Nederlandse logger door
Duitse treiler overvaren
Nieuwe methode ter bestrijding
van leucemie
M.LR. vraagt minister om
indirecte maatregelen
Prof. OUD over de houding
van de Y.V.D. ten opzichte
van de brede basis
Er zijn eiwitten en eiwitten
D
Bij de buren
Schipper voor de Raad voor de
Scheepvaart
Nieuwe order
van de K.L.M.
bij Douglas?
Eerste resultaten hoopvolmaar defi
nitief oordeel eerst later mogelijk
De „harde frank" op komst
Werkgelegenheid en sociale positie
van mijnpersoneel in gevaar
K.V.P. kritiseert
uitzendverbod
Cineast van de familie
Komende vier jaar niet met de
P.v.d.A. in zee
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1959
PAGINA 5
Rivaliteit tussen vissersschepen
Overleg verwacht met
andere Europese lucht
vaartmaatschappijen
Examens
Kustvaarder „Manta"
in nood
Bemanning redt de situatie
De crisis op de kolenmarkt
K.A.B. zendt telegram
aan ministerraad
Geldinzamelingsactie
REGENKLEDING
Europese fabrikanten
werken samen
Grote zeeschutsluis te
Vlissingen defect
Dr. Eduard van Beinum
in ziekenhuis
DAMPO
Drs. W. A. v. d. Donk
f
Bijna geen enkel voedingsmiddel is onmis
baar. De Fransman die nooit melk drinkt
kan gezond zijn en oud worden.
PRINS BERNHARD
IN BRASILIA
H.H. Wijdingen
Geen audiëntie
»Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken, dat bij deze vry ernstige aan-
aring (je onderlinge rivaliteit van de schippers der onderscheidene natio-
«aliteiten op de visgronden een belangrijke rol heeft gespeeld," zo sprak
voorzitter van de raad voor de scheepvaart te Amsterdam, mr. G. A,
Cnreuder tiidpas hpt nndpr/npk nanr /Ia nnrTaalr van iIa aanvarino' tnccan
tvvee
euder tijdens het onderzoek naar de oorzaak van de aanvaring tussen
vissersvaartuigen op de visgronden in de Ierse Zee op 5 januari j.l.
minui mi illinium ii ii ii minim hum milium in ii ii in min mi
li- f,Nederlandse motorlogger „Corne-
'Maria" Sch.135 werd toen aangeva-
pr door de Duitse treiler „Gustav
tp'rSner", waarbjj de „Cornelia Maria"
a onder ging. De 13 opvarenden
aagden erin veilig aan boord van het
tp, schip te komen. De hoofdinspec-
jUr voor de scheepvaart, de heer J.
fn achtte de ter verantwoording ge-
1ar'Pen sciliPPer van de Sch.135, de 45-
di Scheveningen, mede schul-
'S aan deze aanvaring door overtre-
'ngen van het buiten-aanvaringsregle-
Hij eiste tegen de schipper twee
eken ontzegging van diens bevoegd
en waarmee hij rekening hield met
"j°gelijke schuld aan Duitse zijde en
de zware consequentie voor de
«kipper door het verlies van diens log
ger. 6
fit het onderzoek bleek, dat de ver
garingen van de Nederlandse en de
„kitse schipper nogal uiteen liepen,
^chipper K. beriep zich er herhaalde-
Uk op, dat hij niet geweten heeft wat
?e Duitser wilde gaan doen. De „Gus-
av Borgner" had juist de netten uit-
pegooid, terwijl de Sch.135 de lijnen net
"ad ingehaald en derhalve niet viste.
...Was het niet verstandiger geweest,
gillen u uit de buurt van de vissende
s.kitser was gestoomd", vroeg de pre-
.Ik wilde op de plek blijven, waar
haring zat", antwoordde de schip-
„Maar de Duitser draaide om u heen.
kunt aan een school haring de vei
lheid van uw schip toch niet opoffe
ren?" merkte de president op. ,,U hebt
«flzonder weinig gedaan om deze aan
dring te voorkomen."
Op het fatale moment was de Duitse
geiler met volle kracht tegen de stuur
boord voorzijde van de Nederlandse mo-
jorlogger gebotst ter hoogte van de
jhast. De Duitser drong tot de helft
h het Nederlandse schip, dat een gat
«Pliep tot aan de kiel. Het water gut
ste met golven naar binnen. De meeste
opvarenden slaagden erin over te sprin
gen >aan boord van de „Gustav Borg
ia1'"- Enkelen geraakten te water en
werden met behulp van reddingsmid
delen opgepikt. Een poging, het schip
R°g op sleeptouw te nemen mislukte.
