Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | 15 januari 1959 | pagina 5

Mikojan winkelt

Russische „bankrover" dineert
toet „verfoeilijkste kapitalisten"

hier Mams,
hoest
weer!

1

4

Korte maar felle brand
in kasteel Neercanne

Brandweer weet schade tot
enkele zalen te beperken

Daling in reizigers- en

goederenvervoer

Hereniging,
maar hoe?

geheimzinnige tocht door

ABpIISlR00P

Toch eindjes aan elkaar geknoopt

ZWEEF-AUTO"
VAN FORD

V erduidelijking
van Dulles'
verklaring

Lij densmeditaties
voor de K.R.O.

Avontuur en werkelijkheid

STRENG BEWAAKT WARENHUIS

'+3SSZZ*-

aesculaap wordt
internationaal
artsen-embleem

m

lntig jaar bouw-
inspecteur

4,r,. 1

Hoogcar-
over zijn schorsing

Nederlandsche Spoorwegen in 1958

Bij vijftig fondsen is
de premie verhoogd

De in Zeist neerge
storte straaljager

Kwestie-Berlijn

Verzorgd door rector
H. A. M. Heeren

Indonesisch grond
gebied geschonden

Veronica Boersma

4

DONDERDAG 15 JANUARI 1959

PAGINA 5

feï\

Tt

ltect P. Rozestraten

neemt afscheid van

s het bisdom

Jl

15 beant"

I

Vrijwillige verzekering

Paraatheid eist bewapening
van vliegtuigen

HAZARDSPEL IN
GRONINGEN

d»

0rd«'

\f,V'

bjj j. s Mikojan, de Russische vice-premier, heeft gisteren gewinkeld
Hij aC,V' een warenhuis dat beschouwd wordt als het grootste ter wereld,
bouw Cr meb een politie-escorte heen gebracht en betrad het grote ge-
s,hrTt S een "beveiligde ingang". Er waren zoveel beveiligingsvoor
de van kracht dat een persfotograaf, die langs een trap omhoog wil-
®eht"> van 'anSs de roltrap die voor het bezoek was aangewezen, van

^overvallen werd door een der suppoosten van het warenhuis. De man
Wer3egen de grond geslagen en de twee camera's, die hij bij zich had,
iöei en vernield. Zenuwachtigheid is waarschijnlijk de oorzaak van dit

;ationai

Macy

ging Mikojan naar de

'yiïlhaS* by Bank in Wall Street,
Waar Van het westeUik kapitalisme,
rectieka m een geheim gehouden di-
Verflieni er'op een geheim gehouden
4ie V(! nS dineerde met zakenmensen,
verfoeiiri, de doorsnee-communist de
die p. ehste kapitalisten moeten zijn
°P aarde bestaan.

Uit pgaarse en andere vluchtelingen
streerrtmmlm'stische landen demon-
bsrike' h in de omgeving van het
,,ouw en riepen „Mikojan is
geliit e moordenaar" en soort-
VoorjL. leuzen. Dr. Bela Fabian,
gaarsp van de federatie van Hon-
v°Ud t- oud-politieke gevangenen, be-
g«van onder hen gekleed als een
"gene van een Russisch concen-

Advertentte

enkel

hl mtnrL^° 2err|akkelijk ontaarden
°°schukfige kwalen.

neemt

hoestje

KKER SIROOP)

I

,'n'tiatief

van de

j je v van ue internationale
verenigingen van artsen-
Verii'l e® heeft reeds in 1956, tijdens
k^'Wiatl^hering van de World Medical
dr T1' de president van de unie
tii vónkl' ^h. Beelaerts van Blok-
iw?fen w gesteld over te gaan tot het in-

Van

epiKi." een internationaal erkend
■""leem voor artsen.

k!^erlariH8esb'e werd gedaan, het in
Steh' dat gebruikte rode aesculaap-
•Tre °°k door de internationale

tt, "fa. gebruikte rode aesculaap-
W °°k door de internationale

4e *d in t erkend, voor de gehele
tii hujfj.- *e voeren. Men achtte namelijk
te, eiop® toestand waarbij elk land
etl«t artsen-embleem voert ,on-

bh(Je or'd Medical Association er-
H?11 een .ehoefte t.a.v. het invoeren
t eU i toternationaal erkend em-
v"lus4 het bijzonder bij tijden van
hJfrtaaV, oorlog en daarom zal
ephatip»et rode aesculaapteken het
onaaI artsen-embleem worden.

to!°hiohnewan<*se vereniging van artsen-
Nig®er>.. zal dit embleem zo
hr*fk ook in Nederland in
Mengen.

bpn, Rozestraten te Alphen

^.riTsrioiv1' .e meer dan twintig jaar
ÏDiChi ito r is geweest, eerst van het
'aai hp? 'ater van Rotterdam,
Ah,® (W® ast met de bouwactiviteiten
hi, h Gouda, Zoeterwoude en

fiah het v oen Rijn, in den beginne ook
5K 'e ai» naat Leiden, heeft zijn
fis fainia„-zc"3anig beëindigd.

