I
Minister Cals wil zijn
„mammoetwet" zelf
verdedigen
Verdere subsidiëring G.U.
wacht op nieuw kabinet
van nieuwe
Perspectieven
korte termijn
Afleveringsgolf
tonnage houdt nog aan
voor de scheepvaart op
zonder meer ongunstig
CONTACT
DRAADLOOS
Inbreker en medeplichtigen
voor de rechter
KIEKEN
CONDENSE BRIEF
O
H
Dierh
are
persoonlijkheid
Koningin Juliana 50 jaar
Tweemaal vier en eenmaal drie jaar
geëist
Royal Academy
accepteert grap
Senaat aanvaardt Onderwijs
JAARVERSLAG KON. NED. REEDERSVEREENIGING
Aanpassing vereist
door inkritnping
bouworders
PRISMA
Vanavond
Bij insluiping f 40.000 buitgemaakt
Donderdagavond
Radioprogram ma
Koninginnedag:
geknipt om te
TV-concurrentie voor
amateurtoneel
Rusland protesteert
bij Italië
Wachten in Harwich Een verrassende
keuze De perikelen Van „De Zwaan
WOENSDAG 29 APRIL 1959
PAGINA 9
O
Tegen Amerikaanse raket
bases in het land
Maar weinig Nederlanders heb
ben een precieze voorstelling
van de rechten en plichten
welke volgens onze staatsregeling
^erbonden zijn aan het koningsambt.
gemiddelde burger is tevreden
jpet enkele vage noties, die niet uit
komen boven het peil van verbleek
te schoolkennis. Hebben we hier te
"oen met een gebrek aan interesse
^oor het koningschap en de huidige
draagster daarvan? Het antwoord
hioet tweeledig zijn en kan niet an
ders dan genuanceerd luiden: de ge
middelde Nederlander heeft inder
daad weinig intellectuele belang
stelling voor de constitutionele aard
^an het koningschap maar richt zijn
hartelijke aandacht des te meer op
de persoon van de koningin. Voor
dat verschijnsel kan men proberen
diepzinnige verklaringen te vinden,
blaar de beste verklaring lijkt ons
de meest voor de hand liggende: de
algemeen menselijke belangstelling
gaat altijd uit naar boeiende werke
lijkheden en dus stellig eerder naar
personen dan naar staatkundige
structuren. En als die sterkste be
langstelling, waarbij het hart betrok
ken is, zo rijkelijk voedsel vindt waar
het onze vorstin en het koninklijk
huis betreft, zal men des te minder
aandacht hebben voor het overigens
gewichtige ambt dat de koningin in
ons staatsbestel en in het koninkrijk
bekleedt.
Wat het laatste betreft zal men
Volstaan met de globale overtuiging,
dat er een reële en heilzame invloed
Uitgaat van de koningin op het lands
bestuur, hoe de formele wegen en
grenzen van die invloed ook mogen
zijn. Nog zojuist is men herinnerd
aan de zelfstandige bevoegdheid van
de koningin om een kabinets-forma-
teur aan te wijzen en diens opdracht
te omschrijven. En wie let op het ka
rakter en de begaafdheden waarvan
koningin Juliana in de loop der jaren
getuigd heeft in haar rechtstreekse
contacten met het Nederlandse volk,
kan zich gemakkelijk voorstellen dat
haar niet in de openbaarheid tredend
overleg met de ministers nimmer
een formaliteit is.
Ook het academische twistpunt of
het koningschap in ons staatsbestel
een ornament is, een symbool van
eenheid of een levende realiteit
komt nauwelijks aan de orde bij de
gewone burger, die volledig geboeid
wordt door zo dierbare werkelijkhe
den als de persoon van de koningin,
haar gezinsleven en haar zedelijke
opvattingen. Door haar persoonlijk
heid geeft zij duidelijker gestalte aan
het koningschap dan grondwettelijke
bepalingen of juridische disputen
het ooit zouden kunnen doen.
Het heeft zin dit alles te overden
ken op de vooravond van de vie
ring van koningin Juliana's vijftigste
verjaardag. Vijftig is in de orde der
conventie een kroongetal. En het is
tekenend voor de band tussen vor
stin en volk dat de Nederlandse ge
meenschap overeenkomstig het fa
miliale gebruik aan de viering van
deze verjaardag een bijzonder reliëf
wil geven. Zoals men weet is er dit
maal een inzameling gehouden voor
een nationaal verjaarsgeschenk en
afgelopen zondag hebben de bis
schoppen de zinrijke geste gesteld,
het katholieke volksdeel aan te spo
ren tot een bijzonder gebed.
