Komend concilie met warme
belangstelling begroet
«Iedere bijdrage tot wegnemen
van onenigheid is bijzonder
welkom"
mensen
Malle
dwaze dingen
I FEESTELIJK JURKJE I
i
Rijkswaterstaat doktert nog
steeds aan IJmuider pieren
Twee auto's
te water
>infraphil<
'Bewegende toren-
Reacties uit de gehele wereld
Meisje door klap
ernstig aan haar
hoofd gewond
Vliegtuigen pogen
neuskegels op
te vangen
Titelkerk voor kardinaal Giobbe
T.V. in reisbussen
naar Oostenrijk
Door de wind te
water geraakt
Mogelijkheid van oliehaven niet
uitgesloten
Vrouw en man
verdronken
29.75
Vader snelde te hulp
en greep dader
Kolendampvergifti
ging op Rijnschip
Twee zwaar gewonden
op onbewaakte
Overtreding van de
uitverkopenwet
Kind aangereden en
gedood
Stoffelijk overschot
thans gevonden
DINSDAG 27 JANUARI 1959
PAGINA 5
"""'"iiiininiiiiiunmiiiniiiHiiiiiiHiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiniii
Schipper, vrouw en
dochtertje naar ziekenhuis
melk en puur
Luchtig
Licht verteerbaar
Lekker
Vreemde activiteiten van
„vliegende verhuiswagens"
Heerlens confectiebedrijf
vrijgesproken
Bij spierpijnen,
reumatiek,
neusverkoudheid....
PHILIPS
Type 7529 f 37.50
lliil 11
van de aankondiging, onder-
We ma.ar men wijst veelal op de
enselijkheid van nadere gegevens a'
jj rens een definitief standpunt in te
jj-k ,de reacties van niet-katholiekc
kona- Sehe"e wereld op de aan-
van het oecumenisch concilie
beia over het algemeen een warme
.«^telling voor het besluit van Paus
annes. In alle commentaren wordt het
"elaing
«reept,
^ensel
Jorens
nemen,
te?6 me^ropoliet James van Melita, ver-
dalnwoordiger van de Grieks-Ortho-
jj*? Kerk bij de Wereldraad van
ovp i?. verklaarde verheugd te zijn
cili pauselijke initiatief. Een con
to» zoals door de Paus voorgesteld,
kw e,chter Seen dogmatische en geloofs-
kh »es kunnen vermijden, zo ver-
hon rde »In ^at Seval is er geen
liefc Srote resultaten, tenzij de katho-
2jn e kerk bereid is haar positie enigs-
har? wijzigen". Hij legde vooral de
onf.uk op het dogma van de pauselijke
wubaarheid als geschilpunt.
Y'caris van de Grieks-Orthodoxe
ras 'n Noord- en Zuid-Amerika, Poli-
kla °S' tegen AFP en Keuter ver-
t aar<ï, dat vóór het concilie een confe-
j "tie van alle kerken zou moeten wor-
An gehouden om de agenda te bespre-
v De leuze van het concilie moest
v 'Sens hem niet zijm „komt en aan-
e-atót onze leerstellingen", doch „komt
li„ sPreekt met ons over onze leerstel
len".
te«6n woordvoerder van de Franse pro-
jjfantse federatie heeft verklaard:
jv'teraard zijn wij zeer geïnteresseerd.
j.e raad van onze federatie zal onze hou-
j'P? ten opzichte van het pauselijke
g.'uatief volgende week bespreken",
jdeze federatie is de meerderheid van
naar schatting een miljoen Franse
Protestanten aangesloten-
0 9°k de leiders van de protestantse en
rthodoxe kerken in New York toon-
"""IIIIIIIiiimiiiiiiiiiiihiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Een van de vele aantrekkelijkhe
den van Londen zijn de grote par
ken waar gras, bloemen en bo
men groeien, waar vijvers zijn aange
legd en vogels hun dartele leven leven.