Jihi_van zal ten huize van de vica-
V--U1 afo®, bisschop van Rotterdam of-
4t. f R07„ heid worden genomen van de

'''^Ucppben Rijn, officieel worden ge-

h%bloogcarspel, communis-
h ioliapi1 be provinciale staten van
MairrRartp heeft woensdagmiddag in

boll8 afffpi'pvan de staten een ver"

i-.h Tc jn antwoord op de me-

.U. 'i.)het lid S. Groenendijk

*ti„ kei heeft gedaan. De heer Hoog-
rief van het be-
r. >n up™ - -leeft gekregen,

hu •,tl'ne(4eg|depirfr 2pgave van redenen
folv ^aarhefi?.' hü is geschorst.

tl

Th

v.d. Velde, eveneens uit Al-

Zei hTT ue neer woog

JV, van rip ^?'i,een brief van het be
hnemdezp£-r-N- heeft gekregen,

»A

va t>':
efe^

pel

s/^ Thand('ling "a Qlt een minder Pret"

jtójhg I^AmsterdlZOndag in een ver'

N'un.aan de Verk?p ln PrinciPe be-
S'adep11 Princinp p Z11lgen deel te ne-
hip V0°r het e deur °Pen te

°r d z'in- dat dit met no-

^a^.^rga^ering, aldus de heer
NhsS de Partltén fetracht te bemid-
°°r<l Iekirig n'Z, bewegen tot een

tratiekamp. Hij deelde pamfletten
uit, waarin de ontmoeting van de
Amerikaanse zakenwereld met
„bankrover" Mikojan vergeleken
werd een samenkomst van zakenlui
met Hitier. De demonstranten deden
echter geen poging tussenbeide te
komen bij de aankomst van de Rus
sische vice-premier, die beschermd
werd door ruim 150 geüniformeerde
agenten.

Dr. Fabian hield op straat een korte
persconferentie waarin hij erop wees,
hoe de mensen achter het ijzeren gor
dijn nu lezen over het enthousiaste pnt-
haal dat de tweede man van de Sov
jet-Unie in Amerika ten deel valt.

Twee uur later reed Mikojan naar
de woning van Averell Harriman, Ame-
rika's ambassadeur in Moskou van 1943
tot 1946. Mikojan schijnt Harriman
met het bezoek te hebben willen ver
rassen want de Amerikaan was niet
thuis toen Mikojan aankwam. Pas na
een minuut of twintig kwam Harriman
in een auto naar huis geraced om
zijn bezoeker te verwelkomen,

Harriman nodigde haastig een aan
tal vooraanstaande zakenlieden uit, on
der wie David Rockefeller van de
Chase Manhattan Bank en Henry Heald
van de Ford Foundation. Mikojan heeft
bijna twee uur met Harriman en de
andere gasten gesproken. Na het be
zoek verklaarde hij tegenover de pers:
„Harriman en ik zijn oude vrienden.
Wij hebben vele kwesties besproken,
ook politieke en economische". Toen
Harriman tegen Mikojan verklaarde,
dat hij een bezoek aan Moskou zou
willen brengen, als hij een visum zou
kunnen krijgen, antwoordden functio
narissen uit het gevolg van Mikojan:
„U hebt geen visum nodig. Wij nodi
gen u hierbij uit om naar Moskou te
komen". Harriman hoopt de reis in
april of mei te maken.

Een korte maar felle brand heeft woensdagavond gewoed in het even
buiten Maastricht vlak bij de Belgische grens gelegen kasteel Neercanne,
het enige terrassenkasteel van Nederland, dat van 1947 af eigendom is van
de stichting Het Limburgse Landschap en sindsdien geëxploiteerd wordt
als exquis restaurant. Dank zij het snelle en doeltreffende optreden van de
brandweer van Maastricht, die vrijwel direct na het uitbreken van de brand
met groot materiaal ter plaatse was, bleef de brand beperkt tot de grootste
benedenzaal van het hoofdgebouw en de daarboven gelegen linnenkamer
annex personeelszaak

