NASSER bezorgd over de
rode invloed in Irak
WÉNNEKER
Politieagent geslagen en
het gezicht geschopt
m
GA
FLITSEN
Vier
m
provincies in China
opstand gekomen
Verset in de geboorteplaats
van Mao Tse-Toeng tegen
de commun
PASTERNAK na
de storm
PHILIPS
Opera-intendant
RADIO
Meer dan
staatshoofd
Westduits krediet voor Nijldam
Het probleem ishoe Sovjet-steun te
genieten zonder terrein af te staan
aan communisme
Verdachte veroordeeld tot vijf
maanden gevangenisstraf
Huurverhoging
in Frankrijk
Mis die
aansluiting
niet!
Yolgens inlichtingendienst der nationalisten
Vele brieven te beantwoorden en
gedachten aan nieuw groot werk
en teHevi
Ooïte Genever
oude genever
Paus Joannes XXIII
bezoekt zieken
en gevangenen
kerstboomverlichting
Mr. Evert Cornelis
SIEMENS
DINSDAG 23 DECEMBER 1958
PAGINA 5
zacht en
belegen
Overeenstemming
C.A.O. voor
dagbladjournalisten
„Dit zijn nazi-praktijken"
Prof. dr. H. J. Witteveen
lid Eerste Kamer
De C.A.O. voor de
metaalindustrie
Gouverneur Speeken
brink bezoekt Suriname
De inlichtingendienst van de Chinese nationalisten op
Formosa meldt volgens U.P.I. dat vier provincies op het
platteland in opstand zijn gekomen tegen het communisti
sche bewind. Het verzet is begonnen in Tibet, waar de
opstandelingen enkele verrassende successen op de commu
nistische troepen hebben behaald. Geruime tijd hebben zij
belangrijke stellingen bezet gehouden en tijdens een bepaald
stadium van de strijd verjoegen zij de communisten zelfs
naar de bergen. De communistische regering zag de toestand
zo ernstig in, dat de minister van defensie, maarschalk Peng
Teh Hoeai, in oktober naar Tibet is gestuurd om de opera
ties tegen de opstandelingen te leiden.
Keuze uit
12 fraaie garnituren
vanaf f6.35
Grote opdrachten voor
onze zeeslepers
President Nasser van de Verenigde Arabische Republiek en zijn naaste
medewerkers maken zich volgens berichten uit Cairo bezorgd over de toe
neming van de communistische invloed en het tanen van de hunne in
Irak. Een woordvoerder van de president, Mohammed Hassan ain Heikal,
verklaarde in een gesprek met het blad „Al Ahram", dat de „politiek van
vriendschap en samenwerking" tussen de Verenigde Arabische Republiek
en de Sovjet-Unie door de ontwikkelingen in Irak niet zal worden gewijzigd.
Deze samenwerking noemde hij een „schitterend voorbeeld voor alle kleine
neutrale landen in de wereld". Maar wel vroeg Hassan ain Heikal zich af,
of de communisten in het Midden-Oosten, die tot dusver „schouder aan
schouder met de Arabische nationalisten hebben gestreden", niet van de
„rechte lijn van het patriottisme" afwijken, als zij „de rode vlag in het
Midden-Oosten willen planten". Deze omzichtige verklaring van Nassers
Woordvoerder is karakteristiek voor de geestesgesteldheid, waarin de lei
ders van de V.A.R. zich thans bevinden. Zij moeten een oplossing vinden
voor de vraag, hoe zij de economische en politieke steun van de Sovjet-Unie
kunnen blijven genieten zonder tegelijkertijd snel terrein te verliezen aan
het Arabische communisme.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiMimiiiiiiiiiiiiiim
Advertentie
W>M
1693
LUIE'JRS BRANDERS
IcDAM Holland
vraagt
uw slijter
De onderhandelingen die in de afge
lopen maanden door delegaties van de
Nederlandse dagbladpers en de drie
journalistenkringen over een nieuwe
c.a.o. voor de dagbladjournalisten zijn
gevoerd, hebben tot volledige overeen
stemming tussen deze delegaties geleid.
Het door de delegaties aanvaarde
ontwerp zal thans aan de bevoegde or
ganen van de betrokken verenigingen
ter goedkeuring worden voorgelegd.
