HAARLEMSE RAAD keurt
begroting 1959 goed
Mejuffrouw M. Roozen
JAN ICAS VAN DIJK WORDT
ZEVENTIG JAAR
Theo Olof solist
bij N.Ph.Orkest
6ESCMEV
Aanwinsten uit collectie-Regnault
„recipiëren" in Van Looy-Museum
DOOR EEN ZATERDAGSE BRIL
L
d
ré a
an
ZentkA
houtribo
L
W
Volkskredietbank voorlopig voor twee
jaar voortgezet
Optimisme inzake
werkgelegenheid
Jarigen tijdens
begroting
zilveren jubilaresse bij Haarlemse
Kamer van Koophandel
ONDERLINGE NATIONALE VERZEKERING
TEGEN ZIEKENHUISKOSTEN
Aanhankelijk en toegewijd beoefenaar
van de amateurtoneelkunst
RENAULT „VIER" 1959!!
GARAGE DEN HOUT
't Silver Stoepke
doe het zelf
geperforeerd j
hardboard
Marokkaanse Tassen
en Pouffes
qr hoiitslraaf i63
WITTE
KRUIS
HELPT
ECHT
ryl
WITTE KRUIS
ZATERDAG 29 NOVEMBER 1958
PAGINA 3
NA 38 UUR VERGADEREN:
V olkskredietbank
Middenstand
De VOLLEDIGE collectie
ZENTRA vindt U bij:
ZENTRA-HORLOGES
bij Horlogerie Herm. Mulder
KAMPERVEST 51 TELEFOON 21101
„Altijd wat anders"
(O.N.V.Z.)
Grote belangstelling
voor expositie van
Peter van den Braken
in de Waag
de pasklaar specialist
olit vreugde u/0rd«n begroet
e« ^fctui^en van goede imaa-k
„Niet knap, maar karakteristiek.
Niet mooi, maar een type: Jan Icas,
je bent een stuk Haarlem". Deze
rake kenschets is van de toenmalige
rector H. Brans, die haar hanteerde
toen Jan Icas van Dijk zijn veertig
jarig toneeljubileum vierde en de
r.-k. Rederijkerskamer „Alberdingk
Thijm" zestig jaar bestond. Dat is nu
al weer acht jaar geleden. Jan Icas
van Dijk was toen twee en zestig
jaar oud en vast van plan met dit
jubileum zijn luisterrijke toneelcar
rière als amateur af te sluiten. Het
is echter bij een voornemen geble
ven. En dat heeft hij dan met men
sen van het beroepstoneel, wier pres
taties hij zich altijd gaarne ten voor
beeld stelt, gemeen. Hij speelt dus
nog. Hij „speelt" daarenboven op een
bijzondere manier met de Tijd. Want
wie zou durven beweren, dat hij bij
na zeventig jaar is? Is dat geen ver
rassing, geen „surprise" om in de
termen van dit seizoen te spreken?
Maar Jan Icas van Dijk is ook zelf
een soort van surprise: op Pakjes
avond 1888 dus 5 december aan
staande zeventig jaar geleden is
hij ter wereld gekomen.
De Nar
Johfra, surrealist
Nief voor lezersforum
Wéér die pijn?... dat, maar
ook die andere plagende pij
nen vaagt u snel weg met
WITTE KRUIS.
Om kwart voor twee vannacht heeft de Haarlemse gemeenteraad na 38
uur vergaderen de ontwerp-begroting 1959 goedgekeurd. Alleen de heer
Proper (C.P.N.) wenste geacht te worden te hebben tegengestemd. De
voorzitter feliciteerde de raad en dankte op beminnelijke wijze de
raadsleden voor hun vruchtbare discussies, en de adviserende ambtenaren
en de aanwezige journalisten voor hun trouwe volharding. Van de zijde van
de raad werd deze gelukwens door de heer Van der Veldt (K.V.P.)
beantwoord, die als nestor geldt sedert mevrouw Scheltema zitting
heeft genomen in het College van B. en W. De heer Van der Veldt herin
nerde aan de vele aanmaningen die nodig zijn geweest, om de besprekingen
te bekorten. Hij kon toezeggen, dat de raad zich deze aanmaningen heeft
aangetrokken en volgend jaar zal de raad zelf tijdig met de voorzitter over
leggen over een zodanige procedure, dat de laatste begrotingshoofdstukken
niet in het gedrang komen. De voorzitter van zijn kant zegde toe het vol
gend jaar de begrotingszitting niet te zullen laten voorafgaan door een ge
wone agenda-zitting.
Behalve het hoofdstuk „Onderwijs,
culturele en jeugd- en sportzaken"
waarover wij elders een verslag publi
ceren behandelde de raad gisteren
het hoofdstuk „Maatschappelijke voor
zorg". Wethouder SCHELTEMA kon
daarbij niet pessimistisch zijn over de
werkgelegenheid in Haarlem. Zelfs de
vele repatrianten hebben zich vrij ge
makkelijk ingepast in 't arbeidsproces.
