Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | 10 januari 1959 | pagina 9

De Gedachte uiskerk op de
Grebbeberg reeds in gebruik

OP DE MAAN

een baan om de

Vrij van de oude wereld begint kunstmatige

satelliet een eigen leven

GEMIKT

zon bereikt

N of M

A

4

GESCHENK YAN KATHOLIEK NEDERLAND

MIKOJAN met

H'

eieren bekogeld
te Chicago

p

middelbare akten

Resa-hilversum

Terugkeer niet
waarschijnlijk

Te weinig controle in
Eelde en Hilversum

Kapelwagens met
speciaal opgeleide
missionarissen

ZATERDAG 10 JANUARI 1959

PAGINA 9

lil

X™ -

fiaad voor de Luchtvaart

Liturgische weekkalender

et is misschien niet zo'n belangrijke vraag, maar zy blijft ons intri
geren: hebben de Russen met hun jongste raket nu een satelliet voor
de maan dan wel voor de zon bedoeld, of hebben zij hun experiment zó in
gericht, dat zij, als zij het ene niet bereikten, wel in het andere zouden sla
gen. Dit laatste lijkt het meest waarschijnlijke. Wat immers is er precies
gebeurd? Op 2 januari schoot Rusland de raket af. Nog voor zjj de afstand
van de aarde naar de maan geheel had afgelegd voorspelden Russische des
kundigen reeds dat zij geen satelliet van de maan zou worden. Er zou
slechts sprake zijn van een terloopse ontmoeting tussen het oude en een
geheel nieuw, door mensenhanden vervaardigd hemellichaam. De invloed
van de maan op de raket, zo werd daaraan toegevoegd, zou slechts van
voorbijgaande aard zijn. Vrij van de aarde zou zjj daarna haar weg in de
ruimte vervolgen en tenslotte een trouwe satelliet van de zon worden. Haar
baan zou daarna nauwelijks afwijken van die van de aarde om de zon.

.laatJte

door

AGATHA

CHRISTIE

Qostpriesterhulp

Met bestemming Oost-
Europa

T~P i" is in Nederland wellicht maar èèn bouwpastoor,
f j die geen financiële zorgen kent. Terwijl de schilders
nog bezig zijn met de afwerking van het nieuwe
kerkgebouw, kan pastoor H. C. Vredendaal reeds onze
vraag met een nonchalant handgebaar wegwuiven: „dat
zit wel goed Het zit inderdaad wel goed met de nieuwe
Parochiekerk van Rhenen, toegewijd aan de H. Cunera.
Want heel Nederland droeg in 1954 letterlijk een steen
tje bij tot de bouw van deze gedachteniskerk aan de
Grebbeberg. Op de plaats, waar in de meidagen 1940
de strijd het felst heeft gewoed en honderden militairen
sneuvelden, heeft de jonge Leidse architect Jules Kirch
winnaar van de prijsvraag - een kerk gebouwd, die
Zowel voor de jonge parochie bestemd is als voor her
denkingsplechtigheden in de meidagen. De befaamde

steentjesactie van de heer G. Bergers leverde bijna
vijfhonderdduizend gulden op en omdat de grond reeds
in het bezit was van het kerkbestuur, kon de bouw
pastoor met dit bedrag zonder veel zorgen aan het bou
wen gaan. Zaterdag 10 mei 1958 legde de aartsbisschop
van Utrecht, mgr. dr. B. J. Alfrink, als vicarius castrensis
van de Nederlandse strijdkrachten de eerste steen. Pas
toor Vredendaal hoopt, dat de aartsbisschop zondag
10 mei weer naar het stadje aan de Rijn komt om de
nieuwe kerk te consacreren. Het gebouw is inmiddels
reeds in gebruik genomen; nadat 25 december de in
zegening was verricht kwamen in de kerstnacht meer
dan vierhonderd parochianen voor het eerst in hun
nieuwe kerk bijeen om de nachtmis te vieren.

