Formatieopdracht spoedig te verwachten Socialisten tot nu toe in de contramine is nu Extra-parlementair kabinet zeer wel mogelijk geacht fjtohfckhty£w&/n De Gaulle houdt vast aan Duitslands huidige grenzen Bonn niet gelukkig met standpunt van De Gaulle .O. Strijd in Lhasa geëindigd TIBET heeft verdrag met China opgezegd Dalai Lama sou sich bij de guerrilla-strijders bevinden Mislukte overval op bankloper Prof. Beel bij de koningin Nieuwe order voor Fokker f223.000 voor de kerkenbouw Kvelyn TliPiiiiiiis ELEGANIE TASSEN EN BY0UX Persconferentie in het Elysée Dank aan helikopterbemanning Kind gestikt in plastic blokje Lek in de S.E.R. Aart Herengracht in Amsterdam Arbeiders slaags met politie Het weer NA ELF DAGEN INFORMEREN Uit Australië 20-jarige jongeman uit Bloemendaal omgekomen Bij beschikking over verkoop pocketboeken Dulles voor herstel naar Florida In Buenos Aires DONDERDAG 26 MAART 1959 82ste JAARGANG No. 30173 Prof. Beel heeft vandaag, na elf dagen aan zijn informatie opdracht te hebben gewerkt (een dag langer dan was ge pland), een uitvoerig rapport aan de koningin aangeboden. In dit rapport worden alle mogelijkheden aangewezen, die kunnen leiden tot vorming van een kabinet, dat vruchtbaar met de Staten-Generaal zou kunnen samenwerken, eerst de theoretische mogelijkheden en vervolgens wat er praktisch van is overgebleven. Men neemt in politieke kringen aan, dat de werkelijke kansen vrij beperkt zijn. Kabinetsformatie SOLEX DE LUXE, J. 1. v. K00TEN Bisdom Rotterdam A2 w Autobotsing bij Genève Zijn vader en moeder zwaar en zijn zuster licht gewond Suède damesjasjes in kleuren Later wat meer wind - - - BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544. Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. Umulden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Wrectles J. J. W. Boerrigter en Mr. W. A M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W Severln. NIEUWE HAABLEMSCHE COURANI ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mllllmeter- i-jgte Omroepers 16 cents per m m -hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544 (Van onze parlementaire redactie) De gebruikelijke weg, een kabinet te vormen, dat in nauw overleg met de fracties van de verschillende partijen tot stand komt, een zogenaamd parlementair kabinet, zou daarom wel eens kunnen worden overgeslagen. Het zou weinig zin hebben daar veel tijd aan te verknoeien, wanneer de P.v.d.A. werkelijk van plan is de eisen, die zij op de fakkeldragersdagen en in de verkiezingstijd steeds heeft gesteld, niet voor enig compromis In aanmerking te laten komen. IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIII Het kabinet der koningin deelt mede: „Prof. mr. L. J. M. Beel is hedenmorgen door H.M. de Koningin op het huis Ten Bosch ontvangen voor het uitbrengen van zijn rapport". Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllill Algemeen wordt aangenomen, dat prof. Beel in zijn rapport op dit punt duide lijk is geweest en dat de koningin, afgaande op de opdracht, die z(j zelf heeft geformuleerd (vruchtbare samen werking met het parlement) niet'n for mateur zal vragen die pogingen zal on dernemen, welke geen praktische waar de hebben. Daarom wordt verwacht, dat de op dracht wellicht meteen recht op een ex tra-parlementair kabinet zal afgaan, maar dat wel een meerderheidskabi net voorop zal staan. Men zou ook kun nen denken aan de meest duidelijke scheidslijn: een samengaan van alleen K.V.P. en A.R. Dat zou het voordeel opleveren van een