mm m
Kerken nood blijft ondanks grotere
nog zeer ernstig
giften
Studiefonds voor toekomstige
tandartsen en apothekers
Diocesane solidariteitsgedachte moet
in vele parochies gaan groeien
Geen basis
voor gesprek
Weduwen- en
wezenwet
Bij de buren
„EEN KWARTJE VOOR DE BISSCHOP"
Ter vermindering van het
huidige tekort
voor
1 maart kerkenbouwzondag in de
bisdommen Rotterdam en Haarlem
Kerkenbouw in
bisdom Rotterdam
Bedrijfsleven toont belangstelling
nationale bouwmaatschappij
ft ut i m
Mgr. Jansen: gezamen
lijke verantwoording
Het stakingsrecht
Voorontwerp van wet
opgesteld
Arbeiders- en beambtenwoningen
Bejaarde wielrijder
door vrachtwagen
gegrepen
Benoemingen
DONDERDAG 26 FEBRUARI 1959
PAGINA 5
PI®
zal
Op
/n de bisdommen Haarlem en Rotterdam
het 1 maart weer kerkenbouwzondag zijn.
die dag zullen kerkgangers met meer nadruk
dun gewoonlijk geconfronteerd worden met de
herkennood in de beide Hollandenwelke nood
Qoeddeels veroorzaakt wordt door een groot gebrek
aun bouwgelden. Een kwartje voor de bisschop
ls nu al jaren het slagwoord, waarmee men de
Qelovigen een richtlijn wil geven voor de minimale
Wekelijkse bijdrage, die nodig is om het financiële
Probleem in de twee bisdommen enigermate oplos-
haar te maken. „Een mooie slagzin", verklaarde
Haarlems bisschop, mgr. J. P. Huibers, vorige
Week op een persconferentie, maar hij voegde er
9evat aan toe: „Als de mensen maar bedenken,
dat de bisschop er geen cent van krijgt. Zij geven
dat kwartje feitelijk aan zichzelf, omdat de te
houwen kerken hun geestelijk leven ten goede
komen".
Daarop haakte later de vicaris-generaal van het
Rotterdamse bisdom, mgr. A. C. Schaaper, in, toen
hij duidelijk maakte, dat in vele parochies hoog-
nodig een diocesane solidariteitsgedachte moet
daan groeien. „Het is niet juist", zo verklaarde hij
Zloli nader, „dat priesters en leken het oog slechts
°P de eigen parochie gericht houden zonder zich
Veel te bekommeren om de nood van anderen".
Hoe groot die nood is, werd opnieuw duidelijk,
toen zowel de balans van het bisdom Haarlem als
die van het bisdom Rotterdam gepresenteerd
Werd. Daaruit bleek weliswaar, dat bijvoorbeeld
Rotterdam in iedere kerkennood heeft voorzien
door de bouw van (aanstaande) definitieve of
Noodkerken, maar dat men anderzijds de finan
ciën, inclusief een kapitale lening heeft ingeteerd,
Waardoor er gedurende anderhalf jaar niet meer
Qebouwd zal kunnen worden. Hetgeen bij de
roalisering in hoog tempo van de uitbreidings
plannen in steden en dorpen moet resulteren in
een grote achterstand. In het bisdom Haarlem
ihoge de toestand iets gunstiger lijken, men is daar
%htussen ook moeten overgaan tot het sluiten van
hon grote lening om in de laatste en komende
noden te voorzien.
Dat de nood inderdaad bijzonder groot geworden
w, moge blijken uit het feit, dat men geen redelijk
Uitzicht ziet, ondanks de stijgende lijn, waarin de
bijdragen de laatste jaren zich bewegen. De col
lecte van de kerkenbouwzondag in het bisdom was
het vorig jaar ruim Ift pet. hoger dan die van 1957,
terwijl particuliere giften een belangrijk hoger
bedrag vormden. Het zwakke punt blijft echter de
collecte voor de bijzondere noden van elke zondag.
