Harde wind en springtij spanden samen
De Zeeuwen sloeg de
angst weer om het hart
HET WATER EEN METER
HOGER OPGEJAAGD
Zeilschepen in de ruimte
Kamer in meerderheid
akkoord met het
beleid van de regering
Verscheidene schepen op
de Noordzee in nood
Drie sleepboten met K.MS.Al-
schip Boskoopop weg
naar IJmuiden
Ook Chinese bedrijven in
Indonesië „overgenomen'
Gaten in de zeewering te Vlissingen;
elders kleine doorbraken
Vliegtuig voor de ruimte
DE VERSTEKELINGEN
Akkoord tussen
C.V.P. en de
liberalen
36 man vermist
van Russische
treiler
S SmiU
van Rijsbermen
Storm neemt af
.Het
weer.
Weer nieuwe maatregelen tegen de
Nederlandse ondernemingen
OM DE MAAN TE BEREIKEN
ZEESLEPERS VOORTDUREND ACTIEF
en
STUURMAp COHEN
VRIJDAG 17 OKTOBER 1958
82sfe JAARGANG No. 30040
De harde noordwestenwind van een storm was
feitelijk nog geen sprake, omdat de gemiddelde snel
heid 30 tot 31 mijl bedroeg ofwel windkracht 7
heeft gisteren velen in angstige spanning gehouden,
vooral in Zeeland. Gisteravond bereikte het water
in Vlissingen een stand van 3.46 plus, zodat de ver
wachting „ruim een meter verhoging" is uitgeko
men. De normale hoogwaterstand zou 2.53 meter
plus N.A.P. moeten bedragen. Toen het water ging
Vallen kon men constateren, welke schade er aan
de zeeweringen is toegebracht. In Vlissingen zijn
op enkele punten gaten in de zeewering geslagen,
met name in de nog steeds zwakke en lage dam
rond de marinehaven, die een hoogte heeft van 5
meter plus N.A.P. Daar zijn op een viertal plaatsen
gaten geslagen, die door de dijkwacht met zandzak
ken voorlopig zijn gedicht. Tijdens het opkomend
water spoelden de zandzakken regelmatig uit deze
gaten, zodat een permanente wacht onmisbaar was.
200.000 communisten
uit Poolse partij
Palingscheepje van
fa. W. Kok vergaan
Ter hoogte van
T er schelling
Van de opvarenden van Nederlandse zeeslepers zijn er
vannacht weinig uit de kleren geweest. De hoge zeeën en
zware stormen hebben de schepen op de Noordzee met
zoveel felheid belaagd, dat verscheidene vaartuigen in
ernstige moeilijkheden kwamen te verkeren en de hulp van
sleepboten moesten inroepen. De sleepboot „Holland" uit
Hoek van Holland, die het Deense schip „Th. Adler Svan
Holm" te hulp was gesneld, heeft vanmorgen geseind, dat
de Deen om kwart over vijf vanmorgen is gezonken. De
kapitein van het schip, die in afwachting van de komst van
de „Holland" als enige aan boord was gebleven, is verdron
ken. De rest van de bemanning was tijdig aan boord gegaan
van de Engelse treiler „Trinidad", nadat tevergeefs getracht
was het schip, dat 2.990 ton meet, met pompen drijvende te
houden. Om kwart voor vier vannacht is het 5.910 ton me
tende vrachtschip „Boskoop" van de K.N.S.M., dat ander
half uur tevoren bij het verlaten van de haven van IJmuiden
op een zandbank ten zuiden van de zuidpier was gelopen,
op eigen kracht vlotgekomen.
Overname Nederlandse
Middenstands
industriebedrijven
$ee MORRIS beforef/ou6uy/
STURKA 3/4 WOLLEN JASSEN
Zonnige perioden
Bij iedere jas een passende tas
riU'mi llirillriiu elegante tassen en byoux
Het weer in Europa
GOUDEN ARMBANDEN
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoons Redactie 21544, Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuldem Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
directie: J. J. W. Boerrlgter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
toogte. Omroepers 16 cents per m m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave vao
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week*
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
's avonds tel. 21544
NOORDWESTER JAAGT OVER ZEE
-V •***■.-.
