Morgen Universiteitszondag
De parochiële inzameling
wordt gereorganiseerd
Bijdrage van 12 cent per katholiek moet
een gulden per jaar worden
Bedrijfsdirecteur Bach
verlaat de K.L.M.
Schrijven van H. Vader
De plaats van het
ziekenhuis in de
gezondheidszorg
Pleidooi voor inschakeling
de huisarts
van
Straks „Texel-dekblad"?
Bodem van het eiland zeer geschikt voor tabak
MISLUKTE REDDING
Een katholieke
nationale en
Europese plicht
In het belang van de maatschappij
en van mijzelf9
Verkoop- en service
organisatie klaar
Oostenrijkse mijn
werkers gaan
korter werken
VERDACHTEN VAN
ROOFOVERVAL
BEKENNEN
Belgische grens dicht
voor sla
Bestuilrderen
pauselijk
onderscheiden
Hongaars president
oefent zelfkritiek
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1958
PAGINA 5
D AF-personenauto
„Niet zo tijdelijke" belasting
van invloed op de prijs
ra j
=1'
De vertaling van dit schrijven luidt:
Wij hebben niet belangstelling kennis genomen van de actie, die
in Nederland op verzoek van het Episcopaat wordt ondernomen om
aan het katholiek Hoger Onderwijs de financiële steun te verzekeren,
die het nodig heeft.
Van ganser harte moedigen Wij dit initiatief aan en Wij wensen
diegenen van Onze zonen geluk, die zich wijden aan een zaak van
zo groot belang voor het leven der Kerk en voor haar culturele glans
in hun dierbare vaderland.
Bij gelegenheid van de aanstaande inzameling op „Universiteits
zondag" vormen Wij de wens, dat de Nederlandse katholieken,
getrouw aan hun traditie van edelmoedigheid, de oproep van het
Nationale Comité (Hoger Onderwijs Fonds), dat tot dit doel is
opgericht, met vrijgevigheid zullen beantwoorden en gaarne schenken
Wij aan de voortreffelijke voorzitter van dit comité, aan zijn mede
werkers en aan alle schenkers, als onderpand van Onze vaderlijke
zorg, Onze Apostolische Zegen.
Gegeven op het Vaticaan, 1
Pius P.P. XII
augustus 1958.
Nederlandse militair
verongelukt in Duitsland
Algemeen kapittel van de
paters der H.H. Harten
Nieuwe algemeen overste
fraters Maristen
Ziekenhuis en overheid
Zielzorg in het ziekenhuis
De rijkssubsidie aan de r.-k. Universiteit te Nijmegen
bedraagt 90% van de investerings- en exploitatie
kosten. In de kosten van de Katholieke Economische
Hogeschool te Tilburg wordt voor 70% voorzien door
rijkssubsidie. De ontbrekende bedragen, die op drie mil
joen gulden per jaar gesteld worden, moeten door het
katholieke volksdeel worden opgebracht. Dit betekent,
dat iedere katholiek kinderen en non-pascanten in
begrepen jaarlijks een gulden moet bijdragen voor de
instandhouding en noodzakelijke uitbreiding van het
katholiek hoger onderwijs. De gemiddelde bijdrage per
katholiek per jaar bedraagt echter slechts 12 cent.
In 1957 bedroeg de opbrengst van de jaarlijkse inzame
ling door de parochiële comité's van de Sint Radboud-
stichting 574.723,-. Vergeleken met de opbrengst in
1947 kon weliswaar een stijging van 69% geboekt wor
den (per katholiek een stijging van 39%), maar het to
tale resultaat houdt geen gelijke tred met de ontwikke
ling van het katholiek hoger onderwijs. De verleden jaar
door het Episcopaat opgerichte Stichting Centraal
Fonds voor Katholiek Hoger Onderwijs (directeur J. F.
E. M. Aghina, Koningslaan 24, Utrecht) wil daarom
nieuwe methoden toepassen in de bestaande organisa
tie der parochiële comité's en bovendien nieuwe bron
nen aanboren.
De huidige inzamelingsmethode van
de parochiële comité's heeft het
bezwaar, dat een centrale administra
tie ontbreekt. De comité's dragen het
geld af zonder specificatie, zodat men
niet weet hoeveel giften (en hoe groot
elk) per parochie binnenkomen en er
geen blijvende binding met de schen
kers tot stand gebracht kan worden.