volkomen conse quent christelijke politiek en een duide lijke scheidslijn tussen rechts en links in de ouderwetse zin van het woord. Maar zo'n kabinet zou moeite hebben zich staande te houden. Het zou een meerderheid tegenover zich vinden, waarin socialisten, communisten en pa cifisten steeds de val van dat kabinet als doel voor ogen zouden hebben. Het zou dan maar van de incidentele wel willendheid van V.V.D. en C.H. afhan gen, of men bepaalde klippen zou kun nen omzeilen. Het is dus ongetwijfeld beter te be ginnen met een poging een kabinet te vormen van alle niet-socialisten die in de Kamer vertegenwoordigd zijn. Dan ontstaan wel moeilijkheden over be paalde programmapunten, die tot compromissen zullen moeten leiden, maar het schijnt dat de laatste da gen na binnenskamers overleg is ko men vast te staan, dat het nogal mee valt. De grote kernpunten, waar het met name de K.V.P. om gaat (bezits vorming, allerhoogste prioriteit voor de woningbouw, algemene kinderbij slagverzekering) worden algemeen wel aanvaard door de niet-socialisten, zij het dan dat men voor wat het kin derbijslagprogramma betreft van de li beralen en de C.H. nog niet helemaal zeker is. Over de onderwijswet van minister Cals is men intussen tot een aanvaardbaar vergelijk gekomen. Hoewel de beslissing van de koningin moet worden afgewacht, wordt in Den Haag toch rekening gehouden met een formatieopdracht, waarbij een extra parlementair kabinet zonder socialisten als doel zal worden aangegeven. Wanneer de socialisten, eventueel nog door de formateur benaderd, zouden gaan inbinden, teneinde alsnog in een kabinet op brede basis vertegenwoor digd te kunnen zijn, zou dat een grote verrassing betekenen. Het wachten is nu op de besluiten van de koningin. De poging tot cre atie van een kabinet is in een stadium gekomen waarin reëel zaken kunnen worden gedaan. De Australische luchtvaartmaatschap pij East West Airlines heeft van de Australische autoriteiten toestemming gekregen een Fokker F-27 „Friendship" te bestellen, die waarschijnlijk nog in de loop van dit jaar zal worden afgeleverd. De bedoeling is, dat in 1960 nog een tweede „Friendship" zal worden aan geschaft. De directie van de Fokkerfabriek te Amsterdam kon nog geen bevestiging geven van deze nieuwe order uit Austra lië. Trans Australia Airlines heeft 12 „Friendships" besteld en Ansett Ana, eveneens een Australische luchtvaart maatschappij, heeft een order geplaatst op zes „Friendships". Voorts heeft de Australische regering twee „Friendships" besteld. Mocht de order van East West Airlines worden bevestigd, dan heeft de Fokkerfabriek alleen reeds aan Australië tot nu toe 22 schroefturbine- vliegtuigen van het type.F-27 verkocht. East West Airlines opereert met een kleine vloot van vier Dakota's en twee Dockheed-Hudsons. Advertentie de veiligste bromfiets, nu 375. Plein 20 - Haarlem - Telefoon 12000 Gr. Houtstr. 140 - Haarlem - Tel. 12349 De opbrengt van de collecte op ker kenbouw-zondag in het bisdom Rotter dam heeft een oedrag bereikt van bijna f223.000 De vicaris-generaa van de bisschop van Rotterdam heeft naar aanleiding van dit resultaat verklaard, dat dank baar mag worden geconstat-ord dat de kerkenbouw bij de katholieken van Ne derland een steeds grotere good-will en interesse verkrijgt. Advertentie Bij iedere jas een passende tas 5R. HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 20415 WITTE DONDERDAG ln meerdere parochiekerken wordt vanavond de voetwassing opgenomen in de liturgische plechtigheden. Zij