Leids hoogleraar onder
zoekt atherosclerose
(managersziekte)
m
Ignace Neumark overleden
De moord in de kathedraal"
In memoriam H. J. J. Wachters
Oud-Leiden is verheugd over
het nieuwe wegenplan
w.
K ru iswoo rd raadse l
Twee schepen worden „uitgerekt"
I
r
ERIC DE NOORMAN
De meest voorkomende doodsoorzaak
in de Westerse landen
Coentunnel kost
45 miljoen
Treinbotsing in
;ië, 3 doden
|j|h Él
Zesendertig jaar dirigent van het
Residentie-Orkest
Belgi
Historicus met eigen stijl
Verwondering over nota van B. en
SUBSIDIE VAN TNO EN ZWO
Vijftig gewonden
Lijfarts van de Paus
benoemd
BESTELWAGEN
BOTST OP AUTO
Een dode en drie
gewonden
Emigrant failliet
verklaard
mmm
Oud KLB.S.-directeur
overleden
TONEEL OP HAGEVELD
Tijgers doden tien
mensen
DINSDAG 10 FEBRUARI 1959
PAGINA 2
MiilP
Bij oversteken door auto
gegrepen
Intieme sfeer
Indonesisch dekkings
percentage tot 7.59
gedaald
Wettelijk minimum 20
De schrootfraude
Duitse zaken moeten
extra heffing betalen
De kolensituatie in
Nederland
Acht kolenmijnen in de
Borinage moeten
sluiten
Spaaroverschot in
januari bij
boerenleenbanken
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
<->
-
-
-
-
9 10 11
24 Met ijzeren zelfbeheersing dringt de Noorman de duizeling, die
zijn geest dreigt te benevelen, terug, als hij de voetstappen bij hem hoort
stilstaan. Het klinkt alles als in een verre bange droom, de kreten, het ge
jammer om hem heen. Hij moet bij kennis blijven, zijn strijdmakkers helpen.
Hij poogt zich op te richten op de ellebogen en ineens grijpt een sterke
hand hem beet en trekt hem omhoog. Noorse handen, Noorse kleding,
Noorse stemmen, het gezicht /an Bolan de Gotenkrijger, de verweerde kop
pen van de krijgers, zijn krijgers. „Als ooit de redding op het nippertje is
geweest, dan is het nu," klinkt de stem van Bolan ontroerd en verheugd
tegelijk. De Noorman kan slechts knikken. Hij staart om zich heen. Doden,
Ieren, talloze donkere krijgers, lelijk als dwergen. Dan vinden zijn ogen het
stille lichaam van de Noorse krijger, die hem vergezelde. „Niet zinloos is
het, sterven voor de koning," zei hij. „We ontdekten het wrak van
Ierenschip," begint Bolan weer. „Gelukkig, dat ik besloot aan land te ga»
De Noorman klemt de lippen opeen en strekt zijn rug. Zijn schouder, w
de zware strijdknots hem raakte, doet ondraaglijke pijn, maar hij w {t
amper op. „Zijn ze allen dood, de Ieren?" vraagt hij gespannem „Een i
haalt Bolan onverschillig de schouders op. „DaarZn de
passen begeeft de Noorman zich naar de plaats, waar enkele krijgers u
roerloze gestalte van de Ier heenstaan. De man ademt zwaar en kijK
per op, als Eric hem zacht op de schouder klopt. „Hij moet blijven 1'^
zegt de Noorman gejaagd. „Het moet. Hij is de enige, die ons mis
kan vertellen wat er van Svein Langtand geworden is."
De gezondheidsorganisatie Toegepast
Natuurwetenschappelijk Onderzoek en
de Nederlandse organisatie voor Zui
ver Wetenschappelijk Onderzoek subsi
diëren sinds 1 januari 1958 gezamenlijk
het onderzoek dat prof. dr. C. J. F.
Böttcher met een twaalftal medewer
kers verricht naar de samenstelling
van atherosclerotische afzettingen in
de slagaderwanden, speciaal naar de
hierin voorkomende vetachtige stoffen.
Prof. Böttcher is hoogleraar in de fy
sische chemie aan de rijksuniversiteit
te Leiden.
