Scholier door de politie in Zandvoort mishandeld MODELFLAT" De stijgende welvaart weegt niet op tegen schade van de woningnood Met valse formulieren 22.564 gulden geïnd Tunesië koopt nu wapens achter IJzeren Gordij n Philippijnse communist zoekt asiel in Indonesische ambassade Een maand tegen oud-hoofdagent geeist Thomas breekt met Asva Het herstel van een gezonde huur- verhouding is een dringende eis Overleg met JoegoslaviëZweden en Tsjechoslowakije Uitlevering geëist. Djakarta weigert Wetsontwerp M.O. Vondeling wenst snelle behandeling VRIJDAG 14 NOVEMBER 1958 PAGINA 2 INTERIEURVERZORGING Weteringschans 165 - Amsterdam Prof. dr. Van Beusekom over de volkshuisvesting Voor goed wonen goed betalen Wettelijke regeling verkeersvoorschriften Nota aan Stat en-Generaal op komst Fraude bij de Sociale Verzekeringsbank André Bazin overleden Na acht jaar ondergedoken te zijn Reactie uit onderwijs kringen welkom Raamwet Daggeld weer lager: thans VA (2) Verdacht van doodslag in 1954 Man en vrouw in arrest 58 Tanach, koning der Pieten! Eric fluit tussen de tanden, doch tijd om deze verrassing te verwerken krijgt hij niet, want brullend vallen de Saksers van alle zijden aan. „Rug aan rug, Tanach!" roept Eric zyn lotge noot toe en met een grimmige grijns laat hij er op volgen: „We zullen die Saksische kinkels op een vorstelijk gevecht onthalen." Dan flitst zijn zwaard vooruit en de brutaalste Sakser tuimelt het duin af. Als tijgers vechten de twee koningen tegen de overmacht. Wanneer zij niet in zo'n uitstekende positie verkeerd hadden boven op het duin, zouden zij allang het onderspit gedolven hebben. Nu weten zij zich nog enige tijd staande te houden, maar beiden beseffen, dat, zo de Pieten niet tijdig tussenbeiden komen, het einde nabij is. Dan klinkt er ineens een aanzwellend gehuil uit honderden kelen, de Saksers wijken achteruit en het volgende ogenblik worden Eric en Tanach omstuwd door tientallen pezige, donkere Pictenkrijgers, terwijl de rest zich als een vernietigende vloedgolf op de onthutste Saksers stort. „Blaast de aanval," schreeuwt Tanach zijn aanvoerders toe. „Waarschuwt de andere afdelingen. Valt gezamenlijk aan op de Saksische honden!" vult Eric aan. De Pictenkoning kijkt even fronzend naar de vloot op zee, geeft Eric dan een teken en de vraag in Eric's ogen ziende, zegt hij„Kom mee, vriend. Spoedig zult ge weten, wat de achtergrond van dit alles is." In looppas begeven zij zich naar de landingsplaats op de kust, als Eric eensklaps geschrokken de pas inhoudt. „Mijn mahnen," stoot hij uit. „Svein, Bolan, de anderen. De Pieten weten geen onderscheid. We moeten er achteraan, anders krijgen mijn krijgers de klappen, die voor de Saksers bedoeld zijn." De procureur-generaal bij het ge rechtshof te Amsterdam heeft tegen een 53-jarige oud-hoofdagent van de Zand- voortse politie wegens het slaan en stompen van de Amsterdamse scholier E. Tuinstra. bevestiging van het vonnis van de rechtbank van een maand ge vangenisstraf geëist. De verdachte, wiens zaak door de rechtbank te Haarlem bij verstek was behandeld, zeide in hoger beroep te zijn gekomen omdat hij onschuldig is. Kort na het gebeuren, op 3 april 1957, had hij vrijwillig ontslag genomen uit de politiedienst en is thans bij de scheeps- politie van een scheepvaartmaatschappij in de rang van 3e stuurman. De ver dediger, mr. B. W. Stomps, conclu deerde tot vrijspraak. Op de avond van 3 april was de scho lier met een 19-jarige vriend op diens motorfiets naar Zandvoort gereden. Toen de jongelui, na een strandwande ling. bij de op de boulevard geparkeer de motorfiets terugkeerden en bezig waren te starten kwamen er twee man nen aanlopen, die vroegen waar de jongens vandaan kwamen en wat ze deden. De jongens vertelden voor het Hof, dat zij dit verdacht vonden en daarom geen antwoord hadden gege ven. Toen de onbekende mannen mede deelden dat zij van de politie waren en de jongens hen vroegen zich te legi timeren werd dit geweigerd, en dit vreemde optreden van de mannen, die inderdaad politie-agenten in burger waren werd de aanleiding tot een vecht partij waarbij zelfs twee schoten vielen. De jongens, die nu nog meer argwaan