12. tnric/

MARS

AARDE

Sept.
S'atelief-
verst

y.d. zon

SnMief- d/'cMst

bii da zon

fS4.6SO.oOO km.

200.000,000 km.\

Uitgeweken Hongaren en andere
vluchtelingen uit Oosteuropese landen
hebben de Russische plaatsvervangen
de minister-president Mikojan by diens
aankomst op het vliegveld van Chica
go met rotte eieren bekogeld en uit
gejouwd. Betogers naderden Mikojan
tot op enkele meters en bedreigden
hem met hun vuisten. Dit meldt Reu
ter.

Tientallen politieagenten sloegen met
hun gummistokken op de betogers in
om hen terug te drijven. In de ver
warring werden Mikojan en de Russi
sche ambassadeur in de Verenigde Sta
ten, Mensjikov, gescheiden van de rest
van hun groep. Voor Mikojans hotel
herhaalden zich de ongeregeldheden.

Een groepje betogers brak door het
politiekordon en slaagde erin Mikojan
tot op enkele meters te naderen. Mi
kojan zei later tot verslaggevers, dat
hü de betogingen niet ernstig opneemt.

Ze vertegenwoordigen niet de mening
van het Amerikaanse volk, zei hij.

;\V'. "A -

Vooraanzicht van de Gedachteniskerk op de Grebbeberg.

Pastoor Vredendaal is een gelukkig
®ns- Hij straalt van vreugde wan-
hpt van zUn kerk vertelt. ,,U moet
rip>e" maar zien, ik wil u geen oor-
Inti °Pdringen", zegt hij telkens. Maar
itussen grijpt hij ons bij de mouw om
wijzen op de fraaie lichtval, op de
fent111 gekleurde baksteen, op het ef-
stpp Vun de weidse koepel. Steen voor
brai} keeft hij zien bouwen; iedere dag
de?,„ Z1tn droom een stapje nader tot
kpri- WezenlÜking: eindelijk een eigen
den voor de kleine kudde aan de boor-

e5 Van de Rijn.
torhL Gft wel lang geduurd. De pa-
Brr.p:® werd opgericht in 1943, toen het
zakniin, aantal katholieken dit nood-

vem^thau^aakte

Pastoor R. Verhoe-

luchtmarht hoofdaalmoezenier van de
naai n» opperde bij wijlen kardi-
GrehhoK °nS het denkbeeld, op de
™~..b<;,?erg iets te doen voor de ge-

Vrprinn,? militairen. Toen pastoor

ieuenclaal in 1951 zijn onvoleer werd

aam deze het plan over. Een combina- re" nabestaanden e.d. worden gehou
}ie van parochie, en gedachteniskerk <1*>" 1,1

"leek de meest wenselijke oplossing te
.Sm. De parochie beschikte toen nog
•'s over een kleine houten nood-
0 die in 1954 door onverklaarde
f"r2aak afbrandde. Omdat de steen-
,Jesactie toen reeds was gehouden,

!?ek het niet meer de moeite waard,
rfeer een noodkerkje te bouwen en vol-
lorid men met een klein verenigings-
«ebouwtje, in afwachting van de nieu-
kerk.

chH nd staat de kerk er dan. De ar-
e eGt kreeg de moeilijke opdracht,

Van rk te houwen, die de intimiteit
ben 0en kleine parochiekerk zou heb-
voor maar tevens geschikt zou zijn
Hn Sr°te herdenkingsbijeenkomsten.

