Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | 29 januari 1959 | pagina 7

Bisdom Rotterdam krijgt
eigen raad van overleg

Radio en 1" V.

„Christus wordt weer
gekruisigd"

Lijsten van de Tweede Kamer-
kandidaten ingediend

DE K.V.P.-KANDIDATEN
VOOR DE TWEEDE KAMER

Aspirant^hofmeesters

Kratervorming op de maan

Ontwikkeling van zeehavengebied
eist gespecialiseerde studie

Bijeenkomst in
Rotterdam

Weerschip
Cumulus niet
zeewaardig

Boeiende maar problematische T.V.-

voorstelling

„La chunga"

Amerikanen tonen de mogelijkheid
van erupties op het koude hemel
lichaam aan

Stemmen bij volmacht

Handen en Li ppen
ruw? pyROL

Verkiezingen voor de
z.g. vlottende
bevolking

Een van de Nijkerkse
drieling overleden

Vanavond

Merkwaardige T.V.-
stunt

Bestuur Wereldomroep

Rigoureuze vernieti
ging van oude stukken?

DONDERDAG 29 JANUARI 1959

PAGINA 7

Nederland kan internatio
nale verplichting niet
nakomen

Uiterlijk 26 februari
formulier indienen

Memorie van antwoord
archiefwet

De raad vai. overleg in de bisdommen
Haarlem en Rotterdam, een maatschap
pelijk cpntact-orgaan, waarin tal van or
ganisaties op sociaal gebied zijn verte
genwoordigd, zal worden gesplitst in
een-aparte raad voor het Haarlemse en
epn voor het Rotterdamse diocees,
mertoe is besloten omdat de ontwikke-
"ng in het zuidwestelijk deel van de
randstad Holland zoveel van de aan
dacht vergt, dat de raad, zoals deze tot
hu toe bestaat, zich niet meer voldoen
de op alle fronten kan oriënteren. De
beer J. Bakker, voorzitter van de in
terdiocesane raad van overleg, die de-
£e mededelingen woensdag op een in
"otterdam gehouden studiedag ver-
Strekte, stelt zich voor, dat het nieuwe
orgaan voor het bisdom Rotterdam be
halve uit twee vertegenwoordigers van
elk der zes katholieke organisaties op
hiaatschappelijk gebied ook zal bestaan
uit enkele deskundigen, terwijl hij voor
stander is van twee bisschoppelijke
commissarissen, nl. één geestelijke en
een leek, bijvoorbeeld uit de Katholieke
Actie gerecruteerd.

De studiedag van de raad van over
leg, waarvoor grote belangstelling be
stond, had als centraal vraagstuk de
ontwikkeling van de randstad Holland
tot onderwerp. De heer A. C. A. Dee
renberg, lid van het college van gedepu
teerde staten van Zuid-Holland, die zich
dagelijks met deze materie bezighoudt
en zijn inzichten reeds menigmaal voor
allerlei groeperingen heeft ontvouwd,
fungeerde ook voor dit gezelschap als
inleider. Hij bleek van mening, dat een
nieuwe verbinding met west-Brabant,
bekend als de Beneluxweg, geen enkel
uitstel mag lijden. Daarom betreurde hij
het voornemen van Rijkswaterstaat om
de brug via het eiland Tiengemeten over
het Hollands Diep vier jaar op te schor
ten. In die tussenliggende tijd schrijdt
namelijk de ontwikkeling van de Rot
terdamse agglomeratie voort, het pen
delen van werknemers uit west-Bra
bant naar het noorden eveneens, ter
wijl juist voor Brabant arbeidspoten
tieel moet overblijven voor de uitvoe
ring van het Kreekrakplan. De heer
Deerenberg meende ook, dat het Bra
bantse industrieplan feitelijk te laat
zou gaan draaien. In het Botlekgebied
zal nog een olieraffinaderij worden ge
bouwd, en ook voor andere industrieën
rond Rotterdam zouden de toeleverings
bedrijven zich juist in west-Brabant
kunnen vestigen. Om deze industrieën
echter levensvatbaarheid te garanderen
moet zo spoedig mogelijk de Benelux
weg ten dienste staan. Goede verbin
dingen zijn essentieel voor de bloei van
welk bedrijf ook, zo stelde de heer
Deerenberg.

Hij kwam ook nog even te spreken
over het ontwikkelingsplan van Spijke-
nisse welk plaatsje onder de rook van
Rotterdam geweldig zal uitdijen. Men
neemt aan, dat twintig procent der
nieuwe bewoners katholiek zal zijn,
veertig pet. protestant en veertig pet.
niet bij een kerkgenootschap aangeslo
ten. Wanneer echter Brabant de be-

(Van onze Haagse redacteur)
De scheepvaartinspectie heeft zich
genoodzaakt gezien het bewijs van zee
waardigheid van het weerschip Cumu
lus in te trekken. Het schip kon dien
tengevolge vorige maand niet naar het
aangewezen station vertrekken. Neder
land bleef aldus noodgedwongen in ge
breke te voldoen aan zijn internationale
verplichtingen.

