Massu uit het Comité voor Openbaar "Welzijn Afvaardiging gaat protest L JMSaantekenen te Parijs Verstandig besluit Extreem nationalisme zoekt zijn toevlucht en kracht in terreur 28 van de 55 kardinalen bevinden zich thans reeds in Vaticaanstad 12V2 jaar Wegenwacht FERHAT ABBAS bereid tot „ieder soort gesprek" .V.S. keuren de inbeslagneming ten zeerste af De Braai terug in Nederland Actionisten in Kumasi wensen een inlandse bisschop Zijn broer met een dolkmes gestoken Corps Diplomatique biedt zijn route- beklag aan Kard. Wyszynski vrijdag naar Rome Generaal Salan tegen clementie IN 1959 EEN RAKET NAAR VENUS Het weer. Babies van het jaar OFFICIEREN IN ALGIERS GEHOORZAMEN DE GAULLE jPpl .EÈf dl ^orn't^ van openbaar welzijn voor geheel Algerije f pÉ|pg«^H| en de Sahara heeft gisteren een afvaardiging naar de Franse K ^^ÊÊMk^WÊ^Ê minister-president, generaal De Gaulle, gezonden om te protesteren tegen diens bevel, dat het leger zich voor de aanstaande algemene verkiezingen buiten de politiek moet generaal massu houden, aldus bericht Reuter. Het comité verklaarde zich in staat van nood en besloot in permanente zitting bijeen te blijven. Het gevolg van De Gaulles bevel is, dat de para- chutistengeneraal Massu en twaalf andere officieren geen zitting meer in het Comité hebben. Generaal Massu was een van de voorzitters. Tegen boom gereden Politie-agent zeer ernstig gewond Nederlandse bezittingen in Indonesië Zes jaar gevangene in Indonesië Protestantse sekte in V.S. „Amerikaanse kardina len verliezen bij Paus keuze hun nationaliteit" Zoals wij gisteren reeds meldden is mgr. A. v. d. Bronk S.M.A. uit Velsen, bisschop van Kumasi in Ghana, aan een aanslag op zijn leven ontsnapt. Juist na zijn terugkeer van een bezoek aan Accra, de hoofdstad van Ghana, ontplofte in zijn huis een staaf dynamiet. De bisschop bleef ongedeerd. De regering van Ghana heeft het bisschoppelijk huis onder bewaking gesteld. Het K.N.P. verneemt, dat de aanslag werd gepleegd door een groep katholieken, die mgr. v. d. Bronk vervangen wil zien door een inlandse bisschop. Bazooka-proces Jeugdige inbrekers gepakt in Enschede Volgens New York Times fSee MORRIS before you óu/ff Falcon Harris Tweedjassen Westelijke wind Het weer in Europa - - WOENSDAG 15 OKTOBER 1958 82ste JAARGANG No. 30038 De aanslag op mgr. v. d. Bronk FERHAT ABBAS ■iiiiiiiiiiiiiiiiuiiiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiuiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiii Premier De Gaulle heeft een prij zenswaardig gebaar gemaakt, dat zijn prestige in Frankrijk, in de Wes terse wereld en in vele neutrale lan den zeer ten goede zal komen. Zijn initiatief is vooral belangrijk, omdat het de weg zou kunnen banen voor de oplossing van de Algerijnse pro blemen. Met zijn bevel aan de Franse officieren in Algerije om buiten de politiek te blijven, heeft hij een goed klimaat geschapen voor de komende verkiezingen in het Noordafrikaanse deel van Frankrijk. Hij heeft de Al gerijnen duidelijker dan ooit te voren laten blijken, dat hij het goed met hen voor heeft en dat hij hen in vrijheid over hun lot wil laten be slissen. Het is te hopen dat bij de verkiezingen in Algerije De Gaulles gebaar gehonoreerd wordt, en dat de Algerijnen zich niet door de leuzen van de zogenaamde Algerijnse rege ring in Cairo van de wijs zullen la ten brengen. De Franse vijfde republiek is goed begonnen. Er komt meer lijn in de Algerijnse politiek van de regering in Parijs, en als de huidige koers wordt voortgezet, zou het nu door De Gaulle