flIlHi \LUir V I mogelijke oplossing voor Ij !.i ij rkI 111 u A ij i Europa's energieprobleem msmmm Gasleiding van de Sahara via Spanje naar Frankrijk is Franco zeer welkom TWEEDE WERELDOORLOG in kort bestek geschetst Tegen hoofdredacteur boete geëist terzake belediging Nieuwe loonronde 00 Kosten: een half miljard dollar -T.b.c. onder de knie ?- INTENSIEVE BESTRIJDING BLIJFT NOODZAKELIJK Rechtbank staat niet toe het bewijs van de juistheid te leveren Bij de buren Dienen hij de Paus Pater dr. Servus Makaay O.E.S.A. f Uitgegleden, te water geraakt en verdronken Nasleep van de verkiezingsstrijd ONDERWIJZERSEXAMEN •lESA-HILVERSUM ZATERDAG 21 MAART 1959 PAGINA 5 aannemen ViSSC^B 90 US1MSVK0OQ lluy Ue wijnaccijns in de Benelux Wijziging van de winkel sluitingswet 1 april in werking aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii ^llllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllilllllllllllilllllllilllllllllllllllilllllllllllllllllr BSZITS VORM INS ,,r— 5# (NADRUK VERBODEN) Van onze correspondent in Spanje) De ontdekking van enorme hoeveelheden olie en aardgas op tweeduizend meter diepte onder de onafzienbare zandwoestijn de Sahara heeft een nieuw en overheersend argument geschapen in de West- europese en in het hijzonder de Franse interesse in Noord-Afrika. Overwegingen omtrent de voortzetting van het westerse beschavingswerk, de missionering en de culturele ontwikkeling zijn op de achtergrond ge drongen door economische, nu gebleken is dat de Sahara bodemschatten bezit die voor de steeds toe nemende behoefte aan energie in West-Europa onmis baar zijn. Met name heeft Spanje sedert de vondst van de olie- en gasbronnen zijn houding tegenover Frans-Algerijnse geschillen ingrijpend gewijzigd en is van tegenstander collaborateur aan Franse zijde ge worden. De strijd tegen het in Noord-Afrika infiltrerende communisme heeft ook economische kanten en generaal Franco blijkt te begrijpen dat in deze wereld ideologie en economie hand in hand gaan. Boze tongen beweren echter dat aan de voet van deze vernieuwde toenadering niet ligt een gewijzigde mening omtrent het Arabisch nationalisme, maar de olie- en gasleiding die Frankrijk eventueel voornemens is vanuit de Sahara, dwars door Spanje naar Frankrijk te leggen. En behalve door morele vraagstukken, wordt het Spaanse staatshoofd ook geplaagd door meer materiële, zoals de energie voorziening van zijn land, waarvoor het Saharaanse aardgas de meest voor de hand liggende en goedkoopste oplossing kan bieden. Spanje heeft daarom de voet die het jarenlang Frankrijk bij zijn Noord-Afrika-poIitiek heeft dwars gezet, teruggetrokken en rond de spuitende oliebronnen is tussen beide landen een nauwe samenwerking ont staan. Spanje heeft zich bereid verklaard te bemiddelen tussen Parijs en de Algerijnse opstandelingenleider, teneinde een zo spoedig mogelijk einde aan de Noord- afrikaanse conflicten te maken, opdat olie en aardgas ongehinderd naar Europa kunnen stromen. Pijpleidingen O Transport van T vloeibaar gas 7.,V- /MtDERLAND ENGELAND POLEN bec6k-T"{ f Bel'in ,r\ DUITS- Y'TSJECHOK. LAND X SLOWAKIJE Muncherr, FRANKRIJK 'ZWITSER- /v LAND S-—OOSTENRIJK J f ITALIË ir If 'I (j 0A> J q. MacJnaL A v *7 non JOEGO SLAU/E ALpAwty Turns MAROKKO ALGERIJE i TUNESIE Hasgi-R Mei Hassi-Messaud j Dezer dagen heeft de Franse oud-mi nister, thans afgevaardigde in de Natio nale Vergadering en voorzitter van de Senaatscommissie voor de produktie, ingenieur Maurice Lemaire opnieuw een bezoek gebracht aan Madrid, om er van gedachten te wisselen over- de mo gelijkheden tot exploitatie van het Sa- haragas. De twee grootste vindplaatsen zijn het in 1953 opengelegde gebied van Hassi Messaud, waar bij elke ton op gepompte olie, 200 m3 gas vrij komt. De aanwezige hoeveelheid olie is be- iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiii lltllllllllllllllllIllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIISIIIIIIII rekend op ten minste 600 miljoen ton, zodat men hier op 120.000 miljoen ku bieke meter gas rekent. De in 1956 ontdekte vindplaats van Hassi M'Rel blijkt aanmerkelijk rijker te zijn. Hoe wel nog geen nauwkeurige berekenin gen omtrent de hoeveelheden zijn ge maakt, gaan voorzichtigr schattin gen in de richting van 500.000 mil joen kubieke meter gas. Reeds heb ben proefboringen aangetoond dat de sahara aanzienlijk meer olie en gas verbergt. Voorlopig hebben de Fran sen die in dit gebied werkzaam zijn, becijferd dat gedurende de eerste ja ren van de ontginning 25.000 miljoen kubieke meter gas per jaar voor con sumptie zal vrijkomen. In de toe komst kan die hoeveelheid worden op gevoerd tot 50.000 miljoen kubieke meter. Het Saharagas is een bijzonder schoon gas, dat vrijwel zonder zuivering voor de energieopwekking gebruikt kan wor den. Dit levert evenwel aanzienlijke pro blemen op. In vroeger jaren werd door de oliemaatschappijen weinig aandacht aan het aardgas geschonken. Men voer de het af van de boorterreinen en stak het op veilige afstand aan. De laatste jaren is men er echter zuiniger mee geworden. In Amerika, in Canada, Rus land en in verschillende Europese lan den die zich, zoals Nederland in een be scheiden oliewinning mogen verheugen, is men het gaan gebruiken. In Canada is reeds een pijpleiding van niet min der dan 3700 kilometer gelegd om de rijke voorraden aardgas die in de olie rijke gebieden van Alberto vrijkomen tot in Montreal te brengen. Via deze onlangs gereedgekomen leiding vloeit thans circa 25 miljoen kubieke meter gas per dag naar de grote Canadese industriebekkens. In Amerika werd in 1940 reeds 11,3 procent van alle ener gie met aardgas opgewekt. In 1956 was dit percentage gestegen tot bijna 30 pro cent en nam het aardgas daarmee een belangrijker positie in dan de steen kool. In beginsel is Frankrijk bereid be langrijke industrieën te stichten in de omgeving van de Saharaanse energiebronnen. Deze zullen echter slechts een fractie van de fantastische voorraden gebruiken. Vandaar dat men thans zoekt naar mogelijkheden om het gas naar Europa te transporteren, waar het een welkome aanvulling zal bete kenen van het jaarlijks groter worden de energietekort. Hiertoe worden thans drie mogelijkheden bestudeerd: a. de aanleg van een pijpleiding van de Saha ra over Algiers onder de Straat van Gi braltar door, dwars door Spanje en Frankrijk naar Lyon en Straatsburg; b. het vloeibaar maken van het gas en dit met speciale schepen vervoeren; c. bij de vindplaatsen het gas omzetten in elektriciteit en de aldus verkregen energie via kabels naar Frankrijk leiden. Voorlopig lijkt de eerste moge lijkheid de meeste kans van slagen te bezitten. Op het gebied van het vloeibaar ma ken van aardgas heeft men in Noord en Zuid-Amerika reeds ruime ervaring opgedaan, omdat men daar met zo grote hoeveelheden aardgas zit dat men het wel verbranden moet of terug moet pompen in de putten. Op kleine schaal heeft men vele proefnemingen verricht met het vervoer per speciaal schip van vloeibaar gas. Franse ingenieurs die dit probleem hebben bestudeerd zijn tot de conclusie gekomen, dat deze wijze van transport aanmerkelijk duurder zal zijn dan de aanleg van een pijpleiding, ook al moet die onder de Straat van Gibral tar door. Ook Spanje is Voor deze op lossing ten zeerste geporteerd. Al decennia lang speelt het Iberisch schier eiland met het idee niet langer alleen de ideële brug tussen Europa en Afri ka te zijn, maar ook een werkelijke. Op het Spaanse ministerie van Verkeer rusten vele plan* en voor tunnels on der en bruggen over de Straat van Gi braltar Een oplossing van dit pro bleem zal tevens ten dienste kunnen ko men aan de Euroafrigas-leiding. In Madrid schjjnt ingenieur Mauri ce Lemaire zich gunstig over dit Spaanse voorstel te hebben uitgelaten. De Spanjaarden hebben voor hem be rekend dat het gas dat tegen een prijs van twee franc