n
7
I
ONRUST
Vogelwereld
ONRUST IN DE
ÊmmiAiÊÊsmst
LAMMETJE LOTTEPOT EN DE LENTE
Afscheid alg. hoofdredacteur
van het A.N.P.
E
li
Verzwikken is geen verstuiken
f - /v;
J mam
M
Zomerkampen voor
vijfhonderd jongens
rnmÈtm
EVEN AANDACHT VOOR
+!0 SVER1GE
MEESTER PENNE-
LIK GEEFT CIJFERS
fX y
Onderscheidingen
ZATERDAG 16 MEI
PAGINA 19
""•f"1 X
BEUR
-
*9 ff f fi
PrV'* AM±$-
a
Liturgische weekkalender
Probeer bij verstuiking niet flink te zijn;
Voor vijfhonderd jongens van twaalf
tot zeventien jaar die niet zijn aange
sloten bij een jeugdorganisatie bestaat
de gelegenheid in de maanden juli en
augustus deel te nemen aan kampen en
een trektocht in Nederland en het bui
tenland.
Het initiatief hiertoe is genomen door
de katholieke jeugdbeweging in Den
Haag, die wat de kampen in het bui
tenland betreft (de Eifel) nauw samen
werkt met de Nederlandse reisvereni-
ging voor katholieken.
Verdere inlichtingen over deze trek
tocht en zomerkampen, die worden ge
houden in de periode van 25 juli tot
29 augustus, worden verstrekt door het
nationaal hoofdkwartier van de Katho
lieke Jeugdbeweging, Jan van Nassau-
straat 113, Den Haag.
Hongarije Volgens een correspon
dente van de NBC in Wenen, Katheri-
he Clark, zijn onlangs zeer jeugdige
Hongaarse vrijheidsstrijders terechtge
steld, nadat zij in hun vaderland wa
ren teruggekeerd.
Advertentie
Oude genever Bessenrood ★Citroen jenever
HEKSW PXiNANT
SWiWiWiWi
iiniiiiiiMMiiiitiiiiiiniii::
iiillllilliHinillllliliiHl:-:-::
■llllllllillHIIIIIIIIIIIIIIIU
:3llllllilllilllllllMIIIIHMI
Dit jaar is
het een eeuw
geleden dat
de grondslag
werd gelegd
voor het werk van het Rode Kruis. Na
dat de Zwitser Henri Dunant in 1859 in
de slag bij Solferino, waar de verbonden
Fransen en Sardiniërs de Oostenrijkse
troepen versloegen, de verschrikkingen
van de oorlog had leren kennen, heeft
hij zijn gehele verdere leven in dienst
gesteld van de hulpverlening aan oor-
iogsgewonden, verminkten en door oor
logsgeweld getroffen burgers.
Door zijn toedoen kwam op 22 augus
tus 1864 de Conventie van Genève tot
stand, waarbij tot de oprichting van
het Rode Kruis werd besloten. Dit
eeuwfeest wordt o.m. in Zweden her
dacht met de emissie van een 30 Ore
(hierboven afgedrukt). De postzegel,
met een toeslag van 10 Ore ten bate
var. het Zweedse Rode Kruis, zou uit
piëteit jegens deze grote weldoener der
mensheid op diens geboortedag. 8 mei.
in omloop komen. De zegel zal zowel
tweezijdig als driezijdig getand ver
krijgbaar zijn.
Duitsland. Op 11 mei j.l. was het
tien jaar geleden dat de blokkade van
Berlijn werd opgeheven, waarmee een
20 fr. (rood en bruin), waarop voor
komen een mijnlamp en twee hamers
met op de achtergrond de voorgevel
van de jubilerende academie.
NOBiS
PU
ALMA
Vf Ni
----"("VI
mryrw-v* rwnr»»
T
t, ..ifiiaSiuiüLL-L
MmMM
I mr* m
(NADRUK VERBODEN)
eind kwam aan de voorziening van de
Berlijnse bevolking met levensmiddelen
e.d. via de luchtbrug. Ter herinnering
aan het feit dat vliegers van verschei
dene naties in 250.000 vluchten meer dan
2Vi miljoen ton goederen naar de Duitse
hoofdstad vervoerden, verscheen voor
Berlijn een 25 Pf (roodbruin en grijs),
waarop een ketting van vliegtuigen, die
'.ia de luchtcorridor heen eh terug
vliegen.
