PeeksCloppenburg
FANFARE de speelfilm
van Bert Haanstra
Eindelijk, de grote dag is daar
Wekken
Raamwet op
komst
BEDDEN TUSSEN HET WAPENTUIG
Atmosfeer verzadigd van feiten
en geheimen
Èn verheven èn
sinister
Speelse trant
Kenner van sprinkhanen
Dood door schuld?
Sterkere motoren voor
de Friendship
Zonderling toeval
C. Wiilemse
VRIJDAG 24 OKTOBER 1958
PAGINA 5
2.95
TDoeste
(Van onze speciale verslaggever Fred Thomas)
ROME, hedenmorgen
Wij hebben geen idee hoe een kardinaal zich voelt, nog minder kunnen
wij ons voorstellen wat er in hem omgaat op het ogenblik, dat hij de
beslotenheid van het Conclaaf betreedt. Wij weten alleen hoe het ons te
moede was toen wij gisteren in het late middaguur in de kapel, de apparte
menten en corridors werden toegelaten, waar alles vrijwel in gereedheid
was en er de sfeer in ons hebben opgenomen, beter gezegd: over ons laten
komen. r)iep onder de indruk, ontdaan, lichtelijk beklemd. Een sfeer, ver-
OnVeit "itzonderlijk, aangrijpend plechtig, tegelijk bijna sinister, griezelig,
"getwijfeld zullen de meeste deelnemende kardinalen vertrouwd zijn met
e ruimte, de zalen en vertrekken, gereserveerd voor het Conclaaf, maar
het is nog Weer iets an(jers om er te bljjven en te wonen, voor korte of
langere duur, er totaal in opgenomen, afgesloten van de wereld, die heel
ver weg schijnt, geleidelijk aan los van de tijd, buiten de werkelijkheid. Zo
moet men wel geraken tot een bijzondere gesteldheid van de geest, ont
vankelijk voor de inspiratie Gods, het hier gerijpt besluit vrij van mense
lijke beïnvloeding, het geweten onbezwaard.
f250 boete en twee maan
den voorwaardelijk geëist
Een unieke gelegenheid om voor
delig 'n paar extra te kopen I
e passend voor elke maat
k ijzersterk
m e snel droog
f e in exclusieve herfstkleuren
extra voordelig
per paar
per 2 paar
Advertentie
Er staat een huwelijk op het spel, maar het loopt goed af in Haanstra's „Fanfare"
Nederlandse speelfilm gekregen, die
een vrolijke en luchtige stof weet te ver
tellen in een speelse trant, die vrijwel
overal aan de filmische welsprekend
heid te danken is, en op vele plaatsen
een feestelijk karakter vertoont. Daar
om continuons.
'v jfcA* Exclusie! Wildrestaurant
jjffgWf De pleisterplaats waar
RÖFW Napoleon reeds 3ast was
a. d. hoofdweg Arnhem - Apeldoorn
-- BEEKBERGEN tei x 6766-sbo
Hadden wij reeds clandestien ós
ruimte van het Conclaaf bezocht,ae
voorbereidingen gezien in de Sixtijnse
Kapel, thans waren wij officieel in de
gelegenheid, onder deskundig geleide
de nagenoeg voltooide inrichting te be
zichtigen. De meeste toegangen bleken
hermetisch afgesloten, verborgen ach
ter gemetselde muren en stevige schot
ten: uiteindelijk worden slechts twee
deuren niet versperd, wel -echter afge-
toiH 1.? verzegeld. Zoals reeds ver
ruimte er_OIngrenzing van de Conclaaf-
men en uitsteekig; met alleldei ^ham-
apostolisch lore's, een enclave m het
domein, waarin de Vati
caanse Bank
clave vormt weer eens een en"
Eimv Wiiff 'nl heel de duur toegan
kelijk blij t. De houten tourniquets, die
?n?"ir t eemrv! ?lcht de allernoodza
kelijkste communicatie met de buiten
wereld mogelijk maken, zijn thans in
gebouwd m stemhokachtige celletjes,
die gemakkelijk te overzien en te be
waken zijn.