per kubieke meter de putten in de Sahara verlaat, voor niet meer dan zes franc via een pijp leiding naar Lyon gebracht kan wor den. Onderweg zal Spanje dan het nodige zelf aftappen. Momenteel gebruikt dit land circa 350 miljoen kubieke meter per jaar, maar dat is slechts de helft van de werkelijke behoefte. De Middellandse Zee, die Afrika van Europa scheidt, levert het grootste pro bleem op. Het nauwste punt, de Straat van Gibraltar is slechts twaalf kilo meter breed. Maar indien men de gas leiding via dit punt, tussen Tanger en Gibraltar leidt, moet men een omweg maken van niet minder dan achthon derd kilometer. Daarom zijn er stem men opgegaan het gas rechtstreeks van Hassi R'MeJ via Mostaganem naar Cartagena te leiden. Naast een bespa ring van achthonderd kilometer staat dat de leiding 190 kilometer lang onder de Middellandse Zee door moet. En dat levert vele technische bezwaren op. Vandaar dat voorgesteld is een leiding aan te leggen vanuit de vindplaatsen naar Algiers, waar het gas in vloeiba re vorm zal worden omgezet en met speciale schepen getransporteerd kan worden naar die landen, die met op de pijpleiding zijn aangesloten. Die_ PUP'ei- ding zal voorts lopen van Hassi R Mei naar Oran, vandaar naar Tanger, waar hU onder de Straat van Gibraltar duikt om bjj Algeciras op Spaans ~e- bied te komen, vandaar loopt hij langs Madrid naar Barcelona, naar Avignon, Marseille, Lyon en Straatsburg, van- waaruit hU vele vertakkingen kan krij gen naar de industriegebieden van West-Duitsland en de Benelux. In totaal zal met de uitvoering van dit plan een half miljard dollar ge moeid zijn. In de organen van Euratom en O.E.E.C. vormt dit project onder werp van ernstige studie. Twee misdienaartjes uit Cremona hebben Paus Joannes XXIII een brief geschreven. Zij zeiden daarin, dat zij tijdens hun misdienaarstijd éénmaal de H. Mis van de Stedehouder van Christus zouden willen dienen. De Paus heeft door middel van zijn staatssecretariaat en wij vermoe den via de afdeling van „Bijzondere Kerkelijke Aangelegenheden" de twee jeugdige inwoners van Cremona laten weten, dat zo iets zeer wel mo gelijk is. Zij mogen de eerste maal dat zij in Rome komen zich ten Vati- cane melden en zullen de Paus de H. Mis dienen. In Rome is op 65-jarige leeftijd overleden pater dr. lect. Servus Ma kaay, procurator generaal van de orde der Augustijnen. Na zijn priesterwijding ging pater Makaay in Freiburg philosofie stude ren, waar hij in 1922 promoveerde. Daarna was hij tot 1947 professor aan het philosophicum te Eindhoven. In augustus 1929 werd pater Makaay tot provinciaal gekozen. Dit ambt heeft hij met een onderbreking van 3 jaar (1935- 1938) tot augustus 1946 bekleed. In april 1947 werd hij te Rome tot assistens generalis gekozen, welk ambt hij vervulde tot aan de dood van pater generaal Engelberfc Eberhard op 20 ok tober 1958. Pater Makaay werd toen benoemd tot procurator generaal der orde. Vrijdag is de 33-jarige heer A. Z. de Joode uit Halfweg, toen hij op een werf aan de Grasweg in Amsterdam-noord werkzaamheden verrichtte aan een boot, uitgegleden en te water geraakt. Na een half uur is zijn stoffelijk over schot opgehaald en naar het Wilhelmi- nagasthuis overgebracht. «omt«Fommissie Hallstein (de Europese vraa? heeft in antwoord op een het I van de landbouwcommissie uit Zij fjUropese Parlement, verklaard dat sPre£f n°g niet definitief kan uit- kaarh viover be al dan niet verenig- VaQ J met het verdrag van Rome F,0rtpZ.jVerhoSinfi der accijnsen op geïm- Wden wiinen' waartoe de Benelux- ®Uroi^. °nlangs hebben besloten. De ^°azee comm'ssie beperkt zich tot de ■Weten8mg bat zij eventueel zal doen kracut' Welke maatregelen zij in deze feiten bevoegdheid zal kunnen Jaren geleden hebben wij de ran- dacht gevestigd op een boekje over de tweede wereldoorlog, dat mets anders bevatte dan data en feiten van 1938 tot en met 1945. Het was adembenemend. Iedere vermelding was een