Met ingang van morgen Universi
teitszondag zal een begin worden
gemaakt met de poging om tot een kern
van een centrale administratie te ko
men. In de katholieke pers worden
advertenties gepubliceerd met invulfor-
mulieren, die men verzocht wordt uit
te knippen, in te vullen en op te zen
den. De collectanten van de parochiële
comité's zullen bovendien in de komen
de week dergelijke formulieren aan huis
aanbieden, met het vezoek zich tot
een vaste jaarlijkse donatie te verbin
den.
Ter gelegenheid van Universiteits
zondag zal de bisschop van 's-Her-
togenbosch, mgr. W. P. A. M. Mut-
saerts, morgen in de Sint Jan een
pontificale H. Mis celebreren, tij
dens welke zijn coadjutor, mgr. W.
M. Bekkers, een door de K.R.O. uit
te zenden predikatie zal houden over
het katholiek hoger onderwijs. In de
namiddag zal de heer J. A. Middel
huis, voorzitter van de K.A.B., een
radiorede houden over de democra
tisering van het hoger onderwijs. Bo
vendien zal zondag door de K.R.O.
een ronde tafel-gesprek worden uit
gezonden, waaraan zullen deelnemen
prof. dr. L. J. Rogier uit Nijmegen,
prof. J. Waterink van de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam, de heer J.
Maenen, voorzitter van de K.A.B. in
Limburg, mej. M. Bongaerts, sena-
trix van het Nijmeegs Studentencorps,
en de heer F. J. E. M. Aghina,
directeur van het Hoger Onderwijs
Het besluit om de capaciteit van de
'""duktie van de D.A.F.-personenwa-
gen verdubbelen tot 50.000 wagens
per jaar h„eit ZOals bekend, met zich
meegebracht, de wagen niet in ok-
tober-november va„ (llt jaar in serje-
produktie zal komen a0ch eerst in het
voorjaar 1959. De verkoop. en servjce_
organisatie in Nederland voor <te D.a.F.
600 is intussen praktisch gereed. Onge
veer 135 dealers zullen ieder de ver
koop en service in hun rayon ter hand
nemen. Zodra de produktie aanloopt,
zullen zij successievelijk bevoorraad
worden met voorraad- en demonstrar
tiewagens en met onderdelen.
Ofschoon in die landen, waar D.A.F.
eigen verkoopkantoren heeft zoals Bel
gië, Duitsland en Zweden, de verkoop
via deze eigen verkooporganisaties zal
lopen, zijn de meeste onderhandelingen
met gegadigden voor het importeur
schap in andere landen nog niet defi
nitief afgesloten, zodat nog geen volledi
ge lijst van verkoop- en service-steun
punten in Europa of daarbuiten ver
strekt kan worden. Bovendien is de ver
wachting, dat tijdens de komende in
ternationale automobiel tentoonstelling
in Parijs en Londen, waar de D.A.F.-
personenwagen wordt geëxposeerd, nog
vele nieuwe contacten met de interna
tionale autohandel gelegd zullen wor
den. Meer in het bijzonder worden de
exportkansen naar de Verenigde Sta
ten momenteel zorgvuldig bestudeerd.
Nu uit de „miljarden-nota" van de
minister van financiën, die aan de Sta
ten Generaal is overgelegd, zo zegt het
bedrijf, is gebleken, dat het „tijdelij
ke" karakter van de nieuwe verhoging
van de omzetbelasting niet zo tijdelijk
is als aanvankelijk in de bedoeling
scheen te liggen, zal op het moment
dat de D.A.F. 6Ó0 in de verkoop komt
deze extra omzetbelasting boven op de
P'ijs komen.
Per 1 oktober gaan ongeveer 60.000
Oostenrijkse mijnwerkers 45 uur per
week werken i.p.v. 48 uur, zo is door
de commissie voor lonen en prijzen in
Wenen bekend gemaakt. Het loon blijft
onveranderd ongeveer 2200 schilling
per maand voor en ervaren mijnwer
ker, ongeveer 1800 voor een onervaren
mijnwerker.
De verkorting van de werkweek voor
de mijnwerkers betekent een nieuwe
stap in het streven naar een algemene
werkweek van 45 uur. Eerder dit jaar
ging het personeel van de elektriciteits-,
automobiel- olie-industrieën al korter
werken.
In vakbondskringen hoopt men binnen
enkele jaren een werkweek van 45 uur
In alle takken van industrie en handel
te bereiken.