her innert aan het voorbeeld dat Jezus gaf toen Hij bij het avondmaal als de minste der broeders de voeten van zijn leerlingen waste. Hierboven: een foto van een beschilderde plaquette van Gubellini. De Nederlandse marine-attaché in Londen, kap. ter zee R. M. Crommelin (links) heeft op de ambassade aan een helikopterbemanning wandbordjes overhandigd wegens betoonde dapperheid bij de redding van opvarenden van het Nederlandse s.s. „Sabo" op 9 december 1957 voor de kust van Donegal. De bordjes dragen elk de kopie van een foto, welke tijdens de redding is gemaakt. (Van onze Parijse correspondent) PARIJS, hedenmoi^en Voor een gehoor van ruim zeshonderd genodigden grotendeels jour nalisten naar men mag aannemen en een aardig legertje leden van de Republikeinse Garde en suppoosten heeft president De Gaulle van Frank rijk gisternamiddag in de grote feestzaal van het Elysée de opzienbarende persconferentie gehouden, waarmee hij, zoals gisteren bereids in het licht is gesteld, o.m. demonstreerde dat hij ook als president der vijfde repu bliek de werkelijke leider van de hoge Franse politiek blijft. Tevens heeft hij er zeker mee beoogd het internationale voetlicht niet helemaal te laten voor Eisenhower, Macmillan en Khroesjtsjev. Te verstaan is reeds ge geven dat deze conferenties op het Elysée ongetwijfeld traditie zullen worden. Een exposé van 35 minuten lengte heeft De Gaulle geheel gewijd aan wat zijn, dus de officiële Franse, visie is op de crisis in het leven geroepen rondom Berlijn; enige gestelde vragen lokte kortere verhande lingen uit over enerzijds het Algerijnse drama en anderzijds de economische situatie in Frankrijk. Gedurende ongeveer een uur heeft De Gaulle aldus, eenzaam gezeten achter een tafel op een klein podium, met als achter grond een wandtapijt voorstellend Les portières des Dieux, het woord gevoerd; men moet zeggen met groot meesterschap over dit woord en over zichzelf, zijn gehoor andermaal geboeid houdend met een voordrachts kunst in brede vaak mild ironische stijl. - Men kan van generaal De Gaulles exposé naar aanleiding van Berlijn niet zeggen dat het werkelijk alarmistisch was, wel dat het misschien enigermate ten achter is gebleven op de nogal ver zachtende tendens die ook van het Kremlin uit in de afgelopen dagen aan het probleem is gegeven. Bijzondere aandacht hebben voorts getrokken de nadruk en de uitvoerigheid en zelfs de warmte waarmee De Gaulle betoogde dat het huidige Duitsland verre van voor Frankrijk een bedreiging te zijn, een essentieel bestanddeel is geworden, „door zijn capaciteiten, zijn energie en zijn bronnen", van het leven van Euro pa en van de gehele wereld. De hereniging van de beide thans gescheiden delen van Duitsland tot één volkomen vrij. Duitsland is, aldus De Gaulle, de normale bestemming van het Duitse volk „op voorwaarde dat het zijn huidige grenzen aan het wes ten, oosten en zuiden niet in geding brengt en zich op de dag dat zulks mogelijk is invoegt in een contractuele geheel Europa omvattende organisatie voor de vrijheid en de vrede". In af wachting dat dit ideaal verwezenlijkt kan worden, dienen de beide delen van Duitsland op alle praktische gebieden betrekkingen en banden zoveel moge lijk te vermenigvuldigen. Ten aanzien van de plannen voor een iésengagement verklaarde de generaal dat die hem niets goeds schenen te leloven. „Hoe zou", zo vroeg hij, „Frankrijk gedekt zijn, indien de ontwapening werd toe gepast op een zone, die zich niet even zeer uitstrekt tot de Oeral