„DAL DER GEVALLENEN
EEN
PRAALGRAF WACHT
_0P HELDEN
IVie
mogen er rusten in Franco's mausoleum?
250 soorten
len
minera
Prijsvraag: „Wie is wier
Straks de keus aan Romme
- Journalisten
V'
OF M
I
Prof. dr. v. Poelje
gehuldigd
Vooruitstrevend of in wezen
conservatief beleid
Nederlandse Kring jubileert
Komst van Molo-
tov naar Den Haag
onwaarschijnlijk
mm gap mr"*
Jeugdige Goudse
verzamelaar
Geheim consistorie
is vooraf gegaan aan
aankondiging
Vermeer op verkiezingscongres P.v.d.A.
Honderden kieviten
reeds in ons land
ZATERDAG 31 JANUARI 1959
PAGINA 7
- x
f"
m
Grootofficier O.N.
Oecumenisch concilie
jr
HsHH
1
door
AGATHA CHRISTIE
<WLkrhis
„National Prestice"
naar Amsterdam
gesleept
an onze correspondent in Spanje)
OP 1 april 1959 werd door de
regering van generaal Franco
een besluit geproclameerd,
^"arin bepaald werd clat een mo
oi ent zou worden opgericht ter
gedachtenis aan alle gevallenen
de wrede burgeroorlog en ter
eeuu'igdurend voorbeeld voor de ko-
e e generaties. Het zou niet zo
^Uor een gedenkteken worden, maar
'erts een plaats van bezinning, van
''j e en gebed. Een kruis zou de
Qedachte aan de doden moeten
y^boliseren, een kerk zou de plaats
0ruen om voor die doden te bidden
en een klooster zou het oord van
getale studie en bezinning zijn. Aan
e architect Diego Mendez viel de
^Gr 'e beurt deze omvangrijke op-
r°cht te realiseren. Hij zou dat
Roeten doen onder supervisie van het
jPaanse staatshoofd zelf, die met
l' bouwwerk een eigen Escoriaal
^youwd wenste te zien. Zelf heeft
j'l' tezamen met de verdediger van
jVj' Alcazar van Toledo, generaal
°scardo, de plaats vóór dit monu-
j°ht uitgezocht. Hij situeerde zijn
r°om op twintig kilometer afstand
j"1 Madrid in het vrijwel onbewoon-
e bergland van Guadarrama.
b>aar vond hij een honderd meter
°9e grillige rotsformatie, opgebouwd
k' voornamelijk graniet. Daar
°venop zou het kruis en in de rots
jj°u de kerk gebouwd moeten worden. In 1941 werd
por zevenhonderd arbeiders met de bouw begonnen,
grote nieuwe weg moest worden aangelegd en
"000 ton rots moest uit het gebergte worden ver-
'iderdZestien jaar later, einde 1957, bereikte het
^l9antische bouwwerk, dat voornamelijk wordt ge-
pnmerkt door zijn ongehoorde afmetingen, zijn vol
ding. Het heeft aanvankelijk in de bedoeling van de
}~audillo gelegen om het monument nog in 1957 te
naugureren, maar dat is er ook in 1958 nog niet van
v.Dat bljjkt ook uit de steeds weer her-
dau npfoepen, die regelmatig in de
j^gbladen worden gepubliceerd, waarin
„n nabestaanden van tijdens de burger-
v"n°g gesneuvelde Spanjaarden worden
ii=^zocllt hun wens kenbaar te maken
at de resten van hun dierbaren in
••Het Dal van de Gevallenen" worden
jgezet. Die oproepen hebben nog niet
et gewenste resultaat gehad. Boven-
k?11 's Yan ket begin af de bedoeling van
Ajer®ai Franco geweest dai de doden
beide zijden, zonder onderscheid,
t!} plaats in het mausoleum zot,Jan
/Ügen. Hiertegen is de laatste tijd, van
zijde van de Falange een steeds
Jerker verzet gegroeid, dat nog steeds
ulet gebroken blijkt. De Spaanse zwart
heden willen Het Dal van de Gevalle-
,3, het ,,Valle de los Caidos" voor
-Hf bewaren, omdat zij zichzelf de
are redders van Spanje voelen. In de-
V„,jwist bij de lijkbaar van de gesn
Jnen heeft Franco behoefte aan tijd.
^Paaroro wellicht heeft de architect,
ij'ego Mendez, plotseling besloten dat
f,1 voorgevel van de onderaardse kerk
c' voldoet. Deze werd dus afgeb"oVpn
(KIM
ik
rj'J net herstel is in volle gang. Ook wer-
iKn en'
;?ende
enige ornamentale lampen onvol-
ide geacht, zodat ook daarvoor
Bt>eUwe nioesten worden ontworpen cn
jjniaakt En intussen kan Franco zich
'vragen of zijn overwinning in de bur-
5?roorlog wel zo definitief is geweest
's hii heeft gedacht.
j, Zoals gezegd, Franco heeft een eigen
scorigai willen bouwen. De parallellen
g,?$en heide monumenten, zijn ondanks
J'e uiterlijke verschillen, bijzonder
ff°ot. O, 10 augustus 1557 behaalde
S" .'bps ,11 zijn grote overwinning bij
(jc'bt Quintin op de Franse legers. Om
r 6 O- rwinning blijvend te kunnen vie-
tyh besloot hij een gedenkteken te bou-
er>, waarmee hij tevens zijn grote va-
Ar Karei V wilde eren. Voorts zou het
mausoleum moeten zijn voor alle
Psanse koningen.