genomen besluit het begin van het einde kunnen zijn van de Algerijnse „oorlog", die nu al vier jaar gaande is. De Gaulle heeft wil len voorkomen, dat het Franse leger de verkiezingen in Algerije zou heb ben beïnvloed. Er waren aanwijzin gen dat van militaire zijde pressie zou worden uitgeoefend op de Mos lems, maar de Franse premier heeft het niet zo ver willen laten komen. Precies vijf maanden na de revo lutie van de dertiende mei heeft hij het politieke klimaat in Algerije drastisch gezuiverd, en het is teke nend voor De Gaulle's machtspositie, dat zelfs een man als Massu zonder fnorren gevolg heeft gegeven aan het bevel van de premier, terwijl in het Franse moederland niemand minder dan Mendès-France, die vóór het referendum zulke scherpe kritiek had °P de regering, zijn voldoening heeft Beuit over de nu genomen maatregel. Misschien had premier De Gaulle zyn bevel aan de officieren eerder nroeten geven. Vóór het referendum bijvoorbeeld. Maar men kan zich voorstellen, dat hij heeft willen Wachten tot de uitslag van de volks temming zijn gezag had versterkt. et is in ieder geval verheugend, dat y het besluit nu genomen heeft, en besluit dat getuigt van een aarlijk democratische gezindheid bij en man van wie men aanvankelijk ten Jachtte, zeer dictatoriaal optreden ver- Het Comité, dat werd opgericht na de opstand in Algiers op 13 mei, gaf gisteravond een in krachtige bewoor dingen gestelde bekendmaking uit, waarin wordt gezegd, dat politieke par tijen, die bang zijn voor de vaste wil van het Comité de politiek buiten de verkiezingen in Algerije te houden, ge neraal De Gaulle hebben voorgeschre ven dit bevel uit te geven. Rechtse le den van het Comité riepen op tot een algemene staking en nieuwe mas sabetogingen voor het regeringsgebouw. Gematigde Europeanen wezen de ze ideeën van de hand. Zij vrezen ech ter, dat het bevel van De Gaulle kan leiden tot gewelddaden en incidenten in de verkiezingstijd. Twee Mohammedaanse leden van het Comité werden aangewezen voor het onderhoud met generaal De Gaul le. Het zijn Azem Wali, die in de plaats van generaal Massu een van de voorzitters is geworden, en El Ma- dawi, een van de drie vice-voorzit- ters. De andere voorzitter is de Mo hammedaan Sid Cara. Generaal De Gaulle heeft gisteravond besloten het Frunse kabinet voor van daag bijeen te doen komen om te spre ken over de toestand in Algerije. De Franse militaire commandant in Alge rije, generaal Salan, wordt uitgenodigd aan deze vergadering deel te nemen. Deze is in Parijs gearriveerd om als getuige op te treden in het proces over de aanslag tegen hem in Algiers, het zgn. Bazooka-proces. De Gaulle's tegenstander Pierre Mendès-France heeft de generaal gis teren geprezen om zijn bevel aan ge neraal Massu en andere legerofficieren zich terug te trekken uit de politiek. Mendès-France noemde deze maatregel een stap in de goede richting en een „feit dat vergaande gevolgen kan hebben". Vanzelfsprekend kennen wij niet alle details en nog minder de condities waar onder deze maatregel zal worden toege past, maar de bedoeling waarvan deze maatregel blijk geeft, en het principe dat aan het besluit ten ^°ndslag la*, wijzen in de goede richting Als de bedoelingen op eerlijke wijze worden verwezenlijkt, zo ging de l i verder, „kan er een weg vrijkomen lei dend naar ontspanning en vrede Ferhat Abbas, de premier yan Ae „Vrjje Algerijnse Regering' te Cairo, heeft in een interview verklaard, dat zijn regering bereid is tot „ieder soort ge sprek" met Frankrijk ter regeling van de problemen