Pleidooien voor volwaardige
katholieke onderwijsinspectie
Eerste zending Indonesische
tabak in Bremen aangekomen
DRAADLOOS
CONTACT
Techniek zat kijkers dwars
Protestmars naar Londen
tegen kernbewapening
Paus Joannes XXIII
Chefariiie 4
Diocesane onderwijzersvergaderingen
Juridische strijd om eigendom
spoedig te verivachten
Paasmiddag
voor de radio
Duizenden betogers op de been
beroemde
geneesmiddelen
in I tablet
doen wonderen!
Rusland akkoord
met overleg van
ministers
J. MACKENZIE
OVERLEDEN
Wij kijken naar
Een klein kunstje
Vijftigste Koek en ei
0
EEN LEVENSVERHAAL
Zenderwisseling
Vanavond
Kinderen uit café's
met T.V.
11 mei conferentie
in Genève
DINSDAG 31 MAART 1959
PAGINA 4
Rotterdams componist
7
In Alkmaar
7 enzij met toestemming
van hun ouders
Op de algemene vergaderingen van
de diocesane onderwijzersorganisaties,
die vandaag gehouden zijn te Utrecht,
Den Bosch. Roermond en Gouda, is in
de openingstoespraken van de voorzit
ters onder meer aandacht geschonken
aan de salarissen van onderwijzers en
kleuterleidsters, aan de kwestie van de
huwende onderwijzeres, de toelating van
onderwjjzers tot de universiteit, de
raamwet voor het voortgezet onderwijs,
de organisatie van het katholieke onder
wijs en aan het gevaar, dat de overheid
zich op pedagogisch-didactisch terrein
gaat begeven.
Inzake dit laatste punt werd opmer
kelijke uitspraken gedaan door de heer
P. Th. van Enckevort, voorzitter van
de r.-k. onderwijzersbond in het bisdom
Roermond en heer J. A. A. Poncin,
voorzitter van de St.-Augustinusver
eniging, de onderwijzersorganisatie in
de bisdommen Haarlem en Rotterdam.
De heer van Enckevort stelde, dat men
het een rijksinspecteur, wanneer hij
komt te staan tegenover de volslagen
ondeskundigheid en de onverantwoorde
onverschilligheid van sommige school
besturen, niet kwalijk kan nemen wan
neer zijn adviezen wel eens tenderen
naar voorschriften. Dit neemt echter
niet weg, dat een pedagogisch-didac-
tische beïnvloeding door de overheid in
principe onjuist is. De heer Poncin sig
naleerde daarnaast het verschijnsel, dat
steeds meer gemeenten ertoe overgaan
een onderwijsinspecteur aan te stellen.
Voor wat de zakelijke aangelegenheden
betreft ontmoet dit geen bezwaar, maar
een dergelijke inspecteur heeft per se
niets te maken met de interne gang
van zaken op de school. Wanneer men
inmenging van het Rijk op dit terrein
afwijst, dan zeker inmenging van de
gemeenten. Het is voorgekomen, dat er
een bespreking werd gehouden met de
bedoeling de band tussen het gemeente
bestuur en het bijzonder onderwijs nau
wer aan te halen; op pedagogisch-di
dactisch terrein zijn er echter geen ban
den en dus valt er ook niets aan te
halen, aldus spreker. De heer Poncin
sprak inmiddels de hoop uit, dat er
spoedig een goed georganiseerde bis
schoppelijke inspectie tot stand zal ko
men, die een algemene pedagogische
en didactische taak krijgt en bekleed
wordt met bevoegdheden om waar no
dig voorschriften te geven. In dezelfde
geest uitte zich de heer van Enckevort;
ook hij bepleitte het instellen van een
volwaardige eigen katholieke onderwijs
inspectie, die zou kunnen optreden in
samenwerking met de rijksinspectie.
De heer J. A. A. Roelants, voorzitter
van de St.-Lebuïnusvereniging voor de
bisdommen Utrecht en Groningen, wees
in zijn openingswoord op het belang van
maatschappelijke, doch vooral ook cul
turele verheffing van de onderwijzers
en kleuterleidsters: nascholingscursus
sen en het bestuderen van vaklitera
tuur zijn dringend gewenst. De heer
H. Bezems, voorzitter van de Katho
lieke Onderwijzersbond in het bisdom
Den Bosch, stelde de vernieuwing en wel
vooral van het godsdienstonderwijs aan
de orde. Aan de expressie dient meer
aandacht geschonken te worden. Diffe
rentiatie van het onderwijs is noodza
kelijk om het doubleren te verminderen.
Verheugend is, dat vele onderwijzers
de cursussen van het Katholiek Peda
gogisch Centrum volgen.
Naar de universiteit
De heer Roelants deed een krachtig
protest horen tegen de pogingen om de
onderwijzers te weren van de univer
siteit. Verwacht mag worden, aldus
spreker, dat de onderwijzers, die toe
gelaten worden tot de vakken psycho
logie en pedagogiek, de beweringen van
de protesterende hoogleraren en studen
ten zullen logenstraffen.