Dit is de eerste foto van de X-15, het raket-vliegtuig, dat de eerste mens in de
ruimte zal moeten brengen. De foto werd gemaakt op een vliegveld bij Los Angeles,
waar de Amerikaanse vice-president Nixon het toestel onthulde. Voor het vliegtuig
staan v.l.n.r. de mogelijke piloten: Joseph Walker, Robert White en Scott Cross-
field. Deze laatste zou zijn aangewezen om de eerste vlucht te maken.
r- opgestuwde water heeft ook aan
de boulevard te Vb' singen schade toe
gebracht. Op het gedeelte van de boule
vard Bankert tussen het strandhotel en
hotel ..Britannia" is een gat in de ba-
zaltglooiing ontstaan van ongeveer een
vierkante meter groot. Het is nog
slechts een verzakking, doch zeer ze
ker zal bij het volgende hoge tij het gat
verder uitspoelen. Er zijn reeds maat
regelen genomen om verdere schade aan
deze zeewering te voorkomen.
De nieuwe dijk, die door rijkswater
staat werd aangelegd tussen de oprit en
de bomvrije toren, zodat op dit gedeelte
geen last zou worden ondervonden van
overslaand water, heeft zich uitstekend
gehouden. Wel heeft tijdens de morgen
uren het personeel van de aannemer
het aansluitende deel van deze nieuwe
dijk op de gestaande zeeglooiing nog
met een asfaltlaag verbeterd.
Van de boulevardmuur, die door de
aanleg van de nieuwe dijk zwaar te
lijden heeft gehad en die gedurende
de laatste dagen Was hersteld, zijn
talloze stenen door het kolkende wa
ter weggeslagen en op het wegdek
van de boulevard neergeworpen. Het
is praktisch nog nooit voorgekomen
dat bij stormweer vrijwel over de ge
hele breedte van deze boulevard
met uitzondering van het stuk waar
voor de 40 meter brede nieuwe dijk
ligt water vloeide. Gisteren was dit
wel het geval.
De scheepvaart lag grotendeels stil,
hoewel enkele kleine kustvaarders en
grote tankschepen het toch waagden
door te varen naar Antwerpen. Van Ant
werpen uit passeerde echter geen enkel
schip. Op het eiland is een paalhoofd
zeer ernstig oeschadigd; het plankier
Werd door het water losgeslagen.
Hoog was de waterstand ook in de
buitenhaven, zodat zelfs bij de nieuwe
veerfuik, die door rijkswaterstaat op
juiste hoogte werd gebracht, de auto's
door het water de nieuwe boot op moes
ten rijden. Het water stroomde af en
toe over de dijk bij de buitenhaven ter
hoogte van het -narine-etablissement.
De dijkwacht te Vlissingen werd in
geschakeld. Omstreeks zes uur gister
avond begon men naarstig zandzakken
te vullen om op alle mogelijkheden
voorbereid te zijn. De verwachtingen
luidden wel, dat de wind zou afnemen,
doch men vertrouwde het allerminst.
Tengevolge van de hoge waterstand
spoelde in het Zwin te Cadzand de dijk
Weg rond de zogenaamde kleiput, waar
uit de klei wordt gehaald voor verste
viging van de nieuwe Zwindijk. Het
werk aan de Zwindjjk had over enkele
weken klaar kunnen zijn, doch deze te
genvaller zal enige vertraging met zich
brengen.