kregen en meenden dat het tweetal het op de motor gemunt had om er mee te kunnen verdwijnen, poogden weg te komen. De vriend liep op een voorbijganger toe en vroeg om hulp omdat hij dacht dat ze overvallen wer den. Deze voorbijganger bleek ook een agent te zijn. De scholier kreeg een klap op zijn hoofd in de daarop volgen de vechtpartij en liet zich op de grond vallen. Hij slaagde er in even vrij te komen en hield een auto aan waarvan hij de chauffeur om hulp vroeg. Pas toen had de derde agent zich in het licht van de koplamp gelegitimeerd. Inmiddels was ook een politieauto ver schenen en de jongelui werden daar mede naar het politiebureau overge bracht. De scholier was daar zo verklaar de hij door verdachte mee naar een kamer genomen en had, voordat ver dachte het licht had aangedraaid, een klap tegen zijn hoofd en een stomp in de maagstreek gekregen. Hij was in elkaar gezakt. Verdachte had hem, aldus de scholier, toen gezegd te gaan zitten en hem vervolgens verhoord. Verdachte bleef, ondanks deze ver klaring van de jongen, ontkennen, en zei, dat hij op de boulevard niet de ge legenheid had gekregen om zich te le gitimeren omdat de scholier een ge vechtshouding had aangenomen en hij zich moest verdedigen. „Verdedigen tegen deze tengere jon gen?" merkte de president op. De derde agent verklaarde dat de poli tie die avond vermoedde dat er inge broken zou worden in een strandtent. De politie had namelijk een tip gekre gen, dat er twee zware jongens uit Amsterdag die dag op een terrasje waren gesignaleerd. Ook was er een signalement van de vermoedelijke daders opgegeven. De agenten hadden daarom in de buurt postgevat. De korpschef, hoofdinspecteur H. P. Huysman, zei dat zijn oordeel over verdachte buitengewoon gunstig is. Hij noemde hem een van zijn meest ge- Het bestuur van de Amsterdamse ka tholieke studentenvereniging „Sanctus Thomas Aquinas" heeft een brief ge richt tot de A.S.V.A.. waarin het zegt „kennis genomen hebbende van het be sluit, genomen in de A.S.V.A.-leden- raadsvergadering van 12 november 1958. tot handhaving van blijvende ma teriële en morele steun van de A.S.V.A. aan Propria Cures, zich akkoord ver klarende met het standpunt van die leden van de A.S.V.A.-ledenraad, zich noemende, „katholieke fractie", van oordeel te zijn, dat de A.S.V.A. door reren van genoemd principieel standpunt haar positie als algemene studentenvereniging Amsterdam, waar aan iedere student ongeacht zijn levens overtuiging zijn medewerking moet kunnen verlenen, heeft ondergraven en meent dat op deze principiële gronden het voor de katholieke studentenvereni ging „Sanctus Thomas Aquinas" onmo gelijk is geworden de A.S.V.A. als ver tegenwoordigend voor alle Amster damse studenten te blijven erkennen". Het bestuur stelt dat zijn vertrouwen In de A.S.V.A. door voorbijgaan aan dit principiële standpunt zodanig is ge schokt, dat het meent alle banden met de A.S.V.A. te moeten verbreken. Het bestuur betreurt dit ten zeerste en hoopt dat de civitas-gedachte zo al niet vanuit de A.S.V.A.-ledenraad, dan wel vanuit andere universitaire gemeen schapsbelangen tot nieuw leven ge bracht zal worden. Het bestuur is te allen tijde bereid hier zijn medewerking aan te verlenen. waardeerde mensen, vond hem geen aggressieve man en achtte hem geheel betrouwbaar. Op dit laatste reageerde een der leden van het Hof met de scherpe vraag of de hoofdinspecteur wist dat verdachte een verklaring had opgemaakt van iemand, die hij in werkelijkheid niet had gehoord. Dit betrof, zo bleek uit de discussie daarover, een vals pro ces-verbaal in een zaak over woonruim te. „U weet hoe ernstig het is als er een fout proces-verbaal wordt opge maakt," merkte de president op. De hoofdinspecteur deelde mede, dat hij deze kwestie met de officier van justitie te Haarlem had besproken. Het was een fout van de verdachte geweest. De president memoreerde nog dat ver dachte twee keer. in 1928 en 1929, ter zake mishandeling is veroordeeld. De hoofdinspecteur zou tegen de vader van de scholier hebben gezegd: „De politie hoeft zich tegenover snotneuzen niet te legitimeren." De hoofdinspecteur ont kende, dat hij deze opm°rking tegen de