Sprekend over de salariskwestie zei de
voorzitter van de St.-Lebuïnusvereni
ging, dat de jongste regeling formeel
wel in orde kan zijn, doch dat mate
rieel deze zaak niet klopt. Spreker
wees er voorts op, dat er kleuterleid
sters zjjn, die op hun 65e jaar zullen
moeten rondkomen alleen van de
A.O.W.-uitkering. Een krachtige actie
tot verbetering van deze situatie is een
eis van de eerste orde. De heer Bezems
zei, dat afschaffing van de gemeente
classificatie het tekort aan onderwijzers
in de kleine plaatsen zou kunnen ver
minderen. Verder werd door deze spre
ker opgemerkt, dat sommige gemeen
ten de vergoedingen ex artikel 101 van
de lager onderwijswet zullen moeten
verhogen. Er is nog een vrij groot te
kort aan gymnastieklokalen.
De voorzitter van de K.O.B.-Den
Bosch wees voorts op het belang van
het oprichten van onderwijsorganen
voor de juiste „planning" van de di
verse schooltypen. De voorzitter van de
R.K.OJ3.-Roermond sprak over de be
tekenis van de reorganisatie van de Ka
tholieke Schoolraad en de oprichting
van de Contactraad voor het katho
liek onderwijs. Hiermee is een poging
gedaan om de organisatie van het ka
tholieke onderwijs tot een sluitend ge
heel te maken. Met betrekking tot het
voortgezet onderwijs zijn deze instellin
gen te beschouwen als toporganen. Het
antwoord op de vraag of de vooruit
zichten aangaande de raamwet voor het
voortgezet onderwijs goed zijn, staat in
de politiek geschreven, aldus de heer
van Enckevort. Maar dit was ook zo
toen de financiële gelijkstelling aan de
orde kwam en zo zal het altijd wel
blijven.
Deze spreker stelde voorts, dat de vei
lige beslotenheid van de provincie Lim
burg is opengebroken. Een isolement
tegenover de gevaren van buitenaf is
struisvogelpolitiek. De school moet het
kind goed voorbereiden tot wereldwijd
denken, zien en horen. Opvoeding en
onderwijs dienen ook een tegenwicht
te geven tegen de technocratie.
Gehuwde onderwijzeres
Een andere belangrijke kwestie werd
nog aangesneden op de vergadering te
Gouda, waar de heer Poncin de aan
dacht vestigde op het optreden van de
gehuwde onderwijzeres in de school.
De onderwijzersorganisaties zullen voor
de rechtspositie van de gehuwde on
derwijzeres waken, doch dit wil niet
zeggen, dat men in het algemeen zon
der meer enthousiast kan zijn wanneer
er gehuwde onderwijzeressen voor de
klas komen. De ervaring in andere
landen wijst uit, dat daar de gehuwde
vrouw buitenshuis gaat werken ofwel
omdat de levensstandaard zo laag is,
dat het gezin de extra inkomsten niet
kan missen, ofwel omdat hij zo hoog
is, dat men die inkomsten niet wil mis
sen. Beide situaties zijn niet ideaal.
Beziet men de toestand in Nederland,
dan is het voor het onderwijs welkom,
dat alle middelen worden aangewend
om de zaken zo goed mogelijk draai
end te houden. Vele schoolbesturen heb
ben met zulke grote moeilijkheden te
kampen, dat zjj bereid zijn tot allerlei
dispensaties als er maar iemand voor
de klas staat. Het is ook mogelijk,
dat voor bepaalde vrouwen de arbeid
buitenshuis een goed is, doch daarmee
is het gevaar niet geëlimineerd, dat de
gezinnen, waarvan de moeder buitens
huis werkt, te kort komen. Het werk
in de school kan geen bijzaak zjjnhet
eist de gehele mens. De heer Poncin
gaf als zijn mening, dat degenen, die
in deze kwestie thans zo sterk voor
uitstrevend willen zijn, op de duur deze
houding zullen betreuren.
Op 74-jarige leeftijd is in het Diaco-
nessenhuis te Groningen overleden de
Rotterdamse componist J. Mackenzie,
die als jong onderwijzer naar Rotter
dam was gekomen en daar gedurende
enige tientallen jaren in het muziekleven
een vooraanstaande plaats heeft inge
nomen. Mackenzie heeft tal van kin
derliederen geschreven. Een aantal
hiervan werd uitgegeven onder de titel
„Meiklokjes". Tot zijn oeuvre behoort
voorts een aantal kinderoperettes, zo
als „Klein Duimpje" en „Doornroosje",
die kinderkoren telkenmale weer tot uit
voering brachten.
Verschillende malen zijn composities
van zijn hand bekroond geworden. Tot
voor kort schieef hjj nog orkestwerken
op uitnodiging van omroepverenigingen.