Evenals zovele bezienswaardigheden van
Londen zijn de parken niet volgens een
^paald plan aangelegd. Ze zijn min of
'*er bij toeval ontstaan. Mensen die het
ij.«en kunnen beweren, dat de konink
je parken er zijn omdat Hendrik de
Ohtste een tiran was. Tot het moment
jarop hij aan de regering kwam, wa-
„eh de parken grote jachtterreinen waar
hij aan de regering kwam, waren
parken grote jachtterreinen waar
rt°eren en vetweiders een bestaan von-
laatstgenoemden waren in de
2?eeste gevallen huurders van de kerk.
i°en Hendrik de Achste de macht van
kerk besloot te doorbreken en haar
.fittingen confiskeerde liet hij hekken
Jh de parken zetten en verklaarde ze
J1zjjn privé bezit. Deze schandelijke
aa&d van roverij heeft echter tot ge-
jg gehad dat de parken tot op he-
voor de Londenaren bewaard zijn
«bleven, aldus de mensen die het we-
1 kunnen.
den grote interesse. De president van
de nationale raad van kerken, waarbij
33 grote protestantse en orthodoxe
kerkgemeenschappen zijr aangesloten,
Edward T. Dahlberg, zeide dat elke
stap naar eenheid van de kerken wel
kom is. „Maar het moet een onderling
tezamen komen zijn en niet onder voor
waarden die door één kerk aan alle
andere worden gesteld", voegde hij er
aan toe. Hij legde er de nadruk op, dat
de protestanten niet gezien moeten
worden als „afgescheiden christenen"
die naar de kerk van Rome terugkeren.
Volgens de voorzitter van de conven
tie der baptistenkerk in het zuiden der
Verenigde Sta+en. dr. Brooks Hays, moet
niet „vereniging", doch „eenheid" het
doel van het concilie zijn.
De Anglicaanse aartsbisschop van
Kaapstad, dr. Joost de Blank, heeft ver
klaard dat „alles wat bijdraagt aan het
wegnemen van de onenigheid bijzonder
welkom is".
Enkele terzake kundige Nederlandse
katholieken hebben het KNP het vol
gende commentaar gegeven:
Pater F. Wijnhoven, Assumptionist en
secretaris van het Apostolaat der Her
eniging in Nederland beperkt zich in zijn
reactie tot de Orthodoxie: „De aankon
diging van een oecumenisch concilie
was voor ons een grote verrassing,
maar een verrassing die ons vervult
met blijdschap, vooral nu de Paus zo
duidelijk te verstaan heeft gegeven, dat
ook de eenheid van alle christenen een
van de onderwerpen zal zijn, die zul
len worden behandeld. Ik vermoed, dat
de Paus, ofschoon hij geen zuiver hereni
gingsconcilie zal willen houden, zoals
Lyon en Florence, van het herenigings-
werk een van de voornaamste agenda
punten zal maken. De hereniging met
de Oosterse Kerken ligt immers deze
Paus, die ter -plaatse het Oosten heeft
leren kennen en beminnen, zeer na aan
het hart.
Ofschoon ik niet verwacht, dat de
Oosterse bisschoppen naar het Conci
lie zullen komen of men zou in Ro
me zeer bijzondere schikkingen moe
ten treffen zodat hun komst niet lijkt
op een Canossa-gang geloof ik toch,
dat het bijeenroepen van een alge
meen concilie in het Oosten buiten het
IJzeren Gordijn een gunstig onthaal
zal krijgen, gezien vooral de goede re
putatie, die de Paus in het Oosten
heeft achtergelaten.
Bij de afgescheidenen was hij alge
meen gewaardeerd wegens zijn ire
nisch optreden. Men herinnert zich in dit
verband hoe sympathiek de Kerstbood
schap van de Paus door de Orthodoxe
Üe Grieken konden vroeger met
een eenvoudig langwerpig stuk
stof en de Romeinen met een
jjaal gesneden lap mooiere en meer
jhannelijke kleding maken dan de kleer
makers van tegenwoordig kunnen. En
C®Ze hebben veel meer materiaal en
mogelijkheden. Dat heeft dezer dagen
Ah autoriteit uit de wereld van de snij-
afskunst fijntjes opgemerkt. En hij
paf er wat ejjfers bjj, b.v. dat een col-
Artjasje-uit-de-kunst uit maar liefst
onderdvijftien verschillende delen be-
jjaat, een vest uit veertig en dat
Alfs een eenvoudige broek wordt ge-
Jjaakt van niet minder dan zestig ver-
Abillende stukken. En wat is het dan
tfjf als het gereed is aldus die au-
i "iteit vergeleken bij de pronkstuk-
s van de klassieke kleermakers?
