KAB. TREEDT REGERING
OBJECTIEF TEGEMOET
ALLE HENS AAN DEK
D
DË
BELGIË ZET DE INVOER
VAN ZEEVIS STOP
A
CARNAVALSMOORD
-J PHILIPSL—
Autoradio
m
icne
Sociaal beleid mogelijk
zonder socialisten
ook
•J PHILIPS i
AutoradiO
-T-1 PHILIPS Lr-
AutoradiO
Ziekten onder schoolkinderen
door slechte hygiëne
PHILIPS1—
AutoradiO
MARTINI
Nu samen tonen wat we waard zijn
1 PHILIPl
AutoradiO
Sociaal
commentaar
-L PHILIPS i—
AutoradiO
J
Met loonpolitiek van confectie naar
maatconfectie
Komende vier jaar moeten
bewijzen
dit
Prof. Romme als
metselaar
Paus beperkt het
aantal audiënties
Bij vele kinderen a^fwijkingen
Auto vernield op
overweg
Stijging aantal
wordt geringer
Russen vangen
zeldzame potvis
Melk voor Algerijnse
kinderen
PROF. OUD SPREEKT IN HAARLEM
Ontginning Sevenum-
se Peel voltooid
Ambtsaanvaarding
OP DE NOORDWEST-VELUWE
Vijf zwaar geivonden
V erkeersongevallen
Het Muiderslot
Gebeeldhouwde leeuw
aan de poort
Nieuwe katholieke
groepering in Spanje
wouw
door
MARTIN MONS
ZATERDAG 16 MEI 1959
Actie van het Jeugd
Rode Kruis
i i
<-
IA
Nieuw stuk van Greene
I
(Van onze Utrechtse redacteur)
Bij de discussies, die volgden op de
door drs. Th. Coppes en de heer Fr.
van der Gun in de verbondsraadsver-
gadering van de K.A.B. gehouden in
leidingen inzake het te voeren sociaal
economisch beleid werd verzocht bij
de vrijere loonvorming het element
bezitsvorming niet te vergeten. Daar
voor acht de heer Coppes een „twee
de ruimte" nodig, want hij ziet een
duidelijke lijn tussen loonpolitiek en
bezitsvorming-politiek. Het is z.i.
evenwel niet onmogelijk, dat in de ko
mende jaren op deze tweede ruimte
aanspraak wordt gemaakt.
Het garanderen van een minimum
loon voor de laagst betaalden wilde de
heer Fr. van der Gun aan de S.E.R.
overlaten als hoogste publiekrechtelijke
orgaan an het bedrijfsleven en niet aan
de vakbeweging, zoals werd gevraagd.
Het Tweede-Kamerlid de heer W.
Andriessen en de voorzitter van de Ka
tholieke Bouwvakarbeidersbond, de heer
Werkhoven wezen er beiden op, dat een
grote spanning op de bouwmarkt nood
zakelijk is om een behoorlijke produk-
tie te bereiken.
De heer Werkhoven wees daarbij op
de dringende behoefte van Rotterdam
aan zeven nijverheidsscholen, waarvoor
geen bouwvergunning is verleend. De
heer Andriessen achtte het billijk, dat
men er rekening mee houdt, dat in de
3500,- aan prijsstijgingen van de wo
ningwetwoning sinds 1953, zoals de heer
van der Gun in zijn rede had genoemd,
een bedrag van 1900,- aan legale loon
stijgingen en sociale lasten is verdiscon
teerd.
Op zichzelf vond de heer Van der Gun
het niet belangrijk door welke omstan
digheden de bouwkosten zijn opgelopen
en het feit van een grotere bouwproduk-
tie wilde hij niet ontkennen, maar on
redelijk acht hij het, dat het offer van
de overspanning, dat gedragen moet
worden door heel het Nederlandse volk,
als men gaat spreken over verlaging
van subsidie, neerkomt op de arbeiders,
voor wie die woningwetwoningen be
stemd z\jn.
Een der vakbestuurders vergeleek
de huidige geleide loonpolitiek met
Advertentie
Kost u minder dan 'A cent per km!
een confectiepakje en de vrijere loon
politiek met een maatcostuum, voor
welke overstap hij wel wat beducht
was. De heer Van der Gun verklaar
de echter, dat men de vrijere loon
politiek eerder als maatconfectie
moet zien.
In zijn slotwoord wees de voorzitter,
de heer J. A. Middelhuis er op dat het
woord thans is aan de regering en het
parlement. Daaraan heeft het Neder
landse volk zijn vertrouwen geschon
ken.
