Wijziging van loterij wet
m aanbevolen
Katholiek-liberale
coalitie in België
te verwachten
Kardinaal Costantini in
ziekenhuis overleden
HBL__
n
D
Om ruimte te maken voor goed
georganiseerde voetbalpool
Akkoord over samenstelling
van kabinet reeds bereikt
Slachtoffers van de Noordwester
In afwachting
Muren voor hef Conclaaf
Eén dode en drie
gewonden door
onvoorzichtige
wielrijder
Kanselier van de H. Roomse Kerk
,.v
I
AUTO
HET SPAARNE
Matyas Rakosi
ernstig ziek
TROPENKLEDING
.Het weer.
ËÊËËMBÈ
INTERIM-RAPPORT VAN COMMISSIE
LOTERIJWEZEN
Kard. Wyszynski op
weg naar Rome
OP 82-JARIGE LEEFTIJD
lil allllil
SB
i '4
HllliS:,
22 RUSSEN IN DE
NOORDZEE
VERDRONKEN
Moeder verdronken;
dochter redt zich
Weer twee priesters
in Frankrijk
gearresteerd
Gerö bijkans blind
Bekende kraker van
brandkasten uit
gevangenis ontsnapt
ee MORRIS 'êeforeym^/
ZATERDAG 18 OKTOBER 1958
82ste JAARGANG No. 30041
ws.
Naar in Den Haag wordt vernomen heeft de commissie
loterijwezen in een interim-rapport aan minister Sam-
kalden het advies gegeven de loterijwet zodanig te wijzigen,
dat er ruimte komt voor een goed georganiseerde voetbal
pool.
Plotseling overgestoken
■HHiliiflilliBEf
iSRr
mm
WÊÊmm
'Vt
HHP
Opel zuinig en sportief
Opel weinig geld, veel gerief
In Schotland
<203 uD
2ZM ELWEUR
Vraag deskundigadvies
aan de juwelier-horloger
Sociaal
commentaar
WOLLEN DAMESPULLOVERS
Kans op nachtvorst
HANDSCHOENEN
dp de A&nd&n <pecfcay&n.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. Umuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: J. J. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents per milllmeter-
ïoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
I 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na S.30 uur
's avonds tel. 21544.
Metselaars bouwen op het ogenblik een muur om de deuren en ramen af te sluiten
van dat gedeelte in Vaticaanstad, waarin het Conclaaf voor het kiezen van de
nieuwe Paus zal worden gehouden. De gebouwen, waarin de kardinalen tijdens
het Conclaaf verblijven worden geheel afgesloten van de buitenwereld en boven
dien verzegeld. Niemand zal naar binnen of naar buiten mogen en er zullen geen
mededelingen naar binnen of naar buiten mogen worden gedaan, zolang het
Conclaaf duurt, dat op 25 oktober begint.
ii
Men zou de factor „overwegende in
vloed op de kansbepaling" nader om
schreven willen zien. Een bericht als zou
de commissie ten aanzien van de „beslo
ten kring" meer openbaarheid voorstaan
schijnt niet juist te zijn. Volgens onze
informaties wil het rapport het gehele
begrip „besloten kring" uit de wet ver
wijderen. Men zal willen uitgaan van
een algemeen verbod waarbij evenwel
vrijstelling kan worden verleend in
die gevallen waar wordt voldaan aan
zekere eisen. De gedachten van de com
missie loterijwezen hebben concrete
vorm gekregen in een voorstel tot wets
wijziging. Het gaat bij dit rapport om
een meerderheidsvoorstel. Van protes
tants-christelijke zijde blijven er be
swaren bestaan tegen de voetbalpool.
Er loopt op het ogenblik een gerech
telijke procedure tegen de heer L. Brunt,
secretaris-penningmeester van de
K.N.V.B., die er van wordt beschuldigd"
door het organiseren van de K.N.V.B.-
voetbalpool de loterijwet te hebben over.
treden. Het kantongerecht heeft de heer
Brunt deswege veroordeeld. Dit vonnis
is later door de Haagse rechtbank be
vestigd. Nu moet de Hoge Raad zich
nog over de zaak uitspreken. Voor de
behandeling van deze zaak heeft de Ho
ge Raad nog geen datum vastgesteld.
