Trams en bussen rijden
vandaag nog niet
Wil Oost-Duitsland
Berlijn „annexeren
Ghana en Guinea sluiten
zich in een unie aaneen
Joannes XXI1177 jaar
WEER LICHT EN
GAS IN BELGIË
fyth faui Üf [i T&fn
Koninklijke jachtpartij in de Ardennen
Conflict tussen
Praag en Rome
De 37 aangekomen in Merauke
Geen conferentie der westelijke grote
drie te verwachten
Komt Sovjet-nota
deze week?
Britse Hoge Commissaris 24 uur
tevoren door Nkrumah ingelicht
80-jarige vrouw
om het leven
gekomen
Voetganger door
auto gegrepen
Het weer
Akkoord tussen regering en stakers
Minister Luns
verdedigt de
kaninefaat
Katholiek diensthoofd
in Nieuw-Guinea
geschorst
ghana wii in 1970
kunstmaan lanceren
Manilla ontbiedt
ambassadeur bij de
H. Stoel
LONDEN EN PARIJS VERRAST
ROOFOVERVAL IN
CENTRUM VAN
MARSEILLE
Buit f 100.000,-
Buren werden door
sterke gaslucht
gewaarschuwd
Fietsende jongens
stoeien: één dode
Rustig weer
Het weer in Europa
ÏLreekt >eid
Toelichting op benoeming
van kardinalen verlangd?
Benoeming Tsjechische
gezant ingetrokken
EEN BRIL VAN KEIP
DAT 15 GOED GEZIEN
ge MORRIS 'ie/oreyw/évp/
CAMEL MONTY COATS 45.- j
Enorme sortering
ST. NICOLAASGESCHENKEN
Evehl 1 llClllilllS elegante tassen en byoux
-
Bij aankoop boven 10.
ontvangt U een gezellige
surprise
DINSDAG 25 NOVEMBER 1958
82sfe JAARGANG No. 30072
Ee H. Vader in zijn werkkamer op
LastelGandolfo tijdens het korte bezoek
dat hij dezer dagen aan zijn zomerre
sidentie heeft gebracht.
Minister Luns laat zich niet ken
nen als het erom gaat een achttien
honderd jaar geleden gestorven i-
ninefaat te verdedigen tegen de
.blaam" dat hij zijn nationaliteit zou
hebben verloren door in vreemde
Romeinse krijgsdienst te treden. De
minister heeft een quasi ernstige
vraag van de Tweede_ Kamer over
de grafsteen van deze in Algiers ge
sneuvelde kaninefaat in dezelfde
toon beantwoord. Ter verdediging
van 's mans goede naam voert de
minister aan: „Het is niet mogelijk
vast te stellen of omstreeks het jaar
145 na Chr. reeds de bepaling be
stond dat hij die zonder toestem
ming in vreemde krijgsdienst trad,
zijn nationaliteit zou verliezen. De
eerst bekende bepaling van derge
lijke strekking is art
Civil. Tacitus vermeldt de 9?de
mania" een verdrag tussln "<?er~
en Bataven. Deze laats?en*°™e™en
daarbij vrijgesteld van het betalen
van belasting, doch moesten daarte
genover soldaten beschikbaar stellen
Hoogst waarschijnlijk gold dit ver
drag ook voor de kaninefaten, al is
dit niet zeker te zeggen. De tekst
van h-t verdrag is namelijk „door
oorlogshandelingen verloren gegaan,
hetgeen ook moge verklaren dat dit
Verdrag niet in het tractatenblad
ts opgenomen", aldus mr. Luns.