Op Schouwen-Duiveland heeft het
hoge water heel wat duinzand weg
geslagen. Op het strand bij de vuur
toren te Burgh werd een afneming ge
constateerd van plusminus acht me
ter; te Westerschouwen van drie me
ter. Daar gingen ook de rijshouten
hokjes op het strand verloren, waar
des zomers de badgasten zitten. De
hoogste waterstand voor de Schou-
wense Noordzeekust was 2,80 meter
plus N.A.P. De grootste golven be
reikten een hoogte van 3,50 meter
Plus N.A.P.
De hoge waterstand van de Nieuwe
Maas heeft voor Rotterdam gisteravond
geen ernstige gevolgen gehad. Slechts
énkele kaden, zoals de Hertekade en
"et Haringvliet, kwamen enkele centi
meters onder water te staan, zoals bij
hoge rivierstanden wel vaker gebeurt.
Ber radiowagen gaf de politie het ad-
om kelders en laag gelegen ver
dekken te ontruimen. Nergens werd
tnige schade van betekenis aangericht.
Norman Barnes, hoofd van de afdeling
perszaken van de bekende Amerikaanse
maatschappij „General Electric", heeft
volgens U.P.I. donderdag verklaard dat
toekomstige ruimtevaarders hun ruimte
schepen wellicht met plastiek-zeilen van
120 bij 120 meter zullen moeten uitrus
ten, om b.v. de maan te kunnen berei
ken.
Barnes zette uiteen, dat de thans ge
bruikte raketten bij het afschieten een
dergelijke hoeveelheid energie gebrui
ken, dat zij niet genoeg overhouden om
hun reis in de oneindige ruimte te kun
nen voortzetten. Plastiek-zeilen zouden
het mogelijk maken zonne-energie toe
te voegen aan de aandrijvingskracht.
(Van onze parlementaire redacteur)
In de benauwde sfeer van een propvol kamergebouw ook ir. Manu-
sama volgde met zijn vrouw het debat heeft de Tweede Kamer een mid
dag lang gediscussieerd over de uitzetting van de 37 verstekelingen die zich
aan boord van de Oldenbarneveldt „nog op Nederlandse bodem", zoals
mr. Van Rijckevorsel (K.V.P.) opmerkte bevinden op weg naar Indone
sië. De minister van justitie heeft zijn beleid verdedigd, waarna een motie
om de verstekelingen in staat te stellen naar Nederland terug te keren
opdat na een nieuw onderzoek opnieuw^ over hun toelating zou kunnen
worden beslist, met een grote meerderheid van 29 tegen 91 werd verwor
pen. Voor deze motie, die door de A.R. was ingediend, stemden behalve de
V.V.D. en de A.R., de heren Fens en Van Rijckevorsel van de K.V.P. en de
heer Calmeyer van de C.H. De liberalen, van wie het initiatief tot de inter
pellatie was uitgegaan, hadden hun eigen motie prijsgegeven voor die van
de A.R. Men wilde het indienen liever aan een partij overlaten, die in de
regering vertegenwoordigd is. Deze uiterste poging om alsnog tot herzie
ning van het beleid inzake de verstekelingen te komen is dus mislukt. Zelfs
de heer Welter van de K.V.P. bracht zijn stem uit tegen de motie, hetgeen
op de publieke tribune niet zonder gemompel werd waargenomen.
De woordvoerder namens de K.V.P.,
mr. de Graaf stelde in zjjn betoog
voorop, dat de verstekelingen geen
aanhangers zijn van de Republiek
Zuid-Molukken, zodat er geen aanlei
ding kon zijn hun politiek asylrecht te
geven. En voorts, dat z(j bij aankomst
m Indonesië geen gevaren te duchten
nebben, zoals de minister had verze
kerd. Minister Samkalden betoogde,
dat verstekelingen niet zonder meer in
N*S Jand kunnen worden opgenomen.
