„Voorgestelde loonbeleid
voldoende voorzichtig
7
Cf
Khroesjtsjev: Westen
wil geen akkoord
Frans arbeidersapostolaat
maakt voortgang
itafcJl
Vrees voor wettelijk minimumloon
Gehelmde
koning
Applaus voor
profDe Quay
Olympische Spe
len in 1964 te
Tokio en
Innsbruck
Herter dient een plan in voor de her
eniging van Berlijn
Met
weer.
Geen spectaculaire successen
Bloedig protest tegen een staking
Krijgt Nederland
gegevens over
atoomwapens
Meer aandacht voor
onderwijs
Voorzitter C.S.W.Vover regeringsverklaring
55
Middelhuis over
regeringsverklaring
Nieuwe mogelijkheden
inzake loonpolitiek
Staatsloterij
50.000 op no. 10913
REGERINGSVERKLARING
DE GENEEFSE CONFERENTIE
KARDINAAL LIENART
HÉ
Raul Castro vermist
WOENSDAG 27 MEI 1959
83ste JAARGANG No. 30222
pfe-ili,
Zie verder elders
nummer
Suède damesjasjes in kleuren
Wisselend bewolkt
Het weer in Europa
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant Beverwijk Breestraal 171, tel 4790
Bijkantoor en Red Umuiden: Leeuweriklaan 50
Telefoon 5790
Olrectle: J. J. W Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Dr» H. v. RUN en W Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 een» per mllllmeter-
loogte. Omroepers 15 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 hui
's avonds tel. 21544.
niitiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimniiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Koning B oudewijn der Belgen heeft
tijdens zijn rondreis door de V.S. een
bezoek gebracht aan het atoomcentrum
Enrico Fermi. Met groot plezier zet de
koning de verplichte veiligheidshelm op.
(Van onze Haagse redactie)
Het Haagse publiek, dat gistermid
dag de publieke tribunes tot de laat
ste plaats toe had bezet, toen het
nieuwe kabinet met de Tweede Ka
mer kwam kennismaken, heeft voor
een zeldzame verrassing gezorgd, die
de minister-president prof. De Quay
ten deel viel.
Toen hij na afloop van de verga
dering hét Binnenhof verliet, werd
zijn auto omringd met hetzelfde pu
bliek, dat van de tribunes was weg
gestroomd en hem buiten opwachtte.
Bij het verschijnen van de reeds po
pulaire figuur van de nieuwe minis
ter-president volgde een luid en har
telijk applaus. Dergelijke spontane
reacties zijn zeldzaam in het Neder
landse politieke leven.
De voorzitter van het centraal sociaal
werkgeversverbond, mr. F. H. A. de
Graaft, heeft dinsdagmiddag op de in
Hilversum gehouden besloten algeme
ne ledenvergadering van het C.S.W.V.
uitvoerig gesproken over de gisteren
afgelegde regeringsverklaring. De heer
de Graaff sprak na een korte terugblik
op de na-oorlogse regeringsperiode
over het loonbeleid. „Ook het C.S.W.V.
staat positief tegenover een meer gedif
ferentieerd, maar tevens gecoördineerd
loonbeleid en wq willen de realisering
hiervan op zichzelf ook niet lang uit
stellen. De regering heeft thans, naar
gebleken is, het besluit genomen de
verwerking van de huurbijslag reeds
in het kader van een gedifferentieerd
loonbeleid te doen plaats vinden en het
overleg met het georganiseerde be
drijfsleven over de concretisering van
de hierbij in acht te nemen voorwaar
den op zeer korte termijn te doen ge
schieden.
Wij verklaren ons bereid, aldus de
heer de Graaff, aan dit overleg een
constructieve bijdrage te leveren. Hoe
wel wij het juister hadden gevonden in
dien eerst meer zekerheid was verkre
gen over de verdere lastenverzwarin
gen na 1 april 1960, komt het mij voor
dat de door de regering aangegeven
weg ook door ons verbond kan worden
gevolgd.
