„Aartshertog" redt Guillaume
in Algiers het leven
Grote Vier in april
in Genève bijeen?
Binnenkort westelijk voorstel
aan Moskou verwacht
Verruimde ziekenhuiskeuze voor
verzekerden bij een ziekenfonds
Zenuwen in Leopoldstad
zeer gespannen
mum
Oud-dossier in affaire-Lacaze heropend
MAAR LAAT LACAZE WETEN: „ZIJN LIJK LIGT
NU IN DE SEINE EN ER IS GEEN RISICO
DAT HET NAAR BOVEN KOMT"
i
GESPREK OVER DUITSLAND
Veel inbraken in
noord-Limburg
Grootscheepse razzia in een inheemse
wijk van de Congolese hoofdstad
Van onderwijzer tot staatsraad
Ill
Nog witter...
stralend wit.
Ook eenvoudige ziekteverschijnselen welkom
in academische ziekenhuizen
POLITIE NEEMT VOORZORGEN
Schilder veroordeeld
wegens belediging
Lerarensalarissen
Overleg hervat
Opruimingen en uit
verkopen
Prof. dr. G. v. Poelje
ABDIJSIROOP^!
Inval in tandheel
kundige inrichting
DONDERDAG 29 JANUARI 1959
PAGINA 5
Jongen doodgereden
VERKEERD GERICHTE
RECLAME
„Hansworsten"
Advies vóór 1 oktober
t, Door weer
en wind
Instrumentarium in beslag
genomen
De moord op een Neder
landse zeeman in Rouaan
(Van onze Parijse corespondent)
PARIJS, hedenmorgen.
De vraag waarop wij aan het slot van de eerste helft van ons relaas be
seffende de „affaire Lacaze" zinspeelden, heeft gisteren op het gerechte-
'ijke plan haar antwoord gekregen. De rechter van instructie Batigne
heeft besloten aan het dossier, inhoudende de beschuldiging aan het adres
an Jean Lacaze en medeplichtigen zijn secretaresse, mevr. Irene Ri-
°hard, en zijn advocaat, maitre Jais van poging tot omkoping van getui
gen (subornation de témoins) het dossier toe te voegen, geopend ingevolge
een op 15 februari 1958 door Jean-Pierre Guillaume ingediende aanklacht
degens poging tot moord. De samenvoeging van de beide dossiers is ge
bied overeenkomstig een verzoek van de Parijse advocaat bij uitstek in
c&uses célèbres, maitre Maurice Garon, (de l'Académie Fran<jaise), die te
mmen met maitre Gambier optreedt voor Jean-Pierre Guillaume. Zij he
rkent een heropening van het oudere dossier, dat in feite moest worden
gesloten, omdat, zo er inderdaad al sprake mocht zijn geweest van
Poging tot moord, een begin van uitvoering zich niet had voorgedaan en
Jhisdadige bedoelingen of plannen alléén voor de wet niet strafbaar zijn.
%ar het oudere dossier zal nu op zijn minst ertoe kunnen bijdragen om de
geïncrimineerde feiten die het jongste dossier behelst, in hu ware licht te
Plaatsen en de „affaire Lacaze" te completeren.
ijn het kort weergegeven ziet de in-
g?v 1 van deze eerste episode er uit
«is volgt, in de versie gegeven door
ge beschuldigende partij, en waarin
.?n aantal nieuwe personages van min
V meer reeds bekende reputatie ten
°iele verschijnt.
November 1957 werd Rayon, eigenaar
het bekende restaurant La Maison
(0 Pêcheur te Antibes Juan-les-Pins
^-óte d'Azur) en wethouder van An-
6;s, maar nog steeds luisterend naar
predicaat van commandant der pa
rachutisten, daartoe bevorderd inge-
r?'Se een staat van dienst tijdens de
®sistance waarin hij ook gesierd was
Uet het pseudoniem van „de aartsher-
JjS' te Parijs in contact gebracht
een personage waarvan thans
a.dereen uit de bladen weet dat dit
5'emand anders was dan de medicus
?r- Lacour: administrateur van de be
kende door Jean Walter in het leven
proepen stichting „De reisbeurzen
,ab Zellidja", een stichting die het
'ader jaar een aantal verdienstelijk af
studeerde gymnasiasten mogelijk be
legt te maken door reizen hun cultuur
*Jj ondernemingsgeest tot meerdere
ontwikkeling te brengen.