De Nederlandsche Spoorwegen hebben
in 1958, zjj het met moeite, de eindjes
aan elkaar kunnen knopen. De op
brengst van het reizigers-vervoer was
even groot als in 1957; het aantal rei
zigers-kilometers daalde echter met 2
procent. Het goederenvervoer daalde
wegens de felle concurrentie van de
vrachtwagen 8 procent ln gewicht
en 7 pet in opbrengst. Ook de crisis in de
kolensector en de toenemende over
schakeling op oliestook waren nadelig
voor de Spoorwegen. Dit zei woensdag
middag te Utrecht Ir. J. Lohmann, de
nieuwe president-directeur, toen hij
voor de eerste keer de traditionele
nieuwjaarspersconferentie leidde. Aan
de creditzijde noteerde hij, dat de rei-
zigersdienst in 1958 goed heeft gelopen:
het aantal op tijd rijdende treinen was
groter dan ooit en het aantal gemiste
aansluitingen kon met 25 procent wor
den verminderd.

Er staan voor 1959 geen opzienbaren
de plannen op het programma. Voor
het goederenvervoer zal het materieel
worden uitgebreid, o.a. met drukke-
telwagons en schuifdakwagons. Er is
een afzonderlijke n.v. transportvoor-
lichting opgericht om de klanten voor
te lichten over de talrijke mogelijkhe
den van goederenvervoer per rail. Vol
gens een drie-jarenplan zullen vijftien
elektrische vierwagentreinstellen met la
ge neus (waarvoor het publiek een uitge
sproken voorkeur heeft) aan het ma
terieel worden toegevoegd, evenals
vijftien dieselelektrische driewagenstel-
len, waarvan de aflevering t.m. 1962 zal
lopen. De grootste uitgaven van de Ne
derlandsche Spoorwegen worden, aldus
Ir. Lohmann, gedaan voor vernieuwing
van het materieel en het onderhoud van
de baan. Dit jaar zal 228 km. hoofd
spoor worden vernieuwd, terwijl met
de oude rails 212 km. secundaire lij
nen worden verbeterd. Bovendien zal
men 880 nieuwe wissels leggen.

Bij Hardinxveld-Giessendam is in de
baan een proefvlak aangelegd met be
tonnen zigzag-liggers; de rails rusten
op rubber en zijn met veerklemmen be
vestigd. Dit is een Nederlands experi
ment, waarvan de resultaten nog niet
kunnen worden beoordeeld. Er worden
ook proeven genomen met betonnen
dwarsliggers uit zes verschillende lan
den.

De nieuwe brug bij Venlo is in
voorbereiding; er worden thans twee
plannen uitgewerkt, een vakwerk-
brug, zoals de Spoorwegen willen bou
wen, en een plaatstalen brug, waar
aan Venlo de voorkeur geeft. Aan
het herstel van de Hofpleinljjn wordt
gewerkt; wegens noodzakelijke ver
nieuwing van de dekplaat over het
viaduct is een beperkte dienst over
enkel spoor noodzakelijk; men hoopt
de lijn vóór de winterdienstregeling
1960 klaar te hebben.

In 1958 kwamen twaalf vrije kruisin
gen gereed. Men is hiermee momen
teel bezig in Twello, Hengelo en Delft;
de plannen voor Breda zijn aanbesteed,
die van Sittard volgen spoedig. Wat
de stationsgebouwen en halten betreft,
staan o.a. Beverwijk, Koog-Bloemwijk,
Wylre-Gulpen en Zwolle op het pro
gramma. Op het baanvak Nijmegen-
Venlo zal een nieuwe automatische
seinbeveiliging worden aangebracht,
waardoor de capaciteit van de baan
kan worden opgevoerd en de verdubbe
ling van het spoor voorlopig kan wor
den uitgesteld. Desgevraagd deelde de
president-directeur mede, dat een
spoorlijn door de IJsselmeerpolders
niet in overweging wordt genomen.
„Wij hebben geen belangstelling voor
agrarische gebieden", aldus ir. Loh
mann. „Wij moet het van de industri-

I- I

Ir. J. Lohmann, president-directeur van
de Nederlandse Spoorwegen.

ele centra hebben. De Spoorwegen zijn
er tenslotte om geld te verdienen".

Er bestaan ook geen plannen om
weekendretours, goedkope dagretours
e.d. in te stellen. „Met één algemeen,
zo goedkoop mogelijk tarief is het Ne
derlandse volk het best gediend", al
dus ir. Lohmann.

BH vijftig algemene ziekenfondsen is
de premie voor de vrijwillige verzeke
ring met ingang van 1959 verhoogd. De
verhogingen lopen uiteen van 0.05 tot
0.60 per verzekerde van 16 jaar en
ouder.