Vorm Ult v.an een eenvoudige grond-
twinti'„eenvierkant van twintig bij
steen meter, opgetrokken uit bak-
ge Gen,bekroond door een achtkanti-
Zuilen dle °P acht slanke betonnen
de >n„ruft Ook het gewelfde dak van
ben vf&el1S Yan beton; tussen de rib-
vioerti™ v-et ''ebt door blank glas over-
of 1.5Joinnen, waardoor het lijkt als-
In ,5 boven de koepel zweeft,
ae achterwand is een ovale absis

uitgebouwd, waarin een klein ovaal sa
cramentsaltaar met tabernakel is ge
plaatst. Een eind naar voren, bijna
midden onder de koepel, staat een hou
ten altaar in de vrije ruimte, dat als
parochie-altaar dagelijks gebruikt
wordt en waaraan de priester desge
wenst met het gezicht naar het volk
de H. Mis kan lezen. De banken zijn
aan drie zijden rond het parochie-al
taar geplaatst, waardoor een sterke
concentratie van de gelovigen op de
heilige handelingen wordt bevorderd.
Het aantal zitplaatsen bedraagt 350,
maar kan tot 450 worden uitgebreid.

Aan de voorzijde heeft de kerk eigen
lijk geen portaal, maar een grote hal
van tien bij twintig meter, waarvan de
lange buitenwand geheel uit glas be
staat, zodat men een prachtig uitzicht
heeft op de Rijn en op de nieuwe brug
naar Venendaal. In deze hal kunnen
herdenkingsbijeenkomsten voor militai-

u„chts over

*erk.

Advertentie

Hans, Duits, Engels en Ned. M.O.A.
Jjortste en voordeligste opleiding

fÖeiro«de Schriftelijke Cursus)

gistp»^aa<? voor de Luchtvaart heeft
TiB-eiiïr u,dspraak gedaan inzake twee
Hela '-ongelukken op het vliegveld
en ,°P -20 .mei 1958 met de PH-UDY
de j>jj UDe"1* VaD vor'S jaar met

S'-VJ b6t eerste geval werd het toestel
Scuiman ,?or een weinig ervaren be-
van ,r' e zi°b oefende in het maken
Hij n,,„°?en,aa,mde voorzorgslandingen,
tin-, bet vliegtuig bij de nade-

dat w !anding op zodanige hoogte,
mee? E„el Aan de normale vlucht niet
tuie mogelijk was, waardoor het vlieg-
Rchaa?fln de grond sloeg en ernstig be-
Sedeerrt ïver1?- De bestuurder bleef on-
bestunra In bat tweede geval wilde de
h°ogte h?t vliegtuig op te geringe
landen u Ult een scherpe bocht doen
Schadióa vliegtuig werd ernstig be-
der nii j dit keer bleef de bestuur-
ongedeerd.

Vonl jeid? gevallen sprak de Raad
Uit j e Luchtvaart als zijn oordeel
Voliwj de fout primair lag in on-
Eeifl. ,e controle op het vliegveld
ge mo.ï^'ddels zijn echter de nodi-
tin? I en genomen tar verbete-
Von t gewraakte toestand.

Vaart rkSr;til?ft de Raad voor de Lucht
je technisnuL ?,euit aan het adres van
Efchtvaartl v, dienst van de Nationale
van hm on^Ü0?,1' dit naar aanleiding
^ipercun on o? met de PH-UCM, een
Veld Hih' °P mei 1958 op het vlieg-
?6 landing p-prülj,?^ de nadering voor
Jj®t vlieKtufp w stuurknuppel van
?nbestuurbaar waardoor het toestel

vliegveld te^on a de in«ang van

|®beel werd vt?n" u6 grond botste en
6rd ernstig gewond bestuurder

ÏTS^( opnvèr's^i d« »apac«e van het
lnn .over heeft^lie P?nten te wen-
1? zyn 111*1^ gelaten. De raad ireeft

ïea%" dePc^tk als indruk,8dal
gebleven. ntrole ernstig in gebreke

den. Het plan bestaat, in een boogvor
mige nis een schrijn te plaatsen,
waarin de naamlijsten van alle gesneu
velde militairen uit de jaren 1940-1945
zullen "worden bewaard.

