Paus de driekroon op het hoofd
Het zogenaamde decreet
van Constantijn
Plechtigheden voor de
zielerust van de Paus
Mgr. Van Lierde en mgr. Smit
gaan wereld voor in gebed
Een huwelijk tussen Oost en Westin de Kerk
Kardinaal Agagianian Pro-Prefect
van de Propaganda Fide
Cosmopolitisch lid van de Romeinse Curie
Langer Paus dan Petrus
De oudste kardinaal-diaken zet de nieuwe
H. Mis in Moskou
voor Paus Pius XII
GEDURENDE NEGEN DAGEN
Hoe wilt gij heten?
Landgenoot van
Stalin
Nederlanders op laatste
audiëntie van de Paus
Academische zitting
te Nijmegen
ZATERDAG 11 OKTOBER 1953
PAGINA 5
(Van onze Romeinse correspondent)
Het is een van die spelingen der historie, dat men de afkomst
en oorspronkelijke zin van het symbool bij uitsték van
het Pausdom, de tiara, slechts gissenderwijze benaderen
kan. De eerste maal, dat er iets tot ons komt over een verre voor
vader van de huidige driekroon, is tijdens het pontificaat van Con-
stantius (708716). Toen deze Paus een bezoek bracht aan de
Byzantijnse keizer, droeg Hij bij zijn binnenkomst in Konstantinopel,
zo verhaalt de kroniek, speciale keizerlijke attributen. Zijn hoofd
was bedekt met een „camelaucus, gelijk Hij die in Rome placht te
dragen". Men gelooft, dat deze camelaucus de latinisering van
een vermoedelijk oosters woord een soort phrygische muts was,
gelijkend op (de voorloper van) de mijter.
In elk geval blijkt, dat er toen een onderscheidingsteken bestond
In de vorm van een bijzondere hoofdbekleding van de bisschop van
Rome en wel een onderscheidingsteken, dat op het niveau stond
van keizerlijke insignia. Deze kroniek wordt gesteund door een ander
document, de z.g. „Donatio of Constitutio Constantini".
ROME, hedenmorgen
(Van onze Romeinse correspondent)
Hedenmorgen zijn in de Sint Pieter
de zogenaamde Novemdialis, de
negen dagen durende plechtigheden,
begonnen voor de zielerust van de
overleden Paus. Om tien uur werd
een pontificale Hoogmis gecelebreerd
in de koorkapel der basiliek door
mgr. P. C. van Lierde. Gedurende de
volgende dagen zullen de celebranten
zijn mgr. Principi, mgr. Ronca, mgr.
Venini, mgr. Smit en weer mgr.
Principi. Niet minder dan twee Ne-
derlandse bisschoppen zullen dus de
ze dagen de Stad en de Wereld voor
gaan in het gebed voor wijlen Paus
Pacelli. Voorheen werden op de laat
ste drie dagen de solemniteiten ge
houden in de Sixtijnse Kapel. Maar
om tegemoet te komen aan de wens
van tallozen om deze Heilige Missen
te kunnen bijwonen, is thans door
het kardinaalscollege en het kapit
tel van Sint Pieter bepaald, dat deze
plechtigheden zullen geschieden aan
het Cathedra-altaar in de Sint Pieter.
Alle in Rome aanwezige kardinalen,
de leden van het Pauselijk Hof, het
Corps Diplomatique en tal van hoog
waardigheidsbekleders wonen deze
diensten bij. Volgens een oud ge
bruik, dat terug schijnt te gaan tot
de vijftiende eeuw, houdt na de laat
ste rouwdienst een daartoe door het
kardinaalscollege aangewezen gewij
de redenaar een Latijnse toespraak,
waarin de figuur van de overledene,
diens verdiensten en zijn belangrijk
ste daden in zijn Pontificaat worden
belicht.
