NIEUWE REEKS: PICTURA-BOEKEN
Robert Schumanns muzikaal genie
ü&ïïs.'ïïk mBÊm %*•-
Modern materialisme
Van boeken
en schrijvers
JOHANNES BOSBOOM
Imeester van het mysterieuze kerkinterieur
H
I
IV OF M
GENIET RUSTIG VAN EEN BORREL
Romanticus
bij uitstek
Arbeiders in de
19de eeuw
De zin der christelijke versterving
s
Goede nachtrust
lerre Delcombe
AQUARIÜM-ENC YCLOPEDIE
THANS VOLTOOID
Geloof
en
leven
Cg' werd het j&W fgpjf
N zp!u delijkda: ft. Jf
kSlt,volmaa-'« z II m
Riu5e,n uiten in fe A iV
jjfWma
door Zenuwrust
^'inhardt's Zenuwtabletten
^ederlandse uitgave
Van zijn verzen
Belgische onderscheiding
door
AGATHA CHRISTIE
Tankpark Caltex komt
in Europoortgebied
Centrale Raad voor
pensioenbelangen
opgericht
Advertentie
(l °JjderL a'> mijne heren, hier staat
-ee^ senie! schreef in 1831
°*ei. vUj- ar'?e Robert Schumann
°Ud «7 ,ric Chopin die toen net zo
De7 s
feld u^^petstoot in de muzikale we-
aan de Scbumarm zijn medewerkine
praktische zin, haar voorbeeldige voor; zij doen afbreuk aan historische
u 1.4. i j j! J- echtheid, die spreekt uit het levensver-
zijn medewerking
'ischeeyV°40rname "ARgemeine Musika-
'dt e un® waai"in zijn artikelen
Vjj2e a waren geduld. Zijn originele
kijk yan formuleren, de nieuwe frisse
e'Ken ,,e„meeslepende stijl en volstrekt
Schnm Ze van zlcb UR *e drukken wist
Ook j"anri' de romanticus bij uitstek.
ken 5„zlJn composities te verwerkelij-
de -jl'i was de man van het hart, van
Italiaan01, d'e de tot dan heersende
de _aas® mode in de muziek, die van
°°r h», n ■'ke g'adgelikte, voor het
ledi_ n Rge melodie, als ondiep, onvol-
n onvoldoende kritiseerde.
ijver, haar nuchterheid, die zij paarde
aan een diep en innig gevoel, haar on
vergankelijk reproducerend talent
vooral, stimuleerde de jonge onzekere
musicus tot zjjn grote muzikale da
den. Haar liefde is het geweest die
Robert telkens heeft opgebeurd en
haar onwankelbare trouw aan de la
ter zo zieke man was hem het grote
steunpunt dat hij behoefde.
Clara heeft hem trachten te genezen
van dat voortdurend achterom zien en
zij werd de agens die hem voortdreef,
die zijn geest richtte op de daden, wel
ke zjjn genie van hem eiste. Hoe lang
heeft het echter nog geduurd voordat hij
vermoedde een genie te zijn. Hij schreef
als hij zichzelf trachtte te tekenen in
woorden immers twee maal op één blad
zijde: Ik zou iemand niet gauw tot een
genie willen verklaren, maar ik zou
Sch. toch niet tot de gewone stervelin
gen willen rekenenGeniaal is hij
niet. Vechten is hem vreemd, hij droomt
dan ook liever, in stilte
Schumanns hyperromantische aard
komt wel zeer duidelijk aan het licht als
hij aan de zestienjarige Clara schrijft,
Missnhi*,,. i. j j. I *:1J aa" uc zestienjarige i^iara scnriji
Schum»«„n V3 het de strijd geweest, die dat hij gedurende haar afwezigheid in
toili v.aLs mens te strlJden kreeg J Arabië geweest is om verhalen op te
h«m "°g beel jong was' well?e doen die haar zouden kunnen bekoren:
te '.vnroi im met de muziekmaterie zes nieuwe geschiedenissen over dub -
Riet en' zoals hÖ te kampen had belgangers. honderd en één charades,
drift* yn zielsaan-
^jOnv^
uiten, maar
''Reèn j v e aarze-
h-, Zlch als mens fF TL Jj> .#4
had !fk- Schumann I
deirf e tweeledig- ggfc
bijlen bll-iv' Vl - i
der 'n het rijs
Kunst. welke §ff| jfe: LMsM
Zn van de velen j? J"
koji?k uiteindelijic WV
Vp»? om hen blij- fp* x JVV -X
te inspireren. Z t
«Rnan.Paul 1S f i. 4» 1
b4°d- Marcel Briou f 4 «fciS V.