De voorzitter van het C.S.W.V.
wees er verder op, „dat wij bij het
door ons voorgestane beleid voor de
periode van 1 januari 1959 tot en met
1 april 1960 in feite reeds moeten re
kenen op een gemiddelde loonsverho
ging in de orde van grootte van circa
6.4 procent a 6.9 procent. Deze per
centages omvatten dus niet de kosten
van de bestaande huurbijslag, wel de
2.5 a 3 procent kosten van de nieuwe
huurbijslag. Voor de beide volle ja
ren 1959 en 1960 tezamen wordt in
het advies van de S.E.R. een stijging
van het reële nationale inkomen per
hoofd van de bevolking verwacht van
niet meer dan zes procent. Hieruit
vloeit voort dat een ontwikkeling die
verder zou gaan dan de door ons
voorgestane een inflationistische wer
king zou hebben. De mogelijkheden
tot verbetering zijn beperkt"
„In de sociaal-economische raad heb
ik mij," aldus de heer de Graaff, „toen
die van de zijde van de confessionele
groepen gewenst werd, niet verzet tegen
een eventuele bestudering van het
vraagstuk van een wettelijk minimum
loon. De regering heeft thans besloten
aan de S.E.R. het verzoek te richten
een advies uit te brengen met betrek
king tot de wenselijkheden en mogelijk
heden van zulk een regeling. Maar ik
vraag mij bij voorbaat wel af of bij een
dergelijk stelsel niet het loonbeleid te
veel in de politieke sfeer wordt ge
bracht."
„Is dit wel in overeenstemming met
datgene wat men met een vrijere loon
politiek wil nastreven?" zo vroeg mr.
de Graaff. „Hebben wij aan zulke offi
ciële minima wel behoefte, indien uit
voering wordt gegeven aan wat de
S.E.R. in 1955 heeft voorgestaan als
een gedifferentieerd en gecoördineerd
loonbeleid? Juist het beginsel van de
coördinatie houdt 'n dat een toetsend or
gaan er o.m. voor te waken heeft dat
bij een toelating van zekere differentia
tie de lonen niet worden vastgesteld op
een sociaal onverantwoord niveau."
Hq vervolgde: „Wij wijzen qua sys
teem een algemene uniforme loonsver
hoging af en zijn overigens van mening,
indien men de beperkte verwerking
taxeert op een extra-loonsverhoging
van één procent, dat de met deze voor
stellen gepaarde loonsverhoging (inclu
sief incidentele verhogingen) ten belo-
pe van 10 a 10.5 procent tot en met 1
april een zodanige zware last voor het
bedrijfsleven betekent dat deze regel
recht tot een nieuwe overbesteding zou
gaan leiden".
„Wij hebben met instemming verno
men, dat ook de regering algemene
welvaartsloonronden als systeem om
in de welvaartspositie van de werkne
mers verbetering te brengen, ver
werpt."
De heer de Graaff zeide verder o.m.:
„De regering is van oordeel dat de ge
differentieerde verbetering van de ar
beidsvoorwaarden de vorm kan aanne
men van een verbetering van de lonen,
bijvoorbeeld bij een verwerking van de
huurbijslag 1957, of van de secundaire
arbeidsvoorwaarden, bijvoorbeeld door
het maken van een aanvang met een
arbeidstijdverkorting.
Deze verbetering zal slechts kunnen
plaats vinden, voorzover de stand en
de vooruitzichten van de produktie per
werknemer haar veroorloven en ge
waarborgd is dat uit deze verbetering
geen prijsverhoging voortvloeit en dat
rekening is gehouden met de nog te ver
wachten compensatiemaatregelen. De
regering geeft hiermede terecht blijk
zowel ten aanzien van het loonbeleid
als ten aanzien van het vraagstuk van
de arbeidsduur een voorzichtige koers
te willen volgen.
Ik meen dat hiervoor alle aanleiding
bestaat en acht het gewenst gelet op
de uitspraken van de S.E.R. over het
probleem van de arbeidstijdverkorting,
dat nog nader overleg plaats vindt over
de uitwerking van het beleid ten aan
zien van beide problemen".
„Voor wat de sociale kwesties en de
loonpolitiek betreft, die ik dan alleen
maar even onder de loupe zal nemen,
opent de regeringsverklaring nieuwe
mogelijkheden", aldus formuleerde in
het kort de heer J. A. Middelhuis, voor
zitter van de K.A.B., desgevraagd zijn
oordeel. „De vraag is alleen zo ver
volgde hij aan welke kant de regering
zit, aan die van de heel voorzichtigen
of van hen die zeggen dat er iets met de
lonen moet gebeuren". De heer Middel
huis hoopte dat dit met de Kamerdebat
ten uit de verf zou komen en dat er
goed naar geïnformeerd zou worden.
