WAT BEZIELT AMERIKA TOCH? Kamerlid Fens bezorgd over wapenleveringen aan Indonesië Felle kritiek op houding van de socialisten inzake Nieuw-Guinea J Minister Subandrio: INDONESIË ZAL NOOIT GEWELD GEBRUIKEN Zwitsers gehucht thans geheel ontruimd Vele schepen bij Newfoundland in moeilijkheden T. Treinbotsing bij Verviers Indonesisch hlad bepleit actie John in Engeland ongewenst ^ilde eend met J°tigen op Texel Australië maakt zich onnodig over Nieuw-Guinea bezorgd Koggeschip voor poldertoren St. Louis door hevige tornado getroffen Zeker 31 doden Gestrande Poolse houtboot op eigen kracht vlot Aardmassa niet verder verschoven Luie ambtenaren Uitzonderlijk vroeg Niets dan milde Twee kinderen door vrachtauto's gegrepen en om het leven gekomen woorden Geen geheim overleg tussen H. Stoel en Hongarije IN AMERIKA Sleepboten wachtten tevergeefs Mgr. Beltrami eind april in ons land Het weer. Woensdag 11 februari 1959 82ste JAARGANG No. 30136 „Het standpunt dat de socialisten innemen ten aanzien van de defensie van Nieiiw-Guinea, die zij maar aan vrij willigers willen overlaten, staat voor mij moreel gelijk met de moord op een ongewenst kind". Met deze ongezouten uitspraak over een van de meest brandende politieke pro blemen startte luit.-gen. b.d. Calmeyer (C.-H.) dinsdag in het debat in de Tweede Kamer over de begrotingen van oorlog en marine, alle beperkingen in verband met het hui dige noodkabinet ten spijt. Hij was evenmin als de heer Fens (K.VP.) gerust op de berichten over de leveringen van wapens aan Indonesië door Amerika. hebben Van je vriendjes moet je t maar De Indonesische minister van buitenlandse zaken, dr. Subandrio, die een bezoek aan Australië brengt, heeft op een persconferentie te Canberra verklaard, dat Indonesië nooit geweld zal gebruiken om Nederlands Nieuw-Guinea in zijn bezit te krijgen. Elk gebruik van geweld zou tot gevolg hebben dat Engeland en de V.S. zich tegen Indonesië zouden keren en het zou gemakkelijk het begin van een volledige oorlog kunnen zijn, aldus de minister. MORR S êeforeijouêttijf Suède damesjasjes in kleuren Zwakke wind O BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon. Redactie 21544 Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant Beverwijk Breestraal 171, tel 4790 Bijkantoor en Red Dmulden: leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Olrectie: J. J. W Boerrlgter en Mr. W A M. van der Kallen. Hoofdredactie- Drs. H v RUN en W Severln. HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- loogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging ne 5.30 uur avonds tel. 21544. KOLONEL FENS 'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiinii De Amerikaanse kustwacht heeft he ighten ontvangen volgens welke de „Ju- i een IJslandse treiler met 31 man ®an boord, wordt vermist in de buurt •an Newfoundland. Zondagochtend is ®et laatste radiobericht van de 657 ton "hetende treiler ontvangen. Daarin sein- "e de kapitein, dat het schip in een gevaarlijke positie verkeerde door ïvvaar weer en ernstige ijsafzetting. Het Schip bevond zich toen 150 mijl ten Noordoosten van Gander op Newfound- and, aldus meldt Reuter. De ,,Juli" is de vierde treiler, die in de afgelopen dagen bij de Canadese oost kust in moeilijkheden is geraakt. Maan dag is het schip „Blue Wave" uit New foundland met 16 man aan boord ver dwenen. Zondag is de treiler „Cape Dau phin" uit Nova Scotia vergaan, doch de 13 bemanningsleden konden door een an dere treiler worden gered. Het IJsland se schip „Thorkell Mani" moest zon dag wegens zware ijsafzetting die het schip bijna deed kapseizen, de redding