Al eerder is de heer Brunt vervolgd
wegens het organiseren van de voetbal
pool. In een afgesloten procedure heeft
de Hoge Raad hem uiteindelijk vrijge-
sproken van de beschuldiging, dat hij
door de pool gelegenheid zou hebben ge
geven tot hazardspel. Na deze uit
spraak van de Hoge Raad is het open
baar ministerie een nieuwe vervolging
begonnen, nu op grond van overtreding
van de loterijwet. De heer Brunt is te
gen het veroordelend vonnis van de
rechtbank in Den Haag in cassatie ge
gaan. Minister Samkalden heeft de com
missie loterijwezen 7 maart van dit jaar
geïnstalleerd. „De bestaande wetgeving
is op de ontwikkeling van het loterijwe
zen in de laatste jaren niet berekend ge.
bleken. Zij bleek tekort te schieten in de
mogelijkheid van de kanalisatie van de
speelzucht. De twijfel over de strekking
der wetgeving maakt een doeltreffend
tegengaan van allerlei vormen van loterij
onmogelijk," aldus zei de. minister bij
de installatie van de commissie. Deze
kreeg tot opdracht het gehele vraagstuk
van de loterijen eil de daaraan verwan
te activiteiten in beschouwing te ne
men en de minister mede met het oog
op de hieraan verbonden algemene be
langen op maatschappelijk en geestelijk
gebied van advies te dienen, met name
over de vraag of en in hoeverre wijzi
ging of aanvulling van de geldende be
palingen op dit terrein nodig zijn.
Stefan Kardinaal Wyszynski, de pri
maat van Polen, Is gisteravond per
trein uit Warschau naar Rome ver
trokken waar hij het Conclaaf voor de
verkiezing van een nieuwe Paus zal
bijwonen.
i (Van onze Brusselse correspondent)
BRUSSEL, hedenmorgen
Het is thans vrijwel zeker dat premier Eyskens de koning 27 oktober
het ontslag van de homogene C.V.P.-regering zal aanbieden en dat de af
tredende premier reeds de volgende dag zal worden belast met de vorming
van een katholiek-liberaal kabinet. Over de samenstelling van dit kabinet
werd een akkoord bereikt, dat nog alleen door de beide nationale partij
raden dient te worden bekrachtigd. Men neemt aan dat de liberalen, die
zowel in de algemene wetgevende verkiezingen van juni als in de zo pas ge
houden gemeenteraadsverkiezingen stevige verliezen leden, in verhouding
«tot hun getalsterkte in het parlement (39 zetels, waar de C.V.P. over 194
zetels beschikt) niet karig met portefeuilles zullen worden bedeeld.
De liberale portefeuillehonger zal
ditmaal worden gestild met open
baar onderwijs, justitie, buitenlandse
handel, economische zaken en het
vicevoorzitterschap van de minister
raad. De liberale vice-voorzitter zou
een departement voor Europese za-
ker. te beheren krijgen een novum
in de Belgische politieke geschiede
nis. Als kandidaat voor deze post
wordt de minister van economische
zaken in het vroegere kabinet van de
socialist van Acker, Roger Motz ge
noemd, die sinds enige jaren zijn par
ty vertegenwoordigt op alle vergade
ringen die met de Europese eenma
king verband houden.
Met de vorming van het nieuw katho
liek-liberaal kabinet zal dan definitief
een streep worden gezet onder de ver
kiezingsrekening van 1 juni, toen de
C.V.P. een glansrijke overwinning be-
Halfweg Enschede en Hengelo is vrij
dagavond omstreeks half zes de 31-
jarige mede-inzittende van een perso
nenauto, die in de richting Hengelo
reed, F. van der Walle uit Enschede,
om het leven gekomen toen de bestuur
der van de auto plotseling moest uit
wijken voor een wielrijder, die de weg
overstak.
Behalve de bestuurder werden oi 'c
twee uit de tegenovergestelde richting
komende wielrijders ernstig gewond.
Zij werden door de uitwijkende perso
nenauto gegrepen.
De wielrijder, die door de rijweg
over te steken het ongeval veroorzaak
te, werd niet gewond.
Celso kardinaal Costantini, kanselier van de Heilige Roomse Kerk, is gis
teravond in een Romeins ziekenhuis tengevolge van een hartaanval over
leden, aldus meldt het K.N.P. Drie weken geleden is de 82-jarige kardinaal
geopereerd door de uroloog dr. Mingazini, een der artsen die de Paus in zijn
laatste dagen hebben bijgestaan. Kardinaal Costantini had enkele dagen ge
leden te kennen gegeven, dat hij gaarne naar de ziekenafdeling van het
Vaticaan zou worden overgebracht teneinde aan het conclaaf te kunnen
deelnemen. Donderdagavond had dr. Mingazini verklaard, dat de kardinaal
voldoende wils hersteld om te vertrekken en inderdaad aan het conclaaf
deel te nemen. Gisternamiddag klaagde de kardinaal echter over moeilijke
ademhaling. Enkele uren daarna is hij gestorven.
eiste de uiterste tact, omdat de stad
Fiume een twistpunt vormde tussen
Italianen en Joegoslaven. Het was in
deze tijd, dat de dichter-soldaat Ga-
briele d'Annunzio de stad bezet hield.