Fonds te Utrecht, het geheel onder
leiding van Anton van Duinkerken.
De K.R.O.-televisie zal donderdag 9
oktober een life-reportage uitzenden
over de universiteit van Nijmegen, waar
in de nadruk zal vallen op de medi
sche faculeit, meer in het bijzonder op
de afdeling kindergeneeskunde.
Zoals bekend, is de Stichting Cen
traal Fonds voor Katholiek Hoger On
derwijs georganiseerd in zes werkgroe
pen, waarvan er vier zich bezighouden
met het verwerven van financiële steun,
resp. van „lichamen van de dode hand",
in de vorm van schenkingen en legaten,
van het bedrijfsleven en van particu
lieren met hoge inkomens. Een andere
werkgroep behartigt de algemene pro
paganda en bereidt speciale acties voor.
Bovendien is er een werkgroep de
eerste en belangrijkste die de dioce
sane en parochiële comité's omvat en
als gecoördineerd geheel werkt met
het centraal comité van de Sint Rad-
boudstichting.
In 1157 van de 1583 parochies be
staan parochiële comité's, die samen
ruim tienduizend leden omvatten. Het
blijkt zeer moeilijk te zijn in de gro
te steden werkelijk werkende comité's
op te richten en in stand te houden,
o.m. wegens de vlottende bevolking, het
verzwakt parochiebewustzijn, het aan
tal non-pascanten en de gemengde hu
welijken. Ook in Limburg heeft een
groot aantal parochies geen comité; het
is moeilijk, mensen te vinden, die jaar
lijks een huiscollecte willen houden.
In het eerste jaar van bestaan van
de stichting hebben alleen de werkgroe
pen parcohiële comité, bedrijfsleven en
speciale acties geld opgebracht. Laatst
genoemde werkgroep heeft met de ver
spreiding van de bisschoppelijke brief
van 3 november 1957 een aanzienlijk
werkkapitaal bijeengebracht, waarmee
de stichting verdere werkzaamheden-
voorbereidt.
Tijdens een persconferentie is er van
stichtingszijde met nadruk op gewezen,
dat de bisschoppen van Nederland de
financiering van het katholiek hoger on
derwijs de hoogste urgentie hebben toe
gekend na die van de kerkenbouw. De
stichting motiveert dit met er op te
wijzen, dat het voor het behoud van de
christelijke levenswaarden van het hoog
ste belang is, dat de uitkomsten van
het zuiver wetenschappelijk onderzoek
en de toepassingen hiervan getoetst
worden aan de geopenbaarde waarheid.
De Nederlandse katholieken hebben op
wetenschappelijk gebied 'n achterstand
in te halen; terwijl plm. 35 pet. van de
bevolking katholiek is, bedraagt het per
centage onder de academische studenten
slechts 27. Met name op medisch ge
bied ontstaat er steeds meer behoefte
aan katholieke, wetenschappelijk ge
schoolde specialisten.
Waar het rijk een groot deel van de
kosten van het katholiek hoger onder
wijs financiert ook met belasting
geld van niet-katholieken noemt de
stichting het een nationale plicht van
de katholieken om zelf het ontbreken
de bedrag bijeen te brengen. Dit te
meer omdat de r.-k. Universiteit moet
uitgroeien tot een volledige universi
teit met alle faculteiten. Om de groeien
de bevolking bestaansmogelijkheid te
verschaffen, moet Nederland steeds
meer industrialiseren, waartoe ook we
tenschappelijk gevormde leidinggeven
den nodig zijn. In de opleiding en
vorming van hen moeten de katholieken
een evenredig aandeel leveren. Ten op
zichte van het oosten heeft West-Euro
pa de plicht, meer wetenschapsbeoefe
naars op te leiden; tegen deze achter
grond aldus de stichting is steun
aan het katholiek hoger onderwijs ook
een Europese plicht.
De r.-k. Universiteit in 1923 begon
nen met 27 hoogleraren en 189 studen
ten telt thans 77 hoogleraren, 10
lectoren, 26 docenten en 2350 studen
ten, o.w. 514 vrouwelijke. De Katholie
ke Economische Hogeschool in 1927
begonnen met 5 hoogleraren en 28
studenten telt thans 16 hoogleraren, 11
lectoren, 3 docenten, 4 leeropdrachten
en 706 studenten. In de Nijmeegse ver
eniging van reünisten zijn 2698 afge
studeerden verenigd, in die van Tilburg
964.