Atherosclerose niet te verwarren
met arteriosclerose of (slag) aderver
kalking is een degeneratie! proces
in de binnenwand (intima) van de
slagaderen, dat vooral gekenmerkt
wordt door het ophopen van vetachti
ge stoffen in deze wand. Door het
atherosclerotische proces kan de slag
ader dermate vernauwd worden, dat
het orgaan dat er door gevoed moet
worden, onvoldoende bloedtoevoer
krijgt. Vooral bij het hart, de hersenen
en de nieren kan dit tot zeer ernstige
leiden, zoals thrombose in de
gevolgen
kransslag
ransslagaderen, hartinfarct enz.
Atherosclerose met haar gevolgen
is in de westerse landen de meest
voorkomende doodsoorzaak; zij
maakt meer slachtoffers dan kanker
en alle andere ziekten tezamen. In
1947 stierven hier te lande per 100.000
zielen 154,8 aan hart- en vaatziekten
en 69,5 aan hersenaandoening, ver
oorzaakt door vaatziekten. In 1957
bedroegen deze cijfers al respectie
velijk 187,1 en 99,3. Blijkbaar komt
in Nederland, evenals in vrijwel al
le andere westerse landen atheroscle
rose steeds frequenter voor. Dit is
vooral ook het geval in de Verenigde
Staten, waar men atherosclerose en
de gevolgen ervan ten onrechte wel
aanduidt als „managersziekte". Drie
factoren zijn waarschijnlijk van in
vloed: voeding, psychische druk en
constitutie.
In een onderhoud met het A.N.P.
vertelde prof. Böttcher, dat het uit
gangspunt van het onderzoek, dat hi]
en zijn medewerkers verrichten, is dat
grote behoefte bestaat aan het ver
meerderen van kennis van de chemi
sche samenstelling der lipiden (vetach
tige stoffen) in de atherosclerotische
afzettingen in slagaderwanden. Dit kan
immers tot een beter begrip omtrent
het ontstaan ervan en dus tot preven
tieve en-of curatieve maatregelen lei-
den.
Ongeveer vijftig jaar geleden, begon
men reeds de afzettingen in de aorta-
wanden chemisch te analyseren. Daar
bij vonden Duitse onderzoekers, als
Aschoff en Windaus, die op dit gebied
een bekende naam kregen, vrij veel
vetachtige stoffen. Helaas kon men
met de toenmalige hulpmiddelen en
onderzoekmethoden slechts weinig ge
gevens verkrijgen omtrent de talrijke
componenten, waaruit die vetachtige
stoffen zijn opgebouwd. Wel vonden de
genoemde onderzoekers dat er veel
cholesterol in voorkomt.
Verband leggend tussen vetten en
voeding kwam men reeds enige tien
tallen jaren geleden tot het vermoe
den, dat bepaalde voedingsvetten in
vloed zouden kunnen hebben bij de ont
wikkeling van atherosclerose. Met na
me waarschuwde men wel tegen cho-
lesterolrijke bestanddelen, zoals eidooi
ers. Dit laatste bleek echter voorbarig
te zijn, want meer recente onderzoekin
gen toonden aan dat de hoeveelheid
cholesterol, die door middel van de
voeding wordt opgenomen klein is ten
opzichte van de produktie van choles
terol in het lichaam.
Proeven in de Velser tunnel en ook
in andere tunnels in het buitenland
hebben aangetoond, dat bij tunnels, die
geheel recht zijn en waarvan het ge
sloten deel niet langer is dan 650 meter,
volstaan kan worden met een simpel en
goedkoop ventilatiesysteem. Men kan
daar namelijk de zgn. langsventilatie
toepassen in plaats van de veel duur
dere dwarsventilatie. Bij een tunnel als
de thans in ontwerp zijnde Coentunnel
zou dit een besparing kunnen betekenen
van niet minder dan 13 miljoen, waar
door de gezamenlijke kosten zouden kun
nen worden teruggebracht tot 45 mil
joen.
De hoofdingenieur-directeur der di
rectie sluizen en stuwen, ir. A. Eggink,
heeft in het jongste nummer van de
„Ingenieur" deze opmerkelijke feiten
het licht doen zien, al heeft hij de Coen
tunnel niet met name genoemd. Uit de
beschrijving van het project mag echter
wel worden geconcludeerd, dat het hier
de tunnel betreft, die met de IJ-tunnel
in Den Haag om de voorrang vecht.
De Coentunnel zou, door de vereen
voudiging van de ventilatie, tien meter
smaller kunnen worden.