Met het 9000 ton metende Engelse
vrachtschip „TJlysses" Is maandagavond
de eerste zending tabak, afkomstig van
door de Indonesische regering genatio
naliseerd verklaarde ondernemingen, te
Bremen aangekomen.
Met grote spanning, maar bepaald niet
zonder vertrouwen in de afloop, ziet
men thans in Nederlandse ondernemers
kringen de wettelijke acties tegemoet,
welke door Nederlandse firma's en met
name door de Deli-Mjj, welke maat
schappij aanspraak maakt op het groot
ste gedeelte van deze eerste tabakszen- J
ding, bij Duitse gerechtshoven zullen
worden ondernomen tegen de verkoop
van de produkten van hun ondernemin
gen.
ling van het wetsontwerp, dat tot na
tionalisatie van de Nederlandse bedrij
ven was besloten „in het kader van de
strijd om West-Irian" en gestipuleerd
werd, dat de schadeloosstelling, volgens
een onbekende procedure vast te stellen
door een door de Indonesische regering
te benoemen commissie, pas zal geschie
den na een voor Indonesië bevredigende
oplossingvan het politieke conflict om
Nièuw-Guinea.
De negerzanger Gordon Heath.
De naar Bremen verscheepte tabak is
uitsluitend afkomstig van „genationali
seerde" bedrijven, niet van „overgeno
men" ondernemingen, omdat de West-
duitse firma's bij de onderhandelingen
over de verplaatsing van de markt voor
Indonesische tabak van Amsterdam naar
Bremen geweigerd hebben deze laatste
te ontvangen onder de verzekering dat
het niet hun bedoeling was om aan Ne
derlandse eigendommen te komen.
De Nederlandse firmanten hebben er.
zoals bekend, echter geen twijfel aan j
doen bestaan, dat naar hun mening de
„nationalisatie" van hun bedrijven in
Indonesië niets wijzigt aan hun juridi- J
sche aanspraken op hun produkten. De
Indonesische wet op de nationalisatie
wordt in strijd met het volkenrecht ge- i
acht, aangezien zij uitsluitend tegen Ne-
derlandse bedrijven is gericht en dus
duidelijk discriminerend is. Het discri
minerende karakter van de wet blijkt
overigens wel uit de verklaring van de
Indonesische regering bij de behande-
Over de aard der acties wensen de ju
ridische adviseurs van de betrokken fir
ma's geen mededeling te doen, doch naar
men verwacht zullen de Nederlandse
eigenaren van de thans in Bremen aan
gekomen en de oog onderweg zijnde
tweede zending, welke voornamelijk be
staat uit tabak afkomstig van onderne
mingen van de Senembah Mij., pogen be
slag te laten leggen op hun eigendom
of bij kort geding overgave te vorderen.
Degenen, die het met beide Paasda
gen bij de televisie voor het zeggen
hadden en dat waren respectievelijk
de N.T.S. en de V.A.R.A. moeten
hebben gedacht dat een (kijkers)-kin-
derhand gauw is gevuld. Zij moeten
dat althans hebben gedacht in zoverre
zij hen met twee bepaald slechte tele-
recordings overvielen. Zondagavond
zag men dan een „opname" van een
concert door het Groot Symphonisch Or
kest van het N.I.R. o.l.v. Daniël Ster-
nefeld op 6 maart j.l. in Brussel ge
geven. Dat wil zeggen: men zag niet
veel meer dan de wazige omtrekken
van wat een orkest moest wezen. Maar
zelfs bij die omstandigheden viel het
op, dat het camera-werk geen kans on
gebruikt liet om niét te boeien. Terwijl
er toch. bij uitzendingen als deze, ge
legenheden te over zijn. Het moet ge
zegd worden dat onze Nederlandse ca
mera-mensen het bü voorkomende ge
vallen een stuk beter plegen te doen.
Maar toegegeven, het geluid was goed
zondagavond. Dat was het trouwens
Tweede Paasdag, toen de V.A.R.A.
met een telerecording van een Duitse
opvoering van Mozarts „Figaro's Hoch-
zeit" kwam óók. En nu was het beeld
inderdaad ook enige graden beter.
Maar by deze Mozart werd men dan
weer zwaar gehandicapt door een nood
lottige gang van zaken, die gewild had
dat de diverse rollen gezongen werden
door dezen en gespeeld door genen. Zij
werd zelfs perfect gezongen en goed
gespeeld, maar de techniek is nu een
maal nog niet zover dat, wanneer men
alles samenplakt, er een mooi geheel
ontstaat. Kort en goed gezegd: het zin
gen en spelen liep niet synchroon. En
wanneer graaf Almaviva zijn mond open
deed, kwam er niet altüd geluid uit en
omgekeerd. Een vrij zotte vertoning
dus. En tenslotte sloot men dan ook
maar de ogen om althans ongestoord
te kunnen luisteren. Hetgeen, als wp al
les goed hebben begrepen, niet de be
doeling van een t.v.-uitzending kan we
zen.
Het pakte alles des te kwalpker uit,
omdat wij zaterdagavond nog getuige
hadden kunnen zyn van echte televisie.