Er is verder nog een vermelding
van vijf andere Bataven, lijfwach-
on van keizer Nero, die op hun
grafstenen staan vermeld als „natione
atavien leden van het „collegium
germanorum" te Rome. Zij hadden
us kennelijk hun nationaliteit niet
nZJZV}' Maar zel1s in^en de ka
ninefaat geen toestemming had van
Vewindsman° dan kan vol9ens de
dat de indiensttr7diiedl9d worden
lies van national1 tiï^evtZ'e
had daar zij steUnde op een volken
rechtelijk verdrag dat uitgaat bo
ven de nationale wetgeving
Minister Luns meent tenslotte te
moeten betwijfelen dat in die tiid
het Bataafse grondgebied door de
Romeinen zou zijn geannexeerd Hoe
wel ook daaromtrent geen 'zeker
heid bestaat, wil hij zich gaarne
aansluiten „bij het in de vaderland
se geschiedenisboekjes gehuldigde
standpunt, dat geen annexatie had
Plaats gevonden". De minister komt
t°t de conclusie dat het geld en de
moeite voor het overbrengen van
'■'en afgietsel van 's mans grafsteen
haar Leiden niet werden besteed
'en behoeve van een „staatloze
*ai^ar te Den Haag vernomen wordt,
v., de directeur van Culturele Zaken in
ne3vv Guinea, de heer L. de Wit, bin-
he"*l<^t naar Nederland komèn. Het
«on,! "e Wit, die ongeveer een jaar ge-
heeflïl is en dat gouverneur Platteei de
Wit, die ongeveer een jaar ge-
Vo0rrt >n functie kwam, bij de kroon wil
de ff Sen voor ontslag. Aangezien voor
mogefjïjftenaren op Nieuw-Guinea de
"Jreekt."em om in beroep te gaan ont-
fteidp» ,s te verwachten, dat minister
deze s een onderzoek zal instellen in
Ongelegenheid.
"i deheer De Wit is de eni6e katholiek
leden jra,ad van diensthoofden die acht
PiOeiUiifv - Men mag aannemen, dat de
band ,?heden die zich voordoen, ver-
sUbsirtii°^den met de kwestie van de
Piairp «J.'dg van een katholieke Pri-
voor pi lddelbare School, een soort Ulo
krinSpap.0ea's te Hollandia. In Zendings-
land hl in Nieuw-Guinea en in Neder-
n zoals bekend nogal wat
tholieiAn tegen het feit, dat deze ka-
°Handi .M-S. in het „protestantse"
"kathol; i Is gekomen en niet in het
"ioheke" Merauke.
kelijUe'stato,? iVa? de jonKste onafhan-
'o 1970 ln de wereld, is van plan
Us is voUo te Ia"ceren, al-
bekend A£-p- ofl,cleeI te Ac-
k"n voor .tternaakt. De voorbereidin-
Voltooid "S zullen 1970
(Van onze Brusselse correspondent)
BRUSSEL, hedenmorgen
De onderhandelingen tussen de regering en de stakende arbeiders ter
beëindiging van de gas- en elektriciteitsstaking in België hebben gister-
I avond even voor elven tot een akkoord geleid. De besprekingen zijn gister-
ochtend in het kabinet van premier Eyskens begonnen en tot in de avond
uren toe scheen zelfs de bemiddeling van de minister-president geen resul
taat op te leveren. Het akkoord schenkt voldoening aan sommige onmid-
1 dellijke eisen van de stakers en houdt de belofte in dat de loonschaal in de
toekomst zoveel mogelijk in overeenstemming zal worden gebracht met de
j door de bedrijven gemaakte winsten. De bepalingen treden met terugwer-
kende kracht op 1 oktober in werking. De stakende arbeiders gaan nu weer
i aan het werk en vanavond zal Brussel dus weer het gewone onromantische
uitzicht vertonen. Maar de Belgen moeten het vandaag nog wel zonder
trams of bussen stellen. Want de tramconducteurs en buschauffeurs sta
ken ook vandaag. Van morgen af zal het verkeer weer normaal worden.
Paus Joannes XXIII1 Komt er echter geen regeling van het loonconflict in de vervoerssector, dan
a s wordt het stuk de eerste twee dagen van de volgende week een tweede keer
opgevoerd.
Vandaag viert
zijn 77ste verjaardag. Ter gelegenheid
daarvan celebreerde hij niet in zijn
privé-kapel, maar droeg hij hedenoch
tend om zeven uur de H. Mis op in de
grotere kapel van zijn staatsieapparte
ment in tegenwoordigheid van de leden
der Pauselijke anti-camera.