Von.VOUwt deze
rnU efde van de
haal en de overige afbeeldingen. Het
boekje stelt, evenals dat over Schumann
vrij hoge eisen aan de lezer, maar
daaruit vloeit vanzelf het voordeel
voort, dat het van des te meer waar
de is voor alwie enig ontwikkeld besef
heeft van de cultuurperiode en de we
reld, men mag zeggen de werelden
(Polen, Parijs), waarin de in 1849 over
leden Chopin zijn korte leven sleet.
De schrijver is Camille Boumiquel en
de vertaalster O. de Marez Oyens-
Schilt.
Het derde boek in dezelfde Pictura-
reeks, tevens het laatste van de com
ponisten-trits waarmee de reeks toe
valligerwijs opent, is een biografie van
Haydn door Pierre Barbaud. De le
vensontwikkeling van de componist
wordt telkens in verband gebracht met
de variërende kenmerken van zijn mu
ziek.
Binnenkort zullen als Pictura-boeken
verschijnen een aansprekelijke verhan
deling over Homeros en een boek over
Italië. Als het peil en de technische
verzorging (met name de goede offset
illustraties) zich handhaven overeen
komstig de beloften der eerste uitga
ven, kunnen we spreken van een aan
zienlijke verrijking van de financieel
gemakkelijk bereikbare ontwikkelings-
lectuur die geen concessies doet aan
intellectuele gemakzucht noch aan de
voorkeur voor encyclopedische opper
vlakkigheden, Alleen wil het ons niet
duidelijk worden, waarom de reeks
,,Pictura" heet. Men zou een reeks
over schilderkunst verwachten. Bedoeld
De arbeidende klasse in Nederland in
de 19e eeuw is de titel van het klas
sieke standaardwerk van de hand van
prof. dr. I. J. Brugmans, dat voor het
eerst verscheen in 1925 en 1929.
Nu is het herdrukt in de reeks Aula
boeken van Het Spectrum. Er zijn de
nodige veranderingen aangebracht om
het meer aan te passen aan de
gegevens van het ogenblik, voor
al van statistische aard. De literatuur
lijst is bijgewerkt, doch, aldus mag
misschien wel worden opgemerkt, niet
helemaaal modern geworden. De grote
waarde van het boek wordt er even
wel beslist niet door verminderd, want
de lijnen, die deze indertijd baanbreken
de studie getrokken heeft, staan nog al
tijd even vast als dertig jaar geleden.
Het boek loopt van 1813 tot 1870, het
jaar waarin langzaam de grote omkeer
in de Ionen en sociale toestanden begint
te komen. Over de dan opkomende ar
beidersbeweging schreef wijlen prof.
Verberne.
Deze herdruk is een praentige vondst
van de uitgever betreffende een onder
werp. dat de aandacht vast houdt. Wie
de 19e eeuw van de vaderlandse geschie
denis wil bestuderen, kan nu voor een
luttel bedrag vooruit: de boeken van
Verberne er Brugmans. nu ir> goedkope
wordt echter: geïllustreerde boeken. Het I ?dRles Verkrijgbaar, zullen een uitste.
is wat verwarringwekkend en op zijn gias Zlln'
minst vergezocht. Dr. B. A. VERMASEREN
'ijk
?htische Robert
"aast noodzake-
Vopr een wezen
hij was. daar
ann veel. zo
Toen enige t\jd geleden de eer-1 dend houden van de lampen om de
ste Amerikaanse onderzeeër de gekruiste Heer niet voorbij te lopen.