■Aha
de Toledo en
j"dan Bautista
jtjan Herrera kregen de opdracht het
otiense complex te bouwen. Hun
vY PPïng zou jarenlang het toonbeeld
£r de Spaanse architectuur blijven.
Wi-t voor kort hielden de Spaanse ar-
A'tecten zich bij de Escoriaal-stijl,
do arbij zjj zich op veilige paden bevon-
v®n' omdat deze stijl een ide*»al-vorm
°or het traditionele bouwen is, sober,
AGiik, robuust en konsekwent. Toch
,A..akt de moderne mens bij de beschou-
s ."g meer geïmponeerd door de mas-
vt aL.ietingen en de enorme waarde
ÏV]Ae kunstschatten die daar door
en zijn opvolgers zijn opgehoopt,
uoor de vorm die in de tijd waarin
monument ontstond, bepaald zeer
-,'utionair was.
en twintig jaar werd er aan het
^°riaal gebouwd. En om al die tijd
liet J|oe<3 overzicht te kunnen hebben,
pA Philips II in een belendende rots
dik ?.etel uithouwen, waarin hii zich
KVvtils placht neer te zetten.
Een zetel heeft Franco niet laten
?akken in het gebergte van Guadar-
'jtia. Maar voor de rest vertoont
z9n monument naar de geest vele
overeenkomsten met het Escoriaal.
Ook hier is een complex ont„ n
voornamelijk imponeert door zijn
jnrnetingen, ook hier zün kosten noch
JpOeiten gespaard om een zo groot
3°gelijl; aantal kunstschatten te ver-
Amelen, ook hier zelfs 'heeft men bij-
twintig jaar nodig gehad voor de
realisatie.
l2*et gehele monument voor dp geval
lij6.? is een kwart kilometer hoog. In
L-^onderd meter hoge rots werd een
tp-k uitgehouwen van driehonderd me
ter '®ngte en een hoogte van veertig me
st
met een gewicht van 27.000 kilo,
van vjjftien ton elkaar op een arm kun
nen passeren.
Dit kruis is hol. Krachtige liften bren
gen de bez,oekers vanaf de begane
grond trtt 250 meter hoogte, waar zij in
de kruisarmen kunnen wandelen en
genieten van een fantastisch vergezicht.
Het geheel is zo verschrikkelijk groot,
dat men eigenlijk enkele kilometers af
stand moet nemen om het in zijn geheel
te kunnen overzien. Dit is een teken van
onze tijd. De ganse wereld schijnt zich
te bekwamen in het bouwen van zo
groot mogelijke monumenten en ge
denktekens. Men gaat daarbij van ge
heel andere dimensies uit. Men moet
in straaljagers, supersonische raketten
of aardsatellieten kruipen om deze pro
ducten van menselijk vernuft te kun
nen overzien. De eenvoudige bezoeker
op pelgrimstocht wordt door vrees be
vangen wanneer hij deze monumenten
nadert. Door hun massaliteit, hun on
gehoorde omvang dreigen zij de mens
te verpletteren. Het eenvoudige indivi
du verdwijnt in de chaos van maten en
gewichten. Men kan nog slechts dichter
bij treden om de onderdelen van de con
structie te beschouwen. Ontroering wek
ken deze monumenten dan ook zelden
op. Men komt niet verder dan te con
stateren dat ze inderdaad groot ziin en
hoog; een extase waartoe men ook ge
raakt bij het beschouwen van de Eilfel-
toren.
Aan de voet van het honderdvijftig
meter hoge kruis heeft de beeldhouwer
Juan Avalos, vier evangelisten ge-
bopwd. Wij schrijven met opzet „bou
wen". Lucas, Marcus, Mattheus en Jo
annes zjjn in zittende houding achttien
meter hoog. Hun voeten alleen zijn al
groter dan een mens. Uit een hiel zou
men reeds een levensgroot beeld kun
nen houwen. Ieder beeld weejït een half
miljoen kilo en is gemaakt in zeshon
derd stukken. Het zijn renaissancisti
sche voorstellingen met enorme ge
spierde lijven, baardige koppen met
wapperende haren. Wat de verdienste
van Avalos ook moge zijn, hij heeft in
ieder geval „grote beelden" gemaakt.
oven deze enorme kolossen heeft
hij vier deugden neergezet. Deze zijn
staande twintig meter hoog en wegen
driehonderd ton elk. Volgens de uit
drukkelijke wens van generaal Fran
co worden de deugden hier voorge
steld door mannenfiguren. Ook deze
beelden zijn in ieder geval groot. Dat
kan men er met zekerheid van zeg
gen. Dat kan men ook van de Piëta
die Avalos Joij het monument heeft ge
maakt, al geven Spaanse scribenten
gans andere waarden aan dit beeld.
