T
*?Sê
Intensieve speurtocht
naar een vrachtwagen
Ne^MMPO
WADDEN-EILANDEN DRIJVEN
VER NAAR HET OOSTEN
Terschelling voornaamste doelwit
T
van buitenlandse penetratie
SHH&
De ongehuwde moeder
en haar kind
Het
spookpaard
mmm
m
Enquête geeft vele gunstige
resultaten te zien
Betrokken bij verkeersongeval dat
twee personen het leven kostte
Strijd
om behoud
van het karakter
der eilanden
Duitse toeristen profiteren van het
gebrek aan Nederlandse interesse l
Prinses Margaret eredoctor
mm
VIERDE ma ANP
LAATSTE
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1958
PAGINA 1
r
erwijl de stromen vreemdelingen, die ons land ook dit jaar hebben
overspoeld, weer naar hun haardsteden zijn teruggekeerd, al of niet
met vriendelijke herinneringen aan onze eigenaardigheden, is er op
een klein plekje van ons grondgebied een hardnekkig groepje toeristen
blijven steken. Af en toe breken er enkelen op, maar hun aantal wordt al
gauiv weer aangevuld met nieuwe vakantie-lustig en. Dat vaderlandse plekje
is het prachtige Terschelling en de vreemdelingen, die zich in dit kille
herfsttij blijkbaar zo gaarne op het eiland ophouden, hébben de Duitse
nationaliteit. Welke Nederlander, voorzover hij althans voor dit doel eigen
bodem niet versmaadt, zou in het najaar een paar weken vakantie willen
vieren op een van onze Wadden? Zelfs in het seizoen is hij daar trouwens
een te zeldzame verschijning. De Duitsers profiteren van onze afwezigheid,
ons gebrek aan belangstelling, en nestelen zich er steeds steviger. Zij zien
niet op tegen een wat moeilijke reis en trekken en masse naar de eilanden,
waar zij een aantal maanden de toon aangeven. En Terschelling boekt
dit jaar de primeur zelfs in de maanden oktober en november nog een
flink groepje Duitse gasten onderdak te bieden. Hun aanwezigheid op dit
late uur is wel te verklaren. In Duitsland doet de door sommige medici
aangehangen theorie veel opgeld, dat de zilte zeelucht het medicijn is voor
allerlei ziekten, met name ook zenuwziekten. Terwijl deze Duitse toeristen
dus vooral gezondheid zoeken bij de zee, is het de Nederlandse vakantie
ganger om iets heel anders te doen, waarvoor zich feitelijk alleen de zomer
maanden lenen.
RtVUE
NOVEMBER
Oorspronkelijk
detective-verhaal
door MARTIN MONS
Meer onderzoek over
nazorg gewenst
V rijhandelszone
Ministers Luns en
Zijlstra naar Parijs
tv;:
(Van onze correspondent)
De grote vrachtwagen die betrokken
zou zijn geweest by het verkeersongeval
dat woensdagavond op de rijksweg tus
sen Bergen en Well in Noord-Limburg
het leven heeft gekost aan de Venlo-
naar E. Rijnaarts (39) en de Arcenaar
P. Peters (37), die met hun kleine per
sonenwagen tegen een boom vlogen na
dat de vrachtwagen hen bij het passe
ren had geraakt, is nog steeds niet op
gespoord. Nadat intensief speurwerk het
vermoeden dat deze wagen in Rotter
dam thuis hoorde, had geloochenstraft,
plaatste de rijkspolitie van Bergen een
oproep om inlichtingen. Honderden tele
foontjes kwamen binnen en nog vrij
dagavond stond de lijn van de politie
post rood.
Een mededeling uit Den Haag heeft
de politie op een flink dwaalspoor ge
zet. Op het wrak van de verongelukte
wagen had men namelijk rode en blau
we verf aangetroffen (afkomstig van de
vrachtwagen) en nu kwam uit Den
Advertentie
Arkadische vi ede op Texel, waarvan de rust dit jaar ongeveer 70.000 bezoekers heeft getrokken, die er totaal 600.000 nachte1
doorbrachten.