die verband houden met de oorlog in Algerije die hij een „ver schrikkelijke tragedie" noemde. Dit be richt Reuter. Hij ontkende, dat hij on afhankelijkheid van Algerije als voor waarde voor besprekingen met Frank rijk had gesteld. „Ik ken De Gaulle van Algiers, in 1943. Ik weet dat hjj een groot patriot is en een man van goede wil. Hij moet wel inzien, dat de ontwikkeling in de richting van dekolonisering onver biddelijk is," aldus Abbas. De premier, die te Tunis ondervraagd werd door een correspondent van het Westberlijnse onafhankelijke dagblad „Der Tag", ontkende, dat hjj op dracht had gegeven het terrorisme in Frankrijk zelf te intensiveren. Hij deelde m?.e'. dat het Algerijnse „Nationale be vrijdingsfront" in Frankrijk gedurende meer dan een jaar toestemming voor op treden had gevraagd, maar dat dit lan ge tijd was geweigerd. Enige weken geleden gaven wjj echter toestemming, aldus Abbas, op voor waarde dat aanvallen uitsluitend tegen militaire doelen gericht zouden zjjn en dat de burgerbevolking en de politie met rust zouden worden gelaten. Op een vraag over de bom op de Eif- feltoren die niet ontploft is ant woordde Abbas: ,,U weet, dat in het vuur van de strijd overal orders in de wind worden geslagen". De premier deelde nog mee, dat zo veel moge 1 ij k Franse gevangenen zul len worden vrijgelaten. (Van onze correspondent) De 35-jarige Tilburgse politieagent J. de Zeeuw is dinsdagavond omstreeks half zes op de Bosscheweg bij Quatre- Bras bij een auto-ongeluk levensgevaar lijk gewond. Hij was met zijn vrouw en tweejarig kind op weg naar Heiloo om daar het veertigjarig huwelijksfeest van zijn ouders te vieren, toen de deur van de auto opensloeg, waardoor het kind en zijn vrouw uit de wagen vielen. De Zeeuw verloor hierop de macht over het stuur en reed tegen een boom. Alle drie inzittenden van de auto werden naar het ziekenhuis overgebracht. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIl De Nederlandse ambassadeur te Was hington, dr. J. H. van Rojjen, heeft gis teren, na een bezoek aan de Ameri kaanse onder-minister van buitenland se zaken C. Burke EIbrick, die belast is met de behandeling van Europese aangelegenheden, verklaard, dat de Verenigde Staten uiting hebben gegeven aan hun „onmiskenbare afkeuring" voor het zonder schadevergoeding in beslag nemen van Nederlandse eigendommen in Indonesië, aldus meldt Reuter. Dr. van Rojjen ontkende de juistheid van verklaringen van ambtenaren van de Indonesische ambassade te Washing ton, die hadden /erklaard, dat de Ne derlandse minister van buitenlandse za ken, mr. J. M. A. H. Luns, opzettelijk de Amerikaanse mening ten deze ver keerd had weergegeven. „Ik weet nu, dat de Verenigde Staten uiting hebben gegeven aan hun duidelijke afkeuring hierover," aldus dr. Van Rojjen. De 32-jarige Nederlander Hendrik de Braai, die wegens „subversieve activi teiten" in Indonesië tot zes jaar gevan genisstraf was veroordeeld, met aftrek van drie en een half jaar voorarrest, is na bijna zes jaar te hebben vastgezeten op vrije voeten gesteld. Hij is in ons land teruggekeerd en herenigd met zijn gezin, dat in Tilburg woont, waar het een gerepatrieerden-woning heeft gekre gen in de Tulpstraat. lillillililliiiiiiiiiililiiiiiiiiiiiiiHlllllliiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiimi Een protestantse groepering in de Verenigde Staten, die ongeveer 100.000 aanhangers telt, heeft in een brief aan minister Dulles verklaard dat de drie Amerikaanse kardinalen bij de Paus keuze in Rome niet hun stem kunnen uitbrengen