President Nasser zou volgens de be
richten hopen op wat meer tegemoet
komendheid van het westen, vooral van
de Verenigde Staten, teneinde op die
manier te kunnen ontsnappen aan de
noodzaak de Sovjet-Unie in alle opzich
ten haar zin te geven, welke eisen zij
ook aan haar hulpverlening verbindt.
Krachtens een gister in Cairo on
dertekende overeenkomst tussen de
V.A.R. en de Sovjet-Unie zullen er
in de V.A.R. met medewerking van
Rusland vijf nieuwe vliegvelden wor
den aangelegd en een aantal indus
trieën worden gevestigd, zo meldt ra-
dio-Caïro.
In een door het radiostation uitgezon
den communiqué van het centrale mi
nisterie voor industrie van de V.A.R.
wordt gezegd dat er in Cairo bespre
kingen zijn gevoerd tussen de voorzit
ter van de commissie voor buiten
landse betrekkingen van de Russische
ministerraad, Nikitin, en de minister
van industrie van de V.A.R., Abba?
Sidky.
Tijdens deze besprekingen zijn beide
partijen overeengekomen nieuwe indus
triële projecten uit te voeren op het
Egyptische gebied van de V.A.R.
De Verenigde Staten zullen een over
eenkomst ondertekenen voor het ver
pachten van een baggermolen van
22.000 ton aan de Verenigde Arabische
Republiek voor het uitdiepen van de
Middellandse-Zeekant van het Suez-ka-
naal, zo werd gisteren bekendgemaakt.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse za
ken deelde verder mede, dat drje Ame
rikaanse baggermaatschappijen in sep
tember contracten ter waarde van on
geveer 10 miljoen dollars met de Ver
enigde Arabische Republiek sloten voor
het uitdiepen van het kanaal over de
gehele lengte in de komende twee ja
ren.
Een woordvoerder van het West-
duitse ministerie van buitenlandse za
ken heeft gisteren medegedeeld, dat
Westduitse ondernemingen bereid zijn
een bedrag van 200 miljoen mark te
steken in het Egyptische project van
de dam van Assoean.
Hij voegde daaraan toe, dat de on
dernemingen van plan zijn deze inves
tering te doen in samenwerking met
andere westelijke landen. De regering
zal zo spoedig mogelijk een beslissing
nemen over het verzoek van de indus
trie de investering in de bouw van de
dam te garanderen. Ook zal een besluit
genomen worden, of de regering-zelf zal
helpen bij de bouw van de dam. De
woordvoerder zei, dat de Egyptische re
gering nog geen overeenkomst met de
Sovjet-Unie had gesloten over de bouw
van de dam.
„Wat u hebt gedaan, mag onder geen
voorwaarde bij fatsoenlijke mensen
voorkomen. Dat zijn n*J?V"Praktijken".
Dit zei gisteren de politierechter in
Den Haag tot een 24-jarige stoffeerder
uit Den Haag, die in de nacht van zon
dag 5 oktober j.I. een politieman, die
ïeeds bewusteloos was geslagen, nog
een schop in het gezicht had gegeven,
pe politieagent, de 25-jarige Jacob de
^os liep een hersenschudding, een
scheur in het kaakbeen en enige losse
kiezen op. Hjj kon een maand lang met
\Verken.
De politierechter achtte mishande
ling bewezen en veroordeelde de stor
meerder tot een gevangenisstraf van
v«f maanden waarvan twee voorwaar
delijk, met de bepaling dat de veroor
deelde zich zal moeten onthouden van
cafébezoek.
De officier van justitie, die de daad
van de stoffeerder „een lafheid al laf
heid" noemde had wegens openbare ge
weldpleging zes maanden gevangenis
straf met aftrek van voorarrest gevor
derd. Ook tegen een 43-jarige opper
man uit Den Haag, die aan de vecht
partij zou hebben deelgenomen, vorder
de hij zes maanden met aftrek. De
politierechter achtte opzet echter niet
bewezen, en sprak de opperman vrij..
Beide mannen zaten dronken in een
café in Scheveningen. Om half twee
kwam de politieman binnen om te
zeggen dat het sluitingstijd was. Er
vielen onaangename opmerkingen,
die uitliepen op een vechtpartij bui
ten voor het café. De opperman nam
de agent zijn knuppel af en zou hem
daarna van achter hebben vastgehou
den, terwijl de stoffeerder de agent
zo sloeg dat hij versuft op de grond
viel.
