Scliuttersfestival tegen zwak Zuid-Afrika ZESTIEN NEDERLANDSE INSCHRIJVINGEN Draaglijk verlies voor S t. - C.D.A. kansloos ten onder tegen Oostzaan I Winkler Prins Atlas van het heelal 1963 Twaalf doelpunten (9—3) onder de schijnwerpers van PSV verhoog uw weerstand Voetbalprogramma voor zondag Dodenherdenking in Brussel "AKKERTJES" DONDERDAG 13 NOVEMBER 1958 PAGINA 9 Van der Linden topscorer PLEEGZUSTER BLOEDWIJN SEMI-PROFS AMATEURS llliËlilÉ Europese voetbalbeker Luik te sterk voor Sporting Lissabon Schalke speelt gelijk in W olverhampton Belgisch succes in de Brusselse zesdaagse Rally e Monte Carlo Moeilijkheden op het Delftse sportpark Curasao wil schaaktoernooi organiseren Beroepscoureurs dreigen Titel bandstoten van Nederlaag voor H.IJ.S./H.O.K.IJ. ereklasse H ockey pro gramma De „verstedelijking" onzer bevolking Werktijdverkorting en overwerk in oktober Katholieke Illustratie Voornaamste trainer in Rusland ontslagen Kritiek op leiding van Russische voetbalsport G. J. VAN HEEK JR. OVERLEDEN (Van onze sportredacteur) Het Zuidafrikaanse voetbalteam heeft ia een uitgebreide tournee door Groot- Brittannië ook Nederland aangedaan. Onder de schijnwerpers rond het sport park van het Eindhovense PSV ont moette het gisteravond een Nederland se bondsploeg. Het moest op pijnlijke Wijze ervaren geen partij te zijn voor die Nederlandse combinatie. Met Van der Linden als topscorer veegde de bondsploeg de Zuid-Afrikaners van het in de mistflarden wat wazige groene grastapijt. 93 werd het voor de Ne derlanders, die in hun ploeg vijf spelers Van het oranjeteam telden en die be halve Abe Lenstra uitsluitend uit zeer jeugdige of jonge spelers bestond. Te midden van die jongeren vervulde Len stra een heldenrol. Meer nog dan an ders was hij, als aanvoerder, de diri gent van de aanvallers, van wiens voet vele „gouden" passes vertrokken. Zo benutte hij dankbaar de ruimte hem geboden door de ijverige, maar in alle onderdelen van het spel kwalitatief zeer matige Zuidafrikaanse ploeg. Wat ech ter veel meer deugd gedaan zal heb ben aan de ongeveer 8.000 bezoekers n11!. tienduizenden, die zich aan het televisietoestel hadden geschaard, °.nbaatzuchtigheid waarmee zo wel Kruiver als Van der Linden tot het einde toe hebben gespeeld. Want, juist floor hun speelwijze hebben de twee aanwinsten van het Nederlands elftal attractief aanvalsspel mogelijk gemaakt. Dat er heel wat doelpunten zouden vallen, kon men spoedig bevroeden. Nog voor er tien minuten verstreken waren, hadden de Nederlanders al een half dozijn doelrijpe kansen gehad. Kruiver had twee keer iets te hoog ge mikt, Van der Linden had tegen de Zuidafrikaanse doelman opgeschoten, linkshalf de Koning dwong spil Peters tot een redding-op-de-doellijn, rechts half Verhoeven forceerde een hoek schop en een scherpe corner van Laza- roms bracht zelfs paniek in de defen sie van de bezoekers. In de tiende mi nuut kwam de eerste treffer. Kruiver kwam, dank zij een handige schijnbe weging en een zeer snelle korte sprint na een pass van Lenstra alleen voor de Zuidafrikaanse doelman en scoorde be heerst. Ook na het doelpunt bleef het Advertentie met de ECHTE Uitsluitend bij apothekers en drogisten EREDIVISIE: ADO—PSV, NAC— DWS/A, Rapid JC—Sparta, NO AD Fortuna, DOSElinkwijk, Blauw Wit Willem II, EnschedeAjax, Feyenoord ■—VVV, MVVSHS. EERSTE DIVISIE A: Helmond—For- tuna (VI.), VolendamDFC, Leeuwar denWageningen, ZFCde Graafschap, BWHaarlem, EindhovenLimburgia, AGOVV—SVV, VSV—Alkmaar. B: HeraclesRigtersbleek, Hermes/ DVSStormvogels, HVCExcelsior, RCHVolewijckers, SittardiaKFC, VitesseRoda Sport, GVAVRBC. TWEEDE DIVISIE A: Hilversum— ONA, DOSKOLonga, EDOWilhel- mina, De Valk—Velox, UVSZeist, XerxesBaronie, EBOH't Gooi. B: RhedenOosterparkers, PECOl- denzaal, VeendamVelocitas, NEC Enschedese Boys, Go AheadBe Quick, ZwartemeerZwolse Boys, Heerenveen Tubantia. EERSTE KLASSE A: EmmaLaakkwartier, Gouda OSV, UW—de Spartaan, VCS—CW, DCG—Quick, DWV—Unitas. B: WW— Quick '20, ZACSneek, Borne—Quick (N.), Be Quick (Z.)