Aldus blijkt uit een nota van wijzigin
gen op de begroting van verkeer en
waterstaat, in welke nota een bedrag
van 550.000,- wordt aangevraagd voor
het aanbrengen van versterkingen aan
de Cumulus. Het schip zal na de re
paratie ongeveer drie jaar dienst kun
nen doen.

Nederland levert dit houdt ver
band met ons aandeel in de burger
luchtvaart over de Atlantische Oceaan
een bijdrage van ongeveer twaalf
procent in het weerschepenprogramma.
De weerschepen van een aantal lan
den doen bij toerbeurt dienst op vaste
plaatsen op de oceaan, de zogenaamde
oceaanstations. Er zijn 2 Nederlandse
weerschepen, de Cirrus en de Cumulus,
na de oorlog verkregen uit Amerikaan
se surplusvoorraden. Het fregat Cumu
lus, dat thans moet worden opgeknapt,
heeft in februari 1951 tijdens een vlie
gende storm in de Golf van Biskaje
zeven Noorse zeelieden gered.

Wie zelf niet aan de verkiezingen van
12 maart kan deelnemen (wegens ziek
te, ouderdom of verblijf in het buiten
land) kan zijn stem door een ander bij
volmacht laten uitbrengen, b.v. door de
echtgenoot, familieleden tot en met de
derde graad, de echtgenoot van een
schoonzus, de echtgenote van een zwa
ger en huisgenoten in de ruime zin van
het woord.

Wanneer men een ander bij volmacht
Wil laten stemmen moet men bij het
gemeentehuis of bij het K.V.P.-afde-
lingsbestuur een formulier aanvragen,
waarop enkele gegevens moeten wor
den ingevuld, zowel over degene die bij
volmacht laat stemmen als over degene,
die de stem namens een ander gaat uit
brengen. Dat formulier moet ingevuld
en ondertekend worden ingeleverd bij
d,e gemeente-secretarie. De plaatsver
vanger krijgt dan de oproepkaart.

Wanneer men zijn stem wil uitbren
gen in een andere gemeente dan waar
in men woont is dat ook mogelijk. Men
hioet dan eveneens een formulier aan
vragen aan de gemeentesecretarie of bi)
het plaatselijk K.V.P.-bestuur. Op dat
formulier moet worden ingevuld de
haam van de plaats waar men op 12
blaart zal zijn. Men krijgt dan automa
tisch de nodige gegevens thuisgezonden.

De uiterste datum, waarop de formu
leren moeten zijn ingediend bij de ge-
hieente-secretarieën is 26 februari. De-
f6hen, die dus binnenkort naar het bui
tenland vertrekken doen er goed aan
alvast maatregelen te nemen. De
f.ewieentesecretrieën en de K.V.P. atue-
higsbesturen kunnen nadere inlichtin-
S?h geven. De K.V.P.-afdelingsbesturen
fhh ook bereid de nodige hulp te ver-
£hen bij het aanvragen, het invullen en
terugbezorgen van de formulieren.

langrijkste leverancier zou zijn van de
toekomstige bevolking van Spijkenisse,
hetgeen zeer voor de hand ligt, zouden
deze percentages geheel anders komen
te liggen.

Van de andere aspecten die de heer
Deerenberg aanroerde, noemen wij het
hoogovenplan op Rozenburg, waarvan
hij het zou toejuichen, als in het Sloe-
plan van de provincie Zeeland een
plaats voor deze basisindustrie zou kun
nen worden ingeruimd, o.a. met het oog
op de kans van luchtverontreiniging bo
ven het Westland en de H.B.S.-kwes
tie in de bollenstreek. Deze school komt
nu, zoals bekend, te staan in Lisse,
maar naar de inleider meende, zou te
zijner tijd ook in Noordwijk een katho
lieke H.B.S. noodzakelijk zijn.

Over de sociologische facetten van de
randstadontwikkeling sprak drs. W.
Kusters, adjunctdirecteur van het Ka
tholiek Sociaal Kerkelijk Instituut. Hoe
wel in diverse opzichten de menselijke
schaal is doorbroken, en er te onover
zichtelijke conglomeraties zijn gevormd,
noemde hij de toekomst vanhet Zuidhol
lands zeehavengebied, zoals dit door de
provincie is geschetst, sociologisch aan
vaardbaar. Een belangrijk uitgangs
punt bij het bepalen van de manier,
waarop nieuwe bewoners in deze streek
moeten worden opgevangen in vereni
gingen en organisaties, in parochiever
band en anderszins, noemde de heer
Kusters de sfeer in het moderne gezin,
dat veel meer dan vroeger wordt geken
merkt door een grote openheid. Men
is individueler ingesteld, en het zal nu
zaak zijn in de kanalen, waarlangs men
met de wereld buiten het gezin in con
tact komt, havenhoofden te bouwen. Het
is de taak van de socioloog te voorko
men, dat deze individualiteit uitmondt in
is ement en eenzaamheid, maar om de
juiste middelen te vinden, zal nog
veel meer studie nodig zijn naar de om
standigheden waaronder de nieuwe
bewoners van de Randstad Holland
leefden voordat zij naar dit nieuwe ge
bied verhuisden.