*0
Eeuwenlang waren onze vijf Wadden,
gevormd door de rusteloze zee, zich
zelf genoeg. Hun geïsoleerde ligging
bracht mee, dat de bewoners van het
Vasteland zich weinig met de eilanden
bemoeiden. Een enkeling met zin voor
avontuur en een pioniersgeest emi
greerde er heen en bouwde er een,
meestal vrij schamel, bestaan op. Ook
Werd -de bevolkin,., op de Wadden aan
gevuld door schipbreukelingen en zee
varenden, die zich een rustig plekje
Uitkozen om hun verdere leven door te
brengen. Niet zelden treft men op de
eilanden Baltische en Scandinavische
familienamen aan, die wijzen op de
oorsprong van vroegere kolonisten.
Honderden jaren kon de rust op onze
Wadden slechts verstoord worden door
scheepsrampen foor de kust, die soms
het inwonertal op Texel of Schiermon
nikoog deden groeien. Zij waren het
domein van de eenzame strandvopder,
de legendarische jutterfiguur, en" van
heldhaftige mensenredders, maar ook
van bescheiden veeboeren en schaap
herders. Dat tijdperk van de ongerepte,
mtieme beslotenheid behoort definitief
tot het verleden, een verleden dat nog
niet eens zo heel ver terug ligt. En
daarom verbaast het enigermate, dat
de eilandbewoners zich voor het over
grote deel volkomen hebben aangepast
aan de nieuwe situatie, sommigen zelfs
met een overgave die tot bedenkelijke
gevolgen kan leiden.
In tegenstelling tot de Duitse Wad
deneilanden hebben de Nederlandse
Noordzee-eilanden tot de tweede we
reldoorlog slechts een matige be
langstelling van bezoekers getrok
ken. Enkele duizenden Nederlanders
brachten er jaarlijks hun vakantie
door, maar het levensritme van de
eilandbewoners werd er nauwelijks
door beïnvloed. Hier en daar verrees
e?n hotelletje, en een enkel badpa-
Viljoen vormde wel de uiterste con-
£®ssie aan het recreatiezoekende pu-
Dkek. Eén jaar na de bevrijding wa-
er al symptomen aanwijsbaar
?Tle een kentering inluidden. Naast de
iWderlanders betraden ook tal van
Duitsers de eilanden, nu met geheel
Iedere bedoelingen dan voorheen,
maar een bepaald hartelijke bejege-
mog viel hun nog niet ten deel. Onze
oosterburen lieten zich door de koele
mitvapgst niet afschrikken en kwa
men ieder daaropvolgend jaar in gro-
j r aantal terug om te ontdekken, dat
begroeting gaandeweg vriendelijk
Wi' en nu m het zover, dat in en-
so Sevallen de komst van een Duit-
Wenst meer op prijs wordt ge-
dan van een landgenoot. De
uanders zijn namelijk tot de ontdek-
mng gekomen, dat de Duitse badgast
,een ruime beurs pleegt te be-
qfukken en niet rust. voordat hjj
kon we^r ,zÜn Heimat kan opzoe-
De Nederlanders daarentegen
hmi°°Chfnen zelden hun aard. Zij
r.n ^orgaans uit op een koopje
littio sobertjes aan, givir too
mrt W h sn much. Praat men
vasies' vSlkl,ng °ver de Duitse in-
S wJrtl Matste jaren, dan zien
ae Waddenaren daar geen ernstig
liedenarkiim'"Uiterauard v°oral *ie"d®
lieden, bp wie na het vertrek der bui-
snMpSi» aardig wat in het laatje
eens V "°Ch' moet die Oorlog
ruzfe op de wèreW''.rS..bliJ'ft maar
Hoe groot de toevloed van vreemde
lingen wel is, en hoe hij jaarlijks toe
neemt, blpkt wel uit de cijfers die de
directeur van de V.V.V. voor de Wad
den, de heer J. C. Quint, op de onlanes
gehouden Waddenconferentie heeft be
kendgemaakt. Er werden op de vijf
eilanden ongeveer 2 miljoen overnach
tingen geboekt, hetgeen betekent dat,
als de gemiddelde verblijfsduur per
toerist op 9 dagen gesteld wordt, in to
taal 225.000 personen hun vakantie op
de Wadden hebben doorgebracht. Dat
is weer 25.000 meer dan in 1957. Texel
trekt nog de meeste belangstelling met
een overnachtingstal van 600.000, bona
een verdubbeling vergeleken met 4
jaar geleden. Over twee, drie jaar zal
het miljoen bereikt zijn, en dan zal on-
De Wadden zijn ook toevluchtsoorden voor vele soorten vogels, naast de
duizenden vakantiegangers.