Voor t overige kon zij mevr. SCHMITZ-
„^„^5 (P-v.d.A.) geruststellen: er is
HJÏv i voor voldoende aanvullende
werkgelegenheid voor werkloze hoofd-
n handenarbeiders. In het kader van
ue sociale kunstopdrachten is opdracht
gegeven voor het maken van een beeld
houwwerk, maar dit blijft incidenteel.
De heer VAN DER VELDT (K.V.P.)
kreeg te horen, dat de Herstelwerk
plaats voor Antiek Textiel thans goed
functioneert en dat zij vele, ook buiten
landse opdrachten heeft. Een en ander
achtte de wethouder een gunstig ge
volg van de reorganisatie in de lei
ding. De Werkplaats vraagt dringend
om uitbreiding en een nieuw gebouw
zou geen overbodige luxe zijn.
Zeer duidelijk zette de wethouder uit
een, dat het verhaalrecht een uitvloeisel
is van de bij de wet geregelde alimen
tatieplicht. Dit is een rechterlijke zaak
en de rechter bekijkt geval tot geval
afzonderlijk. Er is dus geen kans op
afschaffing van het verhaalrecht, het
geen zij trouwens ook onrechtvaardig
zou vinden tegenover degenen, die wel
hun verplichtingen nakomen. Ook de
heer Van der Veldt (K.V.P.) en me
vrouw Schmitz-Peper (P.v.d.A.) voel
den weinig voor afschaffing, maar de
heer PROPER (C.P.N.) wilde er wel
van af. De wethouder kon slechts een
soepele toepassing toezeggen.
Een goede samenwerking tussen de
particuliere en kerkelijke organisaties
enerzijds en de gemeentelijke instanties
op sociaal terrein anderzijds, achtte zij
wenseliik, maar ook reeds aanwezig.
De heer Van der Veldt (KVP) had ge
pleit voor het primaat van de par
ticuliere en sociale instellingen en me
vrouw VAN DER WALL (P.v.d.A.)
zoch meer een evenwichtig samengaan.
Tegenover de heer VINK (V.V.D.)
verwaarde wethouder HAPPé, dat Vel-
heeftZ'.c-4 definitief teruggetrokken
dere samee v°lkscredietbank De an
ten nu eerstWdékcone gemf.ente" moe"
bestuderen. B. en w e?U»ntles daarvan
kort de raad vooraf""6" n" bmnen-
gemeenschappelijke regelta| voorlapte
voor slechts twee „aar te vfrlèngen n
plaats van voor vijf jaar. In Jte 'tiw
kan dan een deiinitieve oplossing gevon
den worden. De wethouder bestreed
dat particuliere banken goedkoper
zou-
den werken dan de Volkscredietbank.
In antwoord op vragen van de heer
De LEEUW (P.v.d.A.) deelde wethou
der SCHIPPERS bij de behandeling van
het hoofdstuk „Economische Zaken
wee, dat in de Waarderpolder nog 0,77
ba grond beschikbaar is voor industrie
vestiging en dat de raad daarom spoe
dig voorgesteld zal worden voor dit doel
meer grond bouwrijp te maken. De
noodzaak van het instellen van een Eco
nomische raad kon de wethouder niet
21en' omdat in economisch opzicht te-
Kaa?eStelde belangen moeilijk tot el-
overigen, br?ngen zijn. Hij vroeg zich
middenslag o£ de adviezen van de
devol ware rganisaties wel 2
we wijken. De wens om in het cen
trum meer fietsenberging te verzor
gen, kon wethouder Schippers niet in
vervulling doen gaan. Hij vroeg de mid
denstanders zelf naar fietsenstallingen
om te zien, hetgeen de heer Vos
(K.V.P.) hijzonder moeilijk achtte.
Van wethouder Bakker kreeg de
katholieke woordvoerder te horen, dat
het onmogelijk is aan middenstanders
gratis stroom te leveren voor feestelijke
verlichting. Via Haarlems Bloei doet
de gemeente al heel wat ten bate van
de Middenstand. Over de toegezegde
tariefsverhoging voor electra deelde de
wethouder mee, dat deze slechts gering
zal zijn, zodat de electriciteitstarieven
in Haarlem nog betrekkelijk laag zul
len blijven. Zonder hoofdelijke stem
ming en met slechts de heer PROPER
(C.P.N.) tegen, ging de raad accoord
met de opheffing van de kolenclausule
in de berekening der electriciteitstarie
ven.
aa i2 uur
derbrak een daverende klap van de
voorzittershamer het antwoord, dat
mevrouw Scheltema als wethou
der van Sociale Zaken aan verschil
lende raadsleden gaf in het kader
van de begrotingsbehandeling. De
voorzitter kondigde aan, dat de
dag van 29 november was ingegaan,
en daarmee de verjaardag van de
raadsleden mevrouw Kerkhof f
Pet en de heer Knap e. Hij felici
teerde hen beiden in een hartelijk
toespraakje, dat door mevrouw Kerk-
hoff al even charmant beantwoord
werd. Even later plaatste de heer
Fibb e een feestelijk plantje als
bloemhulde van de raad voor ieder
der jarige leden. De bode bracht na
mens het college van B en W. voor
ieder van hen beiden een bos fleurige
herfstbloemen.