Zondag brengt de Paus een bezoek
aan de universiteit, verbonden aan de
H. Congregatie de Propaganda Fide. 8
december, het feest van de H. Maria
Onbevlekt Ontvangen, draagt de Paus
de H. Mis op in de St. Pieter. Ter
gelegenheid van het 17de eeuwfeest van
de marteldood van de H. Laurentius
brengt de Paus 28 december een bezoek
aan de basiliek, die deze heilige is toe
gewijd, de San Lorenzo buiten de
muren.
Fellxberto Serrano, Philippijns minis
ter van buitenlandse zaken heeft zijn
ambassadeur bij de Heilige Stoel, Jose
Delgado naar huis geroepen voor on
middellijk overleg. Serrano deed deze
aankondiging nadat hij een lange be
spreking had gehad met president
Carlos P. Garcia. Hij wenste de reden
van het besluit niet te onthullen, maar
van ingelichte zijde verneemt U.P.I.,
dat aan Delgado verzocht zal wordeil
toe te lichten waarom de paus geen
Philippijnse kardinaal benoemd heeft.
Volgens deze kringen waren Philip-
ppnse katholieke kringen „geschokt"
toen bleek dat zich onder de 23 kardi
nalen die door Paus Joannes XXIII be
noemd zijn. geen bevindt uit de grootste
katholieke natie in Azië. Deze ge
voelens, plus de verklaring uit Vati
caanse bronnen dat oo korte termijn
geen nieuwe kardinaalsbenoemingen
verwacht wordt, waren voor Serrano
aanleiding Delgado naar huis te roepen
om de visie van de ambassadeur te
vernemen.
llllllllllllllllllllllllllllMtllllllllllMllllllllllllllllllllllllllllllllllt
De Tsjechoslowaakse regering heeft
gisteren in een nota <an Rome de be
noeming van Jan Boula, het hoofd van
de Amerikaanse afdeling van het
ministerie van buitenlandse zaken in
Praag, tot gezant in Rome ingetrokken,
aldus meldt Reuter. De Italiaanse rege
ring heeft het verzoek om instemming
met de benoeming n.l. veertig dagen
laten liggen. Dit was een der vergel
dingsmaatregelen van Italië uit protest
tegen Italiaanse nieuwsuitzendingen van
radio Praag zesmaal daags en op een
golflengte die dicht bij die van radio
Rome ligt waarin berichten worden
uitgezonden die de Italiaanse commu
nistische partij dagelijks telefonisch aan
Praag zou doorgeven.
Boula zou de op 9 september over
leden Tsjechoslowaakse gezant in Rome,
Josef Jura, hebben moeten opvolgen.
Diplomatieke waarnemers in Praag ge
loven, dat als de Tsjechoslowaakse rege
ring geen nieuwe opvolger voor Jura
aanwijst, de Italiaanse gezant „vrijwel
zeker" uit Praag wordt teruggeroepen.
Het officiële Tsjechoslowaakse pers
bureau Ceteka uitte gisteravond de be
schuldiging dat de Italiaanse regering
„de vijandelijke activiteit" van Tsjechi
sche en Slowaakse emigranten in Italië
volledig steunt. Ook beschuldigde het
persbureau de Italiaanse radio van
„lasterlijke" uitzendingen. Tsjechoslo-
wakije wenst nog steeds de betrekkin
gen met Italië te verbeteren, doch dan
moet Italië evenveel goede wil tonen
als Tsjechoslowakije, aldus de verkla
ring van Ceteka.
De Belgische hoofdstad heeft het ein
de van de Expo moeten afwachten om
de grootste verkeersstremming van het
jaar mee te maken. Dit was te wijten
aan de genoemde tram- en busstaking
die gisterochtend begon. Tussen acht en
tien uur namelijk trachtten duizenden
nieuwe, oude en zeer oude wagens in
de hoofdstraten, die naar het centrum
leiden, vooruit te korrfen en kon het
voltallig gemobiliseerde politiekorps
amper de verkeersstroom temmen. De
stakers eisen een algemene loonsver
hoging van vier procent. Zij -villen
geen genoegen nemen met de verho
ging van twee procent, die hun door
de werkgevers wordt aangeboden.