Langsventilatie houdt in dat de verse
lucht aan een toegang wordt ingeblazen
en aan de andere zijde wordt afgevoerd.
Bij de dwarsventilatie is een ingewik
keld systeem van buizen noodzakelijk
voor het inblazen van verse lucht en
het afvoeren van verbruikte lucht op
verschillende plaatsen in de tunnel. Bij
de lange IJ-tunnel is dwarsventilatie
geprojecteerd.
Maandagmorgen zijn even buiten het sta
tion van Veruiers in België bij mistig
weer twee treinen op elkaar ingereden.
Drie personen (twee machinisten en een
stoker) werden op slag gedood. Er zijn
vijftig gewonden. Enkele passagiers lie
pen zware verwondingen op.
De ene trein reed in de richting van
Luik, de andere kwam uit Spa. Het on
geluk gebeurde aan de ingang van een
tunnel. De opruimingswerkzaamheden
zullen dagen in beslag nemen. Voor 't
internationale treinverkeer kon 'n spoor
worden vrijgemaakt, aldus meldt Belga.
De 59-jarige professor Filippo Rocchi
is benoemd tot lijfarts van de Paus, al
dus meldt Reuter. Hij behoort al sinds
1925 tot de medische dienst van het Va-
ticaan. Enige tijd geleden werd zijn
naam al genoemd in verband met zijn
nieuwe functie.
In de afgelopen tien jaren werden
vooral in de Verenigde Staten voe-
dingsproeven uitgevoerd met verschil
lende voedingsvetten. Aanvankelijk was
de belangstelling daarbij vooral gericht
op een vergelijking tussen plantaardige
en dierlijke vetten, daar cholesterol
slechts in dierlijke vetten voorkomt. Al
spoedig bleek echter dat de plantaar
dige of dierlijke herkomst van het vet
niet essentieel is, doch dat er wel grote
onderlinge verschillen tussen de wer
king der vetten gevonden werden,
waarbij als criterium gebruikt werd of
een bepaalde vetsoort een verlagende
dan wel juist een verhogende werking
op het cholesterolgehalte van het bloed
heeft. Een complicatie in dit verband
is trouwens dat het nog geenszins een
uitgemaakte zaak is, of dit criterium
betrouwbaar is, d.w.z. of er wel een
eenduidige relatie bestaat tussen athe
rosclerose en het cholesterolgehalte
van het bloed.
Men trachtte verband te leggen
tussen de vetzurensamenstelling van
de geconsumeerde vetten en hun in
vloed op de vorming van atheroscle
rotische afzettingen. In 1956 heerste
bij de onderzoekers op dit gebied als
communis opinio dat de zogenaamde
verzadigde vetzuren nadelig zouden
zjjn in tegenstelling tot de onverzadig
de. Opzienbarend was in dit opzicht
de publikatie, welke dr. Sinclair (Ox
ford) toen in „The Lancet" deed en
waarin hij als zijn mening uitsprak dat
de oorzaak der atherosclerose be
stond uit een tekort aan bepaalde on
verzadigde vetzuren in de voe
ding met als gevolg dat de esters
van verzadigde vetzuren met cho
lesterol zich in de slagaderwand zou
den afzetten. Sinclairs publikatie
kwam uit, enige maanden nadat prof.
Böttcher zijn onderzoek begonnen
was.
Eén resultaat van het onderzoek der
Leidse groep staat thans wel vast: de
hypothese van Sinclair wordt niet be
vestigd. Bij toenemende graad van
atherosclerose neemt het gehalte aan
onverzadigde vetzuren in de lipiden
der slagaderwanden zelfs iets toe. Ver
der werd gevonden dat men ten onrech
te altijd heeft aangenomen dat de in de
aorta optredende afzettingen in chemi
sche samenstelling overeenstemmen
met de afzettingen in andere slagade
ren. Met name worden interessan
te verschillen gevonden t.a.v. de krans
slagaderen. Hier treden de gewone vet
ten (glycerolesters) meer op de voor
grond dan cholesterol.
Enige publikaties over de eerste re
sultaten van het onderzoek zijn onlangs
verschenen in „The Lancet" en in „Na
ture".