Noordpool passeerde, dankte de Elke t\jd heeft z\jn eigen vorm van
commandant God voor Zijn leiding. I versterving. Ook de onze. Die verster-
Sen' heeft van
Ri' Jean Paulse ro-
Saü eld. Ook Schu-
PoT. droomde van
f ,hzelfde ideale we-
w'd, van eenzelfde
rustieke broeder-
Jmap tussen de
Jsnsen. Het muzi
kale in Jean Paul
Jas de nuance, die
jtobert het meest
Hij begint aan
romans en
drama's geheel
de geest van de
Clara SchumannWtecfc (Fechner, Parijs 1S32).
dp rijver van „Hes-
t^hs". Hij zal ze nooit afmaken. De ia-
rj hr speelt een oppermachtige rol en zijn
rkboek. da- Hij vrijwel onafgebroken
vr/t bijgehouden, levert daar onnoe-
)k®'0k vele voorbeelden van. Ook Schu-
(1. hs reactie op de liefde is dezelfde
ld die bij Jean Paul. Zjjn eerste ge-
tf/den, Nanny of Liddy geheten, be-
lirti platonisch. In gezelschap van
U ?y.ontbladert hij een roos als zij hem
V. kritisch, en wellicht op het gebied
de liefde te veeleisend wordt, om
tjt?r te verstaan te Teven, dat zijn
is n met haar aan een einde gekomen
vr'oi ok de bekoring die een oudere
bitn °P het hart van vele romantici
(W eende, werd Schumanns deel, zo-
k; "ii zelfs later aan zijn toch zo vu
lnes Carus,
durft schrij-
traalt voor
'aja en geheiligd in mijn binnenste, in
oDar nabijheid wellen nieuwe melodieën
haJn mijn harteens heb ik
Rja^tochtelijk liefgehad. Zij was voor
A.?e ideale vrouw!
ÖPf J was toen achttien Jaar. Zijn va-
ja ,Deminde Clara over Agnes
w.^tersvrouw uit Codlitz, durf
Haar hemels beeld
den Van wie hjj
achttien jf
ontzaglijk
heeft gehou-
lite-.®" aan wie hij zijn voortreffelijke
hjp.rnire scholing te danken had deze
-en 'mmers een boekhandel was
k? droefgeestige fantast, die zijn win-
4. Vprtimnv.1nA«J« ..nnv> liin C?tl 1H OOf VOP.
mjy," eens genoopx naa Huuyvw ic
i^hhen worden. Van hem heeft Schu-
'anüu z®ker die onoverwinnelijke me-
toi holie geërfd, die later groeide tot
dui. zo verschrikkelijke geestesver-
Rj-I^ring, waar Ie dood op volgde. Zijn
iR ,der was praktischer en hij vond dus
het5'h jeugd een soortgelijke vrouw om
Ma. leiden, als die hem later zou bij-
Wat11' Want na enige hartstochtelijke
<W nische verbindingen trouwt hij on-
fa nJjhtzaglijke tegenwerking met Cla-
VanWl?ck, het wonderkind op de piano,
RaJ wie Goethe zei, dat zij sterker was
Zea jongens bij elkaar!
Voorbeeldige biografie
jOver deze wonderbaarlijke kunste-
derrS en ze'{er n'et minder verwon-
la»t e vrouw is nog steeds niet het
oni wo°rd gezegd. Ook niet in het
'tangs in het Nederlands versche-
jjn boek: Schumann, door André
jjjhcourechliev, dat een voorbeeld
V heten van een korte biografie,
tret rd met talloze prenten en por-
p. tten is het verschenen in de reeks
^.'Ctura-boeken, door het Spectrum
bp^geven. Inderdaad is Clara van
Sch,, jon2 J-
"Urnann's
jong af de leidende ster in
leven gebleven. Haar
Advertentie
Uh4<~ehtrilt're Delcombe verschet bü
fi '"'ksai 6 Drukkerij in Nijmegen een
uit de bundel Inhibitie et
~i De 0r|s, onder de titel Communi-
7jeUR ..Verzen zijn in hoofdzaak reli-
,j7elodief,nso'r"erd. aferwerkt -n
„"Hdef. s' l®ts wat men bijzonder be-
j'tvoe»,: als men al bladerende in deze
SeZe &b§? bur|deJ merkt, dat bijna al
'Uk hten ir> de loop van het ken
Lchrevenuckhtbara 'aar 1956 zUn ge-
"la jj" Bovendien is Delcombe een
jan de MWa' te zeggen heeft. Daarom
*ran Nederlandse uitgave van deze
nis als een blijde gebeurte-
uen gesignaleerd.