Veertig minuten na de botsing ver
dween de Sch.135 voorgoed in de gol-
De hoofdinspecteur was van mening,
«at de situatie van een bepaalde posi-
J"e aan beide zijden zo verkeerd was
geoordeeld, dat de aanvaring onver
mijdelijk was. De- Sch.135 verkeerde
echter in een positie, dat hij volgens
de voorschriften niet alleen de vissen
de schepen uit de weg had moeten
gaan, doch dat hij ook uitwijkplicht
had voor het koers kruisende andere
schip. De hoofdinspecteur zei de indruk
Je hebben, dat ook van Duitse zijde
is gedaan om deze aanvaring te
•jr-hh„?/nen' BIJ achtte de Nederlandse
rnodïS Jdedeschuldig. De heer Metz
reddingsmaatregelen aan
Doord van de Duitse treiler, alsmede
de pogingen, die zijn ondernomen om
het schip alsnog te behouden.
De raad zal later schriftelijk uit
spraak doen.
(Van onze luchtvaartredacteur)
Voor het bedrag, dat de K.L.M. zoals
vermeld voor de aankoop van een twee
de serie straalverkeersvliegtuigen zal
besteden bijna 160 miljoen gulden
zal de Nederlandse Luchtvaartmaat
schappij zes, hooguit zeven straalver
keersvliegtuigen kunnen aanschaffen,
als aanvulling op de acht reeds eerder
bestelde toestellen van het type DC-8,
die begin 1960 zullen worden afgele
verd. De K.L.M.-vIoot zal uiteindelijk
dus 14 4 15 straalverkeersvliegtuigen
tellen.
Naar wij vernemen zal de K.L.M.-
directie over de keuze van het type
vrijwel zeker contact opnemen met de
vier luchtvaartmaatschappijen Air
France, Lufthansa, Sabena en Alita
lia waarmee zü sinds enige tijd
overleg pleegt om tot een nauwere sa
menwerking te komen binnen de Euro
pese Economische Gemeenschap. Hoe
wel de keuze van het type straalver
keersvliegtuigen uiteraard slechts een
van de vele aspecten zal zijn. die bij
het overleg tussen de vijf luchtvaart
maatschappijen, dat vrijdag in Parijs
zal worden voortgezet, ter sprake zul
len komen, is het geenszins een kwes
tie van ondergeschikt belang. De
K.L.M. zal ten faveure van een vrucht
bare samenwerking rekening houden
met de samenstelling van de luchtvlo
ten van de andere maatschappijen. De
vijf luchtvaartmaatschappijen zullen
trachten hun types zoveel mogelijk be-
Eerkt te houden, o.a. om de kosten van
et onderhoud te beperken.
In dit verband lijkt het vrijwel uit
gesloten, dat de K.L.M. straalver
keersvliegtuigen van het type Con-
vair zal bestellen, aangezien geen
van de vier andere luchtvaartmaat
schappijen orders op deze machine
heeft geplaatst. De K.L.M. zal dus,
naar men mag aannemen, een keuze
doen tussen de Boeing-720 en de DC-8.
Het feit, dat de Nederlandse Lucht
vaartmij. reeds straalverkeersvlieg
tuigen van het type DC-8 besteld
heeft, maakt het waarschijnlijk, dat
de K.L.M. opnieuw bij Douglas een
order zal plaatsen.
Sinds 12 januari wordt een dertien
jarige leucemie-patiënte, Danielle,
door de Parijse professor Jean Ber
nard behandeld volgens een nieuwe
methode: bestraling met kobalt en in
enting met nieuw beenmerg. Deze
methode heeft, naar eerder is be
richt, waarschijnlijk vijf Joegoslavi
sche geleerden die in een atoomla
boratorium ernstige brandwonden
hadden opgelopen, het leven gered.
Professor Bernard maant echter
voorzichtigheid: „De proefnemingen
9'e gedaan zijn in het ziekenhuis St.-
Louis (waar Danielle behandeld werd)
"ebben zeker belangwekkende resulta-
n opgeleverd, maar zij zullen slechts
hp hun volledige waarde kunnen wor
gen beoordeeld na verloop van jaren,
hfnstens drie jaar zijn nodig om het
Verloop van elk geval van leucemie te
hknnen beoordelen. En men moet vijf-
leucemie-patiënten behandelen en
l_an vijf jaar wachten na de behande-
'hg van de laatste, voor men kan zeg-
gen, dat de leucemie overwonnen is," i
'■dus bericht U.P.I. uit Parijs.
De toepassing van de nieuwe metho
de op bloedziekten is het gevolg van de
««handeling der Joegoslavische atoom-
fleerden. Vier maanden geleden kwa
den zij naar Parijs, nadat zij door een
?«)omschok op het laboratorium van
inca veel vitale beenmergcellen had
den verloren. Een van hen stierf kort
ha z{jn aankomst, maar de vijf ande-
:eh zijn vorige week naar hun land te
ruggekeerd. op weg, naar het nu lijkt
haar volledig herstel.