vader had gemaakt. ..Ik heb de mis handeling niet ontkend, hem medege deeld het voorval te betreuren en als chef mijn excuses aangeboden," aldus de korpschef. Achteraf bezien is de po litie volkomen fout opgetreden doch men moet zich. aldus de hoofdinspec teur, ook even verplaatsen in de span ning waarin de rechercheurs verkeer den. De korpschef gaf toe. dat de drie re chercheurs niets te vrezen hadden van de twee jongelui. Er was naar het oor deel van de president juist in dit geval alle aanleiding geweest zich te legiti meren. De procureur-generaal vond dat het tekort aan tact van de agenten de aan leiding is geweest tot de vecht- en schietpartij. De verdediger, mr. W. B. Stomps, voerde aan. dat de politiemannen niet anders wisten dan: hier komt de onder wereld van Amsterdam om een kraak te zetten. De jongens zijn volkomen on schuldig het slachtoffer geworden van een misverstand en hebben daardoor uit animositeit iets verklaard dat zij later zullen betreuren, aldus pleiter, die voorts wees op de voortreffeliike staat van dienst van verdachte. Hij conclu deerde tot vrijspraak. Uitspraak 27 november. Advertentie In Slotervaart, aan de Cornelis Lelylaan, hebben wij een flat geïnstalleerd om U te tonen, wat met een redelijk bedrag te bereiken is op het gebied van moderne woninginrichting. Wij brachten het nieuwste in meubilair, vloer bedekking, gordijnen, behang en verlichting bijeen en hebben speciale zorg besteed aan kleurencombinaties. U bent welkom vanaf Zaterdag 15 November. Dagelijks geopend van 2 tot 6 uur, óók op Zondag. De flat is bereikbaar met bus 22 of 23, 2e halte voorbij Surinameplein. Het is een ernstig tekort van het na-oorlogse beleid, dat men de grote betekenis van een economisch huurbe leid niet heeft gezien of gemakshalve niet heeft willen zien. Aldus prof. dr. ir. H. G. van Beusekom in een rede voor de algemene ledenvergadering van het Centraal Sociaal Werkgeversver bond. Hij ontleedde de na-oorlogse zorg voor de volkshuisvesting in vijf aspec ten: het overwinnen van de oorlogs schade, het inhalen van het normale tekort door de stilstand in de oorlog, het inhalen van de achterstand w-'ke ontstond door de uitbreiding van de bevolking en de groei van het aantal gezinnen, het voorkomen van verder gaande verkrotting en de aanpassing van de woningbouw aan „e technische vooruitgang en aan de 1, aatschappe- lijke ontwikkeling, die aan de woning De minister van justitie prof. dr. Samkalden heeft donderdag in de Tweede Kamer medegedeeld, dat hij van plan is t.z.t. een nota in te dienen bij de Staten-Generaal over een nieuwe wettelijke regeling van de verkeers voorschriften. In antwoord op een op merking van de heer Roolvink (KVP) zei de minister, dat een actief vervol gingsbeleid in de verkeerswetgeving ze ker niet zal kunnen worden gemist. Hij hecht zeer veel aan de uitspraak van prof. Lievegoed. dat aan autorijders het besef moet worden bijgebracht, dat de rit tussen huis en kantoor geen tijdpas sering is maar volkomen ernstig moet worden genomen. (Van een verslaggever) Op de cursus voor ambtenaren, die hogerop wilden, werd het hen als het ware met de paplepel ingegoten: het vervalsen van betalingsopdrachtformu- lleren. Twee personeelsleden van de Sociale Verzekeringsbank in Amster dam hadden deze les met overgrote aandacht gevolgd. In hun brein rijpte een plan, een groot plan, dat hun aan zienlijke rijkdom zou brengen. In hun complot betrokken zij een 23-jarige vrouw uit Dordrecht voor het zoge naamde „vuile werk", het innen van de bedragen, die in totaal opliepen tot f 22.564.48. Donderdag stonden zij voor de president van de hoofdstedelijke rechtbank, mr. J. Knottenbelt, drie keu rig geklede verdachten, om zich te ver antwoorden voor hun aandeel in deze geschiedenis. „Een administratieve bank roof, ik zou haast willen zeggen, ge pleegd op pantoffels" sprak de officier van justitie mr. L. van den Berge. Hij vorderde drie verschillende straffen. Voor de jongste verdachte twee jaar en drie maanden gevangenisstraf met af trek, zijn collega een jaar en negen maanden en het meisje negen maanden met aftrek, waarvan drie maanden voor waardelijk met een proeftijd