Is een giraffe verantwoord gevormd?
De industriële vormgevers
zitten hoog te paard
Raymond Loewy haat
functionele" debatten
Afscheid van wijlen de heer
Tom van Wa veren
Afdeling Lisse neemt en bloc
deel aan de Floriade 1960
HENSFN
Bodem van Kennemerland
bergt veel schatten
WEBERBMEH
Tanker „Eidsfoss"
te water gelaten
Hogere jaarwedde
Huisknechten
in leger van F.S.
BLOEMBOLLENCULTUUR
HISTORISCH GENOOTSCHAP BEVERWIJK
viö*.
PAARLAARSTEEG 1
DINSDAG 14 APRIL 1959
PAGINA 9
Qinds de opkomst van de massa-produktie hebben de schone kunsten en de
voorwerpen van alledag als kat en hond geleefd. De oude ambachts
lieden stierven uit, de arbeiders vervielen tot onbezielde verlengstukken der
machines en de fabrikanten zochten hun heil in vulgaire imitaties van
kunstvoorwerpen uit vroegere eeuwen. De hele negentiende eeuw is artistiek
gesproken een mateloos trieste tijd met kunstenaars in de bohème en koning
Kitsch hooggezeten op zijn pluche burgertroon. Het heeft niet aan pogingen
tot verbetering ontbroken, maar vrijwel altijd liepen de kunstenaars in een
grote boog om de vieze fabrieken heen om in de stilte van een Larens
binnenhuisje fraaie potjes te bakken en mooie kleedjes te weven, die gretig
ingang vonden bij de happy few, die zich deze prijzige siervoorwerpen kon
den permitteren.
Nuchter denkende lieden begrepen dat een werkelijke vernieuwing alleen
mogelijk zou zijn, als de kunstenaars ook de fabriekspoort door zouden gaan
en in alle nederigheid, samen met alle andere betrokkenen, hun talenten bij
het vormgevingsproces zouden inzetten. Zo hier en daar is dat wel eens ge
lukt, maar men kan toch eerst sinds tien jaren van een goed op gang ko
mende verkering tussen kunst en industrie spreken.
95
Na ongeluk doorgereden
ROBUSTA
Santpoortse jeugdrij-
vereniging „En Avant
in Den Haag
Tag des Hochsee-
fischers 1959
DAMESJASSEN
HEREN LABORATORIUM-
DOKTERSJASSEN
BAKKERSBUIZEN
aRUIDENIERS-COLBERTS
„SANF0R"
Voor wethouders in
Velsen
1 mei viering KA.B.
Haarlem
Wethouder met dolkmes
in hoofd en borst
gestoken
Fotograaf vrijdag voor
Dordtse rechtbank
Componist Ernest W.
Mulder overleden
Matroos verdronken
Nationale Reserve
Vroegere vrijwilligers
in nieuwe pelotons
Luchtmachtpersoneel
naar V.S.
Zuidafrikaanse
regering naast
missie-hospitalen
Nachtmerrie van de industriële vormgever: de onverzadig bare voorkeur van de Amerikaan voor de rijk verchroomde
auto- grilles.
le vooruitgang in smaak in deze leef
tijdsgroep zijn oorsprong vindt. Naar
zijn mening moeten onmiddellijk over
de gehele wereld alle sigarettenaan
stekers, ritssluitingen, balpunten en
beschilderde herendassen vernietigd
worden.
Men leest Loewy's memoires met
een mengeling van ergernis, amuse
ment en respect. Maar men ontkomt
niet aan de indruk dat deze bezeten
Fransman, die Amerikaanser is gewor
den dan de meeste Amerikanen, het
volk aan de overzij een stuk op de goe
de weg heeft geholpen.
D. Kr.
Raymond Loewy: „Nooit goed ge
noeg", (goed) vertaald door mr. G. Ch.
Povel, Uitgever n.v. Maandblad Suc
ces, Den Haag.
Advertentie
RAYMOND LOEWY
De industriële vormgever begint
zich gelukkig te voelen in de overall,
en de honoraria, die de meest suc
cesvolle onder hen incasseren, heb
ben vele vermagerde kunstbroeders
van palet en penseel met intense ja-
louzie vervuld. Aan sneers en insinu
aties heeft het van die kant dan ook
niet ontbroken. En dikwijls niet ten
onrechte, al heeft de heer Sandberg
onlangs in zijn Stedelijk Museum een
uitstalling gemaakt van schrijfmachi
nes, vliegtuigpropellers en electrische
koffiemolens, die naar veler oordeel
de toets der „functionele" critiek kon
doorstaan. Europa, met zijn scherp
gestelde normen, heeft nog steeds
moeite met de appreciatie van het
vak industriële vormgeving als artis
tieke bezigheid, maar in Amerika zit
ten de heren hoog te paard.