E.
acht héél malle raadsels, verder avon
turen van rovers, verrukkelijk mooi en
het avontuur van het witte spook.... ik
ril van angst!
Clara heeft gedurende zijn gehele
leven tegen deze dubbelgangers moeten
vechten vol onmachtige liefde. Zijn de
mon nam van zijn tweeënveertigste
jaar langzamerhand bezit van hem.
Hij heeft dat heel duidelijk gewe
ten, waar Clara twee jaar later schrijft:
Plotseling om half tien stond hij op van
de sofa, vroeg om zijn kleren, terwijl hij
zeide dat hij naar een gekkenhuis wil
de, daar hij zijn zelfcontrole verloren
had, en dat hij niet zeker was wat hij
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiumiiiiiiiiiirniiiiiitiimiiiiiiiiiiin
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiii
's nachts wei zou kunnen uitvoeren. Al
les wat hij wilde meenemen legde hij
klaar: zijn horloge, geld, muziekpapier,
pennen, sigaren, alles heel secuur. Toen
ik hem zeide: „Robert, wil je je vrouw
en kinderen verlaten?", antwoordde hij:
..'t Zal niet voor lange tijd zijn, ik kom
spoedig genezen thuis."
Andere Pictura-boeken
Ook van Frédéric Chopin is ln de
Pictura-reeks van Het Spectrum een
bekoorlijke, intelligent gecomponeer
de, 'evenssche's verschenen, eveneens
verlucht met verzorgde foto's. Enige
opnamen uit de film ,,De jeugd van
Chopin" komen ons daarbii misplaatst
Hij dacht dus niet op de eerste plaats
aan de menselijke technische presta
tie, maar aan de Heer van al wat
beslat. Dat is iets anders dan de
hoogmoedige houding, die geheel op
eigen kunnen vertrouwt. Naast het
communisme, dat van geen God wil
weten staat het moderne. Westerse ma
terialisme, dat geruisloos de maat
schappij ondermijnt. Psvchisch is dit
in hoge mate besmettelijk. De ziekte
verschijnselen tekenen zich duidelijk
af in onze samenleving. Een neger,
die in Londen aan zijn proefschrift
werkt, antwoordt op de vraag wat hij
denkt over Europa: ,.Het staat aan
de rand van de afgrond, omdat het
God heeft vermoord".
Enige voorbeelden? Het leven is op
genieten afgestemd. Ons land besteedt
jaarlijks 600 miljoen gulden aan sterke
drank; twee maal zoveel als aan het
onderwijs. De wereldproduktie van ta
bak steeg van 2.7 miljard ton in 1938
tot 3.37 miljard ton in 1953. En wie
rookt minder tengevolge van de prijs
verhoging? De eerbied voor het leven
verdwijnt. Er sterven jaarlpks meer
mensen door zelf-
moord dan door f
verkeersongeval
len. De doodstraf
voor misdadigers
werd afgeschaft,
maar kindermooi'd
komt in veel lan
den meer voor dan
normale geboor
ten. In Oostenrijk
is het een ver
houding van 3 op 1.
De glijdende werkweek offert de zon
dagsviering op aan de economische voor
delen der ondernemingen. Berichten
over handel in verdovende middelen,
het doordraaien van groenten en fruit
komen regelmatig voor ondanks het
feit, dat meer dan de helft der mens
heid honger lijdt. In het Roergebied
komt jaarlijks tweehonderd ton brood
als afval op de mesthoop. Dit zjjn
maar enkele grepen. Is er nog meer
nodig om met recht te mogen zeggen,
dat de wereld ziek is?
vingen lijken ons het meest zinvol, die
een correctie betekenen van de huidi
ge geest van genieten en verdienen.
Zou het b.v. niet aanbevelenswaardig
kunnen zijn wanneer wij eens wat be
heersing trachtten op te brengen bij
het luisteren naar de radio, het kijken
naar de televisie. En dit te meer wan
neer de radio onze buren overlast be
zorgt. Eigentijdse verstervingen zijn er
genoeg: roken, snoepen, driiken, echt
menselijk gedrag in het verkeer, in de
omgang met elkander, in winkels, in
openbare vervoermiddelen, op straat.