Nog tijdens de behandeling van de
Jjhegoslaven werd de dertienjarige Da-
j'elle in het ziekephuis opgenomen,
i^ucemie is een ziekte, waarbij gezon
de merg- en bloedcellen worden vernie-
rSd door zieke bloedlichaampjes. De ko-
altbestraling is erop gericht deze zie-
f deeltjes te doden. Tegelijk worden
«titer ook gezonde bloed- en mergcel-
J? gedood. De dokters hadden echter
^Jdens de behandeling der Joegoslaven
g inzicht gekregen, hoeveel bestra-
«Amsterdam, 20 febr. Kand.
Jc^Mögie: H. Lever (Amsterdam);
hjj d- economie: C. B. O. Brussee en
A. Keiler (Amsterdam); doet. En-
Scheffer (Naarden); doet. rech-
ec. G. r. de Vries (Amsterdam); doet.
d0 h°mie: H. v. d. Weel (Amsterdam);
sterj geologie: P. H. de Buisonjé (Am-
k„n?am); met lof voor het doet. schei-
lof 2e: W. F. Haak (Amsterdam); met
dam\0ct' wiskunde: J. Fabius (Amster-
rjb kand. wis- en natuurkunde: Th.
darn) UI en J' A' NiPhuis (Amster-
dsA^STERDAM, 20 feb. Doet. theologie:
®*efien 1 Tnks' sittard-
«antekej,Kweekschool voor Vroedvrouwen:
Jan Beév 8 Kraam verpleging: Mej. Zr. C.
'kMneren ®orn en Mej. Zr. Th. Jeuken,
ling te dragen zou zijn. Daarbij wer
den Danielle vier inentingen met nieuw
beenmerg gegeven. Dadelijk na de in
entingen schoot haar temperatuur om
hoog, maar na twee weken begon die
te dalen en ging haar toestand voor
uit. Op 12 februari keerde zij naar huis
terug, waar zij in bed verder moet ku
ren.
De 370 ton metende Nederlandse kust
vaarder „Manta" (van Dorreman's
scheepvaartbedrijf te Groningen) seinde
donderdagnacht in de Oslofjord nood
seinen uit, omdat het schip slagzij maak
te en de deklast (hout) tengevolge van
de zware zeegang was gaan schuiven.
Er stond op dat moment, tegen half
twee, een harde storm.
De deklast is verloren gegaan. Door
het volpompen van enkele ballasttanks
heeft de bemanning de „Manta" weer
recht gekregen, waarna de reis naar
Sarpsberg kon worden voortgezet. Een
loodsboot, die op het noodsein was uit
gevaren, hoefde geen hulp te verlenen.
Bij de Munt in Parijs wordt op het ogenblik hard gewerkt aan het slaan van
de nieuwe „harde frank" waarvan men de uitgifte in het midden van dit jaar
hoopt te beginnen. Men ziet hier een employé van de Munt bezig met het
instellen van de pers; op de tafel ligt reeds een stapeltje geslagen proefmunten.
De situatie op de kolenmarkt is voor voordat de M.I.R. in spoedzitting bjj-
I
de M.I.R. aanleiding geweest, om vrij
dagmiddag in spoedvergadering te
Heerlen bijeen te komen. Tijdens deze
zitting, die een besloten karakter droeg,
hebben de leden van de M.I.R.samen
met een viertal vertegenwoordigers
van de ministers van economische za
ken, financiën en sociale zaken, uren
lang van gedachten gewisseld over de
mogelijke ernstige gevolgen van de in
voerbeperkingen, die in Duitsland ten
aanzien van de Amerikaanse kolen van
kracht zijn geworden. Ook kwamen de
dumpingprijzen en het aanpassen van
de prijzen van de Duitse kolen aan die
van de goedkope Amerikaanse kolen
(het zogenaamde aligneren) ter spra
ke.