De Sixtijnse Kapel vormt het Hei
lige der Heiligen van het Conclaaf.
Zij wordt door een marmeren af
scheiding met traliewerk verdeeld in
twee ongelijke delen; als men bin
nenkomt eerst de kleinere, voorbij
het hekwerk de grote 1 uirnte. In het
voorgedeelte staat links het reeds
Voor de rechtbank te Groningen heeft
terecht gestaan een 25-jarige landbou
wer uit Garmerwolde, beschuldigd van
grove schuld waardoor de 41-jarige
Kuizenga uit' Ten Boer door een
- 'hot uit een jachtgeweer om het leven
's gekomen.
De officier van lustitie eiste 250 boe
te en twee maanden gevangenisstraf
voorwaardelijk. Verdachte wandelde 6
augustus met de 41-jange K. Hij
droeg een jachtgeweer om op -Je
sters te gaan jag m. Plotseling ging het
Seweer af. K. werd in de buik getrof
fen en is enige tijd later in het zieken
huis overleden.
ütspraak 6 november.
de F27
i de Fok-
- -hans twee Rolls-Royce-
hni, j6n van een sterker type inge-
nwi teneinde binnenkort hiermede
Proefviuchten te maken. Voor de F27
twee Rolls-Royce Dart MK 511
ter ki die het vliegtuig op 6000 me-
veer i een kruissnelheid van onge-
lisohJ i T Per uur geven. De Austra-
Ana ,.luchtvaartmaatschappij Ansett-
bestnia onlangs zes Friendships heeft
sterker' e uitgerust zien met het
Dart ™otortype, de Rolls-Royce
PÜen die de F2?°h''v&K ™aatscAhap"
rika hohi,? bij Fairchild m Ame-
voorkenr la aten bouwen, hebben de
motor De tf,eVen aan dit Iaatste *yPe
het topstei ,w „nieuwe motoren geven
hogere kruier meter hoogte een
deld bijna Sfmu d' welke dan gemid-
"na 500 km per uur bedraagt.
pin het eerste prototype van i
kertechn-ip-' de PH"NIV hebben
door ons besproken, fameuze kachel
tje, intussen geflankeerd door een
splinternieuw haardstel en een drie
delige bak voor de brandstof. Voorbij
de afscheiding is, zoals men weet,
een verhoogde vloer gelegd van hout,
inmiddels over de hele oppervlakte
bedekt met biljartgroen laken, be
reikbaar via een langzaam hellend,
van leuningen voorzien plankier. Op
deze vloer is voor het bestaande al
taar een tweede altaar geplaatst, on
der een hoog, donkerrood, met goud-
brocaat gedecoreerd baldakijn. Als al
taarstuk fungeert een kostbaar wand-
tnniit dat symbolisch een afbeelding
draagt van het eerste Pinksterfeest
de Nederdaling -an de Heilige Geest
over de Apostelen. Het neemt uiter
aard een groot deel van het uitzicht
weg op de wandschildering op de
achtergrond, Michel Angelo's be
roemde ..Laatste Oordeel - Aan de
voet van dit tijdelijk altaa
tafel geplaatst, waarop de ke
verdere benodigdheden komen
staan voor de stemming.
