige Vorming. Zes deskundigen trachten ter voorberei ding van de meningsvorming een sa menhangende visie te geven op een aan tal onderwijsproblemen. Prof. dr. Jos. Gielen behandelt het on derwijs in zijn betekenis voor mens en maatschappij en drs. E. Pelosi S.J. geeft een schets van de gewenste op- bouw van ons onderwijsbestel. Mr. C. E. Schelfhout maakt kritische aanteke ningen bij de financiële gelijkstelling van openbaar en bijzonder onderwijs dr. L. A. H. Albering bespreekt de .planning" bij het onderwijs en dr. C. Jansen S.J. pleit voor een grotere vrijheid van inrichting van het bijzon der onderwijs. Het Onderwijsnummer wordt afgesloten met een beschouwing van mag. dr. J. G. Stokman over maat schappelijke onderwijsorganen. Op de vooravond van de dag dat hij zou herdenken, dat hij 75 jaar geleden zijn intrede deed in de Sociëteit van Jesus, is pater H. J. G. Schulinck in Den Haag overleden. Patsr Schulinck werd 11 januari 1867 geboren. 26 september 1883 trad hij in de Sociëteit van Jesus. Na zijn pries terwijding op 26 augustus 1897 was hij van 1899-1909 werkzaam in de parochie Rijnhaven te Rotterdam. Daarna werd hij overgeplaatst naar Groningen waar bij van 1909 tot 1912 minister en van 1912 tot 1917 superior was. Van 1919 tot 1930 was hij werkzaam te Amster dam en te Utrecht Sinds 1930 was hij kapelaan van de parochie van O. L. Trouw Onbevlekte Ontvangenis te Den Haag. Wat gebeurt er nu bij een kernfusie proces? Twee deuteriumkernen worden samengesmolten tot één heliumkern. Een deuteriumkern bes aat uit één pro ton (dit is een waterstofkern en de kleinste positieve lading die men zicb denken kan) en een neutron (dit is een neutraal deeltje en iets zwaarder dan een proton). Een deuteriumkern weegt iets minder dan drie en een half quadriljoenste gram (quadriljoen is een één gevolgd door vier en twintig nul len). Een heliumkern bestaat uit twee protonen en twee neutronen. Op het eerste gezicht zou men verwachten, dat een heliumkern even zwaar weegt als twee deuteriumkernen, doch merk waardigerwijze is dit niet het geval. Twee deuteriumkernen wegen n.l. iets meer. Als nu onder bepaalde omstan digheden twee deuteriumkernen samen gesmolten kunnen worden tot één he liumkern, dan zal er dus een zeer kleine hoeveelheid materie vernietigd worden en deze materie wordt omge zet in warmte-energie. Volgens Einstein zijn energie en materie n.l. aequiva- lent. Men kan materie omzetten in energie en omgekeerd. Als men één gram materie volledig zou kunnen omzetten in energie, dan zou er een evengrote hoeveelheid warmte vrijkomen als bij de verbran ding van 2700 ton anthraciet. Dit is voorwaar geen kleinigheid. Nu is het een gelukkig verschijnsel, dat onder normale omstandigheden twee deuteriumkernen zich nimmer zullen verenigen tot een heliumkern. Als dit namelijk wel het geval zou zijn, dan zou al het water uit de zee in een ommezien geheel verdampt zijn. In water komt een betrekkelijk klein percentage deuterium voor (in 22 liter bevindt zich ongeveer één gram). De processen van de „kernversmelting" treden echter pas op bij een tempera tuur van ongeveer 100 miljoen graden, waarbij men dan de beschikking moet hebben over zeer sterke concentraties van atoomkernen (plasma's geheten). Daarom heeft men ook reactors nodig, die in staat zijn dergelijke omstandig heden te realiseren en dit is dan ook de reden, waarom het nog wel enige decennia zal duren voordat het zover is, dat men aan toepassingen toe is, die geschikt zijn voor praktische doel einden. De kernfusieproce.» -i treden veel vuldig op zij