Na het overlijden van Jean Walter
bleef dr. Lacour nauw samenwerken
met Jean Lacaze, de broer van me
vrouw de weduwe Walter ex-wedu-
We Guillaume, en hij heet de zeer
bijzondere lijfarts te zijn van me
vrouw de weduwe Walter. Kort en
goed: wat deze dr. Lacour aan „com
mandant Rayon" met een beroep op
zijn vaderlandsliefde en verzetserva-
ring voorstelde was, dat hij Jean-
Pierre Guillaume, op dat moment in
Algerije dienend als onderluitenant
bij de parachutisten, zou doen ver
dwijnen uit het land der levenden,
tvaar hij een „schande was voor zijn
familie, voor het leger en voor
frankrijk". De uitdewegruiming
Zou gecamoufleerd moeten worden
als een wraakgericht van de Alge
rijnse fellagha's, die met de para
chutisten-onderluitenant een zware
Jekening te vereffenen zouden heb
ben gehad; zulks stavende documen
ten zouden, zo nodig, ter tafel kun-
hen worden gebracht. En, dat sprak
'anzelf, de vaderlandlievende daad
zou niet onbeloond blijven.
j Op dit eerste onderhoud volgde,
S?t commandant! Rayon Jean-Pierre
guillaume onder ogen kreeg, dat hij
jhitrent diens persoonlijkheid en ge-
?rag nadere inlichtingen inwon, daarbij
de bevinding komend, dat hij de
ybgeman eerder sympathiek moest
'inden en vernemend, dat hij door ge
draal Massu gekwalificeerd was als
-■voortreffelijk soldaat in het vuur,
maar ongedisciplineerd in het kanton-
JJftoent"; dat zijn adoptief-moeder
|Pevrouw de weduwe Walter, hetgeen
Vayon tot dan toe ontgaan was in
«ean-Pierre teleurgesteld was, daar hij
generlei aanleg had getoond om op
'big maatschappelijk welaangeschre-
)pb gebied een uitblinker te worden,
maar wel een hang had naar een ge
makkelijk, losbandig leven; dat diens-
mlgens mevrouw de weduwe Walter
Jean-Pierre, toen deze zeventien
Jaar was geworden, nagenoeg had ge
doken, hem aanzeggend, dat hij voort
aan maar zijn eigen gang moest gaan,
Venwe] nadat zij hem eerst onthuld
f,ad dat hij niet haar werkelijk kind
v as, doch geadopteerd en dat hij ge
uren was uit onbekende ouders.
voor de hand liggend was het dat
Ze onthulling een zware psychische
'chok had gegeven aan de knaap, die
.°h tevoren al gevoeld had dat het
bssen hem en zijn „moeder" aan de
ybre natuurlijke wederzijdse liefde had
btbroken. Voortaan zichzelf moetende
todden, had Jean-Pierre zo goed en zo
jpva; j ais hij kon dit gedaan, met een
"aantje hier en een baantje daar, tus-
Jm de bedrijven door zijn baccalau
reaat halend en „schandelijke kant"
v«h zijn leven ook de nodige flirts
."levendongedekte cheques uitschrij-
v'bd en anderszins schulden makend
,°r altijd kleine bedragen, die de
kjamilie door adoptie" had te regelen.
s.af er achter het hem gedane voor-
y.. v om Jean-Pierre uit de weg te doen
Pybien ook als werkelijk motief mocht
|jm>ilen gloeiende haat, uitdeweg-
jbiming van een ongewenste erfge
naam, het was voor de brave com-
h andant komen vast te staan dat het
ujmst niet ging om een nationaal be-
hjbg en dat Jean-Pierre geenszins een
Zn aardig sujet was; bovendien, was
b,i,ets als wat men hem meende te
k- Sen toevertrouwen denkbaar tussen
meraden-parachutisten?
L^mnmandant Rayon nam een mak-
i uit het verzet in vertrouwen, Tru-
toh 'i en tezamen kwamen zü tot de
ie> dat de naar het leven ge-
be Jean-Pierre gewaarschuwd en
(W moest worden. Zij hielpen hem
'tik Zl('b in veiligheid te brengen, tijde-
"öttrokken aan de circulatie. Mid-
V0 *M)1 gaf commandant Rayon in -1s
Vo0t Sezette contacten met dr. Lacour
dat hy bereid was het hem ge-
?'"ttp karwei op te knappen, en ten-
?ad. Jat hij het inderdaad opgeknapt
kek In lisrt nu in de Seine en er
*°hit risico dat het naar boven
JVera" Verscheidene miljoenen francs
bare in enkele malen van de dank-
drachJr- Lacour, en namens diens op-
btaar §ever, in ontvangst genomen,
biater- miljoenen werden als bewijs-
dels iaal gedeponeerd bij een inmid-
'aUnip '"v Rayon en Jean-Pierre Guil-
Gatnu. aangetrokken advocaat, maitre
boven fn 15 februari zie
te GuiiU brachten Rayon, Jean-Pier-
vak"aum_e en de advocaat verslag
al dit wedervaren op het par
ket en werd het dossier geopend, in
houdend „aanklacht tegen X wegens
poging tot moord". Zoals gezeg": het
gerechtelijk vooronderzoek in deze
zaak kwam spoedig tot stilstand, re
den: de aangevoerde misdadige opzet
was zonder een begin van uitvoering
gebleven.