Costantini had de achting van beide
partijen.
In 1921 benoemde de Paus hem tot
titulair bisschop van Gerapoli. Paus
Pius XI, die Benedictus XV in 1922
opvolgde, koos hem als zijn eerste
Apostolische gedelegeerde voor Chi
na. Costantini behield deze functie
gedurende elf jaar. In deze tijd legde
hij de grondslag voor de door Paus
Pius XI zozeer gewenste nieu
we vorm van missionering, gericht
op het instellen van nationale hiërar
chieën. Jn 1926 reisde hij naar Rome
met zes Chinese prelaten, die door de
Paus tot bisschop werden gewijd. Co-
stantini's ervaring op het gebied van
de missie leidde tot zijn aanstelling
in 1935 tot secretaris van de Congre-
gatio De Propaganda Fide, die de lei
ding heeft over de missie.
Bij de dood van zijn broer, mgr. Gio
vanni Costantini, werd hij benoemd tot
voorzitter van de Pauselijke commissi^
voor gewijde kunst in Italië.
De laatste jaren -reeft hij dertien pu-
blikaties doen verschijnen over onder
werpen op het gebied van de kuituur
en de missie. In 1953 werd hij benoemd
tot kardinaal. Kardinaal Costantini
werd, in verband met zijn ziekte en
zjjn leeftijd, niet gerekend tot de kan
didaten voor het Pausschap.
Door de dood van kardinaal Costan-
i 1J?1** het College van kardinalen
slechts 54 leden, 17 Ttalianen tegenover
37 met-Italianen. Slechts 52 kardinalen
zullen aan het conclaaf deelnemen.
(Kardinaal Mindszenty en kardinaal
Stepinac zijn belemmerd te komen)
Als hoofd van de Apostolische Kan-
selarij was kardinaal Costantini ver
antwoordelijk voor de opstelling van
belangrijke stukken oals de decreten
voor de zaligverklaring, de pauselijke
bullen voor gewichtige benoemingen,
de oprichting van nieuwe diocesen, ka
pittels en andere besluiten en in
structies, hetzij van de congregaties,
hetzij van de Paus zeif.
Kardinaal Costantini werd 3 april
1876 te Castion di Zoppola, bij Udine
in noordoost-Italië, geboren. 26 de
cember 1899 werd hij priester gewijd.
In 1920 stelde Paus Benedictus XV
Costantini aan tot Apostolische Ad
ministrator van Fiume. Deze functie
Cyprus Een tragisch ongeluk is
gisteren in Famagusta op Cyprus ge
schied. Een Britse soldaat gaf aan een
Grieks-Cypriotische jongen een sigaret.
Op dat ogenblik ging de stengun van
de soldaat af en trof de jongen dodelijk.
haalde. Noch de socialisten noch de li
beralen wilden vier maanden geleden
met de katholieken samenwerken. Pre
mier Eyskens zag zich dan ook ge
noopt een homogeen katholiek kabinet
te vormen en hij kwam net met de
hakken over de sloot tgen een paar
liberale overlopers, tijdens de ver-
trouwensstemming in de Kamer, zorg
den voor de stemmen die zijn partij
tekort schoot. De socialisten kondig
den hun voornemen aan in de oppositie
te blijven en de liberalen lieten ver
staan dat zij pas na de gemeenteraads
verkiezingen van oktober over de brug
zouden komen. Deze verkiezingen be
vestigden de afkeer van het kiezers
korps voor het socialistisch-liberaal be
leid, en de C.V.P. boekte een winst
van 158 zetels, de liberalen en de socia
listen daarentegen een verlies van
resp. 65 en 52 zetels.