Wij hopen, aldus de voorzitter, dat dit
vertrouwen niet beschaamd zal worden
en treden de nieuwe regering objectief
tegemoet. We beoordelen haar naar
haar program, nog meer naar haar da
den. Zoals reeds in haar communiqué
verklaard, blijft de K.A.B. bij haar eis,
dat van de algemene welvaartsstijging
een rechtmatig aandeel voor de werk
nemers moet zijn. Zij pretendeert dit
langs de weg van de vrije loonvorming,
maar als het moet wil zij het rechtma
tig aandeel ook wat sneller halen. Rond
midden van vorig jaar was deze stij
gende welvaart er reeds en nog hebben
we geen gelegenheid gehad ons aandeel
binnen te halen. De K.A.B. gaat er niet
mee akkoord als de regering zou menen
van de welvaartsstijging alleen gebruik
te moeten maken, weliswaar ter ver
mindering van de overheidslasten, door
huurverhoging en compensatie. Dat is
nog geen verbetering van de positie der
arbeiders. Eerst een reële loonverbete-
ring zo besloot de heer Middelhuis
anders zal men bij de K.A.B. weerstand
ontmoeten, indien men in 1960 met een
huurverhoging komt.
De Liga van Rode Kruisverenigingen
heeft o.a. het Nederlandse Jeugd Rode
Kruis verzocht het hoofd te helpen bie
den aan de noodtoestand, welke is ont
staan onder Algerijnse vluchtelingen
kinderen. Het zijn voornamelijk kinde
ren beneden de acht jaar in Tunesië en
Marokko die lijden aan ondervoeding
en ziekten.
Het Nederlandse Jeugd Rode Kruis
heeft een beroep op de jeugd gedaan
om melk in blik in te zamelen. Er wer
den reeds zestigduizend blikjes bijeen
gebracht, welke de Tunesische zuster
verenigingen onder auspiciën van het
Internationale Rode Kruis uitreiken.
De spontane actie van onze jeugd be
tekent een belangrijke bijdrage in de
Rode-Kruis-hulpverlening aan de ruim
40.000 noodlijdende kinderen in Noord-
Af rika.
w>>"
■y.. fx&KSraj 3gjj!
-V
•U
.V; -
Een en twintig jaar nadat hij als
minister van Sociale Zaken de eerste
officiële spade had gestoken voor de
ontginning van de Sevenumse Peel,
Is prof. mr. C. P. M. Romme terug
gekeerd naar dezelfde plek in het Wijde
Peeiland, nu om officieel de laatste
hand aan het hier tot uitvoering ge
brachte object te leggen.
Thans zijn op de eertijds verlaten,
met vennen en moerassen doorsneden
heidevlakten 47 boerderijen gebouwd,
terwijl er enkele nog in aanbouw zijn.
In totaal is hier plaats voor rond zestig
boerderijen en tuinderijen. Acht en der
tig bedrijven zijn reeds in eigendom
van gebruikers gekomen.
De voltooiing van het ontginningswerk
was voor het gemeentebestuur van Se
venum aanleiding prof. Romme uit te
nodigen tot het inmetselen van een oor
konde, die in een nieuwgebouwde ge
dachteniskapel, toegewijd aan Onze
Lieve Vrouw ter Peel, gedeponeerd zou
worden.
Nadat prof. Romme de oorkonde,
voorzien van zijn handtekening en die
van de commissaris der koningin en
burgemeester en wethouders van Seve
num, had ingemetseld, zegende rector
F. de Grauw van de nieuwe parochie,
■die hier is gesticht, het monument in.
De parochie heeft de naam Evertsoord
gekregen, ter herinnering aan Seve-
nums .ontginningsburgemeester'
De Paus zal in de toekomst slechts
in bijzondere gevallen particuliere,
speciale of groepsaudiënties verlenen,
aldus is volgens Reuter en UPI te Va
ticaanstad meegedeeld. De Paus be
steedt thans vijf of meer uren per dag
aan het ontvangen van bezoekers en de
aanvragen om audiënties komen in zo
groten getale van overal ter wereld bin
nen, dat het voldoen hieraan te veel
tijd zou gaan kosten. Bij gegadigden
Wordt er op aangedrongen van de alge
mene audiënties, waarbij de Paus dui
zenden mensen tegelijk ontvangt, ge
bruik te maken.
Advertentie
Nu in prijs verlaagd!
„Het belangrijkste Is, dat de nieuwe
basis van samenwerking in het kabinet
onder leiding van prof. De Quay in de
komende vier jaar bewijst, dat een so
ciaal beleid mogelijk is ook zonder me
dewerking van de socialisten. Ik hoop
dat dit nieuwe team slaagt en ik heb
er persoonlijk het volste vertrouwen in"
aldus merkte de V.V.D.-fractievoorzit-
ter in de Tweede Kamer prof. mr. P. J.