De uitvoerige besprekingen resulteer
den tenslotte in een met algemene
stemmen genomen besluit, aan de mi
nister van economische zaken een te
legram te zenden van de volgende in
houd: „De ontwikkeling op de kolen-
markt vervult de Mijn Industrie Raad
met steeds grotere bezorgdheid. Met
voldoening heeft de Raad kennis geno
men van uwe uiteenzetting in de Eer
ste Kamer en van het door uwe excel
lentie aangekondigde beleid. De Ne
derlandse Mijnindustrie was en is nog
steeds in staat normale concurrentie
tegemoet te treden. De aanbeveling
van de Hoge Autoriteit de dato 28 ja
nuari 1959 inzake de invoerbeperking
van kolen in Duitsland maakt normale
concurrentie onmogelijk. De Raad
vreest, dat dit zeer ernstige gevolgen
zal hebben o.m. voor de werkgelegen
heid en de sociale positie van het mijn-
personeel. Hii dringt er daarom bij uwe
excellentie met de grootste klem op
aan, dat u onverwijld al die indirecte
maatregelen zult nemen als met name
bedoeld in art. 57 van het E.G.K.S.-
verdrag, die deze funeste ontwikkeling
voor de mijnindustrie en de mijnstreek
zullen voorkomen. De Raad verwacht,
dat onmiddellijk maatregelen genomen
zullen worden tegen import en verkoop
van kolen in ons land teger afbraak-
prijzen. De Raad verzoekt u voorts
dringend, geen medewerking te verlenen
aan het nemen van maatregelen tot
produktiequotering als bedoeld in art.
58 van het E.G.K.S.-verdrag."
Wat de bedoelde indirecte maatre
gelen betreft, die de minister krach
tens art. 57 van het E.G.K.S.-verdrag
kan nemen om een funeste ontwikke
ling voor de Nederlandse mijnindus
trie te voorkomen, denkt de M.I.R.
o.m. aan invoerbeperkingen ten op
zichte van kolen uit niet-K.S.G.-lan
den, aan het verlenen van faciliteiten
aan afnemers van Nederlandse ko
len, aan het aanmoedigen van de
aankoop van Nederlandse kolen etc.
Art. 58 van genoemd E.G.K.S.-ver
drag, waarover in de slotalinea van het
telegram sprake is, houdt de mogelijk
heid in om een crisistoestand af te
kondigen. Een dergelijke afkondiging
acht de M.I.R. op dit moment zeer on
gewenst. Over een en ander hebben de
directies van de gezamenlijke steenko
lenmijnen In Limburg zich vrijdagmid
dag eveneens nader beraden, even
iiiiimiiiMiMiiniHiiniMiniiiMHiiiiiiiiniiinmiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiimiiiMiniuiiiiiiniiiiniiiMiiiiiiiiHiiiiiiiiHiiiiiiiiiiMuiiiiiiiit
eenkwam.
Over de wenselijkheid van het invoe
ren 'van de volledige vijfdaagse werk
week voor het mijnpersoneel, waarover
de Algemene Bond van Werkers in het
Mijnbedrijf onlangs een schrijven aan
de minister van economische zaken als
ook aan de M.I.R. heeft gezonden, is
op de spoedvergadering niet gesproken,
daar deze vergadering uitsluitend in
het teken stond van de kolencrisis. De
kwestie van de vijfdaagse werkweek zal
komende week wèl ter sprake komen
op een alsdan te houden vergadering
van het dagelijks bestuur van de M.I.R.
Het bestuur van de Katholieke Ar
beiders Beweging heeft gistermiddag
een telegram gestuurd aan de minister
raad, waarin het zijn ernstige ver
ontrusting uitspreekt over de situatie
die ais gevolg van buitenlandse maat
regelen voor de Nederlandse kolen-
markt dreigt te ontstaan en over het
daaruit voortvloeiende gevaar voor het
behoud van de werkgelegenheid in de
Nederlandse mijnindustrie.
Het bestuur van de K.A.B. dringt
er bij de Nederlandse regering met
klem op aan onmiddellijk maatregelen
te treffen teneinde te voorkomen, dat
de moeilijkheden van andere landen
worden afgewenteld op de Nederlandse
mijnindustrie, hetgeen de werkgelegen
heid in deze industrie in gevaar zou
brengen.
Het dagelijks bestuur van de Katho
lieke Volks Partij heeft met verbazing
kennis genomen van het feit, dat van
wege het regeringscommissariaat voor
het radiowezen aan de Katholieke Ra
dio Omroep een verbod is opgelegd
om voorlichting te geven over en pro
paganda te maken voor de zondag a.s.
te houden grote geldinzamelingsactie
van de K.V.P.", aldus begint de ver
klaring die gisteravond door de dage
lijkse leiding van de K.V.P. werd uit
gegeven te Helmond, waar zij aanwe
zig was in verband met een werkbe
zoek van K.V.P.-Kamerleden aan Hel
mond en Gemert.
De verklaring gaat verder: „De ver
bazing van de dagelijkse partijleiding
is gebaseerd op het feit, dat hier
geen sprake is van politieke propagan
da in zogenaamde polemische zin, wel
ke als regel gedurende de drie weken
voor de verkiezingen niet aan de radio
is toegestaan. De geldactie zal natuur
lijk doorgang vinden en zal naar het
vaste vertrouwen der K.V.P.-leiding nu
des te meer opleveren."