van drie jaar. De twee kantoorbedienden werkten sinds april 1957 op de Sociale Verzeke ringsbank tegen een vrij laag salaris. Hun ontevredenheid hierover was groot. Toen hun op een cursus werd uitgelegd, dat de wijze waarop men op de bank met de betalingsopdrachtfor mulieren werkte, erg gemakkelijk tot fraude kon leiden, trok dit direct hun aandacht. Tijdens het wandelen gedu rende de middagpauzen spraken zij er herhaaldelijk over en tenslotte ont stond het plan, dat naar zij hoopten, hun financiële toestand aanzienlijk zou verbeteren. De jongste van de twee, een 38-jarige Brabander, nam de lei ding op zich. Hij werk' de plannen uit en betrok een vriendin die hij in de trein had leren kennen in het complot. Zijn 44-jarige collega ver schafte een oud rijbewijs, waarop de namen werden vervalst. Een foto van het meisje voltooide dit zogenaamde legitimatiebewijs. In juli begon de zaak te draaien. De oudste kantoorbediende ging na lang aarzelen tot actie over. Om zeven uur in de ochtend was hij al op de bank, om, zonder dat iemand hem zag, een stapeltje betalingsop drachtformulieren weg te nemen. Van onderen af, dan duurt het nog wel eventjes voordat ze de papieren missen, President Bourguiba van Tunesië heeft gisteren meegedeeld, dat zqn land zich gedwongen heeft gezien zich voor de aankoop van dringend noodza kelijke wapens te wenden tot Tsjecho- Slowakqe, Joegoslavië en Zweden, al dus meldt Beuter. „Onze politiek je gens het Westen is iets veranderd," al dus de president in zijn wekelijkse ra diotoespraak. „Het Westen moet begrip hebben voor onze toestand en zijn hou ding veranderen voor het te laat is," zo voegde hij eraan toe. Tunesische ambtenaren hebben eer der deze week verklaard, dat een aan koop van wapens in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten niet is doorgegaan, omdat de „soevereiniteit van Tunesië niet werd geëerbiedigd." Deze twee lan den hadden namelijk bijzonderheden over de onderhandelingen voor de aan kop meegedeeld aan een derde land. Frankrijk en verder garanties geëist, dat de wapens niet in handen van de Algerijnse opstandelingen zouden ko men. Het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken maakte woensdag echter bekend, dat de onderhandelingen over de aankoop van lichte infanterie- wapens nog voortduurden. Tunesië blijkt dit standpunt niet te delen. De beroemde filmcriticus André Ba zin is na een langdurige ziekte op de leeftijd van veertig jaar overleden. Hij laat een weduwe en een zoon van ne gen achter. Hij heeft aan verschillende bladen, ook .buiten Frankrijk, meege werkt en verschillende boeken over de film geschreven. Een werk over Jean Renoir is onvoltooid gebleven. De philippijnse minister van buiten landse zaken, Eelixberto Serrano, heeft van de Indonesische ambassa deur in Manilla, Mazir Pamontjak, for meel de uitlevering geëist van de Phi- lippiinse commun'stenle der Alfredo Sau. lo, die woensdag in de Indonesische am bassade asiel heeft gevraagd, aldus meldt Reuter. Saulo, op wiens hoofd een prijs van 50.0CO pesos is gesteld en die zich acht jaar lang in de bergen heeft schuil gehouden, wandelde woens dag rustig de Indonesische ambassade binnen, waar hij jolitiek asiel verzocht. Naar de mening der Philippijnse re gering kan Saulo zich niet op het recht van asiel beroepen, omdat hij niet al- had z'n vriend nog tegen hem gezegd. De formulieren werden ingevuld en door Cor, zoals de jongste heette, aan zijn vriendin Miep gegeven. Deze werd met een ingewikkeld verhaal om de tuin geleid. Cor zou nog geld te goed hebben van de Sociale Verzekerings bank, omdat er enige huizen van hem verkocht waren. Maar omdat hij voor niemand wilde weten, dat hij zoveel geld te goed had, iets wat volgens hem ook de fiscus niet aangmg, moest zij dat geld maar in gedeelten voor hem opnemen. Zij zou er wel bij varen, tien procent van het totale bedrag krijgen. Miep geloofde Cor, die vaak bij haar thuis kwam en op haar ouders een keurige indruk maakte. Ter aanvulling van zijn laag salaris werkte hij boven dien nog als nachtportier in een Am sterdams hotelletje. Daar heeft hij het meisje laten komen en overhandigde haar de formulieren