Deze steeg weliswaar met 11 pet., maar men dient
te bedenken, dat juist die collecte het leeuwen
aandeel van het Fonds Kerkenbouw levert,
namelijk 68 pet., Rotterdam geeft een ongeveer
gelijk beeld: opvallende stijging van particuliere
giften, opbrengst kerkenbouwzondag ongeveer
Jt) pet. hoger, de wekelijkse schaalcollecte 12 pet.
omhoog. Totaal kwam er in 1958 voor Rotterdam
ruim een miljoen binnen, maar er was vijf miljoen
nodig.
Onrustig, gejaagdI
gebruik
Aan zijn verwondingen
overleden
Interieur van de onlangs gereedgekomen kerk van de H. H. Petrus en Paulus te Haarlem-noord.
Architect: H. Nefkens.
De centrale bond van onderling be
heerde ziekenfondsen heeft besloten tot
instelling van een studiefonds, bestemd
voor het verlenen van geldelijke steun
aan studerenden voor tandarts, apothe
ker en eventueel ook voor arts. He
studiefonds zal staan onder beheer vai
het bestuur van de C.B.O.Z., die een
commissie zal benoemen om over het
verstrekken van studie-uitkeringen te
adviseren.
De onderlinge ziekenfondsen hopen
met het beschikbare bedrag, (ongeveer
f 10.000 per jaar) bjj te dragen tot een
vermindering van het huidige tekort
aan tandartsen en apothekers. Vooral
met het probleem van het tandartsen
tekort worden de ziekenfondsen name
lijk dagelijks geconfronteerd, o.m. bij de
schooltandverzorging.
Als regel zal het studiefonds aanvul
lend optreden. Aan het aanvaarden van
een studie-uitkering worden geen bij
zondere voorwaarden verbonden.
De C.B.O.Z. heeft in principe tevens
besloten tot het stichten van een fonds
voor langdurige verpleging. Men wil het
de onderling beheerde ziekenfondsen op
deze wijze mogelijk maken, een finan
ciële bijdrage te verlenen aan verzeker
den, die langdurig in een verpleeghuis
moeten verblijven. Men denkt te be
ginnen met een uitkering van 4 ge
durende honderd dagen. Door de ver
goeding slechts te verlenen voor pa-
Advertentie
Mfjnhardt'i Zen u wtablettea
Sterken en kalmeren Uw zenuwen.
Antwerp voor een parochie-kerk in AlblasserdamArchitect J. A. Lelieveldt. Voor verschillende parochies zijn al ont
werpen gereed gekomen. De „bouwstop" voor de kerken in het bisdom Rotterdam maakt de uitvoering op korte termijn
°nmogelijk. Bovendien worden deze projecten bedreigd door de „bestedingsbeperking", de radicale versobering, die voor
alle nieuwe kerken grote gevolgen zal hebben. Zal deze kerk ooit gerealiseerd kunnen worden??
Hoe is nu de stand van de kerken
bouw in het bisdom Haarlem? In het
f igelopen jaar kwamen drie definitie-
kerken gereed, te weten in Bever
wijk (Regina Caeli), Haarlem (Pe-
en Paulus) en in Amsterdam
"-hristus Koning). Met de bouw van
?r'e definitieve kerken werd begon-
en, namelijk in Amsterdam (Onze Lie-
.e Vrouw van Zeven Smarten), IJmui-
(H. Gregorius?) en Amsterdam (H.
"■Ill c V) T~\ «n» Jl.n«l.Imnrlon 1D
Bius X)
Drie noodkerken
worden
konden in
(in Hoorn,
«=uruik genomen worden dn rioorn,
Rbistelveen en Beverwijk), terwijl in
pestzaan en Landsmeer bepaalde kerk-
°°rzieningen werden getroffen.
Inmiddels is men voor dit jaar be-
®?hnen met de realisering van een
hi w bouwprogramma. Zo is bouwvo-
,uhie aangevraagd voor definitieve ker-
in Haarlem (Parkwijk), Alkmaar,
jphsterdam (Slotervaart-zuid), Amster-
r^rn (Zuid-West) en Hilversum. In to-
u®al staan er voor dit jaar vijf noodker-
q b op het programma: Amsterdam,
sdorp en Slotervaart-zuid, Heems-
i,;rk dorp, Texel, (De Koog) en Uit-
°.°rn.