Er ontbreekt zo ongeveer alles aan de
normale voorkomendheid. Beleefdheid
is toch in de grond niets anders dan
zielecultuur gebaseerd op naastenlief
de. Zo gezien vinden wij allen elke
dag gelegenheid genoeg tot versterving.
Parijse kade te Rouaan, J. Bosboom schil derde dit doek op 22-jarige leeftijd.
s er dan geen middel tegen deze
psychische besmetting? Zeker,
maar het moet opnieuw ontdekt
worden. Christus heeft het ons gebracht.
Hij heeft de oorzaak van de ziekte
aangewezen: de zonde. Door de zonde
is het lijden en de ontbinding in de
wereld gekomen. Christus zelf is als
het Heil van de wereld verschenen.
Niet als een geneesheer, die van buiten
af een diagnose stelt, maar als een,
die in eigen lichaam de kwaal ge
neest. Hij heeft kort en krachtig de
therapie geformuleerd: ,,Wie Mijn leer
ling wil zjjn, verloochene zich zelf,
neme zijn kruis op en volge Mij."
De bevrijding uit de sociale besmet
ting geschiedt door het kruis. Het o n-
gezochte kruis, dat het leven zelf
is. In vele splinters komt het tot ons
en het „jawoord" daarop betekent de
genezing van de wereld. De gezoch-
t e versterving behoort echter even
zeer bij het christelijk leven. Zij vormt
een echte offermentaliteit en draagt
ertoe bii een geschikt klimaat te schep
pen voor ons jawoord op het onge
zochte kruis. De versterving is het bran-
et spreekt van zelf. dat ln deze
samenhang het vasten ter sprake
moet komen. De Kerk houdt re
kening met de zwakkere constitutie
van onze generatie. Daarom is het tra
ditionele vastengebruik sterk vermin
derd, wat intussen niet zeggen wil, dat
,,de" Vasten minder is geworden. Dit
is een misverstand, dat niet zelden
voorkomt. De offer-m entaliteit,
waar de vastenliturgie voortdurend op
wijst, mag nooit verminderen. In
tegendeel, de nieuwe vastenregeling
doet meer dan ooit een beroep op
eigen verantwoordelijkheid en het zoe
ken naar een persoonlijke vorm van
versterving. Ook het vasten kan daar
toe behoren, zeker voor sterke perso
nen.
Het vasten is eigenlijk de meest bij
belse vorm van versterving. In de H.
Schrift vinden wjj het voortdurend te
rug als uitdrukking van droefheid over
de zonde: David, Achab, Esdras, heel
Israël hebben gevast om boete te doen
of zich te heiligen.
Vasten geeft honger en is daarin een
teken van honger naar God, zoals de
lichamelijke zwakte, die het meebrengt,
de mens leert zwak en klein tegenover
God te staan. Het vasten doet ons uit
zien naar Gods gaven, hetgeen prach
tig tot uiting komt in de honger naar
de spijs bij uitstek: de H. Eucharistie,
die ook haar eigen vasten vraagt, wel
ke wij al te zwak noemen: nuchter zijn
voor de H. Communie.
Het bovenstaande is bedoeld als een
korte verklaring van de februari-inten-
tie van het Apostolaat des Gebeds.
Daarin vraagt Z.H. de Paus uit be
zorgdheid voor het toenemende materia-
vwi *«^4 .vcinniiciiuc Ïiirticiia- y pTooiri
llsme in de hedendaagse wereld, alle
katholieken vurig te bidden om de
geest van versterving en vasten als te
genwicht tegen de noodlottige genot
zucht onzer dagen. Wjj moeten hier het
goede voorbeeld geven en tevens door
onze eigen offerbereidheid ons gebed
aangenamer maken voor God. Het gaat
immers om een zo levendig mogelijk
besef van onze zondigheid, die wij ne
derig moeten erkennen en waarvoor
wjj boete moeten doen. „Doet boete en
bekeert u", d.i. gaat eindelijk eens
anders denken en leven, dit is de tel
kens terugkerende waarschuwing in
de H. Schrift, die voor onze tijd wel
hoogst actueel moet heten. Ook in dit
opzicht hebben wij een duidelijke op
dracht van God. willen wij. zoals onze
roeping is, medewerken aan de verbe
tering der wereld.
n het Prinsenhof te Delft wordt
tot 15 maart een representatieve
tentoonstelling gehouden van
werk van de negentiende eeuwse
schilder Johannes Bosboom,
die terecht het meest bekend is om
zijn romantische, mysterieuze kerk
interieurs. Hij hoort tot de meest op
vallende figuren der romantische
school, maar zijn ontwikkeling reikt
duidelijk tot in de periode van het
impressionisme. Johannes Bosboom
werd geboren in 1817 te 's-Graven-
hage en stierf op voor die dagen hoge
leeftijd in 1891.