Wanneer men zich nader be
zint op de persoonlijkheid
van onze vorstin springen
enkele eigenschappen en feiten on
middellijk in het oog. Haar moeder
gaf haar, wellicht met wijs opzet, een
vrijere opvoeding dan zij zelf had ge
noten. Mede onder de begunstigende
omstandigheden van een academi
sche studie en deelneming aan het
studentenleven konden zich een aan
tal eigenschappen ontwikkelen,
waaraan de Leidse hoogleraar Hui-
zinga bij de ere-promotie der prinses
in 1930 de volgende namen gaf: lust
tot onderzoek, helder begrip en oor-
spronke 'kheid van geest. In haar
staatkundig optreden zouden zich
daaraan toevoegen de verwante
eigenschappen van onpartijdigheid,
zuiver uitgewogen gedistancieerd-
heid en tact. Aldus kon worden vol
daan aan de zware opgave die lag
vervat in de woorden waarmee ko
ningin Wilhelmina op de vooravond
van haar abdicatie in 1948 sprak over
de troonsbestijging van haar dochter:
,,Zij aanvaardt haar taak in een
moeilijke en ingewikkelde tijd, een
tijd, die vraagt om sterke mensen."
En zelf zei koningin Juliana in de
rede die zij na de eedsaflegging uit
sprak voor de leden der Staten-Gene-
raal: „Sedert eergisteren ben ik ge
roepen voor een taak, die zó zwaar is
dat niemand die zich daarin ook
ook maar een ogenblik heeft inge
dacht haar zou begeren, maar ook
zó mooi, dat ik alleen maar zeggen
kan: wie ben ik, dat ik dit doen
mag?". Harmonischer en gevoelvol
ler verwoording van verantwoorde
lijkheidsbesef en deemoed kan men
zich nauwelijks voorstellen. De toon
van het hart, die hierin minstens zo
sterk doorklinkt als de verstandelijke
overweging, heeft men kunnen beluis
teren in alle redevoeringen die ko
ningin Juliana sindsdien gehouden
heeft.
Harde en moeilijke tijden zijn de
koningin in haar leven niet bespaard
gebleven. Wij herinneren aan de
jaren van oorlog en bezetting toen
zi.i als een balling met haar gezin
buitenslands moest verblijven; wij
denken aan de scheuring van het
koninkrijk in het begin van haar ko
ningschap; wij denken ook aan de
nationale ramn van de overstroming
Jn februari 1953.
De genegenheid die het Neder
landse volk zijn vorstin toedraagt,
heeft behalve op haar persoon ook
betrekking op haar gezin, hetgeen
nh-lkt uit de plaats die de prins ge-
nal, ,je kroonprinses en de andere
"jsessen in de harten der Neder-
j ,er® innemen. Koningin Juliana
haar gezinsleven in voldoende
t iL®an °ns kennen om tegemoet
j ™?n aan onze behoefte om in
2«;i£r,« leven «en voorbeeld te on-
f J! tn' Zichzelf laat zij zien zo-
ru/ i ar sraag willen zien, na-
meli.iK ais een eenvoudige stijlvolle
persoonlijkheid, in haar verheven
ambt ons niettemin nabij. En het is
daarbij voor vorstin en volk gelijke
lijk kenmerkend, dat de verering van
een zo verschillend samengesteld
volk voor zijn koningin in diepste we-
Zen op één ding berust: haar zedelij
ke hoogheid.
ii
Een recente opname van H. M. de Koningin, die morgen haar vijftigste verjaar
dag hoopt te vieren. Foto M. C. Meyboom)
(Van onze parlementaire redactie)
In de Eerste Kamer getuigden dins
dag verschillende leden an hun vreug
de, dat de positie van mr. Cals als
minister van O. K. en W. in het nieuwe
kabinet tot nu toe niet in het geding
.^vM.elV-,0ok Jf "linister, ze,t "f* i ulo.' ïfen "wetsontwerp^ ligt" gereed
hhjken dat hu er veel prysop toezending aan de onderwijsraad,
stelt zijn ideeen over de toekomstige
ontwikkeling van ons onderwijs met
name voor zover vastgelegd in het
„mammoetontwerp" persoonlijk te
verdedigen. „Er wordt wel eens ge
zegd dat dit ontwerp in strijd zou zijn
met de grondwet. Ik hoop die bezwa
ren in het openbaar te weerleggen",
aldus de minister, die even verwees
naar zijn overleg met enkele deskundi
gen uit de Tweede Kamer, kort na de
verkiezingen. De heer Van Hulst (CHU)
sprak echter nu reeds van „zeer grote
bezwaren", maar het oordeel van prof.