met de opdracht het geld in de verschillende postkan toren van Amsterdam, Haarlem en Lei den te innen. Het meisje deed dat. In goed vertrouwen inde zij dertig keer bedragen van f 752.16. De ambtenaren van de PTT hadden geen enkel wan trouwen. integendeel, waren voor het beschaafde meisje zo voorkomend om het geld zo te wisselen, als zij dat wilde. Van het geld kreeg ieder zijn deel. Cor en Miep gingen er van uit en kochten scooters, horloges, kleren en een siera; d. De oudste collega ver stopte vrijwel alles in de kelder, kocht alleen een nieuwe fiets. Tenslotte is alles aan het licht gekomen, omdat het de ambtenaren van de Sociale Verze keringsbank opviel, dat op de door de PTT teruggestuurde strookjes steeds dezelfde naam en hetzelfde bedrag ver meld stond. Alleen het adres was steeds anders. Na een langdurig onderzoek, waarbij aanvankelijk vele ambtenaren verdacht werden, is de zaak volledig aan het licht gekomen. „Ik heb nooit geweten dat het geld van de Sociale Verzeke ringsbank was", zei het meisje vanmor gen als verdachte op de zitting. Ge kleed in haar donkerülauw scooterjack. maakte zij ook voor de rechtbank een zeer beschaafde indruk. Haar moeder kwam als getuige vertellen, dat zjj en Miep de zaak pas gingei. wantrouwen, toen zij in de krant lazen dat de So- i ciale Verzekeringsbank was opgelicht. ,.Zy wilde meteen naar de pol'tie, edel achtbare, maar ik heb haar dat afge raden", riep de moeder snikkend uit. In een rapport werd Miep beschreven als een keurig meisje, dat verstande lijk zeer goed ontwikkeld is. Zy had ook een goede baan, waarnaee zij be hoorlijk verdiende. Van een verhouding met Cor was volgens haar geen sprake. .Platonische liefde", zei het meisje te gen de president. „Geniaal opgezet was het niet, maar zij konden rustig hun gang gaan" zei mr. van den Berge in zijn requisitoir. Dat steeds gebruik maken van dezelfde naam en hetzelfde bedrag, waren be langrijke fouten. Hierdoor is uitein delijk alles aan het licht gekomen. Slechts een bedrag van 2000,- is niet op tafel gekomen. Waarschijnlijk heeft een van de heren dat achter de hand weten te houden, als een appeltje voor de dorst". De officier wees voorts op het feit dat er bij de verdachten niet het minste schuldbesef was. De een hoopt met Kerstmis ai weer thuis te zijn en de ander doet straks examen in het sociale verzekeringsrecht. Maar ik vind deze zaak veel te ernstig voor geringe straffen. "Iet is een nationaal belang dat van overheidsinstellingen een goede naam uitgaat. Verdachten hebben die naam door het slijk ge haald, aldus de officier. De beide verdedigers van de twee kantoorbedienden legden vooral de nadruk op het feit dat er bij de So ciale verzekeringsbank zo weinig con trole bestond op het doen en laten van de ambtenaren. Beiden vroegen een ge combineerde straf. De advocaat van het meisje zei dat bij zijn cliënte het ge voel meer spreekt dan de wil. Volgens hem was zij volledig in de ban van haar vriend. Als zij terug wilde, speelde deze hoog spel door op te merken: „Als je mij niet gelooft, bel dan ,.iaar de bank op. Hier heb je het nummer". Zo wist hij haar steeds te overbluffen, besloot de raadsman. (Van onze parlementaire redacteur) De voorzitter van de Tweede Ka mer dr. Kortenhorst heeft donderdag in het parlement de mededeling ge daan, dat de commissie die het wets ontwerp over het middelbaar onder wijs, dat onlangs is ingediend, voorbe reidt, gaarne zo spoedig mogelijk reac ties op het ontwerp uit de kringen van het onderwijs zal vernemen. Alleen wanneer deze aansporing wordt ver staan, zal het mogelijk zijn de parle mentaire voorbereiding met de nodige spoed aan te pakken. Bij de Kamercommissie is. naar uit de woorden van de voorzitter bleek, al le bereidheid aanwezig deze zaak niet op de gebruikelijke lange baan te schuiven. Het is goed dat de buiten wereld meeleeft met dit streven en geen verkeerde indrukken zou krijgen. Advertentie een ha MEENIGS POEDERS helpen! Er zijn Meenk's Poeder^Bfci hoofdpijn, kies pijn. hoest, gri^p, JLarrhee. influenza, rheumatiek, koortsj^eid bij gevatte kou, periodieke pijnen eaz. enz. Verkrijgbaar in etuis met 6 proeders maar ook in een handige plastic HUISAPOTHEEK (met 6 verschillende etuis a 6 poeders), zonder prijsverhoging. Vraag uw drogist. MEENK'^EOajEaS ±elseAjf.r ziJn M§«JS JO e BftR cfifp an#» ies- Plijp VMRefc'■IMh^^nf^kiza, rheumatiek! koortsighei^uj gevatteKOU, Pcrto|QkfWfRewe"cQ j(Jrk|ijgbaar in eJns \reB&«poEeR»^r«ook in -In.