Op de tentoonstelling kan men de
ontwikkeling van Bosboom goed
overzien. Hij trachtte zijn kerken in
een zekere ruimteloosheid weer te
geven, hij zocht naar het wonderlijk
zwevende licht in de heilige hallen,
het licht dat zijn eigen bestaan leidt
tussen pilaren en gewelven. Soms
komt hij daarbij de grens der senti
mentaliteit bedenkelijk nabij en blijft
dan ver onder de maat van een
jeugdwerk als de hierbij afgebeelde
Parijse kade te Rouaan", een prach
tig ruimtelijk doek dat hij schilderde
op 22-jarige leeftijd.
Bosboom wordt vaak vergeleken
met die andere bekende meester van
het kerkinterieur: Pieter Saenredam,
een vergelijking die dan ten gunste
van laatstgenoemde pleegt uit te val-
len. Geheel rechtvaardig is die ver
gelijking met de 17de-eeuwer niet,
want zij berust op een ontoereikend
criterium: het uitverkoren onderwerp
van hun schildersdrift. En men ver
geet in acht te nemen de geheel an
dere cultuurperioden waarin zij leef
den en dus ook de andere sfeer
waarin het kerkinterieur zich voor
deed en door de beschouwer werd
Bosboom het zien hoezeer hij is ge-
groeid naar de nieuwheid van het Kerkinterieur van J. Bosboom, een van de typische werken van de romantische
impressionisme. meester.
De Belgische koning heeft de heer
K. C. A. Collette, directeur van de
Nederlandse internationale wegvervoer,
organisatie (N.I.W.O.) benoemd tot rid
der in de Kroonorde. De ambassadeur
van België haeft de bij de onderschei-
d:ng behorende versie, selen aan de
heer Collette uitgereikt.
Bliksemsnel was Tuppence overeind. Ze baande
zich een weg langs de mannen in uniform, die in de
deuropening stonden en greep een met tweed be
klede arm.
Mr. Grant."
„Ja. ja, m'n beste, alles is in orde nuje hebt
ie kranig gehouden
Tuppence schoof deze geruststelling opzij.
,,SneP Er is geen tijd te verliezen! Hebt u een
auto bij de hand?"
„Ja Hii keek haar verbaasd aan.
„Een snelle wagen? We moeten onmiddellijk naar
Sans Souci. Als we nu maar tijd genoeg hebben voor
ze hierheen telefoneren en geen antwoord krijgen."
Enkele seconden later 'aten ze in de auto en re
den ze door de straten van Leatherbarrow
Even later waren ze buiten de stad en de naald
van de snelheidsmeter ;choot ''oorirt.
Mr. Grant vroeg niets. Hii stelde er zich tevre
den mee rustig te blijven zitten, terwijl Tuppence
op een hoogtepunt van spanning, naar de snel
heidsmeter keek De chauffeur had ordei gekregen
met zo groot mogelijke snelheid te rijden.
Tuppence sprak slechts eenmaal.
„Tommy?"
„Alles in orde. Een half uur geleden bevrijd."
Ze knikte.
Nu naderden ze eindelijk Leahampton. Ze vlogen
over de weg en draaiden de straten door, die heu
velopwaarts leidden.
Tuppence sprong er uit en zij en Mr. Grant renden
de oprijlaan door.
Zoals gewoonlijk stond de leur van de vestibule
open. Er was niemand te zien. Met lichte passen
holde Tuppence de trap op.
In het voorbijgaan wierp ze even een vluchtige
blik in haar kamer en merkte de verwarring op,
d!e veroorzaakt was door open laden en een over-
hoopgehaald bed. Ze knikte en liep door, de gang
over, de kamer van de familie Cayley binnen.