Mgr. M. A. Jansen, bisschop van
Rotterdam, die de gehele studiedag bij
woonde, sprak tot slot een herderlijk
woord, waarin hij er speciaal op aan
drong bij de reorganisatie van de raad
van overleg met de nodige offerbereid
heid, voortspruitend uit liefde, te werk
te gaan en niet het belang van eigen
organisaties te verabsoluteren.

In Spanje is een nieuw danswonder
ontdekt, Micaela Amaya, die de bijnaam
verworven heeft van „La Chunga", de
uitbundigeZij zal binnenkort voor
de Italiaanse televisie optreden.

Woensdag zijn de lijsten van kandi
daten ingediend voor op 12 maart te
houden stemming ter verkiezing van
de leden van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal.

De Partij van de Arbeid heeft in zes
groepen van kieskringen kandidatenlijs
ten ingediend, die in elk der groepen
gelijkluidend zijn. De Katholieke Volks
partij heeft vier groepen van kieskrin
gen gevormd. In elk van deze groepen
zijn gelijkluidende kandidatenlijsten"
ingediend. De Anti-Revolutionaire par
tij heeft in alle kieskringen een kandi
datenlijst ingediend, die voor wat de
eerste 24 namen betreft, nagenoeg ge
lijkluidend is.

De Volkspartij voor Vrijheid en De
mocratie heeft voor de kandidaatstel
ling vier groepen van kieskringen ge
vormd. De lijsten binnen dezelfde groep
zijn gelijkluidend en op alle lijsten wor
den de eerste vijftien plaatsen ingeno
men door dezelfde kandidaten.

De Christelijk Historische Unie heeft
in alle kieskringen een kandidatenlijst
ingediend, welke voor wat de eerste
twintig namen betreft, gelijkluidend is.

De Communistische Patrij Nederland
heeft in alle kieskringen dezelfde kandi
datenlijst ingediend.

Ook de Staatkundig Gereformeerde
Partij en het Gereformeerd Verbond
hebben in alle kieskringen dezelfde
kandidatenlijst ingediend. De (commu
nistische) Bruggroep heeft in vijftien
kieskringen dezelfde kandidatenlijst in
gediend. De Pacifistisch Socialistische
Partij heeft in vier groepen van kies
kringen kandidaten gesteld, met voor
elke groep kieskringen dezelfde lijst. De
boerenpartij heeft in vijftien kieskrin
gen een gelijkluidende lijst ingediend.

De partij voor landbouw en midden
stand heeft in de kieskring 's-Herto-
genbosch ëen lijst met kandidaten in
gediend en in de kieskring Tilburg een
lijst zonder namen. Over de geldigheid
van deze lijst zal nog worden beslist.

De positief Nationaal Christelijke
Unie (de naam van deze partij is niet
geregistreerd) heeft, in de kieskring
Amsterdam een lijst ingediend met de
namen van twee kandidaten.

De representant van de Partij voor
Landbouw en Middenstand, die in Til
burg de kandidatenlijst van die partij
voor de kieskring Tilburg wilde inleve
ren, was wel erg onfortuinlijk. Om één
minuut voor vijf 's middags kwam hij
bij het hoofdstembureau. Hij was elders
zo lang opgehouden bij het storten van
de waarborgsom, verklaarde hij. In de

De K.V.P. heeft, zoals elders wordt
gemeld, voor de verkiezingen van 12
maart vier groepen van kieskringen
gevormd. In elk dezer groepen zijn ge
lijkluidende kandidatenlijsten inge
diend.