Brussel vertoonde reeds tengevolge
van de gas- en elektriciteitsstaking, die
vorige week donderdag uitbrak, vooral
's avonds het beeld van een stad uit de
oorlogsdagen. De elektriciteitsbeperkin
gen strekten zich niet alleen uit tot de
talrijke neonverlichtingen, maar ook
nog tot de algemene straatverlichting,
de verlichting van alle publieke gele
genheden en van de winkelramen. Sinds
zaterdag, toen de politie streng begon
te verbaliseren, veroverden de kaarsen
als het ware stormenderhand de stad.
Er werd bij kaarslicht gedronken en
gegeten in café's en restaurants. De
straatverlichting was zo schaars, dat
vele voetgangers zich van zaklampen
bedienden om hun aanwezigheid aan
de automobilisten te signaleren. De kin
deren van de duisternis hebben ook al
hun voordeel gedaan met de nieuwe
situatie. De directies van talrijke grote
magazijnen hebben laten weten, dat het
aantal diefstallen snel is toegenomen.
Alle bioscopen (op een paar na, die
over eigen stroomopwekking beschik
ken) moesten hun deuren sluiten. De
bioscoopdirecteuren hadden de minis
ter van economische zaken vergeefs
voorgerekend, dat de honderdvijfen
twintig bioscopen, die de Brusselse ag
glomeratie telt, slechts 6250 kWh per
dag van tien uren gebruiken, dat wil
zeggen bijna vijfmaal minder dan de
toeschouwers verbruiken indien zij
thuisblijven. De minister bleef op zijn
stuk staan. Hij verguldde de pil door de
uitzendingen van de Belgische televisie
tot de helft te reduceren. De staking in
het elektriciteitsbedrijf, waarbij een
kleine 20.000 arbeiders waren betrok
ken, veroorzaakte tevens gaandeweg
het uitvallen van talrijke industriële
ondernemingen, zodat het aantal werk
lozen gisteren het half miljoen over
schreed. Aan deze misère is thans ge
lukkig een eind gekomen.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Dulles, heeft gisteren
verklaard dat naar z(jn mening een bij
eenkomst van vertegenwoordigers der
Westelijke Grote Drie inzake de kwes-
tie-Berlijn thans niet noodzakelijk is
aldus melden Reuter en A.F.P. Hij zei
met nadruk dat er geen verschil van
mening tussen deze drie mogendheden
en de Westduitse Bondsrepubliek over
dit vraagstuk bestaat. Ook de woord
voerder van het Britse ministerie van
buitenlandse zaken heeft verklaard niet
te weten van een verzoek, van welke
zijde dan ook, om een conferentie over
Berljjn te beleggen.
De Oostduitse communistische par
tijleider, Ulbricht, heeft gisteren tegen
over een verslaggever van de Londen-
se Daily Mail verklaard dat hü dacht
hem te kunnen verzekeren dat de Rus
sische nota over Berlijn nog deze week
overhandigd zal worden, aldus meldt
Reuter.
Aan boord van Hr. Ms. „Luymes" zijn de 37 verstekelingen, die het grootste ge
deelte van de reis hebben gemaakt met de „Johan van Oldenbarneveltaange
komen in Merauke op Nederlands Nieuw-Gmnea. Daar werden zij meteen
ingeënt tegen cholera.
In twee Europese hoofdsteden, Londen en Parijs, heeft men met enige
verbazing kennis genomen van een bericht uit West-Afrika. Ghana, dat
formeel nog deel uitmaakt van het Britse Gemenebest, en Guinea, dat zich
zopas buiten de „Franse gemeenschap" heeft geplaatst door de grondwet
van premier De Gaulle te verwerpen, zijn een unie aangegaan. In enkele
belangrijke onderdelen, zoals defensie en buitenlandse zaken, zullen zij hun
politiek coördineren, er zal voor beide staten één volkslied en één vlag ko
men. Ghana, dat vier miljoen inwoners telt, zal aan Guinea (2,5 miljoen
inwoners) een lening van tien miljoen pond verlenen en ook zal het prak
tische hulp bieden bij het oprichten van een inheems bestuursapparaat in
Guinea, dat het sinds kort moet stellen zonder een belangrijk aantal er
varen Franse ambtenaren.