Nu, te midden van de nieuwe episo
de, waaromtrent een wijdverbreide
spraakzaamheid, die menigeen niet
zonder bevreemding laat, reeds hon
derden krantenkolommen heeft doen
vullen, biedt het ook een reden tot be
vreemding, dat episode nr. 1 vorig jaar
zo geheel en volkomen aan de open
baarheid onthouden is kunnen worden.
Hoe dan ook; de oudere episode ge
niet thans gerechtelijk en journalistiek
de hoogste actualiteit. Maar terwijl de
justitie Jean Lacaze onder haar bereik
heeft in de Parijse kliniek waar hij
in afwachting van zijn operatie in me
dische observatie is, ontsnapt haar
het ander centraal personage, dr. La
cour. Deze bevindt zich te Marrakesj
in Marokko in gezelschap van me
vrouw de weduwe Walter. Bevonden de
ze heiden zich te Parijs, althans op
Frans grondgebied, dan zou ongetwij
feld de rechter van instructie Batiene
reeds een „mandat d'amener" tegen
hen hebben uitgevaardigd. Voor wat
dr. Lacour betreft o.m. om hem te con
fronteren met „Maité", die aan de hand
van een getoonde foto zich er niet he
len—al zeker van getoond heeft of dr.
Lacour ook het haar overigens onbe
kende personage is, dat haar introdu
ceerde bij Jean Lacaze, teneinde door
deze in de verleiding te worden ge
bracht haar vriend Jean-Pierre te be
tichten van proxénetisme.
Zowel dr. Lacour als mevrouw de we
duwe Walter hebben évenwei via ver
scheidene verslaggevers vanuit Marra
kesj, waar zij zeggen zich zeer wel
bevinden, doen weten dat van A tot Z
de zo geheten affaire-Lacaze is opge
bouwd uit boosaardig belanghebbend
gefantaseer en dat dit geleidelijk aan
zal gaan blijken. Voor wat betreft het
contact tussen dr. Lacour en comman
dant Rayon: hierbij zou in werkelijk
heid niets anders aan de orde zijn ge
weest dan dat de eigenaar van „La
Maison du Pêcheur" met zqn restau
rant in financiële moeilijkheden ver
keerde, een eventuele koper zocht cn
dat dr. Lacour optrad namens een re
latie die in „La maison du Pêcheur"
wellicht een goede geldbelegging zou
kunnen zien. Ëen verslaggever van de
Parijse Figaro, die te Marrakesj met
de dokter en de weduwe een onderhoud
had, waarvan hy niets wijzer is ge
worden, tekende nochtans uit de mond
van mevrouw de weduwe Walter op:
„Wanneer de politie mij zoekt, begin ik
met me te verbergen", daarmee cite
rend naar zij meende uit het werk van
de dichter Apollinaire.
Jean Pierre Guillaume, een van de voornaamste personages in de affaire-Lacaze,
verlaat het kabinet van de rechter van instructie en vertelt aan journalisten
iets over de stand van zaken.
De Westelijke mogendheden zullen binnenkort in nieuwe nota's aan Mos
kou waarschijnlijk voorstellen in de tweede helft van april in Genève een
vier-mogendheden-conferentie met de Sovjet-Unie over het Duitse vraag
stuk te houden, aldus heeft Reuter uit gewoonlijk welingelichte kringen te
Londen vernomen. De mogelijkheid van een conferentie tussen Oost en
West over het Duitse vraagstuk, op het niveau van ministers van buiten
landse zaken, zou volgens de genoemde kringen een van de voornaamste
onderwerpen zijn voor de bijeenkomst van de werkgroep van vier Westelij'
ke landen die dinsdag in Washington begint.
Deze werkgroep, waarin de Verenigde
Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk en
West-Duitsland zijn vertegenwoordigd
zal het Westeiyk antwoord opstellen op
de laatste Russische nota van 10 ja
nuari waarin werd voorgesteld een
conferentie te houden over een Duits
vredesverdrag.