Langs de westzijde van de kerk is
een open zuilengalerij gebouwd, die
aansluit op het ruime kerkplein en op
een lager gelegen grasvlakte. Bij mas
sale herdenkingen kan hier de H. Mis
in de open lucht worden opgedragen.
Voor de parochie biedt deze ruimte
mogelijkheden voor processies. Ook
van de grote voorhal kunnen de paro
chianen profiteren; na de nachtmis
schonk de pastoor er koffie voor ver-
afwonenden en na de zondagsmis ge
ven de parochianen er elkaar rendez
vous.

Het is nog te vroeg nu reeds een oor
deel uit te spreken, omdat met de aan
kleding nog moet worden begonnen.
Maar dat de architect er in is ge
slaagd, beide bestemmingen van de
kerk harmonisch te verenigen, is nu al
duidelijk. De vorm is niet revolutio
nair modem en oorspronkelijk, maar
om de woorden van pastoor Vreden
daal te gebruiken „verenigt traditie
en nieuwe stijl op gelukkige wijze."

Geschenken voor aankleding

Het sacramentsaltaar, uit traver-
tijn gehakt, is een geschenk van Ka
tholiek Thuisfront. Het permanente
tabernakel moet nog worden ge
plaatst. In de westelijke wand heeft
Lambert Simon een prachtig glas-in-
loodraam geplaatst met een voorstel
ling van St.-Willibrord. In het tweede
grote raam moet nog glas-in-lood ko
men; het wordt aangeboden door de
Nederlandse priesters, die Dachau
hebben overleefd. In de oostelijke
wand zijn vijf kleine vensters voor
lopig eveneens met blank glas ge
vuld; er komen waarschijnlijk voor
stellingen in van leger, vloot en
luchtmacht. De kruiswegstaties zul
len worden geschonken door de Ka
tholieke E.H.B.O. Misschien zal in
de koepel, waarvan de bakstenen
wanden geheel zijn gesloten, nog een
grote kroon worden gehangen. De
pastoor is overigens erg voorzichtig
met de aankleding; „het materiaal
spreekt voor zichzelf", zegt hij.

Plaatsengeld en één collecte

Minder voorzichtig althans in de
ogen van sommigen is hij met de
parochie-financiën. Pastoor Vredendaal
heeft het er op gewaagd, de plaatsen
niet te verpachten. „Ik hoop er zelfs
aan te ontkomen, dat de kerk- en arm-
meesters eigen plaatsen krijgen".

Iedereen betaalt veertig cent voor
een plaats in de zondagsmis. Bij dit
bedragje zijn inbegrepen de wekelijkse
collecten voor de kerkenbouw in het
aartsbisdom en voor de parochiële so
ciale hulp (armbestuur). Daarnaast
wordt er slechts één collecte gehouden
(gezinscollecte), waarbij de parochia
nen envelopjes gebruiken met de we
kelijkse bijdrage van het hele gezin.
De pastoor heeft zijn parochianen ge
vraagd, in totaal (inclusief plaatsen-
geld) twee pet. van het gezinsinkomen
aan de kerk te geven. Elke drie maan
den wordt hun een overzicht verstrekt
van de inkomsten en uitgaven van de
parochie, zodat de parochianen niet al
leen weten waarvoor hun geld nodig
is, maar ook wat er mee gebeurt.

,,Ik weet wel, dat dit het eerste jaar
een risico is, maar ik waag het er op",
zegt pastoor Vredendaal, die voorts
slechts één klasse kent voor huwelijks
missen en uitvaarten. Wanneer de pa
rochianen zich aan hun schriftelijke
toezeggingen houden, heeft de parochie
voldoende inkomsten, behoeft niemand
door een ander van zijn plaats te wor
den gejaagd, blijft de collecte-hinder
tot een minimum beperkt en wordt el
ke huwelijks- en uitvaartplechtigheid
met evenveel luister omgeven.