De VOORZITTER deelde ten
slotte aan de heer VAN LIEMT mee,
dat getracht zal worden binnen af
zienbare tijd uit de impasse te ko
men wat betreft het vaststellen van
de status van het Jeugdpsycholo-
gisch Bureau en het Bureau voor
School en Beroepskeuze. De bespre
kingen daarover zijn blijven steken
in enkele raadscommissies die een
moeilijk te produceren nota eisen
over de onderwijskundige kant van
deze zaak.
Advertentie
Reeds 9 laar in fabricage en daardoor
totaal geen kinderziektes.
6 maanden garantie incl. arbeidsloon.
Zeer ruim voor 4 personen.
Veilig: 4 portieren. Prima verwarming.
Zuiniger dan 1 op 17. Pri.is f 4490.
Telefoon 12138 en 15056
zo waar-
was, dat do"'i aarteezien hem gebleken
bestuursadvieg staani6t achter het
In dit verband was
de heer VOS (K.v jdeQ weth°udeJ met
ganisaties zeker hu'n her)^ dat„d?,or*
maar dat ook aan het oorH g. hadde"'
leden waarde gehecht moot varij
Ten aanzien van de winketeimw
een poging worden gedaan om a"ll be
langhebbende organisaties aan één ta
fel te verenigen zodat de raad niet tel
kens een voorstel te behandelen kritat
met altijd weer dezelfde tegenstrijdig
adviezen. De heer Vos (K.V.p.) rnocht
ook vernemen, dat de economisch ad
viseur van de gemeente voor algemene
moeilijkheden ook voor de midden-
standsbedrijven beschikbaar is. Zo pok
voor kwesties inzake vestiging in nieu-
Advertentie
E.n horloge voor
leven wil do
Sin) u gaarne ge.
ven- Verheug U
•lu» om tijn |,t.
«lui». Hij zoekt na.
luurlijk ZENTRA uitl
het meesterwerk
van 2 tot A
Advertentie
Grote Houtstraat 49, Tel. 20049
Het huis met het Carillon.
Advertentie
De adjunct-secretaris van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken
voor Haarlem en Omliggende Ge
meenten, mejuffrouw B. Roozen, zal
maandag 1 december een zilveren
dienst-jubilaresse zijn. Vijfentwintig
jaar geleden, toen ze haar eerste en-
trée maakte in het statige Kamer
gebouw aan het Nassauplein, had ze
niet meer dan een vage voorstelling
van wat daar nu eigenlijk omgaat.
Sindsdien weet juffrouw Roozen er
echter alles van. Haar naam is er se
dert jaar en dag een begrip gewor
den, dat sterke associaties oproept
aan hulpvaardige vindingrijkheid,
gevoel voor humor onder-alle-om-
standigheden, energie en efficiency.
Wie ooit iets te maken gehad heeft
met commerciële vestigingsvergun
ningen kent althans de telefonische
stem een warmklinkende alt
van juffrouw Roozen, evenals haar
vele gunstige eigenschappen, die wij
getracht hebben onder woorden te
brengen.
Het zou mejuffrouw Roozen stellig
niet aan belangstelling bij gelegenheid
yan haar zilveren jubileum ontbreken,
maandag een receptie zou
dnoi, ant hetgeen zij deed, doet en zal
mer té°™ ?e tal,ozen, die met de Ka-
huldiging1ta" hebben. vraagt om een
voelt daar ahtfi" meluffrouw Roozen
slechts m de interne kring der Kamer
gevierd worden. 8 er llamer
Iedere dag is anders voor mejuffrouw
Roozen, die sinds meer dan twintig
jaar gespecialiseerd is op het netelige
en veelomvattende terrein van de Ves
tigingswet. Daarover voert ze dagelijks
vele tientallen telefoongesprekken en
het doet haar kennelijk genoegen de
mensen met allerlei, de Kamer betref
fende, behulpzaam te zijn. Met even
veel plezier werpt ze zich op de druk
te, die dat met zich meebrengt. Haar
kamer in het Kamer-gebouw getuigt
van haar zin voor efficiëncy. Wanneer
zij, aan haar bureau gezeten de tele
foon hanteert, heeft ze links en rechts
grote iadenkasten met kaartsystemen
onder handbereik, waardoor ze aile in
lichtingen terstond kan verstrekken.