De ruimte van de Sixtijnse Kapel
boven het plankier van de verhoogde
vloer is nog weer eens door een
binnenwand omsloten, met paarse
stof bekleed. Tegen deze wand ver
heffen zich aan weerszijden en te
genover het altaar de in totaal 54
zetels voor Je Kardinalen-electoren.
z'j bestaan uit een mahoniehouten
stoel met een zitting van rood pluche,
een lessenaartje, met paarse stof ge
drapeerd, een vloeiblad in ongeveer
dezelfde kleur, oorzien van het pau-
seljjk wapen; erboven een kleine bal
dakijn, ook weer paars gedrapeerd,
die met een koord via een katrolle
tje aan de achterkant van de wand,
waar een smalle passage is uitge
spaard, kan worden neergeklapt. Dit
geschiedt op het historisch moment,
r de beslissing is gevallen. Alle
K, akijns boven de zitplaatsen der
«varainalen gaan dan omlaag behalve
ambt30 de geroepene tot het hoogste
V,°0rnaarnste appartementen, be-
f.n d vo,?j het Conclaaf, bevinden zich
hL™ u hoogte, twee verdiepingen
h? „ea de begane grond. Er zijn kleine
niveauverschillen tussen de verschil-
g uUjven' treden op en treden
at, die verholpen zjjn met licht hellende
plankiers. Het trapje op, trapje af, be
zwaarlijk voor oudere Kardinalen, met
rtvorioH T, van. struikelen, zoals de
overleden Paus is overkomen, is daar-
^rhlhvfnheven. Verder zijn de privé-
^hhjven der oudste Kardinalen zo
gunstig mogelijk gelegen, in de onmid
dellijke nabijheid van de belangrijkste
plaatsen van samenkomst, zoals de
Sixtijnse Kapel, de vergaderruimte, de
refter. Deze laatste, de Sala de Pranza
Eminentissima, is ingericht in een der
Borgia-appartementen, een ruime
fraai beschilderde zaal, met langs de
wand, rondom de enorme, ovaal ver
lopende tafel, borstbeelden van pausen
gobelins en wapenrustingen. De keu
ken bevindt zich in de lokaliteit van de
wacht der Palatijnse Garde, geheel
voor deze gelegenheid geïnstalleerd
met leidingen, fornuizen, gootstenen en
spoelbakken, de uitrusting gedeeltelijk
klassiek: van rood koper, gedeeltelijk
fonkelnieuw.
Aan de wanden van deze geïmpro
viseerde keuken zijn levensgrote schil
derijen blijven hangen met voorstellin
gen uit het leven van Sint-Ignatius van
Loyola; minder déplacé dan men zou
menen; de grote Stichter stond im
mers op het standpunt, dat zijn solda
ten goed moesten worden gevoed. Als
dit geldt voor de frontstrijders, dan
stellig ook voor d Generale Staf van
de Kerk zoals die in de komende da
gen op het Grote Hoofdkwartier voor
Laatste toebereidselen voor het Con
claaf. Arbeiders plaatsen de grote
houten deur, die de deelnemers van
de buitenwereld zal scheiden.
de meest belangrijke beslissing bijeen
is. Aan de keuken grenzen de provisie
kamers, verder de gemeenschappelijke
eet- en slaapzalen van het Conclaaf-
personeel.
In de Borgia-appartementen kre
gen wij ook de verblijf- en slaap
plaats te zien van een der Kardina
len. Wij weten "liet van wie precies,
maar de Prins der Kerk, die hier
komt te wonen, moet geen last van
z' v akke zenuwen hebben. Dit deel 'an
de Borgia-vleugel heeft meer weg van
een arsenaal. Het bed van de Kardi
naal, zijn zit- en bidstoei staan tussen
de meest bizarre wapenrusting: hel
men, harnassen, musketten, falkonet-
ten, hellebaarden, zwaarden. En dat
alles weer geplaatst en opgehangen
onder beschilderde gewelven, met
fresco's bedekte wanden, overdag
belicht via vensters van flessenglas,
's avonds indirect door centraal,
maar onzichtbaar geplaatste schijn
werpers. Een sfeer als een decor uit
een griezelfilm, in werkelijkheid nog
suggestiever: het begin van de zes
tiende eeuw, meer dan vierhonderd
jaar historie, die hier onberoerd zijn
gebleven, de atmosfeer verzadigd
van hun feiten en geheimen.