Pius IX regeerde
ruim 31 jaar
In deze constitutie (decreet) van
keizer Constantijn de Grote bepaalde de
alleenheerser onder meer, dat de bis
schop van Rome het bewind kreeg over
de Stad, Italië en heel het Westromein-
se keizerrijk. De Constitutio Constan
tini is een vervalsing. Het stuk is niet
uit de vierde eeuw, maar eerst uit de
8e-9e en werd gemaakt in Frankrijk om
politieke redenen. Intussen stamt de
tekst uit dezelfde tijd ongeveer, als het
boven genoemde bezoek van de Paus
Constantinus aan Constantinopel.
In de Constitutio nu leest men, dat de
keizer zijn diadeem en keizerlijke gewa
den aan de Paus (S. Silvester) schonk.
Maar omdat de Paus het diadeem wei
gerde „hebben Wij met eigen hand op
het hoogheilig hoofd geplaatst een phry
gische muts, helderwit en schitterend,
beduidende de verrijzenis van Onze
Heer en Wij hebben gedecreteerd,
dat deze phrygische muts gedragen zal
worden bij processies door Hem en al
Zijn opvolgers."
Een document uit de 9e eeuw, het
protocol voor de inwijding der Pausen,
getuigt, dat na de consecratio van de
Paus Hem het „regnum" het rege
ringssymbool werd opgezet, voor hu
bezit ging nemen van Zijn kathedraal,
de St.-Jan. Dit regnum wordt omschre
ven als: een witte bekleding in de vorm
van een helm(muts).
Van Gregorius VII (1073-1085) is
bekend, dat Hij deze hoofdbedekking
droeg, wanneer Hij zich op Kerstmis
Van de S. Maria Maggiore naar Zijn
paleis begaf. Maar in diezelfde tijd
wordt naast het woord regnum ook
het woord corona, kroon, genoemd.
Afbeeldingen laten zien, dat zich toen
langs de onderrand van de muts een
kroon, een diadeem ontwikkeld had.
In de Middeleeuwen droegen de Pau-
■en dit svrcibool op feestdagen bp pro-
cessies, zo dat de kalender ging spre
ken van „dies festae coronae", feest
dagen, waarop de Paus de kroon droeg.
De tiara waarmee in 1939 Paus Pius de
Twaalfde werd gekroond.
et staat niet vast, wanneer precies
het regnum overging in de twee-
kroon en de tiara. Volgens som
mige historici is het Bonifacius VIII ge
weest, die bij de opening van het
(eerste) Heilig Jaar in 1300 een tweede
diadeem aan de eerste toevoegde om,
naar de leer dier dagen, 's Pausen hoog
ste gezag uit te drukken in geestelijke,
zowel als wereldlijke zaken. Anderen
menen, dat het dezelfde Bonifacius was,
die de tiara heeft ingevoerd. Maar een
borstbeeld van Èenedictus XII (1334-
1342) in de onderkerk van de St.-Pie-
ter draagt duidelijk de tweekroon.
Hoe het ook zij, gedurende de periode
te Avignon van het Romeinse pontifi
caat (dat is het grootste deel van de
12e eeuw) kwam voorgoed de tiara in
zwang.
De tiara is geen liturgisch voorwerp.
Reeds Innocentius III, begin elfde eeuw,
maakte een onderscheid tussen de
kroon en de mijter. „Als teken van Zijn
wereldlijke macht draagt de Romeinse
pontifex de kroon, als teken van Zijn
opperherderschap de mijter," aldus de
ze Paus. En zo is het mutatis mutandis
gebleven. Bjj alle religieuze plechtig
heden is de Paus in wezen gelijk ge
kleed, als Zijn broeders in het ambt, de
(aarts)bisschoppen. Hij draagt de mij
ter en de herdersstaf, die echter bij
Hem de „pedum rectum", de rechte,
in een kruis uitlopende staf is.
De historie van de Pauskroning
loopt ongeveer parallel met de ont
wikkeling van het regnum tot de tia
ra. In vroeger tijden was het de oud
ste kardinaal-bisschop, die de nieuwe
Paus consacreerde, introniseerde en
kroonde. Tegenwoordig zet de oudste
kardinaal-diaken de Paus de tiara op
het hoofd. Maar deze kroning is
slechts een uiterlijke plechtigheid.