F r a n k r ij k. Bij de 175-ste verjaar
dag van de nationale mijnbouw-hoge-
school vond de emissie plaats van een
NATI
EtsRE
P1 'M ij-, laOJJg FRAHCMSB
Italië. Het
achtste congres
van de wereld
federatie van
oorlogsveteranen,
dat te Rome
plaats vond, was
o.m. aanleiding
tot de uitgifte
van een 25 L.
(grijsgroen) met
een sobere doch
sprekende af
beelding: een
met prikkel
draad omwonden
afgeknapte
boomstam, waar
uit toch weer
een jonge loot ontspringt. Voorts in het
Latijn de woorden: Kom tot ons wel
dadige vrede.
Oostenrijk. Deze maand komen
verscheidene nieuwe zegels in omloop.
Bij het 175-jarig bestaan van de Oos
tenrijkse Tabaksregie een 2.40 S. met
als afbeelding een machine die siga
retten fabriceert. Voorts een 1.50 S. met
aartshertog Johann, de populaire telg
uit het Oostenrijkse keizerlijke geslacht,
die een eeuw geleden overleed. Op 14
mei komt vervolgens een reeks van vier
zegels op het congres van de Interna
tionale Jachtraad en tenslotte volgt eind
deze maand een 1.50 S. ter herinnering
aan de 150-ste sterfdag van Joseph
Haydn.
Spanje. Vo
rige maand
was het twintig
jaar geleden
dat de Spaanse
burgeroorlog
eindigde. Dit
werd o.m. her
dacht met de
inwijding van
een klooster en
een 150 m hoog
kruis in het
.,dal van de
helden" in het gebergte ca. 50 km. van
Madrid. Een 80 et. (groen) waarop men
o.m. dit kruis aantreft, zal de herinne
ring aan deze gebeurtenis levendig hou
den.
Suriname. De nieuwe 8 ct. op 27
ct. is nu ook aan de filatelistenloketten
hier te lande verkrijgbaar.
Ver. Naties.
Op 18 mei a.s.
worden twee ze
gels verwacht
waarmee het
werk van de eco
nomische com
missie voor Euro
pa wordt geëerd.
Naast het em
bleem van de
V.N. ziet men op
deze 4 ct. en 8 ct.
een drietal sym
bolische voorstellingen in de vorm
van een korenaar, fabrieksschoorstenen
en een wiel. Het is de eerste maal dat
door een postzegeluitgifte aandacht
wordt geschonken aan het werk van
een regionale commissie.
„Zeg vrouw" zei Meester Pennelik,
„die groentesoep is weer te dik.
Geef mij het water even.
Mooi. Voor dit glas krijg je een tien,
en voor de soep, nou, laat eens zien:
Een hele kleine zeven.
En nu het grote voorsnijmes.
Die taaie biefstuk krijgt een zes.
Je hebt het zout vergeten.
De jus ziet wel een tikje zwart
Nou ja, een zesje voor mijn part.
Hij is nog wel te eten."
Mevrouw keek zuchtend naar haar bord.
Zij had zo graag een mooi rapport.
Dit viel vandaag weer tegen.
„Kom" sprak de mee'ster welgemoed,
„de sla en piepers smaken goed.
Die geef ik wel een negen."
„O" sprak Mevrouwtje Pennelik.
„Wat ben ik nu toch in mijn schik.
Je hebt mij opgemonterd
Maar weet je", zei ze ongerust,
„De vla die jij zo dolgraag lust,
is vreselijk geklonterd".
Ze weende, zonder een geluid.
„Och liefje" riep de meester uit,
terwijl hij haar eens zoende.
„Och liefje, maak je niet zo dik
De vrouw van Meester Pennelik
krijgt nóóit een onvoldoende!"
VERA WITTE
hun
niet
Enorme vlucht kieviten
Als 's-winters plotseling het weer omslaat,
kunnen er rare dingen gebeuren.
Als het een tijdje koel vriezend weer is
geweest en het kwik stijgt plotseling weer
onder invloed van een of andere oceaande
pressie (en die zijn er in ons kikkerlandje
nog al eens in aantocht), dan komt er ook
over het vogelleger een merkwaardige onrust.
De wintergasten gaan „zwerven", als het
ware als inleiding op hun tocht naar
noordelijke broedplaatsen.
Meer dan dat wordt het meestal
want ons ongedurig klimaat brengt hen
al gauw weer aan het verstand, dat het
nog bij lange na geen tijd is om pool-
waarts te koersen, lezen wij in „Nieuws
uit het Dierenpark Wassenaar".