Op rijksweg 26 tussen Deil en Waar
denburg is maandag een bestelwagen
geslipt, over de middenberm heenge-
schoten en op de andere rijbaan in bot
sing gekomen met een personenauto. De
bestuurder van de personenauto, de
heer C. T. uit Den Haag, was op slag
dood. Zijn vrouw en een mede-inzitten
de werden zeer ernstig gewond, even
als de beide inzittenden van de bestel
wagen, die afkomstig waren uit Bakel
(N.-B.). De gewonden zijn naar zieken
huizen te 's-Hertogenbosch en Zaltbom-
mel overgebracht.
De rechtbank te Utrecht heeft het
faillissement uitgesproken van een in
gezetene uit Barneveld, die onlangs in
alle stilte met zijn gezin naar Australië
emigreerde met achterlating van grote
'/j
Bij de N.V. Boele's Scheepswerven en Machinefabriek te Bolnes worden twee schepen van de Oranjelijn verbouwd. Het
zijn de Prins Willem George Frederik en het m.s. Prins Willem V. Deze schepen, die op de route tussen de Europese
havens en Chicago worden gebruikt, zullen met 14.26 m verlengd worden. Dit gebeurt omdat er op de route Montreal-
Chicago een nieuw kanalen- en sluizencomplex in het voorjaar wordt opengesteld. De schepen kunnen dan een grotere
afmeting hebben. De schepen zullen voor de midscheeps a.h.w. dwars doormidden worden gezaagd, waarna een sectie tussen
de delen geplaatst zal worden. Men ziet hier de „uitgerekte" Prins Willem George Frederik op de werf te Bolnes, waar
men bezig is het open stuk op te vullen.
Maandagmorgen is na een kortstondige
ziekte in het ziekenhuis Zuidwal te Den
Haag overleden de dirigent Ignace
Neumark, die sinds 1922 een bijzonder
werkzaam aandeel heeft gehad in het
Nederlands muziekleven, en in 't zomer
se muziekleven van Scheveningen in het
bqzonder. Hij was 70 jaar. Hoewel er
van meet af aan weinig hoop op beter
schap bestond, kwam het einde nog
tameljjk onverwacht.
Ignace Neumark werd op 27 juli 1888
te Plock in Polen geboren. Hij kreeg
z\jn eerste muziekonderwijs in War
schau en studeerde daarna aan het con
servatorium te Leipzig.
Tot 1914 trad hij op als dirigent bü
verschillende Duitse operagezelschap
pen. Na de eerste wereldoorlog bouw
de hij het filharmonisch orkest van
Oslo op. In 1922 kwam hij voor het
eerst naar Scheveningen. Met Schnee-
voigt deelde hg in de twintiger jaren
het Kurhausseizöen en dirigeerde vier
van de zeven concerten per week. De
ze werkzaamheid hield hij na Schnee-
voigts vertrek vol tot het begin van de
tweede wereldoorlog. Toen was het voor
hem zaak naar de Verenigde Staten te
gaan, waar hij de laatste oorlogsjaren
in opdracht van de uitgeweken Poolse
regering propagandafilms van muzikale
begeleidingen voorzag.
Terstond na de oorlog keerde hij te
rug naar Scheveningen. Met de persoon
lijke titel van „Kurhaus-dirigent" stelde
Neumark zich opnieuw aan het hoofd
van het Residentie-Orkest, dat hij tussen
1946 en 1953 in hoofdzaak tijdens de
maandagavondconcerten leidde. Bij het
bereiken van de 65-jarige leeftijd legde
hij zijn vaste zomerfunctie in het Kur-
haus neer om zich voortaan te Scheve
ningen slechts als gastdirigent te doen
horen. Zijn laatste optreden aldaar viel
in het seizoen 1958.
Neumark zich metterwoon in Neder
land, waar hjj in februari 1951 het Ne
derlandse staatsburgerschap verwierf.
Neumark heeft alle grote Nederland
se symfonie-orkesten voor kortere of
langere erioden gedirigeerd. Het Con
certgebouworkest, het Residentie-Or
kest en het Utrechts Stedelijk Or
kest hebben het meest van al van zijn
diensten gebruik gemaakt.
Hij stierf in het vooruitzicht van een
nieuwe concerttournee naar Scandina
vië, o.a. naar Oslo, waar hij als bou
wer en eerste dirigent van het filhar
monisch orkest was uitgenodigd het ju
bileumconcert van dit ensemble ter ge
legenheid van zfln 40-jarig bestaan te
dirigeren. Neumark was ridder in de
orde van Oranje Nassau en in de orde
Polonia Restituta.