ZONDAG 11 januari: H. Familie; eigen
mis; 2 geb. van de eerste zondag na ver
schijning; credo; pref. van verschijning;
wit. MAANDAG: Mis van verschijning van
onze Heer; pref. van verschijning; wit.
DINSDAG: Gedachtenis van de doop van
onze Heer Jezus Christus; eigen mis; credo;
pref. van verschijning; wit. WOENSDAG:
H. Hilarius, bisschop-belijder-kerkleraar;
mis In medio; 2 geb. H. Felix; credo; wit.
DONDERDAG: H. Paulus, belijder: eigen
mis; 2 geb. H. Maurus wit. VRIJDAG'. H.
Marcellus, paus-martelaar; mis Si diligis;
rood. ZATERDAG: H. Antonius, abt; mis
Os justi; (Roermond: 2 geb. H. Suppli-
cius): wit. ZONDAG 18 jan.: tweede zon
dag na verschijning van onze Heer; eigen
mis; 2e geb. S. Petrus' stoel te Rome; 3
geb. H. Paulus; credo; pref. van de
H. Drieëenheid; groen.

Dit is allemaal uitgekomen. Voor een
tijd, die naar menselijke maatstaven
onbeperkt is, zal de kunstmatige sa-
teliet rond de zon blijven draaien tot
dat een plotselinge of geleidelijke in
greep door een ander hemellichaam
een einde aan haar bestaan zal ma
ken. Niettemin werd de raket gelan
ceerd in de richting van de maan. Men
zou zeggen, dat men dit nauwelijks had
behoeven te doen, wanneer het alleen
maar om de zon begonnen was. In fei-

voiie

Wi A.4 e,

«-VIAoiv, e

3. Jivi/So

S ceYV»"-
"of»

kw <1 v t i e,Y

nfiRDE

3 o k*iySGt
Wr zon

kwi-vticv

T J it deze tekening i* af te lezen hoe de raket, als zij de maan miste,
J voorbestemd was om de eerste kunstmatige satelliet van de zon te
worden. De baan van de aarde is met een dunne lijn, die van de
satelliet met een dikkere aangegeven. De positie van de maan op het mo
ment van het lanceren van de raket is met een grijs maantje aangegeven;
zij stond toen iets verder van de zon af om de aarde. Aarde en maan
bewegen zich met gelijke snelheid rond de zon; de maan beweegt zich
bovendien om de aarde heen (in dertig dagen). De tekening laat zien, hoe
de verschillende kwartieren van de maan veroorzaakt worden.

te richtte men in Rusland op 2 janu
ari naar een punt in de ruimte, waar
de maan op dat ogenblik nog niet aan
gekomen was. De maan zou evenwel op
dat rendez-vous zijn aangekomen pre
cies op het ogenblik, waarop ook de
raket er zou arriveren na een tocht
van 380.000 kilometer door de ruimte.

De Russen hadden dit bijzonder
goed berekend. Weliswaar heeft de
raket de maan niet getroffen, maar
zij bleef er toch slechts enkele dui
zenden kilometers vandaan. Dit is,
als men eenmaal in de ruimte is aan
geland, een bijzonder kleine afstand.

Hieruit mag men afleiden, dat de
Russen inderdaad op de maan gemikt
hebben. Toen de raket dit doel voor
bij schoot werd zij, niet meer gehin
derd door de aarde, automatisch sa
telliet van de zon. De proef, moet men
dus zeggen, was zo ingericht, dat zij

llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllll

nauwelijks kon mislukken. Vooropge
steld althans, dat men er in slaagde
de aantrekkingskracht van de aarde te
overwinnen.

Vrij van de wereld

De geslaagde proef leert dus op de
allereerste plaats, dat de Russische ex
perts het vermogen van hun reactie
motoren niet alleen groot genoeg we
ten te maken om de zwaartekracht van
de aarde te overwinnen, maar ook dat
zij het met voldoende nauwkeurigheid
weten te berekenen om de maan zo
nabij te komen. Het vermogen van de
motoren en de duur van hun werking
bepalen uiteraard de snelheid van de
raket en deze snelheid moet men pre
cies kennen om deze resultaten te
bereiken. Tenzij men over mid
delen beschikt om de raket tijdens haar
toch te beïnvloeden, maar dit kan met
enige nauwkeurigheid slechts in de eer
ste minuten na de lancering.