— UI 'IC A BOTUCtV leen van het politieke misdrijf van op stand wordt beschuldigd, maar ook vai gewone misdaden als moord, brandstichting en beroving. De Indonesische vice-premier Har- di, die bij afwezigheid van minister Subandrio tevens optreedt als minis ter van buitenlandse zaken ad inte rim, neeft m Djakarta meegedeeld, dat de Indonesische regering Alfredo Saulo beslist niet zonder meer zal uit leveren. Artikel 14 der verklaring in zake de menselijke rechten, aldus mr. Hardi. bepaalt dat iedereen het recht heeft asiel tegen vervolging te zoeken en te genieten. Het verzoek der Philippijnse regering noemde hjj in strijd met de betrekkingen tussen Indonesië en de Philippljnen. Voor vice-premier Hardi zijn verkla ring aflegde, had hij een uur lang een onderhoud gehad met de Philippijnse ambassadeur in Djakarta, José Fuen- tebella, die hij b(j zich had ontboden, in verband met deze aangelegenheid. Aan persvertegenwoordigers zeide Hardi, dat de regering dit geval gron dig bestudeert. „Elke beslissing zal door de Philippijnse regering moeten worden opgevat ais een aansporing om wat zorgvuldiger te zijn in de behan deling van de avonturiers, die nog steeds in de Philippijnen verblijven". Kennelijk doelde de vice-premier hier mede op het verblijf in de Philippljnen van belangrijke figuren uit de opstand in Midden-Sumat a en Noord-Celebes. Tenslotte merkte mr. Hardi op, dat uit dit geval duidelijk de noodzaakt blijkt voor het sluiten van uitleveringsver- verdragen tussen Indonesië en andere landen. De minister van landbouw, visserij en voedselvoorziening, dr. ir. A. Vonde ling, heeft op een donderdag te Den Haag gehouden landbouwonderwljsdag de hoop uitgesproken, dat de raamwet voor het voortgezet onderwijs spoedig in werking zal kunnen treden. De be windsman vroeg zijn auditorium, dat bestond uit leerkrachten van het land bouwonderwijs, de volksvertegenwoor diging aan te vuren tot besluitvaardig heid bij de behandeling van de raam wet. „Men kan er op rekenen", zo zei dr. Vondeling, „dat mr. Cals en ik het voorlopig verslag snel zullen beant woorden". De directeur van het landbouwonder wijs, ir. N. J. A. van Keulen, gaf op deze bijeenkomst een toelichting op de wet, speciaal voor wat de sector van het landbouwonderwijs betreft. Het leer lingenstelsel in de landbouw zal op korte termijn tot ontwikkeling moeten worden gebracht, aldus ir. Van Keulen. In de middagvergadering sprak ir. P van der Schans, inspecteur van het landbouwonderwijs, die naar voren bracht, dat de praktijkscholen als ge specialiseerde onderwijsinstituten ook na de realisering van de nieuwe onder wijsopzet onmisbaar blijven. De bijeen komst werd besloten met. de première van een film over het landbouwpraktijk- on der wijs. voortdurend hogere eisen stelt. Van de ze vjjf belangrijke factoren is alleen de oorlogsschade langzamerhand uit het gezichtsveld verdwenen. Ten aan zien van de overige vier schieten wq tekort en blijven wij tekort schieten. By de spreiding n de woningbouw is men geleidelijk overgegaan van het tekortbeginsel op het prognosebeginsel. Bijna 600.000 woningen zijn van 1946 tot 1958 nodig geweest om alleen de sta gende behoefte op te vangen. Bij de hantering van het prognosebeginsel moet men niet alleen rekening hou den met de behoeften van het gehele land maar ook met regionale en plaat- selpke behoeften omdat de economi sche ontwikkeling van het land leidt tot belangrijke bevolkingsverplaatsin gen zowel naar de randstad als naar andere ontwikkelingsgebieden. Hoewel bij de prognose hiermee is rekening gehouden vertonen toch de laatst ge publiceerde cijfers met name voor Friesland en Zeeland een zeer laag tekortcijfer en daarentegen een zeer hoog voor de provincies van de rand stad en voor Noord-Brabant, waaruit zou kunnen worden afgeleid, dat met de belangen van 't industrieële bedrijfs leven