— ESCA, WVC— Hengelo, AlcidesZwaagwesteinde. C: Spel. EmmaDe Spechten, Brabantia Vlissingen, RoermondKimbria, Boxtel Heer, Spel. IreneHoensbroek, Alli anceMOC. TWEEDE KLASSE A: West Frisia— de Kennemers, WABaarn, WB JSV, ZeeburgiaHBC, Watergraafsmeer Holland, ZandvoortmeeuwenHollan ds- B: AFC—HRC, Schoten—TOG, DEM—HFC, OWO—He ules, WFC— Purmersteijn, HMS—Aalsmeer. DERDE KLASSE A: Always Forward Wijk aan Zee, VelsenAlcmaria Vic- trix, Meteoor—KW IVV—Assendelft, CSV—Beverwijk, QSC—ZAP. B: EVC— Vitesse, Zaandijk—HSV, RKEDO—Zil vermeeuwen, Egmondia—ZW, Rood Wit AWSV, ADO—Alkmaarse Boys. C: NFC—ZSGO, Maarssen—Swift, SDW Rapiditas, Donar—Allen Weerbaar, Nas—JOS, SDO—DEC. D: Nautilus— Neerlandia, Ultrajectum—SEC, ADE— Wilskracht/SNL, CDN—Celeritudo, KBV—DWSV, Stichtse Boys—RKAVIC. WEST II A: Celeritas—RVC, Ripper- daVredenburch, Olympia—Lugdunum, VVSBTYBB, WPWilhelmus, Voor burgAlphen. VIERDE KLASSE A: BKC—Zwaag- dijk, Texel—VIOS (W.), VZV—JVC, LSW—Limmen, Helder—Meervogels, Schagende Zouaven. B: de RiJP USVU, DWB—DTS, Succes—St. George, Hollandia T—RKAFC, WW—Grass hoppers. C: Zaanlandia—Ambon, RCZ— TWM, GVO—AGS, OFCAPGS, DRC r-WZ. D: VDOASVArsenal, Riva len— Fokke, AS VA—Kinheim, ETO— St. Pancratius, Terrasvogelsde Eland, DI°—RODA. E: WMS—Waterloo, Ener- gia de Meer, BloemendaalOnze Ge- zeilen Animo—WMHO, TABA—EHS. SloterdijkLuiThoKoW. Me^b°^7nmljs- Amersfoortse Boys, FAKBVC WY— Quick (A.), Patriade Zebra's The Victory-VVOG. H: Zwaluwen Vooruit -KVVA EMM-Fortitudo, KDS-Ams- vorde Saestum—Brederodes, Midlandia SVF, DEVBilthoven. WEST II A: Teijlingen—Concordia, THBS.JC, DOSR—ASC, Foreholte— Geel Wit, HillegomWarmunda. n ■illiiliP'-' kansen regenen en er waren de nodige mirakuleuze reddingen voor nodig om een tweede Nederlandse treffer te voorkomen. Overmoedig geworden door het ge mak, waarmee de ploeg van Zuid- Afrika onder de voet gelopen kon worden, lieten de Nederlanders toen het tempo wat vieren en gingen zij minder geconcentreerd spelen. De pas ten uit het andere werelddeel kregen toen ook enkele kansen. Zo kon Pie ters Graafland slechts* met assisten tie van de paal een kopbal van mid denvoor Hurley bedwingen. De doel man der Nederlanders liet zich kort erna verrassen door een afstands- schot_ van rechtshalf Hausson. Toen er ruim een half uur verstreken was, zorgde Lazaroms er na een verras send scherp genomen corner van Bouwmeester voor, dat de Nederlan ders niet met een voor hen blame rende gelijke stand de eerste helft afsloten. In de tweede helft begon het schut- Net Nederlands Bondselftal heeft woensdagavond op het PSV-terrein in Eindhoven een 9-3 zege behaald op Zuid-Afrika. tersfestival eerst goed. Zelfs ondanks Nier ziet men een Zuid-Afrikaanse aanval op het Nederlandse doel, dat werd verdedigd door Eddie Pieters Graafland. het feit, dat rechtshalf Verhoeven geen Links Roel Wiersma. uitblinker was op het middenveld, dat rechtsbuiten Lazaroms veel snelheid te kort kwam op de rechtervleugel en dat de voorzetten van linksbuiten Bouw meester bijna steeds geen „maat" had den, stortte de Zuidafrikaanse verdedi ging volledig ineen onder het opge voerde tempo van het Nederlandse aan valsspel. Lenstra gaf Van der Linden in de vierde minuut de bal zoals hij die graag wil krijgen in de ruimte gespeeld om dan in volle ren meege nomen te kunnen worden en die pas seerde de Zuidafrikaanse doelman met een droog schot. Een minuut later kop te Lazaroms een voorzet van Bouw meester, die voor Kruiver juist onbe reikbaar was, in de touwen. Vier mi nuten daarna kreeg Van der Linden weer een „droompass", nu van Krui ver, en hij scoorde andermaal. Her nieuwde samenwerking tussen Kruiver en Van der Linden resulteerde in de negentiende minuut in het zesde doel punt. Nu legde Kruiver er de laatste hand, beter