De eigen tijd demonstreert zich in een
leeslamp op het nachtkastje en een
elektrische kachel. De blaker met
Een politieman stond dinsdagavond
te tiotterdam wel heel even met de
ogen te knipperen, toen hij een jon
geman bekeurde, omdat deze met
zijn fiets een stilstaande tram aan
dlnVewnt fc1nt was voorbij gere
den.Wat was het geval? Straat en
huisnummer, door de geverbaliseerde
na het noemen van een naam opge
geven klopten precies met het adres
van de jfgent zelf. Deze borg daarop
zijn notitieboekje maar op en zei:
Kom maar s mee, jongemanOp
het politiebureau kwam er toen een
tweede proces-verbaal bij wegens het
opgeven van een valse naam en een
verkeerd adres. De knaap was van
oordeel dat hij pech had gehad, de
politieman zei: „Geluk moet een
mens hebben.
Het is zo ver: Bert Haanstra heeft
de „speelfilm" afgeleverd, waar
op we hebben zitten wachten.
Niet alleen een speelfilm, maar een
speelfilm in de documentaire stijl, die
we hebben voorspeld en begeerd. Het
is een ongewoon genoegen, dit te mo
gen constateren, zo kort na de voor
treffelijke regelrechte documentaire
Prijs de zee van Van der Horst.
Als we iust zouden hebben kritiek op
de film uit te oefenen, zou die betrek
king kunnen hebben op het scenario,
maar dan toch maar voor een gering
deel. namelijk in de motiverig van
de eeuwige ruzie tussen de twee muzi
kanten van Lagerwiede, een motive
ring, die een beetje schriel is om alle
herrie waar te kunnen maken. Maar
dat heeft allemaal weinig te betekenen
tegenover de verdiensten, die de film
Fanfare opvallend en in hevige dus
bemoedigende mate bezit.
Reeds van het begin valt het op, dat
we te doen hebben met een persoon
lijke vormgeving en een echt Neder
landse makelij. We kennen immers on
ze documentaristen langzamerhand en
weten hun stijlen te onderscheiden. En
hier is dan een man aan het werk
geweest, die nu eens niet de gebrui
kelijke, afgezaagde, onheilspellende,
goedkope, voorzichtige naaperij van
slechte buitengaatse regisseurs na
jaagt, maar zijn eigen weg, zijn eigen
stijl trouw blijft en, wat hij ook ver
tellen gaat, in filmvormen spreken -al.
Dat is de grote winst, en ik ben be
reid, alle suffe probeersels van voor
heen te vergeten en nooit meer te
noemen, ^!s ik rekenen mag op een
voortzetting en ontwikkeling van de
eerlijke en bekwame filmerij, die Haan
stra de zijne mag noemen, waarbij we
dan met voldoening mogen bedenken
dat hij in die bekwaamheid niet alleen
staat. Er is namelijk, ook in de dra
matische film, een Nederlandse stijl,
de documentaire.
Over het scenario van Blokker en
Haanstra hoeven we niet veel te zeg
gen. Het bevat allerlei mogelijkheden
voor een amusant filmverhaal Heel
in het kort gezegd: het vertelt over de
bewoners van Lagerwiede (waarvoor
Giethoorn model heeft gestaan, zoals
dat heet) en meer in het bijzonder over
de eeuwige ruzie tussen de caféhouder
Krijns en de caféhouder Geursen als
leden van een tanfai*fekorps. Waaruit
dan eindelijk een scheuring tussen de
muzikanten ontstaat met het gevolg
dat er twee fanfares voor de dag komen,
die allebei tot eikaars verbazing op een
inmiddels al bijna verkeken concours
met elkaar gaan concurreren en dan
tot ieders verbazing, ook van hen en
van ons, in de zoetste harmonie samen
komen, zodat overal de vrede wordt
getekend, de geestdrift heerst, de
vreugde geen grenzen kentmaar de
aanloop tot nieuwe strubbelingen weer
waarneembaar wordt in de daverende
lach van Geursen, die al zoveel onheil
heeft veroorzaakt. Met dit accent van
betrekkelijkheid van de vrede en de
feestelijke zwier die er aan vooraf
gaat eindigt de film zeer verrassend.