alleen voor het reserveren van hotel-
of pensionruimte. Kom daar eens bij de
Nederlanders om. Wanneer die één
maand tevoren bespreken, vinden ze
zichzelf al rijkelijk vlot. Tegen de
grundlichkeit van de Duitsers kunnen
we nog steeds niet op.
Het eiland, waarop zich de laatste
jaren de belangstelling der Duitse
gasten concentreert in verontrusten
de mate, is Terschelling, een eiland,
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiMiiuiiiiiTi
herroepelijk een halt moeten worden
toegeroepen aan de Texelvaarders, ook
aan hen die de Duitse nationaliteit be
zitten. Van de andere eilanden zijn niet
minder indrukwekkende cijfers ver
schenen. Het kleine Vlieland met zijn
700 bewoners heeft zich het afgelopen
smzoen wat het zielental betreft ver-
vpfhonderdvoudigd gezien. Daarbij voe
gen zich Terschelling met 450.000, Ame-
met 360.000 en Schiermonnikoog
met 284.000 overnachtingen. Hoewel er
ieder jaar meer mensen hun woning
als pension beschikbaar stellen, was in
de zomer alles vol, terwijl het voor- en
het naseizoen voornamelijk een Duitse
aangelegenheid blijven. Na de voorhoe
de heeft thans de Duitse hoofdmacht
ons bereikt, zo meent de heer Quint.
Hij schrijft de aperte voorkeur van zo
vele tienduizenden Duitse toeristen
voor een verblijf op de Wadden toe aan
de mondaine drukte op hun eigen Wad
den, zoals Borkum en Norderney, die
zij willen ontvluchten in hun verlangen
naar een ongerepter natuur. Want de
bekoring van onze Noordzee-eilanden,
die ook groter zijn dan de Duitse wad
den, steekt juist in de zeldzame rust.
in de onbetreden duinen en bossen,
waar flora en fauna nimmer behoeven
te wijken voor de opmars der industrie,
hoogstens eens voor een bungalow of
een hotel. En nu gaat het er om deze
serene stilte zoveel mogelijk te bewa
ren, op de eerste plaats voor ons eigen
volk, dat met zijn groot gebrek aan re
creatiegebieden onvoldoende gelegen
heid heeft zich behoorlijk te ontspannen
en geestelijk en lichamelijk tot ru te
komen. De eilandenreeks aan onze
noordkust heeft een beperkte accom
modatie en zal dus ook slechts op klei
ne schaal bezoek kunnen ontvangen,
klein in verhouding tot de badplaatsen
en duingebieden elders in Nederland.