De westelijke lijst - omvattende de
kieskringen Den Helder, Haarlem, Am
sterdam, Rotterdam, Utrecht, 's-Graven-
hage, Leiden, Dordrecht en Middel
burg - bevat de volgende namen: 1. C.
P. M. Romme, Bloemendaal, 2. W. J.
Andriessen, Bunnik, 3. H. W. van
Doorn, Rotterdam, 4. C. J. van der
Ploeg, Haarlem. 5. J. M. A. H. Luns,
's-Gravenhage, 6. Th. D. J. M. Koersen,
Amsterdam, 7. mej. J. C. H. H. de
Vink, Utrecht, 8. T. Brouwer, Wasse
naar, 9. A. C. M. Weijtërs, 's-Graven-
hage, 10. A. M. Lucas, Rotterdam, 11.
Th. Laan, Venhuizen, 12. E. J. M. Kolf
schoten, Roelofarendsveen, 13. J. M. A.
C. van Dongen, Aardenburg, 14. mej. A.
H. Nolte, Amsterdam. 15. C. F. Kleister-
lee, Rotterdam, 16. Ch. J. I. M. Weiter,
's-Gravenhage, 17. Th. M. J. de Graaf,
Lisse, 18. F. J. H. Bachg, 's-Gravenhage,
19. K. Th. M. van Rijckevorsel, 's-Gra
venhage, 20. W. J. Schuyt, 's-Graven-
hage, 21. J. G. M. Delfgaauw, Rijswijk,
22. J. M. Aarden, Voorburg, 23. H. M.
J. Beyaert, geb. Drost, Utrecht. 24. J.
A. Mommersteeg, Amsterdam, 25. E. P.
Clijnk, Zaandam, 26. M. P. A. Meissen,
Wateringen, 27. A. P. Hilhorst, Soest,
28. Th. J. Andriessen, Ovezande, 29. H.
J. Neefs, 's-Gravenhage, 30. C. P. Jong,
Schagen.

De Brabantse lijst - omvattende de
kieskringen Tilburg en 's-Hertogen-
bosch - vermeldt de volgende kandida
ten: 1. C. P. M. Romme, Bloemendaal,
2. H. B. J. Witte, 's-Gravenhage, 3. F.
van Vliet. Eindhoven, 4. W. L. P. M.
de Kort, Goirle, 5. F. J. F. M. van
Thiel, Helmond, 6. H. H. van der Zan
den, Eersel, 7. J. J. Fens, Breda, 8. C.
J. van Meel, Hilvarenbeek, 10. P. A.
Blaisse, Den Haag, 11. J. Th. M. de
Vreeze, Utrecht, 12. G. M. J. Veld
kamp, 's-Gravenhage, 13. A. E. M.
Duynstee, Maastricht, 14. A. A. J. de
Wolf, Breda. 15. W. P. G. Assmann,
Roosendaal, 16. M. A. M. van Heivoort,
Boxtel, 17. B. J. van Buel, Oss, 18. E.
Visch, Hilversum, 19. V. G. M. Marij-
nen, 's-Gravenhage, 20. H. Festen, Ois-
terwijk, 21. H. M. van Lieshout, Eind
hoven, 22. mej. G. A. M. Wintermans,

Eindhoven, 23. P. H. M. van Boven,
Breda, 24. P. J. Lardinois, Eindhoven,
25. M. F. Broos, Bergen op Zoom, 26.
J. M. Th. C. Raymakers, Helmond, 27.
mej. A. A. M. Kessel, Breda, 28. A. J.

A. Oderkerk, Dussen, 29. H. J. Min-
derop, Vught, 30. H. M. van Kuik,
Mierlo-Hout.

De Limburgse lijst - kieskring Maas
tricht - is aldus samengesteld: 1. C. P.
M. Romme. 2. J. M. Peters, Roosteren,
3. Jos. H. Maenen, Heerlen, 4. W. J.
Droesen, Roermond, 5. W. K. N. Schmel-
zer, 's-Gravenhage, 6. W. Peters, Venlo,

7. L. G. W. Kortenhorst, 's-Gravenhage,

8. H. C. W. Moorman, Voorburg, 9. W.
J. A. Mulders, Heerlen, 10. A. M. J. W.
Baeten, Maastricht, 11. mej. G. S. H.
M. Kok, Hoensbroek, 12. Jan Maenen,
Heerlen. 13. J. G. Warringa, Vught, 14.
G. A. A. Horsmans, Koningsbos, 15. F.
C. Wijffels, Brunssum, 16. J. B. Sens,
Heerlen, 17. G. A. M. J. Ruys de Bee-
renbrouck, Holten-Born, 18. W. J. Tel
genkamp, Maastricht, 19. J. H. G. Hen
driks, Berg en Terblijt, 20. J. P. P. van
Banning, Geleen, 21. H. Jongen, Heer
len, 22. M. A. Flecken, Bingelrade.

Op de noord-oostelijke lijst - omvat
tende de kieskringen Leeuwarden, Gro
ningen, Assen. Zwolle, Arnhem en Nij
megen - komen de volgende kandidaten
voor: 1. C. P. M. Romme, Bloemendaal,
2. mej. M. A. M. Klompé, Arnhem, 3.
J. Zwanikken, Hilversum, 4. J. M. L.
Th. Cals, 's-Gravenhage, 5. B. A. A.
Engelbertink, Oldenzaal, 6. J. G. Stok
man, Utrecht, 7. J. H. W. van Koever
den, Buren (Gld.), 8. M. M. A. A. Jans
sen, Zeist, 9. L. A. H. Albering, Rijs
wijk (Z.-H.), 10. P. C. W. M. Bogaers.
Laren (N.-H.), 11. mej. J. M. Th. Knol,
Enschede, 12. E. G. M. Roolvink, Al
melo, 13. Th. J. A. Grond, Genève
(Zw.), 14. Tj. de Jong, Bolsward, 15.