het onbeheerst op de zon en op vele sterren. Het gevolg zal zijn, dat op de la ,e duur (we be hoeven ons echter daarover geen zor gen te maken) de temperatuur van de zon zal dalen, omdat de daar optre dende kernfusieprocessen teneinde zul len raken. Ook bij -xplosies van de waterstofbom speelt de kernfusie een rol. Dit fusieproces verloopt eveneens onbeheerst; vandaar, dat men over de experimenten met de „Zeta" in Har well gezegd heeft, dat de waterstofbom „getemd" was. Behalve dat zoals hierboven reeds werd vermeld grote reactors nodig zijn om het kernfusieproces „beheerst' te laten verlopen en dus daarna voor praktische doeleinden geschikt te ma ken, zijn er nog tal van andere moei lijkheden, die overwonnen moeten worden. Deze zijn zowel van tecbnische als van financiële aard. De moeilijk heden op technisch terrein zijn veler lei; er moeten metaal-alliages gemaakt worden, die de hoge temperaturen in de naaste omgeving van dit proces kunnen weerstaan. Door middel van sterke magnetische velden wordt de plaats van het proces zodanig bepaald, dat de directe omgeving er geen hinder van ondervindt. Er moet personeel opgeleid worden dat is staat is deze apparaten te bedienen; de veiligheidsmaatregelen moeten zeer goed zijn, aangezien er anders catastro fale gevolgen zullen ontstaan bijv. onbewoonbaarheid van een groot ge bied door radio-aktieve besmetting enz. De moeilijkheden op financieel ter rein zijn misschien nog groter. Er moet n.l. een zeer grote hoeveelheid kapitaal geïnvesteerd worden in deze fabrieken en installaties en zeer zeker ook reeds bij het experimentele stadium waarin we ons op dit ogenblik bevinden. Is men eenmaal zover, dat men er toe kan overgaan om elektrische cen trales te bouwen die gebaseerd zijn op het principe van de kernfusie, dan komt het vraagstuk aan de orde of de dan reeds werkende centrales die be rusten op de kernsplijting en die momenteel het stadium van het expe riment reeds geheel of gedeeltelijk doorlopen hebben moeten worden vervangen door de op bet principe van kernfusie werkende centrales of dat ze naast elkaar r. eten blijven voortbestaan. Dit probleem is momen teel nog niet urgent, doch bij de ont wikkeling van de programma's van de Euratom zal men hiermee in de nabije toekomst toch rekening moeten hou den. Want uit Ik voorgaande blijkt overduidelijk, dat kleine landen afzon derlijk aan zulke projecten nooit zul len kunnen beginnen. Dr. TH. VAN KLEEF In Casablanca zijn donderdag meer dan 2.600 havenarbeiders in staking ge gaan uit protest tegen het intrekken van de werkvergunningen van een aantal arbeiders die geweigerd hadden een Ne derlands schip te lossen, omdat dit schip de haven was binnengevaren zonder dat het de Marokkaanse vlag voerde. De havenarbeiders willen in staking blijven tot de werkvergunningen weer zijn teruggegeven. De voorzitter van de katholieke Nederlandse boeren- en tuindersbond, de heer G. C. A. Mertens, heeft in een verklaring een voorlopige reactie ken baar gemaakt op de troonrede, de miljoenennota en de adviesaanvrage van de regering aan de sociaal-economische raad. De heer Mertens voelt zich hiertoe als voorzitter van de KNBTB, in afwachting van een nader beraad in het bestuur, gedwongen, aldus de verklaring, nu de besturen van enige belangrijke organisaties openlijk commentaar hebben geleverd. Het heeft de heer Mertens bevreemd dat de besturen van deze organisaties nog vóór het overleg in de S.E.R. ge opend is, gemeend hebben openlijk een standpunt ten aanzien van de ter dis cussie gestelde problemen in te moeten nemen. Het