Dp kamer was leeg. Die zag er vredig uit en rook
te lichtelijk naar medicijnen.
Tuppence liep naar het '-ed en trok aan de sprei,
die op de grond viel.
Haar hand gleed langs de onderkant van het
matras Ze draaide zich triomfantelijk naar Mr.
Grant om een haveloos prentenboek in haar hand.
„Alstublieft. Hier staat alles in
Wat ter.
Ze draaiden zich om. Mrs. Sprot stond in de
d ,J3m"nizJl Tuppence, „laat ik U nu voorstellen
aan M! Ja, Mrs. Sprot! Ik had dit al veel eerder
moeten weten!"
Toen Mrs Cavley een ogenblik later in de deur
opening verscheen, viel haar de eer te beurt voor
de geschikte anti-climax te zorgen.
„O. lieve hemel," zei ze, met verslagenheid het
onttakelde bed van haar gemaal in ogenschouw ne
mend, „wat zal Mr. Cayley hier wel niet van
zeggen?'
HOOFDSTUK VIJFTIEN
„Ik had 't eigenlijk al veel eerder moeten we
ten." ze; Tuppence.
Ze was bezig haar geschokte zenuwen tot bedaren
te orengen met een fikse portie oude cognac en glun
derde beurtelings naar Tommy en naar Mr. Grant...
en naar Albert, die achter een glas bier zat en over
z'n gehele gezicht grijnsde.
„vertet het ons nu maar eens. Tuppence, drong
Tommy aan.
jy perst
„Er is voor mij met veel te vertellen," zei Tommy.
„Door stom toeval ben ik achter het geheim van
hpt zendapparaat gekomen. Ik dacht, dat Ik er tus-
'muit geknepen was. maar Haydock was me te
vlug af.
Tuppence knikte en zei: „Hij heeft onmiddellijk
Mrs Sprot gebeld. Die holde de laan ii en ging met
de hamer op de loer liggen. Ze is maar drie minuten
van de bridgetafel weggeweest, 't Viel me wel op,
dat ze wat buiten adem was, maar ik heb haar
geen ogenblik verdacht."
„Daarna," zei Tommy, „komt Albert alle eer toe.
Hij kwam in de buurt, snuffelend als een trouwe
hond. Ik heb wat morse-tekens geseind door enthou
siast te snurken en hij gaf antwoord. Hij is toen met
hot nieuws naar Mr. Grant gegaan en die twee zjjn
die avond laat teruggekomen. Nog meer gesnurk!
Het resultaat was, dat ik er mee instemde om ge
vangen te blijven ten einde de boot in een hinder
laag te lokken als ze aankwam."
Ook Mr. Grant leverde zijn aandeel.
„Toen Haydock vanmorgen wegging, hebben on
ze mensen Smokkelaars Welvaren bezet. We hebben
de boot vanavond te pakken gekregen."
„En nu jij. Tuppence," zei Tommy, „kom op met
je verhaal."
,Nu dan, om te beginnen, ben Ik de grootste dom
kop van allemaal geweest! Ik heb iedereen ver
dacht, behalve Mrs. Sprot! Een keer heb ik het ver
schrikkelijke gevoel gehad, dat ik bedreigd werd,
alsof ik in gevaar verkeerde: dat was, nadat ik de
telefonische boodschap had afgeluisterd over de vier
de van de maand. Er waren toen drie mensen ter
plaatse «n ik heb mijn gevoel van vrees toen of
aan Mrs. Perenna of aan Mrs. O'Pourke toege
schreven Ik heb 't totaal mis gehad't was
de bleekzuchtige Mrs. Sprot, die in werkelijkheid
de enige gevaarlijke figuur was."
„Ik ben domweg doorgegaan Tommy weet 't
tot na 't ogenblik dat hij verdween. Daarna had
!k ne( met Albert een plannetje in elkaar gezet, toen
Tony Marsdon plotseling uit de lucht kwam vallen.
Alles senten in 't begin in orde te zijn met, enfin,
't gewone soort jongmens, dat Deb zo vaak op sleep
touw heeft Maar er waren twee dingen, die me een
beetje tot nadenken brachten.