Zij vinden het het hoogste wat een
gekomen. En nu wij 1959 schrijven is het nog steeds
niet bekend wanneer de gevallenen uit de Spaanse
burgeroorlog officieel hun gedenkteken zullen krijgen.
Het vorige jaar is het voor het publiek ter bezichtiging
opengesteld. Voortvarende autobusondernemers be
gonnen hun eerste trips naar het gebergte van
Guadarrama te organiseren. Maar voorlopig hebben
zij niet veel bezoekers geboekt. Want de belang
stelling van het Spaanse volk voor „zijn oorlogs
monument is niet bijzonder groot.
beeldhouwer zou kunnen bereiken. Zij
vinden het volmaakt. Wij gaan daar
mee akkoord, voor zover de vol-
ma-ktheid in afmetingen zou kunnen
schuilen. Alles is immens aan dit mo.
nument voor de gevallenen. Alles is
zo groot, dat de Spanjaarden niet
schromen dit gedenkteken het „acht
ste wereldwonder" te noemen.
Aan de achterzijde van de berg zijn
een klooster en een gastenverblijf ge
bouwd. Deze zijn ook zeer omvangrijk
en omsluiten een plein waar in de toe
komst massale bijeenkomsten kunnen
worden gehouden. Het heeft naar
verluidt aanvankelijk in de bedoeling
van generaal Franco gelegen een spe
ciale lekenorde voor de bevolking van
dit klooster op te richten. Hijzelf zou
daar de geestelijke leider van willen
zijn. Het Vaticaan is echter van mening
geweest dat de Caudillo het al druk ge
noeg had met het vervullen van zijn
functies van staats- en regeringshoofd.
Als religieus leider achtte men hem
niet zo geschikt. Met zachte drang heeft
men hem overreed van zijn plannen af
te zien.
Tenslotte is overeenstemming be
reikt met de Benediktijnerabdij van
Sillos, die inmiddels in het Dal van de
Gevallenen een zelfstandige nederzet
ting heeft gevestigd. Bij staatsdecreet is
bepaald - zo gaat dat in Spanje - dat
de abdij de naam „Santa Cruz de la
Valle de los Caidos" zal dragen. De
abdij" moet volgens hetzelfde decreet
bevolkt worden door tenminste twin
tig monniken met een corresponde
rend aantal novicen en geprofesten.
Deze kleine gemeenschap zal ai-
dus is bjj wet bepaald bidden tot
God. voor de zielerust van de gevalle
nen; werken voor de vestiging van
de christelijke vrede onder alle men
sen en de zegen van de Allerhoogste
afsmeken over Spanje. Voorts zal de
nieuwe abdij een koorschool oprich
ten om aan'alle plechtigheden de no
dige luister bij te kunnen zetten. Er
zal een sociaal studiecentrum worden
opgericht met .bibliotheek, beurzen,
publicaties en pensionaat. Van dag
tot dag dient de sociale ontwikkeling
in de wereld te worden gevolgd en
dient alles wat reeds sociale geschie
denis geworden is, te worden bestu
deerd. Via een maandblad zullen de
vruchten van deze studie kenbaar ge
maakt moeten worden aan de Spaan
se arbeiders, ondernemers en tech
nici Een speciale commissie, waar
in zitting hebben verschillende minis
ters, de bisschop van Madrid, twee
later aan te wijzen prelaten en de
abt van de abdij, zal het sociale stu
dieprogramma opstellen.
Tot een kwart kilometer hoog vijst
het enorme kruis van het monu
ment voor de gevallenen ia de
Spaanse burgeroorlog op uit het
bergland van Guadarrama. In de
rotsformatie onder het kruis is een
kerk uitgehouwen. Ervoor ligt het
reusachtige klooster „Santa Cruz
de la Valle de los Caidos".
Wat men tenslotte ook over dit gigan
tische monument wil opmerken, men
kan niet ontkennen dat het geheel ge
tuigt van durf en overtuiging. Natuur
lijk uit zich ook hier de bijna spreek
woordelijke latijnse overmoed. Niets
zou goed genoeg geweest zijn voor de
nieuwe Spaanse heerser.