komt hem voor dat dit weinig bevorderlijk geacht moet worden voor een goed overleg. Voorts heeft het commentaar van het dagelijks be stuur van de K.A.B. aanleiding kunnen geven tot ernstige misverstanden over het landbouwprijsbeleid. Misverstanden, die reeds nu recht gezet dienen te wor den, aldus de verklaring. Terecht heeft de regering, volgens de heer Mertens, aan de S.E.R. geen advies gevraagd over het probleem van de gelden, die uit de schatkist betaald moeten worden aan de veehouders. Zij heeft zich terecht beperkt tot de mede- Advertentie (Door P. Joh. Pieper, pastoor te Roche, Isère, Fr.) Hoe langer ik hier in dit Franse bergdorp als pastoor werk, hoe meer ik ervaar, dat het Franse volk geheel anders denkt dan wij noorderlingen, omdat het anders geaard is. Als Ne derlandse priester komt men in de Franse zielzorg dan ook voor volstrekt andere problemen te staan dan die waaraan wij gewoon zijn in ons eigen vaderland. Natuurlijk liggen de oorza ken van de godsdienstige problemen in Frankrijk voor een goed deel veran kerd in de historische achtergronden van een staatkundige lekenpolitiek van bijna 100 jaren. Maar het zijn niet de hoofdoorzaken althans niet meer. Op sociaal en religieus gebied heeft dit volk een denksfeer, waarmee men als noorderling, vooral in het begin, de grootste moeilijkheden heeft. Eerst na jarenlange observatie en voortdurende aanpassing aan hun denkwijze komt men eindelijk zover, dat men zich een min of meer evenwichtig oordeel over de geaardheid van de mensen kan vor men. Om slechts één facet van dit veel zijdig probleem te belichten; De door snee Fransman heeft nogal gauw de mond vol van de beroemde logica van Descartes, zelfs al kent hij niet meer dan de naam van deze grote Franse wijsgeer. „C'est logique" is bij hem vaak het besluit of de inleiding van zijn redenering. Nu, na jaren van be studering van de Franse volksziel, kom ik tot het inzicht dat, uitzonderingen daargelaten, de Fransman over het al gemeen helemaal niet zo logisch is als hij beweert te zijn. Als mijn vriend Clo- vis, waarover ik u in mijn vorig arti kel schreef, even logisch was geweest in zijn godsdienstbeleving als in zijn vriendschap voor zijn pastoor (die toch ook iets met godsdienst te maken had), da was hij een van mijn vurigste pa rochianen geweest. Ik kan u gerust vertellen, dat de goede man voor mij door het vuur zou zijn gegaan bij wijze van spreken, maar naar de kerk ko men, neen, dat was er niet bij. Wie weten wil wat er onder het volk leeft, doet goed eens een poosje twee politiek tegenovergestelde kranten te lezen. Daar vindt men de thermometer bij uitstek van wat er leeft onder het volk en daar spreekt de volksstem zich uit in de meest uiteenlopende opinies. Men staat verstomd over het klaarblij kelijke cynisme, dat daar wordt ten toon gespreid. Wie zich echter de moei te geeft om door de oppervlakte heen te breken ontdekt dat heel dat cynisme een masker is van kwalijk verborgen romantiek en erotiek, waarin heel de hartstochtelijke natuur van dit volk tot in uiting komt, met al zijn heerlijke maar opk minder" goede hoedanigheden. Dat hier de logica van de beroemde Des cartes in de knel raakt hoeft geen be toog. Een voorbeeld van de laatste tijd ligt ons allen nog vers in het geheugen. De sterke man van Frankrijk, generaal De Gaulle, honderd procent Fransman en katholiek, werd aan het einde van de laatste oorlog als de redder van Frank rijk uitgeroepen, maar enige maanden later zonder meer- aan de dijk gezet. Nu tien jaar later, is diezelfde generaal door datzelfde