Nieuwe plannen voor de
honkbalcompetitie
Amerikaans honkbalveld voor
PSV in Eindhoven
Jersey met zilverdraad j Commissie-Jansen wenst
een nieuw „doctoraal
examen voor leraren
Gevaar van onbevoegden in
pedagogisch-didactisch opzicht
DONNER staat op winst
tegen Roessel
Barendrecht niet kansloos
tegen Van Scheltinga
3
X OF M
ik ÊfebS
Moeilijkheden voor
Jack Kramer in
Australië
RAPPORT OVER LERAARSOPLEIDING
ln Oostenrijk
Maatregelen tegen
rebellerende clubs
d'uïïS. n,,1,0™°
DINSDAG 16 DECEMBER 1958
PAGINA 7
Cooper in Australische
Daviscupploeg
„Dure" tenniscircus
mag niet optreden
Nationale biljarttitel
ereklasse 71/2
door
J. H. DONNER
Gouden fluit voor
arbiter Guigue
Zaterdag-puzzïe
Examens
door
ACATHA CHRISTIE
L. W. VAN DER HEEM
WORDT 65 JAAR
Wet gewetensbezwaren
militaire dienst
iiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiimiimiiiiiiiiitiiiiiiiiiiin
(Van onze honkbalmedewerker)
Hoewel de zomersporten nog diep in
de winterslaap vertoeven, beginnen de
honkballers reeds te ontwaken door de
nieuwtjes welke uit hun wereldje nu al
doordringen. Zo zal Ajax, dat door velen
als vereniging was afgeschreven, spring
levend, met een nieuw bestuur seizoen
1959 ingaan. Dit seizoen wordt toch al
goed begonnen, want in Eindhoven zal
dan een echt Amerikaans honkbalveld
in gebruik worden genomen. Het bonds
bestuur loopt met plannen rond voor
een nieuw competitie systeem, terwijl
overschrijvingen voldoende stof tot spre
ken geven, tot en met de eerste bal ge
worpen zal worden.
Met de honkbalafdeling van Ajax
ging het niet best de laatste jaren. Een
paar gemiste promotie-kansen, weinig
medewerking van de voetballers, en een
oncompleet bestuur, hadden de be
staansmogelijkheid van de Rood-Witten
op losse schroeven gezet. Dit gaat nu
anders worden. Bremer heeft zich aan
het hoofd van de Ajaeieden genlaatst
Ook Evert van Tuyl, is weer terug1
gekeerd Coach Ab Hordijk deed toe
zegging de club weer te leiden terwijl
't voetbalbestuur haar steentie bii droeg
fen0r'Deetak?^dVe^- beschikbiar te stel®
sekretaris 6 lm NiePotb blÜft de
De Gemeente Eindhoven, waarin
slechts een honkbalclub speelt, heeft
aan het reds mer dan twintig jaar
spelend PSV een echt Amerikaans honk
balveld gegeven. Op zondag 19 april
1959 zal aan de Stratumseweg in Eind
hoven feest zijn. Dan wordt dit veld
geopend. Het Ned. Bor.dsnegental treedt
dan aan tegen de Walcon Flyers (USA)
Wanneer volgt de hoofdstad, met
meer dan 31 verenigingen en 75 spelen
de negentallen?
Het bondsbestuur loopt met plannen
rond, het huidige competitiestelsel, in
gaande seizoen 1960, te wijzigen. Er
wordt gedacht aan twee hoofdklasse
van ieder zes teams, die een dubbele
competitie zullen spelen. Ieder negen
tal ontmoet dat vier maal dezelfde te
genstander. De overgangsklassen moe
ten verdwijnen, en er zouden klasse
worden gemakt voor de reserve teams,
die nu gewoon in de landelijke compe
titie meedoen, met alle problemen die
daaruit voortvloeien. Twee jaar gele
den heeft al eens een dergelijk plan bij
de vereniging ter overdenking gelegen.
Het ging toen niet door omdat, hoe
raar het ook klinkt, een van de zeven
bondsbestuursleden er tegen was, plus
een minderheid van clubbesturen, die
Voor het grootste deel het eigenbelang
Voor dat van het ..onkbal lieten gaan.
Hoewel het Bondsbestuur het recht
heeft, zonder ruggespraak met de clubs
een gewijzigde competitievorm door te
voeren, heeft zij van dit recht geen ge-
Advertentie
Van Nelle bestellen!
bruik gemaakt. Opnieuw zullen de stem
men van de verenigingen in deze materie
geteld worden. Opnieuw zal het honk
bal-belang dus afhankelijk worden ge
steld van hen, die, het verleden heeft
het al bewezen, allereerst het belang
van de eigen enge kring bekijken. Een
krachtig positief beleid van het Bonds
bestuur was hier op zijn plaats geweest.
Jammer dat schijnbaar de kracht ont-
br®?b;t.dit te realiseren.
Elk jaar, tegen de datum van 31 de
cember komen de overschrijvingen los.