De volheid van het Pausschap gaat
in op het moment, dat de nieuw geko
zene verklaart het pontificaat' te aan
vaarden.
Pius XII zei op het tweede congres
van het lekenapostolaat, oktober 1957,
dat zo een leek tot Paus zou worden ge
kozen, hij zijn verkiezing weliswaar
slechts zou kunnen aanvaarden, als hij
geschikt is om de priesterwijding te ont
vangen en bereid is deze te ontvan
gen Maar de canonieke macht om te
onderrichten, te besturen en hét cha
risma van de onfeilbaarheid zouden
hem worden verleend vanaf het ogen
blik zijner aanvaarding, zelfs vóór zpn
wijding.
In de kerk van Saint Louis des ffan"
caises", Moskou's enige katholieke
kerk, is gisteren een H. Mis opgedra
gen voor wijlen Paus Pius XII, aldus
meldt D.P.I.
De kerk, die onder leiding staat van
vicaris Joseph Boetorowitz, valt binnen
het diocees van de bisschop van Wilna.
Het diocees heeft geen organische ban
den met het Vaticaan, waarmee de
Sovjet-Unie geen diplomatieke betrek
kingen onderhoudt.
17 oktober zal de Hongaarse aartsbis
schop Joszef Grösz in de basiliek van
Boedapest een Requiemmis opdragen
voor Paus Pius XII.
De baar met het stoffelijk overschot van Paus Pius XII wordt de St. Pieter in gedragen.
De rook, veroorzaakt door het verbranden van de stembriefjes, moet de buiten
wereld melden of men ov het conclaaf tot een resultaat is gekomen. Een foto
uit 1939.
De Nederlanders, die de vorige week
de laatste algemene audiëntie van
Paus Pius XII op de binnenplaats van
Castel Gandolfo hebben bijgewoond,
zijn een groep van de Derde Orde van
St. Franciscus, van het katholiek Vrou
wengilde uit Maastricht met de dertig
ste St. Servaas Romevaart en van ka
tholieke professoren en studenten van
de rijksuniversiteit te Groningen.
De Paus heeft toen niet de duizenden
pelgrims toegesproken. Hij heeft hen
toegewuifd en de zegen gegeven.
Op de dag van de begrafenis van wij
len Z.H. Paus Pius XII zal de r.-k.
Universiteit te Nijmegen in de aula een
plechtige academische zitting houden,
waarin een gedachtenisrede zal worden
uitgesproken. Zoals reeds werd bericht,
zal die dag in de St.-Josephkerk een
plechtige Requiemmis worden opgedra
gen. Daar de viering van het zevende
lustrum van de universiteit, aanvanke
lijk vastgesteld op vrijdag 17 oktober, is
uitgesteld tot 10 november, zullen uiter
aard ook eerst op die dag de drie aan
gekondigde eredoctoraten worden ver
leend. Voorts is de plechtige installatie
van de eerste artsen, die hun studie
aan de medische faculteit van de r.-k.
Universiteit te Nijmegen hebben afge
maakt, tot later datum uitgesteld.
(Van onze Romeinse correspondent)
„Quomodo vis vocariis de eerste vraagdie een nieuwe paus gesteld
wordtals hij zijn keuze heeft aanvaard. Hoe wilt gij heten?" Het is de
Kardinaal-Camerlengo, die dit volgens het protocol de H. Vader vraagt.
Deze is geheel vrij in zijn keuze, hij behoeft zelfs geen nieuwe naam aan
te nemen. In de pauslijst kan men naspeuren, dat het, naar waarschijnlijk
heid, de Romein Mercurius geweest is, die voor het eerst bij zijn verheffing
tot bisschop van Rome een andere naam aannam. De zijne, die van de Ro
meinse god van de handel, was te zwaar beladen en hij noemde zich Johan
nes. Dat was in het jaar 533. Octavianus graaf van Tusculum nam de naam
Johannes aan (955), Petrus van Payia eveneens de naam Johannes (983),
Bruno, hertog van Karinthië Gregorius (996) en in 999 noemde Gerbert van
Alvernia zich Silvester. Dan is men aan de tijd toe, dat het vaste gewoonte
werd voor de pontifices om zich een andere naam te kiezen. In grote trek
ken kan men dus vaststellen, dat in het eerste millenium de pausen hun
eigen, in het tweede millenium een nieuw gekozen naam droegen.