Zulks dank zij de V.P.R.O., die bij tyd
en wijle behalve een vrijzinnige ook wel
een fijnzinnige omroep pleegt te wezen.
In ieder geval was de uitzending, waar
in verschillende toneelkunstenaars het
Passieverhaal voorlazen van zeer voor
name allure. En de spirituals, die ge
zongen werden door de negerzanger
Gordon Heath vielen er merkwaardig
goed in. Het dansen, na afloop, konden
wij in dit verband minder goed plaat
sen.
Na een pauze werden wy vergast op
een reportage-met-toelichting van aller
lei Paasgebruiken. Een nette uitzen
ding weer op zichzelf. Alleen moet het
ons van het hart dat niet helemaal dui
delijk werd, dat een katholieke Paas-
liturgie en al evenzeer een Joods
Paasritueel van bepaald essentieel
andere aard is dan, laten wij zeggen
het vlöggelen van de Paaskerels in
Twente. En dat is toch ondubbelzinnig
het geval. Voor de rest niets dan lof
voor de Paasuitzending van de V.P.R.O.
H. Hn.
Wy hebben al zo vaak bezwaren naar
voren gebracht tegen de opbouw van de
zondagmiddag-programma's, dat wij
het Paasmiddag-programma van de
K.R.O. wel eens een compliment mo
gen geven. Daar was de prachtige uit
voering van het schitterende „Le Miroir
de Jésus" met de sopraan Irma Kolas-
si, begeleid door het Brabants Orkest
onder leiding van Hein Jordans. Er was
een, in alle puntigheid, indrukwekkende
missiecauserie door mr. K. van Rycke-
vorsel en er was vpfendertig minuten
speciale muziek door het Saxofoonkwar
tet van Parys. Kortom, er was van
half drie tot half vyf een interessant,
boeiend en vaak zeer mooi programma
te beluisteren. Niet overladen zwaar,
maar zeker niet oppervlakkig, afwisse
lend en ook modern. (Wat niet weg
neemt dat de Nederlandse luisteraar
aan symfonische muziek veel te kort
komt).
WOENSDAG
HILVERSUM I, 402 m. NCRV: 7.U0
Nws. en SOS-ber. 7.10 Gram. 7.50 Een
woord voor de dag. 8.00 Nws. 8.15 Ge
wijde muz. 9.00 V. d. zieken. 9.30 Gram
9.35 Waterst. 9.40 V. d. vrouw. 10.15
Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 Omr
ork en solist 11.50 Gram. 12.00 Amus.
muz 12.30 Land- en tuinb meded 12.33
Musettemuz. 12.53 Gram. of act. 13 00
Nws. 13.15 Met PIT op pad. 13.20 Lichte
muz 13.50 Hansel und Gretel. opera 15.30
Oude muz 16 00 V. d. jeugd 17.20 Lichte
muz. 17.40 Beursber. 17.45 Chr organisa
tie- en verenigingsleven 18.15 Boekbespr.
18.30 R.V.U 19.00 Nws. en weerber 19.10
Koorconc. 19.30 Radiokrant, 19.55 Op de
man af. 20.00 Pianorecital 20.15 Rep.
20.45 Muz. discussie. 21 15 Muz caus 21.45
Klankb 22.10 Amus. muz. 22.45 Avond
overdenking 23.00 Nws. 23.15 Sportuitsl
23.20-24.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 m. - VARA: 7.00
Nws 7.10 Gymn 7.23 Gram. 8.00 Nws.
9.19 De ontbijtclub. 9.00 Gymn. v d.
vrouw 9.10 Gram. VPRO: 10.00 Boek
bespr. VARA: 10.20 V d vrouw 11.00
R.V U 11.30 Dit is uw leven 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 V. h platteland.
12.38 Orgel en zang. 13.00 Nws. en ten-
toonstellingagenda. 13.20 Dansmuz. 13.50
Medische kron. 14.00 Gram 17 00 De
kat van de stoel 17.50 Regeringsuitz.
18.00 Nws. en comm 18.20 Hammond
orgelspel. 18.40 Act. 18.50 Gram 1.9 10
Toespr. VPRO: 19 30 V d jeugd VARA:
20.00 Nws. 20.05 Caus. 20.15 Hoorsp 22.15
Gram 22.20 Caus. 22.35 Bariton en piano.
23.00 Nws. 23.15 Gram. 23.25 Lichte muz
ENGELAND BBC^Home Service 330
m: 13.00 Gram 14 40 Pianospel. 15 yo Or
kestconc 16.45 Gram 19.40 Schotse dan
sen. 20.00 Muz. caus 21.00 Orkestconc
23.00 Gram 0.06-0.36 Pianotrio.
ENGELAND, BBC Light progr. 1500
en 247 m: 12.30 Nws. en dansmuz 13.15
Lichte muz. 13.30 Nws en gevar progr.