De eerste van de beide hierbij ge
reproduceerde tekeningen illustreert
op welke wijze de raket, als zij de
maan zou voorbijschieten, vanzelf sa
telliet van de zon zou worden. Zij werd
afgeschoten in de richting, waarin zich
ook de aarde om de zon beweegt.
Haar snelheid was dus die van de aar

de plus de snelheid die de motoren
haar gaven. De aarde draait met een
vaart van dertig kilometer per
second rond de zon; bij de start
ontwikkelde de raket een snelheid, die
voldoende was om de aarde definitief
te verlaten; 11,2 km per seconde. De
Russische motoren bleken in staat de
ze enorme snelheid te leveren en de
raket voorgoed ongrijpbaar te maken
voor de aarde. Vrij van de oude we
reld begon zij een eigen leven.

Een eigen leven inderdaad, maar
niettemin afhankelijk van de wetten,
die de andere hemellichamen beheer
sen. Sinds zij haar eigen baan om de
zon bereikt heeft, blijft zij die baan vol
gen. Deze wijkt niet veel af van de
ellips, die de aarde beschrijft. Haar
baan is eveneens ellipsvormig, het
dichtst bjj de zon op 14 januari
154.650.000 km het verst er vandaan
in september 200.000.000 km. 1)- Een
eerbiedwaardige afstand, groot genoeg
om haar geen hinder van de zonne
warmte te doen ondervinden, evenmin
als de aarde, die dichterbij de zon komt:
de kortste afstand van de zon is voor
haar 146.950.000 kilometer, de grootste
152.040.000 kilometer.

Na vijf jaar, zo is gezegd, zal de
kunstmatige satelliet weer in de aard
se dampkring kunnen verzeilen. Dit is
min of meer een speculatie. Men heeft
berekend, dat de raket om haar baan
om de zon te beschrijven ongeveer vijf
tien maanden nodig heeft. De aarde
doet over haar ellips twaalf maanden.
Op elke reis van beide rond de zon
blijft de raket telkens drie maanden
achter. Na vijf jaar is de raket een he
le ronde achtergeraakt: zij neemt dan
weer dezelfde positie ten opzichte van
de aarde in als enkele dagen geleden.
17 is mogelijk, dat de raketbaan dan
de baan van de aarde snijdt en als
een meteoriet in de dampkring terecht
komt. Dit zou haar einde betekenen.

Dat dit gebeuren zal is evenwel niet
erg waarschijnlijk. Haar ontmoeting
met de maan is weliswaar slechts zeer
terloops geweest, maar heeft haar niet
temin wel zoveel uit haar doen ge
bracht dat zij iets uit de koers is ge
raakt. Alleen uiterst nauwkeurige be
rekeningen kunnen hier definitief uit
sluitsel geven. Ook blijkt het mogelijk,
dat de raket in botsing komt met een
of meer meteorieten. Het zou kunnen,
dat zij een van deze botsingen niet
overleeft. Komt zij daar heelhuids
overheen, dan zal zij vermoedelijk tot
in lengte van dagen rond de zon blij
ven zweven. Mogelijk heeft zjj dan la
ter nog eens een ontmoeting met een
bemand ruimteschip.