gezegd de laatste voet aan. Toen vonden de Nederlanders het weer welletjes. Zij hadden eerst weer belang stelling voor het doel van de tegenstan der nadat defensieve blunders een dekkingsfout en een onhandigheid van Pieters Graafland twee Zuidafrikaan se treffers hadden opgeleverd. Weer werd het tempo even opgevoerd en dat had tot gevolg, dat rechtshalf Verhoe ven en Van der Linden (twee) de eind stand van 93 op het scorebord brach ten. Vooral het achtste doelpunt, van Van der Linden, was een juweeltje. De Nederlandse bondsploeg speelde in de volgende samenstelling: doel: Pieters Graafland (Feyenoord); achter: Wiersma (PSV), Kuys (NAC); midden: Verhoeven (Sparta), Kraay (DOS), De Koning (Sparta); voor: Lazaroms (NAC), Lenstra (Enschede), Kruiver (PSV), Van der Linden (DOS), Bouw meester (NAC). Voor de achtste finales van het tour- nooi om de Europese voetbalbeker is te Luik een wedstrijd gespeeld tussen Standard Luik en Sportingclub Lissa bon. De Belgen wonnen met 3-0 en daar ook de eerste wedstrijd in hun voor deel eindigde hebben zij zich geplaatst voor de kwartfinales. De eerste wedstrijd tussen Wolver hampton en de Duitse kampioensploeg Schalke voor de tweede ronde om de Europese voetbalbeker, te Wolverhamp ton gespeeld, is geëindigd in een gelijk spel: 2-2. Met de rust was de stand 1-0 in het voordeel van de bezoekers. De zesdaagse van Brussel is gewon nen door het Belgische koppel Van Steenbergen-Severeyns met 728 pnt. De einduitslag luidt verder: op één ronde: 2. Arnold- De Bruyne (Austr- Belg) 393 pnt 3. Schulte-Brankart (Ned.- Belg) 331 pnt op 4 ronden: 4. Van Looy-Impanis (Belg) 526 pnt. op 6 ron den: 5 Voorting-Plantaz (Ned.) 308 pnt. De overige koppels hadden 10 of meer ronden achterstand. Voor de 28e rally e Monte Carlo, die vol gend jaar van zondag ig tot woénsdae 21 januari wordt gehouden, hebben ziïh bii het secretariaat van de K.n.a.C 16 Neder" landse equipes aangemeld. «ener Stockholm startplaats van de kortste route trok de meeste Nederlandse deel nemers, 8 van de 16 teams zullen hier de 3392 km lange tocht beginnen. Maus Gatsonides, die dit jaar een zeer eervolle 6e plaats bezette in het eindklas sement van de rallye, vertrekt met weder om de Fransman Marcel Becquart In een Triumph uit de Griekse hoofdsad. Zes combinaties zullen voorts bij het Kur- haus in Scheveningen van start gaan en 2 vertrekken er uit Athene. De zestien deelnemers zijn: Stockholm: R. van Bennekum (Schiedam)—F. de Vogel (Echt) met Porsche, J. W. Bootz (Over- veen)—R. Slotemaker (Zandvoort) met DKW, J. Daniels (Amsterdam) met Porsche 1500, T. Dik (Haarlem) met Renault r. Dooyes (Vreel.) met Porsche, L. F. Mulders (Breda) met BMW 501, O. Rosenblatt (Am- sterdam) met Simca en F. van Yperen (Amsterdam) met Porsche 1600 S. Scheveningen: A. Blansjaar (Den Haag)— D. van Voorden (Zaltbommel), R. L. G. Borgerhof Mulder (Beiroet)J. L. den Hol lander (Den Haag) met Alfa Romeo, M. Huisman (Apeldoorn) met Volvo, H. W. Megens jr. (Venlo) met Volkswagen, P. de Schutter (Nieuw Namen, Zeeland) met A.U. 1000 en H. Tak (Bloemendaal)R. de Boer (Amsterdam) met Mercedes 300 sl. Athene: M. Gatsonides (Bentveld) M. Becquart (Aix-Les-Bains) met Triumph en W. van Zijl jr. (Arnhem) met Opel. Zoals eerder werd gemeld, hebben de organisatoren van de rallye bepaald dat het Nederlandse contingent niet groter mag zijn dan 15 equipes. De KNAC zal zich hierom in verbinding tellen met de automobiel club van Monaco en verzoeken het Neder landse contingent uit te breiden tot 16 deelnemers. Aangezien de bestedingsbeperking met toeliet de volledige accommodatie aan te brengen in het nieuwe sportpark, dat enige maanden geleden te Delft aan de Brasserskade werd geopend, is, zoals bekend, in het voorjaar te Delft ge start met een financieringsactie onder de titel Delft doet het zelf". Het ver trouwen in het welslagen was zo groot, dat een Delftse aannemer besloot de kleedlokalen te bouwen. Over enige weken zullen deze kleed lokalen gereed zijn. Het resultaat van de actie „Delft doet het zelf" is ech ter tot op heden tegengevallen en er is geen geld. De aannemer heeft daarom besloten de kleedlokalen „aan de ket ting" te leggen, totdat het geld aanwe zig is. De aannemer heeft ernstige kritiek uitgeoefend op de actie en de geringe medewerking van de sportverenigingen. 