Volgens Britse kringen zal in de ant
woordnota waarschijnlijk worden voor
gesteld in de tweede helft van april in
Genève een conferentie van de minis
ters van buitenlandse zaken van de
drie Westelijke mogendheden en de Sov
jet-Unie te houden over het Duitse
vraagstuk als geheel, met inbegrip
van Berlijn.
Deze zou gehouden worden na de con
ferentie van de ministers der NATO-
landen in Washington in de eerste
week van april en de bijeenkomst van
de ZOAVO in Auckland, op Nieuw-Zee-
land, in de tweede week van april.
Volgens Britse kringen zou een besluit
om een conferentie tussen Oost en West
van ministers van buitenlandse zaken
over Duitsland te houden moeten wor
den voorbereid door een aantal be
sprekingen van de Westerse landen voor
overleg op hoog niveau.
Op een fabrieksterrein te Zutphen is
hedenochtend de 16-jarige D. A. L. uit
Brummen onder een trekker met op
legger geraakt en op slag gedood.
Werd zuid-Limburg In de voorbije
weken geteisterd door een ware inbre
kersplaag, sinds kort heeft noord-Lim
burg plotseling erg te lijden van nach
telijke inbraken. Bij de gemeentepolitie
te Venlo kwamen sedert zaterdag niet
minder dan vijf meldingen over inbra
ken binnen. De meest recente inbraken
dateren van woensdagnacht. Toen wis
ten inbrekers binnen te dringen in een
villa aan de Herungerweg te Venlo.
Een geldkistje, zonder geld, werd ont
vreemd. In het kistje zaten enkele da
messieraden ter waarde van 200,-. In
dezelfde nacht probeerden inbrekers hun
slag te slaan in een kapperszaak, annex
hulppostkantoor te Blerick-Venlo. Daar
de bewoonster van dit pand verdachte
geluiden hoorde en ogenblikkelijk in de
woning licht opstak gingen de inbre
kers er snel vandoor. Een nacht tevo
ren werden uit een winkel in Venlo ze
ventig pakjes sigaretten ontvreemd en
maandagnacht braken dieven in bij de
vader van de Venlose prins carnaval.
Hier werd zoals bekend een bedrag van
3000,- en 300 Duitse marken ont
vreemd. Tot nu toe was dit de belang
rijkste inbraak van de gesignaleerde
reeks inbraken te Venlo.
Zaterdagavond werd nog ingebroken
in een particuliere woning te Venlo.
Hier bedroeg de buit niet meer dan één
gulden.
Hoewel het theoretisch mogelijk is, dat
de Zuidlimburgse inbrekersbende haar
operatieterrein naar noord-Limburg
heeft verlegd, acht de politie van Ven
lo het toch waarschijnlijk, dat in noord-
Limburg, met name in Venlo, een an
dere groep inbrekers opereert. Van de
daders ontbreekt nog elk spoor.
De Verenigde gezondheidszorg Noord-
Nederland, een overkoepelend orgaan
voor ziekteverzekering in de drie noor
delijke provincies, heeft met een door
een Amsterdams reclamebureau ont
worpen reclamefolder heel wat misver
stand veroorzaakt. De folder was sa
mengesteld als een rekening met ge
fingeerde cijfers van een gefingeerde
ziekenfondsorganisatie en een eveneens
verzonnen chirurg: dr. B. van Wage-
ningen, Veemarkt 9. De pseudo-reke-
ning leek zo echt, dat menigeen dacht
bq vergissing een rekening te hebben
ontvangen. Men belde het telefoonnum
mer en kreeg, door een ongelukkig
toeval, de Groningse chirurg prof. dr.
L. D. Eerland, Ossemarkt 9 aan de
lijn. De telefoon van het huis van prof.
Eerland ratelde onophoudelijk. De di
rectie van de V.G.N.N. heeft inmid
dels aan prof. Eerland haar spijt be
tuigd over deze gang van zaken.
Advertentie
P
Na de ongeregeldheden van dinsdag
zijn gisteren politic-eenheden verschei
dene inheemse wqken van Leopoldstad
binnengetrokken, aldus melden Reuter
en Belga. Zij hebben daar openbare
gebouwen bezet. In een der wijken is
een grootscheepse razzia gehouden,
waarbij honderden inheemsen zijn aan
gebonden. Vele van deze arrestanten
vertoefden clandestien in Leopoldstad
en zullen naar hun stamdorpen worden
teruggezonden. In de bekendmaking
wordt voorts gezegd dat de poiitie-een-
heden geen gebruik van hun wapens
hebben gemaakt. De toestand in de
stad kwalificeert het communiqué met
de woorden: „De zenuwen zqn gespan
nen".