Bemanning

De J-ngste berichten spreken nu op
nieuw over bemande raketten naar een
van de planeten. Ze lijken nog voor
barig. Weliswaar is nu bewezen, dat
de moeilijkheden voor de voortstu
wing zijn opgelost, maar een leger an
dere staat nog klaar. Om bijvoorbeeld
een raket al dan niet bemand
op de maan te doen landen zou men
over een zeer nauwkeurig mechanis
me moeten beschikken, zo perfect dat
het gedrag van een raket ook nog op
zeer gróte afstanden beïnvloed kan
worden. Wat dit betreft gaf de bijna
geslaagde Amerikaanse lancering een
hoopvoller perspectief dan de Russi
sche. ST. VAN AGT

1) Deze cijfers zijn bij benadering;
nauwkeuriger berekeningen zullen
waarschijnlijk tot enigszins afwijkende
resultaten voeren.

39

Tuppence zei; „En daarom zijn we hier nu juist

en wij hebben nog geen resultaten geboekt."

„We hebben iets gedaan," bracht Tommy haar in
herinnering. „Carl von Deinim en Vanda Polonska,
ja. De mindere goden."

„Denk je, dat ze hebben samengewerkt?"

„Ik geloof het vast," zei Tuppence nadenkend.
„Je herinnert je, dat ik ze met elkaar heb zien
praten."

„Dan moet Carl von Deinim die kinderroof in el
kaar hebben gezet."

„Dat veronderstel ik ook."

„Maar waarom?"

„Ik weet het niet." zei Tuppence, „daar ben ik
maar steeds over aan het denken. Er klopt iets niet."

„Waarom nu speciaal dat kind mee te nemen?

Wie zijn de Sprots? Ze hebben geen gelder

kan dus geen sprake van losgeld zijn. In geen enkele
hoedanigheid zijn ze een va beiden in dienst van
de Regering."

„Dat weet ik, Tommy. Het klopt helemaal niet."

„Heeft Mrs. Sprot zelf geen enkel vermoeden?"

„Dat mens," zei Tuppence op verachtelijke toon,
„heeft nog minder verstand dan een koe. Die denkt
helemaal niet. Die zegt alleen maar, dat wc dat nu
van die gemene Duitsers kunnen verwachten."

„Stomme ezel," zei Tommy, „de Duitsers werken
goed en grondig. Als ze een van hun agenten stu
ren on. een kind te stelen, dan hebben ze daar
hun reden voor."

„Ik heb zo 't gevoel, weet je," zei Tuppence, „dat
Mrs. Sprot achter het motief zou kunnen komen, als
ze er maar goed over nadacht. Er moet iets zijn

de een of andere inlichting, die ze zelf zonder dat ze
zich dat bewust is, in handen heeft gekregen, wel
licht zonder dat ze weet, wat het precies is."

„Zeg niets. Wacht op instructies." Tommy haalde
ue woorden aan, die op het briefje stonden, dat op
de vloer van Mrs. Sprot's kamer was gevonden.

„Wel vervloekt, dat moet iets betekenen."

„Natuurlijkbetekent het wat. Het enige, waar

ik aan kan denken, is, dat iemand anders aan Mrs.
Sprot, of aan haar man, iets in bewaring heeft ge
geven juist misschien, omdat 't zulke vervelende,
alledaagse mensen zijn, dat niemand ze er ooit van
verdenken zou, dat zij het hadden, wat het dan ook is."

„Dat kon wel eens waar zijn."

„Ja, maar het lijkt afschuwelijk veel op een spion-
nenverhaal; het schijnt op de een of andere manier
geen werkelijkheid te zijn."

„Heb je Mrs. Sprot gevraagd, zich er het hoofd
nog eens over te breken?"

„Ja, maar de moeilijkheid is, dat het haar in wezen
niet schelen kan. Al wat haar interesseert is Betty
weer terug te hebben én hysterische buien te krijgen,
omdat ze iemand doodgeschoten heeft."

„Vreemde schepsels zijn vrouwen toch," dacht
Tommy hardop. „Daar had je nu deze vrouw: ze ging
die dag als een wrekende furie er op los ze zou
in koelen bloede een regiment aan flarden hebben
geschoten, zonder er een hand voor om te draaien,
alleen maar om haar kind weer te hebben en, na
dat ze de kinderrover met een volmaakt ongelofelijk
schot heeft neergeschoten, ploft ze in elkaar en krijgt
gewetensbezwaren

„De „coroner" heeft haar niets ten laste gelegd,"
zei Tuppence.

