Er zijn slechts 21 Pausen geweest die Johannes heetten Grote verwarring bij de telling Elizabeth II opent het Parlement AMPHORA GELUKWENSEN uit heel de wereld In Washington en Londen spreekt men overgangspaus van een Een dronk op de Pauskeuze w IN DE KOFFIEBAR VAN DE ST. PIETER Kans op succes in Genève verminderd, meent Dulles Laatste Paus Johannes werd in 1415 afgezet Nieuwe leden in Raad van State Afschaffing kernproeven V.S. hervatten proeven als Rusland na vrijdag doorgaat Gunstiger regeling voor thuis inwonende werklozen P. C. Hooftprijs dit jaar voor poëzie WOENSDAG 29 OKTOBER 1958 PAGINA 7 Onze nieuwe Paus heeft zich Jo hannes XXIII genoemd. Hiermee is in de lijst der Pausen weer een naam verschenen, die meer dan 500 jaar er niet meer in voorkwam. Heeft onze H. Vader deze naam ge kozen, omdat er onder de eerste Pau sen die deze naam hebben gedragen er verschillende zijn geweest die met Constantinopel, Bulgarije en de lan den op de Balkan te maken hebben gehad? Heeft hij hierbij gedacht aan zijn eigen werkzaamheid vroeger in die landen, dan zou deze naam een programma voor zijn pontificaat kunnen zijn. Zo zacht, zo vol van geur! m :W_ 1 J:f *V'T fWf S& Jm. m l'«ï i" t, 3 Mr. J. Algera en drs. J. W. de Pous 55 55 Examens Johannes I, van 523526, is naar Con stantinopel gegaan, gedwongen door de koning der Gothen die toen Italië be heerste, om de oanningen op te hef fen die tussen dat volk en het Byzan tijnse rijk bestonden. Hij werd daar luis terrijk ontvangen, maar wekte hierdoor de achterdocht van de Gotische koning op. Toen hij van zijn reis terugkerend in Ravenna aan land ging, werd hij in de gevangenis geworpen en stierf daar, oud en ziekelijk als hij was, een paar dagen later. Door de Kerk wordt hij als martelaar geëerd. Johannes II, van 532535, was de eerste Paus die bij zijn optreden een andere naam aan nam. Hij heette eigenlijk Mercurius en vond dat deze naam een heidense klank had. Onder hem rezen weer moeilijk heden met Byzantium, omdat keizer Justinianus I de ketterij der monophy- siten begunstigde. Onder Johannes III, van 561574. deden de Longobarden een inval in Italië en verwoestten het land verschrikkelijk. De Paus kwam in een moeilijke positie, omdat Byzantium na de dood van Justinianus te zwak was om hulp te zenden. Johannes IV, van 640 642, was een Dalmatiër. Hij hielp zijn land toen dit geteisterd werd door inval len van de Slaven. Hij schreef een krachtig gestelde brief naar Keizer Con- stantijn III betreffende een nieuwe ket terij: het monotheletisme. Johannes V, van 685686, was bij zijn keuze reeds oud en ziekelijk. Met hem begint een bijna ononderbroken rij van Pausen afkomstig uit het Oos- Advertent ie DOUWE EGBERTS Ook in tins van 250 gram De staatssecretaris van sociale zaken heeft voor thuiswonende werklozen gun stiger bepalingen aangebracht in de so ciale voorzieningsregeling, groep B. Deze verbeteringen, die op 3 noveI"' ber van kracht worden, behelzen het Volgende: De minimum leeftijd waarop uitkering kan worden ontvangen, is verlaagd van 25 tot 21 jaar. De uitkeringsbedragen worden verhoogd. Voorheen was de uit kering, ongeacht gemeenteklasse en leeftijd, inclusief de compensatie voor de A.O.W.-premie 12,83. Thans wordt de uitkering afhankelijk van gemeen te-klasse en leeftijd. Zo krijgen 21-jan- gen inclusief compensatie voor A.O.W.- premie, in een vijfde klas gemeente J 16,55 en in een eerste klas gemeente f on'15' 22-jarigen resp. 18,55 en T 20,15; 23-jarigen en ouderen resp. J 20,55 en ƒ22,15. io oilkeringsduur wordt" verlengd van 13 tot 26 weken. Voorts is de maximumleeftijdsgrens het begrip „gezinsleden" van 25 vi 21 jaar verlaagd, hetgeen van in vloed is op de uitkeringsbedragen aan werkloze gezinshoofden met thuis inwo- ende verdienende kinderen. Voorzover deze kinderen meerderjarig zijn vervalt h!'