In Matadi, waar zich zondag onlus
ten voordeden, is het nachtelijk uit
gaansverbod met een uur bekort aan
gezien de toestand rustig blijft.
De Belgische minister voor de Congo
en Roeanda-Oeroendi, Van Hemelrijck,
heeft gisteren in Elizabethstad bekend
gemaakt, dat een stichting „ter bevor
dering van de Belgisch-Congolese vriend
schap" is opgericht. Het is de bedoe
ling dat de gehele Congo in dit nieu
we initiatief zal worden betrokken,
waardoor de verwezenlijking van de
Belgische politiek zou worden bevor
derd. De minister legde er overigens
de nadruk op, dat de regeringspolitiek
t.a.v. de Congo de eenstemmige goed
keuring van het Belgische parlement
heeft verkregen en dat er daarom geen
sprake van wijziging van die politiek
kan zijn. De minister voegde hieraan
toe, dat hij niet zal toelaten dat het
plan door een paar mensen in gevaar
Een hof van beroep heeft een voor
waardelijke gevangenisstraf van twee
maanden en twintig dagen bevestigd,
die opgelegd was aan de society-kunst-
schilder Pietro Annigoni, omdat hy de
burgervaders van de schone stad Flo
rence „hansworsten" had genoemd,
aldus meldt U.P.I. uit Florence.
Dit is nog een nasleep van het ru
moer, dat indertijd ontstaan is over het
voorgenomen transport van een aantal
kostbare kunstwerken naar Amerika.
Annigoni was de aanvoerder van een
protest-beweging uit het hele land te
gen het vervoer van zulke kostbaarhe
den. Hq vond een protestmotie, die de
raad van Florence had opgesteld, veel
te zwak en schreeuwde tijdens de
raadszitting verontwaardigd: „Dat is
niet voldoende, hansworsten." Dit werd
door de autoriteiten als beledigend be
schouwd.
In de woensdag gehouden vergade
ring van de bijzondere commissie voor
georganiseerd overleg voor het voorbe
reidend hoger en middelbaar onderwijs
is het overleg over de lerarensalaris
sen hervat. De minister heeft deze ver
gadering bijgewoond. Het in deze ver
gadering behandelde wordt in kleine
kring nader onderzocht, waarna de
commissie zo spoedig mogelijk weef zal
bqeenkomen.
Het bestuur van het hoofdbedrijfschap
detailhandel heeft besloten een com
missie in te stellen die vóór 1 oktober
advies zal uitbrengen over een onder
zoek met betrekking tot de wet op
ruimingen en uitverkopen 1951.
wordt gebracht. De ontwikkeling moet
gebaseerd worden op vertrouwen. In
het buitenland moet de verkeerde in
druk worden weggenomen dat de Congo
een onrustig land zou zqn, aldus Van
Hemelrijck.
(Van een medewerker)
Ziekenfondsverzekerden, die in een
ziekenhuis moeten worden opgenomen,
hebben, ook al zqn hun ziekteverschqn-
selen eenvoudig, tegenwoordig ook de
keuze uit academische ziekenhuizen,
waarmee hun ziekenfonds geen over
eenkomst heeft. Van oudsher hadden
die verzekerden alleen de keuze uit al
le (academische en andere) ziekenhui
zen in hun woonplaats of de omgeving
daarvan, die met hun fonds overeen
komsten hebben lopen. Toen konden in
academische ziekenhuizen, waarmee
dit niet het geval is, alleen zeer moei
lijke gevallen voor rekening van het
fonds worden opgenomen. Deze acade
mische ziekenhuizen, waaruit voor
opneming in aanmerking komende ver
zekerden, onverschillig waar zq wonen
en ook al zijn hun ziekteverschynselen
eenvoudig, thans bovendien de keuze
hebben, zijn die te Leiden, Groningen,
Utrecht (ook het Wilhelminakinderzie-
kenhuis en het Gasthuis voor ooglqders
aldaar), het Binnengasthuis en het Wil-
helmiuagasthuis te Amsterdam en het
St.-Radboudziekenhuis te Nqmegen.
In juli 1958 is een Koninklijk Besluit
tot stand gekomen, waardoor de zie
kenhuiskeuze van ziekenfondsverzeker
den is uitgebreid tot academische zie
kenhuizen, waarmee hun fonds geen
overeenkomst heeft en die zouden wor
den genoemd in een beschikking, welke
de ministers van Sociale Zaken en
Volksgezondheid en van Onderwas,
Kunsten en Wetenschappen gezamen
lijk zouden uitvaardigen. (De Homerus,
die de beweegreden van dit Koninklijk
Besluit heeft opgesteld, is toen blijk
baar een beetje slaperig geweest, want
hy heeft geschreven: „Overwegende,
dat het wenselijk isdat de verze
kerdenmede kiezen kunnen uit een
der academische ziekenhuizen;".