Volgens een voorzichtige raming zal
uneh in het bisdom Haarlem in de eerst-
fwihende tien a vijftien jaar gemiddeld
Ur jaar tenminste drie permanente
j®rken moeten bouwen. Daarbij moe-
{pb de talrijke voorzieningen, die getrof-
s b moeten worden, buiten beschouwing
platen worden. Het staat nu reeds
ast, dat men in die periode met enke-
VB toPjaren te maken zal krijgen. Re-
j„bt men niet de kerken mee, welke tot
n62 op het program staan, dan zullen
cl genoemde periode minimaal nog
^3«ten worden gebouwd: acht kerken in
mbsterdam, waarvan drie a vier in
^°ord, twee a drie in Amstelveen, vijf
lj?®s in Haarlem en omgeving, Vier in
Viond-Noord, drie in de Zaanstreek,
(jpe a drie in Alkmaar, twee in Het
Ui.?1, drie in Purmerend en drie in
jboorn.
niet te onderschatten probleem
JJ't daarbij de bouw van vervangen
de barken. In sommige parochies is het
«nu ^akeljjk gebleken of zal het binnen
iaren nodig blijken de bestaande
brepl orn(iat zij te klein is en niet uitge-
Vgjji1 kan worden of omdat zij in bouw-
te „Se staat verkeert, door een nieuwe
Afvangen.
bet bisdom en dat geldt zo-
|.Voor Haarlem als voor Rotterdam
dat men nu tot het inzicht gekomen,
tp„ be kerken goedkoper gebouwd moe-
li c>st,y.0r<'en niet door het amputeren van
eaa. j*bde ontwerpen, maar door radi-
Per „et plan in eerste stadium goedko-
Vfir| "P te zetten. Wij hebben daarover
dedpkijWeek reeds bericht, toen wij me-
'ben, dat men in beide bisdom-
men goedkopere kerken wil gaan bou
wen. Architect prof. G. H. M. Holt heeft
de oplossing gezocht in een drastische
vermindering van het inhoudsvolume
en wel door de hoogte van het gebouw
aanmerkelijk terug te brengen. Dat
plan heeft hij onder meer verwerkt in
zijn ontwerp voor de nieuwe kerk in
Haarlem-Parkwijk en voor een in Am
sterdam. De architecten zullen zich er
op moeten instellen, dat de richtprijs
van 1000 per plaats teruggebracht
moet worden tot 650.
Met Haarlem koestert Rotterdam
van die nieuwe opzet grote verwach
tingen. Want ook in laatstgenoemd
bisdom wij hebben daar reeds op
geduid heeft men met haast onop
losbare problemen te kampen. Met
veel zorg werd een lijst van definitie
ve- en noodkerken opgesteld voor
1958 1959 en I960. Maar financiële ex
perts verklaarden onomwonden, dat
uitvoering niet mogelijk was. Na een
pijnlijk proces van berekenen en
schrappen kwam een nieuwe lijst
klaar voor 1958: zes kerken (drie ge
schrapt) en twaalf noodkerken (twee
geschrapt). Aan achttien parochies
werd bericht gestuurd, dat men kon
gaan bouwen. Er kwamen noodker
ken in Atphen aan den Rijn, Kethel,
Schiedam, Krimpen aan de IJssel,
Rodenrijs, Leiden, Schiedam (Nieuw-
land-Oost), Barendrecht, Rijswijk,
Wateringen en Den Haag (Vrederust
en Waldeck). In 1957 was men reeds
begonnen met de bouw van drie defi
nitieve kerken: Vlaardingen (H.
Geest), Rotterdam-Zuidwijk en Rijs-
wijk-Te Werve. Voor 1958 stonden op
het programma zes kerken, waarvan
er vier zijn aanbesteed: Delft (H.
Pastoor van Ars), Rotterdam-Pen-
drecht, Rotterdam (Dominicus) en
Den Haag-Bouwlust. Binnenkort
volgen nog Hoek van Holland en Rid
derkerk.