„In ieder geval", zo zei hij tensloae,
„klinkt het geluid niet slecht. We moe
ten echter afwachten en het zal op de
daden aankomen".
Tokio en Innsbruck zijn uitverkoren
voor het organiseren van de Olympische
Spelen van 1964; de Tapanse hoofdstad
voor /at hetreft de zomerspelen, de
Tiroler hoofdstad voor Ie winterspelen.
Het Internationaal Olympisch Comité
heeft deze teden dinsdag aangewezen
op zijn vergadering in Wünchen. Beide
plaatsen kregen bij de eerste stemming
een meerderheid. Tokio kreeg van
de 58 stemmen (Detroit kreeg 10. Wenen
9 en Brussel 5). Voor de winterspelen
werden dadelijk '9 stem. ien uitgebracht
op Innsbruck. Calgary In Canada kreeg
de resterende 9 stemmen.
(Zie ook elders in dit blad).
In de 543e staatsloterij, 4e klasse, is
de prijs van 50.000 gevallen op no.
10913. Een prijs van 15.000 viel op
no. 7194.
De Russische premier, Khroesjtsjev,
heeft in Tirana verklaard dat het duide
lijk is dat de Westelijke ministers van
buitenlandse zaken „niet tot overeen
stemming willen komen" in Genève.
Volgens radio-Moskou zei Khroesjtsjev:
,Het Russische standpunt wijst precies
op het tegenovergestelde". Hij waar
schuwde opnieuw: „Indien wij er niet
in slagen een overeenkomst te bereiken
over een vredesverdrag met beide delen
van Duitsland, dan zullen wij een ver
drag met Oost-Duitsland alleen sluiten'
Hij voegde er aan toe dat de Sovjet-
Unie zou trachten eveneens met West-
Duitsland een vredesverdrag te sluiten.
„Tijdig zal ook West-Duitsland begrij
pen dat dit noodzakelijk is", aldus de
Sovjet-premier.
In Genève zijn de besprekingen in
middels in verband met de begrafenis
van de Amerikaanse oud-minister van
buitenlandse zaken, Dulles, tot vrijdag
verdaagd. De beraadslagingen zullen
dan op geheime zittingen wferden voort
gezet. Hierin heeft de Rus Gromyko
toegestemd, na een onderhoud met de
Engelse minister Selwyn Lloyd. De
ministers achten dit de enige weg om
wezenlijke vooruitgang te maken. De
West- en Oostduitse adviseurs zullen
dus niet meer bij de besprekingen aan
wezig zijn. Ook zullen er geen perscon
ferenties meer worden gegeven. De
officiële woordvoerder van de Sovjet
delegatie, Mikhail Kharalmov, heeft
gisteren echter reeds laten doorscheme
ren dat de Russen wellicht in een later
stadium van de geheime besprekingen
toelating van Oost-Duitsland zullen ver
zoeken.
De drie Westelijke ministers van
buitenlandse zaken zijn gistermiddag
per vliegtuig uit Genève naar
Washington vertrokken. Gedrieën
reisden zij in Herters toestel. Twee
uur eerder was Gromyko reeds naar
Londen gevlogen om vandaar na een
kort oponthoud op de Russische am
bassade naar Amerika door te reizen.
Gromyko reisde in een lijnvliegtuig.
Herter had ook hem een plaats aan
geboden, maar er was geen ruimte
meer voor Gromyko's adviseurs en
zonder hen wilde de Russische minis
ter niet reizen. De vier ministers zul
len evenwel morgen wel gezamenlijk
terugreizen, waarmee de mogelijkheid
is geschapen voor informeel overleg
op letterlijk en figuurlijk hoog niveau.
Omdat Gromyko eerder dan de Wes
telijke ministers uit Genève vertrok
werd gistermiddag de twaalfde vergade
ring zonder de Russische minister van
buitenlandse zaken gehouden. De Rus-
Adve rtentie
BARTELJORISSTR... HAARLEM, TEL 13439
t6IDSESIRAAT..WU KflNINfrSllLEIIj) AMsftfrpAM IEL, 22.35.96
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Wisselende bewolking met slechts
een verspreid voorkomende bui. Ma
tige wind tussen noordwest en noord.
Dezelfde temperaturen als vandaag
of iets hogere.