De nieuwe regering zal zich aan een
orthodox financieel beleid houden. De
liberalen zijn tegenstanders van elke
belastingverhoging. Men zal het prin
cipe van een zogenaamde cyclische be
groting huldigen, dat wil zeggen dat de
begroting tijdens de magere jaren de-
licitair zal blijven, maar dat men het
tekort tijdens de vette jaren zal aan
vullen. Zoals bekend heeft de homoge
ne C.V.P.-regering in de afgelopen
maanden de pensioenen verhoogd en
een aantal maatregelen ten gunste van
de middenstand getroffen. Zij heeft
eveneens een wetsontwerp doen goed
keuren, ertoe strekkende de dienst
plicht binnen afzienbare tijd op twaalf
maanden te brengen.
SS I
fv -
22 en misschien nog meer Russische
zeelieden van de Russische treiler
SRT 4442, die gisteren in een woeste
najaarsstorm ter hoogte van de Shet-
land-eilanden is vergaan, zijn in het tur
bulente water omgekomen, aldus
meldt Keuter. De drie man die op het
eiland Unet aan wal zijn gebracht, zijn
voor zover bekend, de enige overleven
den van de ramp.
Verenigde Staten Een man die
een in papier verpakte, vermoedelijk
eigengemaakte, bom droeg is gisteren
op het vliegveld van Wichita in de
Amerikaanse staat Kansas door het
ontploffen van het apparaat gedood.
Men weet niet waarvoor hij de bom,
die geen andere slachtoffers maakte
en alleen ruiten op het vliegveld ver
brijzelde, wilde georuiken.
Op tragische wijze is vrijdagavond
omstreeks tien over acht de 44-jarige
mevr. van der Burg-Samson uit Drie
huis om het leven gekomen, toen in
Haarlem haar auto bij het wegrijden
in het water van het Spaarne reed,
ter hoogte van de Damstraat. Haar
1" rige dochter, die naast haar in de
wagen zat, slaagde erin uit de auto te
kruipen en naar de kant te zwemmen.
Het ongeval is vermoedelijk te 'wijten
aan een defect aan de handrem.
Vlak na het ongeval werden van ver
schillende zijden reddingspogingen in
het werk gesteld. De hoofdagent Kieft
van de radio-autodienst, die enkele mi
nuten na het ongeval ter plaatse was,
sprong te water om te trachten mevr.
v. d. Burg uit het voertuig te trekken.
Het raampje was evenwel gesloten en
in het portier was geen beweging te
krijgen, zodat hij voorlopig zijn pogin
gen moest opgeven. Toen men later
met een touw de deur had geforceerd,
was het reeds te laat. Het stoffelijk
overschot is overgebracht naar een van
de Haarlemse ziekenhuizen. De doch
ter, die in overspannen toestand ver
keert, kon nog niet worden gehoord.
Mevrouw Van der Burg-Samson is de
echtgenote van de directeur van het
gemeentelijk plantsoenbedrijf te Velsen.
De Franse politie heeft gisteren in
Lyon twee priesters gearresteerd die
aan het semenarie van deze stad zijn
verbonden, aldus meldt Reuter Zij
worden er van beschuldigd gelden te
hebben verzameld voor het Algerijnse
bevrijdingsfront, het F.L.N. De politie
deelde naee, dat zij nog een priester
zoekt, die vier a vijf miljoen franc per
ï1?:?. a,an bevrijdingsfront zou
hebben afgedragen.
De gelden werden door de „sociale
dienst" van het Bevrijdingsfront ge
bruikt ten behoeve van de familieleden
van gearresteerde trontleden. De ker
kelijke autoriteiten van Lyon hebben
om vrijlating vr.n de priesters ge
vraagd.
De ^politie stemde er in toe de pries
ters voorlopig" op vrije voeten te stel
len, mits zij de gelden van het Be
vrijdingsfront zouden afdragen en hun
invloed zouden gebruiken opdat de
priester, die thans nog voortvluchtig is,
zich bij de politie aangeeft.
De harde Noordwestenwind heeft ver
schillende schepen averij bezorgd, zodat
zij sleepboothulp moesten inroepen. Op
de bovenste foto het 5910 brt. metende
vrachtschip van de K.N.S.M. „Boskoop",
dat donderdagnacht bij I Jmuiden
strandde, en op eigen kracht los kwam.
Bij het voortzetten van de reis bemerkte
de kapitein dat de averij zo ernstig was,
dat terugkeer naar de haven geboden
bleek. Op de onderste foto het Noorse
schip „Gudrun", dat getrokken door de
sleepboot „Schelde" met zware slagzij
naar Rotterdam is gebracht. De beman
ning had op drie man na het schip reeds
verlaten. (Luchtfoto A.N.P.)