Toch verkeerde juist dit dorado van
de massaproductie enkele tientallen ja
ren geleden in artistieke zin, nog in
het stenen tijdperk. Raymond Loewy,
een der zeer hooggezeten heren, ver
telt in zijn memoires „Nooit goed ge
noeg" bijzonder onderhoudend over zijn
vroege Amerikaanse jaren.
Zoon van een Joodse intellectueel
uit Wenen en een Franse moeder,
stapte hij na de eerste wereldoorlog
op de boot naar Amerika en werd
prompt verliefd op het silhouet van
New York, dat hij „volkomen verant
woord van vorm" vond. Aangekomen
„stroopte hij zijn mouwen op, haalde
diep adem en ging op jacht naar de
almachtige dollar". Dat gelukte vrij
snel, want in de „mad twenties" was
er voor een vindingrijke advertentie
ontwerper geld genoeg te verdienen.
Maar Loewy was bezeten van moder
ne vormgeving, en toen hij op 33-
jarige leeftijd de bekoring had over
wonnen om naar Frankrijk terug te
keren om te gaan rentenieren op een
boerderij met Ierse setters, begon hij
zijn eenmanskruistocht voor de goe
de smaak.
Zijn grote kans kreeg hij van de
Britse fabrikant Sigmund Gestetner,
die hem opdracht gaf zijn stencilma
chine binnen vijf dagen te verbeteren.
De verkoopcijfers van de verbeterde
machine sprongen omhoog. Dit laatste
was voor Loewy de proef op de som.
Indachtig de leus op zijn kantoor „Bijt
nooit de hand, die de cheque tekent",
bleef hij streven naar een vormgeving,
die enerzijds verantwoord te noemen
was, doch die bovendien beslist de om
zet zou vergroten. Met een variant op
een bekend gezegde van Churchill, zei
hij na deze oorlog tot zijn critische
Engelse vakbroeders: „Ik ben niet de
vormgevingsadviseur van mijn cliënt
geworden om zijn maatschappij te li
quideren". Vormgevers werden vroe
ger met grote achterdocht door de tech
nici en de fabrikanten bekeken. Loewy
vertelt droeve staaltjes van ontwerpen,
die zonder meedogen werden verminkt
en opgesierd. Soms echter waren er
zonderlingen, die vertrouwen hadden in
deze buitenbeentjes. In 1940 stapte de
legendarische George Washington Hill
het kantoor van Loewy binnen en daag-
Nadat hij een Haarlemmer in Hille-
gom aangereden had, die daarbij ern
stig gewond werd, is een tot nu toe
onbekende automobilist doorgereden.
Hij heeft niets meer van zich laten
horen. Zondagmorgen om ongeveer half
vier gebeurde het ongeluk in de Haar
lemmerstraat in Hillegom. De Haarlem
mer reed op het fietspad. Hij werd
door een achter hem rijdende auto aan
gereden, kwam te vallen en bezeerde
banden, gezicht en rug. Hij moest, na
dat de eerste hulp verleend was, naar
het Groote Gasthuis in Haarlem wor
den vervoerd. Eventuele getuigen wor-
verz°cht zich met de politie in
verbinding te stellen.
de hem uit een betere >mslcg voor het
pakje Lucky Strike te maken. Het ho
norarium werd zonder omslag op 50.000
dollar vastgesteld. Loewy wachtte een
maand, kreeg toen een inval, maakte
enige schetsen en nodigde Hill uit om
ze te komen zien. Deze ging eerst zelf
enige uren aan het knutselen, verge
leek zijn resultaten met die van Loewy
en gaf zijn fiat. Het moet gezegd wor
den dat thans bijna alle sigarettenpak
jes op Lucky Strike lijken.
Loewy maakt er geen geheim van,
dat hij bikkelhard heeft moeten vech
ten om zijn plaats te veroveren. Om
zijn geestesproducten tijdens de storm
achtige tocht door de wildernis van re-
search-laboratoria, proefstations en be-
stuursconferenties afdoende in bescher
ming te nemen, moet de vormgever,
zegt hij, begiftigd zijn met de waak-J
zaamheid van een jager, de diploma-1
tie van Talleyrand en het doorzet
tingsvermogen van Columbus.
Men krijgt een indruk van de wij
ze, waarop thans door zijn omvang
rijk bureau te werk wordt gegaan, uit
een hoofdstuk, waarin hij ruwweg de
gang van zaken schetst bij het
ontwerpen van de nieuwe vorm voor
een product. Een corps van deskun
digen neemt de gehele economische
situatie en de technische capaciteit
van het bedrijf in studie; anderen ana
lyseren zorgvuldig de producten van
de concurrentie en de marktsituatie.