Dat schept al een waarborg voor het
behoud van de weldadige, genezende
rust, die juist op onze oosterburen
blijkbaar zo'n sterke aantrekkings
kracht uitoefent. Herhaaldelijk is trou
wens te constateren, dat de Duitsers er
veel moeite voor over hebben om van
hun vakantie een zo ideaal mogelijke
dat inderdaad uitmunt door natuur
schoon en landelijke eenvoud. Die in
teresse wordt aangewakkerd door
een man, wiens al in de oorlog geble
ken sympathie voor de Duitsers op
nieuw tot uitdrukking is gekomen in
via de Duitse kranten gevoerde pro-
paganda-acties, nu met zuiver zake
lijke bedoelingen. Hij is namelijk
eigenaar-exploitant van twee hotels
op Terschelling van grote capaciteit:
tezamen bijna 500 bedden. Door toe
passing van een soort zelfbedienings
systeem kan hij met uiterst lage prij
zen volstaan en zijn ondernemingen
zijn een groot commercieel succes
geworden. Zijn politiek verleden heeft
boze tongen tot het roddelpraatje
verleid, dat de bouw der hotels met
Duits geld zou zijn geschied, maar
dat is een verzinsel. Zelfs het kamer
lid Van der Goes van Naters heeft
hier geloof aan gehecht, getuige zijn
vragen aan drie ministers. De finan
ciering heeft gewoon gelopen over
Nederlandse boerenleenbanken. Maar
wel is de vraag op zijn plaats, waar
om niet eerst het Nederlandse pu
bliek is bewerkt om naar Terschel
ling te komen, te meer daar de prij
zen voor niemand een bezwaar kun
nen zijn.
Dan nog heeft de kwestie van het
Kinderheim grote beroering gewekt,
ook onder de bevolking van Terschel
ling zelf- Van Duitse zjjde is het ge
meentebestuur toestemming gevraagd
voor dé bouw van een koloniehuis voor
2000 kinderen, dat vrijwel permanent
Haag een telefoontje dat men daar don
derdag op de Prinsengracht een rode
vrachtauto had zien rijden van een be
steldienst uit Venlo met kapotte voorruit
en ingedeukte motorkap. De Bergense
politie waarschuwde onmiddellijk het
Haagse politieapparaat en dit slaagde
erin de Venlose wagen aan te houden.
De Haagse politie kon vrijdagavond
niet officieel meedelen of deze wagen
iets met het ongeluk had uit te staan.
Maar de eigenaar van de besteldienst
ontkende elke relatie. Zijn wagen had
de schade opgelopen in Utrecht bij het
lossen, maar was ondanks de bescha
diging toch doorgereden naar Den Haag,
zo vertelde hij. Aangenomen mag wor
den dat dit inderdaad het geval is.
Het tweede spoor leidde naar de ge
meente Woudenberg (Utr.) Onmiddel
lijk na het ongeval namelijk blijkt een
grote vrachtauto met aanhanger voor
een huis langs de rijksweg te zijn ge
stopt. Een van de twee inzittenden van
deze wagen vertelde de bewoners dat zij
een eind terug een verongelukte auto
konden vinden. De truck met aanhan
ger was daarna doorgereden. Bij het
transportbedrijf in Woudenberg trof de j
politie het voorstuk van een truck aan
met blauwe kleur. De aanhangwagen
was elders, vertelde de ondernemer.
Aangezien de technische dienst van
Roermond eerst dus deze aanhanger
moest opsporen en aan een onderzoek
onderwerpen, een werkje waarvan men
pas vandaag de uitslag verwachtte,
kon de politie nog niet meedelen of de
blauwe verf op de wagen dezelfde is als
die van de truck met oplegger uit Wou
denberg. De rode wagen uit Venlo blijkt
er in elk geval niets mee te maken
te hebben.
Advertentie
bezet zou zijn. Later was er sprake
van een gebouw met de halve capa
citeit en nu is het al geruime tijd ge
leden, dat de Deutscher Hilfsverein het
laatst van zich deed horen, zodat burge
meester J. Okkinga niet verwacht, dat
het nog tot een officiële aanvrage zal
komen. Maar wanneer het gemeente
bestuur opnieuw om medewerking aan
een dergelijk plan zou worden verzocht,
is het geen eenvoudige zaak om te
weigeren.
Deze week is bekend geworden, dat
de voorgenomen hotelbouw, waartoe het
plan eveneens door een oud-politiek
deliquent was ingediend, definitief van
de baan is, tot opluchting van dat deel
der Terschellingenaren dat het nog niet
zo erg op Duitsers heeft begrepen. Het
Staatsbosbeheer deelde mee tegen een
hotel van de omvang, zoals de exploi
tant deze voorstelde 228 bedden
landschappelijke bezwaren te hebben.