Voor 1959 zouden er kerken gebouwd
moeten worden in Den Haag, Leiden,
Leidsendam, Rotterdam, Rijswijk, Schie
dam en Voorburg. Er zal echter njets van
komen. Er is geen geld. In 1959 zal er
in het Rotterdamse niet gebouwd wor
den. Er zal derhalve een nog grotere
achterstand komen. Men vraagt zich
nu af, of de kerkenbouw het tempo van
de snelle uitbreiding der woongebie
den zal kunnen bijhouden. Men denke
slechts aan het Delta-plan en het Wa
terweggebied, waar uitbreidingsplan
nen om voorrang strijden. Wie in dit
gebied rondrijdt, ontdekt overal heipa
len, stellingen en bouwpastoors. Zo
kent bijvoorbeeld de bouwpastoor
van Vlaardingen-Oost aan alle kanten
bouwpastoors als collega's.
Voor Den Haag, Leiden en Delft
geldt tenslotte hetzelfde, maar een
apart probleem vormen bovendien de
zogenaamde diaspora-gebieden. Daar
mede worden die streken bedoeld, wel
ke een overheersende protestantse be-
Een vroegere schilderswerkplaats in 's-Gravezande, nu ingericht als kerk. De
muren zijn vochtig en de kerk is over-bezet. Dit is een voorbeeld van de
verbouwing van een profaan gebouw tot kerkgelegenheid. Het voordeel hiervan
is dat het gebouw exclusief voor kerkelijk gebruik bestemd is. Het nadeel: de
primitiviteit en de beperktheid van de liturgische mogelijkheden.
volking hebben gehad. Met name op
de Zuidhollandse eilanden, in de Krim-
pener- en Alblasserwaard was het aan
tal katholieken uiterst gering. Zij be
hoorden tot parochies, die reusachtige
gebieden bestreken. De kerk stond
voor de meeste katholieken veel te ver
weg en kon slechts bereikt worden
langs slechte verbindingswegen, onder
broken door veren. De industrialisatie
heeft daarin grote veranderingen ge
bracht of zal dat op korte termijn doen.
Plotseling duiken nu groepen katho
lieken op in streken, waar zij tot nu
toe praktisch onbekend waren. Voor
hen ontbreken de meest elementaire
godsdienstige mogelijkheden. Zij ko
men vaak uit Brabant en Limburg,
maar kunnen de sfeer van hun geboor
teplaats niet meenemen. In Baren
drecht, Hendrik Ido Ambacht, Dubbel
dam, Hellevoetssluis. Ridderkerk, Al
blasserdam, Sliedrecht, Hardinxveld
en Giessendam vestigen zich industrie
arbeiders en forensen. Het tempo van
vestiging zal nog versneld worden,
wanneer de zogenaamde Drechtsteden
overeenstemming bereiken over de
plannen, die thans aan de orde zijn.
Tenslotte wjj doen slechts een
greep uit de Rotterdamse moeilijkhe
den dient men aandacht te beste
den aan kerkgelegenheden tijdens de
vakanties in bad- en watersportplaat
sen. Langs de kust van Zuid-Holland
komen jaarlijks tienduizenden katho
lieken. Dat bezoek zal nog groter wor
den, wanneer in het Delta-plan de re
creatiemogelijkheden aan de orde ko
men.
Voor wie zich enigermate in het ker-
kenbouwprobleem verdiept, is het vol
komen duidelijk, dat de bisschoppen
van Haarlem en Rotterdam terecht een
beroep doen op hun diocesanen om
niet alleen op Kerkenbouwzondag, dus
op 1 maart, hun financiële steun te
geven maar dat ook iedere week te
doen met hun gift voor de „bijzondere
noden".
Wanneer elke kerkganger 's zondags
voor die noden een kwartje op de
schaal offert, is het probleem van de
kerkenbouw m beide bisdommen opge
lost. Vandaar, onder bepaald voorbe
houd, iedere week „Een kwartje voor
de bisschop".
tiënten, die zijn opgenomen in een ver
pleeghuis dat aan bepaalde eisen vol
doet, hoopt men tevens het peil van
vele bestaande verpleeghuizen te ver
deren.
De kosten van deze verzekering zul-
en worden bestreden door een geringe
verhoging van de premie voor de aan
vullende verzekering. Zo mogelijk zal
deze verzekering, waarmee men 1 ja
nuari 1960 een begin hoopt te maken,
worden uitgevoerd in samenwerking
met andere ziekenfondsorganisaties.