De fotografie van Eduard van den
Ende is zeer mooi. Iets mooier en
ze zou te mooi geweest zijn. Hier ech
ter verdragen het landschao en het
dorp de glans, door Haanstra dankbaar
gebruikt. Zelden hebben we een film
gezien, waarin de achtergronden zo ac
tief deelnemen aan de handeling en
waar plassen, sloten, dijken, brugge
tjes, straatjes en dieren en mensen zo
zeer een eenheid vormen, een samen
leving, die alle voor- en tegenspoed
zo harmonisch opvangt. De vele film
rijmen, die Haanstra tussen de men
sen en de natuur tot stand brengt,
hebben zin en betekenis. Ze zijn in
waarheid dramatiseringen, die de han
deling glans verlenen. Zelfs waar een
tafreel als de entrée van een losge
broken kalf een theedrinkend damesge
zelschap komt verstoren, en dat mis
schien op zichzelf in het scenario een
overbodig althans niet noodzakelijk
fragment kan genoemd worden, wordt
dit door de levendige behandeling ineens
tot een welkome afwisseling na de ru
ziemakende blazers. Men zou het ach
teraf gezien niet willen missen, en er
zelfs een van de vele gemene (hoewel
ditmaal onbedoelde) streken in willen
zien van een der opponenten.
Wat het spelersmateriaal betreft,
mag opgemerkt worden dat vrijwel
steeds de acteurs en actrices op na
tuurlijke wijze figureren. Bedenkt men
dat verreweg de meeste vorige vader
landse films met die natuurlijkheid op
gespannen voet stonden, dan is het ge
oorloofd voor de zoveelste maal vast
te stellen, dat de beslissing over die
natuurlijkheid in laatste instantie aan
de filmmaker is. Men kan dit zeggen,
zonder tekort te doen aan de presta
tie van de spelers-zeli.
Bernard Droog, Andrea Domburg.
Har Kaart (ook hij), Ineke Brinkman,
Johan Valk, Wim van den Heuvel, Henk
van Buuren, Herbert Joeks, Riek Scha-
gen, Albert Mol, Ton Lutz, Dio Huis
mans en Sara Heijblom, ze zitten allen
zeer goed, goed of voldoende stevig
in de handeling. Men neemt hen alle
maal in ernst.
De muziek van Jan Mul was, als
steeds, sober en allerminst opdringerig.
Zij werd door Haanstra met grote ken
nis van zaken gebruikt.
Rest nog de mededeling dat Rudolf
Meijer de produktie in handen heeft
gehad met assistentie van P. van
Moock.
En zo hebben we dan eindelijk een
Als de eerste ruzie losbarst onder de muzikanten van „Kunst en Vriendschap" in Lagerwiede. Uit de film „Fanfare" van
Bert Haanstra.
Bij gelegenheid van zijn ze
ventigste verjaardag is dokter
C. Wiilemse, de eerste in Eijgels-
hoven gevestigde huisarts en
ou^-mijnarts van het plaatselijk
mijnbedrijf „Laura en Vereni
ging", ridder in de Orde van
Oranje Nassau geworden. Deze
onderscheiding, welke een dezer
dagen door de burgemeester van
Eijgelshoven mr. H. J. Boijens
werd uitgereikt, dankt hij niet
alleen aan zijn grote verdien
sten op medisch gebied, maar
ook en in niet geringe mate aan
de sprinkhanen.