Voordat men aan de feitelijke op
dracht begint zijn reeds alle omstan
digheden verkend. Loewy is zeer be
vreesd, dat men hem voor een „lang
harige artiest" zal houden. Hij doet zich
voor als een nuchtere Amerikaan, die
het beste voor heeft met de winst
cijfers van zijn krant.
Men is geneigd de artistieke pres
taties van deze lieden niet al te hoog
aan te slaan, maar juist in deze ont
nuchterende gang van zaken heeft zich
toch het proces van de samensmeding
van het oude ambachtelijke talent en
de moderne mdustrie voltrokken. En
evenzeer moet erkend worden dat uit
Loewy's handen producten zijn geko
men, die ook in Europa veel bewonde-
ting hebben geoogst. Loewy is nu een
zeer rijk man. H j bezit, zo vertelt hij
met Amerikaanse ongegeneerdheid,
een zelf ontworpen droomhuis in de
woestijn bij Palm Springs met een
zwembad, dat tot in de huiskamer
reikt en dat constant op een tempera
tuur van tachtig graden wordt gehou
den, verder een in de Middellandse
Zee op zuilen uitgebouwd zomerver-
verblijf bij Saint Tropez, een omvang
rijk jacht met een duikinstallatie, die
met parfum wordt geventileerd, voor
de bestudering van inktvissen op de
zeebodem en dan ook nog een luxe-flat
aan de 58ste straat in New York met
Picasso's, Miro's en alle andere meu
belstukken, die tot de huishouding van
een gearriveerde Amerikaan behoren.
Zijn onderneming houdt zich bezig
met het ontwerpen van uiteenlopende
zaken als lipstickhouders, auto's, vlieg
tuiginterieurs, warenhuizen, hotels, ser
viezen met duidelijk stijlverscmllen
voor de Amerikaanse en de Europese
markt schepen en complete stadswij
ken. De honoraria van deze moderne
Benvenuto Cellini fluctueren tussen 500
en 300.000 dollar. Een tractor verbete
ren, zegt hij, is betrekkelijk simpel,
maar op verbetering van een gewone
naald staat minstens 100.000 dollar;
een naald is namelijk al vrijwel vol
maakt. Een opdracht tot functionele
hervorming van een circus werd ech
ter een complete mislukking. Het re
sultaat was veel te gedistingeerd en
dat wilde het publiek niet. Loewy
neemt eerbiedig de hoed af voor de
prestaties van een aantal Europese col
lega's, in het bijzonder de Italianen,
maar hij verzucht er wel bij dat de
debatten over vorm en functie hem de
keel uithangen. Natuurlijk is een haai
een prachtig voorbeeld van schone vol
maaktheid in de natuur, maar hoe zit
het met de giraffe, vraagt hij. Onge
twijfeld is het brave dier functioneel
verantwoord, maar mooi is het niet.
Hij spreekt in zijn boek bittere woor
den over de tyrannie van het chroom
en als goed Fransman wordt hij ho
nend, wanneer hij de kookkunst van de
gemiddelde Amerikaan te berde
brengt. Bevrijdt ons van de verse pe-
rer. met mayonaise, is zijn bede.
Het moderne meubilair, en vooral
de fluorescerende lichtbuizen, kun
nen bij hem geen goed doen. Als dit
licht gebruikt wordt in een geheel
witte keuken met een geheel witte
inventaris, verwacht men, zegt hij,
ieder ogenblik dat de heer des hui
zes op tafel zal worden gelegd voor
een sectie. De jongste schijnt aan
builenpest te lijden en moeder zelf
ziet er uit alsof ze dadelijk zal wor
den afgelegd. Technisch moge het
volmaakt zijn, het is een volmaakte
moord.
Loewy concludeert uit de ervaring
dat de jeugd onder de twintig jaren
het meest ontvankelijk is voor ge
durfde ontwerpen. Helaas is deze
groep het minst koopkrachtig. Niet
temin besluit Loewy, dat vrijwel al-
Modern^ herenbril
in ZWARE uitvoering
f 18
Voor Ziekenfondsleden: Op monturen
de vastgestelde vergoedingen, glazen
door de oogarts voorgeschreven,
zonder enige bijbetaling.
GROTE HOUTSTRAAT 166
bij de Houtbrug
VOOR ALLE FONDSEN
Zondag was de Jeugdrijvereniging En
Avant uit Santpoort gast in de 's Gra-
venhaagse manege van mej. Tak.
