sen kabinet Kansen op rechts gunstiger RADIO Eenzaam maar niet alleen 1 Overwinterin; Poolse twee Redemptorist tot jaar veroordeeld Deens wegens diplomaat staat spionage terecht in geen geval met wil samenwerken PROF. ROMME TE FFJDFN A Ju V.V.D. socialisten en tefievisie. PUROL Een terugblik in de levensavond Vastenavond Bij de buren —Prinses Wilheimina vertelt- Getuigenis van de leiding Gods Overtreding van bepalingen voor de pers ten laste gelegd échter geen vertrouwen in liberale uitspraken SIEMENS üb ^ud-strijders protes teren tegen B.B.- dienstplicht Het ongeluk met de Hugo de Groot PAN MET VET IN BRAND GERAAKT Huis geheel vernield ZIEKENHUISKEUZE VERRUIMD VOOR ZIEKENFONDS VERZEKERDEN Buit juwelendiefstal achterhaald DINSDAG 10 FEBRUARI 1959 PAGINA 5 Indien een rechts kabinet op grond van de verkiezings- j^tslag de beste oplossing zou zijn, dan staan volgens prof. °mrne de kansen dat het tot stand komt thans gunstig. Hij geerde deze uitspraak op de verklaring van prof. Oud, dat in geen geval met socialisten zal samenwerken. 3t noemde hij de positieve kant van de uitspraak. Er was enter veel dat prof. Romme aanleiding gaf om het „nu reeds Schakelen van de samenstellingen van het kabinet" door ^Uc' a^s n*e* £eslaaéd en niet reëel te zien. katholieke lijsttrekker, die in Leiden zijn tweede ver- i:Jezingsrede hield, kon niet het minste vertrouwen in de erale uitspraken opbrengen en kwam tot de conclusie, dat samenwerking met de V.V.D. hem en vermoedelijk ook e andere niet-liberale politici niet zou kunnen animeren. Jc de all Kfezing. Ruwe, schrale huid Stoffelijke overschotten geïdentificeerd DIFTERIE TE DELDEN Prins Bernhard in Argentinië Jhr. Ch. Quarles van Ufford overleden (Van onze parlementaire redacteur! Advertentie V- -o V. - '/At,.-Dj':;: s. ,e 'iberalen bespelen nu het anti- te,, a st'sch sentiment, nu zij laten we- )6n a* zij niet met de socialisten zul- Sarnenwer'<erl- Niet alle liberalen j» bet daar echter mee eens. Prof. Set t^6 sf)rab van ..anti-socialistisch ija° bel met af en toe een valse pe- eun", maar hij vond het erger ee„ Pr°f- Oud de allures aanneemt van windvaan. Voor de oorlog hengel- a biet de Vrijzinnig Democratische XI "aar samenwerking met de mar- S.D.A.P. Na de oorlog leverde Oud de V.D.B., zogenaamd van- typ u- ••oversangstijd", die samen- jbg jnet de socialisten nodig maak- u't aan de P.v.d.A. Intussen werd In 1951. g toen er reeds lang geen over- ^"gstjjd meer was. die samenwerking v 6t socialisten welbewust nog eens ^"ieuwd. Thans iaat prof. Oud we- n; dat de V.V.D. niet meer met de b'aiisten wil samenwerken. Liberalen onduidelijk h-P.bof.Romme trachtte de duidelijk- kió die de liberale leider voor de -bzers wil scheppen te ontdekken. l «ar hij kon daar niet in slagen. De ?.eZers weten alleen nog maar waar \V pr°f" °ud "iét aan toe zijn. wftt h^i wél wil, weten wij geenszins. J»anr eer alle partijen Ouds voorbeeld uden volgen, aldus prof. Romme. dan .u de onzekerheid alleen maar groter jj.bdenDe socialisten zouden met hun Ht ij genoot De Kadt kunnen zeggen: v^ker niet met de K.V.P.", de A.R. S, het wachtwoord kunnen lanceren: O 'et met de liberalen", de C.H., zo- t|s in 1956: „Niet met de rechtse par- fb". Het enige zekere zou dan zijn C het land onbestuurbaar zou wor- s,". Prof. Romme vroeg de kiezers (Cn dit doorzichtige en onwaardige ge- een eind te maken. 1p '1 trok zelfs in twijfel dat de libera- toi, tspraak het gevoelen van de V.V.D. L: vertolken. Prof. Oud motiveert Ijk. niet de bewering, dat er tussen ,'c-nka!en en socialisten onvoldoende Vf!Jbeid zou zijn, maar de liberale me- Schouwenaar heeft onlangs in V?, biterview gezegd, dat er tussen W'U. en p.v.d.A. slechts nuance- k^bhillen zijn. De verschillen tussen Vppbblen en rechts zouden volgens haar ton .