De vroegere Hongaarse communis
tische partijleider Matyas Rakosi,
wiens politiek tot de opstand van 1956
leidde, ligt, volgens doorgaans welin
gelichte kringen te Boedapest, met
hartstoornissen ernstig ziek in de Sov
jet-Unie waarheen hij was uitgeweken,
aldus meldt Reuter. Zijn voornaamste
medewerker Ernö Gerö, d:hem als
eerste partijsecretaris opvolgde, heeft
volgens deze berichten het gezicht aan
een oog verloren en is gedeeltelijk blind
aan het andere.
Advertentie
Johnnie Ramensky, die in de tweede
wereldoorlog voor de geallieerden
brandkasten van de vijand heeft ge
opend en geheime documenten heeft
buitgemaakt, is gisteravond uit de ge
vangenis van Peterhead ontsnapt, al
dus meldt Reuter. De 53-jarige Ra
mensky is eerder al drie maal uitge
broken, het laatst op 31 januari. Zijn
vrijheid duurde toen maar 24 uur.
Ramensky is naar de gevangenis te
Peterhead gezonden nadat hij toegege
ven had in een garage ingebroken te
hebben. Hij had de brandkast met be
hulp van ontplofbare stoffen open ge
kregen en geld en postzegels gestolen.
Volgens persberichten werd Ramens
ky in de oorlog tijdens de geallieerde
opmars naar Rome achter de Duitse
linies neergelaten. Hij wist de brand
kast in een Dui hoofdkwartier te
openen en met de vijandelijke plannen
voor een terugtocht te ontkomen. La
ter slaagde hij er zelfs in een reus
achtige brandkast in Goerings hoofd
kwartier te „kraken" en met geheime
documenten te ontsnappen.
Naar zijn zeggen heeft Ramensky
drie vijfde van zpn leven achter de
tralies gesleten.
Advertentie
voor een goed
geschenk
Advertentie
Zijlstraat 71 Haarlem
(Van een medewerker)
e behandeling van de wet op de ge
zondheidszorg in de bedrijven is
deze week blijven steken in een
meningsverschil tussen de staatssecre
taris van sociale zaken en de K.V.P.-
Kamerfractie. De katholieken wensen
(nog) geen verplichting van deze tak
van ondememerszorg, de staatssecre
taris wel. Alhoewel we vorige week reeds
op deze zaak ingingen lijkt het ons goed
een aantal argumenten uit het uitste
kend betoog van de katholieke woord
voerder, de heer De Vreeze, hier sa
men te vatten, te meer omdat a s. dins
dag een verdere behandeling zal plaats
vinden.
„Er bestaat een sterke wisselwerking
tussen arbeid en arbeidsomstandighe
den enerzijds en de gezondheid ander
zijds. Dit is een algemeen aanvaard
feit, evenals algemeen wordt erkend, dat
de zich snel ontwikkelende wetenschap
der arbeidsgeneeskunde grote kansen
biedt om via zorg voor arbeid en ar
beidsmilieu de gezondheid van de ar
beiders en via die gezondheid de arbeid
zelf te dienen".
Het bovenstaande is een vrij citaat uit
de redevoering, waarmee de heer J. de
Vreeze woensdagmiddag zijn pleidooi be
gon voor goede geneeskundige diensten
in de bedrijven, welk pleidooi hij beëin
digde met een motie, welke voorstelt om
de behandeling van de wet op te schui
ven.
Het betoog van
de heer De Vree
ze kwam onge
veer hierop neer,
dat de -ontwikke
ling van de be
drijfsgenees
kunde als wetenschap,, welke volop in
ontwikkeling is, niet wordt bevorderd
door wettelijke dwang, maar integen
deel hierdoor wordt geremd.
Duidelijk is gebleken, dat er in de Ka
mer geen verschil van mening bestaat
(Vervolg op pagina 5)
Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL 717162
Verwachting: tot zondagavond (opge
maakt te 11.15 uur).
Vannacht hier en daar nog een bui
en in het binnenland plaatselijk
nachtvorst. Morgen overdag vooral
aanvankelijk zonnige perioden, op
de meeste plaatsen droog weer en
ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
Zwakke tot matige, langs de kust
tijdelijk nog krachtige wind uit
noordelijke richtingen.
Zondag: zon: 7.10-17.39 Maan: 14.01-
23.34
Maand.: Zon: 7.12—17.37. Maan: 14.35-
23.34
Advertentie
Niet alleen aarj.maar ook
Haailem, 6r. Houtstraat 52, tel. 17950
Amsterdam. Kalverstraat 195, tel. 36668
Den Haag, Veenestraat 5, tel. 182070