boten overboord zetten en laten weg drijven. Voorts verkeert een Spaans schip, de Meletia, in nood op 80 mfjl ten zuid- losten van Kaap Race op Newfoundland. De „Tinies of Indonesia", een in In donesië verschijnend onafhankelijk dag blad in de Engelse taal, heeft geopperd dat Indonesië, naar Birmaans voorbeeld, rnaatregelen neemt om de ambtenaren °P tijd op kantoor te krijgen. Het blad constateerde dat Soekarno's actie van vorig jaar, enig resultaat heeft gehad, ïoais een tijdelijke verbetering wat be- reft de opkomst van ambtenaren. „Kor- te tijd heerste in de ministeries en re geringskantoren een sfeer van activiteit en de beambten ongeacht of zij een flag werk uitvoerden zaten achter bun bureau. Maar helaas, zoals zo veel dingen in Indonesië, bleef deze frisse blind niet waaien, en keerde de orde bialaise terug, hoewel het wat beter fmg in de buitengewesten, waar het leBer de luilakken achter de broek zat", dldus de „Times of Indonesia". „Onze Roede buur, Birma, werd tot voor kort doplaagd door de zelfde ziekte, maar Sedert generaa1 Ne-Win de teugels der TeBering in handen heeft genomen, gaat het er veel vlotter. Het trucje was dat onmiddellijk ontslag wordt gegeven aan fmbtenaren die te laat komen. Het kan {ndonesië geen kwaad doen als het zich hieraan spiegelt. Als het Birmese leger de ambtenaren er toe kan brengen zich aan de werktijden te storen, kunnen hze eigen strijdkrachten dan niet het jeHde doen?", vraagt de „Times of lndonesia" zich af. Dr. otto John, het voormalige hoofd an de Westduitse inlichtingendienst, is justeren te Dover de toegang tot Enge- snh ontzegd. De Engelse overheid be- houwt John als ongewenst vreemde- jh§- Hij moest aan boord van het schip hjven. waarmee hij de heenreis had gehaakt en is met hetzelfde schip uit Jnke^and vertrokken. Eind 1956 was °hn in West-Duitsland tot gevangenis- irm veroordeeld wegens het geven van ihfehtingen aan de Oostduitsers en rne- VeAerking aau hun Propaganda. John ®rklaarde tegenover de verslaggever in r een Dondens ochtendblad, dat hij Londen zijn vrouw wilde bezoeken, j bezoek zou overigens van zeer korte einir zi-'n geweest, omdat hij tegen het ?ii van de week in Hamburg wilde Joh' V?1gens Reuter zou de vrouw van kiin ni-et meer in Engeland wonen. Bij tol, Vri.)lating zou ze naar Duitsland zijn ruggekeerd. (Van onze parlementaire redacteur) De katholieke woordvoerder vroeg zich af, wat Amerika bezielt met dit soort politiek. Dat men geen zware wapens aan Indonesië levert, maar wel voldoende om twintig Indonesische legerbataljons in totaal 14.000 man uit te rusten en bovendien nog patrouillevaartuigen, is voor hep al reden genoeg te veronderstellen dat »dit soort goede gaven" voor de Nederlandse regering consequenties meebrengt met het oog op de ver dediging van Nieuw-Gulnea. Dat de leveringen geen zware wapens om vatten deed aan de bezorgdheid van de heer Fens niets af. Die zal Soe- karno wel bij zijn Russische vrienden weten te vinden. Zijn conclusie was, dat de morele verplichtingen van de Ver. Stater door deze leveringen zeer zwaar zijn geworden. Hij wilde van minister Staf weten of de Ver enigde Staten hun belofte aan ons nog onverkort handhaven en of de Nederlandse regering tevoren op de hoogte is gesteld van het besluit. Voorts moet minister Staf nog bekend maken welke stappen dan zijn ondernomen om een en ander te voorkomen. n Wilri alenburs op Texel is dinsdag rfbien j?.,eend met vijf jongen waarge- oeze Jn Is uitzonderlijk vroeg, omdat eind fei? s normaal nooit eerder dan gen in, 'ari gaan broeden en 26 da- 2ien rie de eieren open gaan. Ge sloten