geladen drama. Het was een lawine van drama's. Het sprak bon dig en raak tot de verbeelding. Sinds dien zijn er tientallen boeken versche nen over de jongste wereldtrage die, boeken die honderd maal dikker waren, doorwrochte studies en mémoi res van grote oorlogshelden. En als jongste relaas, tussen al die boeken door een Phoenix-pocket bij de uitgeverü W. de Haan, geschreven door de Utrechtse hoogleraar dr. C. D. J. Brandt, getiteld: Geschiedenis van de tweede wereldoorlog, ongeveer 150 blz. en dus zo beknopt als een over zicht in goede volzinnen toelaat. Prof. Brandt begeeft zich dus niet in bijzon derheden die niet essentieel bijdragen tot een goed begrip, maar slaat geen détail over dat het wèl doet. Het boek is precies volledig genoeg om waar- IÜk een geschiedenis te kunnen zijn en beknopt genoeg om zich tot de hoofd zaken te kunnen bepalen. Het is wel dadig objectief en getuigt in enkele bij zinnen en heldere adjectieven van de goede gezindheid des auteurs. De schrijftrant is gereserveerd en bezield, de rangschikking der feiten over zichtelijk. Al deze eigenschappen maken de ge schiedenis van de tweede wereldoorlog tot ongemeen boeiende lectuur, die niet genoeg kan worden aanbevolen. Men zou vooral de jonge mensen willen aan sporen, twee avonden van hun vrije tijd te besteden aan het relaas van prof. Brandt, dat boeit als de meest span nende roman en inzicht verwekt, dat niemand ontberen mag. Een flink aan tal tot nu toe nog niet gepubliceerde foto's verluchten het werk. Dbg. De acteur Luc Lutz heeft meegedeeld dat hij het komende seizoen geen deel meer zal uitmaken van de Haagse Co- medie. Maar al te vaak hoort men de me ning verkondigen dat de bestrijding van de tbc niet zoveel zin meer heeft, daar men denkt deze ziekte praktisch geheel onder de knie te hebben. Hoe noodzakelijk een inten sieve tbc-bestrijding is en blijft er hoe belangrijk de regelmatige massa le doorlichting van de bevolking, blijl.. uit de tbc-infectie die plotseling in Ter Apelkanaal is opgedoken. Tal van inwoners van Ter Apelkanaal en om geving verkeren momenteel in onge rustheid omtrent hun gezondheidstoe stand, in het bijzonder de leden van de gymnastiekvereniging TSV. Onder de leden van deze vereniging heeft zich n.l. de tuberkelbacil verspreid met het gevolg dat verschillende per sonen het bed moeten houden en velen in Winschoten röntgenologisch onder zocht moesten worden. De schoolartsendiensten en de districtsconsulatiebureaudiensten uit Emmen en Winschoten werken heel nauw samen in het nemen van maat regelen om deze noga] explosieve epi demie zo snel mogelijk te doen ver dwijnen. Enige weken geleden deden zich bij verschillende leden van de gymnas tiekvereniging TSV te Ter Apelkanaal ziekteverschijnselen voor. Na onder zoek bleken deze leden te zijn be smet door de tbc-bacil, zij het ge lukkig in lichte graad. Terstond werd toen een nauwkeurig onderzoek inge steld en dat heeft tot resultaat gehad dat 28 kinderen met tbc besmet bleken. Bovendien blijken in Nieuwweerdinge en Odoorn nog 6 a 7 gevallen voor te komen, die eveneens door de haard in Ter Apelkanaal zijn besmet. Alle kinderen zijn lid van de gymnastiek vereniging en het mag een wonder ge noemd worden dat niet meer geval len zijn ontdekt. Immers deze gym nastiekvereniging heeft juist enige uit voeringen achter de rug, zodat de kans voor een massale besmetting bij zonder groot is geweest. De burgemeester van Vlagtwedde heeft namens het gemeentebestuur in middels zijn medeleven betuigd met de door deze ziekte getroffen gezin nen. Hij heeft de toezegging gedaan dat de gemeente waar nodig en zo mogelijk financiële steun zal verle nen, zodat allen weer hun normale gezondheid terug kunnen krijgen. Tus sen 3 en 10 juni zal de gehele be volking van Ter Apel en Ter Apelka naal doorgelicht worden. Daaraan voor af (van 25 mei-2 juni) zal een bevol kingsonderzoek te Musselkanaal wor den gehouden. Na Ter Apel zal Odoorn onderzocht worden. Deze actie zal tus sen de reeds geplande massa-doorlich ting worden geschoven, opdat zo spoe dig mogelijk de bewoners van Ter Apel en omstreken weer gerust kun nen zijn. Bij alle ellende en plaatselijke on gerustheid bü het opduiken van een dergelijk epidemietje is er een posi tief voordeelde plotselinge belangstel ling voor tbc-bestrijding in het alge meen en de bereidheid zich te onder werpen aan bevolkingsonderzoeken. Met de moderne apparatuur is het t.b.c.