Mejuffrouw Roozen is zich er van be
wust, dat december voor haar een nog
verhoudingsgewijs rustige maand zal
zpn. De laatste, want per 1 januari
treedt de „nieuwe" Vestigingswet-1954
m werking. „Dan verandert er wel zo
het een en ander", aldus juffrouw Roo
zen „meer dan er anders geworden is
ben"6 vlJfentwintiS ïaar. dat ik hier
was de oud-secretaris van de
ihr „Kamer van Koophandel,
RoóvW 9', Mollerus, die mejuffrouw
Seen „ontdekt" heeft. Ze Is beslist
Kamer Junct"secretaresse" van de
trad, \iln^'a.n£ voordat ze daar in dienst
gewaardeeiÏÏ ?-uw Roozen al de hoog-
een AmsWn dlrectle"Secretaresse van
Dr. Mollernc?18 verzekeringsconcern,
„weggekaant" t? J}aar daar destijds
laresse bewanW thans zilveren jubi-
innerinpen r «e aangenaamste her-
populaire, wel-be-
hem te verg<djipa5is- „Het is moeilijk
airror e6 met de t.pppnwnnr.
inneringen aan <je
reisde oud-secretab
hem te vergeliik„„
diger secretaris a met de tegenwoor-
court", aldus ju'ffrmnï G' de BIé"
loof, dat de heer Moïïe?°0zen- "Ik ge_
en de heer De Blécon£fUS "gezelliger"
pelijker en rustiger" V, '.wetenschap-
hebben ze een eigenschan „r beide.n
ik bewonder en tracht napt gemeen, die
voel voor humor, ook als w°ige?: .ge-
I...j s het druk is."
Dat er bij de Kamer „altijd weer
wat anders te beleven valt heeft
juffrouw Roozen vooral in de oorlog er
varen. De moeilijkheden waren toen
van tweeëerlei aard. In de eerste plaats
waren er de evacuaties en re-evacua
ties, die voor het bedrijfsleven allerlei
kwesties over vestigingsvergunningen
met zich meebrachten. De Vestigings
wet schreef namelijk voor, dat bij ver
huizing naar een andere gemeente een
nieuwe vergunning voor bedrijfsvesti
ging nodig was. De Kamer van Koop
handel verstrekte die uiteraard, maar
dat bracht het nodige werk met zich
mee. Het werd juffrouw Roozen toen
wel eens wat moeilijk gemaakt. „U
krijgt drie pond boter van mij, als u
mijn aanvraag vóór laat gaan", kreeg
ze wel eens te horen. Uiteraard kon ze
op dat toen alleraantrekkelijkste aan
bod niet ingaan.
De Kamer heeft toen wel verdien
stelijk en vaderlandslievend werk ge
daan voor mensen, die op de nomi
natie stonden voor tewerkstelling in
Duitsland. Dat hoefde niet, wanneer
men betrokken was bij een „kriegs-
wichtig" bedrijf en het was een vin
dingrijke mejuffrouw Roozen, die
daarop steeds weer wat nieuws wist
te verzinnen. Dat laatste was toen
niet zonder gevaar. De Haarlemse
Kamer van Koophandel was toen na
melijk door de Duitsers onder leiding
gesteld van een lichaam in Amster
dam, dat een sterke N.S.B.-inslag
vertoonde, terwijl in Haarlem ieder
een „foutloos" was.
Mejuffrouw Roozen is er een van de
„Bloembollen-Roozens" uit Overveen.
Ze is daar geboren en getogen en ze
zou nergens anders willen wonen. Al
heeft haar naaste familie niets met bol
len te maken, het bloed kruipt bij deze
telg uit een oude bloembollenhande-
iaars-familie, waar het niet gaan kan.
Ze houdt van bloemen en planten en
heeft altijd bijzondere belangstelling
voor jaarverslagen en andere stukken,
die op de bollenhandel betrekking heb
ben. Andere liefhebberijen van mejuf
frouw Roozen zijn fotograferen en fil
men. „Niet voor tentoonstelling en wed
strijden," zo weert ze bescheiden af.
„Ik ben een doorgewinterde amateur".
In haar vakanties gaat ze graag kam
peren en haar overige vrije tijd wordt
gevuld met het lezen van kranten, pe
riodieken en vak-litteratuur. „Ik blijf
graag bij de tijd", zegt de jubilaresse.
Misschien is dat wel het geheim van
haar nimmer-aflatende energie.