Tenslotte heeft de C.B.O.Z. een fonds
opgericht, waardoor het de onderling
beheerde ziekenfondsen mogelijk wordt,
het risico van de kosten voor verple
ging van poliopatiënten gezamenlijk te
dragen. Daardoor zal het de zieken
fondsen gemakkelijker vallen de reeds
voor de vrijwillige- en verplicht verze
kerden geldende uitkeringen te bren
gen op honderd procent van de wer
kelijke kosten.
„Natuurlijk ben ik heel dankbaar voor
de twaalf pet. die de collecte bijzonde
re noden het vorig jaar meer heeft op
gebracht dan in 1957, maar toch ont
zinkt mij de moed soms. Elke keer
wanneer ik een kerk inwijd, weet ik
dat twee, drie andere plaatsen zich aan
dienen waar ook een kerk moet komen.
Het is een verantwoording die de mens
eigenlijk niet kan dragen". In deze
geest liet mgr. M. A. Jansen, bisschop
van Rotterdam, zich woensdagavond uit
toen hij parochianen van de St.-Jozef-
kerk in Wateringen toesprak na de in
zegening van de nieuwe noodkerk al
daar.
Hij liet zich uit in ernstige bewoordin
gen die geen twijfel lieten aan de ge
voelens van neerslachtigheid waaraan
de bjsschop soms ten prooi is bij de
gedachte aan het kerkenbouwprobleem
in zijn diocees en hij wekte alle gelo
vigen van het bisdom Rotterdam op de
lasten en verantwoording tezamen te
dragen. Maar dan werkelijk te dragen,
zodat men het voelt en de steun van
het bouwprogramma een offer zal be
tekenen. Met een kwartje per week per
kerkganger zouden de geldzorgen al zijn
opgeheven, aldus de bisschop van Rot
terdam in zijn toespraak over de hoof
den der Wateringse gelovigen heen.
Er is een voorontwerp van wet opge
steld over het stakingsrecht. Dit deelt
de minister van justitie a.i. mee in zijn
memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer. Het ontwerp is opgesteld naar
aanleiding van het ambtelijk onderzoek
dat naar de verschillende aspecten van
het stakingsrecht is ingesteld.
In de preambule van het Handvest
van de Verenigde Naties kan men
lezen, dat de volkeren van de V.N.
vastbesloten zijn te zorgen, „dat wa
pengeweld niet zal worden gebruikt,"
en in artikel 2 staat, dat alle leden
van de organisatie zich zullen „onthou
den van bedreiging met of gebruik van
geweld tegen de territoriale integriteit
of politieke onafhankelijkheid van eni
ge staat." Het Handvest is op 24 ok
tober 1945 officieel aangenomen door
een groot aantal staten, waaronder En
geland en de Sovjet-Unie. Het Hand
vest heeft onder meer het krakter van
een multilateraal non-agressiepact, en
men kan zich dus afvragen, waarom
Londen en Moskou nog een bilateraal
niet-aanvalsverdrag zouden sluiten, zo
als gisteren is voorgesteld door de
Russische premier, Khroesjtsjev. Een
dergelijk Brits-Russisch akkoord is
overbodig, omdat de Russen, althans
formeel, nog altijd het Handvest van
de Verenigde Naties onderschrijven;
al hebben zij in de praktijk hun belof
ten van ruim dertien jaar geleden her
haaldelijk geschonden. Bovendien zal
Engeland nooit een bilateraal pact met
de Sovjet-Unie sluiten, omdat de Brit
ten, die sinds 1949 lid zijn van de
Noord-Atlantische Verdragsorganisatie,
geen afspraken met de Russen kunnen
maken buiten hun bondgenoten om.
Wat heeft het voor zin als Rusland ga
ranties biedt aan Engeland, wanneer
het intussen zjjn agressieve politiek te
gen de Verenigde Staten voortzet. En
geland zou de Amerikanen immers on
middellijk te hulp komen, als zjj het
slachtoffer werden van een Russische
aanval. Het soort verdrag waarover
Khroesjtsjev gisteren gesproken heeft,
past niet meer in een tijd, waarin ge
wapende botsingen tussen grote mo
gendheden onherroepelijk tot een totale
wereldoorlog leiden. De suggestie
van de Russische premier kan dan ook
niet serieus bedoeld zjjn. Het voorstel
is louter propaganda, en het kan
slechts gezien worden als een slecht
geslaagde poging om de mensheid te
overtuigen van de vredelievende inten
ties van de Sovjet-Unie.