-onderzoek een simpele zaak. Sinds de tweede wereldoorlog is de tbc in de provincie Groningen telken- jare teruggedrongen. Ook in 1957 lie pen de cijfers nog terug. Maar over 1958 is er geen verdere afname ge constateerd. In het laatste jaarverslag van de G.G.D. te Groningen werd dan ook al aangemaand tot omzichtigheid. Hoe voorzichtig men moet zijn blijkt wel uit het geval Ter Apelkanaal, waar de gymnastieklessen gestaakt zijn, tot dat men de tbc-infectie onder de knie heeft. De officier van justitie bü de Am sterdamse rechtbank heeft tegen de heer K. Voskuil, hoofdredacteur van „Het VrUe Vólk" terzake eenvoudige belediging 25 gld boete subsidiair 5 da gen hechtenis geëist. De lijstaanvoerder in Amsterdam van de Pacifistisch So cialistische PartU bU de gemeente raadsverkiezingen, de heer A. A. Rede- ker, achtte zich door een van redactie- wege toegevoegde noot in een verslag over een landdag van de „Nieuwe Koers" (waarin zUn naam werd ge noemd) beledigd. In dit verslag was achter het citaat uit het openingswoord van de voorzit ter van de „Nieuwe Koers"; „Ik daag Ad Redeker uit in het openbaar mee te delen waarom hjj de „Nieuwe Koers" verliet" de volgende noot door de redac tie geplaatst; „De heer Redeker heeft indertijd zijn penningmeestersfunctie in „Nieuwe Koers" moeten neerleggen in verband met financiële onregelmatig heden. De hoofdredacteur verklaarde, dat deze redactionele noot in zijn opdracht door de verslaggever was toegevoegd, en dat hij daarvoor verantwoordelijk is. De uitlating van de voorzitter achtte de hoofdredacteur, zonder toelichting onvolledig. De hoofdredacteur voegde er nog aan toe, dat hem het bewuste feit uit anderen hoofde bekend was. „Een dergelijke uitlating is zonder meer beledigend. Als op grond daarvan de justitie een onderzoek zou instellen zou u zich beroepen op uw journalistie ke beroepsgeheim," zo merkte de pre sident op. Hij las vervolgens de brief voor, die de heer Redeker aan de of ficier van justitie had gezonden en waarin hij mededeelt, dat hij enige ja ren penningmeester is geweest van de Nieuwe Koers, een afdeling van jonge ren in de P.v.d.A. Eind 1953 besloot hij, daar deze functie nog al wat tijd in be slag nam en hem dit te veel werd in verband met zijn beroepswerkzaamhe den, zich niet meer herkiesbaar te stel len. Voor de functie werd toen een an der voorgedragen. Enige dagen voor de vergadering waarin o.a. over de benoe ming gestemd moest worden, heeft het bestuur van de Nieuwe Koers hem ver zocht zich toch weer herkiesbaar te wil len stellen, aan welk verzoek hij gevolg heeft gegeven. In deze vergadering werd toen over de twee kandidaten gestemd en werd de andere met enige stemmen meerderheid tot penningmeester geko zen, aldus de brief. Tegenover de politie had de hoofdre dacteur verklaard, dat hij met de be wuste toevoeging gemeend heeft in het openbaar belang te hebben gehandeld. Het verzoek van de hoofdredacteur om tot het bewUs van het feit te worden toegelaten kan, zo deelde de president mede, niet worden ingewilligd. De ver dediger betoogde daarop, dat dit recht nimmer kan worden ontzegd. Voor de strafmaat achtte de verde diger het van belang of het feit waar is of niet. Hij had drie getuigen a décharge, o.a. de heer Redeker, in verband daar mede doen oproepen. Er ontspon zich tussen de verdediger en de officier een discussie over het ten laste gelegde feit. Volgens de verdediger gaat hem