Dit bezoek werd door 8 enthousiaste le
den van de Santpoortse rijvereniging af
gelegd, die 's ochtends vroeg, met het
vaste voornemen hun blauw-gele kleu
ren goed te verdedigen, naar Den Haag
vertrokken.
Er werden 2 dressuurprogramma's
verreden, één voor de jeugd van 14-
18 jaar, en één voor de jeugd beneden
de 14 jaar. In beide klassen werd over
het algemeen goed en stijlvol gereden.
De Santpoortse jeugd heeft zich uitste
kend geweerd, en het resultaat was dan
ook, dat aan het einde van de dag 2
oranje rozetten op de En-Avantvlag ge
hecht konden worden, terwijl bovendien
nog een tweede prijs gewonnen werd
in de categorie 14-18 jaar.
Voor het oranje lint in de categorie
14-18 jaar, zorgde Henny Goudsmit, die
haar keurig uitgevoerd dressuurnum-
mer op Aldo, gehonoreerd zag met een
totaal van 134% punten. Margot Reijen-
ga veroverde in deze categorie de
tweede plaats met 132% punten. Door
het preciese rijden van Liesbeth Wol-
terbeek verzekerde zij zich de derde
plaats met 128 punten.
Voor het oranje lint in de categorie
„jonger dan 14" zorgde de 10-jarige
Haro Goudsmit, die voor zijn met veel
elan gebracht nummer 121% punt scoor
de. De tweede en de derde plaats ver
dwenen naar de leerlingen van mej.
Tak, n.l. 2. R. Nulienburgh met 105%
punt, en 3. Al. Roële met 105% punt.
Na het verrijden van de dressuur-
nummers heeft men kunnen zien, dat
zowel de Haagse als de Santpoortse
jeugd een verbluffende handigheid heeft
verworven bij het voltigeren. Vooral
Margot Reijenga maakte fraaie salto's
over de beslist niet kleine White Face,
het voltigepaard van de 's Gravenhaag-
se manége.
De middag werd besloten, met een
geanimeerd samenzijn in de foyer,
waar mej. Tak, na het uitreiken van
de gebruikelijke prijzen, en de daarbij
behorende toespraken en toespraakjes,
de heer L. Wijier, nog eens een bij
zondere hulde bracht voor de wijze
waarop de heer. Wijier de jeugd van
En Avant trainde, waardoor in het kor
te bestaan van deze Jeugdrijvereni
ging, reeds zoveel mooie resultaten ge
boekt konden worden. Mej. Tak showde
daarna nog haar prachtige nieuwe
paard Esperiamolo.
Het slot van deze stralende dag werd
gevierd in Café-Restaurant Velser-End,
waar v/ij 's avonds een grote groep men
sen aantroffen, die daar samen waren
gekomen, om de instructeur van En
Avant en direoteur van de Kennemer-
gaerde, de heer Wijier, te huldigen ter
gelegenheid van zijn verjaardag.
De bloemenpracht van de Keukenhof
lag maandagmorgen ten toon gespreid
in de aula van het crematorium te Drie-
huis-Westerveld, waar zeer velen de
laatste eer kwamen bewijzen aan de op
60-jarige leeftijd overleden heer T. M.
H. van Waveren, voorzitter van de
Leidse Kamer van Koophandel en voor
zitter van de stichting Keukenhof.
De commissaris van de koningin in de
provincie Zuid-Holland, mr. J. Klaasesz,
zag in deze zon-overgoten dag en de
bloemenpracht een parallel met de le
vensblije figuur, die in alle moeilijkhe
den wist te volharden. Tom van Wa
veren heeft in de harten van zeer velen
een plaats ingenomen en juist nu weer
bloeit de Keukenhof open als een hulde
aan hem, aldus mr. Klaasesz.
De heer C. F. Meerpoel, tweede voor
zitter van de Leidse Kamer van Koop
handel, schilderde de overledene als een
man, die vocht tegen vervlakking en
wiens natuurlijk evenwicht van de geest
hem in staat stelde de mens aan te spre
ken in zijn eigen taal.
De diepe ontroering, die dit overlij
den heeft gewekt bij het bestuur van de
Keukenhof, werd uitgesproken door de
tweede voorzitter van het bestuur, de
heer Th. de Vroomen. Als man uit het
vak was het de hobby van Tom van
Waveren de pracht van de bloembollen
te bieden aan het publiek van de hele
wereld. Hij zal overgaan in de annalen
Zoals Nederland zijn vlaggetjesdag
kent viert Duitsland zijn jaarlijke
start van de treilervloot naar de ha
ringvisserij, maar dan dus de visserij
op verse haring, in juli met zijn „Tag
des Hochseefischers", die nu om ver
schillende redenen eens in de twee
jaar wordt gevierd. Het festijn wordt
dit jaar op 4 en 5 juli gevierd aan de
Elbe en Hamburg wordt het trefpunt
van de feestelijkheden. Op dezelfde
dag verlaat een groot deel van de trei
lervloot de visserijhavens. Begeleid
door talrijke andere schepen, die voor
een waardig uitgeleide zullen zorgen,
varen dan de treilers het nieuwe vis
serijjaar tegemoet.