+ -f gezinsledenbijslag voor hen aan moof'ezlnsh°°fd. Anderzijds wordt niet S van h dusverre, een gedeel- verdienste in mindering zinsïwofd uitkering aan het ge- ten ot Griekenland tot 752 toe. De ve le kerkelijke kwesties met het Oosten vroegen in die Jaren om een Paus die de Griekse taal nachtig was. De cle rus in het Westen kende toen geen Grieks. De stoel van Rome droeg in die tijd al geen uitsluitend Westelijk, Latijns karakter meer, maar strekte zyn invloed ook buiten de grenzen van Italië uit. Later, toen het Westen tot een hogere beschaving was geko men, kenden ook in Rome enige pries ters Grieks en waren geen Griekse Pausen meer nodig. Van het pontifi caat van Johannes V valt niet veel te vermelden. Hiervoor was het te kort. Johannes VI, van 701—705, was een Griek. De achteruitgang der keizerlijke macht in Italië wordt geïllustreerd door het feit dat toen de keizerlijke stadhou der de Paus bedreigde deze door de be volking van Rome werd beschermd. Jo hannes VII, van 705707, eveneens een Griek, liet enige bekende kerken in Ro me restaureren ;n de beroemde Bene dictijnen-abdij van Subiaco herbouwen, die door de Longobarden was verwoest. Johannes VIII, 872882, een krachtige doch veelomstreden figuur. Volgens de historicus mgr. Seppelt was hij de laat ste grote Paus der negende eeuw. Na hem begint de beruchte ijzeren eeuw, een treurige tijd voor het Pausdom. Hij heeft veel teleurstellingen beleefd, want de tijden waren zeer ongunstig. Italië werd verontrust loor invallen van de Saracenen. Aangezien de Paus van de vorsten geen hulp ontving, rustte hij zelf een vloot uit en wist hen te verslaan. Daar de macht der Karolingische kei zers in Italië een schim was geworden, werd hij door de adelpartijen die Rome beheersten gevangen genomen maar wilde niet buigen voor hun eisen. Hij zocht daarom toenadering tot By zantium, dat hem een vloot zond en ope rerend van twee steunpunten namelijk Bari en Tarente de Saracenen enigs zins in bedwang hield. Hij steunde ook de bekende apostel der Slaven, de H. Methodius, bij de moeilijkheden die de ze in zijn missiewerk ondervond. Johan nes IX, 898—900, was een Benedictijn. Hij wordt een goed Paus genoemd. De verkiezing van Johannes X, 914928, kwam tot stand door middel van de in vloed van graaf Theophylact, die toen de macht in Rome .n handen had. Deze Paus was ook meer politicus dan Kerk vorst. Toch spreekt in zjjn voordeel dat hij door de beruchte Marozia in de ge vangenis werd gezet, omdat hij zich niet naar haar wensen wilde schikken. HU is daar gestorven, waarschUnlük omge bracht. Met Johannes XI, 931936, be vinden wU ons midden in de ijzeren eeuw. Marozia weet haar eigen zoon te laten verkiezen, maar als zij denkt het toppunt van haar macht te hebben be reikt, wordt hij door een andere zoon, Albrink, afgezet. Deze laat aan zijn broer de Paus niet de minste macht. Johannes XII, 955—964, Was een der meest treurige figuren in de rij der P- usen^ en een schande voor het Paus dom. Ken gelovige neemt aan dat het voortbestaan der Kerk, niettegenstaan de dergelijke Pausen, een der sterkste bewijzen is van haar goddelijke oor sprong, want geen mensenstichting zou zoiets overleven, daar voor de vijanden der Kerk -al dit altijd en begrijpelijk een steen des aanstoots blijven. En voor vele goedwillenden helaas een beletsel om te geloven. Toch zijn Gods onna- sDeurbare wegen ook bij deze onwaar dige opvolger van Petrus te herkennen. HU