14.00 Dansmuz 16.00 Orkestconc 16 45
Amus muz. 17 45 Gevar. muz. 18.30 Nws.
en gevar. progr. 21.30 Nws. en verz
progr. 23.00 Amus. muz. 23.40 Gevar.
progr
NDR/WDR, 309 m: 12.00 Amus. muz.
13.15 Symf. ork. en sol. 14.15 Lichte muz.
14.45 Gram. 16.00 Kamermuz 17.35 Lichte
muz 19.20 Filmprogr. 20.00 Lichte muz.
22.10 Klassieke muz. 0.10 Lichte muz.
FRANKRIJK, progr. Ill (Nat progr
280 en 235 m: 12.05 Nationaal ork 13.25
Gram. 14.20 Kamermuz. 15.10 Franse
muz 16.00 Gevar. muz. 16.55 Gram 21.45
Gram.
BRUSSEL, 324 m: 12.00 Gram. 12.34
Gram 13.11 Gram. 14.20 Ork conc 16.02
Lichte muz. 17.10 Kamermuz. 18.00 Gram.
18.30 V. d. sola 19.40 Vlaamse liederen
20.00 Omr ork., -koor en sol 22 25 Ka
mermuz. 23 00 V d. zeelieden.
484 m: 12.00 Gram 13.10 Gram 14 15
Belgische muz 15.15 Omr koren 15.30
Gram. 16.05 Dansmuz. 17.10 Gram 17.20
Viool en piano. 1830 Jazzmuz 20.00
Gram.
«f
.4:1
Woensdag 1 april
22.15 uur. - Waar dient al onze
blijdschap voor?
Donderdag
17.00 uur. - „Missa Pontificalis"
van Laurens Perosi, voor 3-stem-
mig gemengd koor met orgelbege
leiding, uitgevoerd door het
Lateraanse koor o.l.v. Mgr. L.
Virgili.
Vrijdag
22.15 uur. - Wat denkt de H. Stoel
over.
(N.B.: Programma-wijziging voor
behouden. vanwege actualiteiten).
AVRO: 17.00-17.35 V. d. jeugd. NTS:
20.00 Journ. en weeroverz 20.20 Vade
mecum. 20.50 Die jongen van Winslow,
T.V.-spel
DUITSE iELEVlSIEPROGR.
17.00 V. d. kind. 17.10 Idem. 17.30-18.00
V. d. vrouw 18.45-19.25 Hier und deute
20.00 Nws., journ. en weerber 20.20 Ge
var. progr.
FRANS-BELG. TELEVISIEPROGR.
17.00-18.00 V. d. kind. 19.00 Prot uitz.
19.30 Film. 20.00 Journ. 20.30 Film. 21.50
Lectures pour tous. Daarna: Wereldnws.
VLAAMS-BELG. TELEVISIEPROGR.
19.00 Lekenmoraal en filosofie 19.30
Nws. 20.00 Kaleidoscoop. 20.30 T.V.-spel.
(In de pauze: Nws. en journ.).
By de A.V.R.O. excelleert momenteel
het programma „Een klein kunstje", on
der regie van Alexander Pola, die ook
het merendeel van de teksten op zyn
naam heeft. De rubriek wordt ingeleid
door Guus Oster, die dat, zoals te be
grijpen, beschaafd en geestig doet. Er
is veel scherts, veel leuks, wat ondeu
gends en nog veel meer te beluisteren.
Aardig was bijvoorbeeld op tweede
Paasmiddag het optreden van Ilse Wes-
sel en Jaap Dubbelboer. De eerste is
de voorteffelijke A.V.R.O.-omroepster
die haar talen zo goed spreekt,
de tweede de zanger-socioloog, beiden
vormen een aanstaand echtpaar. Hun
optreden was een leuke gebeurtenis,
men zou kunnen zeggen beschaafd ge
roddel.
In het Amsterdamse Minerva-pavil-
joen was er zaterdagmiddag een ver
warde huldiging. Er werden twee uit
zendingen van de A.V.R.O.-strip „Koek
en Ei" opgenomen. Een ervan zou de
vijftigste zijn. Zonder dat iemand wist
wat eigenlijk de vijftigste Koek en Ei,
zou zijn, werden schrijvers en uitvoe
renden gehuldigd door programmachef
Henk de Wolf. Hij legde er terecht de
nadruk op, dat deze strip zich had ont
wikkeld van niets tot een van de meest
gekke maar ook beste gevallen van de
Nederlandse radio.
t^MwS5M8WBSr"lil.pr- f* yfjsli
Op het Londense Trafalgar Square is
gisteren een protestbetoging tegen de
kernbewapening gehouden. Een zesde
deel van de naar schatting 20.000 beto
gers had deelgenomen aan een mars die
op Goede Vrijdag bij de atoomwapenfa
briek te Aldermaston, 85 km van Lon
den, begon. Bij acclamatie werd een re
solutie aanvaard, waarin op de Brit
se regering een beroep werd gedaan
van de waterstofbom en andere kern
wapens af te zien.