Advertentie
VOORSTRAAT 63—65 - UTRECHT - TELEFOON 18941 (K 30)
Opgericht in 1933 door de Nationale Federatie
„HET WIT GELE KRUIS"
De O.N.V.Z., een der oudste en grootste instellingen op haar gebied in
Nederland, biedt gelegenheid tot verzekering tegen de kosten van zieken-
huisverpleging, specialistische behandeling en sanatorium verpleging.
Èn de naam èn de veeljarige ervaring èn de sterke financiële positie
van de O.N.V.Z. waarborgen U, die prijs stelt op deskundigheid en
soliditeit, dat U door het sluiten van een verzekering bij de O.N.V.Z.
voor de verdere duur van Uw leven werkelijk veilig gedekt is.
Inlichtingen verkrijgbaar aan bovenstaand adres of bij de plaatselijke
agenten.
Het vrijdagavond door het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest gegeven
concert stond onder leiding van Mari-
nus Adam. Hij liet het programma ope
nen met de ouverture Prins Igor van
Alexander Borodin, een specifiek stuk
Russische muziek, dat door het orkest
kleurrijk werd weergegeven. Hierna
trad Theo Olof op in Mendelssohns
vioolconcert in E kleine terts. Als aar
dige bijzonderheid wil ik vermelden, dat
ik hetzelfde concert door Theo Olof
hoorde spelen toen hij pas 12 jaar oud
was. Dit geschiedde toen in Hengelo in
1934 met begeleiding van de Arnhemse
orkestvereniging onder leiding van Jaap
Spaanderman. Sindsdien is er wel één
en ander veranderd. Toch kan ik niet
zeggen, dat ik toen minder gegrepen
was door het spel van Theo Olof. Deze
violist heeft een volbloed muzikanten-
natuur, die thans volledig tot rijpheid
gekomen is. Zo sprak uit het eerste
deel gisteravond een grote gepassio
neerdheid in Theo Olof's spel. Hier te
genover stond de milde, verkwikkende
sfeer van het prachtige tweede deel.
Opvallend was dan het beheerste tempo
van het typisch Mendelssohn-achtige
slotdeel, waarbij het orkest zich even
moest intomen. De fraaie toon van
Theo Olof en zijn spontane muzikali
teit maakte weer grote indruk op het
publiek.
Tenslotte kwam Marinus Adam
weer eens met een Nederlands werk
van Jan van Gilse, de Symphonie no 4 in
A grote terts. Het bleek een composi
tie te zjjn, die nog alleszins de moeite
waard is om op het programma ge
plaatst te worden. Deze symphonie mag
dan beschouwd worden als een late
uitloper der romanttek (1914) zo nu
en dan komt er toch een nieuwe taal
te voorschijn, zoals in het eerste en
laatste deel. Vooral het slotdeel met zijn
vakkundig geschreven variaties boeide
in hoge mate. In het derde deel heeft
Marinus Adam laten horen dat het
strijkorkest van het N.Ph.O een glans
rijke toon weet te produceren. Het ge
heel was een verzorgde uitvoering van
een stuk, dat heus niet minder is dan
talrijke andere Nederlandse werken
van componisten die men meermalen
tegenkomt op de programma's. Mari
nus Adam heeft hier een goede daad
verricht die de volle waardering van
de luisteraars verdient.
J. L.
De tentoonstelling van werken van de
Nijmeegse schilder Peter van den Bra
ken, welke onder auspiciën van het ge
nootschap Kunst zij ons Doel in de
Waag gehouden wordt, mag zich in een
grote belangstelling verheugen. Vooral
zijn reisschetsen in portefeuille trekken
erg de aandacht.
In verband met een volgende tentoon
stelling in Leeuwarden, welke volgende
week zal worden geopend, is er nog tot
en met zondag 30 november gelegen-
heid deze tentoonstelling te bezichtigen.
Advertentie
en maak eens een
wandje van
het is bijzonder decoratief. I
Dit board is óók handig
voor het ophangen van
gereedschap, van toepassing
in etalages, enz.
(De Sint is er wèg van...) I
JULIANAPARK 44 - TEl. 55530
Advertentie
GASTHVIIVEST 5 HAARLBéV
Jan Icas van Dijk is een opvallende
figuur in Haarlem. Men kan van hem
zeggen, dat hem de leeftijd van de
sterken niet is aan te zien. Met forse
tred en artistieke zwier beweegt hij
zich langs Haarlems straten en dreven,
de geprononceerde neus in de wind, de
twinkelende oogjes onder de rand van
zijn hoed, waarin een weelderige haar
dos vergeefs poogt schuil te gaan. Zo
dra hij een goede vriend of een lieve
toneelvriendin op zijn weg ontmoet komt
onmiddellijk de toneelspeler te voor
schijn. Hij treedt de ander tegemoet
met een gebaar dat sterk herinnert
aan de tijd van Hildebrand.