Neen: de verzekerden kunnen niet een
der academische ziekenhuizen kiezen,
maar zq kunnen kiezen uit de acade
mische ziekenhuizen!).
Om in de ministeriële beschikking
te kunnen worden genoemd, moet het
academisch ziekenhuis aan enige voor
waarden voldoen. Het moet zijn ver
bonden aan de ziekenfondsen, die in
zijn plaats van vestiging werken. Het
dient de tarieven, welke het voor de
verzekerden van die fondsen berekent,
ook voor verzekerden van elders toe
te passen. En het verplicht zich om,
als de vervoer- en reiskosten hoger
zijn dan het bedrag, dat voor vervoer
van de patiënt naar een ziekenhuis in
zijn woonplaats of de omgeving daar
van verschuldigd zou zijn, het verschil
bij te passen. Aldus het Koninklijk Be
sluit.
De ministeriële beschikking, waarin
de academische ziekenhuizen worden
genoemd, die wq hierboven hebben op
gesomd, is twee maanden later. n.l. 26
september 1958 gedateerd. Zjj is weer
twee maanden later, op 27 november
1958, in de Staatscourant gepubliceerd.
En nog eens twee maanden later, op
21 januari 1959, heeft de voorzitter van
de Ziekenfondsraad een toelichtende
circulaire over de zaak aan de alge
mene ziekenfondsen gericht. Rijke
lijk laat allemaal. Die circulaire
maakt het volgende duidelijk.
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft destijds in
overleg met het ministerie van Socia
le Zaken en Volksgezondheid een com
missie ter bestudering van de verhou
ding tussen academische ziekenhuizen
en ziekenfondsen ingesteld. In die com
missie is reeds enige jaren geleden de
Op het eind van deze maand
verliest de Raad van
State een van zijn beste
leden: prof. dr. G. A. van Poel
je, die 31 januari vijfenzeventig
jaar wordt, gaat met pensioen.
Hij was de laatste jaren voor
zitter van twee afdelingen, bin
nenlandse zaken en onderwijs,
en lid van de afdeling geschillen
van bestuur. Het werk van de
Raad van State speelt zich gro
tendeels in de binnenkamers af,
maar men kent prof. Van Poelje
voldoende uit tal van andere,
meer openbare, functies. Door
zijn voorkomen en stem is hij
een markante figuur, maar hij
is het bovenal door zijn uit
zonderlijke kennis en bekwaam
heden, die hij met grote vita
liteit hanteert. In zijn langdu
rige werkzaamheid hebben rap
porten en vergaderingen gedo
mineerd, doch hij is nooit een
man van louter formules ge
worden: hij zocht en vond steeds
het contact met de realiteit, met
het levende leven. Hij werd in
1945 lid van de Raad van State,
maar een paar jaar later werd
hij ook: voorzitter van het Al
gemeen Haags Comité, een in
stelling, die zich bezig houdt
met zulke gewoon-inenselijke
zaken als daar zijn de vakan
tiebesteding in een grote stad
en de intocht van Sinterklaas.
Een eminent Hagenaar. Hij is
weliswaar niet in Den Haag
geboren, maar dat is nu een
maal met ongeveer de helft van
de Haagse bevolking het geval. Hij interesseert zich levendig voor de be
langen van zijn staa, voor een congresgebouw in Den Haag, voor de stich
ting van een satellietstad, en hij kant zich tegen de suggesties om de rege
ringsbureaus te verplaatsen naar elders in het land.
Op jeugdige leeftijd 17 jaar behaalde hij de lager-onderwijsakte.
Hij begon zijn loopbaan echter niet bij het onderwijs, doch werd ambtenaar
op de gemeentesecretarie in zijn geboorteplaats Naaldwijk. Er volgden jaren
van studeren en nog eens studeren: diploma kandidaat-gemeentesecretaris,
m.o.-staatsinrichting, staatsexamen gymnasium, rechten in Leiden. In 1914
promoveerde hij op een dissertatie over „Hedendaags Gemeenterecht".
Inmiddels was hij overgestapt naar het stadhuis in Den Haag. In 1916 werd
hij gemeentsecretaris van Den Helder; drie jaar later keerde hij terug naar
Den Haag en daar is hij sindsdien gebleven. Hij werd chef van de afdeling
onderwijs ter gemeentesecretarie. Bestuurszaken en onderwijs, onderwijs
en bestuurszaken hebben afwisselend of tezamen steeds zijn werkterrein
gevormd. Hij is vijf jaar buitengewoon hoogleraar in de bestuursweten
schap aan de Economische Hogeschool in Rotterdam geweest.