Diepenhorst (AR) over het „mammoet"
(„niet fossiel, maar springlevend", zei
hij) was veel gunstiger.
De minister, die in de Senaat zijn be
groting verdedigde, was niet erg ge
lukkig met het uitstel van de behan
deling van het ontwerp tot verlening
van grotere vrijheid aan het onderwijs.
Het ontwerp laat o.a. meer mogelijk
heden open voor afwijkingen van toela
tingseisen, leerprogramma's en eind
examenvakken. Het voorlopig verslag
van de Tweede Kamer is echter nog
steeds niet verschenen. De bewinds-
„Aan het eind van 1958 was over de gehele wereld een hoeveelheid
scheepsruimte van met minder dan 7.348.000 b.r.t. opgelegd, een cijfer
waarmede de ernst van de situatie in de scheepvaart wel duidelijk wordt ge
ïllustreerd," zo begint het jaarverslag over 1958 van de Koninklijke Neder-
landsche Reedersvereeniging. Zodra zich enige opleving in de zeescheep
vaart en de wereldhandel voordoet, zal ongetwijfeld bij stijging van het
vrachtenniveau boven een zekere grens een aanzienlijke hoeveelheid opge
legde tonnage wederom In de vaart worden gebracht, waardoor een verde
re stijging der vrachten zal worden geremd, terwijl tevens voor een belang
rijk aantal nieuwe schepen emplooi moet worden gevonden. Onder deze toe
lichting zijn de perspectieven voor de scheepvaart op korte termijn der
halve zonder meer ongunstig.
De ontwikkeling, welke zich in de
loop van 1957 steeds duidelijker begon
af te tekenen in de vorm van geringere
vraag naar en toenemend aanbod van
scheepsruimte, heeft zich in 1958 in
versterkte mate voortgezet, op een wij
ze bovendien welke buiten alle proportie
staat tot die van de wereldeconomie als
geheel.
Zonder enige twijfel valt de distorsie
van de verhouding tussen de behoeften
van de zeegaande wereldhandel en de
capaciteit van de wereldvloot ten dele
te verklaren uit een vermindering in de
omvang van of wellicht een sterke ver
langzaming in het groeitempo van deze
handel. In sterkere mate echter is deze
ongunstige verhouding een gevolg van
de ifleveringsgolf van nieuwe tonnage,
welke rond de tijd van de Suezcrisis
werd besteld en welke de beschikbare
hoeveelheid scheepsruimte zozeer heeft
doen toenemen, dat de normale vermin
dering daarvan volstrekt onvoldoende
bleek om het tonnagesurplus te absor
beren.
Dat het einde van deze afleverings
golf nog niet in zicht is, moge blijken
uit het feit, dat per 31 december 1958
nog een hoeveelheid van 10 miljoen
brt in aanbouw was.
De vrachten in de tramp- en tank
vaart liggen in het algemeen op een ni
veau, dat voor een rendabele exploitatie
onvoldoende ruimte laat. In de Hjnvaart
laat veelal de beladingsgraad en voor
al het vrachtenpeil voor het verkrijgen
van een redelijk exploitatie-overschot te
wensen over. De strijd om lading is nog
verscherpt door de concurrentie, on
dervonden van talrijke outsiders, die
als gevolg van de slechte situatie op
de algemene vrachtenmarkt van de
trampvaart overgingen tot het exploite
ren van lijndiensten.