met het oog op onze bevolkings-
amnthcid, noch vanwege de onbiilijk-
neid tegenover hen di ehier langs elega-
ïe weg binnenkomen. Aan vele duizen-
aen Indonesiërs is de toegang tot ons
na om, eerstgenoemde reden reeds
Een vergelijking met het
toelaten van de Hongaren gaat dan
ook niet op. Dat was een eenmalig op
nemen en voor hen werd een maxi
mum van slechts 3.000 gesteld. Er zijn
echter reeds 125.000 personen van In
donesische nationaliteit toegelaten en
er zullen er dit jaar zeker nog duizend
komen. b
(.Vervolg op pagina 7)
Advertentie
mm,
Gomulka, de secretaris-generaal van
de Poolse communistische partij, zegt
in een rapport aan het centrale comité,
dat de partij is geconsolideerd na een
zuiveringscampagne waarbij 200.000
leden zijn geroyeerd, aldus meldt A.F.P.
Gomulka is van mening, dat het „revi
sionisme" aanvankelijk de grootste ver
warring heeft gesticht. De invloed van
de dogmatici en geestdrijvers is thans
verminderd. Gomulka betreurt het, dat
de regering er niet in geslaagd is de
prijzen te stabiliseren. Wat de landbouw
aangaat geeft hij te verstaan ook voort
aan de collectivisatie niet te zullen
bespoedigen.
In Brussel heeft A.F.P. gisteren ver
nomen, dat een akkoord zou zijn bereikt
tussen de Christelijke Volkspartij en de
liberalen over uitbreiding van de hui
dige homogene minderheidsregering van
de C.V.P. met liberalen. De onderhan
delingen, gevoerd door premier Eyskens
en de voorzitter van de liberale partij,
zou het resultaat hebben opgeleverd dat
de liberalen zes of zeven portefeuilles
in de nieuwe regering krijgen, Hoe de
verdeling is, is niet bekend gemaakt.
Het bestuur van de liberale partij zal
eind volgende week zijn goedkeuring
aan de overeenkomst moeten hechten.
Het ziet er naar uit, dat premier Eys
kens op de tweede dinsdag in november
als het parlement bijeenkomt, zijn nieu
we regering zal voorstellen. Een coalitie
van de C.V.P. en liberalen kan in de
Kamer rekenen op 125 van de 212 stem
men.
De fotons, uiterst kleine onderdelen
van het zonnelicht, dat zich met een
snelheid van driehonderdduizend kilome
ter per seconde door de oneindige ruimte
voortplant, botsen op bepaald materiaal
en worden erin opgenomen, zodat er een
druk ontstaat.
Wanneer de plastiek-zeilen bovendien
aan de naar de zon toegekeerde kant
worden bestreken met een basisprodukt
van aluminium, wordt de door het
zonnelicht uitgeoefende druk nog ver
dubbeld.
Volgens Barnes zou de snelheid van
de Amerikaanse maanraket „Pionier I"
met 560 kilometer per uur zijn ver
hoogd, indien zij van deze plastiek-
zeilen voorzien was geweest.
De zeilen zouden bij het afschieten
van de raket moeten worden opgevou
wen, terwijl de ontvouwing zou moe
ten geschieden bij het verlaten van de
dampkring van de aarde, wanneer niet
langer weerstand van de lucht zou
worden ondervonden.
In de nacht van woensdag op donder
dag is vijftig tot zestig mijl ten noor
den van Terschelling het palingscheep
je Solglimt van de paling- en zeevisro-
kerij fa. W. Kok uit Spaarndam met
ruim zestien ton paling aan boord ver
gaan. De drie bemanningsleden al
len Denen zijn door de Valde, even
eens een scheepje van de fa. Kok, over
genomen.
De Solglimt en de Valde waren met
paling van Denemarken naar Spaarn
dam onderweg. Ter hoogte van'Ter
schelling sloegen lekken in de machi
nekamer van de Solglimt. In de loop
van vandaag wordt de Valde thuis ver
wacht. Het vergane scheepje, dat on
der Deense vlag voer, stond onder com
mando van de heer Otto Rasmussen
Lading en schip waren verzekerd
(Van onze correspondenten)
Drie sleepboten en de reddingboot Neeltje Jacoba waren vannacht bij de
Boskoop om eventueel assistentie te verlenen. De kapitein van de Boskoop
liet echter niets van zich horen en toen zijn schip weer in dieper water
kwam, kon er evenmin een bedankje af voor de schepen, die stand-by had
den gehouden. Vanmorgen negen uur moest de kapitein zich weer melden.