De kwestie van het uitzendverbod
was reeds ter sprake gekomen tijdens
het forum dat tot besluit van het
K.V.P.-werkbezoek te Helmond werd
gehouden.
Tijdens een congres in Genua en
Rapallo van een aantal vooraanstaande
regenkledingfabrikanten, onder wie
Hollandia Kattenburg N.V., is besloten
tot oprichting van een „International
Rainwear- Council". Zulks ter beharti
ging van de gezamenlijke belangen,
speciaal met betrekking tot de Euro-
markt en de vrijhandelszone. De be
doeling is de internationale samenwer
king op het gebied van de produktie
en verkoop van regenkleding te bevor
deren. Hollandia Kattenburg N.V. neemt
aan dit internationale overlegorgaan
deel als Benelux-partner met een tien
tal fabrikanten uit Groot-Brittannië,
Frankrijk, Italië, Zweden, Zwitserland,
Oostenrijk en de Bondsrepubliek.
B(j het opendraaien van een der zo
genaamde buitenste ebdeuren van de
grote zeeschutsluis te Vlissingen is gis
termiddag een ophang-bevestigings-
onderdeel gebroken. De deur is hier
door onklaar geraakt. De grote sluis
kan derhalve voor het schutten van
schepen slechts gebruikt worden kort
voor en na hoog water en maximaal
gedurende twee-en-een-half uur.
Voor de vaart op het kanaal door
Walcheren en grotendeels de bin
nenscheepvaart heeft men nog wel de
beschikking over de kleine zeeschut
sluis, doch deze kan slechts schepen
bevatten van maximaal 65 maal 7.70 m.
Het onklaar raken van de grote zee
schutsluis betekent voornamelijk voor
de binnenscheepvaart in Zeeland een
stagnatie. Zeer waarschijnlijk zal bij
het herstel van deze deur geen gebruik
worden gemaakt van een drijvende bok,
waardoor een nog grotere stremming
zou optreden. Verwacht moet echter
worden dat de gedeeltelijke stremming
van het kanaal door Walcheren ruim
een week in beslag zal nemen.
Dr. Eduard van Beinum is vrijdag
voor een gewenst geacht onderzoek in
het Mariapaviljoen te Amsterdam op
genomen. Verwacht wordt dat hij na
enkele dagen het ziekenhuis weer zal
kunnen verlaten.
Advertentie
en pijn weg-
wrijven met
Wie drs. W. A. van der Donk
ontmoet als lid van het college
van Ged. Staten van Noord-
Holland, als spreker op 'n KVP-
vergadering, als repetitor van
rechten en economie of in een
van de vele andere functies, die
hij in Amsterdam en elders ver
vult, heeft enige moeite om in
korte tijd een karakteristiek te
vinden voor zijn persoonlijk
heid. Enerzijds maakt hij de in
druk een romanticus te zijn,
getuige zijn voorliefde voor
welluidende citaten en weidse
gebaren en zijn dichterlijk voor
komen, maar anderzijds ont
komt men niet aan de indruk,
dat dezelfde drs. W. A. van der
Donk een zeer precies man is,
die graag letterlijke teksten on
der ogen krijgt en zijn leerlin
gen een heilig respect bijbrengt
voor de kleine lettertjes, com
pleet met komma en punt. Men
heeft ook enige moeite zich
voor te stellen dat de heer Van
der Donk, die zondag a.s. 65
jaar wordt, een sportief man is,
die nog steeds niet terugdeinst
voor een forse duik in het
zwembad, en tegelijk een on
vermoeibare archiefsnuffelaar,
die al vele goudkorreltjes uit
de historie van Amsterdam en
Gorcum heeft opgediept-
Om met het laatste te begin
nen: die liefde voor zijn ge
boortestad Gorcum is de heer van der Donk altijd bijgebleven. Hij heeft
er, vijftig jaren geleden, als enige katholieke leerling de plaatselijke HBS
bezocht en het r.-k Lees- en Dispuutgezelschap medebestuurd. De vraag
wat de heer Van der Donk naar de katholieke politiek heeft gedreven,
is hier al mee beantwoord. Hij heeft van het begin af aan „erin gezeten".
In Amsterdam, waar hij rechten ging studeren, verzamelde hij in korte
tijd een indrukwekkend aantal bestuursfuncties, tot en met het voorzitter
schap van „Thomas". Nog student zijnde begon hij al te repeteren en dat
is verder zijn hoofdbekommernis gebleven. Hij heeft befaamde persoon
lijkheden als repetent tegenover zich gehad: wijlen minister Donker, mr.
dr. Beaufort, prof. Pitlo, prof. Valkhof, pater dr. Dresen S.J
Wij durven ons niet wagen aan een complete opsomming van alle
functies, die drs. W. A. v. d. Donk nu nog steeds bekleedt. Evenmin aan
een overzicht van zijn publicaties. Zij zijn te talrijk en te uiteenlopend.