Zoals in de tramp- en tankvaart doar
de beangstigende groei der vloten onder
goedkope vlag, ziet de liinvaart zich in
stijgende mate bedreigd door de op
komst van de in lijndienst geëxploiteer
de vloten onder de vlaggen van de lan
den achter het IJzeren Gordijn, welke
staatseigendom zjjn niet op commercië
le basis geëxploiteerd worden en lijn
diensten onderhouden, die door restric
tieve clausules en toewijzing van lading
door regeringsorganen kunnen floreren
Advertentie
het goede anker-horloge
(lel op hel rode driehoekje/
ten detrimente van de activiteit der tra
ditioneel maritieme landen. Naar zich
laat aanzien zal in de toekomst in stij
gende mate waakzaamheid ten aanzien
van en actie tegen deze ontwikkeling
zijn vereist. In de trampvaart bleven,
ondanks de stijging van verschillende
kostenfactoren, vele schepen in de
vaart, terwijl de daling van de sloop-
prijs het afvoeren van reeds verouderde
schepen belemmerde. Bovendien werd
het tonnage-aanbod verder vergroot
dozr tankers, welke tegen prijsbeder-
vende vrachten in de graanvaart wer
den ingezet. Daarnaast werden voor dit
vervoer ook hier en daar lijnschepen ge
bruikt. Het ladingaanbod werd tevens
verkleind door het toegenomen vervoer
met schepen van met de industrie ge-
integreerde rederijen, hetwelk tot
marktvernauwing aanleiding gaf. De
vooruitzichten voor de tankvaart zijn,
zoals de situatie zich thans laat aanzien
bepaald slecht. Het feit, dat de alge
mene economische bedrijvigheid en toe
komstverwachting in vele sectoren van
het bedrijfsleven een stijgende lijn ver
toont zonder dat deze thans al tot
verhoogde vraag naar scheepsruimte
heeft geleid zou aanleiding kunnen
geven tot de veronderstelling, dat ook
de overzeese wereldhandel binnen niet
te lange tijd wederom een krachtige ex
pansie te zien zal geven, waarvan ook
de scheepvaart de vruchten zou pluk
ken. De eind december 1958 tot stand
gekomen externe convertibiliteit van de
voornaamste Europese valuta's zou een
zodanige ontwikkeling kunnen bevorde
ren. In dat geval zou ten aanzien van
de vraag naar scheepsruimte derhalve
sprake kunnen zijn van een reeds ge
deeltelijk gepasseerde recessieperiode.
Mocht dit het geval zijn, dan nog
echter valt het probleem van het te
veel aan aanbod van scheepsruimte
te overwinnen, alvorens van een te
rugkeer van evenwichtiger verhoudin
gen kan worden gesproken. Dit even
wicht zal moeten worden hersteld door
inkrimping der latere bouworders,
waarbij gehoopt moet worden dat dit
ook met betrekking tot de vloten on
der goedkope vlag het geval zal zijn,
en door versnelde sloop van de oudste
jaargangen.
Gedurende het verslagjaar nam het
verschijnsel van de vlagdiscriminatie
onder meer als gevolg van de hou
ding der Verenigde Staten eer toe dan
af. Voorts moet worden geconstateerd,
dat in de O.E.E.S.-landen thans niet zel
den in de particuliere sfeer bij krediet
verlening en exportbevorderende maat
regelen verschepingsvoorwaarden wor
den overeengekomen, welke evenzeer
van discriminatoire aard zijn.
De redersgemeenschap zou het be
treuren ais de ontwikkeling, in ons we
relddeel ingezet met de Bénelux, bij de
E.E.G. tot stilstand zou komen omdat
deze gemeenschap slechts een beperkt
aantal Europese landen omvat en als
dan het averechtse gevolg het ontstaan
zou kunnen zijn van antagonistische
economische blokken, zelfs binnen West-
Europa.
Vooi de Nederlandse koopvaardij staat
één taak duidelijk afgetekend en wel de
noodzaak het verworven terrein tegen
de voortdurende toenemende concurren
tie te behouden, hetgeen alleen moge
lijk is indien in het verleden voldoende
reserves zijn opgebouwd voor situaties
als de huidige. Voor wat Nederlandse
verhoudingen betreft, zijn deze reserves
over het algemeen aanwezig, het aantal
opgelegde schepen is in vergelijking
met verschillende andere landen gering,
voor terreinverües behoeft afgezien
van de gebeurtenissen in Indonesië
derhalve niet al te zeer te worden ge
vreesd, terwijl ook bij een mogelijke op
leving een goeddeels moderne vloot ter
beschikking staat.