Op vijftien mijl noordwest van IJmuiden was zijn schip opnieuw in moei
lijkheden geraakt. Een defecte stuurinrichting en een scheur in het dek
maakten assistentie noodzakelijk.
Advertentie
Blauw kamgaren uniform 144.—
Blauw gabardine uniformjas 105.—
Komplete uitrustingen voor alle
Maatschappijen van de Koopvaardij
en voor Radio Holland.
Uniformspecialisten
Zijlstraat 71 Haarlem
Langs de noordwestelijke kust van
ons land woei ook vanmorgen nog' een
noordwester storm die in de loop van
de dag in kracht afnam. Donderdag was
het bijzonder onstuimig en bereikte de
wind in Den Helder en Hoek van Hol
land windstoten van 110 km per uur.
Ook werd er koude lucht aangevoerd,
vergezeld van hagelbuien.
Midden op de dag daalde de tempera
tuur in deze buien tot 7 a 8 graden Cel-
cius. Ook morgen blijven wjj in de kou
de noordelijke luchtstroming met mid-
dagtemperaiuren van 10 a 12 graden
Celcius, terwfjl in het binnenland de
kans op lichte nachtvorst toeneemt. In
het berggebied van Duitsland viel gis
teren de eerste sneeuw van dit seizoen.
Radio-Moskou heeft bericht, dat Sov-
jet-geleerden een skelet van een mam
mout hebben gevonden, die, naar men
aanneemt, 12.000 jaren geleden moet
hebben geleefd.
Het geraamte van deze mammoet, dat
gevonden is aan de kust van de Zwar
te Zee, in de buurt van Odessa, is on
geveer 3 meter hoog, 4 meter lang en
in het bezit van goed geconserveerde
slagtanden, van 2 meter lengte.
Advertentie
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIlllllll
Morgen zullen wederom acht Neder
landse industrie- en middenstandsbe-
drijven onder beheer worden gesteld
van de „Bappit", de door het Indonesi
sche ministerie van industrie ingestelde
instantie, die de door de regering over
genomen Nederlandse industriële on
dernemingen zal moeten beheren. De
betrokken bedrijven zijn de conserven-
fabriek Jenne en Co., de N.V. Glas- en
Staalfabriek, de radiateurenfabriek
Bloksma, de wapenhandel en elektro
technisch bureau P. J. Hartman, de
bakkerijen Termaaten en Jan Bakker,
het elektrotechnisch bureau Ampere en
de autohandel Velodrome. In totaal zul
len in Djakarta 62 industriële bedrijven
door de „Bappit" worden overgenomen.
De aartsbisschop van Nanking (China) mgr. Haolo Yupin heeft de begrafenis van
Paus Pius XII te Rome bijgewoond. Hier neemt hij afscheid van enkele Chinese
priesters op het vliegveld van Rome.
Nadat de sleepboten Simson en Sten
tor van IJmuiden waren uitgevaren
kwamen zij vanochtend half elf langs
zij de Boskoop. Na vermoeiend gema
noeuvreer op zware zeeën heeft de
Simson om ongeveer elf uur vastge-
gemaakt. Korte tijd later volgde de Sten
tor. Getrokken door twee krachtige
sleepboten is de Boskoop nu op weg
naar IJmuiden. Inmiddels heeft ook de
Hector zee gekozen. Hij heeft speciale
bergingspompen aan boord, die even
tueel op de Boskoop kunnen worden
gebruikt. Men verwachtte dat de sleep
vanmiddag omstreeks drie uur in IJmui
den zal aankomen.