Zon: 4.31-20.44. Maan: 0.43-11.15.
temp.
neersl.
Station
Weer heden
max. afgel.
7
uur
gist.
24 uur
Stockholm
regen
7
20
0.2
Oslo
half bew.
12
23
0
Kopenhagen
onbewolkt
12
14
0
Londen
onbewolkt
8
10
15
0
Amsterdam
zwaar bew
17
0
Brussel
motregen
11
20
0.4
Parijs
geheel bew.
10
21
0
Nice
onbewolkt
16
21
0
Berlijn
geheel bew.
10
22
0
Frankfort
zwaar bew.
12
24
0
Mtinchen
geheel bew.
9
20
0
Wenen
licht bew.
11
21
0
Rome
motregen
14
24
18
Pro/. De Quay tijdens het afleggen van de regeringsverklaring. Op de voorgrond
de ministers Luns en Korthals
In een uitzending van de Franse tele
visie heeft kardinaal Liénart als hoofd
van de onafhankelijke prelatuur Pon-
tigny, het hoofdkwartier van de Mission
de France, volgens het K.N.P. ver
klaard, dat het apostolaat der Kerk in
de ontkerstende gebieden voortgang
maakt, al worden geen spectaculaire
resultaten bereikt. Overal hebben de
priesters van de Mission de France, al
dus de kardinaal, contacten gekregen
met de mensen.
Zij delen de moeilijkheden van hun
dagelijkse leven. Hun tegenwoordigheid
en de manier, waarop zij leven toe
gewijd aan de armoede hebben vele
mensen ertoe gebracht hun vooroordelen
tegen de Kerk te herzien. Hun werk,
zo vervolgde kardinaal Liénart, bete
kent ook een aanmoediging voor de
parochiegeestelijkheid, welke bijna dé-
faitistisch gestemd was. Het werk van
de priesters der Mission de France
heeft een nieuwe missie-geest onder de
gehele geestelijkheid losgeslagen.
Op het ogenblik, zo deelde kardinaal
Liénart verder mee, werken er 300
priesters van de Mission de France in
80 gemeenschappen in geheel het land.
De roeping van de Mission de France
is voortgekomen uit het „scherpe besef
van de mate der ontkerstening". Zij
vereist een radicale dienstbaarheid aan
de verheidenste wereld."
Ongeregeldheden in Niteroi, dat door
de baai van Guanabara van Rio de
Janeiro gescheiden wordt, hebben vier
mensen het leven gekost, terwijl 112
mensen gewond werden. Inwoners van
Niteroi staken het aanlegstation van de
veerboot in brand om te protesteren
tegen een staking van het personeel,
welke hen belette naar het werk te gaan
De Braziliaanse marine moest het vuur
openen om de orde te herstellen. Het
kantoor van de maatschappij, die met
haar schepen da verbinding Niteroi
Rio de Janeiro onderhoudt, werd
leeggeplunderd.
WEST-DUITSLAND. - Bij Bingen is
vannacht de sneltrein FrankfortParijs
ontspoord. Er vielen een dode en zeven
gewonden. De oorzaak van het ongeluk
is nog niet bekend.
Raul Castro, de opperbevelhebber
van het Cubaanse leger en broer van
premier Fidel Castro, wordt vermist.
Hij behoort volgens A.F.P. en U.P.I. tot
de inzittenden van een vliegtuig, dat op
weg naar het moerasgebied in de pro
vincie Santa Clara zoekgeraakt is. Men
is direct naspeuringen begonnen.
West-Duitsland In West-Berljjn is
nog een arrestatie verricht in verband
met de spionage-affaire ten behoeve
van Oost-Duitsland. Het totaal aantal
arrestaties in West-Duitsland en West-
Berlijn is daarmee tot 19 gestegen.
sische afvaardiging stond dit keer onder
de leiding van de onderminister Vale
rian Zorin. Herter diende een Westelijk
plan voor de hereniging van Berlijn in,
dat zeven punten omvat. Deze punten
zijn:
1. Twee weken nadat Oost en West
overeenstemming hebben bereikt
over het Westelijke „package"-plan
(betreffende Berlijn, Duitsland, de
Europese veiligheid en ontwapening)
leggen de Grote Vier een gemeen
schappelijke verklaring af dat Ber
lijn, in afwachting van de hereniging
van Duitsland, door vrije verkiezin
gen zal worden herenigd. Binnen
zestig dagen na deze verklaring zal
een grondwetgevende raad voor ge
heel Berlijn worden gekozen, die een
kieswet en een grondwet zal opstel
len welke aan een volksstemming
zullen worden onderworpen. Aan de
verkiezingen nemen alle partijen
deel die bij de laatste verkiezingen
in Oost- of West-Berlijn kandidaten
stelden.