Wellicht dat hij nu een kleiner project
indienen. De aanvraag voldeed in elk
geval wel aan het uitbreidingsplan en
men behoeft overigens tegen een nieuw
hotel, door wie ook te exploiteren, geen
objecties te maken mits de Nederlanders
gelijke rechten genieten als buiten
landers. De bouwvoorschriften op Ter
schelling laten slechts de bouw van ten
hoogste twee verdiepingen toe, waaruit
een zekere bescherming spreekt tegen
grootsteedse projecten. Het gemeente
bestuur is trouwens beslist niet van
plan het eiland uit te rusten met een
touristische outillage zoals de Duitse
wadden die bezitten. Dus geen bou
levards, dure bargelegenheden, dans
tenten en pretbuurten. Ook de V.V.V.
waakt er tegen, dat het karakter van
de Wadden onder de druk der vreem
delingen verloren gaat.
Het is evenwel duidelijk, dat met de
bouw van een Kinderheim de grens
zou worden overschreden. Er is geen
enkele reden om Duitse vakantiegan
gers de toegang tot de Nederlandse
Wadden te bemoeilijken, evenmin als
de Nederlander langs de Duitse Rjjn
zou kunnen worden geweerd. Maar een
Kinderheim op Terschelling zou met
recht de nu al geuite bewering staven,
dat dit eiland op weg is een Duitse ko
lonie te worden. Ons land tobt met ge
brek aan recreatiemogelijkheden en
zou hier een prachtig gebied onder zijn
neus laten wegnemen. Overigens die
nen we te bedenken, dat we dit zwaard
van Damocles ons zelf boven het hoofd
hebben gehangen. We mogen onze Wad
deneilanden. die zich al in oostwaartse
richting plaatsen, niet te vér laten af
drijven.
HANS STEVENS
Prinses Margaret is op de universiteit van Cambridge het eredoctoraat in de
rechten verleend. Tijdens het bezoek aan de universiteit opende de Prinses een
nieuw laboratoriumcomplex. Men ziet hier Prinses Margaret en de vice-chancellor
van de universiteit, Lord Adrian.
De voorlichting aan het kind van een
ongehuwde moeder, is een probleem
waaraan tot nu toe weinig aandacht
is besteed, maar dat aan het licht is
getreden dank zijn een enquête welke in
het afgelopen jaar is gehouden. Dit
onderzoek werd mogelijk gemaakt door
de Federatie van Instellingen voor de
Ongehuwde Moeder en het Kind (FI
OM), welke daarvan woensdag in Zut-
phen jdens haar jaarvergadering ver
slag uitbracht. Tijdens het bezoeken
van een aantal ongehuwde moeders,
wier kinderen tussen 1935 en 1938 waren
geboren, heeft men voornamelijk twee
ervaringen opgedaan. Ten eerste is ge
bleken dat men met de moeders zeer
gemakkelijk contact krijgt, dat dezen
een dergelijk bezoek zelfs zeer op prijs
stellen en ten tweede, dat men geen
of nagenoeg geen contact heeft gehad
met de kinderen, om de eenvoudige
reden dat de moeders daartegen zeer
gekant waren. Het werd daarbij duide
lijk, dat de kinderen niet altijd op de
hoogte waren van hun status, een
vraagstuk dat de moeders steeds had
den omzeild. Dit vraagstuk wordt uiter
aard urgent, wanneer de kinderen
zoals die van de bedoelde groep de
leeftijd van twintig jaar gaan naderen.
De enquête was ingesteld naar de
omstandigheden waarin 50 ongehuwde
moeders en hun kind(eren) leefden. Zij
sloot aan op en mderzoek dat in 1953
was gehouden en dat 500 moeders had
omvat. Thans wilde men een Intensie
ver onderzoek, onder meer naar de
kwestie van de nazorg als geheel. Ge
bleken is dat in de gangbare opvattin
gen daaromtrent leemten voorkomen.