zonder hun staatsburger schap te verliezen. De immigratie- en nationaliteitswet van 1952 stelt o.a. vast, dat een Amerikaans staatsburger zijn nationaliteit verliest als hij deel- Vindt u hen niet lief? Dit zijn de 16 maanden oude Christopher Zwitser uit neemt aan een verkiezing in een ander Putney, Londen, (achtergrond) en de negen maanden „jonge" Denise Munn uit land. De protestantse sekte wijst er in Wimbledon. Zij verwierven zich het recht op een persplaatje doordat zij op de dit verband op dat het Vaticaan een „Trafalgar Fair" in het stadhuis van Kensington, Londen, werden uitgeroepensoevereine staat is. De reactie van mi- tot babies van het jaar. Zij kregen deze titel op de grootste wedstrijd voor babies, nister Dulles is nog niet bekend ge- welke ooit in Londen is gehouden. maakt. Gisteravond liep een reeds lang be staande familievete tussen de gebroe ders S. te Oosseld—Doetinchem zo hoog op, dat H. S., die bij zijn vader op bezoek was, door zijn broer, J. S., met een dolk werd aangevallen. Hij kreeg een steek in de borst ter hoog te van de hartstreek. Hij slaagde er nochtans in te vluchten en hulp te halen bij de buren. In het ziekenhuis te Doetinchem bleek, dat de verwonding niet zo ernstig was als deze zich eerst liet aanzien. Het slachtoffer had even wel veel bloed verloren, de dolk was afgeschampt op een van de ribben. J.. S. is in verzekerde bewaring ge steld en zal donderdag worden voor geleid.. Ter gelegenheid van het 12'A-jarig bestaan van de Wegenwacht, is dinsdag in Den Haag een persconferentie gehouden, waarbij deze wegenwachtcombinatie werd getoond. De wegenwachter zit op deze motorzijspancombinatie aanmerkelijk meer beschut dan op de gebruikelijke combinaties. Voorlopig zullen er vijf van deze nieuwe motoren worden ingezet. Voldoen zij, dan zullen uiteindelijk alle W.W.- motoren er zo komen uit te zien. Oost-Duitsland „Neues Deutsch- land" meldt, dat Heinz Brandt, ex-se cretaris van de communistische partij, afdeling Oost-Berljjn, naar het Westen is gevlucht. Volgens het blad is Brandt van zjjn functie ontheven wegens on zedelijk gedrag. (Reuter) (Van onze Romeinse correspondent) ROME, hedenmorgen Reeds verscheidene kardinalen uit Italië en het buitenland zyn te Rome aangekomen en hebben hun intrek genomen in de priestercolleges hunner landen of in kloosters. Zo bevonden zich gisteren bereids in de Eeuwige Stad de patriarch van Venetië en de aartsbisschoppen van Sydney, Bologna, New York, Los Angeles, Palermo, Florence, Havana, Turijn, München, Montreal, Buenos Aires, Keulen en Toronto en de bisschop van Rijssel, kardinaal Liénart. Verscheidene anderen zijn reeds onderweg. Van de 55 leden van het H. College zijn momenteel in Rome de dertien Curie-Kardina len en vijftien anderen. Kardinaal Costatini neemt nog aan geen plechtig heden of vergaderingen deel. Wederom had gisterochtend te 10.30 uur een bijeenkomst der Kardinalen plaats in de zaal van het Consistorie binnen het apostolisch paleis in Vaticaanstad. Het is de zesde zgn. „Congregatio". Na afloop dezer vergadering ontvin gen de Kardinalen het Corps Diploma tique in dezelfde zaal. Aanwezig waren 47 chefs de mission, waarvan 33 met de rang van ambassadeur en 14 met die van gezant. Oudste der ambassa deurs is de vertegenwoordiger der Poolse regering-in-ballingschap, Casi- mir Papè. Zijn positie is echter meer een honoraire en daarom cedeert deze diplomaat steeds de eer en rechten van deken aan de oudste effectieve verte genwoordiger. Zo was het de Oosten rijkse ambassadeur Joseph