Uitzonderingen zijn geweest Adriaan Floriszoon Boeyens van Utrecht,
die zich in 1522 ook als paus Aananus (VI) heette en Marcello Cervini
uit Montepulciano, die als Marcellus (II) m 1555 de troon besteeg.
De 261 pausen, die elkaar opvolgden, droegen eenentachtig verschillen
de namen. Daarvan komen er 45 slechts eenmaal voor. Na de dood van
Paus Landone uit Sabinia in midden Italië (914) ziet men geen tot dan toe
onbekende namen meer in de pauslijst verschijnen. Aanvankelijk nog was
dit toeval, later na het jaar 1000 plachten de Opperherders zich de naam van
een hunner voorgangers te kiezen. Zo droegen 216 pausen slechts 36 ver
schillende namen. De meest gekozene is die van Johannes geweest: 23
maal. De laatste Johannes stierf in 1417. -cnA,
Sinds de regering van Sixtus V Peretti (1585 1590) hebben zijn 33 op
volgers hun keuze beperkt tot slechts negen namen: Paulus (V), Alexander
(VII en VIII), Gregorius (XIV—XVI), Leo (XI—XIII), Benedictus (XIII—
XV), Innocentius (IX—XIII), Pius (VI—XII), en Clemens (VIII—XIV).
Om nog nader te preciseren: in de laatste twee eeuwen kwamen slechts
zes namen voor, die van Benedictus, Clemens, Gregorius, Innocentius Leo
en Pius.
Een van de vele al of niet anonieme auteurs van voorspellingen over de
pausen, de z.g. „monnik van Paduabegint zijn voorzeggingen bij Bene
dictus XIV Lambertini: In de namen van zijn (14) opvolgers tot heden
heeft hij zich slechts tweemaal vergist: Benedictus XV noemde hij Paulus
Vl en Pius XII had volgens hem Gregorius XVII moeten heten. Sluiten wij
deze nomenclatuur met de in elk geval dubieuze voorspelling van de reeds
genoemde monnik. Van de komende paus wordt o.m. gezegd. „Onze zeer
heilige Vader Paulus VII (lees in elk geval Paulus VI): Ziet hier de
volkomen vrede teruggekeerd".
Toen wijlen de Amerikaanse pre
laat, kardinaal S. A. Stritch op
1 maart van dit jaar benoemd
werd tot pro-prefect van de Congrega-
i°- Voortplanting van het Geloof,
werd m de omgeving van de Paus ver
klaard, dat deze benoeming niet alleen
een erkenning betekende van de per
soonlijke bekwaamheden van de kardi
naal, maar dat zij ook het verlangen
van de H. Vader tot uitdrukking bracht
om de Romeinse Curie een meer in
ternationaal karakter te geven. In
de wereldpers werden ook nog andere
vermoedens uitgesproken: de Kerk zou
gedwongen zijn om uitdrukking te ge
ven aan het feit, dat meer dan 60 pet
van alle missiegelden, die in Rome
ontvangen werden, uit de Verenigde
Staten afkomstig zijn. Ook werd be
toogd dat Je missie-organisatie een
hervorming behoefde, die het best zou
kunnen worden doorgevoerd door een
Amerikaan, op wie niet de zware last
van sommige vastgeroeste tradities
drukte. Helaas stierf kardinaal Stritch
kort na zijn benoeming.
Zijn opvolger was een prelaat uit een
geheel andere omgeving. De Paus be
noemde 18 juni kardinaal Agagianian,
patriarch van de kleine groep van
200.000 Armeense katholieken, tot Zjjn
opvolger.