Om het onderzoek zo selectief mogelijk
te houden heeft men zich beperkt tot
die moeders die geestelijk geheel nor
maal zijn, waarbij dus van psychia
trische zorg geen sprake was. boven
dien tel die gevallen, waarin de moe
der dus het kind in feite bij zich heeft
gehouden. De FIOM stelt zich voor, om
het onderzoek in 50 gevallen te be
schouwen als een inleiding tot een soort
gelijk onderzoek op veel groter schaal,
dat dan gehouden kan worden aan de
hand van de thans opgedane ervarin
gen.
De ervaringen waren geheel ver
schillend van aard. Wij noemden
reeds het prettige contact, dat werd
gelegd en dat voortsproot uit de alge
meen gevoelde behoefte om eens te
Advertentie
68)
„Neen, zelfs geen beschadingen door de val. Hij
moet in het zand terecht gekomen zijn. Zo n val
kan op zichzelf nooit dodelijk zijn, tenzij je erg on
gelukkig terecht komt. Bijvoorbeeld je nek breekt,
maar daar is al heel weinig kans op."
,,U is er absoluut zeker van, dal die wond met
kan veroorzaakt zijn door de slag van een paar-
dehoef?"
„Absoluut. De slag is toegebracht met een zwaar,
rond voorwerp. Een paardehoef is niet rond. Als ik
rond zeg, bedoel ik bolvormig, ziet u."
„Juist. Dan zou ik nog graag het adres van dokter
Dezenjé van u hebben. O. ja, dat zou ik bijna ver
geten. Is er hier in Heussen een huidarts?"
„Een huidarts?" herhaalt de dokter verbaasd. „Na
tuurlijk hebben we hier een huidarts. U moet niet
zo min denken over Heussen. Wacht, ik zal beide
adressen even voor u opschrijven."
Na zijn artsenbezoeken zet Pieter Auguste Perquin
koers naar het postkantoor en zendt daar een aan
tal cijfertelegrammen af, die de dienstdoende tele
grafist een slapeloze nacht bezorgen van pure nieuws
gierigheid. Vervolgens informeert hij bij genoemde
telegrafist hoe het met het postkantoor te Weeme-
tijd te maken. Zij zien er niet tegenop i royen staat en als hij hoort, dat de heer, die daar
om uit het roerige Ruhrgebied op één in zijn eentje zowel de belangen van de posterijen
dag heen en terug naar Texel te rijden, I als van de telegraaf behartigt, de nacht als ieder
zinnig mens tot slapen gebruikt en het kantoor dus
gedurende de nachtelijke uren gesloten is, vraagt
np jn tormulieren terug en voegt er aan toe: „Ant-
W0°tt I)?,St restante Heussen."
j w er wel voor zorgen, dat elk telegram,
dat Binnenkomt, direct naar Huis Ter Weem wordt
gebracht?"
„Mijnheer," zegt de telegrafist, wiens ambtenaren-
ziel in opstand komt tegen dit lichtzinnig omsprin
gen met ambtelijke regelingen, „dat is onmogelijk,
absoluut onmogelijk!"
"Waarom onmogelijk?" vraagt Perquin met on-
scnuiaigde verbazing. „U heeft toch zeker wel ge
motoriseerde bestellers?"
„Of we die al of niet hebben," zegt de telegrafist
ferm, „heeft met die kwestie niets te maken. Wij
zouden die telegrammen niet op Ter Weem kunnen
bezorgen ook al hadden we een her' regiment ge
motoriseerde bestellers. Want ziet u, mijnheer, Huis
r, „eern l'gt niet binnen ons rayon."
'uV t zegt hoofdinspecteur Pie er Auguste Perquin
verbluft en nederig. Maar omdat zulke stemmingen
bij hem meestal niet van lange duur zijn, zoals com
missaris Van Waveren zou kunnen getuigen, her
stelt hij zich dadelijk weer en vraagt de directeur
te spreken.
De telegrafist, veilig verschanst achter zijn loket,
geeft als zijn mening te kennen, dat een gesprek
met de directeur helemaal geen nut zou hebben.