toch nog onvoldoende rekening is gehouden. Hiertoe kan hebben meege werkt, dat de laatste jaren meer en meer de bouw is afgestemd op de ter plaatse beschikbare bouwcapaciteit. De verkrotting eist op zich zelf reeds een program van 25.000 nieuwe wonin gen per jaar. Wat de aanpassing van ons woonpeil aan de moderne eisen be treft blijken wij bij bet buitenland ten achter te blijven. Prof. van Beusekom noemde in dat verband de centrale verwarming, vuilnisstortkokers en een tweede woonvertrek. Hij meende te moe ten constateren, dat de woningen welke thans worden gebouwd niet voldoende waarborgen bieden, dat zij wat grootte, indeling en outillage betreft ook aan de behoeften van een volgende gene ratie zullen voldoen. Er bestaat dus op het gebied van de woningvoorziening in ons land een ernstig tekort. Ons volk is niet in staat gebleken om de kracht op te brengen om de woningbouw zowel kwantitatief als kwalitatief tot een voldoende peil op te voeren. Dit alles komt niet omdat wij te arm zouden zijn. Op allerlei gebieden hebben wij achterstanden ingehaald, die nog veei groter waren ian die op het gebied van de volkshuisvesting. De meeste gezinnen kunnen daarbq op het ogen blik over veel meer consumptiegoe deren beschikken dan voor de oorlog. Dus alleen de - zoning voorziening blijft achter, hetgeen des te erger is om dat de nood van vele jonge gezinnen aan ons gehele volk een geestelijke en morele schade toebrengt, waar tegen onze ruimere beschikking over consumptiegoederen en onze stijgen de welvaart op verre na niet opwegen. Op de eerste plaats is het nodig, dat de woningbouw op economische basis komt te staan en dat gezonde verhou dingen worden geschapen waarbinnen het bedryfsleven zün activiteit tot ont wikkeling kan brengen. Een van de voornaamste belemmeringen voor het herstel van die gezonde verhoudingen is wei het veel te lage huurpeil. Tal van kleine gezinnen blijven een te grote oude woning bezetten omdat zij zich niet verplicht achten de hogere huur van een meer passende woning te betalen. Het aantal onderbezette wo ningen is sinds 1947 dan ook verdub beld en bedroeg in 1956 reeds 370.000 stuks. Prof. van Beusekotconstateer de dan ook met voldoening, dat de di recteur-generaal van de Volkshuisves ting de gedachte heeft geopperd om met betrekking tot deze woningen zodanige maatregelen te nemen, dat het econo misch motief op de geconstateerde on derbezetting en het gebrek aan door stroming van oud naar nieuw weer van invloed zal worden. Te kwader ure, zo zei de spreker, is het huurvraagstuk in de politiek ge trokken en is er stelselmatig een men taliteit gekweekt die eventuele wel vaartsstijging voor eigen consumptieve behoeften wil besteden en ze niet naar zqn huisbaas wil brengen. Het gaar echter helemaal niet om de huisbaas. Het gaat erom of wij bereid en m staat zün op de woningmarkt gezonue economische verhoudingen te scneppeit, die de bouwactiviteit opwekken in plaats van deze af te stoter Het gaat om het tot stand brengen van een'Vrije huurmarkt waarin de female woning- voorziening zich geruisloos voltrekt. De fout. dat wij in een penode var stijgen de welvaart te lang gewerkt hebben met uitgemergelde huren is echter moeilijk te herstellen. Bq de vele en moeizame onderhandelingen over de loon- en prijspolitiek zijn de huren steeds als sluitpost gebruikt. De Neder lander zal nu ~chter voor het wonen moeten gaan betalen wat het wonen kost, omdat net anders voorgoed on mogelijk zal blijken om leder gezin van ons volk van een woning te voorzien. Reeds jarenlang woont de meerderheid van het volk voor ee prijs waarvoor men in een gezonde volkshuishouding nu eenmaal met woner kan. Men gaat langzamerhand geloven dat dit zo kan blijven, omdat het besef is aange kweekt, dat de huren er niet op aan komen, dat de woninge—'oitant geen ondernemer maar een belegger is. Dit is echter een van de meest funeste gevolgen van het beleid dat na de oor log in ons land is gevoerd. Prof. van Beusekom stelde, dat een rendabele woningbouw in West- Europa slechts mogelijk is bij een huur, die 30 pet van het inkomen be draagt, hetgeen hy te veel noemde. Er zqn drie middelen om deze kloof