Wie is deze kardinaal, wiens naam
tot voor kort in West-Europese katho
lieke kringen nog weinig klank had,
maar die in Rome bekend stond als
een der meest briljante en meest cos-
mopolitische leden van het college der
kardinalen?
Lazarus Agagianian werd 62 jaar ge
leden geboren in de huidige sovjet
provincie Georgië. Hij is dus een land
genoot van Stalin. Zijn familie behoorde
tot de groep der met Rome verbonden
geünieerde christenen in Armenië.
Reeds als kind toonde hij zich zo be
gaafd, dat hij door de persoonlijke be
middeling van Paus Pius X naar Rome
werd gezonden om te studeren aan het
College van de Propaganda Fide. Op
22-jarige leeftijd werd hij priester ge
wijd en keerde hij terug naar Rusland,
waar hfj als priester werkte in Tiflis,
dat toen juist een der brandpunten van
de revolutie vormde. In 1921 riep kardi
naal van Rossum z.g. hem naar Rome
terug en werd hij vije-rector van het
Pauselijk Armeens College.
De kardinaal is een fantastisch talen
kenner: hjj spreekt elf talen waaronder
Engels, Russisch, Duits, Italiaans, klas
siek Grieks en Hebreeuws en hij ver
staat Arabisch. In 1935 benoemde Paus
Pius XI hem tot aartsbisschop van de
Armeniërs. Hij vestigde zich te Bey
routh in Libanon, het land der Chris
ten-Maronieten. In 1946 werd hij kardi
naal. En zijn benoeming tot pro-prefect
van de Propaganda Fide bracht de
man, die oost en west in zijn persoon
verenigde, op een der allerbelangrijkste
posten in de Romeinse Curie.
Het versterken van het internatio
naal karakter van het bestuur van de
Kerk wordt vooral vereist door de
Kardinaal Agagianian in gesprek met pater Brockbernd O.S.B. bij een bezoek
aan de K.R.O.-studio in Hilversum.
vele nieuwe vraagstukken, waarvoor
de Kerk zich gesteld ziet in de een-
wordende wereld van vandaag. De
nieuwe leiders moeten vooruitziende
mannen zijn uit alle volkeren, die de
nieuwe feiten onder het oog kunnen
zien en de houding van de Kerk mede
kunnen bepalen. Zoals in en na de
eerste wereldoorlog kardinaal Van
Rossum een persoonlijkheid was, die
de balans van de algemene politieke
toestand in de wereld kon opmaken
en daarna als prefect van de Voort
planting des Geloofs het gehele mis
siewerk reorganiseerde, zo richtte de
blik van de Paus zich thans achter
eenvolgens op twee mannen, die door
nieuwe ideeën en inzichten een oplos
sing naderbij konden brengen van de
missieproblemen, juist omdat zij bui
ten de denkschema's uit een aflopen
de periode van uitsluitend Europees
overwicht en van het koloniale tijd
perk stonden.
De benoeming van de Armeense pa
triarch was op zich al een revolutio
naire gebeurtenis in de Kerk, want nog
nooit was een kardinaal van de Oos
terse Ritus benoemd als hoofd van de
Congregatie van de Voortplanting, de
Congregatie nog wel, waaruit de Oos
terse Kerk destijds zelf is uitgetreden,
omdat zij het als krenkend beschouwde
als missiekerk te worden behandeld.
Ongetwijfeld zal deze benoeming
nieuwe impulsen geven aan de hereni
ging der schismatieke Oosterse Kerk
met Rome en zij zal het missiewerk
meer richten op het Oosten, waardoor
de kerken van alle riten in een ge
meenschappelijke activiteit verenigd
zullen worden. Een journalist schreef
onlangs, dat in deze benoeming van
kardinaal Agagianian een huwelijk tus
sen oost en west tot uitdrukking komt,
zoals wij tot nu toe bij een leidingge
vende persoonlijkheid der Kerk nog niet
kenden. De nieuwe pro-prefect der Pro
paganda, westers en oosters gevormd
als hij is, leraar van priester-kandida
ten van alle riten in Rome, is een
symbool van de universaliteit van de
Katholieke Kerk in de moderne tijd.