Dokter Wiilemse is namelijk
een wetenschappelijk vermaard
specialist in sprinkhanen. Door
jarenlange en vaak moeizame
studie is hij dit geworden. De
bestudering van de rechtvleuge-
lige insecten, waartoe de sprink
hanen behoren, is zijn grootste
liefhebberij. Min of meer toeval
lig is hij er jaren geleden mee
begonnen.
Tijdens zijn studietijd te Am
sterdam, waar hij aan de ge
meentelijke universiteit medi
cijnen studeerde en in 1913
daagde voor het arts-examen,
las dokter Wiilemse in een tijd
schrift een oproep van de Am
sterdamse chirurg Mac-Gillavry,
die medewerkers zocht voor een
samen te stellen lijst van alle in Nederland voorkomende sprinkhanen. De
student Wiilemse, van jongsaf aan sterk geïnteresseerd bij alles wat leeft
en groeit en daardoor verwoed verzamelaar van insecten, besloot zijn
sprinkhanen-collectie ter beschikking te stellen.
Dit vormde meteen het begin van 'n omvangrijke studie van de
rechtvleugelige insecten. „Een studie, waarmee je," aldus dokter Wiilemse,
„nooit klaar komt." Desondanks heeft hij het in deze bijzondere wetenschap
ver gebracht. Meer dan honderd wetenschappelijke publicaties over sprink
hanen heeft hij op zijn naam staan en tal van onderzoekingen heeft hij
verricht. Zijn eerste omvangrijke studie, die in 1917 verscheen, was de
lijst van alle in ons land voorkomende sprinkhanen, het werk, dat hij van
Mac-Gillavry had overgenomen. Het samenstellen van deze lijst eiste ge
degen onderzoek en, bij gebrek aan veel vakliteratuur, tijdrovende navorsin
gen. Daar schrok hij echter niet voor terug. Geboren onderzoeker als hij is,
zette hij het eenmaal begonnen werk door. Het resultaat was een voor
treffelijke studie, die de schrijver ervan meteen naam deed maken in de
kring van de entomologen.
Dit succes had tot gevolg, dat dokter Wiilemse op een goede dag een
grote collectie sprinkhanen uit Leiden thuis bezorgd kreeg met het verzoek
deze verzameling grondig te bewerken. Ondanks de omvang van dit werk
aanvaardde hij ook deze opdracht en wat nog meer zegt, hij voerde ze ook
uit.. Duizenden artikelen, verspreid over de hele wereld moest hij daartoe
opsporen en raadplegen. De bekroning ran deze jarenlange studie vormt
enkele nieuwe lijvige publicaties van dokter Wiilemse, handelend over de
sprinkhanen in het lndo-Malagan gebied en de daaraan grenzende streken
Tijdens deze studie bereikten dokter Wiilemse nog tal van verzoeken om
collecties sprinkhanen te determineren; o.m. van Koning Leopold van België,
die vlak voor de oorlog een reis naar Indonesië maakte en aldaar ook
sprinkhanen liet vangen, als ook van de leden van de bekende Karakorum-
expeditie. Aan beide opdrachten bewaart hij prettige herinneringen. Van
de Koning van België ontving hij een onderscheiding. De Karakorum-col-
lectie leverde enkele nog onbekende sprinkhanen op. Een en ander deed
de Nederlandse sprinkhanen-expert ook weer stof aan de hand voor nieuwe
publicaties.
De meeste van deze publicaties verschijnen onder auspiciën van het
natuurhistorisch genootschap in Limburg, waarvan dokter Wiilemse enkele
jaren voorzitter is geweest. Uit deze functie nam hij onlangs ontslag. „Voor
zitter spelen ligt mij niet en bovendien wil ik al mijn tijd geven aan
nieuwe onderzoekingen." Te midden van duizenden studieboeken en een
eigen collectie van eveneens duizenden rechtvleugelige insecten is dokter
Wiilemse hiermee vrijwel dagelijks bezig. Zijn grootste zorg gaat momenteel
uit naar de uitgave van een nieuw boek, verlucht met vele foto's, over het
sprinkhanengeslacht Salomona. Nog andere werken wachten, want dokter
Wiilemse beoefent nu eenmaal een liefhebberij, „waarmee je nooit klaar
komt."