als tot de Atlantische kust?" Schijnbaar huma nitaire maatregelen „zouden niet mo gen voeren tot onze verdwijning". Hetgeen De Gaulle vervolgens in antwoord op gestelde vragen terzake van Algerije naar voren bracht, is niet meer dan een bevestiging van voorgaande verklaringen. Frankrijk v i heeft zich ertoe gezet een grondig hervormd en verbeterd Algerije in het leven te roepen. Zonder Frankrijk is deze transformatie niet denkbaar. De Algerijnen zelf zullen geleidelijk aan moeten onthullen wat de eigen Algerijnse persoonlijkheid zal z(jn: een werk ongetwijfeld van lange adem. Het staat buiten kijf dat de Algerijnen wensen dat hun lot ver bonden blijft aan dat van Frankrijk. Met het democratische stemrecht be schikken de Algerijnen zelf over het middel om te beslissen over de vrede. En aan het adres van de opstande lingen: vroeg of laat zal het toch tot een bestand moeten komen, waarom dus niet aanstonds? United Press Internationa] bericht nog dat regeringskringen in Bonn me nen, dat de verklaring van De Gaulle dat de grenzen van Duitsland ongewij zigd dienen te blijven, de Westerse po sitie in de aanstaande onderhandelin gen met de Sovjet-Unie verzwakt. Re geringswoordvoerders verwelkomden de opmerking van de Franse president dat naar zijn mening Duitsland vreed zaam en in vrijheid herenigd moet wor den, maar zij weigerden commentaar te geven op de uitlating inzake de Duit se grenzen. Particulier echter, inter preteerden regeringsleiders de verkla ring van De Gaulle als te betekenen dat in elk geVal Frankrijk de Oder- Neisse-lijn als de permanente oost grens van Duitsland beschouwt. Het bijna tweejarig dochtertje van koster A. van de Veerdonk te Berlicum heeft woensdagmiddag een plastic speelgoedblokje in de luchtpijp gekre gen en is gestikt. In het ziekenhuis te 's-Hertogenbosch, waar het in allerijl werd heengebracht, bleek het bij aan komst reeds te zijn overleden. De „Kashag", het opperste kabinet van Tibet, heeft Tibet onafhankelijk verklaard en het verdrag met communistisch China betreffende de Chineze suzereiniteit opgezegd, aldus bericht volgens U.P.I. „The Times" uit Kalimpong. Het besluit werd eenstemmig genomen, op grond van het feit dat China zich bij herhaling zou hebben schuldig gemaakt aan schending van het verdrag. In oktober 1950 trokken Chinese troepen Tibet binnen. 23 mei 1951 werd een zeventien punten omvattend verdrag getekend waarbij de suzereiniteit van China werd vastgesteld. Omtrent de Dalai Lama is niets bekend. Men acht het niet onwaarschijnlijk, dat hij de hoofdstad, Lhasa, heeft verlaten en zich bij de guerrilla-strijders heeft gevoegd. Volgens de correspondent van „The Times", werd het verdrag met China reeds een week geleden opgezegd. Hij noemde geen bronnen. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIlIHMIIIMIIIIIIIIlllllllllHlllllltllllllllll Op de weg van Lausanne naar Genè ve is de 51-jarige Nederlandse automo bilist Johannes Lugt uit Bloemendaal tegen een vijf tons truck gebotst. Lugts wagen werd geheel vernield. De heer Lugt en zijn 48-jarige vrouw Louise zijn zwaar gewond in het zieken huis opgenomen. Hun 20-jarige zoon Pe ter stierf op weg naar het ziekenhuis; de 17-jarige Helen Lugt kreeg slechts betrekkelijk lichte verwondingen. De familie Lugt was in de omgeving van Lausanne met vakantie. Op de grote verkeersweg bij St.