De afmetingen van dit monument
voor de gevallenen zijn bepaald in ven-
houding tot het geloof dat Franco koes
tert in zijn roeping en voor het belang
dat hij heeft gehecht en nog hecht
aan wat hij noemt zijn „bevrijdi'Ags-
kruistocht". Met dit monument heeVt hij
gestalte gegeven aan wat hij de tfisto-
rische betekenis van zijn werk acht. En
zo de komende generaties de omvang
hiervan zullen onderschatten, drvn staat
daar in het bergland van Guadarrama
het gigantische monument, waar
naar de Caudillo hoopt eeclang ook
zjjn eigen praalgraf zal staan. Helaas
schijnt Franco zoals „Tir.ie" onlangs
heeft opgemerkt voorlopig de enige
kandidaat voor dit indrukwekkende
mausoleum te zijn
In het gebouw van de vereniging van
Nederlandse gemeenten te Den Haag
was vrijdagmiddag een groot gezel
schap aanwezig om hulde te betuigen
aan prof. dr. G. Ai van Poelje, die
door het bereiken van de 75-jarige leef
tijd zijn lidmaatschap van de Raad van
State ziet beëindigd en daarmede te
vens een uitmuntende carrière van rond
55 jaar in de publieke dienst. De vice-
president van de Raad van State, dr.
A. A. L. Rutgers, was bij deze huldi-,
ging aanwezig.
Minister Struycken schetste de werk
kracht van de jarige als legendarisch,
zijn kennis als veelomvattend als van
weinigen en deelde mede, dat prof. van
Poelje om zijn grote verdiensten bevor
derd is tot groot-officier in de orde van
Oranje Nassau. Deze mededeling lokte
uitbundig applaus uit.
Mr. H. A. M. T. Kolfschoten, burge
meester van Den Haag, schetste als
voorzitter van het huldigingscomité de
frisheid, de aandrift, de fantasie en het
idealisme van de heer van Poelje.
Hij deelde mede, dat B. en W. van
Den' Haag hebben besloten, prof. van
Poelje de gouden legpenning van de
stad toe te kennen. Als voorzitter van
de vereniging van Nederlandse gemeen
ten overhandigde spreker een envelop
pe met een aanzienlijk bedrag, te be
steden naar eigen genoegen en inzicht.
De ondernemingszin van de achttien
jarige telexist Theo de Jong uit Gouda,
die een verwoed verzamelaar is van mi
neralen, heeft sterk de aandacht getrok
ken in de Verenigde Staten en in Ca
nada. „Je beide ouders en je land kun
nen trots zijn op een jongeman zoals
jij bent", schreef Eiliott J. Glasser, pre
sident van de Panther International
Ltd te New York, de man die de groot
ste opaal ter wereld, welke in Austra
lië is gevonden, naar Amerika liet ko
men.
Een foto met onderschrift in enige Ne
derlandse dagbladen was voor Theo
aanleiding geweest een brief te schrij
ven aan de heer Glasser in New York,
wiens nader adres hem onbekend was.
Maar de brief kwam terecht en tot gro
te vreugde van de Goudse verzamelaar
kreeg hjj een stukje van de originele
Panther opaal ter grootte van onge
veer 10 x 4 cm, toegezonden. „Het eni
ge stukje van deze soort in welke col
lectie ook," verzekerde de heer Glas
ser, eraan toevoegend; „Geef dit goede
werk niet op en laat mij te gelegener
tijd nog eens iets van je horen."
De onderneming?,zin van Theo was
echter nog niet uitgeblust. Hij zag op
het t.v.-journaal, dat er in Canada,
n.l. in Elliot Lake City, een nieuwe ura-
niu. imijn was geopend. Met het doel
z"verzameling opnieuw uit te brei
den schreef -hij ook naar Canada. Hij
ontving rja enige tijd van de Algom
Uranium Mines een brok uraniumerts
van 20 'K 30 cm. Er was aanvankelijk
enige vertraging in de aflevering daar
van, orndat men in Engeland, waar het
eerst vcas gearriveerd, het stuk op zijn
radio-activiteit wilde onderzoeken, maar
ten slotte werd het toch in Gouda afge
leverd.
De collectie van Theo heeft met deze
beide geschenken een waardevolle uit
breiding ondergaan. Zij bevat nu aan
maneralen ongeveer 250 verschillende
soorten.
Het is opgevallen, dat de paus de aan
kondiging van het oecumenisch concilie
niet heeft gedaan bij zijn predikatie in
de basiliek van St. Paulus buiten de mu
ren, maar dat deze aankondiging eerst
later bekend werd. Het KNP verneemt
thans, dat in aansluiting op de plechtig
heid in de basiliek een geheim consis
torie is gehouden in de pastorie van de
bas'/liek, waaraan 18 kard'inalen deelna
men.
Mgr. E. Dante, prefect der pauselijke
ceremoniën, sprak ook hier het tradi
tionele „extra omnes" uit, d.w.z. dat al
len, die geen toegangsrecht bezaten, zich
dienden te verwijderen. Gedurende het
halve uur, dat het consistorie duurde,
stonden leden van de Zwitserse garde
voor de deuren op wacht. Men neemt
aan, dat de H. Vader tijdens dit geheime
consistorie de redenen heeft uiteengezel,
waarom hij een concilie wilde bijeenroe
pen. Deze toespraak is nog steeds niet
voor publikatie vrij gegeven. De ver
wachting in Rome is, dat de paus in een
encycliek opnieuw op het concilie zal
terugkomen.