De verdediger van de opperman zei
in zijn pleidooi dat de opperman een
goedig mens was, die in zijn dronken-
Prof. dr. H. J. Witteveen heeft zijn
benoeming tot lid der Eerste Kamer
voor de V.V.D. aanvaard. Prof. Witte
veen vervult de vacature, ontstaan door
het overlijden van prof. mr. A. N. Mole
naar.
de
schap waarschijnlijk alleen maar
vechtenden had willen scheiden.
De verdedigster van de stoffeerder
wees erop dat de getuigenverklaringen
niet met elkaar klopten. Zij vroeg een
gedeeltelijk voorwaardelijke straf om
dat het gezin van de stoffeerder bij
een lange gevangenisstraf in financiële
moeilijkheden zou geraken.
De regering-De Gaulle heeft besloten
tot een belangrijke verhoging van de
huren voor alle percelen, die vóór 1948
werden gebouwd. De gebouwen die na
1948 tot stand zijn gekomen hebben
over het algemeen veel hogere huren.
De huurverhoging zal 5 tot 25 pro
cent per halfjaar bedragen. Tot de huur
verhogingen is besloten, om de huur
opbrengst in overeenstemming met de
onderhoudskosten te brengen. In geval
van onvoldoende onderhoud zullen de
huurders kunnen verzoeken hun wonin
gen in een lagere klasse te doen vallen.
Elk halfjaar zal een soortgelijke huur
verhoging van kracht worden, totdat het
nieuwe door de regering vastgestelde
huurniveau bereikt zal zijn. De minister
voor woningbouw heeft meegedeeld, dat
er voor 1959 een programma van 190
miljard frank is goedgekeurd voor de
bouw van woningen met matige huren.
De vakraad voor de metaalindustrie,
waarin wordt onderhandeld over een
nieuwe collectieve arbeidsovereen
komst, heeft in zijn vergadering van 18
december jl. besloten aan partijen bij
de CAO voor te stellen de per 31 de
cember 1958 aflopende CAO met drie
maanden te verlengen.
Aanvaarding van dit voorstel houdt
in dat gedurende deze drie maanden de
besprekingen met name over de ar
beidstijdverkorting, de versnelde in
voering van de werkclassificatie en de
afschaffing van de tariefbasislonen. in
de vakraad zullen worden voortgezet.
Advertentie
Onweerstaanbaar nemen de zware ma
chines van de Deltawerken bezit van
de provincie Zeeland. De dam door het
Veeregat is dit jaar half gereedgeko
men. De Zandkreek rs half afgesloten,
terwijl er nu reeds gewerkt wordt aan
de enorme sluis, die midden in deze
Zeeuwse zeearm komt te liggen. Ten
noorden van Bruinisse, waar de dam
tussen Schouwen-Duiveland en Goeree-
Overflakkee zal komen, wordt een
werkhoven aangelegd ten behoeve van
deze dam, een sluisput en een nieuwe
gemeentehaven. Deze week is de ring
om de bouwp"it van de toekomstige
sluis gesloten. In het voorjaar van 1959
zal de vissers- en handelsvloot van
Bruinisse de nieuwe gemeentehaven in
gebruik kunnen nemen. De tegenwoor
dige haven zal dan verdwenen zijn,
want er komt een zware Deltadijk
dwars door het haventje te lopen. Met
de binnenkanten van de haven meege
rekend, moet er totaal 4 km. oever
verdediging aangebracht worden. De
buitenzijde van de havendammen, on
geveer de helft van de totale lengte,
is al gereed. Arbeiders zijn bezig met
het bekleden van de buitenzijde van
de ongeveer 1 km lange havendam met
zware betonblokken.
Advertentie
Gebruik die
flitsaansluiting
op uw fototoestel.
Voor kiekjes
binnenshuis:
de leukste van
leven I
Het kabinet van de gouverneur van
Suriname heeft meegedeeld, dat de
gouverneur van de Nederlandse Antil
len, drs. A. B. Speekenbrink van 19
tot 31 januari een officieel bezoek aan
Suriname zal brengen.