Toen de Haagse wethouder mr. Marchant in 1933 minister werd, kreeg
zijn afdelingschef Van Poelje de functie van secretaris-generaal op O. K.
en W. De vermelding, daf hij in die functie een zeer gerespecteerde figuur
is geworden, heeft meer dan een obligatie betekenis. Een van de voorlo
pers van de huiclige raamwet-Cals, het ontwerp-grondslagenwet is in be
langrijke mate zijn werk geipeest. De bezettingstijd maakte al gauw een
einde aan de arbeid van prof. Van Poelje op O., K. en W. Hij liet in de
speeches, die hij hield voor de ambtenaren van het ministerie, overduidelijk
blijken aan welke kant hij stond en hij heeft ook in tal van andere opzich
ten zijn goed-vaderlandse gezindheid getoond; zo slaagde hij er in het door
de bezetter begeerde originele exemplaar van het Tractaat van Munster,
dat zich in het Rijksarchief bevond, uit handen van de Duitsers te houden.
Een ironisch optreden werd de directe aanleiding tot zijn ontslagHet
gebruikelijke vrij-af op Koninginnedag kwam in 1940 meteen te vervallen.
Prof. Van Poelje richttp een rondschrijven aan de afdelingschefs op O., K.
en W., waarin hij zulks aankondigde met de toevoeging evenwel, dat de
ambtenaren toch verlof konden krijgen op die 31ste augustus, namelijk om
er thuis voor te waken, dat hun echtgenoten en kinderen op Koninginne
dag de nodige voorzichtigheid in acht zouden nemenHet rondschrijven
achteraf bezien misschien niet zo verstandig, maar intussen nog altijd
amusant is nog ingetrokken, maar te laat: de Duitsers hadden het al in
handen gekregen. De secretaris-generaal moest verdwijnen; ook zonaer
die circulaire zou het daar vroeg of laat zeker toe gekomen zijn. Prof. van
Poelje heeft enige tijd in Nederland en Duitsland gevangen gezeten.
Na de bevrijding heeft hij zich weer in allerlei funcfies kunnen ontplooien:
onder meer als voorzitter van het Nederlands instituut voor bestuurswe
tenschap, als vice-president van het daarmee overeenkomstige international
orgaan, als adviseur in diverse commissies en niet op ae laatste plaats ook
als publicist. Wanneer men zijn geschriften leest, treft telkens weer zijn
frisse visie. Hij is een man, die nadat men jaren met bepaalde termen heeft
gewerkt, ineens opnieuw de zin van die termen, waar ieder overheen leest,
gaan onderzoeken. Prof. Van Poelje heeft diep gegraven, maar hij is ver
staanbaar gebleven.
vraag aan de orde geweest, of en, zo
ja, hoe zou kunnen worden bevorderd,
dat de academische ziekenhuizen in het
belang van het onderwijs meer pa
tiënten met eenvoudige ziektever
schijnselen zouden krijgen.
Behoefte van onderwijs
Ten gevolge van de ontwikkeling van
het ziekenfondswezen krijgen n.l. de
academische ziekenhuizen in steeds
sterkere mate in de eerste plaats de
zeer moeiiyke gevallen. De desbetref
fende verzekerden worden veelal
krachtens een byzondere wettelijke be
paling voor rekening van hun fonds in
een academisch ziekenhuis opgeno
men. Het onderwijs heeft echter te
vens grote behoefte aan patiënten, die
voor eenvoudiger ingrepen overeen
komstig de voorschriften van de ver
plichte en de vrijwillige verzekering
plegen te worden opgenomen in de
ziekenhuizen van hun woonplaats of
omgeving daarvan. In bovenbedoelde
commissie is het denkbeeld geopperd,
voor ziekenfondsverzekerden, onver
schillig waar zö wonen, de mogelijk
heid te scheppen, een academisch zie
kenhuis te kiezen, dat aan zekere
voorwaarden voldoet. De Ziekenfonds
raad heeft dit denkbeeld overgenomen.
Daarna heeft de regering de wettelijke
regeling tot stand gebracht, die wfl
hierboven hebben uiteengezet. De voor
zitter van de raad heeft de zieken
fondsen verzocht, medewerking aan de
regeling te verlenen en voorts te be
vorderen, dat een soortgelijke regeling
voor de vrijwillig verzekerden wordt
getroffen.