Toen de kardinaal na zijn bezoek aan
Brussel, waar hij een indrukwekkende
rede hield over de Kerk en de vooruit
gang der economische minder-ontwik-
kelde volkeren, doorreisde naar Neder
land, heeft hij o.a. een bezoek gebracht
aan het Nationaal Bureau van de Mis
siegenootschappen in Den Haag. De
nationaal directeur, mgr. Van Hussen,
heeft hem bij die gelegenheid in zeer
nadrukkelijke woorden de medewerking
van katholiek Nederland toegezegd, om
steeds krachtiger door gebed en finan
ciële steun de grote missie-activiteit
der Katholieke Kerk te ondersteunen.
De Wereld-Missiedag van 19 oktober
a.s. biedt een goede gelegenheid aan
de Nederlandse katholieken om deze
belofte in te lossen.
Daags na zijn bezoek aan Den Haag
was kardinaal Agagianian in Wittem
in Zuid-Limburg om te bidden op het
graf van kardinaal van Rossum, die
daar begraven ligt in de bekende pel
grimage-kerk der paters Redemptoris
ten. Bij herhaling had de nieuwe pro
prefect in ons land zijn diepe verering
uitgesproken voor de nagedachtenis
van de grote Nederlandse missie-kar
dinaal, die hij zo goed gekend had in
Rome, toen hij in 1921 door hem uit
Tiflis naar de Eeuwige Stad was terug
geroepen om te werken bij de Voort
planting des Geloofs.
De nieuwe pro-prefect noemde bij zjjn
bezoek aan het Nationaal Missiebureau
een hernieuwde ijver en energie voor
de door kardinaal Van Rossum zo
krachtig georganiseerde Pauselijke
Missiegenootschappen een absolute
noodzaak. De Wereld-Missiedag stelt
ieder op eenvoudige wijze in de ge
legenheid zich bij het wereldomvattend
werk der Missiegenootschappen aan te
sluiten. Hoe ernstig de vraagstukken
van de uitbreiding van het Godsrijk
ook zijn, ze zouden voor een groot deel
zijn opgelost, indien alle katholieken
lid waren van die Genootschappen. Een
massale toetreding van honderdduizen
den nieuwe leden moge de welkomst
groet zijn aan deze bewonderenswaar
dige Prins der Kerk, aan wie de leiding
en de zorg over heel de missiewereld
is toevertrouwd.
Maandagnamiddag zal, zoals gemeld,
de voorlopige bijzetting van Pius XII
plaats hebben. De laatste absoute wordt
door een kanunnik van St.-Pieter ver-
richt in de tribuna, de grote ruimte
tussen het Pausaltaar en de absis der
Vaticaanse basiliek. Daarna geleidt een
plechtige processie de kist met het
stoffelijk overschot naar de zijkapel
m de Sint Pieter, die de Kapel der
Presentatie heet en waarin de Heilige
Pius X rust in een kristallen schrijn
onder het altaar. Links van het altaar
verrijst het in zijn eenvoud wellicht
meest ontroerende monument van de
Sint Pieter, het grafgedenkteken van
Benedictus XV. Recht daartegenover
wordt de rechterzij wand gevormd door
een zeer grote, onbewerkte marmeren
plaat. Achter deze plaat is een ruimte,
waarin de resten der Pausen plegen
bijgezet te worden tot hun permanente
laatste rustplaats gereed is gekomen.
Ook het lichaam van Pius XII zal daar,
vlak bij de door Hem zo bewonderde
en door Hem tot de eer der altaren
verheven Pius X, toeven tot Zijn graf
in de onderkerk van de Sint Pieter
klaar zal zijn.