Volgens het nationalistische „China
News" is aan deze ontwikkeling ook het
bestand toe te schreven, dat de com
munisten voor het gebied van Quemoy
hebben afgekondigd. Het Centrale
Nieuwsagentschap op Formosa meldt,
dat in de communistische pers berich
ten staan over ernstige incidenten, die
zich te Siang-tang in de provincie Hoe-
nan hebben voorgedaan. Uit protest te
gen de instelling van de z.g. „volks
communes" hebben de boeren daar
graanopslagplaatsen in brand gestoken
en geweigerd de te velde staande rijst
oogst binnen te halen. Siang-tang is
de geboorteplaats van Mao Tse-toeng.
De opstand, die thans naar vier Chi
nese provincies is overgeslagen, is het
werk van een strijdmacht, die is ge
vormd door de bewoners van Tibet,
Tinghai en Kikang teneinde zich te
verzetten tegen de -nassale volks
verhuizingen, die door Peking zijn be
volen.
De pers op Formosa geeft gedetail
leerde berichten over de successen,
die deze strijdmacht in het afgelo
pen jaar heeft geboekt. Op 30 augus
tus hebben de opstandelingen nabij
Lhasa, de hoofdstad van Tibet, b.v.
een gevecht gevoerd met communis-
tisch-Chlnese troepen, die daar in gar
nizoen lagen. Vijfhonderd soldaten zijn
bij die gelegenheid gesneuveld.
In april hebben de rebellen zeven dor
pen in Tibet overmeesterd. In juni werd
een groep communistische partqfunk-
tionarissen overvallen en uitgemoord in
de provincie Tsiang-Ta.
Boris Pasternak is, na de politieke
storm die de Nobelprijs over hem deed
losbarsten, niet bepaald in vergetelheid
geraakt. Dezer dagen verscheen een in
terview roet hem in het Hamburgse
weekblad „Welt am Sonntag". Zondag is
een verslaggever van United Press In
ternational bij hem op bezoek geweest
in het schrijversdorp Peredelkino.
Uit de weergave van de gevoerde ge
sprekken blijkt, dat Pasternak thuis
thans weer rustig aan het werk is. Tal
loze brieven uit alle delen van de we
reld vragen voorlopig nog veel van zijn
tijd. Er zjjn sympathieke brieven onder,
maar ook merkwaardige, zoals die van
een Engelsman, die zich beklaagt over
de Engelse gerechtshoven en Pasternak
vraagt daar iets tegen te ondernemen.
Een Engelse dame wil de Russische
schrijver in actie zien komen om een
andere zaak te dienen: haar familiele
den zijn de rechtmatige heersers over
Engeland, beweert zij. Op deze brieven
is geen antwoord nodig, op vele andere
wel. Is die correspondentie achter de
rug maar de stroom houdt nog aan
dan hoopt Pasternak te beginnen aan
een nieuw groot werk. Of dit een ro
man zal worden weet Pasternak zelf
nog niet. Een vervolg op het in Rus
land verboden Dr. Zjiwago zal het ze
ker niet zijn. Wat hij evenwel nog zal
schrijven, het zal nimmer meer buiten
Rusland voor het eerst gepubliceerd
worden.
Dat wil niet zeggen, dat Pasternak
afstand neemt van Zjiwago. Tegen
over de Hamburgse journalist ver
klaarde hij o.m., dat hij deze roman
als het werk van zijn leven beschouwt,
en bovendien als een bijdrage aan de
ontwikkeling van Rusland. Politieke
stormen, zoals hij er een heeft mee
gemaakt, zag hij als natuurlijke ver
schijnselen. „Men moet ze eenvoudig
aanvaarden." Ook tegenover de ver
slaggever van U.P.I. sprak hij leven
dig over het omstreden boek. Hij
meende, dat alles zich weer ten goe
de zou keren. Dan kwam er ook weer
tijd voor de lange wandelingen, die hij
graag maakt. De laatste tijd had hq
te veel thuis gezeten, was niet verder
geweest dan het dorp, in afwachting
van een luwte na de storm.
Bij vragen over het gewone dagelijk
se leven dacht de Amerikaanse verslag
gever enige aarzeling waar te nemen.
„Hoe denkt u de kerstdagen door te
brengen?" vroeg hij. „Zij, die in Rus
land nog kerstmis vieren, doen dat op
6 januari, overeenkomstig de oude Rus
sische traditie," antwoordde Pasternak.