Nog geen week na zijn zeventigste
verjaardag is in Santpoort plotseling
overleden ir. J. A. Spruyt, oud-direc
teur van de rijks H.B.S. te Velsen. De
overledene, die in begin 1917 zijn di
ploma elektrotechnisch ingenieur in
Delft haalde, begon zijn docentenloop
baan als leraar mechanica aan de
H.B.S. in Hoorn. Na de H.B.S. in Oost
burg als directeur geleid te hebben,
kwam hij in deze functie in 1930 naar
Velsen. Toen hij in 1954 de pensioen
gerechtigde leeftijd had bereikt kon
fit) niet alleen terugzien op een werk
zaam arbeidsveld, maar tevens op het
feit, dat hij zich vele vrienden had ge
maakt. Het betekende voor hem ove
rigens niet het einde van het doceren.
In Hoom werd hij tijdelijk leraar aan
het Westfries lyceum en het is nog
maar enkele dagen geleden, dat hij
daar voor de klas stond. Donderdag
middag wordt zijn stoffelijk overschot
op Westerveld naar zijn laatste rust
plaats gebracht.
Naast zijn werkzaamheden in de Sche-
veningse muziekzomer, die hem gedu
rende 36 jaren aan het hoofd van een
en hetzelfde ensemble stelden een
record in Nederland, waarin Neumark
slechts te vergelijken valt met Willem
Mengelberg en diens werkzaamheden
schulden. De juiste schatting van de C^cei-tg^Qtivvörkest - vervul-
passiva en activa is nog niet te geven,
De vorderingen van verschillende debi- 1 gastdirecties in het buitenland.
teuren zijn nog niet alle binnen. Na de tweede wereldoorlog vestigde
nissenkring wist, dat de populai
re priester H. J. J. Wachters te
Hilversum lijdende was aan een onge
neselijke kwaal en dat het niet lang
meer kon duren, of God zou zjjn die
naar tot zich roepen, was het toch
zoals altijd even een slag, toen op
zondagavond tegen middernacht de
biechtvader aan de deken van Hilver
sum de boodschap overbracht: Oom
Harrie is ter ziele; wij hebben hem zo
juist uitgebeden." In de laatste weken
mocht hij tot grote troost nog bezoe
ken ontvangen van de aartsbisschop
van Utrecht en de bisschoppen van
Haarlem en Groningen. Van Utrecht,
omdat hfl oud-leraar was van het se
minarie te Culemborg, van Haarlem,
omdat bij zijn overgang naar het nieu
we bisdom hij aanstonds een toegewijde
en meelevende vriend vond in mgr.
Huibers, en van Groningen, omdat hij
één der beste zonen dezer stad was.
Wie was H. J. J. Wachters? Te Gro
ningen in 1884 geboren doorliep hij al
daar de H.B.S., waarna hij te Culem
borg zjjn humaniora en filosofie vol
tooide, te Rijsenburg theologie studeer
de en in 1911 de priesterwijding ont
ving. Een lezing, die hg tijdens zijn ka
pelaansjaren te Arnhem voor „Geloof
en Wetenschap" hield over Maarten Lu
ther, groeide naderhand uit tot zijn be
kendste biografie, welke hij in latere ja
ren persoonlijk aan paus Pius XI mocht
overhandigen. Heeft deze geestesarbeid
naast zijn werk in de directe zielzorg
te veel van hem gevraagd? Hoe dan
ook, niet lang daarna kon hij wegens
toenemende doofheid dit laatste niet
meer behartigen en werd hij tot eco
noom aangesteld van het seminarie Cu
lemborg. Naast deze taak, die hij ern
stig opnam, gaf hij wekelijks nog enkele
lessen, die, ontdaan van alle schools
heid, een genot waren voor zijn jeug
dig gehoor, evenals zijn preken, die
door een gezonde retoriek de jongeren
wisten te boeien.