^boter zijn. Prof. Romme trok de bclusie, dat dan een samengaan van W V-V.D. met deze rechtse partijen 6pifens wel zeer onvoldoende eenheid eel onmogelijk moet worden geacht. vA's positieve winst van de uitspraak tpb prof. Oud ziet prof. Romme ech- behalve dat de kansen op een hpfts kabinet gunstiger zijn, ook dat *iin na 12 maart wei niet mogelijk zal een kabinet met een vrijzinnige erderheid tot stand te brengen. UjA0 liberalen hebben met nog andere sPraken prof. Romme waakzaam ge- T\/r« Dnnluno-c cra. akt. biilal dat de liberale leer uitmunt door hp'bneid en wijsheid. Daarnaast po- i..rbe hii de enormiteit, dat wie tot m-, -- hij de enormiteit,--- tp heeft de mensen van binnen uit banderenniet aan de politiek doet, tp.bs prof. Romme. Deze stelde daar- (i^fbover de functie van de politiek blo^ katholieke begrippen. De mensen k>p, - Ük maken om beter naar Gods 1 te leven. De kinderbijslag Kil herinnerde in dit verband ook "«b de oppositie die de liberalen nog ®eds voeren tegen de kinderbijslag, v aarvan zij zeggen dat deze eigen bbantwoordelijkheid van de mens jset tot zijn recht zou doen komen, t 6 katholieke lijsttrekker stelde daar tegenover dat tallozen alleen hun hu- b'hk nog in vrijheid kunnen beleven of! opvoeding van hun kinderen jP zich kunnen nemen, wanneer hun jbet deze kinderbijslag de helpende „«hd wordt geboden. Dit is een van k?. Punten, die de hoogste prioriteit Vb i^-e K-V.P. heeft, zoals ook uit het J^kiezingsmanifest blijkt, dat bin- ®bkort zal worden verspreid. S&J bestuur van het oud-strijders le- IeZona 6 's-Gravenhage heeft een brief de -p, len aan de fractievoorzitters in V-v a ,eede Kamer van de K.V.P., de de V.V.D., de C.H.U. en de d biisstB waarin de argumenten die de »,e a.»- van binnenlandse zaken over der -5t| aan^atpllcht erkent, betoogt, oOh ,S nwAAn lilt w cii:""Uzing van oud-Indiëstrijders tfden ïstplicht in de B.B. aanvoerde, p, Het h bestreden. N astuur, dat de noodzaak van aa.n P'icbt erkent, betoogt, dat dj .wezen groep bestaat uit men- n Uin® in hun jeugd onder Duitse be- Opger2 leefden. Na ae oorlog werden zij aar h Pen voor militaire dienst en §eZondB voormalige Nederlands Indië 2erlariH i waar zij jarenlang het va- ?e tron dunden. Na hun terugkeer uit ielkeriB moesten zij nog enkele jaren herhai1v,Se<iurende vier of vijf weken op het 0,]r, Ssoefening. Het bestuur van Je metTVStriiders-legioen meent, dat de- ben frp j?11 het koninkrijk voldoende heb- Bij zijn uiteenzetting van het doel van de verkiezingen machtsvorming, om de rechtmatige belangen van het ka tholieke volk zoveel nodig te verdedi gen herinn°rde hii ter illustratie van deze noodzaak aan het standpunt dat de katholieke socialist mr. Van Lier de vorige week nog in de Tweede Ka mer heeft ingenomen ten aanzien van de katholieke bureaus voor beroepskeu ze. De socialist kon deze niet tegen houden. maar zonder K.V.P. zou hij dat wel hebben gedaan De scherpste uitdaging Prof. Romme vond echter dat de scherpste uitdaging waarvoor de katho lieken bij deze verkiezingen staan, het feit is dat de socialistische heer Wil- lems in het katholieke zuiden lijsttrek ker van de P.v.d.A. is geworden. Hij vroeg de kiezers, ook die in het noor den, om de schade die niet alleen de katholieken maar aan het gehele land zou worden berokkend, in te zien en zich als één man tegen een socialis tische overwinning te verzetten. De nieuw gestelde kandidaat, mr. T. Brouwer, heeft in dezelfde vergadering een uiteenzetting gegeven van de be langen van de landbouw voor onze ge hele economie en tevens de gevaren die de boerenstand bedreigen wanneer de socialisten met hun collectivistisch streven hun zin zouden krijgen. Hij acht bij