„Gaat u naar de kerk?" was een vol
gende vraag. Het antwoord: „Vlakbij
is een mooie kerk, gebouwd in de da-
gen van Iwan de Verschrikkelijke. Soms
ga ik naar die kerk." „Krijgen u en
uw vrouw gasten?" „Misschien heb
ben we op oudejaarsavond een kerst
boom" „Hoe zult u het nieuwe jaar
tegemoet treden?" Pasternak lachte
hartelijk: „Wij zullen het nu niet be
paald tegemoet treden. Wij zullen er
mee vertrouwd raken, zien wat het
brengt."
Aan de Hamburgse journalist had
Pasternak verteld, dat hij in de da
gen van de „crisis" voortdurend on
der dokterstoezicht had gestaan. „Ze
waren zeker bang, dat ik zelfmoord
zou plegen," veronderstelde hij. Dag
en nacht was hij door dokters omringd.
Ze sliepen zelfs onder zijn dak.
Nu is hij weer met zijn vrouw alleen.
„Niemand hield mij tegen op weg naar
het huis van Pasternak", schrijft de
verslaggever van U.P.I. Maar de
dienstbode, die de deur open deed,
scheen even te schrikken bij" het zien
van de onverwachte bezoeker. Na een
licht, ietwat beklemd stilzwijgen in de
eetkamer, waar Pasternak met zijn
vrouw aan een laat middagmaal zat,
kwam de schrijver te voorschijn en
schudde mij hartelijk de hand. Hij no
digde mij uit binnen te komen.
De eetkamer was op bescheiden maar
comfortabele wijze gemeubileerd, even
als het overige gedeelte van het houten
landhuis van twee verdiepingen. In een
hoek zag ik een ijskast staan. Op de ta
fel merkte ik wijn op, vlees en brood.
Schilderijen en tekeningen van de va
der van de schrijver een bekende
Russische kunstenaar hingen aan de
wanden.
In de provincie Stinghai hebben de re
bellen Joesjoe bezet. In de omgeving
brak op vijf plaatsen opstand uit. De
rebellen werden verjaagd en de opstand
onderdrukt nadat grote versterkingen
waren aangevoerd, aldus „China News"
In maart heeft zich in Lianghsia een
gevecht van een gehele dag afgespeeld
tussen rebellen en communistische sol
daten.
In de provincie Kansoe hebben vier
duizend man rebellen Hsia-Ho aangeval
len. Zij hebben deze streek bezet tot
midden-september, toen zij verdreven
werden.
Paus Joannes XXni heeft tijdens een
audiëntie, die hij gisteren verleen
de aan een groep van 180 Italiaanse pa
rochiegeestelijken, gezegd, dat hij tij
dens de Kerstdagen twee ziekenhuizen
en een gevangenis in Rome bezoeken
zal. Dit meldt U.P.I.
De gevangenis is de Regina Coeli,
aan de oever van de Tiber niet ver van
Vaticaanstad. In deze gevangenis ver
blijven ongeveer 4000 personen, van wie
een groot deel verdachten zijn die op
hun berechting wachten.
De ziekenhuizen, welke de Paus be
zoeken zal, zijn het Santo Spirito-hos-
pitaal en het „Gesü Bambino", een
kinderziekenhuis. Beide ziekenhuizen
liggen niet ver buiten de muren van
Vaticaanstad.
Bij K.B. is de heer H. Filippo Wc. F.
zn., wonende te Leiden, secretaris van
de afdeling Leiden van de protestantse
vereniging voor gezondheidszorg „Het
Groene Kruis", benoemd tot ridder in
de orde van Oranje-Nassau.
Advertentie
Het leven van mr. Evert Cor
nells, de pas benoemde inten
dant van de Nederlandse Opera
dient eigenlijk op notenbalken
vertolkt te worden. Zo innig is
zijn bestaan verweven met de
muziek. Het jongetje, dat veer
tig jaar geleden de muziekbla
den op de piano voor zijn vader,
de bekende dirigent en pianist
Evert Cornells, omsloeg staat nu
voor de inleidende crescendo-
maten van zijn loopbaan. De in
1908 te Amsterdam geboren mr.
Evert Cornells studeerde rechten
aan de Utrechtse Universiteit en
stapte daarna in hetzelfde ge
bouw over naar professor Smij-
ers, die musicologie doceerde.