volk met vlag en wimpel teruggehaald, nu weer om het vader land voor de ramp van een burgeroor log (die heus geen loze dreiging was) te behoeden. Hete hoofden en branden de harten geven de toon aan tot aan de rand van de fatale katastrofe. Dan eerst komt de bezinning. In de zielzorg liggen de problemen niet anders. Het is voor de Nederland se priester in de Franse zielzorg een voortdurende kopzorg, niet zozeer om te weten wat er in zijn parochie leeft, maar om achter de eigenlijke betekenis van de gebeurtenissen te komen. Het grootste probleem is voortdurend op zijn hoede te zijn, het hoofd koel te hou- den en te proberen de waarheid te on- derscheiden in de warwinkel van tegen strijdigheden en spitsvondigheden waaronder men voortdurend wordt be dolven Een voorbeeld. Een paar we ken geleden had ik een moedertje die een erg lastig en huilend kindje niet tot kalmte kon brengen gevraagd, de kerk te verlaten, omdat het tè storend was voor mijn toch al niet erg ingetogen kin deren, die volgens Frans gebruik rond om het altaar zitten. Zoiets komt vaker voor en verdient met zoveel aandacht. Ik meende ech ter ietwat te fors te zijn opgetreden en wilde aan het einde van de mis er een kalmerende uitleg aan geven. Maar ■1 u i u"1, juist heel anders uit dan ik het bedoeld had. Iemand achterin n.?rS, r'eP luid: „Dat nemen we met. En nauwelijks was ik in de sa cristie terug om mij van mijn liturgi sche gewaden te ontdoen, of aan de deur stond een delegatie „om de pas toor even op zijn nummer te zetten." loen ik hen vroeg wat er aan de nand was zei er een: „Dat je die moe- fer en dat kind de kerk uitzet, is nog tot daaraan toe, per slot van rekening Pen !e de baas in de kerk, maar dat je dat ook nog goed wilt praten, dat nemen we niet." Tegen zoveel gebrek aan logica was ik niet meer bestand en ik heb ze even gemoedelij'; als ener giek de deur uitgezet. Het mooiste was dat, toen ik een paar weken later mijn zilveren priester feest vierde, het juist die mannen wa ren, die de collecte organiseerden in de parochie om mij een feestcadeau te kunnen aanbieden: een stel prach tige gothische kazuifels. Bij elke deur waar ze aanklopten hadden zij hun van buiten geleerd praatje herhaald: „We komen niet alleen voor de pastoor maar i ook om weer goed te maken wat we bij hem verprutst hebben laatst na de j mis. Voor mij was het weer eens een althans van een mij duidelijke logica! deling, dat hierover overleg plaats heeft met de organisaties van de betrokken groepen in de landbouw. Reeds geruime tijd vindt over dit uitermate gecompli ceerde vraagstuk intensief overleg plaats tussen de minister van land bouw en het georganiseerde bedrijfs leven. Zou de S.E.R. zich met dit onder werp inlaten, aldus de voorzitter van de KNBTB, dan zou het hem onmo gelijk zijn binnen enige maanden het door de regering gevraagde advies uit te brengen, alleen al omdat een grondige en verantwoorde studie van het landbouwbeleid in de S.E.R. veel meer tijd zou vergen. Het zou dan ook niet mogelijk zijn voor de regering tijdig, d.w.z. vóór het oogstjaar 1959 en het melkprijsjaar 1958-1959 aan vangen, tot vaststelling en publika- tie van de nieuwe garantieprijzen voor de verschillende landbouwprodukten over te gaan. Bijzonder onaangenaam doen, aldus de verklaring, de uitlatingen van het dagelijks bestuur van de K.A.B. aan over het melkvraagstuk, dat naar het oordeel van dit bestuur primair bij de producent dient te worden aangepakt. Het heeft er veel van weg, meent de heer Mertens, dat de K.A.B. de moei lijkheden, waarvoor zij staat, poogt