Zo oud als Jan Icas van Dijk is, zo
lang ook vindt de toneelkunst in hem
een aanhankelijk en toegewijd beoefe
naar. Vandaar, dat men van hem zeg
gen kan, dat hij een geboren acteur is.
De eerste levensjaren zal Jan Icas
zoals hij in de omgang wordt genoemd
zijn familie „bespeeld" hebben; de
laatste acht en veertig jaar heeft hij
als werkend lid van „Alberdingk Thijm"
zijn talenten geoffreerd aan een pu
bliek, dat in aantal het inwonertal van
een stad als Haarlem nabij komt.
In niet meer te tellen stukken is hij
opgetreden. Veelal in zeer belangrijke
rollen, bijvoorbeeld als de titel-rol-
vertolker in Kees Meekels tragi-come-
die „De Nar", welke op 20 april 1934
in de Jansweg-Schouwburg werd ge
speeld. Zij was de totale vervulling van
zijn creatief vermogen als amateurto
nelist: als de nar overtrof hij zichzelf.
Een toneelcriticus schreef naar aan
leiding van die voorstelling over hem:
de vertolker van de hoofdrol, Jan
Icas v. Dijk, heeft de nar van Kees Mee-
In het Van Looy-museum is zonder
enig gerucht een tentoonstelling open
gesteld tot 14 december die ons zeker
de moeite waard gebleken is om er
ruchtbaarheid aan te geven. Een tame
lijk afgeronde keuze uit het gemeente
lijk bezit aan moderne kunst heeft een
fraai en zinrijk arrangement opgele
verd.
Tekeningen naar de makers in verza-
ellicht is bij u ook de stroom
gaan vloeien van verzoekjes
om geld. Omtrent het feest
van Sint Nicolaas en met het zicht
op het feest van Kerstmis gaat er
bijna geen dag voorbij, of de post
brengt een enveloppe met inhoud,
waarvan je tevoren bij intuïtie
weet, dat het om geld te doen is.
De echte bedelaar is uit het stads
beeld verdwenen. De man, die met
een hongerig gezicht langs de deu
ren gaat om van gekregen centen
een welvarend bestaan op te bou
wen, is als de marskramer ergens
aan de horizon ons gezichtsveld uit
gelopen. En met hem zijn de prach
tige verhalen tot het verleden gaan
behoren van de bedelaar, in wiens
kussen na zijn dood een indrukwek
kend kapitaaltje werd aangetrof
fen. Het ouwerwetse bédelen is
(helaas?) verboden, maar het al
tijd actueel blijvende bedélen is in
zijn nieuwe vormen een rage ge
worden.
U kent toch ook wel zo'n brief,
waarin met liefde en vakkundig
heid alle sentimenten van het men
selijk hart bespeeld worden om u
te bewegen een offertje te brengn
voor dit of dat doel. Men slooft
zich uit het u en mij zo gemakke
lijk mogelijk te maken. Een op het
geldsbedrag na ingevuld giro-bil
jet is ingesloten en de rest komt
vanzelf in orde. Dat hoopt men ten
minste. En terwijl u de brief al of
niet ter afdoening terzijde legt
wordt er gebeld en vraagt u een
enthousiasteling om een bijdrage
voor een kinderfeest of voor een
parochiële Kerstactie. Even later
komt de krant met een of meer
oproepen om steun aan dit of dat
te geven, en tenslotte beklimt de
zondag daarop een naar het uiter
lijk gefortuneerde franciscaan of
dominicaan de preekstoel om in be
wogen termen uit de doeken te doen,
dat uw geld broodnodig is voor de
ze of gene instelling. Zelfs is men
al zover, dat er op manifestante
manier in de krant Readverteerd
wordt, dat die of die békende rede
naar de zondag daarop in de een
of andere parochiekerk zal preken
ten bate van de armen.
Men kan erover discussiëren of
al die manieren van overigens open
hartige bedelarij stijlvol zijn. Maar
anderzijds kan ik er inkomen dat
er anders dan vroeger voor het goe
de doel op de grote trom wordt ge
slagen. De spontaneïteit om te ge
ven heeft de schijn gekregen af
gezakt te zijn naar het niveau van
„wat-krijg-ik-ervoor-terug", een
koopmansdeugd die handig geëx
ploiteerd wordt bij charitatieve lo
terijen met formidabele prijzen. Ik
geloof dus niet, dat u en ik boos
mogen worden, wanneer wij drei
gen te verdrinken in die stroom van
hoofse bedelarijen. Het aloude ada
gium „ik worstel en kom boven"
doet zich hier evenzeer gelden, en
op een enkele uitzondering na
niemand is nog tot de bedelstaf ge
komen, omdat hij teveel aan de
bedeling gaf.