bleef niet geheel onberoerd door de hervormingsgedachte uitgaande van de abdij van Cluny, al verbeterde hij zijn gedrag niet. Johannes XIII, 965—972, was ook al geen sympathieke verschijning. Hij kwam voort uit de Romeinse adel- kringen van die tijd, hetgeen veel ver klaart. Moest later op de Duitse kei zer steunen en nam enige prijzenswaar dige maatregelen op kerkelijk gebied. Begunstigde de richting van Cluny, die steeds krachtiger begon te wor den. Johannes XIV, 983984, was bis schop van Pavia geweest en keizer lijk kanselier voor Italië. Na de dood van Otto II verloor hij diens steun en werd in de Engelenburcht geworpen waar hij is vermoord. Hier begint de verwarring in de telling der Johan- nes-p'ausen. Want door een vergissing is nu een Johannes XV ingelast die van 984985 zou geregeerd hebben. Dit is gedaan door middeleeuwse histori ci om de lacune op te vullen die men niet begreep. In dit jaar heeft name lijk een tegenpaus Bonifacius gere geerd. Johannes XV (16), van 985 986, is werkelijk de vijftiende van die naam. Hij was afhankelijk van de fa milie der Crescentii en om aan die druk te ontkomen riep hij keizer Otto III naar Rome. Johannes XVI (17) van 997998. Een tweede verwarring, want dit was een tegenpaus en be hoort in de rij Ier Pausen niet thuis. Maar omdat men de juiste toedracht terzake niet meer weet, is hij toch meegeteld. Tegenwoordig vindt men in de Pausenlijst geen Johannes XVI meer aangegeven, maar de fout kan niet meer hersteld worden zonder de verwarring nog groter te maken. Johannes XVII (18) van junidecem ber 1003, gekozen door toedoen van de zoon van Crescentius, die na de dood van Otto III de macht in Itome weer aan zich had getrokken. Overigens is van hem niets bekend. Johannes XVIII (19) van 10041009. Op dezelfde wijze gekozen als zijn voorganger. Hoewel po litiek afhankelijk en machteloos heeft hij op kerkelijk terrein verschillende maatregelen getroffen die erop wijzen dat hij toch een persoonlijkheid is ge weest. Johannes XIX (20) van 1024 1032. Lid van de in Rome heersende fa milie der graven van Tusculum. Ook geen ideale Pausfiguur. Waarschijnlijk door simonie gekozen. Hij ondervond echter al veel weerstand der reformpar tij die onder leiding van Cluny steeds sterker begon aan te dringen om de Pausen vrij te maken van de invloed van de Romeinse adel en van de kei zer. Een Johannes XX zal men in de lijst der Pausen tevergeefs zoeken. De volgende Paus van die naam werd ge noemd Johannes XXI (19), 12761277, omdat men in die tijd tussen Johannes XIV en Johannes XV een Paus van de zelfde naam invoegde die zoals wij ge zien hebben bestaan heeft en men ten onrechte de tegenpaus Johannes XVI ook meerekende. Een dubbele vergis sing dus, want eigenlijk was hij de negen tiende Johannes. Johannes XXI was ge boren te Lissabon, de enige Portugees die Paus is geweest. Hij was een me dicus en maakte r*ich verdienstelijk door zijn pogingen om de vrede te bewaren tussen de vorsten van Europa. Hij is omgekomen doordat het plafond van zijn kamer instortte. Johannes XXII (20) van 1316—1334. De laatste wettige Paus van deze naam. Hij was een Fransman en wordt als de belangrijkste figuur beschouwd van de Pausen, die in Avignon resideerden. Hij was klein en onaanzienlijk van gestalte, doch bezat grote geestesgaven. Zjjn pon tificaat was onrustig, ook wel veroor zaakt door zijn soms heftig optreden. Zijn prestige zoals van alle Pausen te Avignon trouwens was buiten Frankrijk belangrijk verminderd, omdat men meende dat hij onder invloed stond van de Franse koning en niet onpartijdig was. Om de telling der Johannes-pausen nog ingewikkelder