de K.V.P. de belangen van de ka tholieke boeren en tuinders veilig. Advertentie 14 augustus van het vorig jaar is de Lockheed „Super Constellation" van de K.L.M., de PH-LKM Hugo de Groot tussen Shannon en Gander verongelukt, waarbij de 91 passagiers van diverse nationaliteiten, die zich aan boord be vonden, alsmede de acht leden van de bemanning om het leven kwamen. En kele dagen na de ramp hebben vissers vaartuigen de stoffelijke overschotten van 34 inzittenden naar het Ierse stad je Galway gebracht. Op de begraaf plaats van Galway zijn 22 slachtoffers ter aarde besteld. De stoffelijke over schotten van 12 inzittenden konden on middellijk worden geïdentifcieerd. De negen maanden oude baby Berna- dette de Koek van Leeuwes werd even eens in Galway begraven. De andere elf geïdentificeerde slachtoffers werden in overleg met de nabestaanden elders ter aarde besteld. Naar het A.N.P. van de officier van justitie te Den Haag, mr. J. C. Maris, verneemt zijn thans ook de stoffelijke overschotten van de volgende inzitten den geïdentificeerd: mej. H. W. Hamel, 32 jaar, stewardess van de Hugo de Groot; mevr. R. Rahamin, 53 jaar, Is raël; mevr. R. L. Stinebaugh, 42 jaar, Ver. Staten: mevr. I. F. Leeds, 43 jaar, Ver. Staten; mevr. F. Hawryszko ,71 jaar, Polen; mevr. E. Cuvelier, 65 jaar, Ver. Staten; mevr. S. Gerzkowitch, 51 jaar, Engeland; mevr. C. Peters, 56 jaar, Ver. Staten; J. D. Bowan, 61 jaar, Ver. Staten; C. Schipper, 86 jaar, Duitsland; M. P. Samperi, 34 jaar, Ver. Staten en Th. Roach, 64 jaar, Ver. Staten. In totaal zijn dus 24 slachtoffers ge ïdentificeerd. Het onderzoek heeft ge ruime tijd gevorderd, aangezien diverse gegevens via Interpol in een groot aan tal landen moesten worden opgevraagd. Het onderzoek inzake de tien slachtof fers, die tot nu toe nog niet werden ge ïdentificeerd, wordt voortgezet. Het in brand raken van een pan met vet, die de bewoners op de kachel lieten staan toen zij uitgingen, heeft maandag brand doen ontstaan in de arbeiders woning van de heer A. Vissia te Ees trum. Het huis is geheel vernield. Bu ren wisten uit de schuur een aantal biggen, een motorfiets en twee rijwielen te redden. In Delden hebben artsen de laatste weken vier gevallen van difterie gecon stateerd. Aangezien van deze vier pa tiënten er twee (kinderen) zijn overleden, heeft het gemeentebestuur besloten op korte termijn de gehele bevolking te laten inenten. Na vijftig en bij perioden dramatisch bewogen regeringsjaren deed Koningin Wilheimina afstand van de troon om zich als Prinses Wilheimina terug te trekker uit het openbare leven en be vrijd van de te zwaar geworden last van het koningschap en de staatszaken geheel zichzelf te kunnen zijn. Geduren de de vrijwillige afzondering, waarin zij haar levensavond doorbrengt, heeft zij een terugblik geworpen op al wat zij doorleefd en ondervonden heeft en daar in Gods leiding herkend. Van deze lei ding te getuigen is het doel van het boek, dat zij schreef en dat thans onder de titel „Eenzaam maar niet alleen" bij de uitgeverij W. ten Have n.v. te Am sterdam is verschenen. „Men verwachte niet, dat dit ge schrift een politiek of historisch relaas of een autobiografie zal bieden. Deze bewegen zich op een ander plan dan waarop hetgeen hier volgen zal zich vol trokken heeftWat' hier aan de orde is, is het door God geleid zijn van ons volk, in verleden, heden en toe komst. Inzoverre ik daarin tijdens mijn regering betrokken was, wil ik in dit boek Zijn bestel over mijn leven trach ten te beschrijven. In die Leiding lag in zijn diepste grond de band tussen ons volk en mij". Aldus verklaart de ko ninklijke schrijfster in de inleiding. Van daar dan ook dat zij haar werk op de eerste plaats opdraagt aan Willem de Zwijger, de