IPC?®?:
O
Tijdens start- en landingsoefeningen met tweemotorige „Scimitar"-vliegtuigen
van het 803e squadron van de Britse marine-luchtvaartdienst op het dek van
het Engelse vliegdekschip „Victorious" op de rede van Portsmouth, is commander
J. J. Russell om het leven gekomen. Zijn vliegtuig stortte in zee toen het over
het dek heenschoot, doordat de kabel, welke het vliegtuig aanvankelijk had
afgeremd, knapte. Russell slaagde er niet in zijn cockpit open te breken om zich
te redden. Een man, hangend onder aan een reddingshelikopter, deed een ver
geefse poging het snel zinkende vliegtuig te bereiken om de piloot te redden.
De heer J. A. Bach, bedrijfsdirecteur
vluchtproduktie, zal op eigen verzoek
op 1 november a.s. de dienst der
K.L.M. verlaten, aldus meldt het
A.X.P. Het ontslag zal de heer Bach,
die sinds 1924 een grote staat van dienst
in de luchtvaart heeft verworven en
aan wie in mei 1955 de leiding van de
vluchtproduktie werd toevertrouwd,
op de meest eervolle wijze worden ver
leend.
Met ingang van 1 november is de
heer J. J. Mulder, thans onderdirec
teur, in de plaats van de heer Bach be
noemd.
Van de heer Bach heeft het A.N.P.
nader vernomen dat hij, na lang be
raad, tot de overtuiging is gekomen met
het neerleggen van zijn functie zowel
het belang van de K.L.M. als dat van
hemzelf te dienen.
De heer Bach stond al geruime tijd
bloot aan kritiek van verschillende
kanten. Uit zijn verklaring dat hij, na
lang beraad, tot de overtuiging is ge
komen het belang zowel van zichzelf
De Stichting Centraal Fonds voor Katholiek Hoger Onderwijs
heeft ter gelegenheid van Universiteitszondag een fraai gecalligrafeerd
schrijven ontvangen, dat door Z.H. Paus Pius XII persoonlijk is
ondertekend. De tekst van dit schrijven luidt:
Nous avons pris connaissance avec intérêt de Faction entreprise aux
Pays-Bas, a la demande de I Episcopat, pour assurer a I Enseignement
supérieur catholique le soutien financier dont il a besoin. De grand
coeur Nous encourageons cette initiative et félicitons ceux de Nos fils
qui se dévouent a une cause si importante pour la vie de l'Eglise et
son rayonnement culturel dans leur chère Patrie. A l'occasion de la
prochaine collecte du „Dimanche universitaire Nous formons le
voeu que les catholiques hollandais, fidèles a leur tradition de
générosilé, répondent largement a l'appel du Comité National
institué a eet ef/et, et volontiers Nous accordons au digne Président
de ce Comité, a ses collaborateurs et a töus les donateurs, en gage
de Noire patemelle sollicitude, Notre Bénédiction Apostolique.
Du Vatican, le Ier aoüt 1958
Pius pp- Xll
als de maatschappij te dienen door zijn
functie neer te leggen, blijkt duidelijk
dat hij tenslotte uit die kritiek de
voor de hand liggende conclusie heeft
getrokken. Wij geloven niet dat er
verband moet worden gezocht tussen
het ontslag van de heer Bach en de
vliegersstaking. Ook de heer Bach
heeft uiteraard een rol gespeeld in de
ze kwestie, maar het ligt niet in zijn
natuur om voor dit soort affaires uit
de weg te gaan, althans niet op deze
wijze. Evenmin moet er naar onze
mening verband worden gelegd tussen
het heengaan van de heer v. d. Ploeg
en het ontslag van de heer Bach. Bei
de ontslagen staan op zichzelf en heb
ben een geheel andere achtergrond.
Als men de levensbeschrijving van
de heer Bach leest valt het op, dat hij
verschillende vooraanstaande functies in
de luchtvaart heeft bekleed, maar nooit
gedurende lange tijd achter elkaar. De
heer C. C. Küpfer, thans directie-secre
taris by Fokker, heeft jaren geleden een
boek over hem geschreven, dat als titel
draagt „Een zwerver in het luchtruim".
Wij geloven dat deze typering van de
heer Bach door een van zijn beste vrien
den bijzonder goed is getroffen.