-Sulpice heeft de heer Lugt kennelijk een stopsignaal niet opgemerkt. Er Is een onderzoek gaande naar het antwoord op de vraag, hoe het moge lijk is geweest dat de beslissing die de commissie van de Sociaal Economische Raad in november van het afgelopen jaar heeft genomen om de staatssecre taris van economische zaken te advise ren een vestigingsbeschikking voor het boekverkopersbedrijf af te kondigen, be kend is geworden nog voor de staats secretaris deze beschikking uitvaar digde en nog voor, naar men althans aanneemt, iemand anders van het ad vies in bevestigende zin op de hoogte kon z(jn. Gebleken is namelijk dat op de dag dat de commissie haar advies had vastgesteld niet-boekverkopers-bedrjj- ven zijn gewaarschuwd zo snel mogelijk een aantal pocketboeken in de winkels ten verkoop te nemen. Als de vestigings beschikking dan zou worden afgekon digd (hetgeen zou betekenen dat men na de afkondiging geen boeken mocht verkopen als men dat voordien ook niet placht te doen) zou men niet meer kunnen zeggen dat het boekverkopers- bedrijf niet door de winkels in kwestie was uitgeoefend. Dit heeft de algemeen secretaris van de S.E.R. drs. H. L. Jansen woensdag medegedeeld bij de beantwoording van vragen die hem zijn gesteld naar aan leiding van een uiteenzetting die hij heeft gehouden in het gebouw van de S.E.R. voor leerlingen van het Neder landse opleidingsinstituut voor het bui tenland over ,,De S.E.R. als instrument in de organisatie van het sociaal-econo mische leven" Er waren vragen gesteld over de geheimhoudingsplicht van de leden van de S.E.R. President Eisenhower van de Ver enigde Staten heeft meegedeeld, dat zijn minister van buitenlandse zaken, Dulles, van plan is maandag voor her stel naar Florida te vertrekken, aldus meldt Reuter. Men hoopt dat h(j bin nen niet al te lange tijd zijn werk kan hervatten. De artsen hadden Dulles ge zegd dat zij nog geen definitieve pro gnose konden geven over zijn gezond heidstoestand. Zij zullen dit doen zodra het met zekerheid mogelijk is. Zolang de minister in staat is te werken, zal ik gaarne van zijn diensten gebruik ma ken, aldus president Eisenhower. Vanochtena is een mislukte roofover val gepleegd op de 64-jarige bankloper van de Nederlandse Middenstandsbank Th. Engels voor het bijkantoor (afd. cou pons) van de Nederlandsche Bank aan de Herengracht bij de Leidsestraat te Amsterdam. De bankloper was met een tas, inhoudend f 100.000 waarde aan klei ne coupures, en een pak effecten, dat hij onder zijn arm hield, van de Midden standsbank, eveneens gevestigd op de Herengracht bij de Utrechtsestraat, op wey naar het bijkantoor jan de Neder landsche Bank. Op het r..oment, dat hij juist voor de stoep bij de ingang stond, stopte een wagen vlak naast hem, waaruit een man sprong. I 'eze gaf de bankloper een stomp op zijn mond en deed tegelijk een greep naar diens actentas. De bankloper begon te gillen ei hield krampachtig zijn tas vast. De overvaller, geschrokken door het gillen, sprong weer in de auto. De daarin wachtende bestuurder gaf on middellijk vol gas. De onafhankelijkheidsverklaring zou zijn vergezeld van een verzoek aan Chi na, de troepen terug te trekken. Het suzereiniteitsverdrag geeft China na melijk het recht militaire en admini stratieve eenheden in Tibet te legeren. Deze onafhankelijkheidsverklaring zou zijn gebaseerd op een manifest dat on geveer vijfduizend Tibetaanse vrouwen 12 maart publiceerden. 10 maart nodigde de Chinese com mandant de Dalai Lama uit een mili taire parade bij te wonen, zonder le den van zijn kabinet of zijn gevolg. Toen dit in Lhasa bekend werd verza melden ongeveer dertigduizend perso nen zich voor het Norbulinka paleis, de Dalai Lama verzoekend niet te gaan. De Dalai Lama sloeg inderdaad de uit nodiging af, doch in de straten van Lhasa bleef het onrustig. 