jUWef.rsomstandigheden alle dat wilH dlchtgevroren en het feit, dieren h matten en andere roofzuchtige vrL .en nadht °P Pad zijn is het terecht of er iets van dit kwintet zal cnt komen. Ook het probleem van de diensttijd hield de eerste sprekers bij deze begro ting volop bezig. De heer Calmeyer herinnerde de socialisten aan wat hun partijgenoot Patpn bij het debat over buitenlandse zaken onlangs heeft ver klaard, toen de Kamer zinspeelde op de ontwakende neiging tot anti-militaris- me bij de socialisten; „Het grootste deel van de fractie van de P.v.d.A. aanvaardt de consequenties van het NATO-beleid," was toen het antwoord. Waar blijft u nu met uw po gingen om de diensttijd terug te bren gen tot het gemiddelde van de NATO- landen? aldus de heer Calmeyer. Hij vond dat gemiddelde misleidend. Het gaat ons om een doeltreffende beveili ging. Nederland heeft bovendien te ma ken met verplichtingen die anders zijn, mede door de verdediging van overzee se rijksdelen. Datzelfde geldt ook voor de enorme bedragen, die wij moeten opbrengen voor onze defensie: 1,6 miljard of 5 pet. van ons nationaal inkomen. Maar daar staat tegenover, dat het Neder landse volk de laatste jaren wel mil jarden heeft geconsumeerd aan rook artikelen, snoep en ijs. De heer Cal meyer had uitgerekend dat dit tot f 2,6 miljard is opgelopen, hetgeen 7,8 pet. van ons nationaal inkomen is. „In een tijd waarin het voortbestaan van ons volk op het spel staat is 5 pet. voor de defensie niet te veel gevraagd," was zijn mening. Hij vroeg minister Staf eens een over zicht te geven van wat hij in de laatste acht jaar van zijn ministerieel bewind aan ervaringen heeft opgedaan met de grote problemen waar de defensie van ons land voor staat. De minister werd levens verzocht duidelijk te maken of de vereiste in vesteringen passen in ons defensie-pla fond. Volgens de heer Calmeyer stelt het op peil houden van ons apparaat vooral door de snelle ontwikkeling van de techniek thans zulke hoge eisen, dat hij wil weten of met een bedrag van f 300 miljoen van de 1,6 miljard die investeringen nog zijn op te brengen. De heer Fens was zeer geïnteres seerd in de berichten over de Euro pese produktie van „Hawk"-pro- jektielen. Wordt ons oegrotingspla- fond niet met de aanschaffing daar van doorbroken en wordt die zaak in NATO-verband geregeld? Hij liet duidelijk van zijn ongenoegen blijken over de wijze waarop de begroting van oorlog in de afgelopen jaren ondoor zichtig is gemaakt met de beruchte „overloop-posten" en voegde ir. Staf toe dat, nu hij niet meer als minister van oorlog zal terugkeren, de Kamer voor minder ingewikkelde financiële puzzles zal komen te staan. Het par lement zal zich na de verkiezingen dienen te beraden over de vraag, of de defensieplannen wel kunnen worden gecontinueerd. Met alle respect voor het aanbod van Amerika om de Karei Doorman en de beide kruisers te moderniseren, is de heer Fens tegen een soort koppelverkoop die wij tegen heug en meug zouden moeten aanvaarden. Hij had een ver moeden dat de Neptune-vliegtuigen op de koop toe moeten worden genomen. Over de verplichtingen van oud-In- diëstrijders om bij de noodwachtdienst een nieuwe mobilisatiebestemming te aanvaarden sprak mr. Roosjen (A.R.) in weinig vleiende bewoordingen. Hij eiste dat er meer rekening zal wor den gehouden met de omstandigheden van deze dienstplichtigen. Moeten ve len van hen, die in Indonesië als vrij williger hebben gediend, nu voor hun vrijwilligheid worden afgestraft? Hij vond ook dat Nederland bezig is de vrijwilligheidsgedachte uit te roeien, nu men de aanwerving van leden van de Nationale