7. yy :'x y 1 (Van onze dammedewerker) Lang heeft St. Bavo niet aan de top van de damcompetitie mogen regeren. De mannen van Stevens troffen het niet dat de eerstvolgende wedstrijd juist tegen de afdelingskampioen „Ge zellig Samenzijn" ging. Toch hebben de Heemstedenaren zeer moedig partij ge geven, zodat de score een heel drage lijke nederlaag inhield. Van deze te genslag maakte de Haarlemse Damclub een gretig gebruik door de dammers uit Alkmaar te verslaan en daarmede tijdelijk op kop te komen. Zjj het dan dat de grote finalefavorieten „Gezellig Samenzijn" en IJmuiden zich in gun stiger positie op de daarop volgende plaatsen nestelden. De club van Dukel rekende opnieuw af met het reserveteam van Jozeph Blankenaar". De volgers van Piet Fa- ber werden geducht aan de oren ge trokken door de getrouwen van Piet Roozenburg. Wel werden in verband met de trein-tijdnood een groot aantal partijen afgebroken, doch de IJmuide- naren hadden reeds een zodanig nut tige voorsprong dat, alle huisanalyses ten spijt, de zege hun wel niet meer zal ontgaan. In de A-groep van deze hoofdklasse-damcompetitie bewees de club van Wim de Jong, de nieuwe Noordhollandse kampioen, dat Het Oosten de weg naar herstel heeft ge vonden. Piet Beers en zijn dammers meute werden met forse cijfers nog vaster op het achterbalcon van de ranglijst samengeperst. Maar ook in de B-groep werden en kele rake klappen uitgedeeld. Zo ver kreukelde Oostzaan alle mogelijke kan sen, die het droefgeestige CDA nog mocht koesteren. In geen jaren hebben Henk Smit en zjjn trouwe aanhangers zulk een dieptepunt bereikt namelijk de allerlaatste plaats op de competitie ladder. Voor de Oostzaners betekende deze zege een veilig uitwijken naar minder gevaarlijke plaatsen op de rang lijst. Hetzelfde deed streekgenoot Zaan' dam, dat zegevierde over het zeer ver zwakte reserveteam van „Gezellig Sa menzijn". En St. Canisius bleef op nieuw gespeend van het zoet der over winningen. Toch was die enorme strijd tegen fmalekandidaat DSTO al heel wat beter dan het vooraf gepresteerde in deze competitie. Met een tikkeltje ge luk hadden de Wilnissers het huzaren stukje uitgehaald om Vreeburg en zijn aanhangers naar omlaag te trekken. Nu bleef DSTO nog_ op dezelfde hoogte als het zich volkomen herstelde „Jozeph Blankenaar". De club van Metz sloeg er wild op los tegen, de argeloos spe- lende Wormerveerders. Zo wild zelfs dat Wim van der Sluis, via een simpel damzetje, al gauw weer huiswaarts mocht gaan. De Amsterdammers bleven echter zo vinnig doorgaan met hun ac ties, dat zijn clubgenoten deze tegen slag met rente op interest teruggaven aan de Zaankanters. Het werd zelfs een grote zege voor „Jozeph Blankenaar", waardoor het tien bordpunten voor kwam op het concurrerende DSTO. De volledige resultaten en de nieuwe competitiestanden in deze hoofdklasse- damcompetitie werden aldus: Hoofdklasse, groep A: Damlust—Het Oosten 5—15, DDD Haarlemse Damclub 8—12, IJmuiden Jozeph Blankenaar B 73 (vermoede- In Brussel zijn op 11 november de doden uit de eerste wereldoorlog herdacht. Koning Boudewijn legde een krans bij het graf van de onbekende soldaat. lijke eindstand 128), St. Bavo—Gezel lig'Samenzijn A 713. Stand in deze A-groep nu: Haarl. Damclub 4 3 0 1 6 4337 IJmuiden Gez. Sam. A St. Bavo Joz. Blank. B Het Oosten DDD Damlust 39—21 24—16 42—38 39—41 4040 35—45 18—42 Hoofdklasse, groep B: St. CanisiusGezellig Samenzijn B 1010, OostzaanCDA 144 (vermoe delijke eindstand 