Aan het hoofd van de stoet liep
Frank Cousins, de algemene secretaris
van de unie van transportarbeiders. Op
Trafalgar Square werd het woord ge
voerd door een geesteiyke van de St.-
Pauluskathedraal. Hij verklaarde met
klem, dat de protestmars geen commu
nistische demonstratie was. Andere
sprekers waren de historicus A. J. P.
Taylor, de toneelschrijver Ben Levy,
de natuurkundige R. Calder, de so
cialistische parlementsleden Frank Bes-
wick en Fenner Brockway. De voorzit
ter van het socialistisch vakverbond,
Robert Willis, betoogde dat zulke de
monstraties ook gehouden zouden
moeten worden in Rusland, Amerika
en het "asteland van Europa.
In de stoet be vonder zich delegaties
uit verschillende landen. Er was een
grootmoeder van 74 jaar uit Essen in
Duitsland bij. Een 64-jarige Engelse
grootmoeder liep mee met een
achttien maanden oude kleindochter in
een kinderwagen, aldus meldt D.P.I.
door mgr. ALBERTO CIOVANNETTI
(vertaling van Hugo van der Heijden pr.)
van Giuseppe Sarto. Acht pausen
zijn elkaar sindsdien op de Stoel
van Sint Petrus opgevolgd; gebeur-
spraak in de Dom van Milaan af,
waaruit het werk van de nieuwe
paus zou bestaan; hij besloot: „Wie
tenissen van buitengewoon belang de vreugde smaakt, reeds kennis ge-
39
hebben de wereld geschokt en te
kenden meer dan eens nieuwe geo
grafische kaarten der naties.
Maar de vaste lijn die Pius X
met apostolisch vuur en met de on
verschrokkenheid van een univer
seel herder heeft getrokken, doet
ons zeggen dat de kleine Samuel
van Riese zich liet leiden door de
stem en de hand van God; en tot
maakt te hebben met de nieuwe
paus zal nog andere motieven heb
ben van tevredenheid en verwach
ting. Hij weet hoe alle formaliteit bij
hem onmiddellijk overgaat in een
eenvoudige hartelijkheid, omdat de
conversatie van de nieuwe paus
sprankelt van serene goedheid, jo
viale eenvoud en menselijke wijs
heid, want zijn ervaringen op aller
lei gebied die soms van ernstige
aard waren doen evenmin als zijn
gebruikelijke klassieke en clencale
opvoeding zijn spontane en anecdo-
tische conversatie en de hem aange
boren fijne, Manzoniaanse geestig-
In het pausschap, 'nstelling die helpen als de eigen woorden van
tot aan het einde der eeuwen door Joannes XXIII.
Jesus Christus werd gewild voor Veertig dagen voordat hij tot paus pe hoge waardigheid van paus ver-
het bestuur van Zijn Kerk, bestaat, werd gekozen, vierde de toenmali- heven, wedijverde hij met zijn aller -
gezien de eeuwigheid van zijn ju- ge kardinaal patriarch van Vene- grootste voorgangers; slechts een
risdictie en leergezag, niets dat tië in de Dom van Castelfranco Ve- ogenblik scheen hij door deze waar-
overgaat". neto de honderdste verjaardag van digheid te worden verpletterd, maar
De pausen van Rome volgen el- de priesterwijding van Giuseppe aan sloeg hij, met de vaste stap
kaar op de Stoel van Petrus op, Sarto (1858-1958) en belichtte daar- ^?.n,eeI? landman, zijn weg in. En heid geweld aan.