B. J. Verhoeven, Arnhem, 16. H. J. A.
Verbérk, Didam, 17. J. H. Scheepers,
Emmercompascuum, 18. J. W. v/d Noort,
Kraggenburg N.O.P., 19. A. M. v/d Werf,
geb. Terpstra, Leuvenum p. Elspeet, 20.
J. L. M. Niers, Hengelo (O.), 21. J. A.
Geukers, Bolsward, 22. H. C. J. Erkens,
Oosterbeek, 23. J. J. v. Akker, Hengelo
(O.), 24. M. H. Boerland, Kloosterburen,
25. P. J. Engels, Leeuwarden, 26. H. J.
van Heijningen, Zaltbommel, 27. A. T.
Hettinga, Cornjum (Fr.), 28. J. A. M.
Engelen, Lent. 29. W. W. J. Hol, Bene
den-Leeuwen, 30. J. A. J. Grobben,
Schalkhaar.

haast overhandigde hij een papier,
waar alleen de naam van de partij op
stond. De namen van de kandidaten
wilde hij er na die overhandiging nog
bijvoegen, maar dat werd hem niet
meer toegestaan. Men zal nog nader be.
slissen of de naamloze lijst geldig is.

De toneelgroep „Theater" voerde voor
de V.P.R.O. gisteravond een T.V.-spel
op naar een bewerking van Kazant-
zakis' boek „Christus wordt weer ge
kruisigd". In bovenstaand fragment
ziet men een scène met Rob de Vries
als pope Grigorisen Henk Schaer als
vluchtelingenpope.

Advertentie

Op en boven een aantal voorbeeldig
gedekte tafels aan boord van de Ka
rachi, het spiksplinternieuwe motor
schip van de „Nederland", scharrelden
dinsdag nerveus trillende handen met
scholletjes, botjes, ansjovis, gewone
en ongewone biefstukken, Ga teau
moscovite, ijscoupes, zeegroene snij
boontjes en nog veel meer heerlijk
heden. De handen behoorden toe aan
dertig keurige leerlingen van de school
ter opleiding voor civiel personeel ter
koopvaardij, die onder kritische blik
ken van „keien" uit het vak, oprecht
probeerden niet te zondigen tegen de
wetten van de tafeletiquette. Dat ging
de meesten voortreffelijk af. Het hoofd
van deze bijzondere school uit de Am
sterdamse Nes, de heer B. T. W. Parson,
had trouwens niet anders verwacht.
„In de vijf maanden dat wij deze
jongens tussen zestien en twintig jaar
onder handen hebben, wordt er niet
stil gezeten" vertelde het hoofd vol
trots. Zij krijgen dagelijks les in ser
veren, tafeldekken, menukunde en
wijnkennis. Aan een banketbakkers-
school leren zij de eerste beginselen
van het koken, terwijl de Engelse
leraar er voor zorgt dat zij zich aan
boord van de voertaal kunnen be
dienen.

Dinsdag was het dan hun grote dag,
konden de adspirant-hofmeesters, zo
als dat heet, hun kennis „spuien". Chef
kok Vroon van de Oranje had voor
dit doel een heleboel lekkernijen met
behulp van klei en schuimrubber na
gebootst. Hiermede wisten de exami-
nanten met een angstige precisie om
te springen.

De geslaagden stappen straks met
een gedegen basiskennis in het kiel
zog van hun twaalfhonderd voorgan
gers, die sinds 1939 door de school
zijn afgeleverd. Voor de jonge hof
meesters bestaat belangstelling genoeg.
Zij kunnen direct geplaatst worden
op schepen van de grote maatschap
pijen, die elk een vertegenwoordiger
in het schoolbestuur hebben. De ver
vanging van het Indonesische perso
neel is hieraan niet vreemd.

De gelukkige die straks met de Ka
rachi mag uitvaren is te benijden. De
Karachi is zoals haar kapitein G Lo-
dewijks het zegt „een echte fijne
schuit". Het schip kan met zijn luxe
de meest verwende zeeman nog

Aan de kiezer, die woensdag was op
genomen in het centrale bevolkingsre
gister dit is het bevolkingsregister
voor de zgn vlottende bevolking (schip
pers, woonwagenbewoners enz.)
wordt toegestaan in een willekeurige
gemeente aan de stemming ter verkie
zing van leden van de Tweede Ka
mer deel te nemen. De kiezer, die van
deze bevoegdheid gebruik wenst te
maken, moet daarvan uiterlijk 26 fe
bruari schriftelijk mededeling hebben
gedaan aan de burgemeester van
's-Gravenhage op een formulier, dat
kosteloos ter secretarie van elke ge
meente verkrijgbaar is. Deze bevoegd
heid geldt niet voor de kiezer aan wie
is toegestaan bij volmacht te stemmen.