Reserve geheel nalaat. De heer Fens was zeer geïnteresseerd in de geruchten, dat de Amerikaanse minister Dulles hier in Europa zou heb ben gesproken over de idee van een geneutraliseerde zone. Hij stelde dit ge lijk met een verkapt Rapacki-plan, waarvan Nederland, nog afgezien van de onbruikbaarheid voor geheel ons we relddeel, nog in het bijzonder moet vre zen, dat ons land dan op genade en onge nade wordt overgeleverd aan de eerste de beste aanvaller. Wij komen geheel open te liggen, aldus de heer Fens. Vandaag zou het debat worden voort gezet. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiiimiiiimiii Dinsdagmiddag geschiedde te Zuid broek aan de Heiligelaan een verkeers ongeluk waarbij het vierjarige jongetje Jan Kraan, wonende aldaar, werd ge dood. Het ventje begaf zich uit een sloot, waar hij op het ijs had gespeeld, zonder op te letten op de rijweg. Hij botste tegen het achterwiel van een juist passerende vrachtauto en smakte tegen de grond. Hij liep een ernstige schedelbasisfractuur op en was vrijwel op slag dood. Op de Berensteinlaan te Den Haag I is dinsdagmiddag een verkeersongeluk I gebeurd, dat het leven heeft gekost aan I de vierjarige Marianne Toonstra. Bij het eindpunt van lijn 15 liep het meisje tussen twee geparkeerde autobussen door plotseling de straat op. Het kind werd gegrepen door een vrachtauto. Ernstig gewond werd het meisje over gebracht naar het ziekenhuis aan de Zuidwal, waar het in de loop van de avond aan de verwondingen is over leden. Even buiten het station van Verviers zijn twee treinen op elkaar gelopen. Drie personen werden op slag gedood. Tientallen gewonden moesten in ziekenhuizen worden opgenomen. De ene trein reed in de richting Luik, de andere kwam uit Spa. Volgens de Belgische Spoorwegen zou de trein uit Spa door een stopsein zijn gereden. De opruimingswerkzaamheden zullen dagen m beslag nemen. Subandrio, die vandaag besprekingen zal voeren met de Australische minis ter van buitenlandse zaken, Richard Ca sey, en andere vooraanstaande perso nen, zei dat de voornaamste reden voor zijn bezoek is te ontdekken waarom Aus tralië de Indonesische aanspraken op Ne derlands Nieuw-Guinea vreest. Hij wens te aan te tonen dat „onze vastbesloten heid om geweld te gebruiken voor bin nenlandse veiligheid en ter onderdruk king van 't communisme en andere tegen de staat gerichte activiteit, geen plan betekent om de gebieden van Nieuw- Guinea aan te vallen". Indonesië zou door een oorlog als gevolg van het gebruik van geweld tegen Nederlands Nieuw-Guinea ver der dan ooit van het doel (overdracht van Nederlands Nieuw-Guinea aan In donesië) verwijderd zijn. De gehele Indonesische onafhankelijkheid zou dan in gevaar zijn. „Om deze koele en berekende reden zouden wij nooit geweld willen gebruiken", aldus Su bandrio. Hij verklaarde dat vertaalfouten vaak verantwoordelijk zijn voor een verkeerd begrip van de Indonesische houding te genover Nederlands Nieuw-Guinea. In verscheidene gevallen was het woord „strijd" als „geweld" vertaald, waardoor de indruk was gewekt dat de Indonesische regering een aanval op Ne derlands Nieuw-Guinea overwoog. De minister verklaarde voorts, dat In donesië concrete plannen voor een snel le ontwikkeling van Nederlands Nieuw- Guinea heeft voor het geval dat de Ne derlanders het gebied aan Indonesië zouden overdragen. De ontwikkeling van Nederlands Nieuw Guinea zou onder In donesië sneller en beter geschieden dan onder welk ander land ook, zo be toogde hjj. De bevolking zou met dezelf de snelheid vooruitgaan als de rest van Indonesië, dat reeds een gevestigde lei der op het