Oud vrijdagavond op naar aanleiding
van de oplossing van de kabinetscrisis.
Prof. Oud hield voor de St. Adelbert-
vereniging in Haarlem een causerie,
waarin hij een gedegen overzicht gaf
van de staatkundige ontwikkeling in ons
land gedurende de laatste honderd jaar.
Aan het eind van zijn causerie be
sprak hij de kabinetscrisis van decem
ber 1958, waarbij hij opmerkte, dat de
niet-socialistische partijen door het bre
de basis-kabinet Drees op een dermate
onbenullige zaak te laten vallen als in
feite het geval is geweest, duidelijk
hebben laten blijken dat zij in een lan
gere samenwerking met de socialisten
geen heil meer za^en. Het feit dat de
confessionele partijen en vooral prof.
Romme voor de verkiezingen maar
ook daarna niet duidelijk hebben ge
steld, dat ze geen mogelijkheid meer
Op vrijdag 22 mei 1959 te 16.00 uur
hoopt de heer E. C. Kooyman, be
noemd tot gewoon hoogleraar in de fa
culteit der wis- en natuurkunde, zijn
ambt te aanvaarden door het uitspre
ken van een rede in het groot audito
rium.
Advertentie
Pasklaar voor üw wagen!
zagen tot samenwerking met de soci
alisten op dit moment, is er de oorzaak
van geworden, aldus prof. Oud, dat de
formatiepogingen zolang hebben ge
duurd. Met name achtte hij het zwijgen
der confessionele partijen op dit punt
de oorzaak van het aanvankelijk falen
van prof. De Quay. Duidelijk is gewor
den dat de socialisten geheel anders
denken over staatsbemoeiing en per
soonlijke bezitsvorming dan de meeste
andere partijen. De brede basis-rege
ring had daardoor geen regeerkracht
meer. De nieuwe samenwerking van
confessionele partijen en liberalen acht
spreker veel reëler dan de oude brede
basis.
„Wanneer in de komende vier jaar
kan blijken dat een sociaal beleid mo
gelijk is zonder de socialisten, dan zal
er veel kunnen worden weggenomen
van het wantrouwen dat in verschillen
de confessionele kringen nog heerst ten
opzichte van de V.V.D., met name bij
de K.A.B., aldus prof. Oud. De liberale
leider bekende, dat hij behoort tot de
linkervleugel van zjjn partij en dat in
feite deze vleugel, die duidelijk gepor
teerd is voor een vooruitstrevend sociaal
beleid, zijn stempel heeft gedrukt op
het verkiezingsmanifest van de V.V.D.
en dus bepalend mag worden geacht
voor de koers die de V.V.D. in de
komende regeerperiode wenst te varen.
„Ik weet dat ook vele conservatieven
op mijn partij hebben gestemd. Die zul
len straks wellicht teleurgesteld zijn
door ons beleid, maar door op de V.V.D.
te stemmen hebben zij hun stem gege
ven aan ons vooruitstrevend sociaal be
leid", aldus prof. Oud.
A dvertenti
De hygiëne op de scholen in de ge
meenten Nijkerk, Putten, Barneveld,
Hoevelaken en Scherpenzeel laat nog
steeds te wensen over. Dit is de con
clusie der artsen van de schoolartsen-
dienst van de kring Nijkerk en om
streken. Bij onverwachte bezoeken
van de schoolarts blijken de kinde
ren niet helder te zijn gewassen.
In het verslagjaar werden 5609 kin
deren onderzocht. Bij niet minder dan
4525, dat is 80 procent, werden afwij
kingen geconstateerd. Bij 1159 of 21 pro
cent der kinderen was de algemene li
chamelijke toestand matig. Voorts vond
men bij 942 of 16 procent der kinderen
oogafwijkingen, terwijl 39 kinderen kleu
renblind bleken te zijn. Bij 2609 of 46
procent trof de schoolarts een goed ge
bit aan, bij 2545 of 45 procent een matig
én bij 455 of 9 procent een slecht ge
bit. Voorts bleken niet minder dan 100
van de onderzochte kinderen knikplat-
voeten te hebben, terwijl ongeveer 270
kinderen aan bedwateren leden en 185
geestelijk ten achter waren.
Het gevolg van de slechte hygiëni
sche toestanden op de scholen is o.a. j
dat er regelmatig epidemies van maze
len, kinkhoest, bof en geelzucht voor
komen. Over de gezondheidstoestand
van de schooljeugd wordt in het ver
slag opgemerkt, dat de voedingstoe
stand redelijk tot voldoende is, maar
dat de totale gezondheidstoestand nog
verre van optimaal is. Op het gebied
van de kwalitatieve voeding zijn nog
hiaten. Vooral de Immuniteit tegen
volksziekten is nog zeer onvoldoende.