De verbazing in Londen en Parijs
spruit niet alleen voort uit het feit, dat
de financiën van Ghana er tot voor kort
weinig rooskleurig uitzagen, maar voor
al ook uit de omstandigheid, dat de pre
mier van Ghana, dr. Kwame Nkrumah,
de Britse Hoge Commissaris in zijn land
minder dan 24 uur tevoren op de hoogte
heeft gesteld van de naderende unie.
In Britse regeringskringen kan men
dit optreden van Nkrumah maar moei
lijk in overeenstemming brengen met de
diplomatieke beleefdheid en men be
speurt er ook een zekere nonchalance in
ten aanzien van het Britse Gemenebest.
Men vraagt zich af, of nu ook Guinea
zijn intrede zal doen in het Gemenebest,
of dat Ghana dat gezelschap van staten
zal verlaten.
In Franse kringen ziet men het besluit
van Ghana en Guinea een besluit, dat
op zichzelf zeer wel heilzaam zal kun
nen blijken in de eerste plaats tegen
de achtergrond van het Afrikaanse
Volkscongres, dat van 8 tot 12 december
in Accra wordt gehouden. Daar zal de
idee van een Westafrikaanse federatie of
zelfs van een „Verenigde Staten van
Afrika" door de thans gesloten unie be
paald veel reliëf krijgen, zo meent men.
Illllllllllllllllllllllliliiilllllllllllllllllllllllllllllllliiiiiiiiiiililll
In het centrum van Marseille hebben
gisterochtend vier mannen een auto van
een bank, waarmee een bedrag van
11.500.000 franc (ongeveer 100.000 gul
den) werd vervoerd, beroofd, aldus
meldt A.F.P. De auto van de bank werd
door een bestelauto, waarin de overval
lers zaten, tegen de stoep klem gereden
De drie bankemployés werden onder be
dreiging van mitrailleurs gedwongen het
geld af te staan. Voordat zij van de
schrik waren bekomen, waren de over
vallers met hun auto al verdwenen.
Volgens Ulbricht is Oost-Duitsland
„met z(jn hoofdstad Berlijn" een soe
vereine staat waarin niet langer een be
zettende macht of bezettingsrechten be
staan.
Ulbricht zei ook: „Als ik naar
Londen wil reizen moet ik daarvoor
toestemming van de Britse regering
hebben en als de heren naar Berljjn
willen moeten ze toestemming van de
Oostduitse regering hebben. Zo staan
de zaken".
Prof. Otto Rühle, lid van de Oost
duitse Volkskamer, heeft gisteren voor
de Oostduitse televisie verklaard, dat
de Westduitse minister Schaffer in
maart 1957 in besprekingen met Oost
duitsers een verdrag heeft voorgesteld
ter voorbereiding van hereniging van
Duitsland en algemene verkiezingen,
aldus melden D.P.A. en Reuter.
Het was de bedoeling, aldus Rühle, dat
na de ondertekening van het verdrag
onderhandeld zou worden over terug
trekking van de Russische, Franse
Britse en Amerikaanse strijdkrachten
uit Duitsland. Voorts bestond er in be
ginsel overeenstemming over, dat West-
Duitsland dan uit de NATO zou tre
den en Oost-Duitsland uit het Pact van
Warschau.
De besprekingen waren aanvankelijk
in Oost-Berlijn en later in het ministe
rie van financiën in Bonn gevoerd. In
Bonn had dr. Schaffer geopperd, dat de
Grote Vier de veiligheid van een zone
van ongeveer 500 kilometer aan elke
kant van de huidige grens tussen
Oost- en West-Duitsland zouden garan
deren en dat zij hun strijdkrachten uit
dit gebied zouden terugtrekken.