In de eerste plaats werd ik er voortdurend zeker
der van, dat ik hem niet eerder lad ontmoet en dat
hij nooit bi) ons thuis geweest was. Ten tweede nam
hij aan dat Tommy in Schotland was, ofschoon hij
s les over mijn werk in Leahampton bleek te weten.
Dat scheen ten enen male scheef te zitten. Als hij
over lerrand iets zou weten, dan zou 't over Tommy
moei°n ziin, aangezien ik min of meer officieus werk
te. het viel me op, dat dét wel erg vreemd was.
(Wordt vervolgd
Van het handboek voor de aquariu...-
liefhebber is nu hij Hollandia te Baarn
het vilftiende en laatste deel versche
nen: ruim honderddertig blz trefwoor-
ler en paginanummers; Algemeen re
gister en woordenlijst. Een zakelijk
slotdeel waarin men slechts hoeft te bla
deren om een zucht van bewondering
als vanzelf te slaken. Welk een berg
van kennis, ervaring, liefde en toewij
ding ligt opgetast in de veertien voor
gaande delen, blijkt nu in één oogop
slag uit deze eindeloze reeks lemmata.
Een zucht van verlichting past bij dit
laatste deel al evenzeer: de koepel is
met het plaatsen van deze sluitsteen
voltooid, de grootse onderneming is tot
een goed einde gebracht. En groots is
deze onderneming zeer zeker. Met alle
hulpmiddelen die de huidige weten
schap biedt, met alle ervaring die
aquariumliefhebbers in de loop van ve
le, vele jaren met allerlei soorten vis
sen en planten en bakjes hebben opge
daan, is nu een encyclopedie tot stand
gekomen die haar weerga niet heeft:
wetenschappelijk verantwoord en ln be
vattelijke stijl geeft ze nagenoeg alles
wat over het aquariumleven bekend is.
Natuurlijk, zonder liefde en toewijding
houdt men geen vis in het leven, het
water niet helder en de planten niet
groen. Maar zonder veel ervaring en
De raffinaderij van de Caltex te Per
nis zal, naar wij vernemen, haar uit
breiding niet zoeken in het Botlek-
gebied, zoals aanvankelijk de bedoeling
was. Er is thans overeenstemming be
reikt over de vestiging van een tank
park in het Europoortgebied Dit tank
park, waar in hoofdzaa uwe aardolie
zal worden opgeslagen, zal door middel
van een pijpleiding met de raffinaderij
te Pernis worden verbonden.
verstandelijk inzicht is al evenzeer wei
nig te bereiken. De liefhebberij kan
men niet kopen. De ervaring en het
inz'cht sinds kort wel: het handboek
voor de aquariumliefhebber! We hoeven
het niet aan te prijzen. De liefhebbers
zullen het wel weten te vinden. En daar
na leren waarderen.
Te Utrecht is woensdag opgericht de
centrale raad voor de behartiging van
gemeenschappelijke pensioenbelangen
(C.R.B.P.). Hierbij hebben zich aange
sloten de algemene Ned. bond van ge
pensioneerden, de algemene militaire
pensioenbond, de bond van gepensio
neerden bij de Ned. spoor- en tramwe
gen, de bond van Ned. militaire oor
logsslachtoffers. de Indische pensioen-
bond, de vereniging van oud-onderoffi
cieren van het K.N.I.L. „Madjoe", de
Ned. Ind. bond van ex-krijgsgevange
nen (N.I.B.E.G.), de federatie ambte
naren Indonesië, de vereniging van oud
korporaals en soldaten „Voorwaarts",
de bond van gepasporteerd marineper
soneel beneden de rang van officier, to
taal omvattende 120.000 gepensioneer
den.
De C.R.B.P. heeft tot doel de beharti-
gir - van uitsluitend die pensioenbelan
gen, welke voor alle Nederlandse en In
dische gepensioneerde landsdienaren
gelijk of vrijwel identiek zijn te be
schouwen. Hij is samengesteld uit ver
tegenwoordigers van genoemde organi
saties. Er is een bestuur gevormd,
waarvan de heer R. J A. Adriaansz
als voorzitter optreedt en de heer F.
Witkamp als secretaris. (Het secreta
riaat is gevestigd: Van Persijnstraat 9a
te Amersfoort).