Vader des Vaderlands, „om wat hij deed als dienaar van God en land", en vervolgens aan haar dochter Koningin Juliana. Ook Prinses Wilheimina heeft onder alle omstandigheden met een steeds Het koninklijk gezin met Koningin Emma. Met enige weemoed denk ik in dagen als deze terug aan de ettelijke carnavals die ik vroeger te juister plaatse, in het zuiden dus, heb gevierd. Ik herinner mij nog levendig die As woensdag-morgen, dat ik mijzelf ietwat afwezig op het Roermondse Munster plein aantrof, berooid van alles; zelfs van mijn overjas. Had ik dan zó doortastend gebrast' Neen, ik had mij gewoon laten gaan. Ik had mij laten drijven op de vleuge len van de alom om zich heen grij pende vreugde. Toen, op die morgen, heb ik pas goed beseft, hoe gebonden wij mensen zijn als wij de opperste „vrijheid" bereikt wanen. Ik stond machteloos op straat, doordrenkt van de waarheid dat elke menselijke vrijheid de kiem van de slavernij in zich draagt. Het meest waardevolle van de roes, lieve mensen, is het ontwaken. Prins Bernhard is maandag uit Chili, waar hij de afgelopen week heeft ver toefd, in Argentinië aangekomen. Volgens het programma van zijn Zuid- amerikaanse reis zal de prins ongeveer een week in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires verblijven. Kapitein Frans Bodderij zit weer bij moeder de vrouw in Rotterdam, en zjjn schip, de Prins Frederik Hendrik van de Oranjelijn, ligt bij een repara- tiewerf om met een nieuw verfje te worden bestreken. Hij is zes weken la ter thuis gekomen dan hij en zijn 35 bemanningsleden hadden verwacht en heeft in die tijd kunnen kennismaken met een Canadese winter, zoals er sinds 1890 geen meer was geregis treerd. Het vroor dertig graden en de St.-Laurens groeide dicht met een ijs laag die in enkele dagen een dikte van dertig voet bereikte en de Prins Frederik Hendrik van alle kanten in snoerde in een ondoordringbaar cor don. Zelfs de stoere 10.000 paarde- krachten bundelende Canadese ijsbre- kers moesten het tegen het ijzige re gime van Koning Winter afleggen; er was geen doorkomen aan ditmaal, men had eenvoudig af te wachten tot de thermometer iets opliep. Met nog twaalf andere schepen was de Prins Frederik Hendrik als enig Nederlands schip het slachtoffer van deze onver wacht toeslaande koudegolf. Kapitein Bodderij had gehoopt begin december Montreal te kunnen verlaten, maar een opeenhoping van schepen had tot gevolg, dat zijn schip een week op los sing moest wachten. Juist die week zette de hevige winl.r in die de Prins Frederik Hendrik tot ruim een maand werkloosheid zou doemen. Het was voor de bemanning uiter aard een tegenvaller, en ook enkele passagiers zagen hun plannen in de war gestuurd. De laatsten kozen na een paar dagen andere vervoermidde len, en de eersten trachtten zich zo ver hun geldmiddelen het toelieten aan de wal te amuseren. Het Nederlandse schip lag gelukkig vlak bij de stad. op vijf minuten afstand van de zeemans tehuizen. Deze nuttige instituten, die normaal 's winters niet geopend zijn, zetten hun deuren gastvrij open voor de ongeveer 500 zeelieden die zich zo plotseling van het ruime sop zagen af gesneden. Intussen deden vier Cana dese ijsbrekers hun uiterste best aan de gedwongen overwintering van der tien machteloze zeeschepen een einde te maken. Voortdurende mist, sneeuw stormen en de aanhoudende vorst leg den hun operaties evenwel lam. Tot overmaat van ramp begon het $s nog onrustbarend te kruien, maar hiervan liep geen der schepen schade op. Ein delijk, na vijf weken, slaagden de Ca nadezen er in een vaargeul in de Lau- rensrivier vrij te maken. 