Kripp, die de condoléances van het gehele Corps aan Kardinaal Tissérant aanbood. „Dit glorierijk Pontificaat van bijna twintig jaar," aldus onder meer de am bassadeur, „zal geschreven blijven in de annalen der geschiedenis. In een tijd dat zoveel mensen hun geestelijke en wijsgerige overtuigingen ten prooi za gen raken aan twijfels, heeft Hij steeds de rechte weg weten te wijzen, Zijn stem verheven ten gunste van de ge rechtigheid, van de eerbied voor de menselijke waardigheid en de grote, onveranderlijke wetten, zich de gezag hebbende tolk makende van het God delijk recht evenals van het natuur recht. Zo werd ook buiten de gemeen schap der katholieke gelovigen Zijn stem altijd aanhoord, met eerbiedige oplettendheid door de gehele wereld. Gedurende deze dekaden, waarin zich oorlogen en troebelen van allerlei aard vermenigvuldigden, is Pius XII niet opgehouden om de moedige verdediger te zijn van de vredesgedachte." En verder: „Uwe Eminenties komt heden de historische taak toe de over ledene een opvolger te geven, Hem waardig. Onze vurigste wensen verge zellen de uitoefening van deze grootse plicht." Kardinaal Tissérant dankte namens het H. College, waarvan 23 leden bij de ontvangst aanwezig waren. De gewoonte, dat het Corps Diploma tique zijn rouwbeklag aan de Kardina len aanbiedt, dateert uit de tijd van Paus Pius IX. Toen werd iedere missie afzonderlijk ontvangen, hetgeen ver scheidene dagen duurde. Bij het over lijden van Leo XIII werd op praktische gronden dit ceremonieel gewijzigd in een gemeenschappelijke audiëntie. De apostolische constitutie „Sedis Aposto- licae vacantis" van 1945 schrijft deze vorm thans voor. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIII1IIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIII Kardinaal Wyszynski, de primaat van Polen, zal vrijdag per trein uit Warschau vertrekken naar Rome, »vaar hij het Conclaaf voor de Paus keuze zal bijwonen, zo meldt het Poolse blad „Express Wieczorny". De openbare aanklager in het bazoo ka-proces te Parijs heeft gisteren vijf tien jaar dwangarbeid geëist voor Phi- hppe Castille en tien jaar voor vier an- verdaC'hten, aldus meiden Reuter 5n AJ^'- De belangrijkste verdachte, dr. Kovacs, is voortvluchtig. Eerder had generaal Salan, de opperbevelheb ber in Algerije en het doelwit van de aanslag met de bazooka, in zijn getui genis gezegd van oordeel te zijn, dat dit geen zaak is voor clementie. Hü ver trouwt erop, dat er recht zal worden gedaan. De politie te Enschede heeft drie jeug dige inbrekers gepakt, die bekend heb ben in de afgelopen weken in totaal zestien inbraken te hebben gepleegd. De jongelieden, omstreeks negentien jaar, zijn allen uit Enschede afkomstig. De een werd maandag gepakt, nadat hij een inbraak had gepleegd in een kan toor in het centrum van de stad. Dins dagavond zijn de beide medeplichtigen van bed gelicht en ingesloten. Het to tale bedrag dat zij hebben buitgemaakt, bedroeg circa f 300.-. De jongemannen zijn onder andere ook schuldig aan de inbraak in de drukkerij n.v. Bronsema, waar zij een grote chaos hebben veroor zaakt en vervolgens brand stichtten. De aanslag komt niet onverwachts. Reeds tijdens zijn vakantie 'de bis schop is sinds 1 oktober in Ghana te rug) had hjj berichten ontvangen dat men pogingen in het werk stelde zjjn terugkomst te verhinderen. Dat bete kende dat de z.g. actionisten weer op het oorlogspad waren. Hun actie da teert uit de tjjd dat mgr. Paulussen eervol ontslag nam als bisschop van Kumasi en dat mgr. v. d. Bronk door Rome als zijn