Reeds nu staat vast, dat dit gebeu
ren weer een grote weerklank zal vin
den. De visserijdagen van voorgaande
jaren hebben bewezen, dat zowel het
binnenland als het Duitse kustgebied
hiermee op dezelfde wijze meeleven,
ofwel door persoonlijke deelname en
aanwezigheid bij de volksfeesten, ofwel
door een met belangstelling volgen van
de gebeurtenissen door middel van
pers, radio en televisie.
Maandagavond kwam de afdeling Lis-
se van de Koninklijke Algemene Ver
eniging voor Bloembollencultuur in ver
gadering bijeen in de Oud-Hollandse
zaal van „De Witte Zwaan". De voor
zitter, de heer W. Roos, herdacht met
enige woorden wijlen de heer Tom van
Waveren, die zo nauw met het vak was
verbonden. In zijn openingswoord merk
te de voorzitter op, dat er altijd weer
een kleine kring van getrouwe leden
aanwezig is en het zijn nog meestal
dezelfde ook.
Door de afdeling werden deze winter
weer cursussen verzorgd, zoals de cur
sus tuinbouwtechniek, hyacintencur
sus en de algemene land- en tuinbouw-
cursus. De werkmethode-verbetering in
het bloembollenvak is zeer urgent in de
bollenstreek. In mei zullen hierover
verschillende vergaderingen plaatsvin
den.
Mocht er voor de bloemenbindeursus
belangstelling bestaan, dan kan men
zich opgeven bij de secretaris. Bij de
gladiolenhandel waren de prijzen in het
begin redelijk en later aan de dure kant
geweest, terwijl in het buitenland min
der vraag was naar droogverkoop, wat
mede een gevolg was, dat men weinig
of geen winter had gehad. In de super
markets ziet men tegenwoordig rozen
struikjes in plastic-zakjes en dahlia's
in cartonnen doosjes. De heer Roos vroeg
zich af of men wel op de goede weg was.
Men wil een goede prijs hebben; ve
le soorten zjjn veel te duur en vaak weet
men, dat de mensen er niet mee uit
kunnen. Hierbij komt nog, dat vooral
de toename van de buitenlandse cul
turen schrikbarend is, terwijl wij op de
export zjjn ingesteld en ervan afhanke
lijk zijn.
In het jaarverslag gaf de secretaris,
de heer P. Dames Nzn, een uitgebreid
overzicht van de loop der gebeurtenis
sen van het afgelopen jaar.
De heer Z. v. d. Burg, penningmees
ter. had ook een goed jaar gemaakt
met een batig saldo van 1073.99 „ge
kweekt".
Als afgevaardigden voor de Algeme
ne Vergadering werden benoemd de he
ren W. Roos en Harry Vreeburg en als
vervangers de heren P. Dames en Fr.
Pjjnacker. Hierna volgde de behande
ling van de Beschrijvingsbrief voor de
vergadering van 20 april a.s. te Haar
lem.
Vervolgens ging men over tot bespre
king van de grote tentoonstelling te
Rotterdam genaamd Floriade 1960. De
afdeling zal hieraan meedoen, hetgeen
collectief moet geschieden. Hiervoor
zijn benodigd 7000 vroege tulpen, 4000
triumphtulpen, 11.000 late tulpen en
7000 hyacinten, verdeeld over diverse
vakken van verschillende grootte.
De mogelijkheden werden hierbij on
der ogen gezien, hoe men dit het beste
kan oplossen. Aan de bedrijven kan wor
den gevraagd, wie zo'n vak voor zijn
rekening neemt of geld geeft. Alles zal
zelf moeten worden gedaan, dus plan
ten, rooien en transporteren. De totale
kosten worden begroot op 3000. Sur-
plusbollen mogen er niet voor worden
gébruikt.
Bij de rondvraag vroeg de heer Jan
C. Nieuwenhuis naar de drastische be
zuinigingen, welke bij het proefstation
plaats hebben gevonden. Dit was ech
ter meer van toepassing op het gebied
van de landbouw, aldus de heer J. Bos,
lid van het hoofdbestuur. De rijkssteun
aan de voorlichtingsdienst is sterk in
gekrompen en het wordt erop aange
legd, dat dit wordt gedragen door het
vak. Hier is het hoofdbestuur niet voor
en men wacht nu af hoe de nieuwe mi
nister van Landbouw op dit punt rea
geert. Het vak geeft immers al zeer
veel geld uit voor wetenschappelijk on
derzoek, wat in andere takken door het
rijk wordt betaald.