„Ter Weem ligt nu eenmaal buiten ons rayon,
mpn^aer, daar kan zelfs de directeur niets aan ver-
andeien."
„Zo?'' zegt Perquin. die nu kribbig begint te wor
den, „dat zullen we dan nog wel eens zien. Waar
vind ik de directeur?"
„Maar mijnheer, u kunt toch niet zo maar
„O, ja, ik kan heel gemakkelijk zo maar," zegt
de boze Pieter Auguste en wandelt voorbij een le
gertje uit het veld geslagen ambtenaren het heilige
der heiligen binnen om na een poosje weer triom
fantelijk op te duiken, gevolgd door de directeur,
die de ongehoorde order geeft elk voor de heer P. A.
Perquin bestemd telegram in de kortst mogelijke
tijd op Huis Ter Weem te bezorgen.
„Onverschillig op welk uur ze aankomen," voegt
hij er nadrukkelijk aan toe.
Na de lunch rijdt Perquin terug naar Weemeroyen.
Voor het huis van de jachtopziener brengt hij zijn
wagentje tot stilstand.
„Je weet dus waar je naar zoeken moet?" zegt
hij bij het afscheidnemen. „Ik zou je willen raden
te beginnen bij dat pad, dat een eindje van het
Kattenven naar het veer loopt. Rapportee me zodra
je kunt. Hoe gauwer, hoe liever."
„Da komt in orde, moakt oe eigen doar moar
geen zurge over, meneer, houdoe," zegt de jacht
opziener, terwijl hij aan de slappe rand van zijn
hoedje tikt.
De ontvangst in De Gekroonde Hengst vloeit nu
juist niet over van vriendelijkheid. De kastelein
is schuw en verlegen, de oude Stien Greöoens uit
gesproken vijandig. Op Perquins vraag naar Sjef
valt ze nijdig uit, het kleine kopje schiet naar vo
ren als dat van een slang.
„Woar wilde da da jong anders zal zijn dan op
z'n koamer? Gien oog heeft ie dicht gedoan van
nacht. En als moar schrauwen asoftie een durske is."
En in een stroom van bittere woorden lucht de
oude vrouw haar hart over de „frulle", die heel
goed wist, waar ze kijken moest voor de moorde
naar van hoaren broer, moar die liever hoar ogen
dichtkneep en hoaren Sjef beschuldigde. De Groot
heid, die viel elkoar nooit af. Maar eer ze hoar
jongen.
„Je deed beter niet zo te schreeuwen en te schel
den, maar mij eens rustig te vertellen waar volgens
jou de freule kijken moet en waarom. Ik behoor
niet tot de „Grootheid", Stiene. Het is er mij enkel
en alleen maar om te doen de moordenaar van de
baron te vinden. De werkelijke moordenaar, snap je.
En je weet heel goed, dat dat het is wat de freule
ook wenst. Toen ze Sjef wegstuurde
„Wegjoeg," zegt de oude vrouw bitter.
„Wegjoeg dan. Net zoals je wilt," zegt Pieter
Auguste geduldig. „Toen ze dat deed, wist ze nog
niet beter of de baron had een dodelijke val ge
daan door het breken van de buikriem."
„En wit ze nou dan beter?"
„Nog niet. Maar ze zal gauw beter weten, als jij
maar alles vertelt wat je weet, Stiene."
Ze ziet hem vol achterdocht aan en mompelt iets
van niet begrijpen wat zij dan zou moeten weten.
Wordt vervolgd.
praten over de specifieke vraagstuk
ken. Verder heeft men de conclusie
getrokken, dat men een onderzoek
moet instellen naar het maatschap
pelijke niveau van de moeders en de
geestelijke gesteldheid. In een nor
maal gezin liggen de verhoudingen
namelijk heel anders.