gebied van sociale en onder wijshervormingen in Zuid-Oost-Azië is, aldus de minister. In antwoord op vragen zei hij, dat westelijk Nieuw-Guinea onder Indone sië een grotere mate van autonomie zou hebben, overeenkomstig die van Indo- nesië's buitenprovincies. Indonesië zal zijn aanspraken op westelijk Nieuw-Gui nea nooit opgeven en niet instemmen met een vorm van beheerschap over het gebied door de V.N., zo verklaarde hij tenslotte. De Indonesische minister, die op het vliegveld werd begroet door de Austra lische vice-premier en door Aziatische leden van het corps diplomatique, heeft tijdens zijn vliegreis naar Canberra en i ook bij tussenlandingen te Darwin en te Sydney in verklaringen aan de pers niets dan milde woorden gesproken. In Darwin zei hjj, dat er geen be wijzen bestaan, dat Nederlanders be trokken zijn geweest bij het steunen van de opstandelingen in Indonesië met geld of wapens. Te Sydney verklaarde hij, dat hij de kwestie-Nieuw-Guinea op zichzelf niet zo belangrijk acht. Dat zij op de voorgrond is gekomen, schreef de minister toe aan wantrouwen en angst. Hij zei verder, dat hij een vriendschapsverdrag tussen Indonesië en Australië zou toejuichen, maar dat zijn land afkerig is van militaire ver dragen met andere landen. Van bevoegde Vaticaanse zijde ver neemt de Romeinse correspondent van het K.N.P., dat er geen enkele grond aanwezig is voor berichten, dat de Hei lige Stoel geheime besprekingen met de Hongaarse communistische regering zou voeren over de toekomst van kar dinaal Mindszenty. Volgens deze berichten zou onder handelingen worden gevoerd teneinde een vrijgeleide voor kardinaal Mindszen ty te verkrijgen. Deze zou dan benoemd worden in een functie aan de Curie te Rome. Vele uren nadat de Amerikaanse stad St.-Louis gistermorgen in alle vroegte door een hevige tornado was getroffen, waren de reddingswerkzaamheden nog in volle gang. 's Middags waren er 19 lijken gevonden en er waren 265 ge wonden naar ziekenhuizen gebracht. Het Amerikaanse Rode Kruis meldde, dat er 31 doden waren maar het totale dodental is nog niet bekend, omdat er onder de puinhopen nog tallozen begra ven of bekneld liggen. Burgemeester Tucker van St.-Louis heeft later aan president Eisenhower verzocht de stad tot rampgebied te ver- I klaren, hetgeen intussen is geschied. 1 De ravage in de stad is zeer groot. Vele gebouwen en huizen zijn ingestort, bomen ontworteld, gas-, elektriciteits- en telefoonleidingen vernield. Hier en daar braken branden uit, die echter spoedig geblust konden worden. Blus water was er in overvloed want kort voor de tornado kwam, had het hevig geregend. De ergste wervelstorm uit de geschie denis van de stad woedde in 1896. Toen kwamen 306 mensen om het leven. De sleepboten van Wijsmuller hebben tevergeefs de wacht gehouden bij de 2.556 ton metende nieuwe Poolse hout boot Tczew, die maandagavond langs de verkeerde kant van de Noordpier voer en op de eerste zandbank voor het strand aan de grond liep. De kapitein, die eerst verklaard had een contract op Lloyds open form te aanvaarden en dit later afhankelijk stelde van de goed keuring van de directie van zijn rederij, die nergens te bereiken bleek te zijn, is er in geslaagd zijn schip op eigen kracht vlot te brengen. Dinsdagmiddag om half zes kon het schip naar dieper water varen. De kapitein heeft daarbij een hel pende hand van de natuur gekregen, 's Morgens was het hem bij hoog water niet gelukt en zijn schip leek eerder in een moeilijker positie te zijn geraakt, 's Middags kwam er echter een briesje uit het noordwesten, waardoor er wat deining kwam en de vloed ongeveer