Zijn steeds belagende levensvtjand
zijn doofheid, maakte echter ook deze
taak voor hem onmogelijk, zodat hem
niets anders overbleef dan met emeri
taat te gaan. HU was toen juist de vijf
tig gepasseerd en vestigde zich te Hil-
versum. Hoewel hij in de oorlogsjaren
Elf jaar geleden introduceerde „Ha- nig te bezielen, dat zg schrijvers be-
J doelingen naar beste vermogen en met
een oprechte overgave op hun publiek
wisten over te brengen. Een respecta
bele prestatie, als men bedenkt, dat de
louter mannelijke bezetting de vrouwen
bepaald een te viriel karakter bezorg
de. De voorstelling kreeg voorts op die
momenten krachtiger allure, wanneer
de dramatiek meer gelegenheid bood
tot acteren. Dan bleek, hoe het reeds
gesignaleerde enthousiasme tot boeien
de scènes leidde.
Hoewel een grote vrienden- en ken- meerdere malen ernstig overwoog om
nissenkring wist, dat de populai- naar zgn geboorteplaats terug te keren,
ti t t bleef hg Hilversum trouw, ongetwijfeld
wegens zijn hechte vriendschap met
velen, en het is zijn nadrukkelgke wil
daar ook begraven te worden.
Wie mocht menen, dat bij zgn ves
tiging te Hilversum, zgn actief leven
was afgesloten, vergiste zich deerlijk.
Deze aan levensdrang en levensblij
heid vervulde mens deed het enige,
wat hij in zgn omstandigheden kon
doen: hg keerde terug tot de studie
en schafte alle moderne hulpmiddelen
aan om de conversatie met zgn
vrienden te onderhouden. Het was een
kunst op zich dat in alle kringen waar
hij kwam, hij vanzelfsprekend het
middelpunt werd.
Toen de tweede wereldoorlog zich
reeds dreigend aankondigde, ontving hg
een uitnodiging van de Zuid-Hollandse
Uitg. Mij tot het schrijven van een we
reldgeschiedenis der laatste decennia,
dat hij naderhand de titel gaf van We-
reldspiegel der 20e eeuw. Het werk
zou aanvankelijk in een deel uitkomen.
Het werden er vier en hij voltooide het
eerst enkele jaren geleden. Het is zijn
levenswerk en hij heeft zich met volle
overgave er aan gegeven, voortgestuwd
door de bemoediging van kardinaal de
Jong, de prijzende besprekingen der
professoren Scholten en Rogier en de
welwillende medewerking van de uit
gever de heer Ad. Stok. Boeiender
lectuur over de behandelde periode kan
men zich nauwelijks denken.
Nu twee jaar na het verschijnen
van het vierde en laatste deel is hij
van ons heengegaan: een voorbeeldig
priester, in wie het kind nooit opge
houden heeft te bestaan, een blijmoedig
drager van een hard lot, een ernstig
historicus met eigen stijl en een har
telijke, trouwe vriend. Hg werd op veler
lei wijze aangesproken: met meneer,
professor en rector. Zijn vele vrienden
kenden slechts één naam: oom Harrie.
Hij ruste in vrede.
A. C. OOMES pr.
geveld" Thomas Eliots „De moord in
de kathedraal" op het Nederlandse to
neel; gisteravond presenteerden de Ha-
gevelders het stuk opnieuw in de aula
van hun klein-seminarie te Heemstede.
In zgn dankwoord stelde de regent,
mgr. dr. C. J. Henning, terecht, dat
met de keuze van dit spel zeer hoog
gemikt was, omdat het zulke zware
eisen stelt zowel aan spelers als aan pu
bliek. Die opmerking was niet als ver
wijt maar als compliment bedoeld. De
regent maakte namelijk duidelijk, dat
hg in dit „prachtige, diepgaande en ac
tuele stuk" zoveel rijke gedachten ge
vonden had, dat zijn seminaristen, naar
hg hoopte, er nog lang, zo niet altijd,
van zouden profiteren. Het verheugde
hem bovendien, dat de spelers bleken
te beschikken over een dosis enthou
siasme, waar hun technisch kunnen te
kort schoot.
Dat enthousiasme bood gisteren in
derdaad meer dan eens een gelukkige
compensatie voor de onmacht, waarme
de de jongelui kennelijk te kampen had
den. „De moord in de kathedraal"
vraagt een geestelgke volwassenheid,
welke de intenties van Eliot waar moet
maken. Niet alleen de lyrische bewoor
dingen, waarmee de schrijver de figuur
van Thomas van Kantelberg opnieuw
tot leven brengt, maar ook de vaak
bespiegelende taal, waarin hg de ver
houding van de mens tot God gestal
te geeft, eisen een volledig begrip van
en een door de eigen levenservaring
gergpt inzicht in de strijd, die de mens
bg het bepalen van zgn houding te voe
ren heeft.