In de namiddagvergadering heeft me
vrouw W. G. M. A. Kreijns-Ten Braak
een inleiding gehouden ter toelichting
op de enquête. Zij belichtte allereerst
de totstandkoming ervan en bracht
daarbij een woord van dank aan me
vrouw G. D. de Groot-Klaver die een
belangrijk deel van het onderzoek in
ililllllllllilllillllllliliilllilllllllllillilllillilllllliliililiiiliililllll
UlllllllllllllllllllllllllllllillllllllUilllllllllllIHRIIIIIIIIIIIIIIIIIII
handen heeft gehad. De inleidster deel
de mede, dat 40 '.an de 50 geënquêteer
den thans gehuwd waren en dat 30 van
hen zeiden inderdaad gelukkig ge
trouwd te zijn. De huwelijkskansen van
een ongehuwde moeder dalen dus niet
zo sterk als men wel eens heeft ge
dacht. Waar vraagstukken waren in het
huwelijksleven, werd verklaard dat de
ze niet scholen in het buitenechtelijke
kind. Van de 50 kinderen die bij het
onderzoek waren betrokken, konden er
45 als maatschappelijk geslaagd wor
den beschouwd. Negentien moeders
waren angstig dat contact met hun kind
zou worden opgenomen, omdat zij zoals
gezegd meenden, Jat hun kind niet van
zjjn status op de hoogte zou zijn. Men
kon zich tijdens deze enquête dus geen.
inzicht verwerven omtrent de psycholo
gische ontwikkeling der kinderen. Me
vrouw Kreijns-Ten Braak wierp aan het
einde van 'haar betoog een aantal vra
gen op, die uit het onderzoek zjjn voort
gevloeid, zoals die van de kwestie der
naamsverandering, resterende angst
complexen, verhoudingen van de moe
ders tot hun kinderen.
De secretaris-penningmeester de
heer H. M. L. H. Sark bracht in herin
nering, dat in 1957 door de r.-k. ver
eniging tot bescherming van meisjes
een sociografisch onderzoek is ingesteld,
waarvan de resultaten nog niet bekend
zijn, maar waarnaar de belangstelling
van de FIOM in hoge mate uitgaat.
I De neer Sark verstrekte de vergade
ring wel enig cijfermateriaal, dat in
vele opzichten belangwekkend is. In Ne
derland is 1.23 pet van het totaal aan-
ta1 geborenen buitenechtelijk. In tehui
zen wordt jaarlijks 28 pet van het aan
tal ongehuwde moeders verpleegd. Van
dezen bevalt 18 pet in het tehuis. Vol
gens de statistieken is 35 pet van het
aantal ongehuwde moeders minderja
rig. In de tehuizen bedraagt dit cij
fer 50 pet. Van de ongehuwde moeders
heeft 10 pet het moederschap voor de
tweede of derde maal. Weinig valt er
te vertellen over de beroepen die deze
moeders uitoefenen. Ongeveer 34 pet is
dienstbode. Tot de geestelijk onvol-
waardigen mag men 20 pet rekenen,
met welk cijfer men overigens voor
zichtig moet zijn, daar lang niet alle
tehuizen een psychiater raadplegen. In
1957 zijn 787 onderzoeken ingesteld
naar de antecedenten van aspirant-
pleegouders. Niettemin houdt de fede
ratie vast aan het beginsel, dat de kin
deren bij de moeders moeten blijven.
De subsidiëring van de tenuizen laat
veel te wensen over, aldus de heer Sark,
terwijl de begroting met een alarme
rend nadelig saldo sluit. In de vacatu
res van wijlen de heren mr. J. Over-
water en C. Veen werd voorzien door
de benoeming van mr. Knottenbeld en
mr. Brobbel, beiden uit Den Haag. Het
bestuur is uitgebreid met mr. J. B.
Mastenbroek.
Naar wjj vernemen zal de minister
van buitenlandse zaken, mr. J. M. A.
H. Luns, de Nederlandse delegatie
leiden op de voortgezette besprekingen
over de vrijhandelszone in het comité-
Maudling. Ook Minister Zjjlstra zal aan
het gesprek deelnemen. De vergaderin
gen worden op 13 en 14 november in
Parjjs gehouden.