13 januari was de Prins Frederik Hendrik be vrijd en de volgende dag kon de reis worden voortgezet naar Quebec. Het is kapitein Bodderij achteraf nóg mee gevallen. Hij had zich er al op gepre pareerd de gehele winter in Montreal te moeten doorbrengen, maar het ein de van het verblijf kwan- even on-er- wacht als het begin. Het was voor hem de eerste maal dat hij op een dergelijke manier kennis maakte met de nukken van de Canadese winter. De scheepvaart op de St.-Laurens ligt, iis en weder dienende, nu enkele maan den stil. Toen de Prins Frederik Hendrik de Nieuwe Waterweg binnenkwam, hing er een dichte mist. Maar het radar- Kapitein Bodderij, zes weken in het ijs. systeem draaide op volle toeren en ka pitein Bodderij vond, geleid door deze Nederlandse mistbreker, een' veilige vaargeul naar Rotterdam. Hij heeft er varen, dat in Canada het ijs niet "gauw gebroken is, maar dat in Nederland de scheepvaart zelfs onder uitzichtloze omstandigheden doorgang vindt! Wilheimina als jong meisje klederdracht- in Friese groeiend zelfbewustzijn en een steeds vastere doelgerichtheid en een steeds leniger aanpassingsvermogen aan de veranderde omstandigheden en eisen des tijds vóér alles de dienaresse van God en land willen zijn. Daarvan getuigt haar boek op zeer vele bladzij den. In een volkomen ongekunstelde verteltrant zonder enige literaire pre tentie heeft zij .gestreefd naar een zo objectief mogelijk beeld, dat vóór alles levens- en waarheidsgetrouw moest zjjn. Niettemin draagt het onvermijde lijk zowel in de zeer huiselijke details als in de grote lijn het onmiskenbare stempel van haar persoonlijkheid. Een persoonlijkheid, die zich in de bijna Vic toriaanse kalmte van haar beschermde en vrij geïsoleerde jeugd met een ver eerde vader op leeftijd en een bewonde renswaardige, liefdevolle en wijze moe der, en meer nog als vorstin in het of ficiële en streng protocollaire hofleven, zoals zij zelf zegt, soms „in een kooi heeft gevoeld". Een persoonlijkheid, die zich reeds vroegtijdig bewust werd van de hoogst verantwoordelijke taak, die haar een maal op de schouders zou worden ge legd. Maar die ook volop kon genieten van de kleine kinderlijke genoegens, die haar deel werden. Een persoonlijkheid tenslotte, die tegen de rationalistische tijdgeest van sommige leraren in zelf standig, zij het ook uiteraard beïnvloed door het innige contact met haar moe der, zeer bewust haar geloof in God vasthield en na veel innerlijke strijd en ervaring cultiveerde tot een diep over tuigd, niet kerkelijk gedetermineerd christendom, waarbij de geschriften van de Sadhu Soendar Singh van grote invloed zijn geweest. Naast veel wat ouderen van ons zich zullen herinneren, vertelt dit boek ook van minder bekende iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|ii|i|i||||i||i>i>||"i",l"i||iii'i|i||||i,i|||i Copyright „Ik heb 't vandaag zó druk gehad op kantoor.. IIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIilllllllllllllllllllllllHl zaken, zoals bijvoorbeeld van de won derbaarlijke godsdienstige evolutie, die zich in Prins Hendrik heeft voltrok ken. Het gaat ook om begrijpelijke redenen aan niet geheel onbelangrijke politieke kwesties, die nog actualiteit bezitten, stilzwijgend voorbij. Een enkele maal licht een droge hu mor op, zoals, wanneer zij verhaalt, hoe zij met Juliana na het auto-ongeluk van Prins Bernhard in het Burgerzieken huis te Amsterdam een slaapkamer en een zitkamertje kreeg, „dat weldra vol stroomde met bewijzen van medeleven, zo vol dat wij er haast niet meer bij konden". „Hier moest ook nog een re- geringstaak verricht worden," merkt zij op. De grootste belangstelling zal wel uit gaan naar de meest bewogen levens perioden van de eerste en de tweede wereldoorlog. Niet alleen omdat deze perioden heftige stroomversnellingen in ons nationale leven hebben betekend, maar ook omdat Koningin Wilheimina