Een van de drieling van de familie
L. van de Akker te Nflkerk, die zon
dagmorgen werd geboren, is geheel
onverwacht in het ziekenhuis De Lich
tenberg te Amersfoort overleden. Het
is het meisje Teunie.

Bewoners van de Commissaris van
Heemskerkstraat, waar de familie Van
de Akker woont, hebben een bedrag
bii"-"1 gebracht voor de babies.

Washington. Het Amerikaanse bu
reau voor arbeidsstatistieken heeft be
kendgemaakt, dat het indexcijfer voor
de kosten van levensonderhoud in de
Verenigde Staten, dat gebaseerd is op
het gemiddelde voor 1947/'49 100 voor
december 1958 met 0,2 procent is ge
daald tot 123,7.

doen blozen van weelde. Wat Ben
Traven met zijn „doodenschepen" een
voudig niet durfde dromen, is hier
verwezenlijkt. Op de Karachi zal het
traditionele gevecht om de bovenste
kooi niet worden geleverd. Voor alle
bemanningsleden zijn er éénpersoons
hutten voorzien van een breed ledi
kant, een vaste wastafel en 'n aircon
ditioning-installatie. Kapitein Lode-
wijks huist op vier hoog achter, in de
onmiddellijke omgeving van de brjug.
In zijn hut ligt een indrukwekkend
geel tapijt met bruine nopjes. De
stoere gezagvoerder heeft hier even
aan moeten wennen, maar is er op
de eerste reis van de Karachi ten
slotte aan gaan hechten. Eigenhandig
schreef hij op het bordje aan zijn deur
het dringende verzoek om vóór het
binnentreden de voeten grondig te
vegen. „Het tapijt is zo besmettelijk"
liet hij ons vertrouwelijk weten

Men kent, geloven wij wel, in vrij bre
de kring het „verhaal" van Kazantza-
kis' boek „Christus wordt weer gekrui
sigd". In een Grieks dorp zal een pas
siespel worden opgevoerd en de rollen
worden onder de bewoners verdeeld. De
aankomst van een troep geteisterde
vluchtelingen is er inmiddels de oor
zaak van dat deze fel en vrij
elementair levende mensen in de bar
re practjjk geconfronteerd worden met
het probleem van de naastenliefde-die-
men-nu-maar-eens-waar-moet-gaan-ma-
ken. Sommigen slagen, de meesten fa
len. Maar het verhaal van hun strijden
en lijden neemt allengs en steeds dui
delijker de contouren aan van het Pas
siespel, dat ééns de sublieme Waarheid
is geweest, en dat zij straks zelf weer
gaan verbeelden. En men onderkent in
de verschillende optredende figuren dan
ook al spoedig „parallellen" met de fi
guren, zoals zp in het drama van Chris
tus Lijden en Sterven zijn opgetreden.

Men wijst dus gemakkelijk „de" Petrus
aan en ,,de" Johannes, de voze super-
formalistische farizeeërs, „de" Judas
en ,,de" weifelende Pilatus. En natuur
lijk ook „de" Christus. Hij treedt op
(min of meer op) in de gestalte van de
eenvoudige herdersjongen. Manolios,
die aan het einde van het stuk door de
Turkse Aga de Pilatus aan zijn
eigen volk wordt uitgeleverd en door
dat volk wordt vermoord. Niet echter
dan nadt hij, Manolios, zich heeft over
gegeven aan de meest fnuikende maar
vooral onware zelfbeschuldigingen, ove
rigens met geen ander doel dan de red
ding van de vluchtelingen. Hij vernie
tigt zichzelf ten bate van de medemens,
maar hij doet het via de leugen. Mano
lios liegt met de nobelste bedoelingen,
maar hij liegt. En hier wordt uiteraard
zelfs de zwakste „parallel" met de
echte Christus-figuur tot een infaam
bedrog. Christus wordt inderdaad
steeds weer gekruisigd, maar juist door
de machteloze leugenachtigheid van de
mensen. Natuurlijk wordt het in het
T.V.-spel, zoals het gisteren onder aus
piciën van de V.P.R.O. naar een bewer
king van Kazantzakis' boek, werd opge
voerd, niet op dat bedrog aangelegd.

De eerbied voor het „gegeven" de
bewerker Jef van der Heijden valt in
dit opzicht niets te verwijten was
evident aanwezig, maar inmiddels zat
men dan toch maar met de ergerlijk troe
bele verwarring rond een soort „na-
afbeelding" van Christus in Manolios.

Voor ons een overwegend bezwaar.