De afdeling komt weer uit met een
wagen in het bloemencorso en met de
hoop, dat hiermee weer het nodige suc
ces mag worden behaald besloot de
voorzitter deze vergadering.
Zaterdagmiddag om twaalf uur is op
de werf van de Ned. Dok en Scheeps
bouw Mfj. te Amsterdam het 19.450 ton
metende motortankschip .Eidsfoss" te
water gelaten. Het schip wordt gebouwd
voor de reders Thor Thoresen en Co
te Oslo. Mevrouw Wanda Schultz, echt
genote vari de directeur van de firma
Herman Schultz te Oslo, verrichtte de
doopplechtigheid.
Het enkelschroefs tankschip, dat de
naam draagt van een waterval in Noor
wegen, is 180 m lang, plm. 24 meter
breed en heeft een waterverplaatsing
van 26020 ton. De Iadingtanks zjjn ver
deeld over 9 midden en 18 zijtanks met
een totale inhoud van 954.000 kubieke
voet. Op 27 november van het vorig
jaar werd met de bouw van het schip
begonnen.
Terstond na de tewaterlating werd de
kiel gelegd voor een tankschip voor de
N.V. Shell Tankers.
Advertentie
diverse modellen in wit en gekleurd
v.a. f 13,85-17,55
en
f 14,75-16,75
f 10.40
dus voorgekrompen
van de Keukenhof als de man, die 10
jaren hieraan zijn krachten en leiding
heeft gegeven.
Nadat de heer Barnaars namens de
raad van commissarissen van zijn eigen
bedri. f Tom van Waveren had geken
schetst als een figuur, die het vakbelang
liet prevaleren boven het eigen belang,
heeft de heer drs. Zwart namens de
Nederlandse Kunststichting de dank uit
gesproken van de Nederlandse beeld-
houwwereld, dat de overledene de beel
dende kunst naar de Keukenhof haalde
en daar nieuwe mogelijkheden gaf. De
directeur van het bedrijfspensioenfonds
bloembollencultuur, de heer Buschman,
constateerde, dat de heer Van Waveren,
die hiervan het presidium voerde, met
zijr. sociaal voelend hart sterk beroerd
werd door de noden van de kleine man,
de eenvoudige werker in het bloembol
lenvak. De Hollandse Maatschappij van
Landbouw, afdeling bollenstreek, zal zijn
voorzitter missen, aldus de heer Hoog,
die namens deze afdeling woorden van
dank en afscheid sprak. Tenslotte heeft
de heer W. Driehuizen, sprekende na
mens de bond van bloembollenhandela
ren, de uitzonderlijke gaven van geest
en hart van de overledene geprezen.
Als resultaat van een briefwisseling
hebben Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland medegedeeld, dat in ver
band met de stijging van het inwoner
tal der gemeente Velsen boven de
60.000, een verhoging van de jaarwedde
van elk der wethouders met 500 mo
gelijk is, zulk te rekenen van 1 janua
ri 1959 af. De burgemeester van Velsen
geeft nu de gemeenteraad in overweging.
Gedeputeerde Staten te verzoeken tot
deze jaarwedde-herziening over te
gaan. In dat geval zullen de jaarwed
den van de wethouders 10.500 bedra
gen.
Vrijdag 1 mei zal de Katholieke Ar
beidersbeweging te Haarlem voor de
tweede maal het Feest van de Arbeid
en het St. Jozeffeest vieren. Daartoe
wordt in alle parochiekerken de eerste
H. Mis opgedragen tot intentie van de
KAB. 's Avonds om 8 uur is er een
feestelijke bijeenkomst in het gebouw
St. Bavo. De heer A. J. M. Angenent
zal spreken over de betekenis van het
Feest van de Arbeid, waarna een op
treden volgt van het Scapino Ballet.
De bodem van Kennemerland bezit
een schat van allerlei scherven en an
dere dingen die het een en ander kun
nen vertellen over de volksstammen
die door de eeuwen heen op deze gron
den met de meest primitieve middelen
hebben geleefd en waarvan men eigen
lijk nog maar weinig weet. En het is
ontzettend jammer, dat men de men
sen die enigszins op de hoogte zijn met
de waarde en de betekenis van allerlei
scherven pas bericht stuurt, als aller
lei graafmachines de boel kapot heb
ben gemaakt.
Een ontboezeming van de heer H.