Toch trad hij aanvankelijk niet
in de voetstappen van zijn be
roemde vader, want hij vestigde
zich als advocaat. Deze praktijk
gaf hij echter op, toen hij werd
aangezocht om de zakelijke be
langen van het Utrechts Stede
lijk Orkest te gaan behartigen
Zeven jaar later volgde zijn be
noeming tot onder-directeur van
het Concertgebouw, waar hij in
1950 werd weggeroepen om zich
te belasten met de directie van
het Residentie-orkest. Sedert
1956 was mr, Evert Cornells
hoofd van het Programma-bu
reau van Philips Phonografische
Industrie te Baarn. Gedurende
deze periode is hij in de gelegenheid geweest zich internationaal te oriën
teren; ervaringen, die beloften voor de toekomst inhouden, want de nieuwe
algemeen leider van de Nederlandse Opera heeft contacten met de meest
vooraanstaande dirigenten, solisten en musici over de hele wereld.
De opgaande lijn in de „muzikale" carrière van mr. Evert Cornells heeft
zijn bekroning gevonden in de hoogste functie bij de Opera. Overigens
heeft de organisatorische arbeid zijn creativiteit (enige jaren slagwerker
in het door zijn vader geleide U.S.O. en „wat piano voor mijn genoegen")
geheel verdrongen, want behalve oprichter (op verzoek van minister Cals)
en voorzitter van het Ned. Ballet is mr. Evert Cornelis ook nog secretaris
van de Wagnervereniging voorzitter van het Haags Cultureel Centrum
(Kunstraad)en secretaris van het Holland Festival.
Ook zijn verdiensten voor Terpsichore zijn niet gering. Hij presen
teerde o.a. in ons land: les Ballets de Champs Elysees, les Ballets de Roland
Petit, de Sadler Wells-groep en het American National Ballet Theatre.
Velen zullen zich voorts ongetwijfeld de prachtige litvoeringen van de
Weense Opera en de Tristan en Walküre-creaties onder Erich Kleiber
herinneren. Werk van mr. Evert Cornelis, die door bijzondere medewerking
van de Philips directie reeds zeer spoedig zijn werkzaamheden bij de Opera
zal aanvangen. Na deze inspeelperiode zal echter 1 september 1959 de volle
verantwoordelijkheid op zijn schouders worden gedrukt.
Voor de derde keer heeft het Franse
volk via de stembus zijn vertrou
wen uitgesproken in De Gaulle,
maar het gebeurde ditmaal meer recht
streeks dan de beide vorige keren. Zo
wel bij de volksstemming van 28 sep
tember als bq de parlementsverkiezin
gen van november won de man die op
1 juni aan het hoofd was gekomen van
de Franse regering feitelijk een ver
trouwensvotum, maar zondag heeft
het electoraat zich tenslotte direct over
de persoon van De Gaulle moeten uit
spreken. De „Gaullistische" omwente
ling in Frankrjjk, die op 13 mei begon
met de „Algerijnse opstand" en die
reeds op 1 juni leidde tot de benoe
ming van de generaal tot premier, is
nu voltooid. De vijfde republiek heeft
haar president, en als die president
zich nu nog een premier heeft gekozen
kan de nieuwe Franse staatkundige op
zet, zoals die in De Gaulle's grondwet
is omschreven, in praktijk gebracht
worden.
Als men de presidentsverkiezingen
van zondag vergelijkt met die waarbij
tenslotte Coty tot staatshoofd werd ge
kozen, beseft men hoe de situatie in
Frankrijk veranderd is. De vorige keer
kon men maar niet tot een besluit ko
men, en bij de stemmingen in Versailles
werd de onmacht van de Franse poli
tiek op bedroevende wijze gedemon
streerd. De uiteindelijke keuze van Co
ty een typische compromis-oplos
sing was bepaald een verrassing.
(Een niet minder grote verrassing was
later dat Coty zich tenslotte bleek te
ontwikkelen tot een zeer bekwame en
beminde president, die zich vooral in
de bewogen meidagen van dit jaar als
een krachtige figuur deed kennen).
De presidentsverkiezingen van zon
dag hebben allerminst tot een
verrassend resultaat geleid. De
uitslag stond bij voorbaat vast. Terwijl
om de aanwijzing van de laatste pre
sident van de vierde republiek nog een
verwoede slag werd geleverd, werd de
eerste president van de vijfde repu
bliek zonder enige strijd gekozen. De
ze tegenstelling is vooral zo opmerke
lijk, omdat er bij de jongste presi
dentsverkiezing veel meer op het spel
stond dan bü de vorige. De machtspo
sitie van de nieuwe president is heel
wat groter dan die van zijn beide voor
gangers in de vierde republiek.