Wij willen liever nog iets vertellen over zijn minder in het oog lopende
activiteiten. Sinds 1929 filmt hij alle familiegebeurtenissen. Zijn zeven
kinderen mogen graag uit dit archief putten. En ook hebben zij een begerig
oog geworpen op de 17 delen van het dagboek, dat hun vader al sinds
1923 nauwkeurig bijhoudt, en op de familiegenealogie compleet met foto's,
die hij na jaren studie en zoeken heeft samengesteld. De geschiedenis van
Gorcum heeft een streepje voor, maar onlangs nog heeft de heer Van der
Donk een rechtshistorisch rapport samengesteld over de zeer ingewikkelde
juridische status van het Begijnhof. Hetzelfde deed hij over de Barentsz-
vicarie, een overblijfsel uit het middeleeuwse Amsterdam dat nog steeds
baten afwerpt.
Een veelzijdig man, dat is wel duidelijk. Zijn artistieke belangstelling
heeft een duidelijke weerslag gevonden in zijn zoon Erik, die bij „Puck"
speelt. Maar voor zijn juridische interessen heeft hij alleen een directe
navolger gevonden in een van zijn schoonzoons. Zijn geliefde lectuur?
Romans, gedichten, maar vooral Franciscus van Sales. „Theorie en praktijk
combineren, dat is het prettigste in het leven," zegt de heer Van der Donk
Wij geloven, dat hem dat uitstekend is gelukt.
(Van onze parlementaire redacteur)
Prof. Oud heeft aan hetgeen hij in Nijmegen over de houding van de
V.V.D. ten opzichte van de brede basis had verteld, in een volgende verbie-
zingsrede nog wat toegevoegd. Hij zei, dat hjj met het citeren van het ge
vleugelde woord van mgr. Nolens „Nooit is een woord dat niet bestaat in
de politiek", alleen de bedoeling heeft gehad duidelijk te maken, dat de
V.V.D. in ieder geval in de komende vier jaar niet met de P.vc.d.A. in zee
zal gaan. Of beide partijen elkaar daarna misschien toch weer zullen vin
den, liet prof. Oud geheel in het midden. „Over vier jaar hoop ik u duidelijk
te kunnen maken wat wij dan zullen doen," zo zei hij.
Prof. Oud hield zijn eerste politieke
rede in Maastricht, de stad, die Thor-
becke destijds nog in de Kamer heeft
geholpen, toen deze liberale staatsman
in het noorden niet meer werd ge
accepteerd. Thorbecke had door mede
de bisschoppelijke hiërarchie in ons
land te herstellen, de consequenties ge
trokken uit de nieuwe grondwet van
1848, die aan de kerkgenootschappen
de vrijheid had gegeven zichzelf te or
ganiseren. Er ontstond veel verzet, wat
med
Copyright P. I. 8. 8o»^6Gopenhcg«n f
„Waarom heb jij dat kruiswoordraadsel al opgelost? Nu is vaders hele
zondag bedorven."
tmiiiiiHiiiiiiiiitmmimiiHiiniiiiHmiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiitiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiMMiiiiiii
(Van onze medische medewerker)
e laatste tijd doen
pers en radio her
haaldelijk actuele
onderwerpen aan de
...hand die de moeite van
het bespreken in onze
rubriek waard zijn. De-
...zer dagen werd mijn
mening gevraagd over
een artikel in een krui-
...denierskrantje dat in
grote delen van het
land huis aan huis
wordt verspreid. Onder het hoofd:
„Wat de dokter ervan zegt" wordt een
en ander verteld over peulvruchten.
Nu zouden wij geen reden hebben
daaraan aandacht te besteden wij
hebben niets tegen dit degelijk volks-
voedsel ware het niet dat er be
dekt door een medische mantel on
juistheden in voorkomen en sugges
ties worden gedaan die bij de vraag
steller blijkbaar verwarring hadden
gesticht en ze(fs een zekere angst
veroorzaakt, die als volgt onder woor
den te brengen zou zijn: doen wij in
ons gezin ons niet tekort, want wij
verafschuwen erwten en bonen.
In een tabel worden hoeveelheden
aanbevolen die personen van ver
schillende leeftijd per maaltijd eens
per 2 weken dienen te gebruiken. Die
hoeveelheden zijn rijkelijk groot: 200
gram per maaltijd voor een volwas
sene is veel, als de maaitijd niet uit
sluitend uit bonen of erwten bestaat.