J. Calkoen te Santpoort, algemeen
voorzitter van de Archeologische
Werkgemeenschap voor westelijk Ne
derland, die op een bijeenkomst van
leden van het Historisch Genootschap
Midden Kennemerland in Huize Terp
sichore te Beverwijk hen door middel
van lichtbeelden in kennis stelde met
de vele scherven, die bij graafwerk uit
de bodem kwamen.
De eerste scherven vond de heer Cal
koen bij het graven in zijn eigen tuin
in Santpoort, zo vertelde hij en daar de
wetenschap over archeologie nog maar
betrekkelijk in de kinderschoenen staat,
wendde de heer Calkoen zich tot men
sen die op dit gebied reeds heel wat
hebben gepresteerd, zo zei hij.
Want uit de vorm en het soort steen
waaruit een scherf bestaat, is met vrij
grote zekerheid te bepalen wanneer dit
soort aardewerk is gemaakt en zelfs
door welke volksstammen. Het eigenaar
dige van dit werk is dat met het rang
schikken van de scherven, de mensen
als het ware voor de zoekers gaan le
ven. Na verteld te hebben hoe Kenne
merland is ontstaan door middel van
„duinwallen", ongeveer 3000 jaar vóór
Christus (5000 jaar vóór Christus was
Nederland nog alles water) kon de heer
Calkoen met vrij grote zekerheid zeg
gen dat op deze wallen mensen hebben
geleefd, die zeer waarschijnlijk per
schip zijn overgekomen uit Friesland.
Met opgravingen in de buurt van Drie
huis is vrij vast komen te staan, dat
daar omstreeks het begin van onze
jaartelling een plaats is geweest waar
Beschuldigd van moord, subsidiair po
ging tot het toebrengen van zwaar li
chamelijk letsel zal vrijdagmiddag? vooi
de Dordtse rechtbank een 37-jarige fo
tograaf uit Papendrecht terecht staan.
Op 2 december van het vorig jaar
viel hjj in de trouwkamer van het Slie-
drechtse raadhuis na een heftige woor
denwisseling, de heer A. Baars, wet
houder der gemeente Sliedrecht met een
dolkmes aan. Hij stak de wethouder in
hoofd en borst.
Dat de heer Baars er het leven af
bracht dankte hij aan het feit,
dat hij zich krachtig verweerde en een
agent van politie de fotograaf van hem
afsleurde. De wethouder liep zwaar li
chamelijk letsel op. De fotograaf had
de wethouder onder meer in het rech
teroog gestoken, tengevolge waarvan dit
operatief moest worden verwijderd.
Oorzaak van dit drama was een besluit
van B. en W. van Sliedrecht de foto
graaf bij trouwplechtigheden de toegang
tot het raadhuis te verbieden. Verdach
te gaf de heer Baars hiervan de schuld.
Op 2 december wachtte hij hem bij het
raadhuis op om hem daar nog eens over
te spreken.
De wethouder gaf te kennen, dat
aan het besluit van B. en W. niets te
veranderen was, waarop verdachte in
woede ontstak zijn dolkmes trok en
er de heer Baars mee te lijf ging.
Zondag is te Amsterdam op 60-jarige
leeftijd overleden de componist Ernst
W. Mulder. Hij schreef vele werken,
waarvan speciaal genoemd moeten wor
den de „Ars contrapunctica" en de
„Sinfonia sacra super psalmos", die bij
herhaling werden uitgevoerd.
Kort voor zijn dood legde Mulder de
laatste hand aan zjjn „Ars contrapunc
tica minor" en aan een viertal liederen
voor sopraan met orkest. Verschillen
de van zjjn werken zijn in opdracht
geschreven. Bi) herhaling werden zij
met prijzen bekroond. Mulder was vele
jaren hoofdleraar voor compositie en
voor theorie aan het Amsterdamsch
conservatorium.
Hij schreef op theoretisch terrein twee
standaardstudiewerkenHarmonie"
en „Polyfonie". De teraardebestelling
zal op donderdag 16 april plaats heb
ben.
In de Nieuwe Maas is gistermiddag
de 17-jarige matroos Wilhelm Vasten-
burg uit de Hendrik Idostraat te Rot
terdam verdronken. De jongen was op
varende van het binnenvaartschip „Da-
ventria", dat bij de Strekdam gemeerd
fetj sloeg achterover te watei bij po
gingen het boeganker binnen te halen.
De jongen kon niet zwemmen en ver
dronk. Na een uur slaagde de rivier
politie erin zijn stoffelijk overschot te
bergen.
de mensen werden gecremeerd. Alles
wijst er op, dat gedurende een heel groot
aantal jaren in die omgeving een neder
zetting is geweest en nog nergens is
ook maar een spoor gevonden van een
begraafplaats. Wel van grote asresten,
wat op crematie zou wijzen, aldus de
heer Calkoen.