De „blijvers", de mezen, de roodborst
jes, bastaardnachtegalen en zanglijsters
reageren nog veel vlotter en enthousias
ter op zo'n temperatuurstijging.
Nauwelijks stijgt de thermometer of ze
beginnen hun kelen te schrapen en
nog wat schuchter en onsamenhangend
weliswaar erop los te musiceren!
Soms, zo heeft de Finse onderzoeker
Bergman vastgesteld, duurt het even
voor ze hun „vergissing" bemerken, met
andere woordenze zingen nog lustig
terwijl de temperatuur reeds lang weer
dalende is.
Maar niet alleen ongewoon zacht weer
heeft onmiddellijk invloed op vogels en
minder direct doch meer geleidelijk
op planten, ook het tegendeel kan in ons
land vaak worden geconstateerd.
Invallende kou, meestal gepaard aan
oostenwind en opklarend weer, brengt
hele legers overwinteraars in beweging.
Speciaal kieviten doen dat spectacu
lair. Nauwelijks hangt er een vrieslucht-
je boven ons land of de hier op de wei
landen rondhangende wintergasten (we
mogen aannemen dat de meeste hier
broedende kieviten reeds lang in zuide
lijker dreven toeven!) gaan voor een
deel op de wiek en we zien ze dan in
kleine of grote troepen kustwaarts en
van daar verder zuidwaarts trekken!
Soms zelfs schijnen ze op het verande
ren van windrichting of luchtdruk al
leen reeds te reageren.
Dan zijn ze dus weg, voordat de kou
invalt!
In hotel De Wittebrug te Den Haag
heeft de algemeen directeur van het
Algemeen Nederlands Persbureau
A.N.P., de heer H. H. J. van de Pol,
vrijdagmiddag een ontvangst gehou
den ter gelegenheid van het aanstaan
de afscheid van de heer D. J. Lam-
booy als algemeen hoofdredacteur
van het agentschap.
Honderden gasten waren uit het gehe
le land gekomen om te getuigen van
hun waardering voor het werk, dat de
heer Lambooy in zijn journalistieke
functies en in tal van organisaties heeft
verricht. Onder hen werden opgemerkt
vrijwel alle in Den Haag geve'.igde am
bassadeurs en gezanten, de ministei
van buitenlandse zaken, mr. J. M. A.
H. Luns, de vroegere minister-presi
dent dr. W. Drees, de geve machtigd
minister van Suriname, mr. dr. R. H.
Pos, de gevolmachtigd minister van de
Antillen, de heer W, F. M. Lhmpe, de
president van de Hoge Raad, dr. J.
Donner, de staatssecretaris van econo
mische zaken, dr. G. M. J. Veldkamp,
de staatssecretaris van marine, vice-
admiraal b.d. H. C. W. Moorman, oud
minister mr. dr. L. N. Deckers, het lid
van de Raad van State F. C. baron van
Aerssen Beyeren van Voshol, de bur
gemeester van Den Haag, mr. H. A.
M. T. Kolfschoten, de burgemeester
van Rotterdam, mr. G. E. van Walsum,
de directeur van de rijksvoorlichtings
dienst, dr. J. Lammers. de oud-commis
saris van de Koningin in Zuid-Holland,
mr. L. A. Kesper, de procureur-gene
raal bij het Haagse gerechtshof, mr. D.
J. van Gilse, de-president-directeur der
K.L.M., de heer I. A. Aler en de voor
zitter van het Rode Kruis, mr. F. H.
A. de Graaff.
Uit de wereld van de pers waren o.a.
aanwezig bestuursleden van de Vereni
ging De Nederlandse Dagbladpers, le
den en oud-leden van de raad van be
heer van het A.N.P., bestuursleden der
journalisten-organisaties, prof. mr. dr.
M. Rooy, hoogleraar te Amsterdam, ve
le hoofdredacteuren van dagbladen,
vertegenwoordigers van de buitenlandse
pers. persaRaché's der diplomatieke
Bij K.B. is benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau E. H. M, Da-
rnen. tweede voorzitter van de Katho
lieke Bond van Overheidspersoneel, te
Zeist.
missies en leiders van voorlichtings
diensten. Voorts gaven talrijke verte
genwoordigers van organisaties, waar
aan de heer Lambooy zijn medewerking
heeft gegeven, blijk van hun belangstel
ling.