Bij 49 fondsen is de premie niet ge
wijzigd. Bij 16 dezer fondsen bestaat
echter het voornemen in de loop van
1959 tot verhoging over te gaan. Alle
door de fondsen gewijzigde premies zijn
door de financiële commissie uit de zie
kenfondsraad goedgekeurd.

Het (gewogen) gemiddelde van de
weekpremies is gestegen van 1,97 in
januari 1958 tot 2,14 in januari 1959.

In januari 1958 varieerde de premie
van 1,50 tot 2,30; met ingang van
1959 van 1,60 tot 2,70 per week.

Enkele fondsen hebben besloten met
ingang van 1959 alsnog kraamgeld of
een tegemoetkoming in de kosten van
kraamhulp aan de verstrekkingen van
de vrijwillige verzekering toe te voegen.
Hierdoor kan thans 75 pet. der vrijwillig-
verzekerden aanspraak op deze ver
strekking doen gelden. In januari 1958
was dit 62 pet.

Een van de kelners, de heer J. Stas-
sen, neef van de restaurateur, de heer
Th. H. Coch, die toevallig in de perso-
neelsvertrekken aanwezig was, ontdek
te omstreeks kwart voor tien het eerst
de brand. In een hoek van de linnenka
mer bemerkte hij plotseling enkele gro
te vlammen, die spoedig daarna over
sloegen naar de in deze kamer opge
stelde kasten en rekken met linnengoed
en papieren servetten. Door de grote
brandbaarheid van dit materiaal stond
de linnenkamer met de daaraan gren
zende personeelsruimte vrij gauw in
lichtelaaie.. De heer Stassen waar
schuwde een van zjjn collega's, die net
een bad nam, om de brandende boven
verdieping onmiddellijk te verlaten. Ook
alarmeerde hij de gasten die in de be
nedenzaal, de grootste restaurantruim
te van Chateau Neercanne, aan het di
neren waren. Zonder zich ook maar één
seconde te bedenken gingen deze gas
ten, elf personen, onder wie zes heren
uit Grevenbicht, aan het werk om het
kostbare meubilair uit deze zaal in vei
ligheid te brengen. Zeventien tafels,
kant en klaar gedekt, en ongeveer ze
ventig armstoeltjes werden in allerijl
naar buiten gedragen en in de achter
het kasteel gelegen grotten van de
Cannerberg opgeslagen. Bij dit haasti
ge transport werd veel glas- en zilver
werk beschadigd. Ook de kostbare vleu
gel, die even tevoren nog bespeeld werd
door de Maastrichtse pianist Math.
Niël, liep bü het vervoer vrij ernstige
schade op. Uit de linnenkamer en de
personeelszaal kon niets meer worden
gered.

De brandweer van Maastricht, die
met een autospuit, de grote ladderwa
gen en de hogedrukspuit aanwezig was,
wist het overslaan van de brand naar
aangrenzende vertrekken o.a. kleinere
eetzalen en keukens te voorkomen. Het
water werd uit de in de nabijheid van
het kasteel gelegen rivier de Jeker op
gepompt. Ook het dak van het hoofdge
bouw kon worden behouden. De schade
aan het hoofdgebouw bleef beperkt
tot ongeveer een vierde gedeelte van
het kasteel.

Omtrent de omvang van de schade,
die door de verzekering wordt gedekt,
kon nog niets worden meegedeeld en
al evenmin over de oorzaak van de
brand. De uitgebrande eetzaal was nog
pas voorzien van een nieuwe vloer. De
ze vloer en het prachtige plafond, dat
geheel instortte, gingen totaal verloren.
De aangrenzende zalen liepen water
schade op. Het gedeeltelijk beschadig
de kasteel dateert uit 1698. Het gebouw
werd opgericht op de fundamenten van
een ouder kasteel daterend uit dë veer
tiende eeuw. De laatste kasteelheer die
Neercanne liet restaureren was baron
Von Dopf. Voor de stichting Het Lim
burgse Landschap Chateau Neercanne
in 1947 aankocht, maakte het kasteel
een periode van ernstig verval door.
Tonnen waren er gemoeid met de res
tauratie van de vervallen burcht, die
sinds enkele jaren weer de trots van
Maastricht is. Reeds vrijdag hoopt de
heer Coch in het niet uitgebrande kas
teelgedeelte de exploitatie van zijn res
taurantbedrijf voort te zetten.

(Van onze Haagse redactie)

Het vliegtuig, dat 2 januari bij Huis
ter Heide is neergestort, had de voor
dit type voorgeschreven hoeveelheid
munitie aan boord. Minister Staf meent
echter dat dit geen invloed heeft ge
had op de schade, die als gevolg van
het ongeval is ontstaan. De door de
slachtoffers opgelopen verwondingen
waren uitsluitend het gevolg van het
in brand raken van de brandstof van
het toestel, zo zegt de bewindsman
in antwoord op vragen van het com
munistische Eerste Kamerlid Polak.
Wel wordt toegegeven, dat het ontplof
fen van de munitie de redding kan
hebben bemoeilijkt.

Minister Staf erkent ook, dat het
vliegen over dichtbevolkte centra zekere
risico's meebrengt. Voor zover dit niet
noodzakelijk is voor het starten en
landen, worden deze centra dan ook ge
meden. Met het oog op de vereiste
paraatheid dienen de toestellen echter
bewapend te blijven.

De gasten, die juist in het restaurant van
het kasteel Neercanne aan tafel zaten,
hielpen mee het meubilair in de achter
het kasteel gelegen grotten in veiligheid
te brengen.

Op de automobielexpositie te Chicago,
die zaterdag a.s. begint, zal een auto
worden tentoongesteld die op lucht in
plaats van wielen wordt voortbewogen.

Dit experimentele model van de Ford
motor co, de Glideair, wordt op een
hoogte van minder dan een inch boven
de grond gehouden door geperste lucht,
die uit platte, doorboorde, stalen schij
ven stroomt. Ingenieurs van Ford ver
klaarden te geloven dat dit principe zal
kunnen worden ontwikkeld voor het ver
keer op snelwegen, waarbij dan snelhe
den van meer dan 800 kilometer per
uur kunnen worden bereikt. Het voer
tuig zou kunnen worden voortgedreven
door een gasturbine of een straaltur-
binemotor.

Het hoofd van de research-laboratoria
van General Motors verklaarde op vra
gen over zijn visie op de auto van 1980,
dat de toekomstige auto naar zijn me
ning technisch ingrijpend zal zijn ver
beterd doch nog steeds wielen en
banden zal bezitten. Hij geloofde
tevens dat de vonk-ontstekings-motor
een goede kans heeft te blijven voortbe
staan, omdat het er niet naar uitziet,
dat voor die tijd andere motoren voor
commerciële toepassing gereed zullen
zijn.

Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken heeft in Washington een verkla
ring uitgegeven waarin wordt gezegd
dat de Verenigde Staten nog steeds
geloven, dat vrije verkiezingen de bes
te en meest logische manier voor her
eniging van Duitsland zijn. Er is geen
sprake van een wijziging van de Ame
rikaanse opvattingen, aldus de ver
klaring.

De verklaring is uitgegeven omdat veel
opzien is gebaard door de opmerking
die Dulles dinsdag op zijn persconfe
rentie gemaakt heeft, dat vrije verkie
zingen weliswaar de natuurlijke, doch
niet per se de enige methode voor
hereniging zijn en dat men geen enke
le methode als absoluut exclusief moet
beschouwen.

De woordvoerder van het „State De-

Bartment" bracht in herinnering, dat

ulies dit had gezegd toen hem werd
gevraagd, of hereniging van Duitsland
nog wel bereikt kan worden als vrije
verkiezingen niet mogelijk zouden zijn.

In de komende vasten zal rector H.
A. M. Heeren uit de kapel van het
moederhuis van de Fraters van Tilburg
via de K.R.O. de lijdensmeditaties ver
zorgen. Onder de titel „De kansel op
de rots" zal rector Heeren van 17 fe
bruari af zes achtereenvolgende dins
dag-avonden van 8 tot 9 uur spreken
over het lijden van Christus. Het uit
gangspunt van elke meditatie zullen de
woorden zijn die Christus sprak, toen Hij
aan het kruis hing.

De K.R.O.-uitzendingen worden om
lijst met zang van het fraterskoor on
der leiding van frater Hieronymus en
enkele jongenskoren.

Rector Heeren geniet een wijde be
kendheid als predikant. In vele steden
van ons land verzorgt hij sinds vele ja
ren lijdensmeditaties. Bij de herdenking
van het eeuwfeest van de kerkelijke
hiërarchie in Nederland was rector
Heeren feestredenaar in de Bossche
Sint-Janskathedraal. In de St.-Pieters
kerk, eveneens in Den Bosch, heeft hij
enige jaren geleden met pastoor Lücker
een twee-preekstoelengesprek gehou
den. Hij was van 1948 tot 1952 directeur
van het groot-seminarie te Haaren, te
vens leraar in de welsprekendheid.

Volgens Indonesische persberichten is
het de laatste tijd herhaaldelijk voor
gekomen, dat vreemde vliegtuigen en
schepen Indonesisch grondgebied
schonden.

Boven Zuid-Sumatra werden ver
schillende keren buitenlandse toestellen
waargenomen en boven West-Kaliman
tan negen keer binnen een week. Ten
westen van Java voeren op 26 decem
ber zes niet-geïdentificeerde vreemde
schepen. De chef van de marinestaf,
vice-admiraal Subijakto, bevestigde
rapporten te hebben ontvangen over
„illegale activiteit van buitenlandse
schepen".

Een van de ondernemendste
jongedames, die er op Gods
goede aardbodem rondlopen, is
ongetwijfeld Veronica Boersma,
van huis uit sociaal werkster. Zij
bereisde een goed deel van
Europa, maar op 13 juni 1956 be
gon haar grote avontuur. Op die
datum namelijk koos zij, samen
met haar zus Frangoise, zee in
de richting Melbourne, waar zij
beiden een baan als verpleegster
aan het militaire hospitaal zou
den krijgen. Dat gebeurde ook,
maar het belette hun niet om
van nabij getuige te zijn van de
Olympische Spelen, die in dat
jaar in Australië werden gehou
den. Zij zaten op een gegeven
moment zelfs „vier plaatsen ver
der" dan de Duke of Edinburgh.

Veronica Boersma enhaar
zuster bleven vier maanden in
Melbourne, daarna kregen zij een
lift van 'n dokter naar Sidney. Zij
vonden daar werk bij het Royal
Women Hospital. Maar het ging
hun, zoals gezegd, niet alleen om
werk, maar ook wel een tikkeltje
om avontuur. En dusdoende
kregen zij het gedaan, dat hun
een reis werd aangeboden op
een „suikerboot" naar de Fidzji-
eilanden. Daar aangekomen,
mochten zij niet van boord. Zij
deden het niettemin toch en lie
pen dus de kans volkomen „ge
declasseerd" te worden. Maar het

geluk was met hen. Het geluk overigens, dat meestal is met degenen, aie
ereid zijn het een en ander op het spel te zetten. Al is het maar de „zeker
heid" van de afloop van het avontuur. Veronica Boersma en haar zuster
maakten dus kennis met Prinses Lilian, de „heerseres" van het eiland,
waarop zij voet aan wal hadden gezet. En dat werd een bijzonder plezierige
confrontatie. De Prinses was getroffen door het feit dat zij, de zusjes, van
rassendiscriminatie in welke vorm dan ook niet wilden weten. En zij uitte
haar waardering daarom op werkelijk exuberante wijze. Zij bood de dames
niet minder dan een flat met bijbehorend personeel aan. De tijd, doorge
bracht op het eiland, moet werkelijk paradijselijk worden genoemd, afgaande
althans op het verhaal van Veronica Boersma, die wij nu verder alleen
aan het woord laten. Zij had met name „geen tijd om te werken," wat
inderdaad van een uitermate begerenswaardige maatschappelijke situatie
getuigt. Zij speelde mee in een negerorkest,zij leefde in een zomerverblijf
van de Prinses, zij werd „bejubeld door de negers," overigens niet eerder
dan nadat „zij een vieze drank had gedronken" en inmiddels om toch
wat praktisch te doen schreef zij haar belevenissen op. Men moet het
zich even voorstellen.

Maar 's mensen noodlot is nu eenmaal, dat niets voortdurend houdbaar
is, dat hem eigenlijk helemaal is „aangekaart". Mej. Boersma geleid door
het avontuurbelandde dus op Nieuw-Zeeland, bracht enige tijd in Auck
land bij familie van de prinses door en keerde weer terug naar Australië,
waar zij drie maanden in het T.B.C.-hospitaal in Brisbane werkte. Maar
inmiddels lag haar bestemming elders. Namelijk helemaal in Amerika,
waar in San Francisco een dokter haar had aangenomen. Tenslotte kwam
het er van. Althans in aanleg. Zij vertrok, en de reis zou gaan via Tokio,
Hongkong en verder. Maar zij landde en strandde, zoals later zou blijken,
op Australisch Nieuw-Guinea. Met name in Port Moresby. Hier kwam
de kentering, niet al leen wat haar reislust betreft, maar misschien ook
ivat haar bestaan aangaat. Hier 'namelijk kwam Veronica Boersma in con
tact met mgr. André Sorin, apostolisch vicaris. En deze ontmoeting is in ieder
geval bepalend geweest voor haar verdere gaan en staan. Want via hem
immers stuitte zij op een vorm van menselijke ellende, die haar diep aan
greep: dat n.l. van de ongehuwde, inlandse moeders. Nu is Veronica Boersma
er kennelijk de vrouw niet naar om zich met een oppervlakkige confron
tatie tevreden te stellen. Zij wilde er alles van weten. En zij trok dus het
binnenland in met opgeruimd gemoed, maar met een nauwgezet geweten.
Zij onderzocht en behield inderdaad het goede voorzover het haar verant
woordelijkheid betrof. Zij vroeg zich af: wadr ben je meer nodig, hier of
in San Francisco. Het antwoord was voor haar duidelijk, alhoewel waar
schijnlijk niet zo gemakkelijk te geven. Maar zij deed de keus overeenkomstig
haar geweten. En het romantische avontuur moest wijken voor de meest
klemmende werkelijkheid.

Op het ogenblik is Veronica Boersma in Amsterdam ten huize van haar
ouders, van wie haar vader A. Boersma, lid van het hoofdbestuur van de
K.A.B. en van de S.E.R., een alom in den lande gezien man is. Misschien
heeft zij wel van hem haar op idealisme gegrond doorzettingsvermogen
geërfd. In ieder geval rust zij niet voor zij bekendheid gegeven heeft aan
haar streven om in die barre streek van Nieuw-Guinea een toevluchtsoord
mede te helpen oprichten voor de inlandse ongehuwde moeders. En zij
gaat in ieder geval terug om er bij te zijn als de eerste paal in de grond
wordt geslagen. Maar niet voordat zij overtuigd is van uw medeleven en
uw steun. Van uw steun die u geldelijk gezien kunt uitdrukken door een
gift op gironummer 431260 van rector Keet, St. Bernardusaesticht, Amster
dam onder vermelding „toevluchtsoord voor inlandse ongehuwde moeders."

Als de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Dulles, mor
gen de Russische vice-premier,
Mikovan, ontvangt, zullen de beide
staatslieden grote aandacht besteden
aan de Duitse kwestie. Zij zullen het
gesprek hervatten dat zö vorige week
maandag reeds over dit onderwerp ge
voerd hebben. Hun eerste onderhoud
was gebaseerd op de Russische nota
aan Amerika vón 27 november, als
mede op het Amerikaanse antwoord
van 31 december. In eerstgenoemde
nota had Khroesjtsjev voorgesteld van
West-Berlijn een zogenaamde vrije ge
demilitariseerde stad te maken voor
28 mei 1959, maar de Amerikanen had
den in hun antwoord laten weten, dat
zij dit voorstel onaanvaardbaar acht
ten, al verklaarden zij zich bereid over
de status van Berlijn te praten in het
kader van besprekingen over de Duitse
hereniging en de Europese veiligheid.
Mikoyan heeft in zijn eerste onderhoud
met Dulles laten blijken, dat Rusland
in principe niet ongenegen was om met
de Westerse mogendheden de Duitse
kwestie nog eens onder ogen te zien.
Maar het was aanvankelijk niet dui
delijk, wat de Russische vice-premier
met die opmerking bedoelde. Dit werd
het Westen eerst vorige week zater
dag geopenbaard in een reeks Sovjet
nota's waarin voorstellen gedaan wer
den voor een Duitse vredesconferentie.
Binnen twee maanden zouden, in War
schau of in Praag, vertegenwoordigers
van alle landen die bij de oorlog in
Europa betrokkenwaren geweest bijeen
moeten komen, om de Duitse kwestie
definitief te regelen. Voor het ge
mak presenteerde Moskou maar vast
een ontwerp-vredesverdrag met een
groot aantal gedetailleerde richtlijnen
voor het toekomstige Duitsland. Oost
en West-Duitsland zouden zich respec
tievelijk moeten terugtrekken uit het
Pact van Warschau en de NATO, ter
wijl alle buitenlandse troepen Duitsland
zouden moeten verlaten. Duitsland zou
geen kernwapens, raketten of geleide
projectielen mogen bezitten, noch bom
menwerpers en duikboten. De huidige
Duitse grenzen mochten niet worden
gewijzigd, en zolang Duitsland niet
herenigd was zou West-Berlijn een
vrije gedemilitariseerde stad moeten
zijn.

Dulles en Mikoyan hebben in het
jongste Russische voorstel met
betrekking tot Duitsland dus een
nieuw aanknopingspunt voor een ge
sprek. Maar de Amerikaanse gastheer
zal zijn Russische gast spoedig vertel
len dat het Sovjet-plan voor een vre
desconferentie in deze vorm voor het
Westen bepaald onaanvaardbaar is. Op
de eerste plaats is het dwaasheid om
zulke gewichtige internationale bespre
kingen op zo korte termijn te willen
doen houden. De voorbereidingen zou
den heel wat meer tijd vergen dan de
twee maanden die de Russen er voor
uitgetrokken hebben. Vervolgens kan
men zich afvragen waarom de Wester
se gedelegeerden naar de hoofdstad
van een Russische satellietstaat zou
den moeten komen, om met de com
munistische landen over Duitsland te
onderhandelen.

Wat nu de inhoud van het Sovjet
ontwerpverdrag betreft, zou men het
volgende kunnen opmerken: Op de eer
ste plaats Ran men vaststellen, dat
de nieuwste Russische voorstellen voor
de toekomst van Duitsland, nauwelijks
afwijken van Sovjet-suggesties die in
1952 en in 1954 zijn gedaan, en van
Westerse zijde is indertijd uitvoerig
betoogd waarom men niet op deze sug
gesties kon ingaan. Op de conferentie
van ministers van buitenlandse zaken
van de Grote Vier die vijf jaar geleden
te Berlijn plaats vond, hebben de ver
tegenwoordigers van Amerika, Enge
land en Frankrijk met hun Russische
collega van gedachten gewisseld over
bijna alle kwesties die nu door Mos
kou eenvoudig opnieuw aan de orde
worden gesteld. Het Westen wenst het
bestaan van twee Duitslanden niet te
erkennen, en het wil Duitsland niet het
recht ontnomen zien om lid te zijn
van de Noordatlantische Verdragsor
ganisatie. Het wil ook niets weten van
onderhandelingen over een Duitse her
eniging tussen de regering van Bonn
enerzijds en de zogenaamde regering
van Pankow anderzijds. Het wil niet
eenvoudig genoegen nemen met de
huidige Pools-Duitse grens, die ge
vormd wordt door de Oder-Neisse li
nie, en het wil West-Berlijn niet aan
zijn lot overlaten.

In het verleden is er van Westerse
zijde steeds op gehamerd, dat het
proces van de hereniging van Duits
land zou moeten beginnen met vrije
verkiezingen in het hele land. Op ba
sis van die vrije verkiezingen zou er
een Duitse regering kunnen worden ge
vormd, en met die Duitse regering zou
den de geallieerden uit de tweede we
reldoorlog dan een vredesverdrag kun
nen sluiten. Maar nu heeft zich het
merkwaardige feit voorgedaan, dat Dul
les op zijn persconferentie van dins
dag j.l. plotseling verklaard heeft, dat
het houden van vrije verkiezingen niet
als de enige methode voor het hereni
gen van Duitsland beschouwd behoeft te
worden, al is het zijns inziens wel de
meest voor de hand liggende methode.

Uiteraard heeft deze opmerking in de
Westerse hoofdsteden nogal wat op
schudding veroorzaakt, omdat de Ame
rikaanse minister de indruk wekte be
reid te zijn op een belangrijk punt een
concessie te doen aan de Russen. Is
Dulles te ver gegaan, en heeft hij
zonder voorafgaand overleg met Ame-
rika's bondgenoten een belangrijke
herziening ingeluid van het standpunt
van de V.S. inzake de Duitse hereni
gingskwestie? Of heeft hij alleen maar
een poging ondernomen om de Russen
uit de tent te lokken? (Zoals het Rus
sische voorstel voor een vredesconfe
rentie wellicht slechts ten doel had om
het Westen tot tegenvoorstellen te be
wegen). Dulles heeft er op zijn perscon
ferentie geen twijfel over laten be
staan, dat het Russische ontwerp-vre
desverdrag Amerika geenszins bevalt.
Terwijl de Russen een geïsoleerd, ge
demilitariseerd en geneutraliseerd
Duitsland willen, acht het Westen' het
voor de Europese veiligheid noodzake
lijk dat een herenigd Duitsland nauw
verbonden is met de vredelievende
Westeuropese landen.

Mikoyan zal overigens Dullés mor
gen wel opheldering vragen over diens
opmerking betreffende de mogelijkheid
om de Duitse hereniging met andere
methoden te bereiken dan met het hou
den van vrije verkiezingen. Die Wester
se eis van vrije verkiezingen vormde
tot nog toe immers een van de groot
ste struikelblokken op de weg naar een
akkoord tussen Oost en West over Duits
land.

De Groninger politie heeft een inval
gedaan in een woning aan de Cuba-
straat te Groningen, waar naar men
vermoedde, gelegenheid tot hazardspel
werd gegeven. Inderdaad speelden zes
personen een dobbelspel namelijk
„vallen en treffen". Het zestal werd
overgebracht naar het politiebureau.
Nadat proces-verbaal was opgemaakt
werd het gezelschap vrijgelaten.