Zijn vlucht met de K.L.M. DC-7C van
de Douglasfabrieken over de Noordpool
naar Schiphol, waar de heer Bach pre
cies een week geleden van terugkeerde,
is kennelijk zijn afscheid van de K.L.M.
geweest.
De heer Bach, die in 1905 is geboren,
is in 1924 zijn vliegerloopbaan begonnen
te Soesterberg. Hij heeft verscheidene
jaren in 't toenmalige Nederlandseh-Indië
als marinevlieger gevlogen. In 1932 werd
hij verkeersvlieger bij de K.N.I.L., later
bij de K.L.M. In 1935 werd de heer Bach
invlieger bij Koolhoven. In datzelfde
jaar richtte hij met Frans Habnit het
luchtvaartweekblad Vliegwereld op. Na
de capitulatie begon de heer Bach aan
de rijksuniversiteit te Utrecht met de
studie voor tandarts. Hij slaagde voor
het tandartsexamen en vestigde zich te
's-Gravenhage. Na de tweede wereld
oorlog werd de heer Bach belast met de
organisatie van een rijksluchtvaartschool.
Deze school werd in 1946 opgericht en
de heer Bach werd haar eerste directeur.
In 1948 ging hij weer in militaire dienst,
waar hij na enige tijd in de rang van
generaal-majoor-vlieger directeur mate
rieel luchtmacht werd. De heer Bach
ging in 1955 weer naar de burgerlucht
vaart, toen hij de leiding kreeg van de
vluchtproduktiegroep van de K.L.M.
De 21-jarige W. de M. en de 32-ja-
rige H. P. M., die na een uitgebreid
onderzoek in samenwerking met de cen
trale recherche te Amsterdam door de
rijkspolitie te Haarlemmermeer zijn ge
arresteerd, verdacht van een overval
op een alleenwonende 58-jarige landbou
wer in de Haarlemmermeer in de nacht
van zondag op maandag j.l., hebben
thans bekend.
Vrijdag is de 21-jarige dienstplichtige
sergeant H. A. Garrelts uit Bellingwolde
in Duitsland om het leven gekomen.
Het slachtoffer bestuurde een jeep en
kwam bij de noordelijke uitgang van
het oefenterrein Sennelager in botsing
met een militaire personenauto. Door
de botsing werd G. uit de jeep geslin
gerd. Hij liep een schedelbasisfractuur
op waaraan hij overleed. Het slachtof
fer, dat ongehuwd was diende bij het
44-ste bataljon infanterie, dat gele
gerd is in Zuidlaren.
Met ingang van a.s. maandag is de
grens van België weer gesloten voor
kropsla. De maatregel is door België
genomen op grond van de prijsontwikke
ling voor dit produkt op de eigen markt.
De export van kropsla uit ons land is
de laatste tijd niet meer van zeer grote
betekenis, hoewel België wel tot de be
langrijkste afnemers behoorde.
Het algemeen kapittel van de paters
der H. H. Harten te Rome heeft pater
M. J. Bisschop, provinciaal van Ne
derland, gekozen tot prior van het Moe
derhuis m Rome. Tot raadsheren zijn
gekozen pater A. Deussen, Duitsland,
pater E. Gutierrez, Spanje die tevens
econoom werd en pater N. B. Lava-
nant, Frankrijk.
Het vijftiende generaal kapittel der
fraters Maristen te Turijn heeft broe
der Charles Raphael, tot dusver gene
raal assistent voor België, Nederland,
Duitsland en Belgisch Congo, tot alge
meen overste der Congregatie gekozen.
(Van onze speciale verslaggever)
De plaats van het ziekenhuis in het
totaal van de medische verzorging is
gisteren op de tweede dag van het
driedaagse congres van de Vereniging
van Katholieke Ziekenhuizen te Nijme
gen onderwerp geweest van veelzijdige
behandeling en bespreking. Elf inlei
ders hebben in zes discussiegroepen
deze plaats aangeduid met betrekking
tot de sociale gezondheidszorg, de over
heid, de psycho-hygiënische gezond
heidszorg, de maatschappelijke verzor
ging en de zielzorg, terwijl in dit ver
band ook de verhouding specialist
huisarts ter sprake kwam.