Zondag 17 mei: Hoogfeest van Pink
steren; eigen mis; credo; eigen pref. en
communie.; (rood). Maandag: 2e Pink
sterdag; eigen mis; verder als zondag.
Dinsdag: 3e Pinksterdag; eigen mis; ver
der als zondag. Woensdag: Quatertem
perdag; eigen mis; verder als zondag.
Donderdag: mis van ferie; verder als
zondag. Vrijdag: Quatertemperdag; eigen
mis; verder als zondag. Zaterdag: Qua
tertemperdag; eigen mis; verder als zon
dag.
Zondag 24 mei: H. Drieëenheid; eigen
mis; 2 geb. v. Ie zondag na Pinksteren;
credo; pref. v. d. H. Drieëenheid; (wit).
De mannén van de sheriff
wachtten hem op om hem te arreste
ren, daarom keerde Robin op zijn
schreden terug en vluchtte hij het Sher
wood Woud in.
Het was een koninklijk woud. speci
aal gereserveerd als jachtterrein voor
de koning. De boeren die het land be
werkten aan de rand van het woud wa
ren onderworpen aan de strenge wet
ten van de Normandiërs en zij werden
gedwongen om lijdelijk toe te zien hoe
hun oogst door de herten en wilde zwij
nen die uit het bos kwamen volkomen
werden vernietigd. De enige straf die
er stond op het doden van eqn konink
lijk beest was de doodstraf.
Tegenwoordig kan men nog enkele
van de grote eiken uit de tijd van Ro
bin Hood vinden, omgeven door in la
tere jaren geplante bomen.
Als een ontwikkeld man en landeige
naar en ook vanwege zijn grote be
drevenheid met pijl en boog en het
zwaard werd Robin spoedig tot lei
der van al deze mensen gekozen. Zo
begon het verhaal van de banneling
Robin Hood en zijn „volgelingen" en
van hun leven in het Sherwood Woud.
waar zij met een glimlach de wetten
ontdoken, wanneet zij uit de bomen
sprongen om rijke reizigers te beroven.
Menige Normandische ridder werd ge
dwongen om met de bannelingen en
zijn volgelingen een van de herten van
de koning te nuttigen. Hij moest echter
na afloop van het diner zijn volle beurs
overhandigen als betaling.
De sheriff van Nottingham bood een
grote beloning aan voor degene, die
Robin dood of lovend, zou vangen,
maar de Angelsaksische boeren ston
den als één man achter de banneling
want van het geld dat hij van zijn rij
ke slachtoffers afnam, konden zij hun
hoge belasting betalen.
Hoe lang al deze mensen in het woud
bleven is niet bekend, maar het wordt
alom aangenomen dat velen van hen
dit leven zo goed beviel, dat zij er voor
de rest van hun leven bleven.
Robin Hood is zijn gehele leven een
banneling gebleven. Hij stierf op 87-
jarige leeftpd.
Lammetje Lottepot stond in de wei en
luisterde. Hij luisterde naar de men
sen, die zeiden: o, wat is de lente
mooi! Wat 'n kleuren, wat 'n pracht,
wat 'n vrolijkheid. Wat zijn we toch
blij dat de lente er is.
Lammetje Lottepot begreep 't niet.
Hij keek naar het prikkeldraad en hij
dacht: ais ik daarover zou springen,
zou ik net zolang op zoek kunnen gaan
tot ik die mooie, prachtige lente ook
zou kunnen zien. Lammetje Lottepot
keek niet meer naar 't groene gras.
Niet meer naar de mooie bloesem-bo
men aan de rand van de wei. Niet naai
de blauwe wolkjes in de lucht. Niet
meer naar zijn vrolijke broertjes en
zusjes. Lammetje Lottepot zag enkel
nog maar het prikkeldraad en dacht:
zou ik daar over kunnen? Ik probeer 't,
zei Lammetje Lottepot. Hij nam een
aanloop en stond „hup" aan de andere
kant. Wat zou dat toch zijn, de lente?
dacht hij. En welke kant zou ik uit
moeten gaan om de lente te vinden?
Toevallig kwam er juist 'n vlindertje
voorbij gevlogen. Misschien Is dat
mooie fladderding ook wel op weg
naar de lente, dacht Lammetje Lotte
pot. En hij huppelde het vlindertje
achterna. Maar 'n vlindertje kan vlug
ger fladderen, dan 'n lammetje lopen
kan. Lammetje Lottepot raakte het
vlindertje dan ook al gauw uit 't oog
Geeft niet, dacht hij welgemoed. Dan
zoek ik de lente wel op mijn eentje.