155), DSTOSt. Canisius 119, Gezellig Samenzijn B Zaandam 812, Jozeph Blankenaar A— Wormerveer 16—4. Hierdoor werd de volgorde der deelnemende clubs in deze groep als volgt: Joz. Blank. A 4 3 1 0 7 58—22 DSTO 4 3 1 0 7 48—32 Zaandam 4 2 1 1 5 4337 Oostzaan 4 2 1 1 5 4238 Gez. Sam. B 4 1 1 2 3 36—44 Wormerveer 4 1 1 2 3 3446 St. Canisius 4 0 1 3 1 3050 CDA 4 0 1 3 1 29—51 Het ziet er naar uit, dat de poging van een groep Curagaose schaak enthousiasten om Curasao tot strijd toneel van het kandidatentoernooi voor het wereldkampioenschap te maken, niet zal slagen. Een aantal Curagaose schaakvrienden had zich tot de wereldschaakbond, de FIDE, gericht om inlichtingen omtrent de voorwaarden voor het organiseren van het kandidatentoernooi om het recht wereldkampioen Botwinnik voor een tweekamp om de titel uit te dagen. Dit toernooi wordt in maart 1959 ge houden. De FIDE verlangt voor alles een garantiesom, die neerkomt op een be drag van 25.000 Curagaose guldens. Aan gezien aan deze voorwaarde binnen korte tijd moet worden voldaan en de Joegoslavische schaakbond inmiddels al een financieel voldoende gewaarborgd voorstel tot het organiseren van het toernooi in Joegoslavië heeft gedaan, is de kans, dat het toernooi in Curasao zal worden gehouden, wel heel klein geworden. De organisatie van beroepscoureurs heeft woensdagavond het dreigement geuit, dat men afzonderlijke kampioen schapswedstrijden zal gaan houden, in dien de F.I.A. niet afziet van de nieu we 1,5-litergrens. De Amerikaanse coureur Harry Schell hield namens zijn collega's een persconferentie in Parijs. De in Den Haag gespeelde ijshockey- wedstrijd H. IJ. S.-HOKIJ tegen Preus- sen (Krefeld) is door Preussen gewon nen met 4-1. De wedstrijd werd ge speeld in het kader van de competitie om de „Holland-bokaal". Voldaan zullen de 1800 toeschouwers die de tribunes van de HOKY bevolk ten, niet huiswaarts zijn gekeerd. Niet zo zeer omdat de ontmoeting voor het HOKY-team in een nederlaag was ge ëindigd, doch wel omdat het vertoon de spel bepaald teleurstellend was. De drie buitenlandse spelers., de twee Ca nadezen Mike en John Rooney en de Tsjech Nepomucky hebben het optre den van de vorig jaar gecontracteer de Canadezen niet kunnen doen ver geten. Doelman Van der Heyden bleek in een uitstekende vorm en aan hem was het ook te danken, dat de nederlaag niet groter is geworden. De Duitse ploeg, waarin drie spelers van het na- drie buitenlandse spelers, de twee Ca- welzijk, Kremershof en Kadof, opereer de geruime tijd in het Nederlandse ver dedigingsvak, maar de scoringskansen gingen jammerlijk te niet. Men bleek niet over goede schutters te be schikken. Toen er nog tien minuten gespeeld moesten worden was de stand nog 11. Preussen (Krefeld) raakte daarna pas op dreef. Van der Heyden werd driemaal achtereen ge passeerd en zo werd een eindstand van 41 door de Duitsers bereikt. Herreur was de maker van het Nederlandse doelpunt. Bawelzijk (2x), Winkes en Zippel scoorden voor Preussen. Aan de finale van het kampioenschap van Nederland ereklasse groot biljart bandstoten, die van 11 tot en met 14 december in het Groothandelsgebouw te Rotterdam gespeeld wordt, zullen de volgende biljarters deelnemen: A. Mol (Amsterdam), H. Metz (Den Haag), C. van Oosterhout (Breda), H. Popejus (Rotterdam), H. Scholte (Eindhoven), Jan Sweering (Amsterdam), P. Kruyt- hof (Barendrecht) en L. G. J. Teege- iaar (Rotterdam). EERSTE KLASSE HEREN Westen: Be FairBMHC, LarenDelftse Studenten, TOGO—SCHC. Zuiden: EMHC—Push, HMHC—Tilburg, VenloMOP. Oosten: ZutphenDKS, UnionBully. Noorden: HMCGroningen. OM DE H.T.C.C.