kleiner te maken. Men kan de lonen verhogen, zodat men meer huur kan betalen. Daarmee stijgen echter ook de kosten van de woningen, waarmee men dan in een vicieuze cirkel be landt. Verder kan men zoals nu gebeurt de huren subsidiëren uit de openbare kassen. Dat is het ge makkelijkste, maar ook het gevaar lijkste middel omdat de budgetaire last daardoor steeds zwaarder wordt, terwijl desondanks de nieuwe wonin gen voor de gegadigden nog te duur zijn. Zodoende verspert de subsidië ring in feite de weg naar een her stel van de economische basis van de woningbouw. De S.E.R. zal de regering over de gestegen subsidie- lasten moeten adviseren en dit zal, volgens de spreker, geen eenvoudig advies zijn. Een derde middel ligt in de verla ging van de stichtingskosten door ver hoging van de produktiviteit in het bouwbedrü'f en dus een verlaging van de bouwkosten. Dit zal dan moeten ge paard gaan met een herstel van de gezonde huurverhoudingen, wat echter in feite betekent, dat een geheel scheef gegroeid bestedingspatroon van onze gezinshuishoudingen zal moeten wor den doorbroken. Daarbij zal men op grote psychologische weerstanden stui ten. De gedachte zal moeten doordrin gen, dat wie goed wil wonen ook goed moet betalen. Om een herstel in deze zin te bereiken zal strijd nodig zijn. Gaan wij echter deze rtrjjd uit de weg, dan kunnen wij doen wat wij willen, maar dan komen wij nooit uit de te genwoordige moeiiykheden. Mr. J. Wilkens constateerde in zqn rede, dat er in ons land reeds lang geen „sociale" woningwetbouw meer bestaat. Dat is een hardnekkig, sprook je. Het heeft geen enkele zin om nieu we huizen niet de niet langer te dra gen overheidssteun van de Woningwet te bouwen tegen huren, welke 20 per week bedragen. Nieuwe moderne hui zen kunnen alleen gebouwd worden voor de best betaalde categorieën van arbeiders en daarmee gelijk te stellen groepen, die de economische huur kun nen opbrengen. Deze huizei moeten voortaan door particulieren gebouwd worden. Ruime concurrentiemogelijk heden zullen dan de bouwkosten moe ten doen verminderen. Voor die groepen in de samenle ving waarvoor de nieuwbouw voor lopig nog te duur is, zal een plaats vrijgemaakt moeten worden in de bestaande oudere woningen, welke een veel lagere huur doen dan de nieuwbouw. De heer J. Dura Dzn. behandelde de vraag onder welke voorwaarden het bouwbedrqf een maximum bijdrage kan leveren aan de oplossing van het wo ningtekort. Als zodanige voorwaarden noemde hij een beter inzicht in de omvang van de bestaande en te ver wachten behoefte aan woningen, een on gestoorde en evenwichtige kaüitaal- voorzienmg, het tijdige signaleren van een gebrek aan materialen en een beter gebruik van het produktie-apparaat van de bouwnijverheid. Daarnaast zal het dan nog nodig zijn te komen tot een geïndustrialiseerde woningproduktie. Nog eerder dan men in kringen van de geldmarkt had gedacht, is het tarief van daggeld (call money) wederom ver laagd en wel van 2 procent op 1% pro cent. Dit is de derde verlaging van daggeld binnen 14 dagen tijd. Op 1 november werd het tarief gebracht van 2'/, op 21,4 en op 7 november van 2% op 2 procent. Thans is met 1% procent het laagste ni veau bereikt van dit jaar. Het hoogste peil was m januari met 3% procent. Een verdere verlaging acht men voorshands waarschijnlijk, hoewel in de fei telijke toestand van de geldmarkt wei- mg verandering is gekomen. De situatie is nog altijd zeer ruim en het ziet er "aar uit dat de markt nog ruimer in haar middelen komt te zitten, aangezien vrijdag schatkistpapier komt te verval len tot een bedrag van f 35 min en za terdag tot een bedrag van f 70 min. De politie te Rotterdam heeft een 29- jarige man en een 39-jarige vrouw ge arresteerd. Zij worden ervan verdacht 19 november 1954 de echtgenoot van de vrouw van het leven te hebben beroofd. De man viel toen uit het raam van een tweede etage in het noorden van de siad en werd levenloos aangetroffen. Er schijnen nadere bijzonderheden naar voren te zijn gekomen, die een an der licht op de dood van deze man zou den werpen. De politie geeft nog geen nadere inlichtingen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 2