te maken is er hier na gedurende het Westerse schisma ook nog een tegenpaus geweest die zich van 14101415 Johannes XXIII noemde. Toen werd hij op het Concilie van Kon- stanz door zijn aanhangers verlaten en afgezet. Onze nieuwe Paus, die zelf kerk geschiedenis heeft gedoceerd, is hiervan natuurlijk goej op de hoogte en heeft deze Johannes niet mee laten tellen. Zo dat wij nu een Paus hebben die Johan nes XXIII heet, hoewel er eigenlijk maar 21 van die naam zijn geweest. DR. J. G. GERRETZEN Met ingang van 1 november is aan dr. J. W. Meyer Ranneft op zijn ver zoek eervol ontslag verleend als lid van de Raad van State met dankzegging voor de gewichtige diensten, in die func tie aan den lande bewezen. In de vaca ture is met ingang van diezelfde datum benoemd tot lid van de Raad van State mr. J. Algera, oud-minister van verkeer en waterstaat, te 's-Gravenha- ffe. Voorts is met ingang van 1 december 1958 in de vacature, ontstaan door het eervol ontslag van dr. J. Schouten, be noemd tot lid van de Raad van State, drs. J. W. de Pous te 's-Gravenhage. Drs. J. W. de Pous werd in 1920 te Aalsmeer geboren. Hij studeerde eco nomie aan de gemeentelijke universiteit te Amsterdam, alsook aan de North western University in Chicago. 1 januari 1949 ging de heer de Pous een lectoraat bekleden in de theoretische economie aan de vrije uni versiteit te Amsterdam, in verband met het vertrek aan die universiteit van prof. dr. J. Zijlstra. die in sep tember 1952 in het kabinet-Drees werd opgenomen. Drs. de Pous is plaatsvervangend lid van de Sociaal-Economische Raad en heeft als zodanig in velerlei commis sies van dat college zitting gehad. Van zjjn hand verschenen verscheidene pu- blikaties, o.a. op het terrein van de loon- en prijsvorming. Drs. de Pous wordt met zjjn 38 ja ren het jongste lid van de Raad van State. Het is zelfs nog nimmer voor gekomen, dat een lid van zo jonge leeftijd zijn intrede in deze Raad deed. Tevens neemt nu voor het eerst een econoom zitting in ons hoogste staats college. Drs. de Pous is de chr.-historische richting toegedaan. Bij beschikking van de staatssecre taris van onderwijs, kunsten en weten schappen is bepaald dat de staats prijs voor letterkunde (P. C. Hooftprijs) voor 1918 zal worden toegekend aan een auteur op grond van een publika- tie, behorende tot de categorie poëzie, verschenen in het tijdvak 1 juli 1955 tot 1 juli 1958, dan wel op grond van zjjn gehele oeuvre op dit gebied. Voorts heeft de staatssecretaris een jury ingesteld, die hem bij de toeken ning van de P. C. Hooftprijs voor 1958 van advies zal dienen. In deze jury zijn benoemd tot lid en voorzitter: prof. dr. G. Stuiveling te Hilversum en tot leden: A. Morriën te Amsterdam, J. J. M. Nord te Amster dam, A. Roland Holst te Bergen, J. Wit te Nijmegen, secretaris H. J. Mi chael te 's-Gravenhage. Met de Troonrede heeft Koningin Elizabeth II gisteren de zitting van het Britse parlement geopend. De Koningin, die de kroon van het Empire draagt, zit op de troon in het Hogerhuis; rechts naast haar de hertog van Edinburgh, links de Earl of Home met de „Cap of Maintenance". Rechts ziet men nog Viscount Montgomery met het zwaard van staat. Het is voor het eerst dat deze plechtigheid is gefotografeerd. De collectie van het Oranje Nassau-Museum zal misschien worden ondergebracht in Het Prinsenhof in Delft. De ligging van het Oranje Nassau- Museum aan de Prinsegracht in Den Haag zou niet bevordelijk wezen voor het bezoek. Onmiddellijk nadat gisteravond be kend was geworden, dat Angelo Giusep pe kardinaal Roncalli gekozen was tot Paus van de Heilige Roomse Kerk, be gonnen in Vaticaanstad de felicitatie- telegrammen binnen te stromen. Staats hoofden en regeringsleiders uit vrijwel de gehele vrije wereld boden Paus Jo hannes XXIII hun gelukwensen aan en van alle kanten kwamen reacties en commentaren binnen. De Italiaan- s e premier, Amintore Fanfani, was op het St.