opvolger werd aange wezen. Dit was in 1952. De actie kan beschouwd worden als een uitvloeisel van een extreem nationalisme, dat in die dagen in sommige kringen van Kumasi en As- hanti's hoogtjj vierde. Men vond dat nu het volk weldra zijn eigen leider zou krjjgen, ook de Kerk eenzelfde toeschietelijkheid moest tonen. Mgr. Paulussen trok zich terug en in zijn plaats moest er een inlandse bis schop komen. Deze actionisten werden aange voerd door een inlands priester. Zij probeerden stemming te maken on der het volk. Toen dit geen succes had namen zij hun toevlucht tot ge weld. Er werd een soort terreur uit geoefend. Godsdienstoefeningen in de kathedraal werden herhaaldelijk ge stoord. Ook toen heeft men enkele malen geprobeerd het bisschoppelijk paleis op te blazen. In grote eens gezindheid en gemoedrust hebben de bisschoppen en de missionarissen de ze aanvallen doorstaan met de zeker heid dat het overgrote gedeelte van de bevolking vóór hen was er dat de tjjd de oppositie wel zou breken. De laatste jaren werd van de op positie weinig vernomen. Dit is waar schijnlijk te verklaren uit het feit, dat de verschillende groeperingen streden om de vorm, die hun zelfstan digheid zou krijgen. Zolang die politieke strijd duurde, werd de bisschop vergeten. De extreem na tionalistische National Liberation Mo vement, de anti-regeringspartij, leed m het begin van dit jaar een gevoelige nederlaag en toen was ook de fut eruit. Toen mgr. v. d. Bronk op vakantie ging, zag de N.L.M. hier een kans om zijn verloren prestige te herstellen. Het is hun echter niet gelukt de terugkomst van de bisschop te verhinderen. Krachtiger „argumenten" zijn rru aan gegrepen. The New York Times heeft gisteren gemeld, dat het waarschijnlijk is, dat de Verenigde Staten volgend jaar zul len proberen een raket naar de omge ving van Venus te zenden, aldus m.-ldt Reuter. Dat zou een van de twee operaties zijn waarvoor de Amerikaan se luchtmacht toestemming heeft ge kregen, buiten de drie schoten op de maan. De luchtmacht heeft volgens het blad voorlopig de nieuwe poging om een raket om de maan te zenden op 7 november bepaald. Advertentie BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOL5TR 48 A'DAM TEL. 717162 Verwachting tot donderdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Ai en toe zonneschijn en slechts hier en daar een bui, voornamelijk in het noorden van het land. Weinig verandering in temperatuur. Matige tot krachtige, langs de kust af en toe harde westelijke wind. Zon: 7.05-17.46. Maan; 11.30-20.27. max neeisl. Station Weer temp afgel. gisteren 24 uur Stockholm mist 13 0 Oslo regen 11 0.1 tvot>enna£< regen 12 7 Londen zwaar bew. 17 0 Amsterdam licht bew. 14 0 Brussel zwaar bew. 15 0.2 Luxemburg regen 13 1 Parijs geheel bew. 19 0.5 Nice onbewolkt 17 0 Berlijn regen 13 1 Frankfurt motregen 15 1 München regen 12 5 Zürich geheel bew. 12 0.2 Genève zwaar bew. 12 0.4 Locarno onbewolkt 17 0 Wenen zwaar bew. 13 3 Innsbruck regen Rome licht bew. 23 0 BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. IJmuiden: leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Olrectle: J. J. W. Boerrlgter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v, RUN en W. Severln. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mflllmeter- ïoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor ecvertentlèn eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week. f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur avonds teL 21544

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 1