juist onder de moeilijkste jaren en zwaarste beproevingen het meest spec taculair als een bewondering en respect afdwingende persoonlijkheid met een „ijzeren zelfbeheersing" en een mense lijk gevoelig op God vertrouwend hart vol liefde en offervaardigheid voor land en volk naar voren is getreden. Wij twijfelen er niet aan, dat talloze lezers dit geschrift van Prinses Wilhei mina, die gedurende de eerste helft van deze eeuw het constitutionele koning schap in groot verantwoordelijkheidsbe sef en grote plichtsgetrouwheid een per soonlijke inhoud wist te geven, ter hand zullen nemen. De uitgave is keurig ver zorgd en van tal van illustraties voor zien. Onder deze laatste vindt men ver schillende reproducties van door haar getekende en geschilderde landschappen, die een uiting zijn van haar grote liefde voor de natuur als Schepping Gods. Op merkelijk is. dat daarin nergens een figuur van mens of dier voorkomt. H. v. M. Krachtens K.B. zullen de verzeker den der algemene ziekenfondsen bjj ge bleken noodzaak van opneming in een ziekenhuis mede kunnen kiezen uit een der academische ziekenhuizen, ook al woont de verzekerde niet in de plaats waar dit ziekenhuis is gevestigd, of in de naaste omgeving daarvan. De aanleiding tot deze verruiming van ziekenhuiskeuze is gelegen in de toe nemende behoefte der academische zie kenhuizen aan meer patiënten met be trekkelijk eenvoudige ziekteverschijnse len in het belang van het onderwijs. De ontwikkeling van het ziekenfonds wezen heeft er namelijk toe geleid, dat bij de academische ziekenhuizen in steeds sterkere mate het accent kwam te liggen op de zeer moeilijke gevallen. Krachtens de voorheen geldende bepa lingen konden verzekerden ongeacht hun woonplaats slechts voor dergelijke spe ciale gevallen voor fondsrekening in een academisch ziekenhuis worden op genomen. Thans is dit dus ook mogelijk gewor den voor eenvoudige gevallen. Het aca demisch ziekenhuis is evenwel in een dergelijk geval gehouden de hogere ver- voers-en reiskosten, die van bedoelde keuze het gevolg z;jn, aan het algemeen ziekenfonds te restitueren. Bij beschikking van de minister van sociale zaken en volksgezondheid zjjn de ziekenhuizen aangewezen, die als aca demisch ziekenhuis "elden. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Wij lichten uit het boek van Prinses WiJhelmina „Eenzaam maar niet al leen" de volgende voor het karakter van haar persoonlijkheid kenmerken de citaten; Slappe tijd „Ik was jong in een slappe tijd, een tijd zó slap, dat de tegenwoordige mens zich deze gewoonweg niet in kan denken. Het gehele leven was een rimpelloze vijver en alles wat van ons verwacht werd, was er voor te zor gen, dat deze rimpelloos bleef. Ons werd geen enkele gelegenheid gebo den om flink en moedig te zijn en we zagen ook geen voorbeelden daar van, die tot navolging noodden." In de generaal van Heutz, de paci ficator van Atjeh, en zijn mannen zag zij echter haar idealen van moed en heldhaftigheid en daadkracht be lichaamd. Verterend vuur „Mijn liefde voor het vaderland was als een verterend vuur, en dat niet alleen in mij, zij leefde zich uit in felheid óm mij. Zij wist zich al leen gebonden aan bezadigdheid, rede en verstand, waar de hoogste belan gen van land en volk dit eisten. Ieder die deze dreigde te benadelen, beschouwde ik als mijn grootste vij and. Mijn denken en 'mijn gehele leven werden door de waakzaamheid voor deze belangen beheerst." Over haar vertrek in 1940 schrijft zij: naar Engeland Verplicht de smaad aan te durven „Wij waren nu in volle zee, terug konden wij niet. Na raadpleging van hen, die daarvoor in aanmerking kwamen een miniatuur krijgsraad in zwemvesten besloot ik naar Enaeland over te steken. Dit liet de instructie van