Niet de premier, maar de president
is in de nieuwe opzet de voornaamste
exponent van de uitvoerende macht.
De president, die voor een periode van
zeven jaar wordt aangewezen, kiest
zich een premier en op voordracht van
de premier benoemt hij de ministers.
Maar de benoeming van een premier
behoeft niet meer door het parlement
te worden goedgekeurd, zoals tot nog
toe het geval was. Bij de keuze van
zijn eerste minister is de president
dus geheel vrij. Hij behoeft geen reke
ning te houden met de wensen van de
Nationale Vergadering.
In de nieuwe opzet is de president
meer dan louter staatshoofd. Hij is
meer dan het levend symbool van de
nationale eenheid, en in sommige op
zichten is zijn macht zelfs groter dan
die van de president van de Verenigde
Staten. De wezenlijke verandering van
de positie van de president is feitelijk
het meest opvallende aspect van de
nieuwe Franse grondwet.
In overleg met de premier en de twee
Kamervoorzitters kan de president (ten
hoogste eens per jaar) het parlement
ontbinden en nieuwe verkiezingen doen
houden. Bepaalde wettelijke maatrege
len kan hij aan een volksstemming on
derwerpen. Tenslotte kan de president
de noodtoestand uitroepen, als de in
stellingen van de republiek en de onaf
hankelijkheid en de integriteit van de
natie ernstig en onmiddellijk bedreigd
worden, en als de autoriteiten niet lan
ger in staat zijn hun taak naar behoren
te vervullen. Tijdens de noodtoestand
beschikt de president over bijzondere
volmachten.
Maar ook de rol van de premier,
die in de derde en in de vierde
republiek feitelijk het hoofd was
van de uitvoerende macht, is in vele
opzichten gewijzigd. De premier heeft
een andere officiële titel gekregen. Hq
is niet meer de voorzitter van de
raad van ministers (président du con-
seil), maar de eerste minister. Hij zal
in de toekomst ook niet meer zo ge
makkelijk ten val gebracht kunnen
worden, want de nieuwe grondwet geeft
bijzondere garanties voor de stabiliteit
van het gouvernement. De mogelijk
heid dat de president het parlement
ontbonden verklaart, zal overigens de
parlementariërs er van weerhouden
lichtvaardig het vertrouwen in de re
gering op te zeggen.
De Gaulle zal nog enkele weken als
premier blijven optreden, want eerst
op 8 januari zal president Coty zqn
functie formeel aan zijn opvolger over
dragen. Maar De Gaulle behoeft dan
niet lang te wachten met de aanwijzing
van een premier. Waarschqnlqk zal nq
reeds binnen een of twee dagen na zqn
ambtsaanvaarding bekend maken we
de nieuwe eerste minister zal zqn. in
tegenstelling tot wat aanvankelijk ver
wacht werd, schijnt De Gaulle zqn keus
niet te willen bepalen op Soustelle,
maar op Debré, een andere vooraan
staande figuur uit de Unie voor de
Nieuwe Republiek, de partij die bij de
parlementsverkiezingen van vorige
maand zo'n grote overwinning heeft be
haald. Debré, die een belangrijk aan
deel heeft gehad in de formulering van
de nieuwe grondwet, is in de afgeloj. ~n
maanden De Gaulles voornaamste ju
ridische adviseur geweest.
L. Smit Co's Internationale Sleep
dienst te Rotterdam heeft het de komen
de maanden druk met het verslepen van
enorme drijvende booreilanden. ,,De
Zwarte Zee" zal binnenkort voor de
tweede maal proberen een booreiland
van Panama naar de Mississippi-delta
te brengen. De eerste keer mislukte de
onderneming, daar de „benen" van
het apparaat te kort bleken te zijn.
Intussen heeft dit schip ook opdracht
gekregen daarna nog een ponton te sle
pen van de Golf van Mexico naar de
Perzische Golf. Het booreiland, waar
„de Clyde" woensdag mee vertrekt is
een geweldige knaap. De sleepboten
Loire en Oostzee assisteren bq deze
reis, die eveneens bq de Golf van Mexi
co begint en in de Perzische Golf ein
digt. De booreilanden vertegenwoordi
gen per stuk een waarde van ongeveer
25 miljoen gulden.