2. Een week nadat de grondwet bij
referendum is goedgekeurd verkla
ren de vier grote mogendheden dat
de grondwet van kracht is geworden.
Zij behouden echter het recht troe
pen in Berlijn te legeren en blijven
verantwoordelijk voor ontwapening,
demilitarisatie, betrekkingen met het
buitenland en de veiligheid van de
geallieerde troepen.
3. De vier mogendheden komen over
een dat de toegang tot Berlijn door
de lucht, via wegen of waterwegen
niet zal worden bemoeilijkt.
4. Alle kwesties betreffende de aanwe
zigheid van troepen der vier grote
mogendheden zullen rechtstreeks
met het bestuur van Berlijn worden
behandeld. Patrouilles van de mili
taire politie, elk bestaande uit «en
lid van de strijdkrachten der vier
grote mogendheden, zullen kwesties
behandelen waarin militair personeel
is betrokken.
5. Het bestuur van Berlijn is gemach
tigd besluiten van de gemengde
Duitse commissie die in Oost- en
West-Duitsland van kracht worden
in Berlijn uit te voeren. De bevol
king van Berlijn neemt deel aan de
verkiezingen c'ie in geheel Duitsland
worden gehouden, wanneer de Duitse
kieswet van kracht wordt.
6. Wanneer de Duitse grondwet is
goedgekeurd en een regering voor
geheel Duitsland is gevormd wordt
Berlijn de hoofdstad van Duitsland.
7. Na het va.i kracht worden van een
vredesverdrag is de legering van
troepen der vier grote mogendheden
in Berlijn afhankelijk van verdragen
omtrent het stationeren van troepen
in Duitsland.
De Sovjet-delegatie noch de Oost
duitse groep hebben commentaar gele
verd op het plan. De Oostduitse minis
ter van buitenlandse zaken, Lothar Bolz,
stelde echter een non-agressiepact tussen
Oost. en West-Duitsland voo
President Eisenhower van de Ver
enigde Staten heeft gisteren overeen
komsten met vier geallieerde landen
aan het Congres voorgelegd inzake de
voorziening van geheime gegevens en
van uitrusting aan die landen, opdat z|j
hun strijdkrachten zullen kunnen oefe
nen in het bedienen van atoom-wape
nen, aldus meldt U.P.I. De overeen
komsten, die automatisch na negentig
dagen in werking treden, tenzij het Huis
van Afgevaardigden en de Senaat er
zich tegen zouden verzetten, zijn geslo
ten met Duitsland, Turkije, Nederland
en Canada.
De wijze, waarop de regeringsver
klaring de problematiek van het on
derwijs aan de orde stelt, steekt
gunstig af bij de minimalistische be
handeling, welke in de Troonredes
van de laatste jaren ten deel viel
aan de zaken in de O., K. en W.-
sector.
In het jongste verleden kon men
de regering herhaaldelijk horen zuch
ten over de kosten van het onder
wijs; het leek er wel eens op alsof
zij meende zich te moeten veront
schuldigen voor de uitgaven in deze
sector. De nieuwe regering, met de
zelfde minister van O., K. en W.,
spreekt zich nu positiever uit. Zij
toont belangstelling te hebben voor
enige hoofdproblemen in het onder
wijs. Het zou een te kwade veron
derstelling zijn, dat het vorige kabi
net geen oog had voor die problemen,
maar de regering scheen er de laat
ste jaren enige moeite mee te hebben
zulks te laten blijken.
Het noemen van een aantal actuele
onderwijskwesties, zoals thans is ge
schied, betekent nog niet, dat men
nu ook aan de oplossing van die
kwesties toe is men denke bij
voorbeeld aan het tekort aan docen
ten doch het is al wat waard, dat
de behoeften en noden van het onder
wijs in het grote complex van vraag
stukken, waarvoor de regering zich
gesteld ziet, thans duidelijk een plaats
hebben gekregen.