Maar daarover niet getwist. In de
volgende zin van de kruidenier-dok
ter of wie er zich voor uitgeeft, wordt
dan gezegd dat deze hoeveelheden de
ondergrens zijn, ik citeer letterlijk:
„minder is schadelijk doch méér mag
gerust!"
Dit is zonder meer onzin. Wie niet
van peulvruchten houdt ete ze niet,
zijn gezondheid zal er niet door ge
schaad worden. Aangenomen natuur
lijk dat hij zich normaal gevarieerd
voedt.
Nogmaals, er is niets tegen peul
vruchten. Wie ze lust smulle ervan zo
vaak hij wil. Denk echter aan de lijn
want peulvruchten bevatten veel zet
meel.
Het wekt altijd wrevel als voedings
middelen met zakelijke oogmerken
als onmisbaar worden uitgeroepen.
Onmisbaar is bijna geen enkel voe
dingsmiddel, hetgeen duidelijk blijkt
uit de geheel verschillende voedings
gewoonten over de wereld. Zelfs
melk, een van de kostelijkste èn goed
koopste voedingsmiddelen, meerma
len in onze kronieken hoog geprezen,
is niet onmisbaar. Ik ken mensen die
nooit melk drinken en toch gezond
zijn en oud worden. Kijk maar naar
Frankrijk. De volwassen Fransman
drinkt geen melk (èn geen water)
hoezeer Mendès France ook gepoogd
heeft hierin verandering te brengen.
Herinnert u zich nog de foto's waar
op hij demonstratief melk drinkt op
een receptie? Als wij zeggen geen
voedingsmiddel is volstrekt onmis
baar, dan bedoelen wij niet de stof
fen waaruit de voedingsmiddelen zijn
samengesteld. Elk voedingsmiddel is
een samenstel van verschillende stof
fen. De samenstelling van de diverse
voedingsmiddelen loopt zeer uiteen.
Het zal u duidelijk zijn dat vlees gro
tendeels uit andere stoffen is samen
gesteld dan een sinaasappel. Het kan
ook zijn dat voedingsstoffen veel op
elkaar lijken en toch niet de zelfde
samenstelling hebben; zelfs kan één
voedingsmiddel van samenstelling
veranderen, bijvoorbeeld bij de toe
bereiding (koken!).
men eiwitten door de spijsverterings
sappen afgebroken tot aminozuren
welke door de darm worden opgeno
men en met het bloed naar de le
ver gevoerd, alwaar ze weer worden
opgebouwd tot lichaamseigen eiwit.
De genuttigde eiwitten zijn namelijk
„lichaamsvreemd", dat wil zeggen
anders dan de eiwitten waaruit het
lichaam van de eter is opgebouwd.
De aminozuursamenstelling is anders,
zowel wat soort als hoeveelheid be
treft. Plantaardige eiwitten zijn als
voedsel minder waardevol dan dier
lijke eiwitten (melk, kaas, vlees, vis,
ei) hetgeen niet te verwonderen is,
want van de plantaardige en dierlij
ke organismen wijken de eerste in
bouw veel sterker af van het mense
lijk organisme dan de laatste. Plant-
Voor de groei en instandhouding
van het lichaam heeft de mens eiwit,
koolhydraten, vet, mineralen (ijzer,
cobalt, keukenzout etc.) en vitaminen
nodig. Deze afzonderlijk zijn onmis
baar. De meeste voedingsmiddelen
bevatten van alles wat, van de ene
stof echter meer dan van de andere.
Het is derhalve zaak de voeding
(diëet) zo te variëren dat geen tekort
aan één van genoemde bestanddelen
ontstaat.
Maar hoe staat het nu eigenlijk
met de voedingswaarde van
peulvruchten? Deze vraag is
interessant genoeg om haar onafhan
kelijk van het kruideniersblad-artikel
tje te behandelen. Daarin staat even
wel: „de voedingswaarde van peul
vruchten is zeer groot. Zij ontlenen
deze waarde voornamelijk aan hun
hoog gehalte aan eiwitten (ruim 20
gram per ons) en aan B-vitamines."
Omdat schrijver of schrijfster echter
niets zegt over de kwaliteit van die
eiwitten, en dat is bij peulvruchten
nu juist een belangrijk punt, zullen
wij er toch even op inhaken.
Eiwit is een van de belangrijkste
bouwstoffen van het lichaam. Eiwit
ten zijn opgebouwd uit aminozuren,
grote moleculen die door de chemi
cus in zuivere vorm bereid kunnen
worden. Er zijn meer dan 20 ver
schillende aminozuren bekend. In het
maagdarmkanaal worden de opgeno-
aardige eiwitten bevatten voor de
mens minder bruikbare aminozuren.
Bovendien heeft de mens meer moei
te deze eiwitten af te breken: ze zjjn
m.a.w. moeilijker verteerbaar.