Het zeer vroege opstaan
ligt mij niet. Ik behoor niet
tot degenen die in de mond
van de ochtendstond goud
ontdekken Ik houd het
meer op blik.
Maar soms móet het
Soms rangschikken ae om
standigheden zich, tegen
mijn wil in, zó, dat ik
vóór dag en dauw uit de veren moet.
En, U heeft het al begrepen, uit eigen
kracht kan ik dat niet Omdat ik niet
ae beschikking heb over een atavis
tisch martelwerktuig al- een wekker,
maak ik in zulk ten noodlottig geval
immer gebruik van d- onuitroeibare
veerkracht van een collega, die iedere
dag weeraan, tegen de klippen op,
vroeg opstaat Dat wil zeggen: ik
zet de telefoon naast het bed en laat
hem bellen. Dat werkte altijd.
Maar sinds gisteren ben ik aan de
doeltreffendheid van het middel gaan
twijfelen. Toen werd ik des morgens
nog vóór de ochtendschemer gewekt
door mijn vrouw. De telefoon gaat,
riep zij geagiteerd.
Ik wankelde naar het apparaat nam
de hoorn op en hoord mijn collega
met kwieke stem roepen:
„Zeg, het is toch goed, dat ik je
niet moest bellen, niet?"
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft, daartoe ge
machtigd door H.M. de Koningin, aan
de voorzitter der Tweede Kamer mee
gedeeld, dat de bij koninklijke bood
schappen van 16 juni 1952 bij de Tweede
Kamer der Staten Generaal ingediende
ontwerpen van wet tot regeling van het
algemeen middelbaar onderwijs en tot
regeling van het voorbereidende hoger
onderwijs worden ingetrokken.
Het iïgrt in de bedoeling van de mi
nister te bevorderen, dat een ontwerp
van wet, omvattende het gehele voort
gezet onderwijs en derhalve ook de in
voornoemde ontwerpen als algemeen
middelbaar en voorbereidend hoger aan
geduide vormen van onderwijs, een de
zer dagen bij de Staten-Generaal zal
worden ingediend.
Conclaafruimte: plechtig
en tegelijk griezelig
kaars Is echter nog present. Op de ta
fel liggen een kleine spiegel, een bun
deltje gelinieerd papier en een glazen
bakje met een allpoint erin. Sanitair
ontbreekt ten enenmale, na enig zoe
ken vindt men ergens in de buurt in
derdaad een gelegenheid, klein, nauw,
maar helder betegeld: stromend water
en toilet. Zjj staat mede ten dienste
van de conclavisten van de betreffende
Kardinaal, zijn assistenten, wier slaap
plaats in dit geval al heel primitief
bleek, voor een van beide in een be
perkte ruimte, die letterlijk was vol
gepropt met 16e-eeuws wapentuig.
Als zo'n arme conclavist 's nachts
tussen twee dromen ontwaakt, mag hij
zich wel gauw en goed realiseren waar
hjj precies is. Natuurlijk zijn niet alle
Kardinalen en hun conclavisten zo
eigenaardig gehuisvest. Wij zagen ook
andere slaapvertrekken, weliswaar
heel ouderwets gemeubeld, maar ruim
en goed, een enkel met een verrassend
uitzicht hoog over colonnade en fagade
van de Sint Pieier, op de heuvelstad,
de Janiculus met haar pijnbomen en
cypressen, de ka n der Albaanse ber
gen in het verschiet.
In totaal zullen morgen 260 personen
in de beslotenheid van het Conclaaf
worden teruggetrokken; ongeveer 150
Kardinalen en conclavisten en verder
de staf en het personeel, van hoog tot
laag.