Het Is te hopen, dat door de nieuwe
regeling in de behoeften van het on
derwijs in de geneeskunde zal worden
voorzien. Maar het is de vraag, of zy
wel baten zal. Men kan voor verzeker
den wel de keuze uit academische zie
kenhuizen openstellen, maar men kan
hen oit de aard der zaak niet dwin
gen, zo'n ziekenhuis te kiezen. Aan het
beginsel der vrije ziekenhuiskeuze kan
en mag niet worden getornd. En waar
om zouden verzekerden, die met een
voudige ziekteverschynselen in een
ziekenhuis moeten worden opgenomen,
boven een ziekenhuis in of dicht bq
hun woonplaats, waar verwanten en
vrienden hen gemakkelqk aan hun
ziekbed kunnen bezoeken, of boven een
ziekenhuis van hun godsdienstige
richting de voorkeur geven aan een
soms verder afgelegen en in de meeste
gevallen neutraal academisch zieken
huis? Wij vertrouwen, dat te zijner tijd
mededelingen zullen worden gedaan
met betrekking tot de vraag, in hoe
verre de nieuwe regeling succes zal
hebben gehad.
Met dat al vrezen wij, dat de be
hoeften van het hoger onderwijs blij
ven nijpen. Mede, omdat er mensen
zqn, die er moeilijk toe kunnen ko
men, zich te laten opnemen in een
academisch ziekenhuis, waar hun
ziektegeval tot lering van studeren
den moet strekken. Wq hebben wel
eens het denkbeeld horen opperen,
dat zekere voordelen zouden dienen
te worden toegekend aan verzeker
den, die zich in een academisch zie
kenhuis op zekere afstand van hun
woonplaat? laten opnemen. Een soort
premiestelsel dus. Voor zo ver ons
bekend, is men tot dusver tot uit
werking van dit denkbeeld niet over
gegaan. Anderzqds doet zich de
vraag voor of de oplossing niet kan
worden gezocht in een samenwerking
ter wille van de onderwqsbehoeften
tussen de academische en particulie
re ziekenhuizen. Interessant zou het
nog zqn na te gaan of in het buiten
land niet soortgelijke moeilqkheden
voor het onderwijs in de geneeskun
de bestaan en hoe men daar tracht,
ze op te lossen.
Advertentie
'dag in dag uit! Geef
hem bij de eerste
voortekenen van
kou, hoest of griep
In samenwerking met twee artsen van
het staatstoezicht op de volksgezond
heid heeft de Tilburgse recherche een
inval gedaan in een tandheelkundige
inrichting aan de Spoorlaan te Tilburg
op grond van veronderstelde overtre
ding van de wet op de tandheelkundige
inrichtingen. Reeds geruime tqd stond
deze inrichting onder verdenking. Ten
tijde van de inval werd het bedrqf in
volle werking aangetroffen, zodat het
vaststellen van de overtredingen een
eenvoudige zaak was.
Tegen de houder van de inrichting,
een inwoner van Tilburg, werd proces
verbaal opgemaakt wegens een aantal
overtredingen van de wet op de tand
heelkunde. Tegen een ingezetene van
Rotterdam werd eveneens proces-ver
baal opgemaakt wegens overtreding van
de wet op de tandheelkundige inrichtin
gen, terwijl tegen de beide aanwezige
tandtechnici resp. uit Breda en Hilver
sum proces-verbaal werd opgemaakt
wegens het onbevoegd uitoefenen van
de geneeskunde. Aan de inrichting was
nog verbonden een inwoner van Wad-
dinxveen, die voor de „aanvoer" van
patiënten uit den lande zorgdroeg. Ook
deze kreeg een proces-verbaal. Het vol
ledig instrumentarium werd in beslag
genomen.
Het stoffelijk overschot van de eer
ste stuurman van de Nederlandse kust
vaarder Maria Theresia, de 29-jarige
M„ die in de nacht van maandag op
dinsdag in Rouaan door drie messte
ken van een onbekende zodanig werd
gewond, dat hij daaraan bezweek, zal
naar zijn woonplaats Apeldoorn worden
overgebracht.
Volgens de berichten die de rederij te
Amsterdam uit Rouaan heeft ont
vangen schynt in een bar te Rouaan tus
sen enige passagierende bemanningsle
den en de barkeeper een vechtpartij te
zijn voorgevallen, waarbij de politie tus
senbeiden is gekomen. Om 2 uur les
nachts werd de bar gesloten en de be
zoekers vertrokken. De stuurman
schijnt toen echter te zijn achtergeble
ven. Later vonden patrouillerende poli-
tie-agenten de stuurman bewusteloos en
uit drie steekwonden bloedend op straat
liggen.