-Pietersplein aanwezig, toen de Heilige Vader voor de eerste maal de zegen „Urbi et Orbi" verleende. Fan fani heeft terstond opdracht gegeven om vandaag van alle openbare gebouwen in Italië de vlag uit te steken. De Ita liaanse president, Gronchi en premier Fanfani hebben een telegram naar de (Van onze speciale verslag gever Fred Thomas) ij hebben een Ca. pari gedronken op de Pauskeus en waar konden wij dat beter doen dan in de enige openbare gelegenheid daartoe, welke de stata della Citta di Va- ucano biedt, de koffiebar in a® T pieter. Wat men in „i? ,,e.rdam zou noemen: een TTg zaakje, helemaal 7r>PiLkngewijd.en' en dat men liito ia de onmiddel- TTTJeid van de Ronde van rtl c VJak bi) het entree Disch Schatkamer. Een ty- mlt een F^einse koffiebar 2L ®spresso-apparatuur, zoeft hfnnH?elyk buffet' VDl 5 V F°°d]es, allerhand ge bak, chocolade en verdfre zoetigheid. En tegen de at" terwand een feestelijke uit stalling van flessen met kleu rige inhoud: Vermouth, Cam pari, binnen- en buitenlandse likeur, cognac, gin, whiskey Met een beperkt zitje: twee, drie tafels en wat stoelen er omheen. Het was na de plechtige H. Mis „De Spiri- to Sancto", in de ochtend van het Conclaaf, dat wij hier ons verlaat ontbijt hebben gebruikt en nog helemaal vol van het unieke schouwspel van de stoet van vijftig kar dinalen, eens en nooit meer van ons leven, de emotie voor onszelf hebben gevierd met een, nu ja, laten we maar eerlijk zijn: twee gla zen Campari-soda. Een dronk tegelijk op de goede afloop van het Conclaaf, hetgeen gepermitteerd is. De koffie in de St. Pieter, om het maar populair te zeg gen, had men ons ontraden: hij was niet zo best. Wij heb ben toch maar een kop be steld, met melk, caffe latte, en het bleek mee te vallen. Wij aten er twee grote gele sneden bij van iets, dat het midden hield tussen cake en krentenbrood met heel wei nig krenten en nog een t- netto, een zoet ontbijtbroodje. Aldus gesterkt, was het laat in de morgen langzamerhand tijd voor een zacht ochtend drankje. Het zou Campari- soda wezen, fris en verkwik kend, maar ook passend in de situatie: fonkelend kardi- naalrood, terwijl immers heei ons wezen in deze dagen vi- siueel werd doorgloeid van verkeerden, onze heildronk in deze omgeving volstrekt niet misplaatst. Behalve de koffiebar is er in heel de Stad-Staat van het Vaticaan geen open baar restaurant of café. In dit kleinste Europese on afhankelijk gebied An dorra is nog duizend maal zo groot, San Marino twaalf scharlakenrood en purper. De kleuren der hoogste Ker kelijke waardigheden, zo hebben wij trouwens ontdekt, zijn overal terug te vinden in het kleurrijke Romeinse leven. Wij ontmoetten ze tel kens en steeds weer. Zo bij voorbeeld herkenden wij het kardinaalrood en purper in tal van vruchten op de Ro meinse markt, tomaten, rij pe paprika's, Spaanse pe pers, opengesneden granaat appels, watermeloen. Het violet der prelaten in dat van aubergines, l De koffiebar in de St. Pie- -er is zoals gezegd de enige openbare gelegenheid van die aard in Vaticaanstad. Lang niet iedereen, hebben wij bemerkt, kent er het be staan van. Er is maar zeer beperkte ruimte, al beschikt men nog over een aangren zende lokaliteit, waar even tueel een klein gezelschap plaats vinden kan. Bij onze komst waren er ook maar weinig gasten, een gemengde cliëntèle van geestelijken en leken, onder