maar ze zijn als de schakels van bij enkele fundamentele aspecten hij legde een lange weg af, een Wel weten wij d t j ons geen ga-
eenzelfde keten. Doch ook bezien van het pontificaat van de H. Plus moeilijke, een afmartelende, die ven kan schenken van profane we-
vanuit de gezichtshoek van de tijd X. En men kan wel niet anders ver- al degenen verblufte die meenden tenschap, vari politieke macht, van
mag men niet vergeten dat er kor- wachten, dan dat Angelo Giuseppe dat de zoon van de gemeenteont- aardse rijka - ar de gave van
te pontificaten zijn geweest (zoals Roncalli, paus geworden, het pro- vanger het met verder zou brengen
dat van Sixtus V om slechts één gram van Pius X, dat hij provi- dan offere dona et sacnficia pro pec-
voorbeeld te noemen) die wel kort dentieel noemde, tot het zijne zal catis. In feite deed hij dit op emi-
van duur waren maar rijk aan maken, al zal hij het natuurlijk aan- nente wijze en hij deed al het ove-
werken, aan initiatief, aan histori- passen aan de veranderde tijden, rige, waarvan één enkele onderne-
maar zo, dat de inspiratie van het ming al voldoende zou zijn geweest
„instaurare omnia in Christo" (al- voor zijn glorie en onsterfelijkheid,
les vernieuwen in Christus) bij hem Hij bezat in de hoogste graad de
steeds actueel zal blijven. zin voor het „evangelizare pauperi-
Kardinaal Roncalli zei onder bus", en bracht sterk en beslist,
meer; „Wat zullen wij zeggen van aangepast aan de moderne tijden,
de Herder der Universele Kerk en de voorschriften in herinnering van
van zijn hoogste Priesterschap? Het het Concilie van Trente aangaan-
of de Heilige Stoel gedurende de allerverhevenste ministerie van de de de kathechismus en de prediking
laatste jaren niet steeds de verde- zoon van Riese getuigt van zijn van Gods woord, die hij aan de
ling van de wereld in blokken had scherpzinnigheid en van zijn leven- moderne tijden aanpaste
betreurd en niet voortdurend een dige, profetische blik in de toekomst Op het oorspronkelijke graf van
beroep had gedaan op internatio- Terecht vereren wij hem in onze Pius X in de Vaticaanse grotten
nale samenwerking om tot een vre- Venetiaanse kerken meer en meer, stond een opschrift dat zijn leven
de te komen, die gegrondvest is op omdat wij dag aan dag in Pius X meesterlijk samenvatte. Dit op
rechtvaardigheid. (je geheimzinnige rijkdommen ont- schrift betekent nu, en zeKer ook calli, in de meest verschillende om
Weer anderen spraken van een dekken van natuur en genade die in de toekomst, een waarschuwing standigheden
conservatieve of van een progres- ver uit gaan boven het bijzondere en tegelijk een aanmoediging voor
siefgezinde paus, al naargelang aspect van die persoonlijke, karak- ons, bisschoppen en priesters, om
/.ij de eerste daden van Joannes teristieke menselijkheid, die wel de te zijn wat de Kerk van ons ver-
XXIII beoordeelden. volksfantasie treft, maar zijn gestal- langt; dit opschrift moeten wij ons
Sommigen legden de nadruk op te dreigt te kleineren wanneer men dankbaar in het geheugen prenten,
n „i nnc nripstercob-,-.
sche feiten.
Andere journalisten hebben,
sprekend van Joannes XXIII hun
fantasie laten gaan over een Pon
tificaat van de derde macht, in de
zin dus van een evolutie van de in
ternationale „politiek" van de
Kerk naar een centrumpositie, als
aaiuov .-y - -v. S". v c V cl 11
wijsheid, dat wel. Hij kan aan de
wereld het xicht schenken door de
eenvoudige en krachtige beves
tiging van de principes waarvan het
Evangelie het wetboek is, en waar
op met alleen het kerkelijk leven,
maar ook het moderne leven moet
worden gegrondvest".
Alleen de toekomst, dat is: al
leen de geschiedenis zal de „uitwen
dige feiten van het pontificaat van
Joannes XXIII kunnen beoorde
len.
Vandaag, aan de dageraad van
zijn bestuur kan men alleen zeg
gen: zie naar de vruchtbare en on
vermoeibare activiteit; die werd
ontplooid door de apostolische dele-
gaat, door de nuntius, door de pa
triarch en door de kardinaal Ron-
'schillende om
en milieus en ge
durende de allerzwaarste ogenblik
ken van de vooroorlogse tijd, gedu
rende het lange wereldconflict en de
gespannen na-oorlogse periode;
men denkt dan vanzelf aan een
een godsdienstig pontificaat, terwijl telkens opnieuw over hem spreekt tot eer van ons priesterschap en paus die er op bedacht is, voor de
timor nru-lovon in Trtonnot! YYTTT i „i/Ir\ (rit l-iPil van de zielenTCptIt Hp hpcto prvnHi+ipc +p cr»Vion_
e>o i- -M* lCiAv.ua Gjjiucwy» v»ci uviu
weer anderen in Joannes XXIII voor- als de „curé de campagne", of de tot heil van de zielen:
al de diplomaat wilden zien, om nog „paus, die één en al vroomheid" Arm en rijk, zachtmoedig en ne-
maar te zwijgen van degenen, is, terwijl zulk een compliment zijn derig van hart, onverschrokken
die er op zinspeelden dat de tiaar nu getuigenis op zijn vooruitziend ge- voorvechter van katholieke
van een aristocratische paus over- nie binnen veel te nauwe gren- zaak, had hij steeds en uitsluitend
ging op een paus uit het volk. zen terugduwt. dit éne doel:
Tenslotte ontbrak net niet aan Wat zijn apostolaat betreft: zijn Alles herstellen in Christus",
stemmen die redenerend over even- voornaamste zorg geidt de volks- Tijdens de audiëntie aan de jour-
tuele richtlijnen van het nieuwe be- scholen, de katechismus voor de nalisten die voor zijn kroning te
stuur der Kerk, wegens de lage va- kinderen, het onderricht voor de vol- Rome waren bijeengekomen.
Kerk de beste condities te schep
pen, opdat zij, met behoud van de
Goddelijke princiepen die haar be
sturen, dat apostolaat zal kunnen
uitoefenen waarop de moderne tij
den en de nieuwe eisen van de
mensheid aanspraak maken.