de commandant van de jager wèl toe. In Engeland hoopte ik weer contact met Nederland te krij gen en dadr kon ik dan beoordelen, wanneer ik naar het vaderland kon terugkeren en naar welke plaats. Bovendien zou ik nu nóg een poging kunnen doen meer militaire bijsta na te krijgen. Ik was me natuurlijk ten volle be wust van de verbijsterende indruk, die dit vertrek thuis zou maken, maar waar het landsbelang dit meebracht, zag ik mij verplicht de smaad aan te durven van de schijn van gevlucht te zijn. Had de guerilla tegen de valscherm troepen mij niet van de aanvang af alle verbinding met het strijaenae le ger afgesneden, zo had ik mij naar de strijdenden aan de Greboe kunnen begeven om het lot van de krijgsman te delen en, zoals Willem III het wit- drukte: als de laatste man te vallen in de laatste loopgraaf. Ik wist dus, dat ook dat mij niet beschoren was." De ontgoocheling van 1946 „Een parlementair kabinet trad op. Ojschoon de partijen voor het meren deel gestreefd heoben naar heroriën tatie, is niet tot stand gekomen wat velen gehoopt en verwacht hadden. Het lichame'.ijk verzwakte en uitge putte volk greep bij voorkeur naar net oude, welbekende. De plannen voor het nieuwe, waar het hart tij dens de bezetting naar uitging, raak ten op de achtergrond. Zo bleef ook een grondwetsherziening, die aan de tijdens de oorlog levende wensen voldaan zou hebben, achterwege en nog zoveel meer, waarvan men in de jaren van druk gedroomd had, kwam niet tot stand." Na de abdicatie „Toen ik in Amsterdam in de auto stapte gevoelde ik mij opgelucht zoals noo.t te vorenvoorbij was de span ning van de laatste maanden, die groot was geweest, bovenal omdat ik er voor verantwoordelijk was dat alles goed zou verlopen, ji vermoeid heid zou ik pas later voelen. Deze vergde maanden eer zij overwonnen was. Ik vluchtte in het penseel". Een rechtbank te Warschau heeft gisteren pater Marian Pirozynski C.S.S.R. wegens overtreding van de Poolse voorschriften voor de pers ver oordeeld tot twee jaar gevangenisstraf en tot een boete van 4.700 zloty. Hij was ervan beschuldigd godsdienstige geschriften illegaal te hebben ge publiceerd, papier op de zwarte markt te hebben gekocht, staatsfunctiona- rissen te hebben omgekocht en de deviezenbepalingen te hebben overtreden. Samen met pater Pirozynski zijn nog tien mensen veroordeeld. Zij hebben gevangenisstraffen gekregen, variërend van drie maanden tot 2 y2 jaar. Dit melden Reuter en U.P.I. Te Kopenhagen is gisteren het proces begonnen tegen de 63-jarige Einar Blen- chinberg, die als Deens handelsattaché te Bonn NATO-geheimen aan een niet bij name genoemde mogendheid zou hebben uitgeleverd. Hü werkte al veer tig jaar bij de Deense buitenlandse dienst. Zijn spionage-activiteit vond plaats in de periode juni 1957 tot mei 1958. Hij zou microfoto's hebben ge maakt van stukken betreffende een ge heim overleg te Bonn over de NATO- zeestrijdkrachten (vooral wat betreft de Oostzee) en bijzonderheden van andere NATO-bijeenkomsten, alsmede gegevens over een bezoek van de Westduitse mi nister van defensie, Strauss, aan Wash ington. Dit melden Reuter en A.F.P. Blenchinberg deelde mede, dat hij van een Poolse regeringsfunctionaris geld had geleend tot een bedrag van 3000 gul den. Hij kreeg het geld uit vriendschap en geloofde niet dat andere motieven hierachter schuilgingen. Voor de rechtbank ln Kopenhagen verklaarde hij, dat het Deense ministe rie van buitenlandse zaken hem twee keer berispt had eens voor een lening van 15.000 die hij in 1939 in Mexico aanging en een keer voor een geldtrans actie in Washington, toen hij tijdens de oorlog financiële moeilijkheden had. Toen hij in 1953 voor handelsbespre kingen in Warschau was. leende hij 450 gulden van een