Daarom durf ik hier met een ge
rust hart zonder dat ik als te
genprestatie bij voorbeeld een zil
veren lepeltje toezeg een beroep
te doen op iedereen, die met mij
door een zaterdagse bril pleegt te
kijken, om de actie voor de „stille
armen" te steunen. Ik wil hier geen
larmoyant verhaal ophangen van
de nood, die er, juist in ons wel
varend Haarlem, in stilte nog ge
leden wordt. U kent zelf genoeg
gevallen, waar geholpen moet wor
den. De Haarlemse pers werkt ac
tief mee, zoals u in de loop der
jaren gemerkt hebt, en ons giro
nummer 14 3 4 8 0 staat tot Kerst
mis ten dienste van de Stille Ar
men. De brievenbus in de Smede-
straat no. 5 staat dag en nacht
ter uwer beschikking om een enve-
loppe-met-inhoud in ontvangst te
nemen. Als kassier, die zoveel mo
gelijk iedere dag uw giften zal ver
antwoorden, houd ik mij dus be
leefd aanbevolen.
Het gemeentebestuur van Vel-
sen is boos op Haarlem, om
dat de winkels rond Sinter
klaas en Kerstmis in Haarlem lan
ger open mogen blijven. Dat is in
strijd met de wet, zegt Velsen, ook
al grijpt de officier van justitie met
in. In Velsen zullen de winkels dus
niet tot 's avonds tien uur open
blijven en de middenstand vindt
dat maar kwalijk. Ja, de Velsena-
ren trekken nu misschien naar
Haarlem toe om in de avonduren
gezellig op kooptocht te gaan, maar
de winkeliers van de zuidelijke
IJ mond zij tot troost, dat, wanneer
Velsen te zijner tijd geannexeerd
is door Haarlem, ook zij zullen pro
fiteren van de rechten, in Haarlem
nu aan de winkelstand verleend.
Nog even geduld dus, en de Dami-
aatjes zullen ook het
dan gevormde wijk-
comité-Veisen te hulp Apfj-Y
komen. XJ w
mellijsten gegroepeerd, van Kruyder,
Gestel, Henriet, Verboog, Moerkerke,
Is. Israels en Van Looy allen werk
zaam in de twintiger jaren, hetzij aan
het einde dan wel aan het begin van
een stijlperiode vormen het tijdsde
cor waartegen op de lange wand van
de grote zaal als een pièce de milieu
de aanwinsten zijn geëxposeerd die
door aankoop werden verkregen uit de
collectie Regnault. Een attent gebaar
van de conservator der Haarlemse
kunstverzameling, deze „receptie". Het
betreft, zoals bekend, de werken van
vier schilders die de aandacht hebben
van de aankoopcommissie. Zij hebben
Hen de code van de nieuwe tijd mede
bepaald of doorwerkt.
Van Jan Sluyters het kapitale doek
met een blank naakt op een sofa, dia
gonaal in het vlak, ruim en decoratief
geschilderd, uit 1919; van Matthieu
Wiegman een voor hem karakteristiek
ritmisch landschap met bomen in olie
verf uit de periode 1917. Van zijn broer
Piet Wiegman een bloem stilleven in
aquarel voor ons de fraaiste aan
winst en van Herman Kruyder, voor
de aanwinst ongetwijfeld belangrijker,
het schilderijtje De Meent.
Behalve als illustratieve bijdrage voor
dit viertal kan men de begeleidende te
keningen en aquarellen om hun eigen
waarde bezichtigen en men zal ook
daaraan zijn genoegen wel beleven.
De uit Den Haag afkomstige schil
der, die onder de naam Johfra be
kend is exposeert in Haarlem bij de
Kunstzaal Ten Bruggen-Cate. Hij is
een knap tekenaar die ook in olie
verf zijn vrij monotone landschappen
tot in de fijnste details doortekent, maar
toch zonder dat men moet zeggen, dat
hij het materiaal ten onrechte heeft ge
kozen.
In de benedenzaal hangen zijn schil
derijen, ten dele documentaire zuidelij
ke landschappen met de restanten van
de antieke beschaving, soms vrije com
posities waarvoor het rotslandschap
model heeft gestaan. Slechts een enkele
keer ontwaart men in deze landschap
pen een nietige mensfiguur wiens func
tie het schijnt te zijn de bovenmenselijke
maat van de natuur nog meer te ac
centueren.
Het werk van Johfra ademt een ze
ker romantisch heimwee naar het on
gerepte en zijn de authentieke land
schappen soms wat vriendelijker door
oen gezeefd zonlicht, de compositaire
landschappen zijn nu eens verstik
kend atmosfeerloos en zonder enige
vegetatie als een maanlandschap, dan
weer onheilspellend en geheimzinnig
gehuld in nevelen. Hoe dan ook is
het beeld dat hij van de wereld geeft
tot onbewoonbaarheid gedoemd.
ijn surrealistische instelling die hier
uit ïeeds moge blijden krijgt duidelijker
vorm in sommige heel fijnzinnig ge
dane bleke groeisels en in de illustra
ties bij „De Wolk op het Heiligdom
van Karl von Eckartshausen: religieuze
illustraties in felle kleur. Ook in zjjn
o p Dante geïnspireerde tekeningen
blijkt hij een zeer bekwaam figuur teke
naar die uit zijn materiaal wel sugges
tieve composities weet te bouwen.
Waar zijn tekeningen feitelijk gelokali
seerd zijn in het zestiende eeuwse ma
niërisme staat Johfra in stilistisch op-
zicht buiten de kunstbeoefening van
onze tijd.
L. T.
Op bovenstaand, door Herman
Moerkerk vervaardigd, portret ziet
men Jan Icas van Dijk in zijn rol
van „de Nar" in het gelijknamige
stuk van Kees Meekel. Met deze
creatie, die nog bij veel Haarlem
mers in de herinnering zal liggen,
vergaarde hij zeer grote lof.
kei volkomen begrepen. Dat is niet
weinig voor een dilettant want de au
teur reikt dikwijls hoog maar het is
nog meer, dat hij de zuivere opvattin
gen vorm wist te geven in een sterke,
kleurige en artistiek volkomen bevre
digende uitbeelding. Dictie, gebaar,
plastiek, de geheele voordracht getuig
den van innige doorleving van de in
houd en toonden een prachtige beheer
sing van de vorm....". Het stuk was ge
regisseerd door Herman Moerkerk, on
der wiens bekwame en kunstzinnige lei
ding „Alberdingk Thijm", gesproken in
termen aan de geschiedschrijving ont
leend, zowel de Gouden Eeuw als de
Barok beleefde.
Het toneeltalent van de heer Van Dijk
heeft steeds de pennen van de recen
senten bewogen tot registratie van de
bewondering, welke het publiek koes
terde voor zijn prestaties. Hij heeft de
pastoorstoog gedragen, de boerenkiel
om de schouders gehad, zijn baard la
ten staan en zijn zestig jaren terugge
bracht tot twintig. Van een dergelijke
„verjonging" is een prachtig verhaal
in omloop. Hij speelde eens de kranten
jongen in „De roman van een kranten
jongen" naar het voor herentoneel be
werkte stuk „Pygmalion". Haarlems
toenmalige bisschop mgr. J. D. J. Aen-
genent woonde de voorstelling bij en
was verrukt over het spel van Van Dijk.
Tijdens de pauze wilde hij, zoals hij zei,
wel eens kermis maken met „dat aardi
ge jongetje" Tat jonv e toen al
vader van een dozijn kinderen.
In bijna alle besprekingen wordt in
lovende zin van de verrichtingen van
Jan Icas van Dijk melding gemaakt.
Maar als zijn vrijwillige medewer
king wordt gevraagd, zoals thans in
verband met zijn komende verjaardag,
kost het hem moeite erin toe te stem
men, dat in de courant een stukje ver
schijnt. Hij zegt niet van „gedrukte lof
uitingen" te houden. Zo slaagde een
journalist die een goede vriend van hem
was er niet in hem voor het forum van
zijn lezers te halen. Die vriend stuurde
er namelijk een jonge verslaggever op
uit, die proberen moest een stukje los
te krijgen, toen Jan Icas van Dijk en
zijn vrouw hun zilveren bruiloft vierden.
„Je kunt een borrel krijgen, je mag
aanzitten aan het diner, je mag komen
feestvieren, want ik vind je een aardi
ge jongen; maar je krijgt geen stuk
je", heeft Van Dijk tegen hem gezegd.
Daarop riposteerde onze collega, dat
hij voor zijn baas met een aardig ver
haaltje thuis moest komen. De zilveren
bruidegom heeft zijn hartelijke uitnodi
ging herhaald en mede bestemd voor
zijn vriend-journalist. „Maar geen stuk
je". Jaren later, toen Jan Icas van Dijk
zestig jaar werd, heeft de journalist
wraak genomen. Hij bracht hem een
vriendelijke hommage in deze courant,
zonder dat de heer Van Dijk er ook
ook maar iets van wist.
Jan Icas van Dijk mag terugzien
op een rijke amateurtoneelcarrière,
welke in een bijzonder licht zal wor
den geplaatst als hü over twee jaar
zijn gouden jubileum bij „Alber
dingk Thijm" hoopt te vieren. Hij
heeft ook een gelukkig leven achter
de rug. Zelf placht hij daarvan vaak
te zeggen: „Ik heb een lieve vrouw,
schatten van kinderen, een prachtig
huis en weinig geld".
Hns.
Advertentie
Advertentie
tabletten, poeders
of cachets