Gelijk wij reeds eerder mededeelden
worden de stoffelijke resten van de
Paus in een driedubbele kist gelegd,
een van cypressenhout, een van lood
en een van iepenhout. Op de derde
kist is in brons het wapen van de
Paus aangebracht en het opschrift dat
de H. Vader 82 jaar, 7 maanden en 7
dagen leefde en gedurende 19 jaar, 7
maanden en 7 dagen het Romeinse
Pontificaat bekleedde. In een loden
cylinder is een perkament geborgen,
waarop een korte levensbeschrijving
van Pius XII staat en deze cylinder
wordt aan de voeten van de Paus ge
legd, evenals een roodfluwelen beurs
met de jaarmedailles in goud. zilver en
brons en de munten, die tijdens Zijn
regering werden geslagen.
(Van onze Romeinse verheven werd. Men ver- pauvre prince Italien" tot
correspondent) telt, dat men hem geen de eerste morele macht
Bij zijn verheffing lang pontificaat voorspel- ter aarde, terwijl hij door
wordt de nieuwe Paus de. Afgezien uiteraard van zijn bestuur en niet het
toegewenst, dat hij de ja- het Opperherderschap, had minste in zijn sociale en-
ren van St. Petrus' pon- men deze Paus een soort cyclieken, els het ware
tificaat moge overtreffen.
De traditie wil, dat de
Prins der Apostelen 25
jaar de bisschopszetel van
Rome zou bekleed hebben.
Deze overlevering stamt
uit de 4e eeuw en biedt
geen vaste historische bo
dem.
inhaalde, wat in de voor
gaande tijden van troebe
len was blijven liggen.
Andere pausen hebben
nooit een pontificaat van
25 jaar bereikt. Pius VI
was er met 24 jaar en zes-
en-een-halve maand dicht
bij, twee Pausen, Adria-
In elk geval is de heil- ^overgangsregering in poli- nus I en Pius VII, regeer-
wens, dat de Paus langer ticis toegedacht, waaron- den ruim 23 jaar.
der de gemoederen tot Van de andere kant
rust zouden komen, zodat de kortste ponUficaten
zqn opvolger de pijnlijke heel kort geweest. Het
mnfïlTvjn r H <st record als wij dit mogen
met Italië ontetaan do^r Zegge-n Sta?-t °P-naam
de inlijving van de Ker
kelijke Staat, in vrede zou
kunnen regelen.
dan 25 jaren de Kerk
moge regeren, er niet
minder om! Intussen is
deze wens slechts eenmaal,
en houdt men heel pre
cies aan 25 jaar vast:
tweemaal in vervulling ge
gaan. Pius IX was 31 jaar
en bijna acht maanden
Paus. Aan dit langste Ro
meinse pontificaat herin
nert een mozaïek met het
portret van Pius IX boven
het befaamde bronzen
beeld (met de afgesleten
teen!) van St. Pieter in de
Vaticaanse basiliek.
Zijn opvolger kardinaal
Pecci, die o.m. nuntius in
Brussel geweest was, erva-
Als er ooit menselijke
berekeningen niet zijn
uitgekomen, dan is het wel
onder Leo XIII. Ofschoon
hij de vrijwillige gevan
gene van het Vaticaan en,
werelds gesproken, het
tweede lid van een afge
zette vorstendynastie (bo
vendien nog de oudste van
van Stefanus n (752), die
slechts drie dagen Paus
was. Op hem volgen Ur-
banus VII en Marcellus II,
die dertien dagen het roer
hielden. Bonifacius VI re
geerde 15 en Theodoras n
20 dagen. Ofschoon dit
eigenlijk niet thuis hoort
in deze lijst: de monnik
Philippus, die tot tegen
paus gekozen werd op 31
juli 768 „eodem die ad
suum monasterium rever-
titur", zoals de kroniek
de wereld) was, heeft in
ren bestuurder en ge- een regering van 25 jaar zegt: hij keert dezelfde dag
leerde, was niet heel sterk en vijf maanden Leo XIII nog in zijn klooster terug,
van gezondheid, toen hij de naam van het paus- waar hjj als gewoon pries-
op de zetel van Petrus schap hersteld van „un ter verder bleet
VAN REGNUM TOT TIARA