Een zekere professor P. M. S
Blackett, die in Engeland doceert,
d heeft onlangs een uitspraak ge-
„aan die de moeite van het citeren wel
<jaard is. De hooggeleerde heer zei,
jjj' er moeilijk iets ontactvollers kan
Wj? dan het op het verkeerde moment
haJi het rechte eind te hebben wes-
A'Ye de professor en zijn uitspraak ei-
tejj hjk. niet in deze rubriek thuis ho-
e gemeentelijke autoriteiten van
West Palm Beach in de Verenig
en de Staten willen de naaldhakken
Iv6r de damesschoenen weg hebben.
heden? Te veel dames struikelen
«ÏSsS,6 gemeentelijke stoepen en dienen
(1p h tot schadevergoeding in. Een van
ai a roede vaderen zei: Het zijn voor
hiel wat oudere dames die schoenen
Uit haaldhakken dragen omdat ze er-
taav. lllen zien als meisjes van zestien
gen- Acht en negentig procent van te-
tot gemeente aangespannen eisen
thes cPadevergoeding komen van da-
t>e 'v °P de trottoirs zijn omgezwikt.
Schu,hoede vader zei verder: Eigen
0vori»; Tegen die ijzigdunne hakjes is
sens geen enkele stoep opgewas-
In de Nieuwe Boteringestraat te Gro
ningen is in de nacht van zaterdag op
zondag een 28-jarige machinist uit Gro
ningen een huis binnengedrongen. Hu
stommelde door de woning, zonder dat
de bewoners ontwaakten. Op zolder te
rechtgekomen zag hij de 24-jarige doch
ter van de familie. Hij gaf het meisje,
dat daar sliep, een flinke klap op het
hoofd. Zij werd gillend wakker, yer-
volgens trachtte hij haar de keel dicht
te knijpen. De 51-jarige vader van het
meisje werd wakker en kwam ontdaan
uit een aangrenzend zolderslaapkamer
tje gerend. Hij zag daar de onbekende
staan en zijn dochter met een gapende
hoofdwonde in bed liggen. De vader
hield de man vast en slaagde erin de
politie te waarschuwen, die hem arres
teerde.
De man heeft verklaard dat hij op
zoek was naar geld om jenever te kun
nen kopen. Hij was door een steegje ge
gaan en had een tuindeur geopend. Ver
volgens was hij voor een keukendeur
gekomen, hij had een ruit ingeslagen,
de deur geopend en was door het huis
gaan dwalen. Op zolder had hij de sla
pende dochter aangetroffen, haar een
klap gegeven en vervolgens geprobeerd
haar de keel dicht te knijpen. „Ik moet
je dood maken, want je mag me niet
herkennen", sprak hij daarbij sinister.
Haar gegil had de vader op het strijdto
neel gebracht. Het meisje is voor onder
zoek naar het academisch ziekenhuis
gebracht. De man is ingesloten en ter
beschikking van de justitie gesteld.
Aan boord van het motorrijnschip Wil-
ja, dat in de Waalhaven te Rotterdam
ligt, heeft zich maandag een geval van
kolendampvergiftiging voorgedaan, ten
gevolge waarvan de 39-jarige schipper
De Jong, zijn 27-jarige echtgenote en
hun driejarig dochtertje Wilhelmina in
het zuiderziekenhuis moesten worden
opgenomen. Volgens de politie is de
vrouw er het ergst aan toe.
Toen het gezin werd gevonden en de
schipper bij kennis was gekomen dacht
de politie, afgaande op de verklaringen
van de schipper, dat er sprake was ge
weest van ammoniakvergiftiging, om
dat men dit produkt met het Rijnschip
had vervoerd. Het onderzoek wees even
wel uit, dat de afgesloten kachel de
vergiftiging heeft veroorzaakt.
De trein Roermond-Sittard is maan
dagmiddag op een onbewaakte overweg
onder Maasbracht ingereden op een
jeep. Het voertuig kwam in de sloot
naast de spoorbaan terecht. De twee in
zittenden, de 48-jarige handelaar F. Bou-
wens uit een woonwagenkamp in de
omgeving en zijn 16-jarige zoon, zijn in
vrij ernstige toestand in het ziekenhuis
in Roermond opgenomen.
patriarch Athenagoras, de hoogste auto
riteit in de Orthodoxe wereld, werd be
antwoord.
Athenagoras sprak over de noodzake
lijkheid van een ontmoeting van de
geestelijke krachten ter bespreking van
de eenheid der kerken. Hij vroeg om da
den. Hier is thans een daad van de
grootste betekenis, aldus pater Wijn
hoven.