In het wapen van Joannes XXIII
staat de leeuw van Sint Marcus.
„Ex ungue leonem (uit de klauw
luta van het katholicisme gewaag- wassenen om de Heilige Schrift en kwam Joannes XXIII terug op de 'eert Se de leeuw Kennen)" zeiden
_itr i n/rt. n -1 v,jjrri_ j-.3lrnv» i_j. Ha nilHp Rnmoinon 1\/Tan nnii /r>r» 111
den van een Vaticaans Marshall- de geboden der Kerk te doen ken- echte zin van de zending van de
plan waardoor zij bij deze gele- nen, kerkzang en liturgie, godvruch- paus: „Men heeft geschreven over
genheid astronomische finantiële tige verenigingen die de leken voor- een politieke paus, over een ge-
mogelijkheden voor de Heilige Stoel bereiden tot het medewerken met leerde paus, over een diplomatie-
zagen. de priesters, en vooral de Eucha- ke paus, en ik weet niet over wat
ristie, middelpunt van eredienst en al nog. Maar neen, de paus is paus.
Om degenen die er oelang in stel- leven, uitgangspunt van herderhjke De paus is de goede Herder, Hij
len, enigszins wegwijs te maken actie om te komen tot de Christe- is „pastor bonus" en houdt zich
in deze wirwar van ongegronde lijke hernieuwing van gezin en aan zijn zending die bestaat uit de
vooruitzichten, en om te laten zien maatschappij. verspreiding van de goedheid."
wat de „bedoelingen" van de nieuw Een eeuw is voorbijgaan sedert de- Ook de aartsbisschop van Milaan,
paus zijn, kan ons niets zo goed ze waarlijk priesterlijke offerande mgr. Montini, vroeg zich in een toe-
de oude Romeinen. Men zou er uit
kunnen opmaken, dat de activiteit
van de nuntius en de patriarch Ron
calli een waarborg is voor een nieuw
en groot pontificaat.
EINDE
(Dit levensverhaal van Paus
Joannes XXIII, dat wij op som
mige punten een weinig hebben
moeten bekorten, is in boekvorm
verschenen by de uitgeverij Paul
brand te Bussum).
Advertentie
Bij pijn, griep ol „landerig" gevoel zorgt een enkel
labiet dat U weer met plezier Uw werk kunt doenl
Op 1 april wisselen de Nederlandse
omroeporganisaties weer van zender.
De K.R.O. en de N.C.R.V. gaan dan
weer van Hilversum II naar Hilversum
I, wat inhoudt dat zij niet meer op de
298 m maar op de 402 m te beluisteren
zijn. Met de andere omroeporganisaties
is uiteraard het omgekeerde het geval.
De TV vertoont vanavond weer een
programma ter herdenking van het
10-jarig bestaan van de NAVO. Daarn*
is er de film „Gek op mannen' Voor
de K.R.O. wordt het merkwaardige luis
terspel „Microbus 666" opgevoerd (402
m 20.10 u).
B. en W. van Alkmaar hebben de ge
meenteraad voorgesteld de politiever
ordening te wijzigen opdat kinderen be
neden zestien iaar kunnen worden ge
weerd uit lokaliteiten met verlof A,
evenals dat mogelijk is uit zaken met
verlof B.
Op vrije middagen komen die kinde
ren veelvuldig daar naar de televisie
kijken. Met of met schriftelijke toe
stemming van hun ouders zullen ze
wel worden toegelaten.
In nota's aan de Grote Drie, Ameri
ka, Engeland en Frankrijk, heeft het
Kremlin op Tweede Paasdag meege
deeld dat het akkoord gaat met de op
11 mei in Genève te beleggen confe
rentie der ministers van buitenlands»
zaken. In de nota's spreekt de Russi
sche regering haar spijt uit over de
omstandigheid dat over de deelneming
van Polen en Ts jechoslowakije aan het
ministerieel overleg dat door het
Kremlin in beginsel wordt gezien als
voorbereiding voor een topconferentie
nog geen volkomen wederzijds be
grip tot stand is gekomen. Maar dit
aspect kan eventueel ter conferentie
nog besproken en geregeld worden, al-
Jus de Ru' "-™ nota.
In de Russische nota's wordt de
kwestie Duitsland, het vredesverdrag
inbegrepen, en de kwestie Berlijn, als
gesprekspunten voor Genève aangewe
zen, aldus meldt Tass.
In kringen_ van Westerse waarnemers
te Moskou is de Russische inschikke-
lykheid ten aanzien van Polen en Tsje-
choslowakye en hun aandeel in de con
ferentie reeds uitgelegd als een conces
sie aan het Westerse standpunt, dat de
ze landen vooralsnog weinig recht kun
nen doen gelden op vertegenwoordiging
in het gezelschap van de huidige Grot»
Vier. Aangenomen wordt dat het Krem
lin niet zal persisteren by deelnam»
van deze landen aan het overleg te Ge
nève.