Zo'n geestelijke instelling mocht van
de spelers nog niet verwacht worden.
Niettemin heeft hun leraar-regisseur
C. P. van Dam, die het geheel uit le
vendige en fleurige tafrelen had opge
bouwd, kans gezien zijn mensen zoda-
De bijval na afloop was groot van de
vele belangstellenden, onder wie regent
N. Ph. van Rug ven van „Stoutenburg"
en talrijke andere priesters uit de bis
dommen Haarlem en Rotterdam. De
ovatie gold evenzeer de leraar-decora
teur J. A. J. M. Verspaandonck, die
met zgn mensen een voortreffelijk dé
cor had opgebouwd.
W. H.
Op de rgksweg onder Santpoort is
maandagmiddag omstreeks half zes de
20-jarige wielrijder F. E. v. d. L. uit
Haarlem-Noord door een personenauto
gegrepen en ernstig gewond. De man
kwam van zgn werk op een bollenbe-
dryf en wilde de Parallelweg opryden,
toen van links de auto naderde. De
wagen schepte hem, hy sloeg tegen de
voorruit en viel toen op straat. Met
een hersenschudding, een gebroken
sleutelbeen en een shock is hg naar
het ziekenhuis St.-Joannes de Deo in
Haarlem overgebracht.
(Van onze correspondent)
De vereniging Oud-Leiden, naar wier
stem in de sleutelstad gaarne geluis
terd wordt ais het gaat om behoud van
stadssehoon, heeft zich min of meer en
thousiast betoond over het wegenplan,
dat de dienst gemeentewerken van
Leiden heeft ontworpen. Zg zegt, dat
hier een eerlijke poging is gedaan om
de verkeerstechnische eisen te combi
neren met de verlangens van hen, die
gaarne het aan de stad eigene willen
bewaren. Met dit plan is men andere
steden in Nederland, die van histori
sche betekenis zgn, een slag voor. Het
bestuur heeft een adres aan de raad
gestuurd, waarin dit met nadruk wordt
vastgesteld, vóór men enige kritische
bemerkingen maakt over onderge
schikte punten van het plan.
In een toelichting op dit adres heeft
het bestuur er zgn verwondering over
uitgesproken, dat B. en W. van Leiden
het plan van hun eigen dienst op vele
punten hebben verloochend. De mening
overheerst, dat hiermede een vlotte af
handeling van de zaken niet wordt be
vorderd. Nu immers zal in de raad een
debat moeten worden gevoerd over
plannen waarover twee gemeentelgke
instanties in vele onderdelen afwijken
de meningen hebben.
Men vraagt zich af of het niet beter
was geweest, als men de grootste ge
mene deler van de meningen van het
college, de gemeentelgke dienst en de
verschillende commissies (verkeer, mo
numenten en openbare werken) in één
schema had vastgelegd, voor men het
aan de raad en de burgerg ter discus
sie had voorgelegd.
Verwonderd is „Oud-Leiden" bgvoor-
beeld over het standpunt van B. en W.
van Leiden strgdig met het ontwor
pen plan het laatste stukje Leven
daal te dempen. Deze demping zou een
dolkstoot zgn op het Rapenburg, omdat
het verkeer naar deze gracht een uit
weg zoekt en demping op den duur on-
vermgdelgk zou blgken. Oud-Leiden wil
dit schilderachtige stukje Leiden be
houden.
Ten aanzien van de doorbraken in de
binnenstad is men het met B. én W.
eens, dat het gebied te klein is om
een binnenring aan te leggen langs
In Indonesië zijn in het gebied van
Palembang in een week tijd tien men
sen, onder wie een moeder met haar
kind, door tijgers gedood. Aanvallen
van tijgers worden in steeds toenemende
mate in deze omgeving gemeld, hetgeen
een grote onrust onder de plaatselijke
bevolking heeft doen ontstaan.
De goud- en deviezenreserves van
Indonesië dalen nog steeds. Eind januari
bedroegen zij ongeveer 2.035 miljoen
roepiah, hetgeen een dekkingspercen
tage van 7.59 vertegenwoordigde. Het
door de Indonesische wet gestelde mini
mum-dekkingspercentage bedraagt 20.