Langs de weg stond 'n grote, glanzen'
de auto. 'n Muziek-auto. Zou dat de len
te zijn? dacht lammetje Lottepot en hij
stapte er heen op vlugge pootjes.
Tjingelatjom, deed de muziekauto
Dat klinkt in ieder geval wél vrolük,
dacht het lammetje. Mééééé-mééeéé
blaatte hij, bent U de lente misschien?
Maar juist had lammetje Lottepot
dat gevraagd, of daar begon de mu
ziek-auto te rijden. Rong-rong, deed de
motor en het stof van de weg vloog op
Brrr, deed het lammetje verschrikt.
Nee, zoiets kan niet bij de lente ho
ren. Hij wachtte even tot de auto wat
uit de buurt was en stapte verder. O,
dat domme lammetje Lottepot, dat nog
niet eens wist wat de lente was! Hij
zag een groot wit huis met 'n gouden
hek ervoor. Dat is mooi, dacht hij. Dat
zal de lente wel zijn. Maar toen hij
binnen wilde huppelen door het gouden
hek, kwam er 'n grommende hond aan.
Woef-woef, deed die hond. Lammetje
Lottepot. zag zijn scherpe tanden. Hij
maakte vlug rechtsomkeer. Nee, dacht
hij, de lente is mooi en vrolijk, zeiden
de mensen. Dit is niet vrolijk en ook
niet moQi meer. Het is dus de lente
niet. Maar de dag ging voorbij en in
de verte zakte de zon in haar rode
avondjapon al lager en lager. Ooo, zei
lammetje Lottepot, dat is pas mooi.
Zou die rode, stralende bol daar de
lente zijn?" Hij zette 't op 'n lopen.
Maar de zon zakte lager en lager en
eindelijk was ze helemaal verdwenen
en op aarde werd 't donker. Dat kan
nooit de lente geweest zijn, zei lam
metje Lottepot. De lente is niet zo ver
weg, dat je er niet bij kunt komen.
Anders zouden de mensen er niet zo
blij om zijn. En verder en verder liep
het lammetje.
In 'n straat zag hij 'n grote lantaarn
paal. Daarboven brandde 'n vrolijk
lichtje door de donkere avond. Aha, nu
zie ik de lente toch, zei lammetje Lot
tepot en hij liep er dadelijk heen.
metje Lottepot gemist bad in de wei,
toen ze al haar kindertjes aan het tel
len was. Ze had ze wel driemaal over
geteld en toen had ze begrepen dat er
eentje weg was. Lottepot, haar eigen
lammetje Lottepot. Wat was die arme
schapemoeder ongerust geweest.
Ik heb de lente gezocht moeder, zei
lammetje Lottepot heel kleintjes. De
mensen hadden 't allemaal over de
lente. Ze zeiden dat die mooi was eri
vrolijk. En ik dacht: dat moet ik toch
ook eens zien. Maar ik heb de lente
nergens gevonden. Weet u waar de
lente ergens is, moeder?
Mééééé-méééééé, zei moeder Schaap,
mijn domme lammetje Lottepot, mor
gen zal ik jou de lente laten zien.
Kom nu maar gauw mee naar huis.
Je broertjes en zusjes slapen al lang.
Je zult wel heel moe zijn.
Ja, lammetje Lottepot was moe. Hij
liep dicht naast moeder naar het wei
tje terug en toen hij thuis was viel hij
dadelijk in slaap. Morgen mag ik de
riÉÉÉÉBriHËÜÉIy.''N<-
Duel tassen Robin Hood, en Sir Guy
IW.(>
Dag lente, zei lammetje Lottepot. Ik
ben ook blij dat je gekomen bent. Even
blij als he mensen. Jouw lichtje schijnt
zo vrolijk door het donker. En weet je
wie ik ben? Ik ben lammetje Lottepot.
Heb je wel eens van mij gehoord?
Maar er is nog nooit een lantaarnpaal
geweest, die met 'n lammetje praten
wou.. En de lantaarnpaal zei niets.
Mééééé, riep lammetje Lottepot.