Ter gelegenheid van haar vijftigjarig bestaan heeft de vereniging „De Neder
landse Dagbladpers", aan het Koningin Wilhelmina-fonds voor de kankerbestrij
ding een serie advertenties aangeboden, die een prijsvraag bevatten onder de
titel: „Wie is wie?" Gevraagd werd aan de deelnemers om uit te maken welke
jeugdfoto behoorde bij welk bekend Nederlander. Vandaag is de uitslag, waarbij
prijzen van 10.000, f5.000 en f2.000, op het kantoor van het Koningin Wilhelmina-
fonds te Amsterdam bekend gemaakt. Van links naar rechts: mr. W. G. J. Veen-
hoven, secretaris van de Vereniging „De Nederlandse Dagblad Pers", J. J. W.
Noordervliet, lid van het Hoofdbestuur van het K.W.F., notaris dr. mr. K. L.
Piccardt. W. F. Ridder van Rappard, directeur van het K.W.F.
Prof. Romme zal na de verkiezingen
voor een duidelijke keuze worden ge
steld. Aldus de voorzitter van de Par
tij van de Arbeid, Evert Vermeer,
vanmorgen in Amsterdam op het ver
kiezingscongres van de P. v. d. A. Deze
K.V.P.-leider, aldus de heer Vermeer,
zal straks moeten kiezen tussen een
parlementair kabinet met socialisten
en eventueel de C.H.U., een kabinet
dat een onomwonden vooruitstrevend
beleid garandeert óf een kabinet zon
der sbcialisten en als de Anti-Revo
lutionairen hun zin krijgen zonder de
liberalen. Maar met of zonder V.V.D.-
ers; een kabinet zonder socialisten is
een rechts kabinet.
Naar buitenlands voorbeeld be
hoort ook de V.V.D. thuis bij de
rechtse partijen omdat zjj In wezen
conservatief is. De rechtse partijen
zijn het onderling op geen stukken
na eens, zo zei de heer Vermeer.
Worden zij dat wel, dan zal het
naar zijn mening onder conservatie
ve druk uit eigen gelederen onmoge
lijk zijn vooruitstrevende politiek te
voeren. De heer Vermeer noemde
dit voorlopig de enig duidelijke con
clusies van een onduidelijke proefba
lans.
olgende week zaterdag viert de
Nederlandse Journaliste nkrir'?
zijn 75-jarig bestaan met een
feestprogramma dat zowel voor
staatsie als voor uitbundigheid erg
vee' ruimte laat Ter gelegenheid daar
van is onder de verblijdende titel „Zon.
der embargo" een aantrekkelijk "e-
schrift verschenen met verhaaltj--,, te
keningen en foto's, waarop een gelp-
genheidredactie heel aardig haar Lest
gedaan heeft. Met zwier trapt t
soms op honderden tenen tegelijk en
hier en daar zijn er zinnige w -den
binnengeslopen. Er verschijnt bc ï-
dien een pocket-boekje dat „75 jaar in
het nieuws" heet en door de journa
list dr. N. Cramer eventles in veer-
vv-;
- A.*'
Journalist: „Vindt u uw beroep
gevaarlijk?"
till titill HUUgic va.n vc;ci
bioi. dertigduizend wagonladingen gra-
(W Werden uitgehakt. Een bronzen
tva- biet een gewicht van 27.000 kilo,
tir.fj I' de twaalf apostelen en de vijf-
kitB.?eheimen van de rozenkrans zijn
den v reven- sluit deze kerk af. De wan-
Wejj an deze krypte zijn tot aan het ge-
°tt\V(Yersierd met reusachtige mozaïeken
vo„eri door Santiago Padros. Het
di ^Hingen van legers gesneuvel-
Sen v lanes de kanonnen en de vlag-
enp i e overwinnaars opstijgen naar
hen aif h. Boven een enorm hardste-
lecntal>r in het hart van de kerk ver-
Yah óe - schacht toegang tot de top
de™,hots, waarop een kruis van hon-
Dit vt]E:
S meter hoogte is gebouwd
Jrninè"uis' dat het Sanse monument
Sranjpf hi. is opgetrokken uit Areonees
«ent jj ,de hardste steen die Spanje
WRe' pi is van een bewonderenswaar-
er .khstructie. De vrije armen zijn
ie
breed en twintig meter lang en zo
eh sterk dat twee vrachtauto's
57
Mrs. Perenna gaf uitdrukking aan de gebruikelijke
conventionele gevoelens. Ze zag er die morgen ver
moeid uit en er lag een zorglijke, gekwelde trek
op haar gezicht.
„Nog altijd geen nieuws van Mr. Meadowes?"
vroeg ze. „Dit is toch wel héél vreemd."