Ontmoedigend noemt het verslag de
lichaamshouding van vele leerlingen
vooral in de hogere klassen van de la
gere scholen en de scholen voor voort
gezet onderwijs. Vele kinderen hebben
zelfs gefixeerde houdingsmisvormingen.
Voor vele kinderen moest heilgymnas
tiek worden aangevraagd, maar de re
sultaten waren onbevredigend. En dat
i komt, aldus het verslag, omdat bij het
onderwijs de gymnastiek niet voldoen
de in tel is en de gelegenheid om te
oefenen onvoldoendeaanwezig is.
„Naar maat" voor elke wagen van elk
bouwjaar.
Op de spoorwegovergang aan de
Kerkhoflaan te Emmen heeft vrijdag
morgen een passerende trein een bestel
auto gegrepen en totaal vernield. De
bestuurder, alsmede de drie inzittende
vrouwen en een kind, werden met ern
stige verwondingen overgebracht naar
het ziekenhuis in Emmen, Twee lam
metjes, die ook in de wagen werden
meegevoerd, werden gedood.
In de periode van 1953 tot 1956 is het
aantal verkeersongevallen jaarlijks met
gemiddeld 14.000 toegenomen. Van 1956
op 1957 bedroeg de stijging echter nog
geen 5000. De kentering moet vooral
worden toegeschreven aan een vermin
dering van het aantal ongevallen met
vrachtauto's. Dit blijkt uit een statistiek
van het Centraal bureau voor de sta
tistiek. Van 1956 op 1957 liep het aan
tal ongevallen met vrachtauto's terug
van 41.800 tot 39.800, dus met rond 2000.
In de voorafgaande periode (1953'56),
bedroeg de gemiddelde jaarlijkse stij
ging ongeveer 4000.
Het aantal ongevallen met personen
auto's vertoonde een aanzienlijk gerin
gere stijging dan voorheen. Van 1955 op
1956 steeg dit met rond 9.000 tot bijna
69.000. Van 1956 op 1957 bedroeg de toe
neming ca. 3.000. De afnemende groei
van het aantal verkeersongevallen
wordt in de statistiek allereerst in ver
band gebracht met de op 1 november
1957 ingevoerde snelheidsbeperking
voor het gemotoriseerd verkeer in de
bebouwde kom. Daarnaast wordt even
eens gewezen op de recessie in de Ne
derlandse conjunctuur, waardoor met
name de ontwikkeling van het vracht
autoverkeer werd afgeremd.
Aan de gevel der toegangspoort van
het Muiderslot prijkt sedert vrijdagmid
dag een gebeeldhouwde leeuw, daarme
de aangevend dat dit door Floris V ge
stichte voormalige grafelijk kasteel ei
gendom is van de staat der Nederlan
den. De slotvoogd Ton Koot ontdekte
op een schilderij in de National Gal
lery te Londen dat vroeger boven de
poort een heraldische figuur heeft ge
zeten. De leeuw is vervaardigd door de
Amstelveense beeldhouwer Theo Ben
nes.
Mijn allerliefst nichtje
Willy is al een hele jonge
dame met haar 15 hele
jaren. Zij pinkelt door het
leven met onbekommerde
blijheid, zelfs al zal het op
de kostschool wezen. En
het is een en al paradijs wat
zij om zich heen ziet. Ieder
een zweeft op een rose, vergulde wolk,
en zijzelf op de grootste.
Maar laatst waren er toch ondanks
alles enige moeilijkheden. Willy was
met een tussentijds rapport thuis ge
komen en daar stond het duidelijk op
geschreven: zij had een twee (2) voor
„Hygiëne". Een overdonderend vak
overigens ook, als u het mij vraagt.
Maar haar moeder nam het niet,
die 2. Zij zag in gedachten haar toch
zo welopgevoede dochter reeds als een
verworden slons; als een stiekeme
piekhaar-met-ongewassen-voeten. En
zij nam dus het meiske duchtig onder
handen.
„Da's wat moois met die 2", zei ze
dus grommerig.
Willy boog gelaten het gelokte
hoofdje.
„Was je jezelf soms niet goed?"
vroeg de moeder half ongelovig, half
bezorgd.
„Jawel", knikte Willy ijverig, „ik
was mezelf iedere dag".
„Nou dan", riep de moeder verbluft
uit, „hoe kan je dan zo'n slecht cijfer
hebben?"