Dr. J. B. Stolte, geneesheer-direc
teur van het Sint-Elisabeth Ziekenhuis
te Tilburg, betoogde, dat de huisarts
zich ten onrechte gefrustreerd voelt
door de ontwikkeling van de specialisa
tie. Hij is en moet blijven de spil van
de persoonlijke gezondheidszorg (cura
tief en preventief), welke plaats door
de specialist gerespecteerd moet wor
den, evenals door het ziekenhuis, dat
niet buiten zijn muren mag treden. Ook
wanneer de patiënt in het ziekenhuis
ligt, kan de huisarts een belangrijke
taak vervullen, aldus directeur Stolte,
die de wens uitte, dat door proefonder
vindelijk onderzoek wordt nagegaan
hoe de huisarts het best ingeschakeld
kan worden bij de behandeling van de
opgenomen patiënt.
Ook dr. H. Festen uit Oisterwijk,
voormalig huisarts, pleitte voor sa
menwerking tussen specialist en huis
arts. In het volwaardige ziekenhuis
echter hoort z.i. de huisarts niet thuis
als zelfstandig werker. Bij beide
groepen moet het inzicht groeien,
dat samenwerking in het belang is
van de patiënt; de verantwoordelijk
heid van specialist en huisarts eindigt
niet op de drempel van ieders werk
plaats. Op de vragen, die in dit ver
band rijzen, geeft de organisatie van
de artsen onvoldoende antwoord
aldus dr. Festen omdat men zich
in het verleden niet voldoende heeft
kunnen losmaken van het groeps
belang.
Met betrekking tot de samenwerking
tussen ziekenhuizen en kruisverenigin
gen (sociale gezondheidszorg) merkte
dr. H. van IJzeren, geneesheer-direc
teur van het St.-Canisius Ziekenhuis te
Nijmegen, op, dat er wel enig contact
is op het gebied van de verpleging,
doch dat een organisatorisch verband
op het gebied van preventie en sociale
zorg ontbreekt. Pleitend voor nauwere
samenwerking tussen ziekenhuizen en
kruisverenigingen, opperde dr. Van
IJzeren de mogelijkheid om de polikli
nieken van de ziekenhuizen te laten
uitgroeien tot gezondheidscentra,
waarin preventie, behandeling en so
ciaal-medische zorg zouden kunnen sa
menwerken. De taak van de zieken
huizen zou daardoor veel ruimer wor
den, georiënteerd op de werkelijke be
langen van de volksgezondheid.
Mr. J. de Vreeze, secretaris-generaal
van het Wit-Gele Kruis en lid van de
Tweede Kamer, behandelde de verhou
ding tussen ziekenhuis en overheid. Er
is dringend behoefte aan serieuze we
tenschappelijke bewerking aan de
vraagstukken, die zich hierbij voor
doen. Spr. deed in dit verband een
beroep op de r.-k. universiteit om mee
te werken aan de vormgeving van het
medisch en gezondheidsrecht.
Wil de gezondheidszorg bevredigend
functioneren dan moeten de maatschap
pelijke organisatie? aan zelf-ordening
van de overheid. Men overschatte de
doen, bevorderd door en onder toezicht
mogelijkheden niet om bij wet bevre
digende regelingen te treffen, aldus mr.
De Vreeze. Een wettelijk vergunnings
stelsel voor oprichting en uitbrei
ding van ziekenhuizen naar de maat
staf van behoefte is slechts aanneme
lijk indien kan worden aangetoond, dat
het algemeen belang dit dwingend
voorschrijft en wettelijke normen aan
vaardbaar kunnen worden geformu
leerd en gehanteerd.
Bijzonder groot was de belangstelling
van de congressisten voor de discussie
groep, die de zielzorg in het ziekenhuis
tot onderwerp had. Rector A, H. Schlüt-
ken van de R.-K. Ziekenverpleging te
Hilversum, die het onderwerp inleidde
ter discussie stelde, had vele colle
ga's en een groot aantal religieuzen met
ongelijke kappen onder zijn gehoor,
toen hij betoogde, dat de taak van de
rector aanvankelijk gericht op de
religieuze communiteit van het zieken-
lllllllllllillllllilllliillillillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Tijdens de slotzitting van het congres,
dat de Vereniging van katholieke zieken
huizen ter gelegenheid van haar 25-ja-
rig bestaan te Nijmegen heeft gehou
den, heeft de bisschop-coadjutor van
's Hertogenbosch. mgr. W. M. Bekkers,
hedenmorgen medegedeeld, dat Z. H.
de Paus aan twee bestuursleden een ho
ge onderscheiding heeft verleend.