Lente, lieve lente, heb je me niet ver
staan? Ik ben lammetje Lottepot en
ik ben helemaal van het weitje hier
naar toe gekomen. Hoe gaat het er
mee? En vind je 't niet gezellig, dat
ik een praatje met je kom maken?
Maar het bleef stil in de lantaarn
paal. Toen dacht het lammetje ver
schrikt: zou ik me dan weer vergist
hebben? Zou dit dan ook niet de lente
zijn? Maar waar zou ik de lente dan
toch eigenlijk moeten zoeken? Van pu
re narigheid begon lammetje Lottepot
heel verdrietig te blaten. Méééé-mééé.
Maar niemand kwam er het lammetje
troosten, want niemand begreep hoe
verdrietig lammetje Lottepot wel was.
Méééé- mééé, klonk het opeens aan
de andere kant van de straat. Méééé-
mééééé, ben jij daar Lottepotje? O, o,
ik ben zo ongerust over je geweest. Ik
heb je overal gezocht. Waarom ben je
toch weggelopen?
Het was moeder Schaap, die lam-
lente zien, zei hij nog stilletjes. Moe
der Schaap hoorde het en lachte.
Waar is nu de lente? vroeg lammetje
Lottepot meteen toen hij wakker werd.
Is het ver om te lopen? Moeten we
de andere kant soms uit? Zegt u toch
eens wat!
Lief lammetje Lottepot. zei moeder
Schaap, je hoeft geen enkele kant uit
om de lente te zien. De lente is hier
en ginds en overal. Kijk eens naar het
gras, dat zo groen is, dat 't niet groe
ner kan. En naar de bloesembomen en
de blauwe wolkjes. Kijk eens naar de
vlinders, de bijtjes en de bloemen. Dan
zie je de lente.. Is dat nu niet mooi
en niet vrolijk? Kijk eens naar je
broertjes, je zusjes en jezelf, lammetje
Lottepot, jullie horen er ook bij. Alles
bij elkaar maken jullie de lente, waar
de mensen zo dol op zijn.
Hoy, riep lammetje Lottepot, nu zie
ik het pas moeder Schaap. Wat ben
ik dom geweest. Hij huppelde door het
groene gras en begon te spelen en te
stoelen met zijn broertjes en zusjes.
Ze speelden en stoelden net zolang tot
de lente voorbij was. Toen waren de
lammetjes ook geen lammetjes meer.
Toen waren het schaapjes geworden.
LEA SMULDERS.
en verstuikte enkel
is een hinderlijk
inconvenient. Het
is een van die kleine
ongevallen, die een
mens plotseling over
komen en hem par
does voor korter of lan
ger tijd invalide kunnen
maken. Je loopt wel
gemoed op straat en let
niet op een oneffenheid
of een stoeprand. je
stapt te haastig uit tram of dus of
loopt nadenkend de trap af en denkt
er te zijn terwijl er nog een trede
over is. Dit zijn enkele van de oor
zaken waardoor iemand zijn enkel
kan verstuiken. Een wil Ik er nog af
zonderlijk noemen omdat de gevolgen
daarvan wel eens ernstiger zijn. Een
los kleedje op spiegelglad gewreven
zeil of parketvloer is een gevaarlijk
struikelblok en is niet alleen oorzaak
van verstuiken, maar ook niet zelden
van beenbreuk. Deze slechte gewoon
te van sommige huisvrouwen eist
jaarlijks een aantal slachtoffers;
vooral oudere mensen die niet zo ge
makkelijk het evenwicht hervinden
als zij uitglijden.
Het enkelgewricht is als alle ge
wrichten een beweeglijke verbinding
tussen twee beenstukken, In dit ge
val onderbeen (scheenbeen en kuit
been) en voet (sprqngbeen). Voor zo
ver de uiteinden van de beenderen el
kaar niet raken is de spleet ertussen
opgevuld met een geringe hoeveelheid
gewriehtsslijm, dat te vergelijken is
met smeerolie. De uiteinden zelf zijn
bedekt met een laagje glad kraak
been. Dit blauwachtige materiaal heeft
belangrijke functies. Door zijn elasti
citeit dient het ais stootkussen bij lo
pen en springen en door zijn gladde
oppervlak kunnen de gewrichtsvlak
ken gemakkelijk en geruisloos over
elkaar heenglijden. Als door ziekte
(reuma) of ouderdom het kraakbeen
laagje niet meer intact is kan men bij
goed luisteren een gewricht horen
knarsen en kraken. Dit verschijnsel
komt ook bij jonge gezonde mensen
wel eens voor, zodat hieruit alleen
geen conclusies getrokken mogen
worden.