Willy zweeg nu even en bloosde een
tikkeltje. Toen zei ze haperend:
„Die meneer, die de les geeft, die
menéér vind ik .o'n aardige menéér".
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Een nieuwe Spaanse katholieke be
weging, die meer links georiënteerd is
dan de bestaande christendemocrati
sche groep, heeft gisteren in Madrid
haar eerste vergadering gehouden, al
dus meldt Reuter. Deze beweging is
van mening dat de bevolking zelf moet
beslissen of Spanje een republiek of een
monarchie zal zjjn.
Advprievtie
(Ol4
per literfles f 6.95
per 7j literfles I 3.55 EE=
In de Beringzee is door Russische
walvisjagers een potvis van een zeldza
me soort gevangen. Het dier heeft aan
het achterlijf overblijfselen van ledema
ten die herinneren aan poten. Het Sov
jet-instituut voor oceaankunde en vis
serij voor het Verre Oosten heeft de
aanwezigheid van beenderen in de over
blijfselen vastgesteld. Deze ontdek
king, aldus het persbureau Tass, schijnt
te bevestigen dat de potvissen evenals
de andere grote walvisachtigen in een
zeer verwijderd verleden op het land
hebben geleefd.
Advertentie
Oók met trans'stors!
(Van onze medewerker)
e crisis in ons Nederlandse politie
ke bestel heeft vrijwel een eind
gevonden. Misschien houdt de
nieuwe regering ons nog enkele dagen
of een week in spanning over de con
crete inhoud van haar werkprogram,
maar het staat nu wel vast, dat ons
parlement op zeer korte termijn aan
het werk kan gaan.
Het spreekt vanzelf dat we over de
voornemens van de regering nog niets
kunnen zeggen, omdat we officieel nog
niets weten. Wat over die plannen naar
buiten doordrong duidt erop, dat de
heer Beel en na hem waarschijnlijk
dus ook de heer De Quay aan het
Nederlandse volk zelf de kans wil bie
den te werken aan een meer recht
vaardig gespreide welvaartsverdeling.
Iets minder beslissende verantwoorde
lijkheid bij de regering, meer bij de
verantwoordelijke leiders van het be
drijfsleven. Maar, zoals gezegd, hoe en
in welke mate die herverdeling van de
verantwoordelijkheden vorm zal vin
den, is pas te beoordelen na het open
baar worden van het regeringspro
gram.
Wij moeten ons thans zo ongeveer
gaan voelen als de deelnemers aan een
veldloop die zich voor de start hebben
opgesteld. We dienen ons n.l. zeer goed
bewust te zijn dat, als een dergelijk
pogen wi] slagen, dit niet uitsluitend
afhankelijk zal zijn van de houding die
de leiders van onze sociale organisa
ties en politieke organen zullen inne
men, maar nog veel meer van de
stellingname van ons volk in zijn ge
heel. En daarbij zullen we vooral met
twee zaken rekening hebben te houden.
Vooreerst zullen we heel goed moeten
beseffen dat het dragen van verant
woordelijkheid het opbrengen van een
grote mate van zelfbeheersing vereist.
Er vond onlangs een discussie plaats
over de spelregels voor het slagen van
een vrijere loonpolitiek. Welnu de eer
ste regel die naar onze mening dient te
gelden zou moeten luiden: niet het
onderste uit de kan proberen te halen,
N.V.V. heeft op het vorige week ge
houden congres over het SER-advles
gezegd dat ook voor het N.V.V. de ge
leide loonpolitiek geen dogma is, maar
dat men onder de huidige omstandig
heden daar nog aan vast wenst te hou
den. In een vroeger stadium heeft hij
al eens verklaard dat, mochten de
voorstanders van een vrijere loonvor
ming hun zin krijgen, het N.V.V. wel
iswaar loyaal zou meewerken, maar
dat men overigens er zou uithalen wat
er in zou zitten. ,,We zullen de gebo
den kansen volledig benutten" heeft hij
toen gezegd. Daar heeft de vakbonds
leider uiteraard gelijk aan, mits dat
„volledig benutten" insluit het besef
dat vrijere loonvorming geen absolute
vrijheid betekent. Maar de beperking,
de zelfbeheersing zal allereerst In de
boezem van de vr}je maatschappelijke
organen moeten bestaan, aangezien we
anders weer direct zelf om overheids
ingrijpen vragen.
Een tweede punt, waarop we dienen
te letten, achten we zo mogelijk
van nog ernstiger aard. We zei
den boven dat naar onze mening niet
alleen de vakbondsleiders en politiek
verantwoordelijken een grote mate van
zelfbeheersing zullen moeten opbren
gen, maar dat ditzelfde geldt voor ge
heel ons hierbij betrokken volksdeel.