De voorzitter van de vereniging, de
heer Jos Maenen (voorzitter van het
bestuur van het St. Joseph Ziekenhuis
te Heerlen en lid van de Tweede Ka
mer) is benoemd tot commandeur in
de orde van Sint Sylvester, de heer F.
J. van Aalst (penningmeester van de
vereniging en economisch adjunct-di
recteur van het St.-Ignatius Ziekenhuis
te Breda) werd ridder in dezelfde orde.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
huis is geëvolueerd tot die van wat
men een „bedrijfsaalmoezenier" zou
kunnen noemen. Zijn werkterrein moet
zich uitstrekken over allen, die al
of niet tijdelijk deel uitmaken van
de ziekenhuisgemeenschap, dus ook
over patiënten, staf, directie, leken-
verplegenden, technisch en huishoude
lijk personeel.
Hij moet de inspirator zijn van de
christelijke caritas, welke ook het
technisch geëvolueerde ziekenhuis tot
een specifiek katholieke instelling
maakt. Het is de rector veelal niet
mogelijk, met alle patiënten diep
gaand persoonlijk contact te onder
houden, maar hij kan wel alle mede
werkers inspireren om in hun dage
lijks werk de liefde Gods te manifes
teren aan alle patiënten. De bereid
heid van de leiding dit bleek dui
delijk uit de discussie om een der
gelijke taakvervulling mogelijk te
maken, is hierbij een onmisbare
voorwaarde.
Met betrekking tot de parochiële ziel
zorg merkte rector Schlütken op, dat
er samenwerking moet zijn tussen de
rector en de parochiegeestelijken, die
hun parochianen in het ziekenhuis niet
mogen vergeten en indien de patiënt
dit wenst in de gelegenheid moeten
worden gesteld, hun de laatste heilige
sacramenten toe te dienen. Indien een
patiënt speciale zorg van de recor be
hoeft, dient de parochiegeestelijkheid
de nodige inlichtingen te verstrekken.
Nadat de congressisten de hele dag
geluisterd en gediscussieerd hadden,
waarbij een zeer hartelijke sfeer merk
baar was, vonden zij in de late na
middag enige afwisseling in de officiële
ontvangst door het gemeentebestuur
op het stadhuis en 's avonds bij de op
voering van „Meneer Perrichon gaat
op reis" door het gezelschap Ensem
ble.
Hedenmorgen heeft mgr. W. M. Bek
kers in de St.-Jozefkerk een pontificale
H. Mis opgedragen. Daarna sprak prof.
dr. E. C. F. A. Schillebeeckx O.P. uit
Nijmegen tijdens de slotzitting over
„Het katholieke ziekenhuis en de ka
tholieke gezondheidszorg". Ook mgr.
Bekkers en minister Suurhoff voerden
het woord.
_De president van Hongarije, Istvan
Dobi, heeft gisteren te Boedapest ge
zegd, dat het in 1956 tot een opstand in
Hongarije is gekomen, omdat het par
lement en de presidentiële raad niet
voldoende kracht en volharding hebben
getoond. Hü zei dit bij de opening van
de laatste zitting van het parlement
vóór de op 16 november te houden ver
kiezingen. In zijn redevoering, waarin
hij veel zelfkritiek liet horen, zei Dobi,
dat „wij een les moeten leren uit onze
dadenloosheid van voor de tegenrevolu-
tie."
Minister-president Münnich zei tot
het parlement dat het onderzoek in de
gevallen van „contrarevolutionaire mis
dadige" activiteit nagenoeg afgelopen
is.
Amerika zal de 40.000 zielen tel
lende bevolking van de Quemoy- en
Matsoe-eilanden 180.000 ton medica
menten, levensmiddelen en andere
hulpgoederen ter beschikking stellen.
(U.P.I.)
,4
J. A. BACH
Als de verwachtingen worden be
waarheid, en daar ziet het wel naar uit,
zal de vakantieganger, die in de ko
mende jaren naar Texel gaat, op dit
eiland, behalve door de reeds alom be
kende aantrekkelijkheden, getroffen
worden door de „tabaksplantages".