In het najaar van 1958 heeft het
hoofdbestuur van de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Han
del een werkcommissie ingesteld, wel
ke tot taak had na te gaan in hoeverre
er bjj het Nederlandse bedrijfsleven
belangstelling bestaat om door mid
del van een Nationale Woningbouw
Maatschappij te komen tot de bouw
van arbeiders- en beambtenwoningen;
of, en in welke mate, er belangstelling
voor de financiering van deze bouw
zou kunnen worden gewekt bjj de in
stitutionele beleggers; of, en in hoe
verre, er van de zjjde van de overheid
bepaalde faciliteiten verstrekt zouden
moeten worden.
Het is de commissie bjj haar eerste
Noodkerk in de onlangs opgerichte parochie
te Hoorn.
van de H. H. Engelbewaarders
Op de Deldenerstraat in Hengelo is
woensdagmiddag de zeventigjarige
wielrijder W. Heukers tijdens het
oversteken naar het bejaardenhuis
„Avondrust" door een hem achteropko
mende vrachtwagen uit Wjjchem aan
gereden. H. is in het Koningin Juliana-
ziekenhuis te Hengelo overleden. De
vrachtauto reed bij de aanrijding door
een uitwjjkpoging het trottoir op, vloer
de een boom, reed een stenen muurtje
omver en kwam in een voortuin van
een woning tot stilstand. De auto werd
hierdoor ernstig beschadigd.
(Vervolg van pagina 1)
Het grote belang van de nieuwe voor
ziening wordt, duidelijk, aldus prof.
Beel, wanneer men weet dat er onge
veer 100.000 gegadigden zullen zjjn, die
in de meeste gevallen inderdaad be
hoeftig zijn. Het bedrag dat nu voor
deze bodemvoorziening wordt betaald
bedraagt 180 miljoen per jaar, ter
wijl tot dusver alleen de uitkeringen
aan weduwen op grond van de invali
diteitswet bestonden, die in totaal per
jaar niet hoger kwamen dan 40 mil
joen.
De minister hield vast aan de leef
tijdsgrens van 50 jaar, met enkele uit
zonderingen voor 45 jaar, waarbij bjj
zich baseerde op het advies van de
SER. Dit laatste is terug te voeren
tot een analyse van de arbeidsmarkt,
waaruit blijkt, dat de plaatsingsmoge
lijkheid voor vrouwen de laatste ja
ren sterk is toegenomen. Het is voor
een vrouw van 45 jaar dus geenszins
uitgesloten dat zij nog kan gaan wer
ken. Mocht deze ontwikkeling echter
omslaan, zodat er moeilijkheden ont
staan, dan zal men daar op terugko
men, De regeling blijft voorlopig zo
als het nu in de wet staat.
oriëntatie gebleken, dat er bij een aan
tal door haar benaderde bedrijven en
institutionele beleggers daadwerkelijke
belangstelling voor een Nationale Wo
ningbouw Maatschappij bestaat.
In de op te richten Nationale Wo
ningbouw Maatschappij zal een samen
werking tot stand worden gebracht
tussen institutionele beleggers en
het bij de woningbouw geïnteresseer
de bedrijfsleven.
De te bouwen arbeiders- en be
ambtenwoningen zullen qua type iets
boven het niveau van de woningwet
woningen liggen. Er zal bij de bouw
gestreefd moeten worden naar stan
daardisering en continu-produktie van
de onderdelen ten einde een lage
kostprijs te bereiken.
De gegadigde bedrijven zullen be
paalde garanties dienen te geven ten
aanzien van de rentabiliteit van de
ten behoeve van haar personeel te bou-
"wen woningen.
Van de institutionele beleggers wordt
verwacht dat zij, naast het participe
ren in het aandelenkapitaal van de Na
tionale Woningbouw Maatschappij, lang
lopende hypothecaire leningen op an
nuïteitsbasis verstrekken.