-BEKER LeeuwardenZwolle, VictoriaAmster dam, KampongRBC, HICStrawberries. EERSTE KLASSE, DAMES Westen: AllianceTOGO, Groen-Geel Gooi, RBCBe Fair. Zuiden: EMHC—Push, Oranje-Zwart— Forward, Breda's-Hertogenbosch. Oosten: DKS—PW, Quick—Deventer, UnionNijmegen. Noorden: HMCGroningen. OM DE PARNASSIA-PRIJS Amsterdam—Kieviten, Kampong—HMHC, Hurley—Almelo, LeeuwardenZwolle. In de halve finales herendubbelspel van de Zuidaustralische tenniskampioen schappen versloegen de Australiërs Cooper en Fraser met 61, 79, 64, 1513 de Zweden Schmidt en Lundquist. Het team van de Engelse league ver sloeg te Liverpool de ploeg van de Ierse league met 52. De ruststand was 21 in het voordeel van de Engelsen. Op 30 juni 1956, het tijdstip van de jongste algemene woningtelling, woon den bijna 6 miljoen Nederlanders, d.w. z. ruim de helft (55pct) van de totale bevolking, in steden van verschillende grootte en 2,7 miljoen of een kwart in plattelandsgemeenten. Daarnaast woon de nog 1,8 miljoen of 15 pet. in kleinere en grotere geïdustrialiseerde en ge mengd agrarisch-industriële gemeen ten, terwfll bijna 600.000 personen of 5 pet. in de forensengemeenten rond de grote steden en in de specifieke woon gebieden (Kennemerland, het Gooi, Utrechtse heuvelrug) woonachtig waren. Een en ander blijkt uit een door het centraal bureau voor de statistiek uit gegeven publikatie „typologie van de Nederlandse gemeenten naar urbanisa tiegraad". Van de bijna 6 miljoen „stedelingen" in ons land leefden er 3ti miljoen in de grote steden boven 100.000 inwoners. In de 38 kleine plattelandsstadjes (2.000 tot 10.000 inwoners) waren ruim een kwart miljoen personen woonach tig. De meest geürbaniseerde provincie is Noord-Holland met ruim 72 pet. van de bevolking in steden en nog eens 10 pet. in verstedelijkte forensengemeen ten, terwijl het platteland hier slechts 10 pet. van de totale bevolking omvat. Op de tweede plaats volgt Zuid-Hol land, waar eveneens 72 pet. van de be volking in steden is gedomicilieerd, doch waar het platteland nog 14 pet. van de bevolking herbergt. De provincies Friesland, Drenthe en Zeeland dragen nog een overwegend plattelandskarakter. Hier woont n.l. meer dan de helft van de bevolking in plattelandsgemeenten. Limburg en Noord-Brabant zijn de ge westen met het grootste aandeel van de bevolking in geïndustrialiseerde platte landsgemeenten (resp. 35 en 21 pet. bij een rijksgemiddelde van 12 pet.). Een vergelijking met de situatie op 31 mei 1947 leert, dat voor geheel Ne derland het aandeel van de in platte landsgemeenten woonachtige bevolking is teruggelopen van 29 tot 25 pet., ter wijl het bevolkingsaandeel woonachtig in geïndustrialiseerde plattelandsge meenten is toegenomen van 8 pet in 1947 tot 12 pet. in 1956. In oktober is krachtens door de arbeidsinspectie verleende vergunningen tot verkorting van de werktijd in 363 ondernemingen door 13.161 mannen in totaal 645.561 uren (vorige maand 734.679) en door 1.722 vrouwen 80.367 uren (v. m. 86.701) minder gewerkt dan bij een 48-urige werkweek het geval zou zijn geweest. Het gemiddelde aantal werkuren per week per werknemer ten aanzien van wie van de vergunning gebruik heeft gemaakt bedroeg 36,7. In oktober be droeg het aantal uren overwerk in fabrieken en werkplaatsen, gemaakt krachtens door de arbeidsinspectie ver leende vergunningen naar raming 547.360 tegen 503.779 in september. Vorig jaar bedroegen deze cijfers resp. 871.167 en 835.494. Advertentie Hebt U nog "Akkertjes" in huis Zorg dat U altijd "Akkertjes" bij de hand hebt, snellere „Akker- tjes"-huip voor kriebelende, ver moeiende, koortsige verkoud heid. Verwaarloos verkoudheid niet - die geniepige griepbacillen mogen geen kans krijgen! Een "Akkertje" in water zacht laten worden - doorslikken - het ge neeskrachtige micro-poeder lost snel en zacht op zonder nadeel voor maag, hart en nieren. Zo be strijdt een "Akkertje" Uw griep! flitsen uw klachten weg Bij het nummer van deze week. dat 64 pagina's groot is, is nog een specia le bijdrage van acht pagina's gevoegd met foto's van de plechtige kroning van paus Joannes XXIII. Nu het de ze week veertig jaar geleden is, dat de wapenstilstand van de eerste wereldoor log werd getekend, wordt in een arti kel bij een reeks foto's uit die dagen herinnerd aan de enorme geestdrift, die toen in de geallieerde landen losbrak, en aan de illusie dat deze wapenstil stand de „definitieve vrede" zou inlui den.. Rogier van'Aerde schrijft een be schouwing over de spanning in het bouwbedrijf; hij heeft over deze zaak gesproken zowel met minister Witte als met prominente figuren uit het bedrijf. Er wordt een begin gemaakt met een nieuwe publikatie van Jürgen Thorwald, van wie de K.I. vroeger al verhalen uit de ontwikkeling van de chirurgie heeft geplaatst; ditmaal is het thema de geschiedenis van de recherche. Ver der geeft een Amerikaans dokter het relaas van zijn ervaringen in een zoge naamd sanatorium voor verslaafden aan verdovende middelen in de staat Kentucky; in werkelijkheid is het vol gens deze getuige een Amerikaans Da chau. R. Kalkhoven schrijft over Do nald Jones, de in Amsterdam wonende Amerikaan, die dit seizoen weer in de ether zal zijn, voor de radio in „Arties tencafé" en voor de televisie in „Pen sion Hommeles". De sport is in dit nummer bijzonder goed bedeeld. Behal ve de wekelijkse beschouwing van Jan Cottaar, getiteld „Kwestie van ja of nee", wordt een uitvoerige causerie met veel foto's gewijd aan Volendam en. een artikeltje met kleurenfoto's aan de bekende organisators en trainers van het ijsballet, Maxi en Ernst Baier. De karakteristiek van de week handelt over de Russische schrijver Boris Pasternak. Bij de Tweede Kamer is een wets ontwerp ingediend, dat een aantal voor ziening op het gebied van de invoer rechten en accijnzen inhoudt in verband met de economische Benelux-unie en de drie Europese gemeenschappen. Bij de ingebruikneming van de Ha- Ie telescoop, gelegen op de Mount Palomar in Amerika, werd een machtig instrument toegevoegd aan de de astronoom ter beschikking staande apparatuur. Nog een ander instrument, de radiospiegel, heeft na de oorlog een grote bijdrage geleverd aan de moderne ontwikkeling van de sterrenkunde, een ontwikkeling waar de Nederlandse astronomen veel aan hebben bijgedra gen. De radio-astronomie beschikt in ons land over een uitnemend instru ment dat te Dwingelo in Drente staat opgesteld. Met de grote Hale telescoop en de moderne radiospiegels kan de astronoom tot ongekende diepten in het heelal doordringen. Hij ontmoet op zijn speurtocht door de ruimte veel verschijn selen, die zijn vroeger gemaakte theo rieën bevestigen, maar ook zijn er waar hij het antwoord nog niet op heeft Advertentie Houtwerk en muren, die vandaag met Flexa verft, zijn dan nog strilend van kleur, mooi en gaal 't Verft tod en... 't houdt lang: <3b2> de verf voor het schdderfeest Vraag het graat boekje 'Knap bet ep met Umr' aan FLEXA, postbus 2, Leiden. De voetbaltrainer van het nationale Russische elftal, Katschalin, is vervan gen door een commissie bestaande uit vijf personen, die in de toekomst ver antwoordelijk zullen zijn voor de trai ning en de samenstelling van het Rus sische team. Een dagblad in Moskou, de Komso- molskaja Prawda, publiceerde woens dagmiddag dit bericht en had scherpe kritiek op de „schandalige toestanden" in de leiding van de Russische voet balsport. Het blad wees er voorts op, dat derderangs voetballers op tournee door de provincie gaan, onder de naam van Spartak en Dynamo-Moskou. Reeds eerder waren ectieve voetballers, club leiders en sportjournalisten oijeen ge komen om tegen deze gang van zaken te protesteren. Vooral na de zware 50 nederlaag tegen Engeland had men geen goed woord voor het Russi sche elftal over. Voetbal-autoriteiten van de Sovjet-Unie hebben de eerste van een reeks bijeen komsten gehouden, om uit te vinden, waarom Rusland in de internationale voetbalwedstrijden zo'n pover figuur heeft geslagen, vergeleken bij vroeger. Een opsomming van de tekortkomin gen wordt gegeven door de voorzitter van de voetbalcommissie van Mos- koud, Krioetsjkow, in