op te lossen door deze op andere groe pen, in casu de landbouw, af te schui ven. De landbouw wordt verweten, dat de kostprijs van de melk sinds 1951 met 70 procent is gestegen. Daartegen over moge gesteld worden dat de be langrijkste oorzaak van de kostprijs- stijging gelegen is in de aanpassing van de Iandbouwlonen aan het voortdurend gestegen algemeen loonniveau. De wijze, waarop het dagelijks be stuur van de K.A.B. het melkvraag stuk heeft benaderd, is misleidend en werpt daarenboven een onverdiende blaam op de Nederlandse landbouw, aldus de heer Mertens. Advertentie Van ver waren gisteravond de vlam men te zien, die een deel van 'n kantoor annex pakhuis aan de Struissenburg- straat in Rotterdam, vlak achter de binnenhaven Het Buizengat, in de as legden. De brand, die zich aanvanke lijk niet zo ernstig liet aanzien, werd ongeveer kwart voor acht ontdekt. Toen de brandweer spoedig daarna arriveer de, zag deze zich al vrij spoedig ge noodzaakt meer materiaal in te zetten. Toen het vuur het hevigst woedde, spo ten zestien stralen, waarvan enkele be diend werden via drie ladderwagens, on afgebroken stromen water op het gebla kerde, roetwolken verspreidende ge bouw. De derde etage en de zolderver dieping brandden geheel uit, terwijl ook een deel van de tweede etage door het vuur werd aangetast. De rest van het pand kreeg zeer ernstig van het water te lijden. In het gebouw waren dt n.v. Döns- Een rijksspeurhond, de herder „Bas" heeft gistermorgen onder leiding van wachtmeester van Houten uit Waddinx- veen voor de rechtbank in Den Haag sorteerproeven afgelegd. De president van de rechtbank, mr. Stoffels, de beide rechters en de officier van jus titie, mr. E. Hillen, waren de proefko nijnen. De hond „Bas" moest een staafje dat de president had vastgehou den uit vele andere staafjes zoeken- Deze demonstratie geschiedde in een zaak tegen een 34-jarige chauffeur uit Den Haag die ervan werd beschul digd op 8 februari in een winkel in Delft te hebben ingebroken en er twee sloffen sigaretten te hebben gestolen. De man, die dit ontkent, was bij proe ven door een speurhond aangewezen. In het huis boven de winkel waren ne gen afgebrande lucifers gevonden, die van de inbreker afkomstig moesten zijn. Een speurhond werd lucht van deze lu cifers gegeven. Bij de sorteerproef wees het dier de chauffeur aan. Er waren gisteren echter enige getuigen die ver klaarden dat de nan die avond de in braak niet kon hebben gepleegd. De president stak ook negen luci fers aan. De wachtmeester deed de stokjes in een plastic zakje. Daarna hielden de president en de rechters een minuut of tien kleine metalen staafjes vast. n de gang van de rechtbank moest hond „Bas" sorte ren. De eerste maaJ pakte hij niet het staafjes vast. In de gang van de volgende keer nam hij echter zonder aarzeling het staafje van mr. Stoffels in zijn bek. De officier van justitie vond het re sultaat van de proef wel merkwaardig, maar had toch niet de overtuiging ge kregen dat de chauffeur de inbraak moest hebben gepleegd. Hij vroeg daar om vrijspraak. De rechtbank zal over veertien dagen vCnnis wijzen. Mgr. M. A. Jansen, bisschop van Rot terdam, zal woensdag 1 oktober, geen audiëntie verlenen. zelmann en co's Graan en Graanpro- duktenmaatschappij en de Rotterdamse Verpakkingscentrale gevestigd. Van eerstgenoemd bedrijf gingen grote hoe veelheden pinda's verloren, die op de zolder in balen lagen opgeslagen en gewillig voedsel vormden voor de vlam men. Voorts vielen op de derde verdie ping grote partijen pakmateriaal aan het vuur ten prooi. Vele