„Vanzelfsprekend. Allemachtig, ik zou het niet heb
ben gewaagd op dat moment te schieten."

Tuppence zei: „Zij waarschijnlijk evenmin, als ze
e meer van geweten had. 't Was volmaakte onbe
kendheid met de moeilijkheid van het schot, dat ze
't klaarspeelde."

Tommy knikte. „Een beetje bijbels," zei hij, „Da
vid en Goliath."

„O!" zei Tuppence.

„Wat is er, meisje?"

„Ik weet het niet meer precies. Toen je dat zei,
schoot er opeens iets door me heen, en nu is 't weer
weg."

„Erg nuttig," zei Tommy.

„Doe niet zo vervelend scherp, zoiets gebeurt wel
eens meer."

„Een mijnheer, die op goed geluk af iets deed, was
't zo iets?"

„Neen, 't waseen ogenblikIk geloof dat 't

iets te maken had met Salomo."

„Cederbomen, tempels, veel vrouwen en bijvrou
wen?"

„Stop," zei Tuppence en hield haar handen tegen
haar oren. „Je maakt 't nog erger."

„Joden," zei Tommy hoopvol. „Stammen van Is-
raël?"

Maar Tuppence schudde haar hoofd. Na enkele
ogenblikken zei ze: „Ik zou me zo graag willen her
inneren, aan wie deze vrouw me deed denken."

„Wijlen Vanda Polonska?"

„Ja, de eerste maal, dat ik haar gezien heb, kwam
haar gezicht me vaag bekend voor."

„Denk je, dat je haar ergens anders ontmoet hebt?'

„Neen, ik ben zeker van niet."

„Mrs. Perenna en Sheila zijn een geheel ander

type-"

„O ja, die waren 't niet. Weet je Tommy, over die
twee gesprokenik heb er rog eens over nage
dacht.

„En er nog iets mee bereikt?"

„Ik ben er niet zeker van. 't Gaat over dat briefje
dat Mrs. Sprot op de vloer van haar kamer vond,
toen Betty gestolen was."

„En?"

„Dat hele verhaal over het briefje, dat om een
steen gewikkeld door het raam naar binnen is gegooid,
is geklets, 't Is daar door iemand neergelegd, met de
bedoeling, dat Mrs. Sprot het zou vinden en ik ge
loof, dat Mrs. Perenna 't daar heeft neergelegd."

,,Mrs. Perenna, Carl, Vanda Polonskaallemaal

wérken ze samen."

„Juist. Is 't je niet opgevallen, dat Mrs. Perenna
net op het critieke ogenblik binnenkwam en alles zo
regelde, dat de politie niet werd opgebeld? Ze nam
de hele situatie in handen."

„Dus jouw keuze voor M valt nog altijd op haar?"

„Ja, de jouwe niet?"

„Neen," zei Tommy langzaam.

„Wel, Tommy, heb jij een ander idee?"

(Wordt vervolgd

Oostpriesterhulp zal spoedig beginnen
met de recriitering en vorming van „ka
pelwagenmissionarissen", die bestemd
zijn om, na voltooide scholing, zelfstan
dig een kapelwagen te bedienen en er,
zodra de omstandigheden dit toelaten, de
volkeren in Oost-Europa mee te bezoe
ken.

Dit plan is uitvoerig bestudeerd tij
dens een bijeeenkomst van pater Weren-
fried van Straaten met de provinciale
oversten der kloosterorden en -congrega
ties in Nederland en Vlaanderen.

De kapelwagenmissionarissen zullen
niet onder de Duitse geestelijkheid ge
zocht worden om aldus alle mogelijke
wrijvingen met de Slavische mensen
te vermijden.