Nu moge het waar zijn dat dit volks
deel (vooral in zoverre het georgani
seerd is) in zeer belangrijke mate
denkt en handelt overeenkomstig wat
door de leiders wordt voorgehouden,
het ^an zlci) toc^ n'et van v'erant-
want dan valt beslist het deksel op de woordelijkheid onttrekken door te stel-
nn <4ni. /In Im/invm nu «ftvirvïonl -?/•
neus. Meer dan ooit zal centraal over
leg nodig zijn, opdat bij het treffen van
herverdelende maatregelen in de ene
bedrijfstak of onderneming niet in zeer
ernstige mate het belang van aan
grenzende bedrijfstakken of onderne
mingen of misschien zelfs het alge
meen belang uit het oog zal worden
verloren. Met centraal overleg bedoe
len we dus niet alleen hernieuwde ac
tiviteit van de Stichting van de Arbeid,
resp. de SER, maar ook en vooral
van de eigen centrales der vakbonden
en van de drie centrales onderling. De
heer Roemers, vice-voorzitter van het
Op 18 juni gaat ln het Londense Glo
be Theater de première van „The com
plaisant lover" (De inschikkelijke min
naar) van Graham Greene. De hoofd
rollen van Greene's jongste toneelstuk
zijn toevertrouwd aan sir Ralph Ri
chardson, Paul Scofield en Phyllis Cal
vert.
Anrprtenrte
Voor muziek, nieuws en weerbericht.
België heeft de invoer van zeevis
•topgezet. De maatregel is genomen
verzoek van het Belgische visserij
bedrijf, dat tegen de lage prijzen, die
}f|or de vis de laatste tjjd werden be-
Tjald, niet in staat is een lonende ex-
T'oitatie te bereiken. Bovendien is de
logische visserij zwaar getroffen
door het uitvallen van de visserij in de
•Jslandse wateren.
hAeze eenzijdig genomen maatregel
E1®It bij het Nederlandse visserijbedrijf
land, verontl'usting gewekt. De Neder-
waa exPorteurs verwachten welis-
kunn' dat de lopende contingenten
betelf11 wor(!en afgewikkeld, maar dat
cutiehu°gstens een uitstel van exe-
„„u 1 het einde van de maand. Maar
tn„„t„?5r de Nederlandse reders is de
nmriat rt»zeer bedenkelijk geworden,
maakt kunnf"2®"' die op de afslag K°"
Ct» «f worden, bepaald worden
door de afzetmogelijkheden. De Neder
landse markt is beslist niet in staat alle
aangevoerde vis zelf 0p te nemen.
De betekenis van de Nederlandse
vis:export naar België blijkt het dui
delijkst uit de cijfers van de laatste
jaren. In 1956 en 1957 werd door de
Nederlandse vissersvloot rond 15.000
ton verse zeevis aangevoerd. In die
zelfde jaren bedroeg de export naar
België 40 procent.
Ook al wordt het mogelijk geacht, dat
over enige tijd de beperkende bepaling
zal worden opgeheven, dan nog is het
Nederlandse visserijbedrijf er niet ge
rust op, dat het geen verslechtering
zal betekenen. Er is in België name
lijk sprake van de overdracht-tax dras
tisch te gaan verhogen. Dat zou wel
eens kunnen gaan van tien naar twintig
procent van de waarde. Dit gevoegd bq
de transportkosten zal het uitermate
moeilijk maken op de Belgische markt
te kunnen blijven concurreren.
Zowel in de kring van rederij en han
del heerste vrijdag grote bedrijvigheid.
Er was een zeer druk contact met
de regering, die op haal- beurt ophelde
ring van de Belgische regering poogde
te krijgen.
38
„Het is er me alleen maar om te doen, te weten
wat er met zijn papieren en familieportretten gebeurd
is, mijnheer Verspronk."
„Die zijn allemaal op verzoek van mevrouw Ver-
coors verbrand. Ik kan u de daarover gevoerde cor
respondentie laten zien. Ik heb de brieven bij me."
„Kende u de familie Vercoors?"
„Nee, behalve dan uit deze correspondentie. Ik heb
noch mevrouw noch juffrouw Vercoors ooit ontmoet."
„Herinnert u zich misschien toch een portret van
zijn nichtje, dat hij eerst kort in zijn bezit had? Wacht,
ik zal u een afdruk laten zien."