De plantaardige eiwitten zijn dus
minder doelmatig dan dierlijke eiwit
ten bij gelijke hoeveelheden. De ei
witten van aardappelen en rijst zijn
gemakkelijker verteerbaar dan die
van peulvruchten. Daarom zal het ef
fectieve gehalte (al is het absolute
gehalte van de eerste minder) van
bijvoorbeeld aardappelen en peul
vruchten niet ver uiteenlopen. En dat
effectieve gehalte alleen is voor onze
dagelijkse voeding van betekenis.
Zo heeft de moderne voedingsleer
enige afbreuk gedaan aan de faam
die peulvruchten niet geheel terecht
bezaten.
Resumerend kunnen wij dus zeggen
dat er tegen peulvruchtén geen enkel
bezwaar bestaat, dat de liefhebber er
zonder hygiënische bezwaren smake
lijk van moge genieten, maar dat ze
bepaald niet onmisbaar zijn.
Tenslotte nog iets over bonenpuree
als babyvoeding. Om bovengenoemde
redenen zult u begrijpen dat wij daar
aan als voedingsmiddel voor de baby
geen hoge waarde mogen toekennen:
als babyvoeding raken bonen niet ten
onrechte uit de mode. Een van mijn
leermeesters placht als het over ba
byvoeding ging graag te zeggen: met
bonen maak je Michelinmannetjes
van de kinderen.
St.
tot de zogenaamde
aanleiding gaf
april-beweging.
Prof. Oud voerde in Maastricht een
levendig debat na afloop van zijn rede
en ging uitvoerig in op de vraag, hoe
hij er destijds toe is kunnen komen
om na de bevrijding als leider van de
Vrijzinnig Democratische Bond met
deze partij naar de P.v.d.A. over te
gaan en zelfs in het bestuur zitting te
nemen van de P.v.d.A., die hij nu zo
hartgrondig verfoeit wegens haar so
cialistische koers.
Oud zette uiteen, dat hjj destijds niet
de poging heeft willen tegenwerken om
te komen tot een federatieve samen
werking van >oIitieke partijen. Hij
had er wel steeds weinig heil in ge
zien dat dit in de praktijk zou slagen,
maa- hij wilde voorkomen, dat men
hem later het verwijt zou kunnen ma
ken, dat hij het doel, dat hem inder
daad juist voorkwam, niet mede heeft
willen helpen bereiken. Zodra het hem
duidelijk werd, dat de P.v.d.A. zich
in de oude socialistische richting ging
ontwikkelen, trok hfj de consequenties
en stapte met de overgebleven Vrij
zinnig Democraten over naar de nieuw
op te richten V.V.D.
Prins Bernhard heeft vrijdag in ge
zelschap van de Braziliaanse president
Kubitschek per vliegtuig een bezoek
gebracht aan de toekomstige hoofdstad
van Brazilië, Brasilia.
Men gebruikte het noenmaal in het
palels van de president te Brasilia.
Vervolgens bezichtigde de prins de in
aanbouw zijnde gebouwen in de nieuwe
hoofdstad. Hij plantte een boom in de
paleistuin en bezocht de plaats waar
de Nederlandse ambassade zal komen.
Mgr. Mutsaerts heeft in de parochie
kerk van de H. Thomas a Villanova
te Nijmegen de H. Diaconaatswijding
toegediend aan de eerw. heer C. L. Th.
Langenhoff van het groot seminarie te
Haaren en de eerw. fraters C. Schouten,
J. Zomerdijk, H. Hubers, G. v. Stiphout,
R. Maas, L. Bogaartz, J. Verhoeven, A.
v. d. Acker en A. Vissers van de orde
der Kruisheren; V. v. d. Smissen en Cl.
v. Keulen van de Abdij Mariënkroon
te Nieuwkuyk; J. v. Uden, A. Bracké,
P. Botman, J. de Beijer, P. Jongenelis,
L. Groot, W. van den Berg, P. Klaassen,
P. Weijmer, G. Vranken, J. van Raaij,
G. Raymakers, C. Deelen, B. Ros, G.
Nieuwkamp, A. van Dongen, C. van
der Burg, W. Verberne, H. Oude Vrie-
link, A. Enthoven en H. Peels van de
congregatie der Priesters van het H.
Hart.
Mgr. W. Mutsaerts, bisschop van Den
Bosch, heeft vandaag in de parochie
kerk van de H. Thomas Villanova te
Nijmegen de fraters C. Koning en W.
Spann van de Congregatie der Paters
Oblaten van de H. Franciscus van Sales
tot priester gewijd.
Mgr. J. P. Huibers, bisschop van
Haarlem, zal dinsdag geen audiëntie
verlenen.