„Ik geloof stellig, dat hij een ongeluk heeft ge
kregen." verzuchtte Mrs Blenkensop. ,,'k Heb 't
altijd wel gezegd."
„O, maar dan zou het ongeluk nu toch zeker wel
aangegeven zijn, Mrs. Blenkensop."
„Wat denkt U er dan van?"
„Ik weet waarachtig niet, wat ik er van moet
zeggen. Ik geel direct toe, dat hij niet uit eigen
beweging weggegaan kan zijn. Dan zou hij nu wel
een berichtje gestuurd hebben."
„Die veronderstelling is van het begin af helemaal
niet te rechtvaardigen geweest," zei Mrs. Blenken
sop. „Die nare Majoor Bietchley is er mee begonnen
Nee, ais het geen ongeluk is, dan moet het geheugen
verlies zijn. Ik geloof, dat dat veel vaker voorkomt
dan men in 't algemeen weet. Juist in tijden van
spanning als waarin we nu leven."
Mrs. Perenna schudde haar hoofd en trok haar lip
pen twijlelachtig samen; ze wierp een snelle blik op
Tuppence
„Weet u, Mrs. Blenkensop", zei ze, „we weten
eigenlijk maar zo weinig over Mr. Meadowes."
Op scherpe toon zei Tuppence: „Wat bedoelt u?"
„Vat u alstublieft mijn woorden niet zo erg op; ik
heb het geen ogenblik geloofd."
„Geloofdwat?"
„Dat verhaal, dat nu de ronde doet."
Wat voor verhaal? Ik heb niets gehoord.
Neen?nu jamisschien hebben ze t u niet
willen vertellen. Ik weet werkelijk niet wie er mee
Begonnen is. Ik geloof, dat Mr. Cayley het de eerste
maal geopperd heeft. Hij is van zichzelf nogal ach
terdochtig, begrijpt u?"
Tuppence deed haar uiterste best haar geduld te
bewaren.
„Zegt u het mij, alstublieft."
Nu ia, het was alleen maar een veronderstelling,
weet u, dai Mr. Meadowes wel eens een vijandelijke
spion zou kunnen zijn...... een van de vei schrikkelijke
mensen, die bij de Vijfde Colonne horen.
Tuppence verzamelde al haar kracht voor een uit
barsting van de verontwaardigde Mrs. Blenkensop.
„Zoiets belachelijks heb ik nog nooit gehoord!
„Neen en ik geloof ook niet, dat er iets van waar
is. Nu hébben ze Mr. Meadowes wel dikwijls met die
Duitse jongen zien pratenen ik geloof, dat-ie een
massa vragen heeft gesteld over die chemische pro
cessen in de fabrieken de mensen denken dus,
dat die twee misschien hebben samengewerkt.
Tuppence zei: „U hebt toch zélf geen ogenblik aan
Carl getwijfeld, Mrs. Perenna?"
Ze zag hoe plotseling een krampachtige trek het
geiaat van de ander verwrong.
,,ïk wou, dat ik geloven kon, dat het niet waar was.
Vriendelijk zei Tuppence: „Die arme Sheila
Mrs. Perenna's ogen schoten vuur.
„Het hart van het arme kind is gebroken. Waarom
moest ahes zo gaan? Waarom heeft ze haar zinnen
niet op iemand anders kunnen zetten?"
Tuppence schudde haar hoofd.
„Zo gaat hel nu eenmaal altijd."
„U hebt gelijk". De andere sprak met een volle en
oitteri stem
..'t Moet nu eenmaal zo gaan, dat het je hart
breekt; met pijn en bitterheid, zodat het je in zak
en a?' brengt. Ik walg van de wreedheid...... van de
onrechtvaardigheid in deze wereld. Ik zou die wereld
willen vernietigenen laten we dan allemaal weer
onnleuw beginnen, maar dan meer zoals de aarde dat
vraagw, zonder de regels en wetten en de tyrannie
van de ene natie over de andere. Ik zou zo graag..."
Een gehoest onderbrak haar woorden. Een zwaar
hoesten, dat diep uit de keel kwam. Mrs. O'Rourke
stond m de deuropening en versperde met haar enor-
me omvang de doorgang volkomen.
„Stoor ik nu?" vroeg ze.
Zoals een spons het vuil van een ruit veegt, zo
werd elk spoor van Mrs. Perenna's uitbarsting van
haar gelaat gewist; wat overbleef was slechts het
vriendelijke en zorglijke gezicht van de pension
houdster, wier gasten last veroorzaakt hebben.
„Heus niet, Mrs. O'Rourke," zei ze. „We hadden
t ar zo juist over wat er met Mr. Meadowes is ge
beurd. 't fs verbazingwekkend, dat de politie geen
spoor van hem kan ontdekken."
„Ach. de politie!" zei Mrs. O'Rourke langs haar
neus weg; er klonk minachting in haar stem.