Dr. Schaffer had hem, Rühle, ge
vraagd na te gaan wanneer de Oost
duitse regering bereid zou zijn het voor
gestelde verdrag te tekenen en hoeveel
tijd de hereniging volgens de Oostduit
se regering zou vergen. Schaffer zou
toen hebben toegezegd, dat hij in Ber
lijn zou onderhandelen met de Oostduit
se premier of een andere Oostduitse
minister, als de besprekingen verder
gunstig verliepen.
Dr Schaffer heeft dezer dagen in
Passau verklaard, dat hij indertijd al
leen met Sovjet-functionarissen in Oost-
Berlijn had gesproken, in de hoop daar
mee de weg te effenen voor onderhan
delingen over een oplossing van het
Duitse vraagstuk. Bondskanselier Aden
auer was hiervan op de hoogte geweest.
De 80-jarige weduwe J. van der
Wardt-Kruidenier is in haar woning aan
de Eerste Balsemienstraat te Rotter
dam om het leven gekomen. Buren ro
ken gistermiddag, een sterke gaslucht
en waarschuwden de politie. Deze drong
het huis binnen en vond de vrouw dood
te bed. Bij onderzoek bleek in de keuken,
die aan haar slaapkamer grenst, een
gaskraan open te staan.
De vrouw sliep vaak slecht en had
de gewoonte 's nachts op te staan om
thee te zetten. De politie vermoedt, dat
dit ook die nacht het geval is geweest
en dat de vrouw aan een verkeerde
kraan heeft gedraaid toen ze weer naar
bed ging.
Prins Bernhard en Koningin Juliana
nemen op het ogenblik deel aan
een groot jachtfestijn in de Arden
nen. Zij zijn de gasten van Koning
Boudewijn. Men ziet de Koningin
(midden) in gesprek met een der
andere gasten. Links de Prinses de
Réthy, echtgenote van Koning
Leopold.
Advertentie
GROTE HOUTSTRAAT NAAST IUXO
Op de Arnhemseweg bij „Klein Groe-
nendaal" is gisteren de bejaarde voet
ganger H. J. Methorst toen hij plotse
ling de weg overstak, door een auto
gegrepen en gedood. De man stak
vrijwel dagelijks op dit punt de weg
over om aan de overkant in het Deder-
woud herten te gaan voeren.
De 13-jarige P. van der Kolk uit Le-
melerveld is maandagavond, toen hö
per fiets van school op weg naar huis
was, door een passerende vrachtauto
gegrepen en op slag gedood. De jon
gen was aan het stoeien met enkele
vriendjes, waardoor zij met zijn vieren
naast elkaar kwamen te rijden, juist
toen de auto hen reeds dicht was gena
derd.
Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439
Verwachting tot woensdagavond (op
gemaakt te 11.15 uur)
Overwegend droog, zwaarbewolkt en
nevelig weer. Weinig wind. Weinig
verandering in temperatuur.
Zon: 8.17-16.37
Maan: 17.05-7.58
Station
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Lenden
Amsterdam
Brussel
Luxei burg
Parijs
Nice
Begijn
Frankfurt
München
Zürich
Genève
Locamo
Wenen
Innsbruck
Rome
Weei
geheel bew.
geheel bew.
motregen
mist
motregen
geheel bew.
motregen
geheel bew.
regen
motregen
geheel bew.
mist
motregen
geheel bew.
regen
motregen
mist
regen
neersi.
temp
af gel.
U- v.n
>A uur
6
0.1
-1
0.3
5
0.2
1
0
3
0.2
2
0
0
0.5
3
0
12
20
3
0.1
3
0
0
0
3
0
5
0.2
9
2
1
0.2
-2
0
15
8
Advertentie
GR. HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 2041S
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuldem Leeuweriklaan 50
Telefoon 5790
VJlrectle: J. J. W. Boerrlgter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v, RUN en W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
loogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.50 uur
's avonds tel. 21544.