„Dit hier? Ja, dat stond op zijn bureau in de-
klamboe-kamer. Toen ik het de eerste keer zag,
dacht ik, dat het zjjn meisje was. Ik was nog niet
zo lang op de onderneming, begrijpt u. Het zat in een
lijstje van Djocja-zilver. Een rond lijstje. Ik heb me
vrouw Vercoors nog geschreven wat daarmee moest
gebeuren. Zij schreef terug het portret te verbran
den met de andere en het lijstje op te sturen. Dat
heb ik dan ook gedaan. Kijkt u maar, hier is de be
wuste brief."
„Weet u zeker, dat u alleen het lijstje hebt opge
stuurd? Denkt u even goed na. Er hangt heel veel
van af."
„Ik ben er volkomen zeker van, inspecteur."
„Het zou dus dit portret niet kunnen zijn?"
Verspronk schudt beslist het hoofd. „Zelfs als ik
er niet zo zeker van was dat ik dat portret had
verbrand, en dat ben ik wel, inspecteur, dan zou
het nog dit niet kunnen zijn. Het portret, dat door
mij werd vernietigd was rond geknipt om in het lijst
je te passen. Nog eens, inspecteur, u kunt er zeker
van zijn, dat het portret uit Schreur's nalatenschap
door mij verbrand is."
„Dat is dan dat, Dekkertje," zegt Perquin als de
bezoeker verdwenen is. „We kunnen het exemplaar
van die oom wel schrappen. Verspronk heeft een ali
bi voor de avond van de moord, hè? Bovendien heeft
hij Rosalietje nooit gekend. En als je jarenlang een
portret van iemand meedraagt doe je dat toch om
gevoelsredenen. En bovendien het bidprentje, Dek
kertje, het bidprentje. Dat heeft Schreurs
nooit gehad, want hij stierf vóór zijn nichtje. En
toen dat nichtje stierf was Verspronk in Deli. Hij
kwam eerst vijf jaar later met verlof. Toen was me
vrouw Vercoors ook al dood. Hoe had hij dan aan
dat bidprentje kunnen komen? Nee, we kunnen die
afdruk met een gerust geweten afschrijven."
„Dat is er dan een," zegt brigadier Dekker. „Maai
als u het mij vraagt hebben al die portretten niks
met de zaak te maken. Het is diejen langen sladood
van 'nen griffier, diejen halfzachten."
„Kom jij nu al weer met de griffier aandragen?
Onthoudt nou eens en voor al dat er tegen hem niet
meer aanwijzingen bestaan dan tegen dokter Scheers,
Bastiaansse of wie ook van dat clubje. En," voegt
hij er in gedachten bij, „dan tegen Jules Louwer-
ijsse."
„Ze zijn het er hier ln Sint Odiliënrode allemaal
over eens en commissaris Langelaar zegt
„Die lui hier in Sint Odiliënrode zijn een troep ouwe
wijven en commissaris Langelaar is hetPer
quin slikt gauw de rest van 'zijn volzin in en gaat
streng verder: „ik verzoek je nu eindelijk eens te
begrijpen, dat ik verdere toespelingen op de griffier
niet wens. Geef jij er maar liever eens een verkla
ring van waarom die bakker niet komt opdagen,
als je dan iets zeggen wilt."
,„Ik zal wel heilig oppassen, dat ik iets verklaar,"
zegt brigadier Dekker gekwetst. „Ik wit woar da'k
stoan mot. Ik bon moar 'nen brigoadier, 'nen on
dergeschikte. Ik heb gene mening. Moar da bakker
tje, da zal 'm wel loaten zien op diejen advertentie.
Ge moet de dingen deren tijd loaten, inspecteur."
HOOFDSTUK XVI
„Neen, de publieke opinie van Sint Odiliënrode
is mij niet bepaald goed gezind", denkt inspecteur
Perquin, terwijl hij merkt, hoe dokter Elinckx toe
vallig de andere kant opkilkt om hem niet te groe
ten. „Dat is de tweede in tien minuten. Zoëven schoot
de ontvanger een zijstraat in, toen hij mij zag komen.
En toch arresteer ik Smeenk niet." Met lange pas
sen gaat hij het bureau binnen, waar de klerk Go-
rissen en de agent die de wacht heeft achter zijn rug
hun hoofden bij elkaar steken.
In de huiskamer van Mr. Louis Arnold Smeenk
luisteren twee paar oren angstig naar de postbode,
die met regelmatige stap zijn ronde doet door de
karig verlichte Peperstraat. Een ogenblik zwijgt het
geluid, de klep van de brievenbus piept en men hoort
de doffe smak van de brieven op de deurmat.