„Denkt u, dat die voor iets geschikt zijn? Voor
niets, helemaal niets! Ze zijn er alleen goed voor
om auto's onbeheerd te vinden en arme stakkers te
overvallen, die hun hondenvergunning niet bij zich
hebben."
„Welke theorie hebt u er over, Mrs. O'Rourke?"
vroeg Tuppence.
„U zult het verhaal wel gehoord hebben, dat op
het ogenblik de ronde doet?"
„Over het, feit, dat hij een Fascist is en een vijam
deiijk spionja, dat heb ik gehoord," zei Tuppen
ce koel
„Het zou toch wel eens waar kunnen zijn," zei
Mrs. O'Rourke bedachtzaam, „want die man heeft
altijd iets over zich gehad, dat me van den beginne
af heeft geïntrigerd. Ik heb hem gadegeslagen, wee'
u
Ze glimlachte tegen Tuppence en, zoals altijd, had
Mrs. Ó'Rourke's glimlach iets onbestemds schrikwek
kends; het was de glimlach 'an een menseneter.
„Hij zag er niet uit als een man, die zich uit de
zaken heeft teruggetrokken en was helemaal niet de-
ereen, voor wie hij zich uitgaf. Als ik op mijn oordeel
at ga. zou ik zeggen, dat hij hier gekomen is met
een bepaald doel."
„En toen de politie hem op het spoor kwam, ver
dween hij: wilde u dat zeggen?" vroeg Tuppence.
Dat zou heet goed mogelijk kunnen zijn. Wat Is
uw mening. Mrs. Perenna?"
„Ik weet het niet," zuchtte mrs. Perenna. „Het is
een vreselijk ellendige geschiedenis. En er wordt zo
veel ovei gepraat."
(Wordt vervolgd
tien dagen wordt geschreven. (De
drukker ontvangt dagelijks per expres-
sebrief een hoofdstuk.)
Wenst i„ geachte lezer, te weten
at de kring in driekwart eeuw ver
richt heeft? Bijvoorbeeld over het /eg-
werken van de ergste misstanden in
de materiële positie van de journalist?
Of over de tientallen jaren durende
gingen om een degelijke opleiding voor
het vak in te stellen? Of over de e-
lingen, waarvan jour bisten t
slachtoffer zjjn geweest? Of over de
eindeloze discussies over het auteurs
recht van de journalistieke icur?
Neen, toch zeker.
Er zijn 2300 journalisten in Neder
land (en velen die zich dit predikaat
uit een vreemde liefhebberij aanme
ten). maar er zijn er heel weinig, die
weten dat de journalistenkring er een
rusthuis voor journalisten op na houdt
en deze onwetendheid is maar goed ook.
anders zou de kunstenaar die er nu
zo aangenaam in woont er zeker uit
moeten. Dat -r 88 percent van de jour
nalisten georganiseerd is, hetzij bij de
feestvierende N.J.K., hetzij bij de pro
testantse of katholieke zusterorgani
saties, nou, daar zijn de journalis
ten wel een beetje trots op. Voor
restom de een of andere reden
gebruiken de journalisten de krant niet
graag om over zichzelf te spreken. Dat
heeft zijn voordelen. De lezer zou an
ders bijvoorbeeld eens kunnen ver
nemen, dat de journalist de mening
toegedaan is, dat de lezer veel liever
Gina Lollobrigida op de foto ziet dan
laten-we-zeggen prof. Beel, en veel lie
ver leest dat prinses Gracia een ba
by verwacht dan dat dr. Holtrop ge
bukt gaat onder landseconomische zor
gen. Onaardig hè?
In de jubileumeditie „Zonder Em
bargo" lezen we o-a. wat dr. Drees
van de Nederlandse pers denkt: „De
Nederlands pers geeft een redelijk
beeld van wat er in de wereld en
Nederland omgaat. De werkelijk be
langrijke zaken worden niet verwaar
loosd. Natuurlijk wordt het incident,
het toevallige gebeuren, iets wat bui
ten de routine valt, een zwaarder ac
cent gegeven, maar dat verb gt de
leesbaarheid van de krant." En mi
nister Luns heeft volgens het *blad
eens gezegd: „Vergelijking van onze
vaderlandse pers met die van andere
landen brengt mij in vrij', d ieder op
zicht tot voor de Nederlandse journa
listiek vleiende conclusies." Hetgeen
natuurlijk wel weer aardig is.
De ruim 10.000 ton metende Libe-
■iaanse vrachtboot „National Prestice
die dinsdag tijdens dichte mist z^n huid
openscheurde aan de betonblokken van
de pieren te IJmuiden, is vrydagmid- j
das om 5 uur naar Amsterdam ge
sleept. De lading uit ruim I was gelost
en duikers hadden de beiangriikste
scheuren in de voorpiek en bij ruim I
gedicht met houten keggen. Getrokken
door een Goedkoop-sleepboot en de Nes
tor en Stentor van Wijsmuller werd het
schip door de Noordersluis naar het
Noordzeekanaal gebracht. Alles zat
potdicht van de mist, maar de reis ging
door. De sleepboten waren alle voor
zien van radar.
Vervolgens zei de heer Vermeer, dat
het verkiezingsprogram 1959 van de
P.v.d.A. moet worden gezien in ver
binding met het program van 1956
alsmede met het programma, dat het
kabinet-Drees zich sedert 1956 tot taak
had gesteld. De afwerking van dit re-
g ingsprogram is "nmogelijk gemaakt
door de Kamermeerderheid en het wa
ren niet de 7 eisen van mr. Burger op
de Fakkeldragersdag, die het kabinet
ten val brachten.
In het streven naar een aanvaardba
re verdeling van het nationale inko
men over de onderscheidene groepen
van de bevolking stelt de partij in het
program: nu de welvaart stijgt is al
lereerst een opheffing van de gevolgen
der bestedingsbeperking noodzakelijk
door verhoging van lonen, salarissen
en sociale uitkeringen. Dit gaat als
punt één van het hoofdstuk „sociaal
beleid" voorop. De kabinetscrisis ont
stond door verschil van opvatting over
vraagstukken van financieel, econo
misch en sociaal beleid. Deze punten
gaan in het verkiezingsprogram voor
op, opdat de kiezers zich duidelijk kun
nen uitspreken over deze punten van
geschil, die volgens spreker van we
zenlijke betekenis zullen blijken te zijn
bij het bepalen van een toekomstig be
leid.
Ten aanzien van de woningbouw
zei de partijvoorzitter dat er tussen
minister Witte en de Partij van de
Arbeid ernstige meningsverschillen
bestaan over de soort woningen, die
moeten worden gebouwd. De P.v.d.A.
eist: meer woningwetwoningen in de
totale woningbouw. Sprekende over
het huurpeil zei de heer Vermeer
dat titans moet worden gezocht naar
maatregelen om het kostenpeil van
de woningbouw te verlagen opdat
daardoor huur- en kostenpeil meer
in evenwicht geraken.
De partij vraagt voorts een belasting
heffing op tot nu toe onbelaste kapi
taalswinsten. Vermogensvermeerde
ring door besparing of vererving zijn
wel belast. Het is spreker niet duide
lijk waarom het onbillijk zou zijn ver
meerdering van vermogen door toeval
ook te belasten. Aantasting van het
eigendomsrecht? Het gaat hier om een
zaak van rechtvaardigheid In de belas
tingwetgeving. Ziet men dan niet in,
zo vroeg spreker zich af, dat bij ande
ren het gevoel groeit dat de mogelijk
heden om belastingvrij inkomen te ver
werven slechts zjjn gelaten aan een be
trekkelijk kleine groep in ons volk? De
eis voor het instellen van een kapi
taalwinstbelasting is een eis van recht
vaardigheid.
Over het Nieuw-Guinea-beleid staat
in het verkiezingsprogram van de
P.v.d.A. dat dit gericht moet zijn op
een internationale regeling van het
vraagstuk. De aeer Vermeer herinner
de in dit verband aan de motie-Burger
die irdertijd in de Kamer werd ver
worpen. De partijvoorzitter zei te vre
zen dat de Kamermeerderheid te laat
spijt van haar houding zal krijgen.
In diplomatieke kringen te Moskou
acht men het op het ogenblik erg on
waarschijnlijk dat Molotov binnenkort
naar Den Haag zal vertrekken om daar
als ambassadeur van Rusland op te
treden, een en ander gezien de jongste
kritiek op de anti-partijgroep tijdens
het partijcongres te Moskou, aldus
meldt Reuter. Wel acht men het waar
schijnlijk dat deze kritiek meer Boel-
ganin. Pervoechin en Saboerov betreft
dan Molotov, die ondanks de veroorde
ling van zijn figuur en groepering me
dio 1957 later toch als ambassadeur
naar buiten-Mongolië werd gestuurd.
Op verschillende plaatsen, zoals irt de
omgeving van de weg Amsterdam-
Utrecht en in het Sticht, zijn al kieviten
waargenomen. Niet enkelingen, maar
groepen van enkele honderden volgels.
Het is een zeldzaamheid dat om
deze tijd van het jaar een kievit wordt
gezien, maar dat dergelijke grote groe
pen voorkomen "laghele: >a'pen bijzon
derheid worden genoemd. De vroege
komst van de vogels is waarschijnlijk
toe te schrijven aan de tot dusverre
zeer zachte winter.
WASHINGTON Door Buitenlandse ves
tigingen van Amerikaanse bedrijven zijn
in 1957 voor 4.800 miljoen buiten de Ver
enigde Staten geïnvesteerd. Aldus blijkt uit
een onderzoek van het departement van
handel, dat 80 van de Amerikaanse bui
tenlandse investeringen omvatte.