een meter hoger liep dan 's morgens. De kapitein had zelf ook zijn maatrege len getroffen. Hij had het water uit zijn ballast-tanks gepompt om het schip zo licht mogelijk te maken. Al deze fac toren tezamen hergaven dinsdagmiddag om half zes het schip zijn vrijheid. Korte tijd later kwam het schip op aanwijzingen van de radardienst bij de kustwacht tussen de pieren door naar binnen. In de Bijleggershaven werd het schip afgemeerd voor een bodem-on derzoek. Daarna werden de tanks weer volgepompt om het schip zijn ballast te hergeven, voordat het zijn reis naar de Minervahaven in Amsterdam kon voortzetten. Advertentie BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 Bij de bouw van de 65 meter hoge Pol dertoren (watertoren) in Emmeloord heeft men het hoogste punt bereikt. Op het bouwwerk is een windwijzer ge plaatst, die een koggeschip voorstelt. Het koggeschip werd in vroeger tijden op de Zuiderzee veelvuldig gebruikt. De hoogte van de windwijzer bedraagt on geveer 4 meter, de breedte 2.20 meter. Het gewicht is 250 kg en het geheel is met bladgoud overtrokken. Naar het KNP verneemt zal de nieu we internuntius in Nederland, mgr. Giuseppe Beltrami, op zijn vroegst eind april in ons land kunnen worden ver wacht. Het is zelfs nog niet bekend wanneer hij zijn huidige standplaats Beiroet i -. de Libanon zal verlaten, daar hij eerst de nog lopende zaken moet afwikkelen. Verwachting tot donderdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Overwegend droog weer met op de meeste plaatsen mist of laaghangen de bewolking. Zwakke wind. Weinig verandering in temperatuur. Zon: 8.03-17.47. Maan: 9.41-23.17. min oeersi Station Weei temp afgeJ gisterer 24 uur Stockholm geheel bew. -7 0 Oslo geheel bew. -11 0 Kopenhagen sneeuw -1 0.1 Londen motregen 3 0.1 Amsterdan motsneeuw -4 0.1 Brussel ij zei -2 0.1 Luxernhiit mist 2 0 Parijs mist 1 0 Nice onbewolkt 5 0 Berlijn geheel bew. -6 0 Prank to i half bew. -0 1 Miincher geheel bew. -7 0.5 Zünch mist -1 2 ^enève onbewolkt -1 0 Locarno half bew. -3 0 Wenen geheel bew. -6 0 Innsbruck onbewolkt -6 0 Rome licht bew. 3 0 Het Zwitserse gehucht Herbriggen, dat door een grote aardversehui ving wordt bedreigd, was gisteravond geheel verlaten. Volgens de politie van de naburige plaats Sion ban de aardmassa ieder ogenblik van de helling van de Nadelhorn naar beneden komen en het dorpje bedelven. Het is echter ook mogelijk dat pas de lenteregens de bevroren massa vol ledig in beweging zullen brengen. De gletscherpiloot Hermann Eiger heeft een verkenningsvlucht gemaakt. Hij rapporteerde volgens U.P.I., dat de aardmassa nog enigszins in bewe ging is hij had nog vallende rotsblok ken waargenomen maar dat de scheur bovenaan de massa, waar deze uit de bergwand gestoten is, niet groter is geworden. Men heeft boven aan de grondver schuiving een water, en modderpoel waargenomen, die waarschijnlijk de oorzaak van de consternatie is. Een in genieur wiens specialiteit de bouw van bergwegen en lawinemuren is, wil trachten het water uit deze poel af te voeren, om zodoende het gevaar van verdere verschuivingen tegen te gaan. Tegen de middag, als de tempera tuur het hoogst is, heerst er telkens spanning onder de mensen die naar het dorp en de aardverschuiving erboven kijken Ais de temperatuur oploopt, is het gevaar, dat de massa uiteenvalt en zich als een lawine in het dal stort het grootst. Wachtposten met jachthoorns houden de gehele dag de wacht over het enkel spoortje dat het wintersportcentrum Zermatt door de bedreigde vallei met de buitenwereld verbindt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 1