kostbare, vrij nieu we machines konden nog ternauwer nood worden gered. De brandweer, die met ongeveer 70 man in touw was, wist de buitenzijde van het pand te behou den. Omdat de wind de kant van het Buizengat opwoei, was er vrijwel geen gevaar voor de omringende woningen en het gebouw van Brocades Stheeman en Pharmacia, dat zich in de onmid dellijke omgeving bevindt. Ruim twee uur hield het vuur huis eer men met het nablussen kon beginnen. Een der brandweerlieden zakte door een wrakke vloer heen, maar liep verder geen letsel op. Wat de oorzaak betreft houdt men er rekening mee dat iemand van het personeel, dat gisteravond tot 7 uur heeft doorgewerkt, een brandende sigaretten peuk heeft achtergelaten, maar even zeer is kortsluiting mogelijk. In ongeveer een half uur tijd is van nacht een grote kantine op het terrein van Van Nelle n.v. te Rotterdam tot de grond toe afgebrand. De brandweer moest zich beperken tot nablussings- werkzaamheden. Door de hevige wind bestond het gevaar, dat het hoog op laaiende vuur zich tot de omringende gebouwen zou uitbreiden. Men achtte het daarom raadzaam een garage, waar zich twintig auto's bevonden, te ontrui men. De schade bleef beperkt tot de kantine zelf. Het gebouw was geheel v hout opgetrokken en voor een deel in gebruik bij de handelmij. Holdeen. Ongeveer zestig automaten, eigendom van deze onderneming, met °en totale waarde van ongeveer anderhalve ton, zijn verloren gegaan, alsmede veel meu bilair. Tijdens de brand deden zich di verse explosies voor, vermoedelijk van ontploffende acetyleenflessen, die in gebruik waren voor laswerkzaamheden ai i de centrale verwarming. Er zou donderdagavond achter een elektrisch schakelbord reeds een klein brandje hebben gewoed, dat echter spoedig kon worden gedoofd. Wellicht dat nochtans dit vuur heeft doorgesmeuld of dat er kortsluiting is ontstaan, die de brand tengevolge heeft gehad. Een van de gebouwen van de fruit veiling te Geldermalsen is gistermiddag in vlammen opgegaan. In dit gebouw waren de sorteerafdeling en de ver pakkingsruimten ondergebracht. De brand vermoedelijk door kortsluiting veroorzaakt, begon omstreeks kwart over twee. De brandweer stond in de harde wind voor een hopeloze taak. Doordat de wind het vuur zo aan wakkerde liep ook het spoorweg station gevaar Zestigduizend kisten elitefruit, gereed om in de koelhuizen te worden opgeslagen, veertigduizend kisten die klaarstonden om geveild te worden, en 122.000 lege kisten ver brandden. Bovendien gingen vijf sor- teermachines en een grote hoeveel heid verpakkingsmateriaal verloren. Volgens voorlopige schattingen bedraagt de schade een miljoen gulden. De brandweer van Geldermalsen, Tiel, Deil en Meteren deden het blussings- werk. Om kwart over vijf was het ge vaar voor uitbreiding geweken. De brand kwam wel op de meest ongelegen tijd, nu de oogst in volle gang en de aanvoer het grootst is. Ge tracht zal worden in een der neerzet- ruimten van het gebouw de handel en de verwerking voort te zetten. De storm heeft gisteren in Nederland grote schade veroorzaakt. In Geldermalsen wakkerde hij een onbetekenend brandje aan tot een laaiend vuur, dat de fruit veiling in de as legde. Meer dan 100.000 lege kisten en 100 ton fruit en verder machines en ander materiaal gingen in de vlammen op. De schade wordt geschat op meer dan een miljoen gulden. In Drachten is een grote tent van de Inter nationale IJsrevue van Ernst en Maxi Baier het slachtoffer geworden van de storm. De voorstellingen moesten worden afgelast.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 7