12 maart ver zochten vijfduizend Tibetaanse vrouwen de consuls van Indië, Nepal en Bhutan hen te vergezellen naar de Chinese auto riteiten, om een manifest te overhandi gen. In dit manifest werd opzegging van het Chinees-Tibetaanse verdrag ge- eist. De consuls weigerden echter en de demonstratie ging niet door. „Het ma nifest kreeg geleidelijk de betekenis van een nationale onafhankelijkheidsverkla ring en toen het tenslotte aan de Chi nese autoriteiten werd overhandigd was het getekend door vertegenwoordigers van de belangrijkste kloosters, leden vande grote nationale vergadering en tenslotte door het gehele kabinet", al dus „The Times". De „Press-trust of India" heeft van ochtend bekendgemaakt, dat de ge vechten in Lhasa, de Tibetaanse hoofd stad, zijn geëindigd. Dit bericht heeft in Nieuw Delhi weinig opzien gebaard. Gisteravond reeds had men vernomen dat de telegraafverbindingen met Lhasa zijn hersteld. Men meent te we ten, dat de eigenlijke strijd in Lhasa reeds ln twee dagen tijds door de Chi nezen was gewonnen. Nadien zou er nog slechts sporadisch zijn gevochten. Men verwacht dat premier Nehroe vandaag een verklaring ln het Indische parle ment zal afleggen. Sterke Chinese eenheden bewaken de Tibetaanse vliegvelden, evenals alle toegangen tot Lhasa. Volgens onbeves tigde berichten zouden communistisch Chinese militairen enkele Tibetanen in Jatoeng hebben terechtgesteld. Voorts zouden sterke Chinese garnizoenen in de handelssteden Giantse, Jatoeng. Pfa- ri en nog andere plaatsen zijn gelegerd. President Eisenhower van de Ver enigde Staten heeft gisteren nog op zijn persconferentie verklaard dat hij de be richten over de revolte in Tibet heeft bestudeerd, maar dat deze zo fragmen tarisch zijn dat het onmogelijk is enige conclusies te trekken omtrent de kansen van het welslagen van de opstand. Op de vraag of er een wijze bestond de Ti betanen van buitenaf hulp te bieden, gaf de president geen rechtstreeks ant woord. Het was duidelijk, aldus Eisen hower, dat het volk van Tibet weer spannig is geworden onder het commu nistische bewind en begonnen is verzet te plegen. Hij zei dat de gevechten op guerrilla-schaal worden gevoerd. In Buenos Aires zijn gisteren gevech ten uitgebroken tussen ongeveer vijf duizend metaalarbeiders en de politie van de stad, aldus meldt A.F.P. De arbeiders protesteerden tegen het be sluit van de regering-Frondizi hun vak bond rechtstreeks onder toezicht van de regering te plaatsen. Bij de rel letjes werden twee betogers zwaar ge wond. Dertig mensen zijn gearresteerd. Advertentie Verwachting tot vrijdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Aanvankelijk licht tot half be wolkt, later toenemende bewolking met kans op enige regen. Aanvan kelijk zwakke tot matige, later ma tige of vrij krachtige wind tussen zuid en zuidwest. Dezelfde of iets hogere temperaturen. Zon: 6.29-19.03. Maan: 22.52-7.51. Station tem o neersi Weer neden max af gel 7 uur gist 24 uur Stockftoit. licht bew. -2 12 0 Oslo motregen 1 3 1 Londen mist 1 13 0.1 Amsterdai mist 5 10 6 Brussel regen 5 10 9 Luxem b i mist 2 9 7 Paiijs licht bew. 7 13 1 Nice zwaar bew. 9 14 28 Berlijn geheel bew. 5 15 0 Fiankfii mist 7 17 0.5 Mtinche regen 6 18 1 Züricb regen 6 13 6 Genève onbewolkt 3 9 11 Locarn< regen 7 Rome regen 11 18 6 Madrid geheel bew. 7 10

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 1