Na deze datum is het namelijk niet
meer mogelijk van club te veranderen
voor het aanstaande seizoen. De nieu
we hoofdklasser WVHEDW ziet zijn suc
cesvolle coach Frits Meyer definitief
op zijn ledenlijst- prijken. Hiervoor
moest hij bij de sekretaris van OVVO
worden afgevoerd. Ook van Lieshout
van TIW gaat naar WVHEDW. VVGA
ziet de korte stop Walker van Ajax ko
men. Hiertegen staat echter het ernsti
ge verlies van de jonge werper Beid-
schat, die naar EHS gaat. De voorzit
ter van HHC, Jaap Hartog, die ook als
coach van zijn vereniging optrad, geeft
deze laatste funktie nu m handen van
de bekende speler Henk dé Bruin.
Wimbledon-kampioen Ashley Cooper,
Neal Fraser, Mal Anderson en Rod
Laver zullen Australië vertegenwoordi
gen in de finale van het toernooi om
de Davis-cup, die 29, 30 en 31 decem
ber te Brisbane zal plaatsvinden. De
heer Hopman is non-playing captain
van de Australische ploeg. De tegen
stander van Australië is de winnaar
van de wedstrijd Italië-Verenigde
Staten.
Advertentie
Van Nelle bestellen!
Advertentie
Van Nelle bestellen!
Jack Kramer, de „baas van het ten
niscircus", heeft maandag gereageerd
op de plannen van de Australische ama
teur tennisbond or- hem en zün profs
van de amateurbanen over de gehele
wereld te verbannen. „Mijn mensen
zouden ook in oktober, november en de
cember kunnen spelen, tegelijk met het
amateurseizoen," zei hij.
In Australië heeft de tennisbond, die
al jarenlang het amateurisme probeert
overeind te houden, de aangesloten
provinciale clubs erboden Jack Kra
mer en zijn groep dure tennisprofs op
hun terreinen te laten „optreden". Men
heeft Kramer verweten dat hij onder dit
verbod probeert uit te komen. „Hoor
eens, ik ben door deze clubs benaderd.
Zij wilden mijn spelers uitnodigen en
stoorden zich niét aan het verbod."
Hij was wel boos óver de pogingen
van de tennisbond om alle amateurba
nen voor hem te sluiten. „Hoelang
moet ik nu de andere wang nog toe
keren? Ik kan ze het heus nog moei
lijker maken dan nu. Ik zou mijn men
sen in het amateurseizoen, oktober, no
vember en december, kunnen laten
spelen."
Kramers principe is dat iedereen die
goed tennis wil zien, daarvoor moet be
talen. „En iedereen moet betalen als
hij de heste tennissers van de wereld
in actie wil zien. Het spijt me dat al
deze herrie is ontstaan. Maar als ik wil
kan ik hier mijn eigen tennisbanen
krijgen, zoals ik die in Europa en Ame
rika al heb".
(Van onze onderwijsredacteur)
Het Centrum voor Staatkundige Vorming heeft een rapport gepubli
ceerd over de opleiding van leraren voor het v.h.m.o. en wel in het bijzon
der van de leraren doctorandi. Het is het derde rapport van de commissie-
Jansen, welke commissie reeds eerder studies het licht deed zien over de
doelstelling en de vrijheid van het v.h.m.o. Het rapport schenkt bijzondere
aandacht aan de plaats van de pedagogisch-psychologische en de didak-
tisch-methodologische scholing van de toekomstige leraar. Weloverwogen
wordt een zodanige wijziging van de vakwetenschappelijke vorming voor
gesteld, dat zonder verlenging van de totale duur der opleiding beide op
leidingen tot één geheel verenigd worden; de opleiding voor het beroep
van leraar moet in de vakwetenschappelijke opleiding geïncorporeerd
worden.
Het bestuur van de Oostenrijkse voet
balbond heeft aangekondigd, dat in de
toekomst strenge maatregelen zullen
worden genomen tegen clubs die weige
ren spelers af te staan aan het natio
nale team. Verenigingen die hun spe
lers niet willen afstaan stellen zich bloot
aan geldstraffen, intrekking van de to
to-faciliteiten en een verbod naar het
buitenland te mogen reizen.
lamfnerbfï kampioenschap van Neder-
der 71/2 Stoot biljart anker ka-
nuari a.s te y,an 22 tot en met 25 ja-
zullen de „„Nflmegen wordt gespeeld,
men. P. v d gende biljarters deelne-
Wijnen (Rotterdam), M.
wijk-, H. de c-de Ruijter (Waal-
(Amsterdam), h ivt .^amPen"' Mol
Scholte (Eindhovemi2 („Derl HaaS>. H.
sterdam n A- Jacobs (Am-
Ook Kees van Oosterhout h a
kampioenschap ingeseh*lhad voor dit
trok zich vrjwillig teru/G/en' maar
heel voor te bereiden 0f> w ge~,
voor het ereklasse kampi0eb^ tournooi
banden. Van Oosterhout is nl tnallf"
de voorwedstrijden voor de hóofauii!
se driebanden met het buSf:
fraaie gemiddelde van 0.746 naar |I
ereklasse gepromoveerd. ae
In de finale van het kampioenschan
van Nederland hoofdklasse groot bil
jart drie banden die van 8 tot en niet
11 januari in Den Haag wordt gespeeld,
hebben zich uit de voorwedstrbden de
I°lgende biljarters geplaatst W van
?raam (Diemen), M. Kok Zeddam),
Krielaars (Bavel). J- Li h"
M«+am)' G- Lorist (Amsterdam), H.
etz (Den Haag) B. Oosterhuis (Am-
sterdam en G Peters (Arnhem).
Vijf ronden oud is de wedstrijd jm
het kampioenschap van Nederland. Het
tournooi is bijna halverwege.
In deze vijfde ronde had ik t gele
genheid een concurrent uit te schakelen.
AI heeft Roessel tot nu toe niet veel la
ten zien, hij blijft een gevaarlij!- spe
ler. Bovendien had hij wit. Hij zal de
partij gaan verliezen. Hoe dit zo kwam
kunt U hieronder zien.
Eindelijk heeft Spanjaard een partij
tot een goed einde gebracht en gewon
nen. Zijn slachtoffer was Van Donk.
De Utrechtse advocaat gaf opnieuw blijk
dat hij een van de meest fantasierijke
spelers van Nederland is. De complica
ties in zijn partij uit deze 5e ronde wa
ren welhaast niet te overzien, maar
Spanjaard hield het hoofd koel en vond
tenslotte een afwikkeling naar een ge
wonnen eindspel.
Vermoedelijk gaat ook Jonkman zijn
eerste vUle punt behalen. Orbaan be
handelde een Panno-verdediging van het
Komngs-Indisch wat al te optimistisch,
iiien komngsaanval, uit nood geboren,
werd door Jonkman deskundig afgesla
gen. Hij had toen twee pionnen meer.
Zoals de partu thans ctaat, moet hij win-
c
26. Tal-cl
27. Le4xc2!
28. Lc2xa4
29. Kglxfl
30. Lb2xa3??
Tf8-c8
Tdlxcl
Tclxflt
Lc5xa3
Onbegrijpelijk. De winst was hier voor
zwart zeer moeilijk indien al mogelijk.
De kracht van het witte loperpaar is
enorm. Ik herinner mij, eens een partij
gezien te hebben waarin ongeveer de
zelfde situatie zich voordeed. Daar wa
ren echter wederzijds 3 pionnen op de
koningsvleugel. Dat werd toen remise.
Het leek mij dat het hier met 4 tegen 4
wel te w:nnen was, maar dat zou zeer
moeilijk geweest zijn.
30.
Tc8-a8
31.
La4-c6
Ta8xa3
32.
f2-f4
Kg8-f8
33.
Lc6-f3
Kf8-e7
34.
Kfl-f2
Ke7-d6
35.
Lf3-b7
Kd6-c5
36.
Lb7-f3
Kc5-d4
37.
Lf3-c6
e6-e5
38.
f4xe5
Kd4xe5
39.
Lc6-f3
f7-f5
40.
Lf3-c6
f5-f4
41.
Lc6-f3
Ta3-c3
42.
Kf2-g2
Ke5-f5
43.
Kg2-f2
Kf5-e5
44.
f2-g2
f4xg3
45.
Kg2xg3
Ke5-f5
46.
h2-h3
Tc3-a3
Advertentie
Van Nelle bestellen!
Maurice Guigue, de man die in
Stockholm de finale van het toernooi
°m de wereldbeker heeft geleid, zal
van de Braziliaanse voetbalbond als
herinnering aan deze wedstrijd tussen
^caziiië en Zweden een gouden scheids-
rechtersfluit ontvangen.
Het kostbare voorwerp wordt de gen-
?arnie uit Marseille aangeboden tijdens
net bezoek dat hij op uitnodiging
van de wereldkampioenen binnenkort
aan Brazilië zal brengen.
het kryptogram ran zaterdag j.l.
ontbrak de aanduiding van 16, hori
zontaal. Zij luidt: Gis maar raak, Nora,
jammer, dat jij die vreemde vrouw
niet kent.
De tweede „replay" uit de tweede
ronde van de competitie om de En
gelse voetba.beker tussen Crystal Pala.
ce en Shrewsbury is geëindigd in een
ahZefe voot; Costal Palace, dat in
nen. Een zeer rommelige partij speelden
Barendregt en Van Scheltinga. Voort
durend stond Barendregt, die wit had,
iets beter, maar hij overhaastte zich toen
het er op aan kwam zijn voordeeltje tast
baar te maken. Van Scheltinga won ach
ter elkaar 2 pionnen en meende toen
waarschijnlijk gewonnen te staan. Vlak
voor het afbreken heeft hij een ver
keerde zet gedaan. Het lijkt mij dat nu
Barendregt, ondanks zijn 2 pionnen min
der, zal winnen.
Hoewel met wit spelend, heeft Van
den Berg niets kunnen beginnen tegen
het solide spel van v. Weezel. De partij is
afgebroken in een lopereindspel, dat iets
beter staat voor zwart. Veel zal er ech
ter wel niet in zitten.
Roessel
Donner
Pg8-f6
e7-e6
Lf8-b4t
1. ,2-c4
2. d2-d4
3. g2-g3
Het is om dit lastig schaak, dat men
tegenwoordig het Catalaans weinig meer
speelt.
4. Pbl-d2 c7-c5
5. d4xc5 Lb4xc5
6. Lfl-g2
offar'e®sel laat zich niet intimideren. Het
op f 2 is nu niet correct.
®- Pb8-c6
l- Pgl-f3 0-0
Wit is Lc5-e7
komt door^ rL onhandig opgesteld. Dit
paard op dP. slechte positie van het
9. a2-a3 a7-a5
10. Pd2-bl'
Zeer begrijpelijk, maar g]echt
b3 is nu een dodelijke zwakte voor
W1 DdVcl Rc6-e5!
14. Dal-c2 Pe5xc4
15,.Pc3xa4 Pc5xa4!
Leek mij beslist beter dan op pion
winst te spelen met 15q<a4. 16. b3
Pb3: 17. Db3: Pb6.
16. Dc2xc4 d7-d5
17. Dc4-d3 Lc8-d7
Zwarts stukken vliegen er uit. Er
dreigt 18Pc5.
18. Pb5-c3 Pa4-c5
19. *">d3-d' d5~d4!
Als nu het witte Paard wijkt, ver
over zwart met 20. Ts4 het veld b3
en dat zou fataal zijn.
20. b2-b4! d2xc!
21. b4xc5 ke7xc5
22. Lg2xb7 Ld7"?2
23. Ddlxd8 Ta8xd8
24. Lb7-e4 c3-c2
Lang heb ik hier nagedacht. Zoals het
nu gaat kan wit onder opoffering van
de kwaliteit zich staande houden. Maar
ik zag geen betere weg voor zwart.
25. Lcl-b2 Td8-dl
Wit gaf hier de zet af. Hij staat ver
loren.
De afgebroken partij uit de 3e ronde
tussen Van den Berg en Van Donk werd
voorts uitgespeeld en door Van den Berg
gewonnen.
Na de 5e ronde luidt de stand: 1. Don
ner 2% pnt. 2 afgebr. part.; 2. Van
den Berg 2punt. -f 1 afgebr. part. (uit
4 part.); 3. Spanjaard 2% pnt.; 4. Cort-
lever 2 pnt. 2 afgebr. part. (uit 4);
5. Roessel 2 pnt. 1 afgebr. part.; 6.
Van Scheltinga 1% pnt. 2 afgebr. part.
(uit 4); 7. Barendregt iy2 1 afgebr.
part.; 8 en 9. Orbaan en Van Donk bei
den 1 punt 1 afgebr. part. (uit 4); 10.
Jonkman 1 pnt. 1 afgebr. part.; 11. Van
Weezel pnt. 2 afgebr. part.
Advertentie
Van Nelle bestellen!
iiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiimmi
AMSTERDAM, 15 dec. Cand. soc.
aardrijkskunde: A. W. v.d. Ham en A.
A. Jaarsma (Amsterdam).
AMSTERDAM, 15 dec. Doet.
theologie: J. H. Primus, Grand Rapids
Michigan, kand. economie: D. H. Dij-
kink, Amsterdam, G. Daleboudt, Nijme
gen, F. D. J. Goldschmeding. Amster
dam.
's-GRAVENHAGE, 15 .ec. Voor de
te Amsterdam gehouden examens En
gels MOB zijn geslaagd: mej. N. Borst
te Bergen (N.H.) A. Bor te Noordeloos
P. Geurtsen, te Boskoop, F. C. Klaver
te IJmuiden, W. H. Leendert te Heer
len, Th. P. Fransen te Emmen, mej.
A. Zandvliet te Voorburg en J. H. W.
Hoofd en H. B. Meijer te Hogezand.
UTRECHT: 15 dec. Staatshuishoud
kunde en tatistiek M.O.Ir. H. Th. Hol
lenkamp, Amsterdam; J. A. van
Putjenbroek, Hilvarenbeek, H. Reids-
ma, Hattem; G. Koolstra, Leeuwarden.
UTRECHT, 15 dec. Doet. rechts
geleerdheid: E. Bunte, Curasao, K. F.
A. Westerling, Blaricum.; doet. theo
logie: ds. P. Middelkoop, Driebergen,
ds. Sien Tjien Hing, Utrecht.; doet.
aardkunde; J. D. A. Zijderveld, Utrecht.
Vee-arts examen; Waltenburg, Epe, R.
M. Barkema, jSIoorderhogebrug (Gr.)
N. G. H. Schutte, Vasse.doet. genees
kunde: F. A. M. Hoefsloot, Arnhem,
mej. M. A. J. L. Verpalen, Utrecht,
C. Wagenmaker, Rotterdam, C. van
Weerden, Utrecht.; cand. Ned. letteren:
C. H. Nabben, Utrecht; Doet. klass. lett.
mevr. D. v.d. Brink-de Boer, Rotter
dam. semi-artsexamenW. Bax, Heer
len, G. Hennemann, Utrecht, C. E. de
Jonge, Heerlm.arts-examen: J. van
Gent, Gouda, P. A. van Keep, Breda
Tan Twan Bic, Utrecht.; tandarts-exa
men; mevr. M. Vaandrager-Renk, Utr.
H. Freyer, Amsterdam-Z, L. G. A. van
Lith 's Hertogenbosch.
UTRECHT, 16 dec. De heer H. J.
Swart te Nijmegen is gepromoveerd
tot doctor in de wis- en natuurkunde,
op een proefschrift, getiteld: „An in-
vestignation of the mycoflora in the soil
of some mangrove swamps".
De heer J. Swa- die te Utrecht bio
logie studeerde, is lector aan de uni
versiteit van Witwatersrand te Johan
nesburg in Zuid-Afrika. Promotor was
prof. dr. J. Lanjouw.
LEIDEN, 15 dec. Doet. recht; A. S.
Maas Geesteranus-Lange te Eindhoven,
mej. F. D. van der Sluis te Breda, en
G. v van der Feltz te Nijmegen, M.
C. Hering te Haarlem en J. M. Gerrit-
zen te Den Haag. Cand. psychologie:
mej. W. S. Zuur te Delft, J. Kaayk te
Voorschoten, J. W Mojet te Den Haag
en J. A. M. van Hameren te Leiden.
Prop. godgeleerdheid: mej. C. W. de
Gr: eff te Den Ha mej. C. A. Can-
neman te Hoorn, mej. V. Terlaak te
Scheveningen, G. J. van Hartesveldt te
Leiden.
Doet. godgeleerdheid: mej. E. Vijl-
brief te Leiden.
EINDHOVEN: r.-k. school voor Maat
schappelijk werk. Dames: W. Barben,
Hilvarenbeek; S. Bazelmans, Eelst; M.
Brackel, Eindhoven; G. Breevaart,
Valkenswaard; C. v. Bussel, Eindho
ven; M. Coppes, Eindhoven; A. v. Dijk,
Boekei; Th. v. Heyningen, Kerkdriel;
A. Kees, Helmond;; T. Luykx, Eindho
ven; H. v. d. Putten, Veghel; H. de
Roy, Vught; A. Sleegers, Erp; H.
Starrowsky, Eindhoven; G. van Stra
tum, Geldrop; S. Trienekens, Treebeek;
H. Visser, Zevenaar; H. de Vries,
Nuenen; A. v. Weizen, Deventer.
TV e japon van het plaatje,
J een model van Polly
Peck, Londen, is van 1
het soort dat iedere vrouw
graag in haar garderobe heeft. E
Het is een jurk met feestelijke
allure zowel door het brede i
1 decolleté waar best een E
collier in mag en het E
draperie-spel en het is tevens
een makkelijke jurk. Makke- S
lijker om te dragen dan al die
hele strakke gevallen waar
eerlijk gezegd maar weinig
E vrouwen zich echt content in jj
voelen. De soepele plooienval E
dankt dit model aan het mate-
riaal, jersey doorweven met E
een zilverdraad, het zogenaam- E
de lurex. Dezer dagen is er E
in Londen een show gehouden
5 van modellen, vervaardigd
van materialen waarin dit
E glanzende metaaldraad was
E verwerkt. Zelfs zomerse katoen i
E doorweeft men met gouden
E motiefjes, die tegen de was
bestand heten te zijn. Maar
ook bouclé, mohair en jersey
E krijgen een finishing touch i
E van deze subtiele glinstering. E
Om niet te vergeten de tweeds. E
E Op de show toonde Rodier,
E de bekende Franse stoffen-
S fabrikant, tweeds in wit, zwart
E en zilver. Zijden imprimé's
bedrukt met Oosterse dessins I
1 worden ook al doorweven E
met goud en het meest spec- E
taculair is wel zwart fluweel E
waarin gouden arabesken.
Kostbaar en strelend als in de
S renaissance. Het metaalgaren
E dat de naam lurex draagt is
E een produkt van een Ameri-
E kaanse industrie die een
E dochteronderneming heeft in E
Engeland. Het garen voor de E
afzet op het Europese vaste- E
land wordt vervaardigd in
Amsterdam.
ÜiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiimiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiimnïï
Heren: P. America, Tilburg; J. An-
negran, Amsterdam; J. van Arem, Ber
gen (N.H.); A. Beemster, Rotterdam;
P. van Dieten, Beugen; C. van Don
gen, Utrecht; F. Geurts, Ravenstein; H.
Heydeman, Den Bosch; J. van Ier
land, Tilburg; W. Joosten, Helden; L.
van Kampen-Nunspeet; J. van Oostveen
Oosterwolde; A. Scheepers, Groningen;
J. Scheffers, Eindhoven; W. Spekking,
Amstelveen; N. Steultjens, Roermond;
A. Thomassen, Den Bosch; X. Tilman,
Den Bosch: A. Veltman, Ulft: A. Ver
meulen, Utrecht; A. v. d. Vijfeyken,
Helmond.
De gedachtenvorming in de commis
sie heeft er toe geleid, dat in zeven
punten een schema voor de academi
sche leraarsopleiding werd ontworpen.
Bij de verdere bespreking van dit
schema heeft men het voor en tegen
van de zeven punten onder ogen gezien.
De conclusie luidde tenslotte, dat met
het ontwerp wordt voldaan aan alle
eisen, die gesteld moeten worden aan
een wetenschappelijk gevormde opvoe
der. Een kernpunt in de nieuwe opzet
vormt het „doctoraal examen voor le
raren"; men meent, dat degene, die dit
examen heeft afgelegd qua weten
schappelijke ontwikkeling in geen en
kel opzicht achter behoeft te staan bh
degene, die enig ander doctoraal
examen heeft gedaan. Het schema is in
het kort als volgt samen te vatten:
1. De academische ieraarsopleiding
omvat eerst een candidaatsexamen,
waartoe voor een aantal vakken col
leges moeten worden gevolgd, die
door een meer algemene vakweten
schappelijke behandeling van de stof
het candidaatsexamen geschikt ma
ken om daarop na het doctoraal
examen onderwijsbevoegdheid in de
bedoelde vakken te verlenen.
2. De vakwetenschappelijke studie voor
het doctoraal moet omvatten een
diepgaande bestudering van slechts
één vak, of wanneer daartoe aan
leiding bestaat van onderdelen
van een of meer vakken, met dien
verstande, dat de omvang gelijk
blijft aan wat thans bet hoofdvak
wordt genoemd.
S. De pedagogische, psychologische en
didactische scholing komt in volle
omvang in de plaats van de gebrui
kelijke twee bijvakken voor het doc
toraal.
4. De studie voor dit nieuwe doctoraal
mag niet vergeleken worden met de
studie voor een baccalaureaats-
examen. Het doctoraal voor leraren
moet dezelfde bevoegdheid tot pro
moveren geven als andere doctoraal
examens in dezelfde faculteit.
5. Aan het doctoraal examen wordt de
bevoegdheid ontleend tot het geven
van onderwijs in alle vakken, die bh
het candidaats daarvoor zijn aange
wezen, onder voorwaarde, dat by het
doctoraal examen de didactiek van
elk vak volgens te stellen eisen aan
de orde is gekomen.
6. De leraar begint met een praktijk
jaar. waarin hij niet meer dan 16
lessen per week geeft, doch gesala
rieerd wordt naar een volledige be
trekking.
7. In de regel zullen de leraren docto
randi de verbeterde leraarsopleiding
hebben genoten. Wanneer er daar
naast toch nog leraren met een an
der doctoraal examen in de school
komen, dan kan dit voor de school
een eigen betekenis hebben (bijvoor
beeld: contacten met het maat
schappelijk leven), doch de leraren,
die de leraarsopleiding hebben ge
volgd, zjjn krachtens die opleiding
de aangewezen docenten voor alle
klassen, niet alleen 'oor de lagere.
Het rapport gaat er van uit, dat het
v.h.m.o. zoveel waard is als zijn lera
ren waard zijn. Misschien is er "een tijd
geweest, waarin de leraar na zjjn vak
wetenschappelijke studie bh zijn intre
de ir de school kon volstaan met te han
delen op basis van traditie en intuïtie,
zich spiegelend aan de docenten, van
wie hh zelf eens les had gehad, of aan
ervaren collega's. Sedert lang is er ech
ter zoveel veranderd in het beeld van
de school, dat het niet verantwoord
meer is om nu nog voort te gaan op
een wijze, die zelfs maar in schijn aan
dit verleden zou herinneren. De leerstof
wordt voor een aantal vakken steeds
moeilijker en omvangrijker; de leraar
moet niet alleen zijn vak kennen, doch
ook de methodiek en de didactiek van
dat vak. Bovendien vertoont het
groeiend aantal v.h.m.o.-leerlingen een
toenemende verscheidenheid van aan
leg, begaafdheid, belangstelling en be
stemming, terwijl de geestelijke en mo
rele bagage, die van huis uit wordt
meegebracht, sterk verschilt. Het ge-
AcLvertentie
Van Nelle bestellen!
20
heeft hh hier vroeger gewoond en is nu vertrokken.
Zal ik 't even voor U vragen?"
Maar de vreemde vrouw gebaarde snel, dat Tup
pence dat niet moest doen. „Neen, neen. Ik me ver
gist. "erontschuldig, alstublieft."
Toen draaide ze zich vlug om en liep snel de
heuvel af. Tuppence staarde haar na; om de een
of andere reden was haar achterdocht opgewekt.
Er was iets tegenstrijdigs in de manier van doen
van de vrouw en haar woorden. Tuppence had het
gevoel, dat „Mr. Rosenstein" een verdichtsel was
en dat de vrouw de eerste beste naam had genoemd,
die in haar opkwam.
Tuppence aarzelde een ogenblik en begon de an
der achterna te lopen, heuvel-afwaarts.
Iets, dat ze alleen kon beschrijven als een opwel-
Min of meer onbewust dempte Tuppence het ge- ling, deed het verlangen in haar opkomen de vrouw
luid van haar voetstappen; ze liep op haar tenen te volgen.
voorzichtig verder. Spoedig daarna bleef ze echter stilstaan.
De vrouw hoorde haar pas toen ze vlak bh was Die vrouw volgen zou op nogal opvallende wijze
en draaide zich geschrokken om. de aandacht op haar zelf vestigen.
Het was een grote vrouw eenvoudig, zelfs ar Het was heel duidelijk, dat ze op 't punt gestaan
melijk gekleed, maar met een opvallend gezicht, had Sans Souci binnen te gaan, toen ze met de
Ze was niet jong meer, waarschijnlijk tussen de vrouw sprak; terugkeren zou het vermoeden doen
veertig en vijftig, maar er was iets tegenstrijdigs rijzen, dat Mrs. Blenkensop iemand anders was, dan
in haar gezicht en de wijze waarop ze gekleed was. ze zo oppervlakkig leek dat wilde zeggen, als die
Ze had blond haar, hoge jukbeenderen en moest vrouw werkelijk deel uitmaakte van het vijandelijke
vroeger - eigenlijk was ze dat nog 1 nap geweest complot.
zijn. Een ogenblik had Tuppence het gevoel, dat Neen, tot elke prijs moest Mrs. Blenkensop bljj-
het gezicht van de vrouw haar vaag bekend voor ven wat ze scheen.
kwam, maar dat gevoei ebde weg. Het was, dacht ze, Tuppence keerde zich om en liep de heuvel weer
een gezicht om niet gauw te vergeten. op. Ze ging Sans Souci binnen en bleef een ogen
Klaarblijkelijk was de vrouw ontsteld, want de blik in de hall staan. Zoals gewoonlijk in de voor-
schrik, die even over haar gezicht gleed, ontging middag, scheen bet huis verlaten; Betty deed haai
Tuppence niet. Vreemd, vond ze. slaapje en de andere gasten waren gaan rusten
Ze zei: „Neemt U mij niet kwalijk, maar zoekt of uitgegaan.
U iemand?" Terwijl Tuppence in de donkere vestibule stond te
De vrouw sprak langzaam en met een vreemde denken over naar laatste ontmoeting, ving ze piot
tongval; ze sprak de woorden zorgvuldig uit, alsof seling een zwak geluid op. Het was een geluid,
^nihoofd geleerd had. „Dit huis is Sans dat ze heel goed kende: de zwakke echo van een bel.
to n, De telefoon va.i Sans Souci stond in de vesti
ni '„^„,,3 -0n r' U iemand spreken?" bule. Het geluid, dat Tuppence zo even gehoord had.
zweeg een onderdeel van een seconde was het geluid van de hoorn van een neven-toestel,
vroeg: „U kunt mj zeggen, alstublieft. Er die wordt afgenomen of weer wordt neergelegd. Er
woont een zekere Mr. Rosenstein daar? Neen?" was één neven-toestel in huis: in de slaapkamer
„Mr. Rosenstein. Tuppence schudde haar hoofd, van Mrs. Perenna! Tommy zou in zo'n geval ge-
„Neen, ik ben bang van niet. Maar misschien aarzeld hebben, maar Tuppence aarzelde geen ogen
blik. Heel zachtjes en voorzichtig nam ze de hoorn
op en bracht die aan haar oor!
Iemand gebruikte het neven-toestel. Het was de
stem van een man. Tuppence hoorde zeggen:
alles gaat goed. Dus, zoals afgesproken, op de vierde
De stem van een vrouw zei: „Ja, doorgaan."
Er was een „klik" toen de hoorn werd neergelegd.
Tuppence had haar voorhoofd gefronst. Was het de
stem van Mrs. Perenna? Het was moeilijk te zeggen,
afgaande op die drie woorden! Als het gesprek wat
langer had geduurd het zou natuurlijk ook een
gewoon gesprek kunnen zijn
In de woorden, die ze had afgeluisterd, lag be
paald niets anders opgesloten
Het licht, dat door de deur naar binnen viel, werd
eensklaps verduisterd.
Tuppence schrok op en legde de hoorn neer, toen
Mrs. Perenna begon te spreken.
„Wat een mooie middag. Gaat U uit, Mrs. Blen
kensop, of bent U zo even thuisgekomen?"
Dus het was niet Mrs. Perenna, die in de kamer
van Mrs. Perenna had gesproken! Tuppence mom
pelde vaag iets over een prettige wandeling, die ze
had gemaakt en liep naar de trap.
Mrs. Perenna liep haar door de vestibule achter
na. Ze scheen groter dan anders en het viel Tup
pence op hoe sterk en gespierd deze vrouw was.
„Ik ga even m'n jas boven brengen," zei ze,
liep snel de trap op en botste, toen ze de hoek van
de overloop omsloeg, tegen Mrs. O'Rourke op, die
met haar enorm lichaam de weg versperde.
„Nou, r.ou. Mrs. Blenkensop, U schijnt veel haast
te hebben."
Ze ging niet opzij, maar bleef staan en keek glim
lachend neer op Tuppence, die net onder haar stond.
Zoals altijd was er iets schrikaanjagends in de glim
lach van Mrs. O'Rourke.
En eensklaps, ze wist niet eens waarom, was Tup
pence bang.
De i -ote, glimlachende Ierse met haar zware stem
die de weg blokkeerde en beneden Mrs. Perenna,
die haar onder aan de trap insloot.
Tuppence keek over haar schouder. Was het ver
beelding of lag er iets dreigends in het naar haar
opgeheven gelaat van Mrs. Perenna?
(Wordt vervolgd
brek aan homogeniteit van de klas
stelt hoge eisen aan de opvoeder. Ten
derde is er het feit, dat de kinderen
van deze tijd geestelijk en psychisch an
ders naar de school komen dan de jeugd
van enkele decennia terug. Zonder ken
nis van de pedagogiek en van de psy
chologie en zonder praktische oefening
onder leiding van een mentor zal me
nig leraar in de school van vandaag
niet voldoende tot zijn recht komen. De
leraar kan zijn persoonlijke verant
woordelijkheid tegenover de leerlingen
en tegenover de maatschappij niet lan
ger drager zonder zakelijk inzicht in de
wijze, waarop hij zijn taak moet vervul
len.
Bij het huidige tekort aan leraren
tracht men gegadigden voor dit beroep
te werven en te winnen. Daaraan zijn
niet alleen verbonden de bezwaren van
„onbevoegden" in vakwetenschappelijk
opzicht, doch misschien nog meer be
zwaren van „onbevoegden" in pedago
gisch-didactisch opzicht. Het actuele
tekort aan docenten mag in geen geval
alleen maar worden beschouwd als een
soort conjunctuur-verschijnsel. Voor al
les en misschien wel uitsluitend
is het een maatschappelijk structuur-
verschijnsel. Onder de studenten, die
zich voorbereiden voor een doctoraal
examen, waaraan onderwijsbevoegd
heid verbonden kan worden, zijn er niét
weinigen, die het antwoord op de vraag
of zij Ieraar zullen worden, zo lang mo
gelijk uitstellen. Niet zelden worden zij
daarbij geleid door een zekere voor
keur voor andere beroepen, om niet t®
spreken van een afkeer van het le
raarsberoep. Het toekennen van gelde
lijke beloningen om het Ieraarsambt
aantrekkelijk te maken is slechts een
materieel middel, waarvan in eerste
instantie geen ander effect verwacht
kan worden dan een numerieke ver
mindering van het lerarentekort. Van
veel meer belang is de voorziening in
een echt op het beroep van leraar ge
richte opleiding.
Het rapport haakt in op het werk van
andere commissies, die zich ook met
dit onderwerp hebben bezig gehouden
en het wijst op het onbevredigende in
de huidige situatie. De vraag moet ge
steld worden wat men nu eigenlijk wil
met de opleiding voor het beroep van
leraar. De commissie-Jansen heeft ge
tracht deze vraag te beantwoorden, al
pretendeert zij niet een volledige oplos
sing van het vraagstuk te geven. Terwjjl
men de zaak in onderzoek had ver
scheen het rapport van de commissie-
Langeveld, die zich had bezig gehou-
der met de pedagogische en didacti
sche voorbereiding van de leraren-m.o.
Daarnaast komt nu het rapport inzake
de leraren doctorandi te staan.
De commissie, die onder voorzitter
schap stond van dr. C. J. A. Jansen
S.J., had als leden drs. E. H. G. J. Kos
ter, dr. W. H. Beuken, drs. M. F. A.
Brok, dr. Ch. C. P. Pacilly en (gedu
rende enige tjjd) mr. C. E. Schelfhout.
Als adviseurs zijn opgetreden mag. dr.
J. G. Stokman O.F.M., prof. dr. J. A.
Huisman, prof. dr. H. H. Janssen, prof.
dr. A. M. J. F. Michels en dr A. A.
Weijnen.
Advertentie
Van Nelle bestellen!
Zaterdag viert de heer L. W. van der
Heem, mede-oprichter van de Van der
Heem-bedrijven zjjn 65-ste verjaardag.
De.. jotige Van der Heem bezocht
de rijks H.B.S. te Schiedam en begon
daarna, overeenkomstig een familietradi
tie, een militaire loopbaan.
Behalve toegewijd officier werd luite
nant Van der Heem echter ook een be
kwaam radio-amateur, evenzeer als zijn
jongere neef Jan van der Heem. Met
de ontvangers die oom en neef in him
vrije tijd voor vrienden en kennissen
vervaardigden hadden zij een dusdanig
succes dat het verantwoord werd ge
acht wat aanvankelijk een hobby was
in een bedrijfje om te zetten. Daartoe
werd 1 mei 1926 de firma opgericht
waarvan deel uitmrakten de' gepen
sioneerde majoor P. H. J. van der
Heem, diens jongere broer L. W. van
der Heem en een bevriend ingenieur
die twee jaar later uittrad.
Het werk aan de door hem gegrond
veste reeks bedrijven heeft de heer
Van der Heem niet verhinderd een
werkzaam aandeel te hebben in vele
verenigingen, schoolbesturen en ande
re organisaties. Voorts is hij president
o„ lid van het college van commissa
rissen van een uitgebreid aantal onder
nemingen. In 1949 werd hij benoemd tot
officier in de orde van Oranje Nassau.
Advertentie
Van Nelle bestellen!
Bij de Tweede Kamer ls Ingediend
een wetsontwerp „regeling inzake vrij
stelling van de militaire dienst wegens
ernstige gewetensbezwaren" (wet ge
wetensbezwaren militaire dienst). Dit
ontwerp strekt tot vervanging van de
wet van 23 juli 1923 en heeft tot doel,
door een nieuwe en meer concrete re
geling van deze materie de aan de nu
veldende regeling verbonden bezwaren
weg te nemen. Deze bezwaren, aldus de
memorie van toelichting van de minis
ters staf en Samkalden. richten zich in
hoofdzaak tegen drie punten, te weten:
de zeer summiere -egeling van de rech
ten en verplichtingen van hen wier ge
wetensbezwaren erkend zön, het ontbre
ken van een adequaat tuchtrecht en
het onvoldoende karakter van de gel
dende rafbepalingen.