Bepaalde stukken van stenen potten
wijzen er op dat deze afkomstig zijn
van een Romeinse nederzetting. Dezelf
de vorm en hetzelfde baksel als van de
scherven die in Frankrijk zijn gevonden
waar de Romeinen lange tijd hun ver
blijfplaatsen hebben gehad. Vele plaat
jes werden getoond met scherven en
ook brons en glaswerk uit de verschil
lende tijdperken en het is merkwaardig,
zo vertelde de heer Calkoen. dat bij het
graven van de tunnelput wel tienduizend
stukken zijn opgedolven. Ook hebben
graafwerken een beeld gegeven van de
verschillende grondlagen bij Beecken-
stein, Rooswijk en andere plaatsen.
Het aantal bezoekers was niet heel
groot, maar velen wilden toch gaarne
iets meer weten over bepaalde dingen,
waaraan de heer Calkoen dan ook ge
hoor gaf.
Voordat de heer Calkoen zijn lezing
begon, deelde de heer K. Moens mede,
dat de bestuursindeling nu is als volgt:
De' heer Th. Luypen heeft het beheer
over de Oudheidkamer en de heer M.
C. Wintersteijn zal optreden als voor
zitter van het Historisch Genootschap
Midden Kennemerland.
De heer Wintersteijn nam daarop de
leiding en in een kort woord schetste
hij de toestand van het Genootschap,
wat betekent dat er steun moet komen
in de vorm van nieuwe leden en ook
financiële steun. Vooral de Oudheidka
mer is een zorgenkind. Van Beverwijk
overgeplaatst naar Uitgeest en ook
daar is de huur opgezegd, omdat de
gemeente de ruimte niet langer kan mis
sen.
Het Amerikaanse ministerie van de
fensie heeft bekendgemaakt dat meer
dan 20.000 militairen bij de Amerikaanse
strijdkrachten dienst doen als kelners,
chauffeurs, huisknechten en „bedienden"
van officieren. De grootste groep vor
men de 11.645 manschappen die in offi-
cierscantines, officiersclubs en verblij
ven van ongetrouwde officieren dienst
doen.
Deze cijfers zijn bekendgemaakt naar
aanleiding van beschuldigingen in het
Huis van Afgevaardigden door de demo
cratische afgevaardigde Frank Kowalski,
die over verspilling van mankracht
sprak als gevolg van het belasten van
soldaten met dergelijke niet-militaire
taken.
De plv. directeur van het bureau mili
tair personeel had geschat dat er hoog
stens maar 3000 manschappen van alle
wapens met dergelijke taken zouden zijn
belast. Het aantal, zo is nu dus officieel
vastgesteld, is bijna zeven maal zo groot.
(Van onze Haagse redactie)
Minister Staf wil alle ten dienste
staande middelen benutten om de vroe
gere vrijwilligers van de nationale reser
ve te behouden voor de nieuwe reserve
pelotons. Daartoe is o.m. bepaald dat
vrijwilligers, die ontslag hebben geno
men, zonder meer weer voor een ver
bintenis kunnen woiden toegelaten. Ook
wordt voorlopig nog uiterst clement op
getreden tegen ongeoorloofde afwezig
heid op verplichte oefendagen, hoewel
dit verschijnsel steeds grotere vormen
gaat aannemen.
Van Schiphol zijn gisteren ruim hon
derd onderofficieren en korporaals van
de koninklijke luchtmacht naar de Ver
enigde Staten vertrokken voor het vol
gen van cursussen, die verband houden
met het invoeren van geleide wapens
voor de luchtverdediging in de NATO-
landen.
De bestemming van deze groep is fort
Bliss in Tgxsis
Reeds vorig jaar vertrokken enige an
dere groepen luchtmachtpersoneel voor
hetzelfde doel naar de Verenigde Sta
ten. Van deze groepen duren de oplei
dingen langer. De bedoeling is dat alle
groepen tegelijkertijd zullen terugkeren,
tegen het einde van het jaar.
De Zuidafrikaanse regering heeft gis
teren besloten alle ziekenhuizen voor
niet-blanken in niet-blanke gebieden,
waaronder ook die instellingen die door
de missie gesteund worden, over te ne
men. Dit heeft het bestuurslid Ferreira
van de Transvaalse provinciale raad te
Pretoria meegedeeld. Ferreira voegde
eraan toe dat de meeste Transvaalse
ziekenhuizen die onder de nieuwe maat
regel vallen missieinstellingen zijn. Het
zjjn er 22.