Een dominerende factor is het alge
mene kostenpeil. Indien in dat opzicht
verdere stijgingen uitblijven, mag wor
den verwacht dat ook onder de huidige
omstandigheden de scheepvaart onder
Nederlandse vlag over voldoende uithou
dingsvermogen zal blijken te beschik
ken. Een loon- en prijspolitiek der re-
paring, welke met deze hoogst belang
rijke voorwaarde rekening houdt, is dan
ook van essentieel belang.
De mogelijkheid de huidige depressie
in de scheepvaart zonder al te belang
rijke schade door te komen is derhal
ve aanwezig, terwijl ook door de ge
beurtenissen van het afgelopen jaar de
Nederlandse rederswereld niet is ont
moedigd.
man zei het juister te vinden als de
bezwaren naar buiten zouden komen.
Mr. Cals voelde er kennelijk weinig
voor op dit moment nadere medede
lingen te doen over de lerarensalarissen.
Uitvoeriger was hij over het vraagstuk
van de onbevoegde leerkrachten bij het
erp ligt gereed voor
toezending aan de onderwijsraad. Maar
aan de „onbevoegden" zullen wel dege
lijk bepaalde eisen worden gesteld, zei
de minister. Hij nam daarmee de beden
kingen van de heer Derksen (KVP) weg.
De scholenbouw blijft een moeilijk pro
bleem, en dan vooral voor wat betreft
de gymnastieklokalen. Geleidelijk loopt
men echter de achterstand in. Mr. Cals
vond het overigens zeer wel te verde
digen dat de grote steden enige voor
keur krijgen bij de bouw van gymnas
tieklokalen boven de „provincie". In de
steden bestaat een grotere behoefte aan
recreatiemogelijkheden (beoefenen van
binnensporten).
Bij het hoger onderwijs is en wordt
veel gedaan voor personeelsbezetting
en outillage, zei mr. Cals. Hij heeft goe
de hoop dat men in staat zal zijn de
groeiende stroom van studenten op te
vangen. Met prof. Gielen (KVP) was
hij het eens dat wjj in Nederland geen
monsteruniversiteiten moeten krijgen
zoals bv. in Parijs het geval is. De
commissies die de mogelijkheden van
spreiding bestuderen, zijn echter nog
niet met hun werk gereed.
Plannen voor een betere subsidië
ring van de gemeenteuniversiteit van
Amsterdam wachten o.m. op de vor
ming van een nieuw kabinet, dat een
beslissing moet nemen over de conse
quenties voor de rijksbegroting. In
de afgelopen jaren heeft het rijk, on
danks eigen financiële moeilijkheden,
al veel gedaan om de zorgen van het
gemeentebestuur te verlichten. De mi
nister ging maar voorbij aan het ver
wijt van de heer Polak (CPN) dat de
politieke „kleur" van de GU iets met
het uitstel zou hebben te maken. „In
geen stad zijn meer katholieken dan
in Amsterdam en geen universiteit
telt meer katholieke studenten dan
de G.U."
Op een verwijt van de heer De Rijk
(PvdA) zei minister Cals dat het Ne
derlands instituut voor internationale
culturele betrekkingen niet het juiste
orgaan is gebleken voor het onderhou
den van culturele contacten met het
buitenland. Over de intrekking van de
subsidie per 1 januari 1960 kan echter
nog bij de komende begrotingsbehande
ling worden gesproken.
Staatssecretaris Höppener zei nog dat
„met voortvarendheid wordt gewerkt"
aan de sportnota. De gevraagde gege
vens van de gemeentebesturen komen
nu in redelijk tempo binnen. De be
groting is z.h.st. aangenomen (CPN te
gen).
In het nationaal programma ter gelegenheid van de verjaardag van H. M. de
Koningin zendt de televisie donderdag o.a. „Rond 1909" uit, een televisie-avond
anno 1909. Conny Stuart en Johan Kaart toeren in een auto uit die tijd.
In een tijdsbestek van enkele maan
den heeft een twintigjarige los arbeider
uit Geleen zich schuldig gemaakt aan
niet minder dan 32 inbraken, her en der
in Limburg gepleegd. Zes van deze in
braken zijn hem ten laste gelegd.
Dinsdag moest deze Geleense inbre
ker zich voor de Maastrichtse recht
bank verantwoorden. Verdachte beken
de alle inbraken, resp. gepleegd te
Maastricht, Hoensbroek, Geleen, Tud-
deren en Vlodrop. Op al deze plaat
sen bestond de buit uit bandrecorders,
electrische scheerapparaten, en kleine
geldbedragen, met uitzondering van
Vlodrop waar verdachte bij een in
sluiping een bedrag van naar schatting
ƒ40.000 ontvreemdde uit een geldkistje,
dat een Vlodropse winkelier op zijn
slaapkamer bewaarde.
De officier van justitie, mr. A. Ro-
singh, eiste tegen de jeugdige inbreker
vier jaar gevangenisstraf. Een gelijke
straf hoorde een 31-jarige bankwerker
uit Beek tegen zich eisen, wegens me
deplichtigheid aan de inbraak te Vlo
drop. Eveneens terzake medeplichtig
heid aan deze inbraak moest zich een
22-jarige mijnwerker uit Munstergeiecr
verantwoorden. Tegen hem luidde de
eis drie jaar gevangenisstraf.
Ofschoon beide verdachten alle mede
plich.tigheid ontkenden, achtte de of
ficier het tenlastegelegde bewezen.
Aan de hand van getuigenverklarin
gen, o.a. door de hoofdverdachte af
gelegd. meende mr. Rosingh het be
wijs te kunnen leveren, dat bet tweeta'
de inbreker op de hoogte heeft gebracht
De Engelse schilder James Noble
heeft een -"rkwaordige grap uitge
haald met de Britse Royal Academy.
Om te bewijzen dat haar commissie,
die ingezonden schilderijen beoor
deelt, niet rrieus genomen mag wor
den, smeet hij in een half uur tijds
klodders gele en witte verf op een
blauw geschilderd doek. Het resul
taat noemde hij „sterrebeeld". Onder
een valse naam zond hij dit produkt
in. Het werd, naar U.P bericht, door
de con missie geaccepteerd, terwijl
serieuze, oprechte schilderyen afge
wezen werden.
„Dat mijn knutselwerkje de com
missi e passeerde is het kardinale punt
-ei hij. Als ze zoiets goedkeuren, zul
len ze alles, behalve een oprecht
erkstukgoedkeuren."
Noble had eigenlijk alleen maar
"en grapte willen uitha'-n. Toen de
koninklijke academie het doek in alle
ernst aanvaardde lachte hij evenwel
niet meer, maar werd boos.
van de situatie in de winkel te Vlo
drop.
Tegen de vrouw van de 31-jarige
bankwerker uit Beek eiste mr. Ro
singh, eveneens wegens medeplichtig
heid, zes maanden gevangenisstraf,
waarvan drie voorwaardelijk en een
proeftijd van twee jaar.
Aangezien de onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf gelijk was aan het voor
arrest werd de vrouw ter terechtzitting
op vrije voeten gesteld.
In het TV-programma van de
V.P.R.O. laat Simon van Collem van
avond „Aan de vooravond van Harer
Majesteits verjaardag" oude filmfrag
menten zien van de wijze, waarop Ko
ninginnedag veertig jaar geleden werd
gevierd. Tot slot van de avond spelen
Mary Dresselhuys (op telerecording) en
Yoka Berretty (in een directe uitzen
ding ,,'s Middags om vijf uur" en „Een
wereld niet op maat gemaakt", twee
eenacters, die Manuel van Loggem voor
de TV heeft geschreven.
In het radioprogramma van de
N.C.R.V. kan men vanavond luisteren
naar de herdenkingsstonde aan de
vooravond van Koninginnedag in de
Groote Kerk te Den Haag onder auspi
ciën van de Bond van Chr. Oranjever
enigingen in Nederland.
In het V.A.R.A.-programma wordt de
uitslag van de actie Appè] III ten bate
van de Bond van Ned. Militaire Oor
logsslachtoffers en nagelaten betrekkin
gen bekend gemaakt.
Op Koninginnedag geeft de Ned. tele
visie in de voormiddag een reportage
van het traditionele bloemendéfiié langs
het paleis Soestdijk.
Onder het motto „Rond 1909" worden
des avonds enkele bestaande TV-ru-
brieken en -medewerkers in de sfeer
van vijftig jaar geleden overgeplaatst.
Daarna kan men kijken naar een beed-
reportage van de militaire taptoe voor
het paleis Soestdijk, terwijl tot slot het
journaal en weeroverzicht volgen.
In een nationaal programma presen
teren beide Nederlandse zenders op
Koninginnedag-avond onder het motto
„De vlaggen uit" een feestelijk pro
gramma in het Amsterdams Concertge-
Advertentie
JONKER FOTO TOE STEL ZEGT:
(vooral in kleur)
bouw. Een repörtage van het laatste
kwartier van de taptoe, die door alle
Nederlandse militaire muziekkorpsen
wordt gegeven in de tuin van het paleis
Soestdijk. wordt gevolgd door een pro
gramma, waarin Nederlandse artiesten
laten blijken, dat zij ook hl het interna
tionale repertoire de toon aangeven. Bo
vendien zullen vijf TV- en vijf radio-om-
roepsters elkaar in een quiz onder lei
ding van Cees de Lange en Kees Schil-
peroort bekampen.
Ook het amateurtoneel ondervindt
concurrentie van de televisie en dit
vooral in de grote steden van het wes
ten van ons land. Dit is een van de
conclusies, welke getrokken kunnen
worden, uit een enquête van de Neder
landse Amateurtoneel Unie, waaraan
zevenhonderd van de elfhonderd aan
gesloten verenigingen hebben deelge
nomen. De enquête was gericht op de
financiële en artistieke stand van za
ken bij het amateurtoneel. De finan
ciële toestand is niet slecht, maar de
zuivere amateurvereniginen hebben het
moeilijker, dan de school- en perso
neelsverenigingen.
Op de landdag van de N.A.T.U., wel
ke op zeven mei in Breda gehouden
zal worden, zal de algemeen voorzit
ter mr. P. Cleveringa deze enquête
uitvoerig behandelen. Met de basis
opleiding voor toneelregisseurs, vorig
jaar in Leeuwarden, Deventer, Alk
maar en Den Haag begonnen, zal men
voortgaan. Dit jaar worden dergelijke
opleidingen ook begonnen in Arnhem
en Rotterdam. Daarna zal Brabant
volgen. In negen provincies zijn thans
provinciale toneeladviseurs aan het
werk. Wanneer het rijk subsidieert zal
in september in Utrecht een adviseur
worden aangesteld en begir 1960 ook
in Friesland.
Op de landdag, welke op kasteel
Bouvigne wordt gehouden, zal de ad
viseur voor Zeeland de heer J. Le-
maire een lezing houden over het on
derwerp Onze zelfwerkzaamheid. Bij
de huishoudelijke punten komt aan de
orde de verkiezing van een nieuw
hoofdbestuur en een voorstel, tot ver
hoging van het abonnementsgeld van
het blad Amateurtoneel, 's Middags
zullen samenwerkende verenigingen
uit Breda en Roosendaal onder regie
van de provinciale toneeladviseur de
heer A. v. d. Ven het spel Tij] Uilen
spiegel van Jan Naaikens opvoeren in
de schouwburg Concordia.
iiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiimmimiiiiiiimiiummiiiiiiiimmim
De Sovjet-Unie heeft gisteren in een
nota bij Italië geprotesteerd tegen het
sluiten van een akkoord met de V.S.
over de installatie van Amerikaanse
raketbases, aldus meldt A.F.P. De Ita
liaanse regering neemt hiermee een
„zeer zware verantwoordelijkheid op
zich wegens de gevolgen die een der
gelijke daad zou kunnen hebben". De
Sovjet-Unie zal alle nodige maatrege
len nemen om haar eigen veiligheid
te verzekeren. De gehele bevolking van
Italië zal het kind van de rekening
worden indien Italiaanse raketbases
voor agressieve doelen zullen worden
gebruikt.
Omtrent deze tijd van het jaar,
als de kastanjes hun witte kaar
sen ontsteken en de seringen
bloeien in alle voorstedelijke tuinen,
plegen in de pers klachten te versche
nen over de onhoffelijke wijze waarop
buitenlandse toeristen worden behan
deld bij hun aankomst in Engeland.
Soms zijn het de buitenlandse slacht
offers die deze onprettige Britse kat de
bel aanbinden, soms zijn hel Britten
die zich schamen over hun land. Een
Brits leraar zond een schrijven aan
The Times Hierin heette het onder
meer: „Op 15 april arriveerde ik te
Harwich en liep in snelle pas door de
corridor waar boven stond „British",
en passeerde onderweg een lange, sta
tionaire file, vijf man diep. van ge
duldige maar troosteloze buitenlanders
dip het land binnen wensten te komen.
W\1 worden niet onderworpen aan een
dergelijke behandeling als wij het vas
teland bezoeken. Waarom dan doen wij
dit onze bezoekers aan? Zijn wij te
kieskeurig of domweg incompetent of
alleen maar door en door onbeleefd?"
Dit schrijven werd weldra gevolgd
door een ander schrijven waarin een
Engelsman zich akkoord verklaarde
met de opvatting dat de buitenlandse
bezoeker in Engeland onhoffelijk wordt
behandeld. Dit protest is al'zo vaak
gehoord en het Hikt er in de verste
verte niet op alsof er iets aan gedaan
zal worden. Maar indien Engeland bij
de buitenlandse bezoeker de indruk
wenst te wekken dat het niet uitmunt
door goede manieren een indruk
welke op treffende wijzea gelogenstraft
wordt in het land zelf waarom is het
dan bovendien nodig om buitpnland.se
bezoekers te behandelen als achterlij
ke lieden? De paspoort-autoriteiten
trachten namelijk de vreemdeling wijs
te maken dat de behandeling van de
niet-Engelsp reiziger geschiedt in het
belang van laatstgenoemde. Dit is zeer
moeilijk te geloven voor de wachtende
drommen van toeristen als zij de Brit
ten zelf met grote snelheid aan zich
voorbij zien gaan.
te belasten met de regie, maar ook
dat twee andere vooraanstaande ac
teurs, Sir Ralph Richardson en de veel
zijdige Paul Scofield, de andere hoofd
rollen zullen spelen naast Phyllis Cal
vert.
et was opmerkelijk nieuws dat
de actrice Phyllis Calvert, eens
in de topklasse maar nu sedert
enige tijd op de achtergrond geraakt,
is uitgekozen om de vrouwelijke hoofd-
GRAHAM GREENE
rol te spelen in het nieuwe toneelstuk
van Graham Greene, „The Complai
sant Lover". Het was Sir John Giel-
gud, die deze opmerkelijke keuze deed.
enigszins tot verbazing van Graham
Greene zelf die op het ogenblik mee
werkt aan de verfilming van ..Our Man
in Havana" in Cuba. Sir John Gielgud
die de regie voert, heeft hiermee een
gewaagde en oorspronkelijke keuze ge
daan. Het is kenmerkend voor het
grote succes dat Graham Greene zich
in zo korte tijd op het toneel verwor
ven heeft, dat niet alleen Engelands
grootste acteur bereid is gebleken zich
e Engelse drankwet is een van de
zonderlingste scheppingen ooit
ontsproten aan het menselijk
brein. Zij schrijft onder meer voor dat
in de middaguren geen alcoholische
dranken verkocht mogen worden. Dit
geldt voor zowel café's als wtjnzaken.
Klaar er zijn uitzonderingen. Zo mogen
in het dorp Bungay, in het graafschap
Suffolk, op marktdag vier café's de
gehele dag geopend zijn. Maar de
markt heeft opgehouden te bestaan.
Toen kort geleden een van de vier
bevoorrechte café's overging in andere
handen, meende de nieuwe eigenaar
dat hij op donderdagen de gehele dag
kon tappen, evenals de andere drie
herbergiers. Maar de politie was een
andere mening toegedaan en maakte
de zaak aanhangig voor het gerecht.
Na alle instanties te hebben doorlopen
bereikte de zaak het Hoge Gerechtshof
waar de uitspraak luidde, dat het café
voortaan op donderdagmiddag moet
sluiten, omdat de markt heeft opge
houden te bestaan. Maar ofschoon de
markt niet meer bestaat en ofschoon de
nieuwe herbergier derhalve voortaan
moet sluiten, zullen de andere drie
café's, zolang zij hun vergunningen niet
overdoen aan derden, door kunnen
gaan met tappen voor bezoekers aan
de niet langer bestaande markt. „De
Zwaan" is voortaan op donderdagmid-
lagen gesloten, maar „Het Vlies". „Het
Koningshoofd" en de „Witte Leeuw"
-.uilen het aH' tes blijven volgen van de
wapenspreuk van het dorp Bungay, het
welk luidt: „Houdt vast aan oude deug
den."
DAAN VAN DER VAT