Het gewricht is omgeven en afgeslo
ten door het gewrichtskapsel, een dun,
soepel vlies waarin een aantal ver
sterkingsbanden zijn geweven. Deze
Advertentie
FLEURIGE PLASTIC TEGELS VOOR ZONNIGE VLOEREN
Colovinyl
EEN KLEURRIJK PRODUKT VAN LINOLEUM KROMMENIE
beperking die ook door oefening nor
maliter niet overwonnen kan worden.
Als de voet onverwacht niet
recht op de zool wordt neergezet kun
nen de zijdelingse versterkingsbanden
van het kapsel overrekt worden of
zelfs scheuren. Het is niet zozeer de
kracht waarmee het gebeurt maar
laatste zorgen er met de over het ge
wricht lopende spieren voor dat de
gewrichtsvlakken niet te ver uiteen
wijken waardoor ontwrichting zou
kunnen ontstaan. Versterkingsbanden
en spieren laten een voor elk ge
wricht bepaalde beweeglijkheid toe.
Gewrichten die weinig of onvoldoen
de worden gebruikt zullen „stijver"
worden, de beweeglijkheid vermin
dert. Een lenig mens kan zijn hiel
zonder moeite tegen zijn bil brengen,
maar het zal niet lukken de tenen
tegen de scheen te drukken. Het hiel-
gewricht heeft hier een natuurlijke
vooral het onverwachte. De spieren
respectievelijk de pezen rekenen er
als net ware niet op en zetten zich
niet schrap zodat de banden de plot
selinge last alleen moeten dragen. Als
de spanning te groot is zullen zij over
rekt worden en eventueel scheuren.
In het eerste geval spreken wij van
verzwikken, in het tweede geval van
verstuiken. Deze twee termen ge
bruikt men wel eens door elkaar, het
geen aanleiding tot verwarring kan
zijn. In beide gevallen kan bovendien
ontwrichting optreden als de ge-
gewrichtsvlakken na het ongeval niet
meer op elkaar staan. Dit is niet zeld
zaam bij de schouder, komt wel eens
voor bij het heupgewricht, maar be
halve bü ernstige ongelukken niet bi)
de enkel.
Als hij een verstuiking het kapsel
en de banden scheuren, worden ook
bloedvaatjes beschadigd en ontstaat
er een bloeduitstorting in en om het
gewricht. Door de verstoorde samen
hang van de weefsels zal er ook
vocht (oedeem) opgehoopt worden.
Bloed en vocht veroorzaken de zwel
ling die altijd optreedt en mede ver
antwoordelijk is voor de soms hevige
Pijn.
Als een enkel na doorzwikken zo
pijnlijk is dat men er niet meer op
kan staan, de pijn langer dan enkele
minuten aanhoudt of erger wordt en
een zwelling ontstaat Is het wel zeker
dat wij van verstuiking mogen spre
ken. Het slachtoffer moet dan niet
proberen flink te zijn en toch op de
voet te gaan staan, maar de betreffen
de voet onmiddellijk rust geven. Dit
is zeer belangrijk omdat de gescheur
de gewrichtsbanden goed moeten ge
nezen op straffe van een veelvuldige
herhaling en het gauw optreden van
dikke enkels.
Bij het verlenen van eerste hulp
moet men hier dus rekening mee hou
den: het slachtoffer mag niet op het
pijnlijke been staan en moet steunend
op de schouders van degene die hem
helpt naar een stoel gebracht worden.
Om het gewricht meer stevigheid te
geven en de zwelling te beperken moet
men zo spoedig mogelijk een druk
verband aanleggen: eerst een dikke
laag vette watten om de enkel en daar
over heen een zwachtelverband. Hier
bij moet men op twee dingen goed let
ten: 1. de zwachtel mag niet te stijf
zitten; 2. de watten moeten ruim on
der de zwachtel uitsteken, beide om te
voorkomen dat de bloedsomloop te
sterk wordt af gesnoerd.
Dit verhaal geldt mutatis mutan
dis ook voor de andere gewrichten
met name de knie: voetbalknie. In
het algemeen is het verstandig
een verstuikt gewricht door een me
dicus te laten controleren omdat het
nodig kan zijn het gewricht te im
mobiliseren met een spalkje èn
om er zeker van te zijn dat er niets
gebroken is. S.