om een niet mis te verstane concrete ge draging, die een element van smaad be vat. En dit kan niet vallen onder een voudige belediging. De officier achtte het geen smaad en had dit dan ook niet ten laste gelegd. (Alleen bij smaad kan de verdachte worden toegelaten tot het leveren van het bewijs van de waar heid). Na in raadkamer te zUn geweest be sliste de rechtbank, dat de hoofdredac teur niet werd toegelaten tot het bewijs van de waarheid. Voorts werd in de overweging van deze beslissing gezegd, dat voor de bepaling van de strafmaat niet kunnen dienen verklaringen van ge tuigen over de waarheid van het feit. De verdediger tekende protest aan te gen deze beslissing. Er werden geen ge tuigen a décharge door de rechtbank ge hoord. In zijn requisitoir zei de officier o.a.: „De bewuste passage suggereert dat de heer Redeker financieel onbe trouwbaar is en daardoor gedwongen werd zijn functie neer te leggen. Dit is beledigend. Door aan te dringen op het leveren van het bewijs erkent men het beledigend karakter. De hoofdredac teur heeft heel goed begrepen dat deze passage een smet werpt op de naam van de heer Redeker," aldus de offi cier. De verdediger stelde nadrukkelijk, dat het beledigend karakter van de passa ge niet wordt erkend. De mededeling van de voorzitter van Nieuwe Koers was onduidelijk. Er werd in het midden gelaten waarom de heer Redeker weg ging. De verdediger zeide een fotocopie te zulllen overleggen van een in juli 1954 door de heer Redeker getekende schuld bekentenis aan de Nieuwe Koers. In dat jaar is hij ontslagen als penningmeester en later als lid geroyeerd wegens wan beleid op financieel gebied. De presi dent verbood de verdediger om verder over deze kwestie uit te wijden. De verdediger achtte de passage naar vorm en inhoud niet beledigend. De heer Redeker vroeg het vertrouwen van de kiezers als adspriant-gemeente- raadslid. De kiezer dient té weten, al dus de verdediger, aan wie hij zijn ver trouwen geeft. Het is de taak van de pers voor te lichten wie de lijsttrekker van de P.S.P. in Amsterdam is. De Of ficier van justitie heeft n.a.v. het be richt een onderzoek bü de opvolger van de heer Redeker als penningmees ter doen instellen. Een rapport daar over was bij het dossier van deze zaak gevoegd. De verdediger concludeerde primair tot vrijspraak daar zijns in ziens de opzet niet bewezen is èn sub sidiair, omdat het ten laste gelegde een element van smaad bevat, tot ontslag van rechtsvervolging. Uitspraak 3 april. (Vervolg van pagina 1) Ook de socialistische leiders zijn zich natuurlijk goed bewust, dat een zo in grijpende loonmaatregel, welke een be lasting van het totaal beschikbare loon fonds voor een geheel jaar met rond 550 miljoen betekent, zal doorwerken in de prijzen. Dat wil zeggen, dat bin nen niet al te lange tijd het effect van zulk een loonronde voor een niet onbelangrijk deel zal zijn verdwenen en we weer even ver zijn als op dit ogen blik. Dat is trouwens ook de mening, die men in arbeiderskringen zelf be luistert, waar de sympathie voor alge mene loonrondes bepaald niet hoog is. Maar daar komt nog een en ander bij. Er is van alle kanten gesteld, dat op de allereerste plaats de minder - draagkrachtigen in aanmerking moe ten komen voor een aandeel in even tueel stijgende nationale welvaart. Kiest men daartoe het middel van de algemene loonronde van zeg 5 pet., dan betekent dat, dat de man die 100 per week verdient, er 5 bij krijgt, maar de man met zes tientjes per week krijgt maar 3. De afstand wordt hiermee derhalve groter. Maar wat nog erger is, de prijsstijgingen die een gevolg zijn van zulk een loonronde, drukken in gelijke mate de minder- draagkrachtigen en de beter gesitu eerden. In plaats van iets voor de min- der-draagkrachtigen te doen wordt hun hoogst waarschijnlijk een zwaardere last opgelegd. Dit Ujkt ons sociaal on aanvaardbaar. Advertentie Je kortste en voordeligste opleiding (Bekende Schriftelijke Cursus Bij K.B. is bepaald, dat de jongste wijziging van de winkelsluitingswet 1 april in werking zal treden. Deze wet brengt enige wijzigingen van materiële zowel als van technische aard. De materiële wijzigingen betref fen geen principiële punten, doch een tegemoetkoming aan behoeften, die in de praktijk zijn gebleken. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii ,,lk vind je zo helemaal geen echte moeder". iiimMiHmmiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimHiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiviiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiimillllimmilllM Er 's aan 's nog een geheel andere kant aan deze medaille. De strijd om 'een evenwichtige verdeling van onze nationale welvaart wordt tegen woordig vaak gekenmerkt door het feit. dat men schematisch werkt aan de hand van een zgn. prioriteitensche ma, d.w.z. een schema van volgorde naar belangrijkheid. We achten dit zeer verstandig, maar zijn van oordeel, dat zulk een prioriteitenschema niet wordt gemaakt als propagandistische stunt, maar als reëel af te werken plan. De verwerkelijking van de gehele wenslijst is slechts mogelijk uit de op brengsten van de stijgende produktie. Er is gelukkig elk jaar een toename. En het is derhalve mogelijk, in een, zij het vaag, tijdschema aan te geven, hoe men zich de afwerking van een wenslijst denkt. We willen nog eens enkele punten aangeven, die op het schema voorko men. Nu de weduwen- en wezenwet is aanvaard, wordt weer grote aandrang uitgeoefend, en terecht, om te komen tot een nieuwe invaliditeitswet, naar de inwerkingtreding waarvan honderd duizenden verlangend uitzien. Er is verbetering gevraagd voor de lonen van de geplaatsten in de G.S.W-rege- ling, welke mensen als regel met veel minder dan 50,- per week thuiskomen. Er moet een eind gemaakt worden aan de structuurwerkloosheid, vooral in de noordelijke provincies, maar ook in de kop van Noord-Holland, in Zeeland, in West-Brabant, in Noord Limburg. Geen vergadering mis, of arbeiders vragen, wanneer nu eindelijk die gemeente- klassificatie eens zal worden ingeperkt. We willen verlaging van vrijgezellen belasting. We willen uitbreiding van het onderwijs, we willen het Delta-plan uitvoeren, we willenvult u maar in. Voor de verwerkelijking van al deze punten kennen we één bron: Het na tionale inkomen. Wanneer we nu een eventuele „ruimte" in dat nationale inkomen volledig opsouperen door een algemene loonronde, dan moeten we goed bedenken, dat we daarmee de mogelijkheid, ook andere wensen ver vuld te krijgen, afsnijden. Moet er dan maar helemaal niets gebeuren? Hebben de werknemers er dan geen recht op, dat nu ook voor hen de bestedingsbeperkende maatre gelen ongedaan worden gemaakt? Na tuurlijk wèl. En we zullen dit gaarne en met hand en tand verdedigen, maar we menen dat dit gebeuren moet op zodanige wijze, dat vooreerst daar ge holpen wordt, waar dat het meest no dig is. Dat betekent, dat wij voorstan der zijn van een zgn. gedifferentieerde aanpak. Daarbij zullen algemene maatregelen, zowel op het stuk van de sociale verzekering en misschien ook op dat van de lonen behoren, maar meer nog zal de aanpak bedrjjfstaks- gewjjze en soms zelfs ondernemingsge wijze wenselijk blijken. Een nationale „ruimte" groeit n.l. niet plotseling en op alle punten even sterk. Wanneer we nu moeten wach ten tot er zoveel nationale ruimte is, dat daaruit algemene maatregelen moeten kunnen worden gefinancierd, dan verzuimen we heel wat kansen om al iets te doen waar dat direct mogelijk is. Het is te betreuren, dat de betreffende rapporten van de Soci aal-Economische Raad nog niet zijn verschenen, maar misschien kan daar om juist een beroep als dit er nog een klein steentje toe bijdragen, dat deze adviezen blijk zullen geven van een alleszins gezond inzicht. Zonodig ko men we ijier nog nader op terug.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 5