Prof. Zacharias O.F.M. Cap., hoogle
raar te Nijmegen, die geregeld contact
houdt met Russisch-Orthodoxen in West-
Europa, is van mening, dat het moment
der aankondiging buitengewoon gunstig
lijkt, omdat zeker heel de christenheid
en thans in het bijzonder er steeds
meer van doordrongen wordt, dat een
heid noodzakelijk is en met de dag nood
zakelijker wordt. In het christelijk stre
ven naar eenheid, of oecumenische be
weging, is hier al een halve eeuw lang
blijk van gegeven. Dertig of veertig jaar
geleden heette dit pan-christendom (en
cycliek Pius XI, 1928). Ook de politieke
situatie met op de achtergrond de drei
ging van de atoomwapens werkt deze
drang naar eenheid in de hand. Daarbij
beseft men echter in toenemende ma
te, dat eenheid uitsluitend op economi
sche, sociale of politieke basis niet vol
doende sterk en veilig is om iedereen
gerust te stellen. Men voelt bijna instinct
matig, dat werkelijke eenheid alleen op
godsdienstige basis ons de vrede kan
waarborgen voor zover deze althans op
aarde mogelijk is.
Advertentie
product
üHiiiiiiiiiiiiiiiiHimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiMi
(Van onze luchtvaartredacteur)
Acht zware transportvliegtuigen van
de Amerikaanse luchtmacht voeren sinds
enige tijd in de omgeving van de Hawaii-
eilanden boven de Stille Oceaan proeven
uit, waar men in Washington zeer
zwijgzaam over is. De logge toestellen
van het type C-119, die beter bekend
zijn als „vliegende verhuiswagens",
trachten neuskegels van raketten bij
hun terugkeer in de dampkring op te
vangen.
Officieel is er over de manier waarop
men dit tracht te doen niets bekend
gemaakt, maar volgens bepaalde inlich
tingen zouden de vliegtuigen óf een
enorm net achter zich aanslepen waarin
de raket kan worden opgevangen, öf een
aantal lange stalen haken die zich zou
den moeten vastgrijpen in de koorden
van de parachute, waaraan de kegels
omlaag komen. De proeven worden ge
nomen met namaak-neuskegels, die
door andere vliegtuigen op grote hoogte
worden losgelaten.
De snelheid, waarmee de neuskegels
omlaag komen schijnt door de parachu
te voldoende te worden afgeremd om
de „vissende" vliegtuigen meer dan één
kans te geven de buit op te scheppen.
Na een „misser" duiken ze achter de
neuskegel aan om dichter bij de grond
een nieuwe poging te wagen.
Het lijkt waarschijnlijk dat de Ameri
kaanse luchtmacht gebruik maakt van
deze zware transportvliegtuigen omdat
de speciale bouw van de toestellen het
mogelijk maakt, de opgevangen neus
kegels met schepnet of haken binnen
boord te halen, hetgeen met het oog op
de landing uiteraard noodzakelijk is. De
J romp van de „vliegende verhuiswagens",
die de vorm heeft van een korte, dikke
sigaar kan namelijk aan de achter
zijde over de volle breedte en hoogte
open staan tijdens de vlucht.
E De „officiële" feestdagen mogen
al voorbij zijn: daarmee is nog niet E
gezegd dat de feestjurk in de ko-
mende maanden helemaal geen
S kans meer zou krijgen. En onder E
feestjurk verstaat men veelal het E
E korte avondtoilet, dat helemaal van E
onze tijd is: wij zijn nu eenmaal
E afgestemd op alles wat snel gaat,
dus ook op snel toilet maken. E
Er is immers nog zo veel an-
ders in huis te doen. Toch komt
E het hoge lijfje mooier tot zijn
recht bij een kort op de voet val- E
E lend gewaad zoals men op de plaat-
jcs ziet uit de Napoleontische tijd.
Lange avondtoiletten worden nog
het meest gedragen in die landen
waar een h-f is, zo heeft een Ztvit-
i serse kledingexporteur onlangs op-
gemerkt. Lange avondtoiletten le-
E vert hij hoofdzakelijk voor Zweden, E
Denemarken, Luxemburg, Neder- E
E land en Engeland. Wat men hier
ziet afgebeeld is een haute couture E
model van Claude Rivière uit Pa-
rijs.
lïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiimiimiiiiiiiiiiiiii
(Van onze correspondent)
Het Bossche hof heeft een confectie
bedrijf uit Heerlen in het gelijk gesteld
betreffende een ten laste gelegde over
treding van de uitverkoopwet. Dit be
drijf bad een speciale verkoop tegen
bijzonder lage prijzen met sterk spre
kende slagzinnen aangekondigd, waar
voor het door de Maastrichtse recht
bank tot 255,- boete was veroordeeld.
Ook de procureur-generaal bij het Bos
sche hof had het bedrijf aan deze over
treding schuldig geacht en een boete
van 100,- geëist. Hij achtte de lage
prijzen bepalend voor het begrip uit
verkoop.
Ter verdediging was aangevoerd dat
het hier slechts een bepaalde collec
tie goederen betrof, die in de gewone
opruiming onverkoopbaar was en boven
dien dat het bedrijf bij iedere seizoen
opruiming een reclame-krant in de mijn
streek verspreidt, hetgeen bij deze ge
legenheid niet was gebeurd. Het hof
heeft thans het bedrijf vrijgesproken
van het ten laste gelegde.
Maandagavond is het 8-jarig zoontje
van de familie Van der P. op de Scha-
gerweg te Middenmeer aangereden door
een a"to. Het kind v/as op slag dood. De
bestuurder van de auto, mevrouw Van
der B. uit Wieringerwerf, had het jon
gentje dat op straat speelde, eerst be
merkt toen zij moest dimmen voor een
tegenligger.
-
Kardinaal Giobbe, oud Nuntius-internuntius in Den Haag heeft dit weekend
officieel bezit genomen van zijn titelkerk, Santa Maria in Vallicelli. Een opname
van de plechtigheid.
(Van onze Haagse redactie)
Een aantal autobussen van de n.v.
Hofstad Tours in Den Haag, dat het
komende vakantieseizoen toeristen
naar Oostenrijk zal brengen, zal bij
wijze van proef worden uitgerust met
een televisietoestel. De toestellen zul
len voor in de bussen worden opgehan
gen achter de chauffeur. De antennes
worden op het dak bevestigd. Een van
de bussen van de Hofstad Tour die de
dienst onderhoudt tussen het centrum
van Rijswijk en de veraf gelegen nieu
we woonwijk Steenvoorde, heeft al
proef gereden met een televisietoestel.
De ontvangst tussen de huizen was
niet zo goed. Op de grote weg werd
het beeld beter. Er zal binnenkort
nog een proefrit worden gehouden.
Maandagmiddag heeft de politie na
drie dagen dreggen uit de Tramsingel
het stoffelijk overschot opgehaald van
de 58-jarige Bredanaar C. Lens, die
vrijdagmorgen door de krachtige wind
te water is geraakt. .Een voorbijganger
hoorde 's morgens om half zeven hulp
geroep, maar kon toen hij hulp wilde
verlenen niemand meer ontdekken. Het
slachtoffer was op weg naar zijn werk.
Nog altijd wordt in het waterloopkun
dig laboratorium in de Noord-oostpol
der geëxperimenteerd met schaalmodel
len van de pieren te IJmuiden. Reeds
geruime tijd wordt hier in opdracht van
de rijkswaterstaat onderzocht op welke
wijze de pieren van IJmuiden veranderd
zouden moeten worden om de haven
mond groter te maken, zodat ook de
allergrootste schepen hier binnen zouden
kunnen lopen en stremmingen bij slecht
weer tot een minimum worden beperkt.
Zoals bekend wordt daarbij vooral
gedacht aan een verlenging van de
zuidpier, ofwel door een nieuwe pier
Waarschijnlijk door te veel gas ge
ven en onbekendheid ter plaatse is de
bestuurster van een personenauto,
mevr. K. uit Beverwijk, te water ge
reden in de meer dan vier meter diepe
Markervaart bij de nieuwe brug welke
West-Knollendam met Markenbinnen
verbindt. Nadat zü op het droge was
gebracht, werd mevr. K. zonder tot be
wustzijn te zijn gekomen naar het zie
kenhuis in Zaandam gebracht, waar zij
spoedig na aankomst overleed.
Mevr. K. die de autorijkunst niet
meester was, was met een kennis,
eveneens uit Beverwijk, aan het auto
rijden. Nadat men de brug was over
gereden werd de auto gedraaid om te
rug te rijden. Hierna reed de auto in
de vaart en verdween geheel onder wa
ter. De andere inzittende slaagde er
het eerst in uit de auto te komen. Met
assistentie van een brugwachter en een
voorbijganger, die onmiddellijk te wa
ter sprongen, kon men ook mevr. K.
uit de auto verlossen. Aanstonds tracht
te men via kunstmatige ademhaling
het slachtoffer tot bewustzijn te bren
gen. Een spoedig ter plaatse aanwezi
ge arts achtte overbrenging naar het
ziekenhuis noodzakelijk. Mevr. K. laat
haar echtgenoot en twee kinderen na.
De 55-jarige makelaar C. L. H. Za-
bel uit Aerdenhout is gistermorgen om
streeks negen uur met zijn auto op de
Schipholweg in de Haarlemmermeer
onder Badhoevedorp even voor de lucht
haven omgekanteld, in een vaartocht
geraakt en in zjjn voertuig verdronken.
Het slachtoffer reed op de Schiphol
weg in de richting Badhoevedorp. Hij
wilde auto's passeren, maar moest een
ontwijkende manoeuvre maken bij de
nadering van onvoorziene tegenliggers.
De wagen slipte, kantelde een halve
slag om en geraakte in de tocht langs
de weg. Omstanders slaagden erin de
wagen enigszins naar de kant te trek
ken en de heer Z. op het droge te bren
gen.
Kunstmatige ademhaling, die onmid
dellijk werd toegepast, mocht helaas
niet meer baten.
In het gebouw voor K. en W. te
Utrecht zal op 9 februari het „Coro de
la universidad de Chile" onder leiding
van Marco Dusi Sala optreden. Er
worden klassieke en hedendaagse koor
werken en Chileense volksliederen uit
gevoerd.
zuidelijker dan de bestaande te bouwen,
ofwel door aan de zuidpier een uitwij
kend verlengstuk te bouwen. Insiders
verwachten, dat het hoogstens nog een
half jaar zal duren voordat een beslis
sing genomen zal worden. De rijkswa
terstaat treft intussen te IJmuiden
reeds voorbereidingen om straks dit
omvangrijke werk met spoed ter hand
te kunnen nemen.
Een interessant aspect van de studie
is ongetwijfeld de bijkomende mogelijk
heid. die geopend zou worden als men
zou besluiten een geheel nieuwe zuid
pier te bouwen, langer dan de bestaan
de en zuidelijker dan de huidige
wortelende in de kust. In dat geval is
namelijk de mogelijkheid niet uitgeslo
ten, dat men het rechte stuk pier van
ongeveer een kilometer lengte zal hand
haven en alleen het stuk na de „knik"
zou slopen.
Een nieuwe, zuidelijker gelegen
zuidpier zou dan tot gevolg hebben,
dat er van de kust uit twee evenwij
dige armen in zee zouden lopen. Tus
sen die twee armen zou men een be
trekkelijk rustig bassin hebben, snel
van zee toegankelijk en ook weer ge
makkelijk te verlaten, ook en juist
door de allergrootste schepen. Dit
zou de aanlokkelijke mogelijkheid in
houden er b.v. een tanker-haven van
te maken, waar de grote tanksche
pen zouden kunnen binnenlopen, hun
lading zouden kunnen lossen om de
ze, b.v. met een pijleiding, verder
landwaarts te transporteren.
Deze oplossing, waaromtrent overi
gens nog geen enkele beslissing is geno
men en die alleen gezien kan worden als
een van de vele mogelijkheden, waar
uit de rijkswaterstaat een keuze moet
maken, zou voor de grote tankers tijd
en kostenbesparend zijn in belangrijke
mate en het zou het scheepvaartver
keer op het Noordzaakanaal ongetwij
feld verlichten.
Advertentie
m
m
Waar warmte helpt, helpt Philips
„Infraphil" beter
ge
V;
Sinds enige dagen blijkt, dat de
Amersfoortse bevolking naar het le
ven wordt gestaan. Wie bij stormach.
tig weer in het centrum van de stad
wandelt, zou wel eens een middel
eeuwse baksteen of een hartig brokje
natuursteen op z'n Amersfoortse
hoofd kunnen krijgen, misschien zelfs
een hele pinakel. Wij weten dit, nu B.
en W. in 'n nota hebben gepubliceerd,
dat de toestand van de Onze Lieve
Vrouwekerk gevaar oplevert voor
de burgerij. Enige zandstenen pijlers
boven de tweede omloop blijken ver
weerd, gescheurd en verbrijzeld te zijn
Een grondig onderzoek is dringend
nodig om maatregelen tegen verder
verval te beramen. Het schijnt zelfs,
dat de lantaarn van de toren in be
weging is. Zeker is, dat bij sterke wind
brokken zandsteen omlaag komen. En
hoewel de middeleeuwse torenbouwers
gewoonlijk niet op een steentje meer of
minder keken, zodat er desnoods wel
een paar gemist kunnen worden,
eeft het toch een onprettig gevoel,
'andaag of morgen kan juist die ene
steen omlaag komen, die voor het
rechtop houden van de 92 meter hoge
toren van constructief belang is. Daar
om hebben B. en W. de gemeenteraad
20.000 gulden gevraagd voor een gron
dig onderzoek, dat T.N.O. te Delft we
tenschappelijk en met een elektronisch
meetapparaat zal verrichten, waartoe
de bouw van een steiger rond de spits
noodzakelijk is.
Nu lijkt dit alles bijzonder alarme
rend. Maar de heer G. van der Mark,
hoofd van de afdeling restauraties van
de dienst gemeentewerken, maakt er
geen drama van. „Sommige bladen
hebben de indruk gewekt alsof de to
ren op instorten zou staan, maar dat
is bepaald overdreven. De moeilijkheid
is, dat wij van de oorzaak en de aard
van de gebreken nog niet voldoende
weten. Daarom is een wetenschappe
lijk onderzoek nodig. Misschien is het
een kwestie van materiaalmoeheid;
we weten het niet. Er zit inderdaad
beweging in de toren; hij is tien cen
timeter omgegaan. Maar ook hiervan
weten wij het fijne nog niet. Wei staat
vast, dat de toren ziek is; daarom ha
len wij er nu een specialist bij". De
toren van Amersfoort wordt door de
landmeters van het cadaster als het
middelpunt van Nederland beschouwd.
Bij metingen is nu gebleken, dat het
geen vast punt meer is; er werd een
verschil van tien centimeter gecon
stateerd. „Op zichzelf niets bijzon
ders", zegt de heer Van der Mark. „Er
zijn meer torens in het land, waarin
een beetje beweging zit. Maar er moet
wel iets aan gedaan worden om erger
te voorkomen. Dat erger kan over
tien jaar zijn, maar ook pas over
tweehonderd jaar. Nogmaals, wij we
ten het niet".
Amersfoort heeft grote plannen met
zijn toren. Wanneer genoemde ge
breken er niet waren geweest, zouden
zij reeds zijn uitgevoerd. In de huidige
staat durft men het echter niet aan,
de torenspits vijf en een halve meter
te verlengen en daarmede in oorspron-
kelijile staat te herstellen. Van een
oud schilderij en uit vroegere beschrij
vingen weet men nauwkeurig hoe de
torenspits die herhaaldelijk door
brand en bliksem werd vernield
oorspronkelijk is geweest. Men weet
ook, dat in 1654 de stad geen geld had
om de vernielde spits in oude staat te
herstellen en dat ook een speciale be
lasting op doodkisten onvoldoende geld
in het laatje bracht. Er werd toen
voorgesteld, een zware luiklok te ver
kopen, maar tenslotte werd de moei
lijkheid opgelost door een kortere
spits te bouwen, d.w.z. de opengewerk
te „peer" direct op de koperbeslagen
„ui" te plaatsen. De rechte ronde
koepel van ruim vijf meter tussen ui
en peer werd eenvoudig weggelaten.
Dit verzuim hoopt men thans goed te
maken. Monumentenzorg heeft het
goedgevonden en het geld is er. Het
wachten is nu echter op de uitslag van
het onderzoek, dat vermoedelijk een
jaar zal duren. Daarna hoopt de heer
Van der Mark, dat de restauratie en
de verlenging va» de spits tegelijker
tijd zullen kunnen worden uitgevoerd.
Als het allemaal doorgaat, zal Amers
foort over enige jaren een nog mooiere
toren hebben dan thans en behoeft men
bij het passeren uit vrees voor val
lende brokstukken geen ijzeren pan
op het hoofd te zetten zoals in 1751
de stadstimmerman Lenard Nicasius
deed. toen hij met een bij] in de to
ren klom om de brandende spits af te
hakken en daarbij gevaar liep. drui
pend heet lood op z'n hoofd t»
krijgen.