Mede en vooral ook omdat zo'n T.V.-
spel zonder meer in welke willekeurige
huiskamer terecht komt, waar men al
licht de problematiek niet helemaal
aankan en waar men dus kans loopt
de geesten danig te verwarren. Men
kan zich, dunkt ons, in zulk een geval
niet tevreden stellen met de vermelding
„niet geschikt voor jeugdige kijkers";
een bepaalde volwassenheid is nu een
maal niet altijd aan een bepaalde leef
tijd gebonden. Men kan spreken van „ge
durfd". Maar wat gedurfd is is daarom
nog niet immer verantwoord.

Na deze bedenkingen van principiële
aard kunnen wij overigens gul zijn met
onze bewondering voor de opvoering
van het T.V.-spel „an sich", door de
toneelgroep „Theater". De regie van
Jack Dixon was over het geheel geno
men zéér gespannen een enkele in
zinking daargelaten en van een
warmbloedige levensechtheid, die soms
overrompelde. Hij werkte met voortref
felijke close-ups van individuele mede
spelenden en van groepen en situaties.

Maar hij had er dan ook het mate
riaal voor: Rob de Vries als een hels-
farizeïse, hooghartige Pope Grigoris,
Hans Tiemeyer :n een uitermate ge

wiekst gespeelde rol van de Pilatus-
achtige Aga, en Bernard Droog in een
bezeten gespeelde Panayotros-Judas.

Wij noemen er maar enkelen. Hans
Culeman zag zich de hachelijke rol van
Manolios toebedeeld. Dat hij zich er
zonder ongelukken uit redde en dat hij
in enkele verstilde momenten zelfs ont
roerde pleit zeer voor hem.

Maar dat neemt allemaal niet weg,
dat wij na afloop, met een merkwaar
dige mengeling van gevoelens van wre
vel én bewondering de knop van ons
toestel hebben omgedraaid.

H. Hn.

Vanavond de K.R.O. voor de T.V. Na
het journaal ontvangt Louis Frequin
om 20.20 weer een „excellente" gast.
Om 20.40 bereidt Jos van Loon 'n nieuw
recept en wordt de rubriek „Televitri-
ne" op het scherm gebracht. Ook brengt
men om 21.05 weer een bezoek
aan een rijschool in Den Haag mét rit
meester Gruppelaar en Dick de Vree.
Tenslotte: „Retour Amsterdam-Sterren
gebergte, wetenswaardigheden over de
nieuwe ontdekkingstocht naar Ne
derlands Nieuw-Guinea. Aan dit pro
gramma-onderdeel werken mee prof.
dr. H. J. Lam, voorzitter Stichting Ex
peditie Nederlands Nieuw-Guinea. dr.
L. D. Brongersma, wetenschappelijk lei
der van de expeditie en kapitein-luite
nant ter zee vlieger G. F. Venema,
technisch leider van de expeditie. Ge
spreksleider Theo Droog.

De radio en tv-maatschappij N.B.C.
en de Columbia filmmaatschappij heb
ben de handen ineengeslagen voor een
nieuwe tv-stunt. Op een podium worden
auto's, een bontmantel, een diaman
ten tiara, een gouden sigarettenkoker,
een litersfles Franse parfum en een
filmcamera neergezet. Het tv-publiek
moet de waarde van deze voorwerpen
raden. Wie de waarde het best raadt
krijgt al deze dingen thuis. En boven
dien en dat is de hoofdprijs van de
hoofdpijs gaat „Columbia" binnen
zes weken na ontvangst, van het for
tuin in de woning van de hoofdprijswin
naar zijn film „Midget" opnemen, met
Sandra Dee, James Darren en Cliff Ro
bertson in de hoofdrollen. Jazeker,-
opnemen. De hele santekraam van de
filmstudio komt naar het huis van de
prijswinnaar, desnoods met dieselaggre
gaten om de stroom op te wekken, ca
mera's, schijnwerpers, grimeurs, al
les.

Bij beschikkingen van de staatsse
cretaris van O., K. en W. zijn benoemd:
gerekend van 1 januari 1959 tot en
met 15 april 1959: tot plaatsvervangend
voorzitter van het bestuur van de
stichting Radio Nederland Wereldom
roep: dr. J. R. M. van Angeren te
's Gravenhage, tot lid van dit bestuur
mr. F. J. G. baron van Voorst tot
Voorst te Wassenaar, te rekenen van
15 november 1958 tot de dag, waarop
nieuwe wettelijke voorzieningen met
betrekking tot de Wereldomroep in
werking treden: tot voorzitter van de
programmaraad van de stichting Ra
dio Nederland Wereldomroep: mr. J.
A. Jonkman te Scheveningen, tot
plaatsvervangend voorzitter van deze
programmaraad: de heer H. Algra te
Leeuwarden.

(Van onze Haagse redacteur)
Staatssecretaris Höppener meent, dat
men zal moeten overgaan tot een meer
omvangrijke vernietiging van overheids-
bescheiden, waarvan men nagenoeg
met zekerheid kan aannemen, dat ze
door de administratie zelf toch nooit
?neer behoeven te worden geraad
pleegd en dat ze ook voor de historie
zonder betekenis zijn. Er zal een des
kundig onderzoek moeten worden inge
steld naar de mogelijkheid van een ri
goureuze vernietiging van oude stuk
ken.

Aldus wordt medegedeeld in de me
morie van antwoord op het van juli
1957 daterende voorlopig verslag inzake
de archiefwet. De memorie, die thans
bij de Tweede Kamer is ingediend, is
vergezeld van een nota van wijzigingen.
Het stuk bevat uitvoerige beschouwin
gen over archiefzaken, met name over
de behandeling van de provinciale ar
chieven.

Daartoe geïnspireerd door de tegen
strijdige berichten en verklaringen over
vulkanische aktiviteit op de maan heb
ben twee Amerikanen onder laborato
riumomstandigheden zolang geëxperi
menteerd totdat ze een proef hadden
bereikt, waarmee zij willen bewij
zen, dat erupties op de maan heel goed
mogelijk zijn, zelfs als er eigenlijk geen
vulkanen bestaan op dit hemellichaam.

Een Russische geleerde, die meldde op
de maan een vulkaaneruptie te hebben
waargenomen, bracht de bal aan het
rollen. Bijna overal trok men zijn
waarnemingen in twijfel. In Engeland
zei een sterrenkundige dat er wel vul
kanen op de maan zijn. Voor de week
om was had zich een geanimeerde dis
cussie ontsponnen tussen de sterrenkun
digen van de wereld. Niemand trad
voorlopig als scheidsrechter op.

A. G. Gaydon en R. C. M. Learne
stelden vast dat a) algemeen aange
nomen wordt dat de maan bedekt is
met een dikke laag uiterst fijn stof
en b) tot dusver geen hoge tempera
turen zijn gemeten op de maan.

Vulkanen op aarde ontstaan doordat
vloeibaar gesteente, onder enorm ho
ge temperaturen gesmolten, zich on
der hoge gasdrukken een weg baant van
de kern van de aarde naar de buiten
kant. Op de maan zijn de hoge tempe
raturen die in dit proces een rol spelen,
echter nog nooit aangetoond. Ergo:
men moet zoeken naar vulkaanuitbar
stingen waarbij de hitte geen rol speelt.

De beide Amerikanen maakten en
kele glazen flessen, die ze van boven

aansloten op een vacuumpomp en van
onder op een luchtreservoir. In de
flessen brachten zij magnesiumcar-
bonaat een zeer licht poeder. Door nu
de vacuumpomp aan te zetten verdun
den zij de lucht in de fles. De lucht die
in de poedermassa gevangen zat, ont-

op de maan voorhanden zijn. Steeds
was het resultaat hetzelfde.

Aan de hand van hun proefnemin
gen hebben de beide Amerikanen de
theorie opgesteld dat de maan, een
koud hemellichaam, op enkele plaat
sen nog gasbellen bevat, die daar op-

snapte en liet kratervormige opper
vlakteveranderingen achter.

Toen de kraan op het luchtreservoir
werd geopend, en de opwaartse lucht
stroming dus versterkt werd, demon
streerde het verschijnsel zich nog duide
lijker: er trad kratervorming op. Werd
de kraan naar de vacuumpomp plotse
ling gesloten, dan viel enig stof dat
dicht boven dé oppervlakte van de poe
dermassa gezweefd had terug, en ook
op andere manieren kon men het aëro
dynamisch effect vergroten.

Volgens de beide geleerden heeft hun
experiment, dat zij ook met andere
materialen hebben herhaald, duidelijk
bewezen dat de in de flessen gedemon
streerde lucht- (of gas-)verplaatsing tot
kratervorming leidt.

Men herhaalde de proef met zand,
zout, magnesiumoxyde en andere ma
terialen waarvan aangenomen dat zij

gesloten zijn geraakt toen de maan-
massa miljoenen jaren geleden af
koelde. Als dit gas ontsnapt de
kleine uitmonding van het luchtreser
voir in de bodem van de fles fun
geerde bij de proef als het ontsnap-
pingspunt op de maan en door de
stoflaag breekt doet het een krateref
fect ontstaan.

Men heeft in latere proeven het ef
fect meer „richting" kunnen geven
door midden in de fles een plaatje aan
te brengen met een heel smal gaatje
erin. Ontsnapte de lucht van de onder
zijde via dit gaatje naar de bovenzijde,
door de stoflaag, dan was het effect
het allermooist. De theorie bleef er
echter onaangetast door.

In ieder geval, zo merkt U.P.I. bij dit
verhaal op, hebben de twee Amerika
nen zich. heel netjes gekweten van de
moeilijke taak om in een internationaal
dispuut te scheidsrechteren...