De sleepboot „Schelde" van Smit en
Co uit Hoek van Holland heeft gister
avond met slechts enkele meters ver
schil de race gewonnen naar het in nood
verkerende Noorse schip „Gudrun". De
sleepboten „Holland" en „Simson"
kwamen vrijwel tegelijkertijd bij de
Noor aan en moesten toezien hoe de
„Schelde" de „Gudrun" op sleeptouw
nam.
Het 1.174 ton metende Noorse schip
was 's morgens om kwart voor acht al
in nood komen te verkeren en de span
nende race van de verschillende sleep
boten heeft dan ook de gehele dag ge
duurd. De „Holland" is later doorgeva-,
ren naar het Deense schip, dat even
wel kort voor de aankomst van de sle
per zonk. De „Schelde" is met zijn
sleep op weg naar Rotterdam. De
sleepboot vordert echter slechts lang
zaam, want het Noorse schip maakt
15 graden slagzij en het weer is nog
steeds slecht.
Een Russische treiler, de S.R.T. 4442,
is donderdag aan de grond gelopen bij
een klein eilandje in de Shetland-
groep. De reddingboot van Lerwick
heeft drie leden van de Russische be-
(Vervolg op pagina 13)
BARTEUORISSTR HAARLEM Ta. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL 717162
Verwachting tot zaterdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Zonnige perioden en nog slechts
enkele verspreide buien, voorname
lijk in de kustprovincies. Overwe
gend matige wind tussen noord en
noordoost. Koude nacht. Morgen de
zelfde temperaturen als vandaag of
iets lagere.
Zon: 7.08-17.41. Maan: 13.20-22.28.
Advertentie
GR. HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 2041S
Station
max.
neersl.
Weer
temp.
af gel.
gisteren
24 uur
Stockholm
zwaar bew.
9
2
Oslo
onbewolkt
7
1
Kopenhagen
zwaar bew.
11
3
Londen
onbewoklt
13
0
Amsterdam
half bew.
12
4
Brussel
regenbui
11
9
Luxemburg
regenbui
9
3
Parijs
onbewolkt
14
1
Nice
onbewolkt
23
0
Berlijn
zwaar bew.
9
4
Frankfurt
regen
11
7
München
regen
12
8
Zürich
geheel bew.
15
1
Genève
zwaar bew.
14
Locarno
onbewolkt
24
0.1
Wenen
zwaar bew.
14
3
Innsbruck
geheel bew.
6
1
Rome
zwaar bew.
23
0
Advertentie
Vv\\t» tff,
JUWELIERS - Houtplein 15-HORLOGERS
Alle Chinese bedrijven, industrieën
en scholen, die geheel of ten dele eigen
dom zijn van Chinezen, geen onderda
nen van een land waarmede Indonesië
diplomatieke betrekkingen onderhoudt
(de nationalistische Chinezen), zijn gis
teren onder toezicht van de Indonesische
regering gesteld, aldus meldt het ANP.
Deze overname kwam tot stand bij een
besluit van de centrale militaire gezag
hebber luitenant-generaal A. H. Nasu-
tion.
De tegen deze Chinese bedrijven ge
nomen maatregelen zijn gelijk aan die,
welke in het kader van de campagne
voor de bevrijding van westelijk Nieuw-
Guinea tegen het Nederlandse bedrijfs
leven werden getroffen.
In het besluit van de centrale mili
taire gezaghebber wordt gezegd, dat de
maatregel werd genomen met het oog
op de huidige situatie in het land en
in aansluiting op een eerder militair
besluit, waarbij deze bedrijven alle ac
tiviteit werd verboden.
Tot de door de maatregel getroffen
zaken behoren alle bedrijven op het
gebied van handel, industrie, verzeke
ringswezen, scheepvaart, mijnbouw en
cultures. Het beheer over de overge
nomen Chinese bedrijven zal voorlopig
worden opgedragen aan een financieel-
economische raad van de militaire ge
zaghebber.