De medewerking van de centrale en
de plaatselijke overheid zal met name
hierin moeten bestaan, dat voor een
plaatselijk of regionaal overeen te
komen woningbouwprogramma gedu
rende een aantal jaren bouwvolume,
premietoewijzingen en bouwterrein ter
beschikking van de Nationale Woning
bouw Maatschappij worden gesteld.
IIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIllllllllllllllllllllllllillllilllllllillllllllllllllII
eer bedenkelijk is intussen
Khroesjtsjevs afwijzing van het
recente Westerse voorstel om
de Duitse kwestie te behandelen in een
conferentie van de ministers van Bui
tenlandse Zaken van de Grote Vier.
Sinds de Geneefse topconferentie van
1955 is het Westen er dieper van over
tuigd dan ooit, dat een eventuele nieu
we ontmoeting van de regeringsleiders
van Oost en West een zeer grondige
voorbereiding vergt, omdat een slecht
geprepareerde bijeenkomst aan de top
meer kwaad dan goed zou doen. Vier
jaar geleden hebben eerst de rege
ringsleiders en toen hun ministers van
Buitenlandse Zaken geconfereerd,
maar de ervaring heeft het Westen ge
leerd, dat men de volgorde beter kan
omdraaien. In een bijeenkomst op het
niveau van de ministers zou kunnen
blijken of onderhandelingen op hoger
niveau enig resultaat kunnen opleve
ren.
Sinds Khroesjtsjev op 27 november
van het vorig jaar het plan lanceerde
van West-Berljjn „een vrije gedemili
tariseerde stad" te maken en sinds hij,
bjj die zelfde gelegenheid, het Westen
tot 27 mei aanstaande de tijd gaf om
op het Russische plan in te gaan, is
hij met alle mogelijke middelen druk
blijven uitoefenen op het Westerse
blok. Maar zijn intimidatie-politiek
heeft geen succes gehad. Het Westen
heeft de Sovjet-Unie ondubbelzinnig te
kennen gegeven, dat het zich niet zal
laten verlqjden tot een capitulatie in de
Duitse kwestie. Als de Russen de
Amerikanen, de Britten en de Fran
sen de toegang tot West-Berlljn zullen
proberen te ontzeggen, zullen de Wes
terse Grote Drie alle maatregelen ne
men die zij nodig achten om te voor
komen dat de West-Berlijners geïso
leerd worden. De Westerse mogendhe
den hebben niet met evenzoveel woor-
den gezegd, dat zij geweld zullen ge
bruiken, maar zij hebben de Sovjet-
Unie duidelijk laten blijken, dat zij zich
niet laten afschrikken door de dreige
menten die lagen opgesloten in de des
betreffende Russische nota.
De kans dat Oost en West spoedig
aan een conferentietafel zullen gaan
aanzitten om de kwesties van de Euro
pese veiligheid, de Duitse hereniging
en de status van West-Berlijn te be
spreken is dus niet groot meer, nu
Khroesjtsjev defee week het Westerse
voorstel voor een conferentie van de
ministers van Buitenlandse Zaken van
de Grote Vier heeft verworpen.
Macmillan heeft in Moskou onder
meer willen peilen welke mogelijkhe
den er bestonden voor een gesprek van
het Westen met de Sovjet-Unie over
het verminderen van de internationale
spanningen, en het moet hem dus wel
zeer pijnlijk getroffen hebben, dat
Khroesjtsjev, nog tijdens het bezoek
van zijn Britse gast, de recente Wes
terse constructieve suggestie voor een
verbetering van het politieke klimaat
zo bot van de hand wijst. Dat Khroesj
tsjev deze afwijzing vergezeld doet
gaan van het aanbod met Engeland
een niet-aanvalsverdrag te sluiten,
maakt de zaak voor Macmillan alleen
nog maar erger. Het is een bepaald
beledigende uitnodiging aan Engeland
om Amerika en de andere NATO-part
ners Ie verraden, en verder maar te
vertrouwen op het woord van de Sov
jet-Unie.
Mgr. dr. B. J. Alfrink, aartsbisschop
van Utrecht, heeft pastoor K. F. Elsen-
broek (Amsterdam), benoemd tot
geestelijk adviseur van de Katholieke
nationale bond voor eerste hulp bü on
gelukken.
„Lieve hemel, is het al zó laat?''
iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimmiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiimiimimiHNiimiii
