RADIO AUTO DIENST TIEN JAAR
IN HAARLEM
A
Mobiele kijk- en luisterpost van
de polit
Wethouder J. ASchippers her
opent speeltuin „Elba" met
kanonschot
Boeiende en uitstekende voorstelling
door „Alberdingh Thijm"
DOOR EEN ZATERDAGSE BRIL
LEA NIKEL in
Haarlems Buitencentrum
gaat derde jaar in
m
ie
Rijdende telefoon
met al een grote
staat van dienst
R.-K. Leeszaal
groeit gestaag
SLEUTEL WEG?
„HET HUIS AAN HET MEER"
li
Galerie Espace
„'t Wisselseveldte Epe belangrijk
uitgebreid en verbeterd
timii
6000 gevallen
Radio Moors
heeft alles mee
f\L
GOED SPEURWERK
VAN POLITIE IN
ZANDVOORT
Inbraken in scholen
opgehelderd
ZATERDAG 2 MEI 1959
1
official
dealer:
Snel ingrijpen
„DE SLEUTELSPECIALIST"
«sajfc
Een van de twee daders
gegrepen
Centrale Arbeidsinrlchting
;«lg gu
II
De ideale zonwering
Fa. P. SENFT ZN.
-,.yA
HMS
- -
wa
Advertentie
N.V. AMSTERD. RIJTUIG MIJ.
Houtplein 21, tel. 10338, Haarlem 1
Vierentwintig uur achtereen, dag-in-dag-uit, spinnen de wagens van de
Haarlemse Radio Auto Dienst een onzichtbaar web, waarin zij de honderden
straten, pleinen en stegen gevangen houden. Van bijna alles wat er zich aan
vreemde dingen afspeelt is de Radio Auto Dienst op de hoogte, hetzij om
dat zij is gealarmeerd, hetzij omdat zij toevallig in de buurt is. Wat is de
Radio Auto Dienst? Een voortdurend mobiele kijk- en luisterpost van de
Haarlemse politie. Zij werd tien jaar geleden in het leven geroepen, nadat
was komen vast te staan, dat er behoefte bestond aan het snel inroepen
van politiehulp. Het tweede lustrum, dat 1 juni een feit is, zal geruisloos
aan de bezetting van de dienst en de wereld voorbijgaan. De zes mensen
van de R.A.D., met de leiding waarvan de commissaris van politie A. L. de
Boer belast is, kunnen immers geen ogenblik op de weg gemist worden.
„En zou het niet een beetje gek zijn, als wij met ons zevenen zouden re
cipiëren?", zegt commissaris De Boer schertsenderwijs.
In 1949 was Haarlem een van de vijf
eerste gemeenten van ons land, die ge
bruik ging maken van een snelle en
altijd bereikbare mobiele politiepatrouil
le in de stad. De communicatiemidde
len, die tijdens de afgelopen oorlog
een enorme militair-strategische en
technische ontwikkeling hadden door
gemaakt, kregen toegang tot de bur
germaatschappij. Vooral de mobilofoon
maakte furore. Ook in politiekringen
besefte men de voordelen van de rij
dende telefoon" voor het surveillance-
werk: het streven van de politie om
vooral en altijd tijdig present te zijn
werd bij gebruikmaking van de mobi
lofoon nagenoeg verwezenlijkt. In Haar
lem werden tien jaar geleden twee gro
te stationcars alweer zo'n militaire
„uitvinding" uitgerust met een mo
bilofooninstallatie en bemand met twee
man personeel. De derde zat op post
voor het onderhouden van het draad
loos contact tussen de wagen en de
Ïiolitiecentrale. De eerste jaren werd al-
een van 's morgens half negen tot des
nachts half een in twee diensten pa
trouille gereden. De Radio Auto Dienst
werd een continu-bedrijf, toen in 1957
een derde wagen in bedrijf kwam: van
af dat moment patrouilleerde de RAD
ook 's nachts.
De afgelopen tien jaar heeft de mo
biele dienst haar bestaansrecht overtui
gend bewezen, vertelt commissaris De
Boer. „Het is bijna niet voor te stellen
hoe de situatie vroeger was. Het is net
als met de telefoon", zegt hij, aan ons
overlatend deze algemeen gebruikte op
merking verder af te maken: als je
zo'n ding niet hebt, mis je haar niet,
maar in het andere geval: als je plot
seling zonder komt te zitten. Het vorig
jaar sprong de RAD in bijna zesduizend
gevallen bij, vier keer zoveel als in
1949. Per jaar deelt zij gemiddeld ze
venhonderd processen-verbaal en vijf en
dertighonderd waarschuwingen uit.
Omdat de RAD vaak handelend
moet optreden zijn de wagens uitge
rust met een verbandkist, zuurstof
apparaten, snelblussers, lijnen en
dreggen. Het personeel kent alle hand
grepen, die nodig zijn voor het ver
lenen van een dergelijke eerste hulp.
De assistentie is kort; zodra bij een
ongeluk bijvoorbeeld de Ongevallen-
dienst en misschien nog een andere
politiële dienst zijn gearriveerd, be
schouwt de RAD haar werk als afge
daan en zet zij haar surveillance-werk
voort. Als vooruitgeschoven post hoeft
zij ook niets anders te doen dan te
rapporteren, eerste hulp te verlenen
en 't afwikkelen van de zaak aan an
dere diensten over te laten. Bij ver
keersongevallen gaat dat tenminste
zo. Maar heel vaak wordt de Radio
Auto Dienst ook ingezet voor bijzon
dere karweien en dan bewijst zij op
voortreffelijke wijze haar hulpverle
nend karakter.
Zo belde een jaar of wat geleden een
radeloze familie de politie op om hulp
voor een ernstige asthma-patiënt, die
juist een hevige aanval had gehad. De
Radio Auto Dienst snelde erheen en
bracht uitkomst, want terwijl de pa
tiënt naar het ziekenhuis werd gebracht
kreeg hij in de RAD-wagen zuurstof
toegediend. Het snelle en doortastende
optreden van de politie oogstte later de
grootste lof van de doktoren van het
ziekenhuis. De patiënt had aan de RAD
Advertentu
zijn leven te danken. Ook een jongetje
van twee jaar, dat bij Penningsveer in
het water was gevallen en daar be
wusteloos was uitgehaald is de RAD
zijn hele leven grote dank verschul
digd. Wonderlijker is het geval van de
man, die als „lijk" in de Brouwers
vaart dreef. Een wagen van de Radio
Auto Dienst patrouilleerde in Haarlem
noord, toen de bemanning opdracht
kreeg koers te zetten naar de Brouwers
vaart. Daar zagen de twee mannen van
de RAD een man, die met behulp van
een hark bezig was een lijk drijvende
te houden. Toen het stoffelijk overschot
op de kant was gebracht kwamen de
drie mannen tot de wat griezelige ont
dekking, dat het „lijk" nog leefde.
„Toen was het nog een kwestie van
zuurstof", zegt commissaris De Boer.
Voor een snel politieel ingrijpen is
de Radio Auto Dienst natuurlijk ge
knipt. Dat ondervinden zwijntjesjagers,
joyriders en raddraaiers bijna dage
lijks aan den lijve. „Enkele jaren ge
leden kregen wij bericht, dat een woes
teling thuis de boel kort en klein sloeg.
Toen de RAD arriveerde nam de man
de benen en sprong in het Spaarne.
Tussen de ijsschotsen baande hij zich
een weg naar de overkant, waar hij
natuurlijk werd opgewacht. Hjj koos
eieren voor zijn geld en liet zich gewil
lig meenemen naar het bureau, waar
hij een beetje werd opgekikkerd. Het
water was toch wel koud geweest, be
kende hij later".
De vreemdelingen worden met bij
zondere égards tegemoet getreden. Het
gebeurt herhaaldelijk, dat vreemdehn-
gen-met-een-auto de weg zijn kwijtge
raakt en dan de hulp inroepen van de
zwarte politiewagens. „Rijdt u maar
achter ons aan, dan zetten wij u wel
weer op het juiste spoor", is vaak het
uitnodigende advies van de RAD-men-
sen. Met Pasen 1956, herinnert commis
saris De Boer zich, was er enorme
toeloop van buitenlanders, die in Haar
lem nauwelijks verwerkt konnen wor
den. „Er hebben toen heel wat vreem
delingen op het bureau aan de Smede-
straat gelogeerd in afwachting van een
logies-adres. Maar toen begonnen de
moeilijkheden pas, want leg vreemde
lingen, die heg nog steg weten in de
Spaarnestad, maar eens uit, waar de
Orionweg is. De oplossing was natuur
lijk een pendeldienst, waarvoor de wa
gens van de Radio Auto Dienst werden
ingeschakeld."
De Radio Auto Dienst, die per etmaal
ongeveer driehonderd kilometer onder
de banden van haar auto's laat ver
dwijnen, heeft een eigen telefoonnum
mer (14141), dat herhaaldelijk wordt
misbruikt. Het is een alarmnummer en
dient niet ter informatie bij de afdeling
Gevonden Voorwerpen bijvoorbeeld. En
al heeft de RAD zich in het verleden
met betrekking tot dit bijzonder soort
voorwerpen soms heel verdienstelijk ge
toond, toch behoort de zorg van die
afdeling niet tot de specifieke taak van
de RAD. De RAD is een assistentie-
dienst, die ongehinderd en snel moet
kunnen optreden in affaires, waarbij
politie-hulp onontbeerlijk is. Onbezonnen
RAD (telefoon)draaiers leggen én de
dienst én het publiek, dat om politie
hulp zit te springen, een hoop moeilijk
heden in de weg.
PHILIPS
Advertentie
TELEVISIE RADIO
erkend gediplomeerd
KRUISSTRAAT 38. HAARLEM
Tel. 14609
De r.-k. Openbare Leeszaal en Bi
bliotheek aan de Nieuwe Gracht in
Haarlem bleef ook in 1958 gestaag
groeien. Het ledental nam toe met 11
pet, met dien verstande dat de groei
bij de jeugdafdeling zelfs „onstuimig"
bleek te zijn: de toeneming bedroeg
daar ruim 20 pet. De bibliotheek omvat
28.000 banden.
Deze gegevens staan vermeld in het
zojuist verschenen jaarverslag over
1958. „De uitleentotalen bewijzen dat
de nieuwe jeugdbibliotheek een ecla
tant succes is en dat de invoering van
het open uitleensysteem voor volwas
senen zeer geslaagd mag heten. Hoe
wel het publiek over het algemeen snakt
naar een open boekerij, valt velen het
zelf zoeken achteraf niet mee, terwijl
men zich toch vaak schaamt om hulp
te vragen". Over de open boekerij wordt
voorts opgemerkt dat daaraan moreel
risico verbonden is, maar dat de gunsti
ge zijde evident is: terwijl vroeger,
afgezien van de schrijversnaam, het
moreel kwalificatiemerk bij de catalo
gustitel het enige kenmerk was, raakt
dit bjj het ter hand nemen van een boek
tussen positieve kwaliteiten op de ach
tergrond.
Ook met het oog op de beperkte
ruimte (bijna moet voor ieder nieuw
boek een oud worden verwijderd) ziet
men verlangend uit naar de stichting
van een filiaal in Haarlem-noord. Het
rapport van de commissie, die de
mogelijkheden heeft onderzocht naar
een gezamenlijk filiaal met de Stads
bibliotheek, schijnt gunstig te zijn ont
vangen door B. en W. van Haarlem.
Het jaarverslag spreekt in zeer prij
zende termen over het werk van het
personeel en met name over de acti
viteiten van de leiding der jeugdafde
ling.
De feestelijke heropening van Speel
tuin Elba, één van de tuinen van de
Haarlemse Katholieke Vereniging voor
het- Gezin, geschiedde op spectaculaire
wijze. Toen de wethouder van jeugd
zaken, de heer J. A. Schippers, op
een knop drukte, dreunde een kanon-
slag over de Ged. Schalkburgergracht.
Op hetzelfde ogenblik viel de afzetting
van kleurige vlaggetjes weg en storm
den de honderden kinderen, die dit mo
ment met ongeduld hadden afgewacht,
de speeltuin op.
Tevoren had de heer E. Baede, voor
zitter van speeltuin Elba, de aanwezi
gen welkom geheten. Naast de wet
houder zagen we o.m. de heer W. van
Liemt, ere-voorzitter, de hoofdcommis
saris van politie de heer J. Fontijne,
de directeur van de Dienst voor Hout
en Plantsoenen, de heer J. Dorresteijn,
de heer P. Bestenbreur van de Dienst
voor Openbare Werken, de heer A.
van Moock, ambtenaar voor jeugdza
ken en vele bestuursleden van de
andere Katholieke Haarlemse speeltui
nen. Ook het Diocesaan Verbond van
Katholieke Speeltuinorganisaties, als
mede de Amsterdamse Katholieke
speeltuinen waren vertegenwoordigd.
In een hartelijk dankwoord memo
reerde de heer Baede de prachtige
samenwerking en de toewijding door
de verschillende gemeentelijke dien
sten betoond, waardoor de nodige
restauratie van de speeltuin zó doel
treffend en zó snel tot stand gebracht
kon worden. Spreker toonde zich uiter
mate verheugd nu bjj het tienjarig be
staan van Elba over een zo uitermate
fraaie tuin beschikt kon worden.
Alvorens tot de opening over te
gaan, belichtte de wethouder van
jeugdzaken de vóórgeschiedenis van
de speeltuin. Eens onder protesten
van de omwonenden tot stand geko
men, is zij thans algemeen gewaar
deerd als een centrum van spel en
clubwerk voor vele kinderen uit de
buurt, waar de recreatie-mogelijkhe
den in té geringe mate voorhanden
zijn. De verschillende huidige acti-
Advertentu-
LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493
Tweemaal deze week maandag
en woensdag heeft de r.k. Rederij
kerskamer „Alberdingk Thijm" in de
Haarlemse stadsschouwburg voor haar
donateurs en gasten een voorstelling
gegeven van „Het huis aan het
meer", een door Hugo Mills geschre
ven thriller in de vertaling van Al
fred Pleiter. Gisteravond volgde een
herhaling onder auspiciën van de af
deling Haarlem van de r.k. blinden-
bond „St.-Odilia". Wij hebben de voor
stelling van maandagavond bijgewoond
en „Thijm" in een vorm getroffen,
welke de reputatie van weleer volko
men waardig was. De Kamer was met
een sterke bezetting voor het voetlicht
gekomen, en onder regie van Henk
Pollack, een nieuwe naam bij dit en-
sembel, werd er een stevig siuk toneel
weggegeven, waarin het aan spanning
niet ontbrak. „Thijm" was de zaak vol
komen meester en had in „Het huis
aan het meer" precies de mogelijkhe-
Wie zich de afgelopen dagen de
tijd en het plezier gegund
heeft in de geschiedenis vijf
tig jaar terug te duiken tot in de
april-dagen van 1909, ontmoet ook
in Haarlem en omgeving een heel
andere wereld. Bijzonder instruc
tief is daarbij de krant: een breed
voerige en zeer minutieuze nieuws
bode, die naarmate het nieuws
dichter bij huis komt, kolommen
lang voortkabbelt op alles, wat het
vrijwel zich alleen nog binnen de
singels afspelende stadsleven be
treft. Den Haag is voor de meeste
Kennemers nog een heel verre
stad, zij komen er zelden of nooit.
Maar in die april-dagen voert toch
Den. Haag de boventoon om het
kind, dat geboren gaat worden. De
krant komt soms met een enkel
kort bericht, dat in al zijn zakelijk
heid een bepaalde sfeer oproept.
En dan plots op die laatste dag
van april verbreidt zich de mare
zoals dat toen heette, dat een
prinses geboren is. Eerst nog maar
een gerucht, later het officiële be
richt. De Haarlemmers organise
ren zichzelf tot een feest, uitbundig
en spontaan. De mensen konden
nog gewoon ontroerd zijn, en hun
liederen om het koningskind, die
wij nu holle kreten noemen en pa
thetische frasen, werden oprecht
uit volle borst en met orangis-
tische overtuiging gezongen.
Die sfeer zijn wij, geloof ik, ont
groeid, zoals wij zovele andere din
gen ontgroeid zijn. Als een bejaar
de Haarlemmer aan het vertellen
slaat van zijn jonge jaren eerst
aarzelend en nog wat zoekend naar
zijn woorden, totdat hij in een flits
contact heeft gemaakt met het ver
leden leidt hij zijn toehoorder
van 1959 een bijna heel vreemde
stad binnen. Er zijn enkele herken
ningspunten, waaraan de luisteraar
zich dankbaar vastklampt om die
sfeer van een halve eeuw geleden
zoveel mogelijk te proeven.
Niemand gelooft meer in de goe
de oude tijd, zelfs de bejaarden
niet, om de doodeenvoudige reden,
dat ze nooit bestaan heeft: Ik zou
niet graag terugwillen naar de
krotwoningbouw van vijftig jaar
geleden, naar de armoe en de so
ciale weeën, die de geboorte van
een nieuwe eeuw met zich mee
bracht. Haarlem is intussen een
volwassen stad geworden, dat het
landelijke maar arme Schoten te
eigener expansie heeft gean
nexeerd; dat gevochten heeft en
nog vecht om Bloemenstad te blij
ven; dat streeft naar het gouden
jubileum van een ongeplaatst mo
nument; en dat gegroeid is naar
een wonderlijke welvaart.
De juichende Haarlemmers van
1909 konden dat niet vermoeden.
Hun leven was nog klein, en Den
Haag was ver, hun gejuich is door
ons, misschien in een andere toon
aard overgenomen, en zelfs tot
verder dan Den Haag verklonken.
,Want in Parijs waren de Bloemen
meisjes, in zekere zin, de repre
sentatie van méér dan een halve
eeuw Haarlemse fleur.
Hoe anders werd er vijftig jaar
geleden feest gevierd. De
nogal naïef aandoende men
taliteit van 1909 is niet te vergelij
ken met de nuchterheid van 1959.
Ik heb de indruk, dat het feesten
van toen een kwestie was van het
gevoel, terwijl het nu een verstan
delijke aangelegenheid is geworden.
Wellicht is dat te herleiden tot de
kleinere gemeenschap, welke
Haarlem toen was. De mensen
kenden elkaar beter en vormden
eenzelfde slag. In vijftig jaar tijds
is ook het Haarlemse volk een mé
lange geworden van uiteenlopende
streekkarakters, die ieder op eigen
wijze hun feesttooi aantrekken.
Gelukkig, dat zowel de binnen
stad als verschillende wijken nog
mannen kent, die een feest weten
te organiseren. Haarlem is hierbij
niet de minste onder Hollands ste
den. Zij hebben, mede om zakelij
ke redenen, begrepen, dat het bont
gedoe van kramen en kermisat
tracties het feestende leven een
bijzondere kleur geeft.
Er zijn helaas mensen en hun
aantal wordt groter die een ker
mis een vulgaire en degenereren
de onderneming vinden. Ik heb nog
steeds het vulgaire niet kunnen
ontdekken, hoewel ik het betreur,
dat de stoomcaroussel en zovele
andere attracties van mijn jeugd
van het kermisterrein zijn verdwe
nen en het hyper-moderne mecha
niek de romantiek van vroeger
heeft verdreven. Maar dat heeft
niets met degeneratie te maken.
Het oudste kind bij ons thuis heeft
soms niet kunnen slapen, toen het
gezien had, dat de kermiswagens
de stad waren binnengereden. Ik
heb het meegenomen naar het ker
misfeest en het heeft, zuigend aan
een zuurstok, genoten van dat ver
rukkelijke leven binnen de draai
molen. Het heeft met die mechani
sche stem meegezongen „Moeder,
wat is je dochter lief" en het heeft
tranen met tuiten gehuild om haar
gesprongen ballon. Misschien zegt
zij over dertig jaar, wanneer ook
de kermis een atomische affaire is
geworden: „Vroeger wasjiet toch
veel romantischer.
Wat heb ik toen ge
noten!"
wa.rt llt?L lULll
den gevonden om zich voor de volle
honderd percent te doen gelden.
Hugh Mills voert zijn toeschouwers
een oud Engels landhuis binnen, dat be
woond wordt door een tengevolge van
vermeende financiële manipulaties ge
schorste arts, diens vrouw en zuster.
De sfeer is allesbehalve prettig,
psychische spanningen beheersen het
doen en laten van deze mensen met
op de achtergrond de duistere figuur
van een broer van de arts, aan wie
alle ellende te wijten is. Die broer
blijkt een proleet te zijn ,een man, die
zoals de volksmond dat plastisch
uitdrukt over lijken gaat. Buiten
medeweten van zijn vrouw organiseert
de arts samen met zijn zuster een vol
maakte moord, waarvan zijn broer het
slachtoffer wordt. Er zijn echter een
paar onvoorziene omstandigheden, die
de volmaaktheid betrekkelijk maken en
het gevolg is, dat de politie de dader
toch weet op te sporen.
De schrijver heeft de intrige bijzon
der knap uitgesponnen, en bepaald
boeiend is het te zien, hoe hij de vrouw
van de arts eerst de onbewuste deelge
note laat zijn va nde politie en haar la
ter effectief laat meewerken om te ko
men tot de arrestatie van haar man.
Het thema is dus bijzonder pakkend
en de mensen van „Thijm" moeten ho
gelijk geprezen worden om de wijze,
waarop zij het verhaal, dat in de dia
logen nogal eens paradoxaal is, waar
hebben weten te maken.
De regisseur heeft veel werk ge
maakt van deze voorstelling, maar wij
moeten vaststellen, dat hij het in som
mige scènes te goed heeft willen doen.
Het lag er af en toe te dik boven op,
en daardoor kreeg de arts een houding
in woord en gebaar, welke hem reeds
in het begin tot een luguber man stem
pelde. Met andere woorden: de arts,
die er toch echt niet zo kwaadaardig
uitziet, droeg, voordat er ook maar iets
gebeurd was, alle tekenen van schuld
bij-voorbaat en van schurkachtigheid.
Daardoor werd het voor Jan W.
van de Ven een zware taak om de
arts zijn tegennatuurlijke gestalte te
geven. Hij slaagde daarin uitstekend,
vooral toen hij in het tweede en der
de bedrijf zijn staccato-gesprekken
een andere wending gaf en de dialo
gen met meer vloeiende zinnen af
werkte. Met name in de hypnose-
scène leverde hij prachtig werk en
wist hij een geladen sfeer op te roe
pen. Hij had het overigens getroffen,
dat Els van der Velden zijn partner
was. Zij speelde de doktersvrouw met
een ongelooflijk raffinement, trefze
ker en in een volledige metamorfo
se. De gespletenheid van karakter
slafelijke serviliteit jegens haar man
en beslistheid van optreden tegen
over anderen maakte zij volkomen
acceptabel, en zij bewoog zich met
een natuurlijkheid over het toneel,
wel-ke haar creatie tot de beste van de
avond maakte. Miep Beijk had het
aanvankelijk te kwaad met haar
tekst, hetgeen zijn weerslag had op
haar spel. Maar toen zij er eenmaal
ingegroeid was, gaf zij goed partij.
Jeanne Kruijver-Rubeling werkte haar
bescheiden rolletje van dienstmeisje
gaaf en punctueel af, Cock van Botten-
burg-Bakker bewees weer eens, hoe zij
zich in de dramatiek weet te beheersen
en de goede toon weet te bewaren. Als
echtgenote van de broer van de arts
kwam zij goed voor de dag. Die broer
was in goede handen bij Johan van
Zwieten; meedogenloos en met de allure
van een chanteur. Hij had zijn rol maar
meer nog zichzelf afdoende in de hand,
waardoor de lachers in de zaal ditmaal
geen kans kregen. Joop Kruiver, die
de politie-kolonel speelde, noemt men
graag de routiné, maar het dient ge
zegd, dat hij altijd, en ook nu weer, zijn
rol een eigen kleur geeft. Wiebe Postma
als de detective dwong bewondering af
door de rust en het gemak, waarmede
hij zich van zijn taak Kwjjtte. Hij lever
de een knap stukje toneel. Ria de Vos
tenslotte bleef evenmin onder de maat
als de verpleegster. W.H.
viteiten bekijkend, kwam spreker tot
de conclusie, dat speeltuin Elba voor
zag in een grote bestaande behoefte,
waarbij speciaal het feit vermelding
verdiende, dat door middel van het
fraaie clubhuis ook een stuk vereni
gingsleven uit de buurt mogelijk werd.
Terwijl kinderen met hun vlaggetjes
zwaaiden, drukte de wethouder het
electrisch contact in. De rook na de
kanonslag dreef over de Schalkburger
gracht, de verkenners van de St.-Joris-
band staken de trompet en deden de
trommels roffelen. Daarmede was de
opening een feit. De kinderen namen
bezit van de tuin en werden tot slot
getracteerd.
Het zal.de liefhebber die zich niet i
bij voorbaat afsluit voor de abstrakte
richtingen in de schilderskunst, niet
moeilijk vallen iets te zien in de schil
derijen van de in Parijs wonende Is
raëlische Lea Nikel, welke schilderijen
tot 9 mei getoond worden in Galerie
Espace te Haarlem. Men zal erin op
de eerste plaats zien de gevoelens van
ontroering; blijde verwondering en
overweldigende bewondering, die Lea
Nikel onverholen op het doek brengt.
Ook in de moderne zin onconventioneel,
beeldt zij in haar kleuren emoties uit
die wij allen kunnen mee- en navoelen.
Op de tweede plaats mag men in haar
werk „iets zien" in zoverre men daar
onder verstaat het interpreteren van
een voorstelling. Een landweggetje met
diep geschaduwde bomen, een mens
figuur, waterpartijen met spiegelbeeld
effecten, de bebossing van hooggeberg
te, om enige voorbeelden te noemen,
hebben in een paar kleuren een vorm-
aanduiding verkregen die overeenkomt
met de manier waarop een gedjcht in
een paar klanken een belevenis mar
keert. Zij zegt trouwens van haar eigen
werk: „Ik wil alleen maar een poëet
zijn", en „Met kleur kan ik alles zeg
gen".
Dichterlijk is zij ook in haar minder
benoembare schilderijen die overtui
gend ruimte suggereren; een kosmi-
mische ruimte waarin atmosferische
„massa" en zonnen als flora en bloe
sem zweven.
Lea Nikel is geboren in de Oekraïne
maar woont reeds in haar vroege jeugd
in Israël (Tel Aviv). Zij begint te
schilderen als zij zeventien jaar is en
na haar elementaire studie werkt zij
vijf jaar in de ateliers van de meest
markante moderne schilders van Is
raël. Daarna vestigt zij zich in PUarijs.
Haar eerste expositie heeft zij in 1954
in Tel Aviv, daarna in haar tweede
woonplaats Parijs gehouden. De Haar
lemse Galerie Espace selde haar werk
ten toon in '57, hierop volgde een tour-
née door Italië. Zij nam o.a. deel aan
de internationale expositie van heden
daagse kunst „Facetten" in de Haar
lemse Vishal, aan de Salon de mai en
aan een tentoonstelling van Israëlische
Kunst in Londen. f
Sedert onze kennismaking met haar
werk, twee jaar terug bij Espace, is
haar schilderen rijker van faktuur ge
worden: minder grafisch, voller en ge
voeliger van kleur, meer genuanceerd
ook van gamma. Zij toont zich een
dichteres en een zuiver schilderes te
vens.
L.T.
Aan het intelligente combinatievel"»
mogen van de hoofdagent van politie
R. Gatsma en het doortastend optre
den van het Zandvoortse politiecorps
is een aantal inbraken in verschillende
scholen te Zandvoort goeddeels opge
lost. Een van de twee daders kon
woensdagavond op het perron van het
kleine station in de badplaats uit de
laatste trein naar Amsterdam worden
gehaald. Het was de 24-jarige los ar
beider uit Amsterdam G. B. De
jongste van het tweetal, de 17-jarige
Amsterdammer H. L„ die enkele
maanden geleden uit het rijksobserva-
tiehuis in Zeist ontsnapte, is nog steeds
niet gevonden. Naar hem wordt nog
altijd gezocht.
De Zandvoortse hoofdagent Gatsma
zag in de nacht van dinsdag op woens
dag twee jongelui door het dorp lopen,
die hij niet vertrouwde. Hij hield ze
aan en vroeg naarh un legitimatiebewijs.
Voor alle zekerheid noteerde de heer
Gatsma hun personalia en fouilleerde
de jongemannen, die hem vertelden,
dat zij pech met hun motor hadden
gehad en niet verder konden. Ook de
ze mededeling controleerde de heer
Gatsma.
De volgende middag hoorde hjj van
zijn collega's, dat er de vorige nacht
was ingebroken in een paar scholen.
De heer Gatsma dacht onmiddellijk
aan de twee jeugdige mannen en ging
in het dorp kijken of 'hij hen nog niet
eens zou ontmoeten. Toen hij weer te
rug op het bureau was, hoorde hij,
dat de daders van de inbraken nog
altijd niet gegrepen waren. Opnieuw
trok hjj er op uit, nu met een politie
wagen en in gezelschap van een col
lega.
In het dorp was geen spoor
van de jongelui te bekennen. Het was
al tegen het middernachtelijk uur, toen
de politiemensen koers zetten naar het
station, waar de laatste trein uit Zand
voort naar Amsterdam op het punt van
vertrek stond. De heer Gatsma rende
het perron op en trof in de laatste wa
gen de twee jongelui aan. Hij greep
ze in de kraag, maar de jongste wist
zich los te rukken, sprong uit het coupé
raam en verdween in het donker. Tij
dens het verhoor van de Amsterdamse
los arbeider op het politiebureau bleek,
dat de jongste uit het rjjksobservatie-
huis te Zeist was ontsnapt en zich in
leven hield met de opbrengst van dief
stallen en inbraken. De twee jongelui
kenden elkaar uit opvoedingsgestich
ten en gevangenissen. Verder kwam
vast te staan, dat zij de laatste tijd
verschillende diefstallen hebben ge
pleegd. Zjj hadden het voornamelijk
gemunt op bromfietsen. Een nieuw ra
diotoestel en een verbandkist, die de
mannen uit een van de Zandvoortse
scholen hadden weggehaald, werden
in de duinen teruggevonden.
B. en W. van Haarlem stellen de ge
meenteraad voor om een bedrag van
78.500 te voteren voor de aanschaf
van machines voor het tweede en derde
paviljoen van de Centrale Arbeidsin-
richting aan de Schalkwijkerweg. Deze
paviljoens kunnen plaats bieden aan
tachtig minder validen, die werk zullen
vinden in de binderij, de timmerwerk-
olaats en de montage-afdeling.
Met een reiswagen van de N.Z.H.
arriveerde woensdagmiddag een groep
van bijna veertig personen in de riante
villa ,,'t Wisselseveld" te Epe, waarin
sinds twee jaar de gemeente Haarlem
gedurende de zomermaanden een bui
tencentrum exploiteert. Onder de gas
ten die deze dag een oriëntatiebezoek
aan 't Wisselseveld brachten, waren
leden van de commissie voor jeugd
zaken, bestuurders van sociale en cha
ritatieve instellingen, hoofden van scho
len en bestuursleden van de Coöperatie
„Haarlem".
In zijn welkomstwoord sprak de heer
A. van Moock, van de gemeentelijke
dienst voor lichamelijke opvoeding
sport en jeugdzaken, zijn grote vreugde
uit over de steeds toenemende belang
stelling bij de diverse instellingen,
waardoor het ook nu weer mogelijk is
geworden noodzakelijke verbeteringen
en gewenste uitbreidingen te doen uit
voeren. Hij noemde in dit verband de
installatie voor bliksembeveiliging, het
schilderen van de eet- en speelzaal,
en het inrichten van 'n kinderboerderij.
Daarbij is de aanleg van centrale ver
warming in het huis en in de bijge
bouwen 'n hartewens van de Gebruiks-
commissie. De voorstellen zijn de raad
al gepasseerd en mogelijk kan in het
najaar met de bouw worden begonnen.
Zaterdag 2 mei zullen de eerste gas
ten in het huis hun intrek doen. Dan
begint voor de heer P. de Ruiter, zijn
vrouw en een staf van vier meisjes
een periode van onvermoeid werken om
de logees een prettige week te bezor
gen.
Er zijn vele mogelijkheden in en om
het Wisselseveld: sportvelden voor bad
minton en volleybal, een voetballandje,
een kampvuurkuil met acteerplateau,
een speelzaal voor regenachtige dagen,
een handenarbeidlokaal met het nieuw
ste gereedschap, een kinderboerderij,
en dat alles tussen uitgestrekte loof-
Het Haarlems Vakantiecentrum ,,'t Wis
selgeld" te Epe, dat thans het derde
seizoen ingaat. Honderden kinderen
zullen er de komende maanden weer
volop kunnen genieten.
en dennenbossen, waar het heerlijk is
te wandelen en uitstekend om te ra
votten.
In de twee jaar van zijn bestaan,
het Wisselseveld werd 20 april 1957 in
gebruik genomen, verbleven in dit bui
tencentrum 2098 kinderen en 287 vol
wassenen. Dezen waren verdeeld in:
schoolgroepen, jeugd- en speeltuinver
enigingen, bejaardengroepen en de „Na
zorg-groep van de Botermarkt". In zijn
tafelwoord drong de héér Van der Lin
den, hoofdonderwijzer, er evenals vorig
jaar bij de Commissie voor jeugdza
ken op aan, het voorstel aanhangig te
maken, dat de gemeente de verblijf
kosten van de begeleiders betaalt in
plaats van de vakantie-houdende groep.
Advertentie
GEDEPONEERD HANDELSMERK
(aluminium jaloezieën)
Dekoratief Duurzaam en Praktisch.
Nassaulaan 76 - Tel. 10743 Haarlem