Immers, in samenwerking met, en
gesteund door het tabakscentrum in
Leersum, hebben enige landeigenaren
op Texel dit jaar een vijftal proefvel
den tabaksplanten aangelegd. Wij heb
ben een bezoek gebracht aan één van
deze mensen, de heer Frans Stark in
Oosterend. De heer Stark bezit daar
een groot stuk grond, dat gedeeltelijk
is benut voor de bouw van een aantal
zomerhuisjes. In een van deze huisjes
logeerde ook eens een functionaris van
het tabakscentrum. Besloten werd een
proef te nemen. De heer Stark wist er
nog enkele collega's voor te interesse
ren en dit jaar werd gestart. Het re
sultaat mag worden gezien. Uiteraard
was men zeer benieuwd naar de resul
taten. Wij hebben dit nu gedeeltelijk ge
zien.
Planten met bladeren van tachtig cm
lengte zijn geen uitzondering. Voor zo
ver men nu reeds een oordeel kan uit
spreken is de grond op Texel uitermate
geschikt. De verbouw van tabak is voor
de telers van dit veelgevraagde produkt
zeer aantrekkelijk. Het is in de eerste
plaats niet erg arbeidsintensief. On
kruid verwijderen is bijna niet nodig.
Slechts een- hooguit tweemaal als de
plantjes nog klein zijn wordt er gewied.
Daarna zorgen de planten ér met hun
grote bladeren zelf voor, dat het on
kruid geen kans meer krijgt. Insecten-
bestrijding is ook niet nodig. De enige
vijanden zijn eigenlijk slakken en dat is
nog wel bij te houden.
De planten gedijen zeer goed in ons
klimaat. Zij kunnen een hoop verdra
gen. Wind en zelfs stormen brengen
over het algemeen geen ernstige
schade toe. De buitenste rijen be
schermen de andere. Hieraan kan
men nog meewerken, door er hoog
klimmende of opschietende gewassen
om heen te planten. Hagelstormen,
die het produkt wel kunnen beschadi
gen komen op Texel praktisch niet
voor.
De teelt is toch heel anders dan wjj
in de oorlog dachten. Men begint met
te zaaien in een bak onder glas. Die bak
gaat dan niet open voor de plantjes
groot genoeg zijn. Dan worden ze uitge
zet op regels en de planten gaan
groeien. Binnen zes weken bereiken ze
dan al een hoogte van een meter of
meer. De planten worden wel goed na
gekeken op bloemvorming. Treed die
op, dan wordt de knop met een flink
stuk van de top en de daar groeiende
bladeren verwijderd. Zijtakken, de z.g.
„dieven" worden eveneens radicaal
verwijderd. Alles is erop gericht dat het
blad zich zo goed mogelijk ontwikkelt.
En dan is het wachten op de pluk.
Deze geschiedt in drieën. Eerst de on
derste bladeren. Het zandgoed. Als die
rijp zjjn worden ze geplukt, op lijnen ge
regen en te drogen gehangen. Een paar
weken later volgt de tweede pluk. Het
aardgoed. En dan, weer een paar we
ken Tater, inmiddels is het half sep
tember geworden, komt de derde en
laatste pluk, die van het „beste goed".
Men laat de grond dan braak liggen.
De stelen worden uitgetrokken en in de
grond gewerkt. Een soort groenbemes-
ting. Het volgende jaar kan op dezelf
de plaats geteelt worden. Men moet al
leen zorgdragen voor een goede bemes
ting, die echter op ieder veld verschil
lend kan zijn.
Dit alles geeft de eilandbewoners
goeds moed. Onze zegsman zei zelfs,
dat hij en met hem anderen, van plan
is volgend jaar iedere beschikbare me
ter grond vol met tabak te zetten. Een
opbrengst van vijf- tot zevenduizend
gulden per hectare kan met betrekke
lijk weinig kosten worden bereikt Du
re investeringen zijn niet nodig. Het
zaad is niet duur en men gaat nu
droogschuren bouwen, die ongeveer ze
venhonderd gulden per stuk zullen kos
ten, terwijl ze naar schatting tien jaar
zullen mee kunnen. Het enthousiasme
van deze pioniers heeft anderen ook al
aangestoken. Het volgend jaar zal het
landschap, vooral in de buurt van Oos
terend, wel eens van tropische al
lure kunnen zijn. En wie weet zal men
binnen afzienbare tijd nog wel sigaren
kunnen kopen met „Texel-dekblad" of
zoiets. Het is intussen wel zeker dat er
een markt zal zijn voor dit produkt van
Texel.