Poolse regeringsfunctio naris die hij kende. Als een van de oor zaken. waardoor hij in Warschau in geld nood kwam, noemde hij het feit, dat in zijn hotel slechts twee maaltijden per dag op het menu stonden. „Ik at te veel warme maaltijden", zo lichtte hij toe. Toen hij later terug was in Kopenhagen nodigde hij de Pool uit voor een lunch en tenslotte leende hij geld tot een be drag van 3000 gulden. Blenchinberg zou in Bonn 36.000 gulden belastingvrij salaris genieten, hetgeen in Denemarken neerkomt op een sala ris ter waarde van 75.000 gulden. Hij zei dat zijn privé-bezit in een benarde toestand was geraakt. Blenchinberg is bijna veertig jaar in de Deense buitenlandse dienst geweest. Hij werkte in Melbourne, Bern, War schau, Washington en Bonn. Eind vorige week wist, zoals is ge meld, de politie te Almelo, dank zij een oplettende agent, die bij het station een auto zag staan, waarvan het num mer stond vermeld op de lijst van ge stolen auto's, de hand te leggen óp de man, die veertien dagen geleden ïn Hengelo bij een juwelier voor zes en een half duizend gulden aan horloges, armbanden, ringen etc. heeft gestolen. Hij verkreeg die buit door het inslaan van een etalageraam. Inmiddels is het ook gelukt de gehele buit te achterhalen. Via de dief, afkomstig uit Almelo, kwam men bij de heler, een 34-jarige meubelmaker uit Amsterdam terecht. Het gelukte hem zaterdag in Twente aan te hou den. Hij vertelde de sieraden bij fami lie in Amsterdam t'e hebben achterge laten. Daar heeft hij de goederen in de nacht van zaterdag op zondag, terwijl de politie op enige afstand toekeek, weggehaald. Ze zjjn inmiddels aan de juwelier in Hengelo, die niet was ver zekerd, ter hand gesteld. Pater Pirozynski is redacteur van het tijdschrift „Homo Dei", dat een oplage heeft van 10.000 exemplaren en dat hoofdzakelijk verspreid wordt onder de geestelijkheid. Voor de rechtbank ver klaarde hij, dat hij alleen maar schul dig is aan het publiceren van gods dienstige geschriften, waarvoor hij van de censuur geen toestemming had ont vangen. In zijn laatste woord had hij gevraagd ook de straffen van zijn mede-beklaag den bedrijfsleiders en andere per soneelsleden van de drukkerij „Rekla- ma" te mogen dragen. Pater Piro zynski zei, dat hij de bepalingen voor de pers heeft overtreden, omdat de staat slechts toestemming geeft voor het uitgeven van ongeveer vijf procent van de godsdienstige lectuur, die per jaar in Polen nodig is. Bij het uitspre ken van zjjn vonnis zei de rechter, dat in het proces politieke factoren geen rol spelen. Tegen de stast,, gerichte artikelen van de pater zijn niet in het geding. Het zou slechts gaan om een overtreding van de geldende bepalin gen. De rechter beschreef pater Piro zynski als een intelligent man, die wel wist wat hij deed. Hij had alleen toe stemming voor het uitgeven van „Ho mo Dei", maar bracht de censuur ln de waan, dat het ministerie van cul tuur hem ook toestemming had gege ven voor de publikatie van andere bro chures en pamfletten. Zaterdag is in Amsterdam overleden jonkheer Ch. F. J. Quarles van Ufford, voorzitter van de Noord- en Zuid- hoilandse Reddingmaatsahappij. De overledene, die 73 jaar werd, was offi cier in de orde van Oranje-Nassau. Van 1929 tot 1933 was hij ver tegenwoordiger van de Stoomvaart Maatschappij Nederland te Batavia en van 1934 tot 1937 bekleedde hij die func tie voor de Koninklijke Java-China Paketlijn. In 1937 repatrieerde hij en werd in Amsterdam benoemd tot direc teur van de Java-China-Java-Lijn. Hij werd voorts commissaris van de Droog dokmaatschappij Soerabaja, de N.V. Ne derlands-Indische Steenkolenhandel, de N.V. Houtaankap Noenoekan en de N.V. Radio-Holland.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 5