Er is een parlementaire commissie van
vijf leden benoemd, die een onderzoek
moet instellen naar de omvang van
buitenlandse kapitaalinvesteringen in In
donesië, aldus meldt Antara.
stadhuis en burcht, over de K°°ï®
en door verschillende zeer oude L®
stegen. Men wil deze doorbraken
ter ook niet geheel afwgzen en
enige suggesties ten aanzien van pa
lel-doorbraken, die het mogelijk n>a
de intieme sfeer van de Burcht, ae
rakteristieke burchtpoort en het ko
huis te sparen.
De doorsnyding van het Van der
Werfpark acht Oud-Leiden toelaatbaa
Het plantsoen heeft weinig karakteri
tieks en „Van der Werf" zou naar e
nieuw aan te leggen plantsoen bg
St.-Jacobsgracht kunnen verhuizen.
Tien Duitse firma's hadden by het H<^
van Justitie van de Europese Gemee
schappen een verzoek ingediend om W
gedwongen te zijn per 1 februari ee
bijkomend bedrag te betalen bij hetge
zij al hadden betaald in de z.g. vere*,et
ningskas voor schroot. Zoals men we
heeft een aantal firma's geprofiteer
van lage schrootprijzen voor schro°">
dat afkomstig heette te zijn van het si
pen van schepen (de bekende schroo -
fraude). Het hof van justitie heeft
beroep van de 10 Duitse firma's af»
wezen, zodat zij dit door de Hoge At»
riteit gevorderde bedrag thans aan
vereveningskas moeten betalen.
Volgens opgave van het ministerie van
economische zaken bedroeg de Neder*
landse kolenproduktie in december 19%
(volgens voorlopige gegevens) 911-°T
ton bij 23 werkdagen tegen 971.062 tou
(definitief) bij 23 werkdagen in novfl®
ber. De totale invoer van kolen (e*"
clusief bunkermateriaal) bedroeg J»
december (eveneens voorlopig) 754.2?'
ton tegen 612.659 ton in november. Ve
invoer uit de Verenigde Staten bedroe»
310.963 (v.m. 226.501) en uit West-Dui»*
land 217.411 (v.m. 203.223 ton). In no
vember kwam in totaal beschikbaar
voor binnenlands verbruik 1.138.021 toft
waarvan voor de grootindustrie 719.481
ton en voor huisbrand en kleinindustri®
418.540 ton.
Volgens een officiële bekendmaking
zullen acht van de veertien kolenmijn6®
in de Borinage in Zuid-België worde»
gesloten daar hun exploitatie niet lonen»
meer is. Ruim 6.000 mijnwerkers, waar
bij ongeveer 3.000 Italianen, zullen hier
door werkloos geworden. Voor de weder;
inschakeling van deze mijnwerkers
hulp worden verleend door de Hog*
Autoriteit der K.S.G.
Bij de stichtingen Spaarbank van de
Boerenleenbanken, aangesloten bij d«
Coöp. Centrale Boerenleenbank te Eind
hoven en de Coöp. Centrale Raiffeisen-
bank te Utrecht, hebben de stortingen en
terugbetalingen in januari 1959 resp-
178.900.00 en 110.800.000 belopen, zodat
er een spaaroverschot was van ƒ68.100.00.
in december 1958 bedroeg het spaar
overschot ƒ58.000.000.
1.
beraadslaging
tuingereedschap
2.
beweeggrond
gast
3.
spelmateriaal
één dag durend
4.
brandstof
<N1
gewezen
lof
5.
par exemple
inentstof
6.
verstandhouding
slaghout
7.
bouwland
rf
deel van pries
terlijk gewaad
8.
larve van lang
tn
pootmug
Indisch
vlechtwerk
NO
9.
stad
noot
10.
vertegen
woordiger
r»
meisjesnaam
11.
steekwapen
dun
soort
00
Vertikaal:
1.
overhalen
O
vocht
2.
tasten
wederhelft
3.
koker
beteugelen
4.
Rex Imperator
I—»
insgelijks
5.
watering
sok
6.
waardepapier
ten name
7.
uitspatting
- vogelhuis
8. eminentie
- telwoord
9. sterrenbeeld
- daar
10. vrucht
- een staat van
U. S. A.
11. aanhoudingen-
er nog, uaau ---<=- nm uc