de eersten zelfs een kennelijk hooggeplaatste. Ook zij sopten als wij hun zoete broodjes in de ochtend koffie: het wonderlijkste ca fémilieu waar wij ooit in honderd maal! vindt men evenmin een theater of bios coop, zelfs geen kranten kiosk. De hele in 1929 her boren Kerkelijke Staat, on der volledige souvereiniteit van de Paus, is dan ook slechts 40 hectaren groot. Zij omvat een dertigtal straten en open pleinen, en behalve de paleizen nog een vijftig huizen. Wel zijn er behalve de St. Pieter nog enkele gro te en kleine kerken, onge acht natuurlijk de kapellen. Er is ook «en gevangenis, welke niet wordt gebruikt, en een station, in hoofdzaak voor goederenvervoer. De bevolking telt ongeveer 1050 zielen, waarvan 200 vrouwen. Niemand betaalt belasting of huur. Alleen reeds de op brengst van de postzegels, welke de Staat uitgeeft, is een aanzienlijke bron van inkomsten. Er zijn dan ook vier postkantoren. Vaticaan stad heeft ook eigen munt en eigen autonummers SCV: de auto's van de Paus dra gen het nummer 1, die van de kardinalen zijn in het rood. De Vaticaanse stad-staat is bijna geheel ommuurd, met bastionvormige uitbouwsels, een ideale beslotenheid die zich alleen opent op het St.- Pietersplein, dat van de Via di Conciliazione uit vrij toe gankelijk is, de colonnaden als armen uitnodigend ge strekt. Een deel van het ge bied is tuin. Scholen zijn er niet, alleen de Pauselijke Academie, het Ethiopisch priestercollege en een insti tuut voor het opleiden van koorknapen. De „gewapende macht van Vaticaan-Staat is stellig in onze tijd de meest schilderachtige for matie ter wereld. Zij omvat een viertal korpsen: de Pa- latijnse garde, twee batal jons tot een sterkte van 500 man, de Edelgarde, een en kele compagnie, voorname lijk gerecruteerd uit de hoogste Adel, de Pauselijke Gendarmerie en tenslotte de Zwitserse Garde, het oudste corps met een ge- schiedems van meer dan y\6Tun oen babve eeuw. Zij telt thans 6 officieren, 1 aal moezenier 15 onderofficie ren en 115 manschappen, al len vrijwilligers afkomstig uit de Zwitserse kantons, met uitzondering van het Italiaans sprekende Tessino. De zestiende eeuwse unifor men, nog ontworpen door Michel Angelo, verlenen aan de Vaticaanse sfeer een bij zonder cachet. Ook de an dere corpsen zijn archaïsch en decoratief gekleed: Pa- latijnse en Edelgarde ne gentiende eeuws; het uiter lijk der Gendarmerie is ge lijk aan dat der Italiaanse „pronkpolitie", de Carabi- nieri. Deze „gewapende macht" met helm, hellebaard en ku ras, maar eveneens karabijn en bajonet, was ook de be waker van het Cnclaaf, voor welks veiligheid Prins Chigi, in zijn functie van erfelijk Maarschalk en be waker van het conclaaf, ge durende die tijd* hoopi t machtsdrager van de Staat, borg staat, „met zijn bloed". nieuwe Paus gestuurd, waarin zij hun persoonlijke toewijding en die van de Italiaanse republiek betuigen. In ge heel Italië zijn vandaag de scholen ge sloten. Overalin Frankrijk werden gisteravond de klokken van kathedra len en kerken geluid. President Coty heeft Paus Johannes XXIII een tele gram gezonden, waarin hij hem zijn „welgemeende en eerbiedige gelukwen sen" ovérbrengt. Premier De Gaulle heeft een telegram van de volgende in houd gezonden: „Uiting gevend aan mijn vreugde, zoals de gehele Christen heid dat doet, verzoek ik Uwe Heilig heid mijn hulde, als zoon der Kerk, te ontvangen." In Franse diplomatieke kringen te Parijs is het nieuws van de verkiezing van Paus Johannes XXIII met tevredenheid ontvangen. Men her innert zich de nieuwe Opperherder uit de tijd, dat hij zeven jaar lang nuntius in Parijs was. Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken noemde de nieuwe Paus „een vriend van Frankrijk, een man, die altijd het evenwicht vindt en mensen voor zich weet te winnen". Koningin Elizabeth van Enge land heeft de Heilige Vader de vol gende boodschap gezonden: „Ik wil Uwe Heiligheid mijn warme gelukwen sen overbrengen bij Uw verkiezing en ik zend U mijn beste wensen voor Uw gezondheid en de vervulling van het ho ge ambt, waartoe U geroepen zjjt." Het Franse persbureau A.F.P. meldt uit Londen, dat men in Britse politieke kringen van mening is, dat de verkie zing van kardinaal Roncalli tot Paus het volgende inhoudt: in de eerste plaats, dat van de kwaliteiten van de nieuwe Paus speciaal die op het poli tieke vlak opvallen. In dit verband wijst men te Londen op de diplomatieke be kwaamheden, waarvan Paus Johannes XXIII blijk heeft gegeven, toen hij vlak na het einde van de Tweede Wereldoor log tot nuntius in Parijs werd benoemd. Ook de hoofdredacteur van het Engel se weekblad „The Catholic Herald", graaf Michael de la Bedoyere, beschreef de nieuwe Paus als een „overgangs paus", die betrekkelijk spoedig de open gevallen plaatsen in het Heilig College van Kardinalen zal moeten aanvullen. De B.B.C. onderbrak zijn televisie-pro gramma voor de kinderen tweemaal voor een rechtstreekse reportage uit Ro me. In de kathedraal van Westminster is gisteravond een plechtig „Te Deum aangeheven en het Allerheiligste is ter aanbidding uitgesteld. Uit Washington meldt Reuter, dat president Eisenhower het volgende telegram aan de nieuwe Paus heeft ge zonden: „Ik heb met grote voldoening kennis genomen van Uw verkiezing tot Hoofd van de rooms-katholieke Kerk. Ik schaar mij bij de andere Amerika nen, die de behoefte gevoelen U hun gelukwensen bij Uw bevestiging in dit hoge ambt aan te bieden. Ik ben er ze ker van, dat alle mensen van goeden wil zich zullen aansluiten bij mijn beste wensen voor een zegenrijk bewind Uwer zijds." Ook in officiële Amerikaanse kringen, zo meldt A.F.P. uit Washing ton, wordt de nieuwe Opperherder van de Heilige Roomse Kerk als een „over gangspaus" beschouwd, die zich, na het lange bewind van Paus Pius XII, in de eerste plaats met de reorganisatie en de stabilisatie van de Kerk moet be zig houden. In de kathedraal van St.- Patrick te New York is een plechtig „Te Deum" gezongen. Uit Dublin meldt Reuter, dat de Ierse president O'Kelly en premier De Valera de nieuwe Paus gelukwens- telegrammen hebben gezonden. Het nieuws van de uitverkiezing van kardi naal Roncalli is in Dublin met veel vol doening ontvangen. Men herinnert zich daar, hoe de nieuwe Paus zich nog zeer onlangs, tijdens zijn verblijf te Lourdes, langdurig en hartelijk onderhield met vele Ierse bedevaartgangers. De Oostenrijkse president, dr. Adolf Scharf, heeft namens hemzelf en het Oostenrijkse volk telegrafisch zjjn gelukwensen aan de nieuwe Paus doen toekomen. De Oostenrijkse bondskanse lier, Julius Raab, volgde dat voorbeeld. Hij verklaarde in Wenen: „Wij zijn er van overtuigd, dat de kardinalen de best mogelijke keus hebben gedaan. Al le Oostenrijkers zullen die keus met op rechte vreugde begroeten." Bondspresident Heuss van West- Duitsland heeft de Paus een tele gram met goede wensen gestuurd. De Westduitse televisiezenders weken gis teravond van hun normale program ma's af en brachten rechtstreekse re portages dit Rome. In O o s t-D u i t s 1 a n d maakte het officiële communistische persbureau A.D.N. de verkiezing van d nieuwe Paus te 19.22 uur, als laatste bericht van een nieuwsuitzending, bekend. Mgr. Döpfer, onder wiens diocees Berlijn en een groot deel van Oost-Duitsland val len, maakte