Mr. Louis Arnold Smeenk is opgesprongen, hij
staat roerloos, de hand met gespreide vingers te
gen de mond gedrukt als wou hij een schreeuw terug
dringen. Mevrouw Jeannptte kijkt hem even aan, ver
volgens haalt ze de schouders op.-
„Ik zal wél gaan, het is natuurlijk weer
Ze beëindigt haar zin niet en gaat met ingetrokken
kin, haar duivenborst vooruit gestoken, naar de
deur. Uit de vestibule klinkt flauw het scheurend
geluid van enveloppes die worden geopend. In de
kamer staat de griffier nog altijd doodstil, de hand
tegen de mond. Mevrouw Jeannette keert terug, iets
bleker nog dan daareven, de kin nog meer ingetrok
ken boven de vooruit gestoken borst. Beide staren
ze als gebiologeerd naar de brieven, die wit plek
ken op het rode tafelkleed.
Smeenk is de eerste, die de stilte verbreekt:
„Is hetZijn het weer
Z\j knikt. „Lees ze maar niet, ze zijn nog erger,
nog walglijker dan de overige. Lees ze niet, zeg ikje,
Louis," krijst ze, terwijl ze hem de brieven uit de
handen rukt en ze met heftige bewegingen begint
te verscheuren.
„Jeannette, ikik zal mijn ontslag nemen. We
zullen hier vandaan gaan, zo gauw mogelijk hier
vandaan gaan."
(Wordt vervolgd).
len, dat de leiders het nu eenmaal zó
hebben voorgehouden.
Heel het vormingswerk met name
van de katholieke vakbeweging heeft
ei zich steeds in sterke mate op ge
richt de zelfverantwoordelijkheid van
de mens aan te kweken. Er is, begrij
pelijk, een zeer sterke wisselwerking
tussen de beïnvloedende arbeid van de
bestuurders en de mentaliteit van de
leden. De publieke opinie evenwel
wordt in niet te onderschatten mate
beïnvloed door de pers, de radio en de
televisie. En waar we ons nu bepaald
ongerust over maken is de wijze waar
op van socialistische zijde gepoogd
wordt die publieke opinie te vergifti-
fen. We laten reeds lang onze zater-
agavonden niet meer vergallen door
het gepraat van de heer Voskuil, maar
we krijgen zijn weinig objectieve com
mentaren geregeld toegezonden en le
zen ze ons wel eens. We moeten zo nu
en dan Het Vrije Volk inkijken en be
luisteren en bekijken ook wel eens een
politieke televisiester van de V.A.R.A.
Voor de wijze waarop men vooral
poogt de arbeiders op voorhand in te
nemen tegen alles wat zich in de toe
komst zal gaan afspelen hebben we
maar één aanduiding: onsmakelijk
volksbedrog. De ervaring heeft in de
afgelopen jaren geleerd dat, als socia
listen verantwoordelijkheid meedragen,
zij zulks zeer nauwgezet doen. Wij kun
nen ons nog steeds niet losmaken van
het feit, dat de socialistische ministers
in zulk een belangrijke mate hebben
bijgedragen aan een uitzichtloze troon
rede 1958, dat vooral op het stuk van
de loonvorming de heer Suurhof star
afwijzend bleer staan tegenover elke
loonverbetering ook in 1959. Maar we
zullen ons in deze dagen dan ook goed
moeten herinneren, dat wanneer die
zelfde heer Suurhoff nu voor een 4 pct.-
loonronde pleit, hij zich eenvoudigweg
schuldig maakt aan volksbedrog en zijn
eigen beginselen als minister ontrouw
wordt.
We zuilen ons goed moeten herinne
ren, dat het de heer Hofstra was, die
salarisverbeteringen van onderwij
zend personeel en in het bijzonder van
de leraren onmogelijk maakte. Maar
we zullen ons tegelijkertijd moeten
herinneren, dat het diezelfde meneer
Hofstra was die, eenmaal minister af,
de schuld trachtte te schuiven op mi
nister Cals. Wanneer mensen van dit
formaat zulke artiestenzwaaien maken
en zo het volk voorlichten, dan is het
hun schuld, dan is het hun verant
woordelijkheid, wanneer er verwarring
ontstaat. Daartegenover past maar één
antwoord: een krachtige sociale poli
tiek. gedragen door een grote mate
van inzicht, welke de basis is van de
verantwoordelijkheid. We zouden geen
enkel bezwaar hebben gehad om met
de socialisten samen te werken. Dat
weet men. Maar als de socialisten
daaruit zouden afleiden, dat zonder hen
Nederland onregeerbaar is, dan zal de
toekomst laten zien, hoezeer ze zich
vergissen. Maar dan is er slechts één
eis: alle hens aan dek en samen to
nen wat we waard zijn.