een bijgeleidend artikel. Krioetsjkow, zegt dat de ma nier, waarop de wedstrijden geor ganiseerd worden tussen de fabrieks-, stads- en andere elftallen in de Sovjet- Unie er toe leidt, dat de beste elftal len in de kou bljjven staan. En ook wordt de discipline er door verzwakt. gevonden. Door twee Nederlandse ama teur-astronomen, te weten B. R. Ernst en Tj. E. de Vries, is nu een zeer nuttige bijdrage geleverd om de vooruitgang en de moeilijkheden van de astronomie voor de belangstellende leek duidelijk te maken. Ze zijn daar goed in geslaagd. Hun werk is gecontroleerd door astro nomen van naam en is wetenschap pelijk gezien correct. De Atlas van het Heelal van Winkler Prins is bovendien bijzonder prettig gedrukt en het is een genoegen door het boekwerk heen te bladeren. Zeer terecht laten de eerste twee foto's in dit boek de Hale tele- sccfop en de radiotelescoop in Dwingelo zien. De horizon ochter van de heden daagse astronoom ligt verder dan onze verste planeet en verder dan de naast- bije sterren. Het blikveld dat we heb ben met de moderne kijkers is groter dan cosmografielessen ons tot nu toe leerden. Met behulp van een voortreffelijke collectie foto's wordt ons duidelijk hoe de sterrenkunde de laatste tietallen ja ren vooruitgegaan is. De Atlas van het Heelal bestaat uit twee delen. Het eerste bevat een grote collectie, veelal nog niet eerder gepu bliceerde foto's. Er is een verklarende tekst bij opgenomen. Het tweede deel is, men zou kunnen zeggen, de index bij de platen. Alfabetisch gerangschikt vindt men er een zeer volledige lijst van astronomische begrippen, namen en theorieën kort maar degelijk uitgelegd. Ook de meer recente resultaten van de sterrenkunde zijn opgenomen, zo wel in de fotocollectie als in de kleine encyclopedie, wat deel twee eigenlijk is. De Winkler Prins Atlas van het Heelal is een voortreffelijk boek. On getwijfeld zal een ieder die het aan schaft er veel genoegen aan beleven. Het is een bron van inlichtingen voor de niet sterrenkundig onderlegde lezer, maar ook de amateur-astronoom zal er veel wetenswaardigs in vinden. Omdat het een wetenschappelijk zeer verant woorde uitgave is die tevens in een voor de leek bevattelijke aangenaam bruikbare vorm is gegoten, geloven we dat het werk op voortreffelijke wijze in een oehoefte voorziet. We hopen, dat het boek vele herdrukken zal beleven. Op 78-jarige leeftijd is in Enschede overleden de heer G. J. van Heek jr., textielindustrieel, oud-firmant van de firma G. "J. van Heek en zonen (Rig tersbleek) en na 1936, toen deze fir ma in een n.v. werd omgezet, directeur dezer n.v. De heer Van Heek trad 15 september 1956, na 53 jaar zijn werk kracht aan deze onderneming te hebben geschonken, af en werd toen tot gedele geerd commissaris benoemd. De heer Van Heek heeft in maatschap pelijk en cultureel opzicht veel bete kend, zowel voor Enschede als voor ge heel Twente. Hij is onder meer elf jaar voorzitter geweest van de stichting Het Overijsselsch Landschap. Sinds 1932 maakte hij deel uit van het bestuur van deze stichting. In 1954 trad hij af als voorzitter en werd toen benoemd tot ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. De vestiging van het natuurreservaat het nationale park Veluwezoom in 1937 werd vooral mogelijk gemaakt door een zeer belangrijke schenking van de heer Van Heek en van diens broer, dr. J. H. van Heek, die twee jaar geleden is overleden. Bovendien heeft de heer Van Heek voor het rijksmuseum Twente in Ensche de veel betekend. Hij was een groot na tuurliefhebber, wiens belangstelling ook uitging naar schilderijen uit de levende natuur. De bekende collectie schilderijen en tekeningen, die de heer Van Heek in de loop van ongeveer een kwart eeuw had verzameld, werd in 1938 in de nieuw gebouwde noordvleugel van het rijks museum Twente ondergebracht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 9