bekend, dat hij Paus Johan nes XXIII een telegram heeft gezonden, waarin hij hem om zijn apostolische ze gen vraagt voor de Duitse katholieken, „die in deze tijden van beproeving met een onwankelbaar geloof naar Rome op zien." Radio-B oedapest maakte gis teravond om tien uur plaatselijke tijd in zjjn normale nieuwsuitzending mel ding van de verkiezing van de nieuwe Paus. Zonder verder commentaar werd een beschrijving van de levensloop van Johannes XXIII voorgelezen. Radio-M o s k o u heeft, in zijn nieuwsuitzending in het Frans van 22.15 uur, zonder commentaar melding ge maakt van het kiezen van een nieuwe Paus. Uit Warschau wordt gemeld, dat het nieuws van de verkiezing van kar dinaal Roncalli tot Paus Johannes XXIII in Poolse katholieke kringen met voldoening is ontvangen. Men be schouwt de nieuwe Paus in deze krin gen als een „groot diplomaat", die be tere betrekkingen met de leiders der communistische staten tot stand zou kunnen brengen. President Frondisi van Argenti nië, het Spaanse staatshoofd ge neraal Franco en de Spaanse minister van buitenlandse zaken De Castiella hebben de nieuwe Paus c-lukwensbood- schappen gezonden. In geheel Spanje werden, na het be kend worden van de verkiezing van een nieuwe Paus, de kerkklokken geluid. De hulpbisschop van Venetië, mgr. Giuseppe Olivotti, heeft gisteren een telegram uit Vaticaanstad ontvan gen, waarin de nieuwe Paus uitdruk king gaf aan zijn gevoelens van liefde voor de stad Venetië en zijn inwoners en dezen zijn speciale zegen zond. Mgr. M o n t i n i, voormalig prose cretaris van staat en nu aartsbisschop van Milaan, heeft naar aanleiding van de Pauskeuze verklaard: „Ik ben in de gelegenheid geweest kennis te hemen van de diplomatieke gaven van Zijne Heiligheid Paus Johannes XXIII, toen hij de Kerk vertegenwoordigde in Bul garije en Turkije". signe dooi dat hjj door oude vriendschapsbanden verbonden is met de nieuwe Paus. De Amerikaanse minister van buiten landse zaken, John ""oster Dulles, heeft gisteren op zjjn wekeFikse persconfe rentie verklaard, dat de Russische af wijzing van het Brits-Amerikaanse voorstel voc opschorting der kernwa penproeven voor een Jc ar. te beginnen op vrijdag, de kans op succes van de onderhandelingen *e Genève vermin der Dit bericht Reuter. Vrijdag beg' i- nen de onderhandi ogen over de kwes tie van de opschorting der kernwapen proeven en 10 november technische be sprekingen over de vraag hoe verras singsaanvallen kurnen worden voorko men. Dulles zei, dat de V.S. plannen voor hervatting van de kernwapen proeven zullen maken indien de Sov jet-Unie na vrijdag voortgaat met haar proeven. Maar de onderhande lingen te Genève zouden wat de V.S. betreft doorgaan. De minister zei, dat er was gespecu leerd en deze mening verdiende enig geloof dat de besprekingen tussen deskundigen van Oost en West, die in juli en augustus te Genève werden ge houden, over technische aspecten van de controle op kernwapenproeven, de ogen der Sovjet-leiders hadden geopend voor het feit, dat de Amerikaanse ken nis omtrent de kernwapens aanzienlijk groter is dan die der Sovjet-geleerden. Daarom zou de Sovjet-Unie haar be langstelling voor opschorting der proe ven hebben verloren en het voornaam ste doel der Sovjet-leiders zou volgens bedoelde speculaties thans zijn een ver plichting tot opschorting der proeven uit de weg te gaan, zonder dat zij een al te groot propagandistisch nadeel on dervinden. AMSTERDAM, 28 okt Kand. psy chologie: mej. A. H. Kranenburg, Voor schoten; W. de Bondt, Poortugaal; J. Doornekamp, Utrecht (cum laude); J. Heiner, Ter Aar.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 7