Debat over de regeringsverklaring
TWEEDE KAMER UIT CRITIEK,
MAAR IS NIET ONWELWILLEND
Prof. Romme wil meer weten over
gedifferentieerde loonpolitiek
„Socialisten onwaarachtig
tijd ens kabinetsformatie"
Sportvliegtuig neergestort
bij vliegveld Beek
De wereld bewijst John Foster
Dulles de laatste eer
Indrukwekkende begrafenis in Washington
Amerikanen lanceren
raket met
twee apen
Nederland-Schotland opwindend
Paus werkt aan
encycliek
Het weer.
Drie van de vier inzittenden gedood
Opstand in Atjeh
ten einde
„Able" en „Baker'
tijds tocht van
maken in kwartier
ruim 2000 km
me, iviuixixlo veforeijouotu/!
Veranderlijk
Opgestegen om
parachutesprong
te maken
Franse kaasinvoer uit
E.E.G.-landen
SOLEX DE LUXE
Iets zachter
Het weer in Europa
DONDERDAG 28 MEI 1959
9
83ste JAARGANG No. 30223
houdt nu een schilderfeest met
Suède damesjasjes in kleuren
-
-
Off. Dealer: I. J. VAN KOOTEN
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. Dmuldem Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: J. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Dr» H. v. RUN en W Severin,
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter*
ïoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
's avonds tel. 21544
De Amerikaanse oud-minister van
buitenlandse zaken, John Foster Dul
les, is fisteren ter ruste gelegd op de
begraafplaats van Arlington, ae laatste
rustplaats van vele Amerikaanse natio
nale figuren. De begrafenis was voor
afgegaan door een rouwdienst in de na
tionale kathedraal van Washington, een
eenvoudige dienst volgens de ritus van
de Presbyteriaanse kerk, waarvan de
overledene ouderling was. Een staats
hoofd, twee regeringsleiders en talrijke
ministers van buitenlandse zaken, on
der wie Dulles' grote tegenstander Gro-
myko van Rusland, en bijna driedui
zend andere hoge functionarissen woon
den de plechtigheid bij. Alle 2.818 plaat
sen van de kerk waren gereserveerd.
Vooraan zaten mevrouw Dulles en haar
dochter en twee zonen, de broer van
de overledene, Allen, hoofd van de
Amerikaanse inlichtingendienst, en de
verdere familie; president Eisenhower
met echtgenote en zoon en in de vol
gende banken bondskanselier Adenauer
van West-Duitsland, premier Menzies
van Australië, mevrouw Tsjang Kai
Sjek van nationalistisch China, de se
cretaris-generaal van de Verenigde Nar
ties, Hammarskjöld, de secretaris-ge
neraal van de N.A.T.O., Spaak, en de
ministers van buitenlandse zaken van
Rusland, Engeland, Frankrijk, Japan,
Italië, West-Duitsland, Turkije, België,
Oostenrijk, Nederland, Zuid-Korea en
Bolivia, en de ministers van financiën
van Canada en Chili.
Een uur voor de dienst was de kist
met het stoffelijk overschot van de
overledene uit de Bethlehem-kapel,
waar het vierentwintig uur opgebaard
had gestaan en gedurende welke tijd
Advertentie
SIKKENS-TJALLEMA PR00UKTEN
vraag gratis boakja 'gezelligheid door kleur'
(32 pagina's in kleuren) bij postbus 2 - Leiden
twintigduizend mensen de minister de
laatste eer bewezen, overgebracht naar
het middenschip. De dienst begon met
het processiegezang „O, God onze steun
in voorbije eeuwen", waarop de domi
nee van Dulles' eigen gemeente voorlas
uit de psalmen en het Presbyteriaans
gebedenboek. Na het bidden van het
Onze Vader met de gemeente ging zij
door met lezingen uit het Oude Testa
ment. De dominee van de nationale
Presbyteriaanse kerk van Washington
las voor uit het Nieuwe Testament en
de secretaris van de Wereldraad van
Kerken voor Amerika, dr. Roswel
Parkhurst Barnes uit „Pilgrim's pro
gress" en het Boek der Openbaringen.
Dr. Barnes sprak ook een persoonlijk
gebed uit, waarin hij de overledene di
rect betrok. Hij zei dat Dulles bij zijn
geloof in God blijk heeft gegeven van
zuivere toewijding aan gerechtigheid,
vrijheid en vrede en van onverschrok-
ken moed bij het uitvoeren van zijn di- j
plomatieke missie en dat hij zijn ziekte
droeg zonder vrees, met kalmte en diep
inzicht. Dr. Barnes dankte God, dat hij
Dulles begiftigd had met warme men
selijkheid die bleek uit talloze kleine
vriendelijkheden, en met een geestes
adel die hem maakte tot een toegewijd
echtgenoot, vader, broer en vriend.
Na het zingen van de hymne „Voor al
le heiligen die van hun inspanningen
uitrusten" werd de plechtigheid beslo
ten met de zegen.
Voorafgegaan door een politie-escorte
en een erewacht trok hierop een rouw
stoet van tweehonderd limousines naar
de begraafplaats van Arlington. De
stoet passeerde de ambassadewijk van
Massachusetts Avenue, waar overal
vlaggen halfstok uithingen. Op de be
graafplaats werd de kist onder het spe
len van een van Dulles' lievelingszan
gen „God van onze vaders" op een cais
son geplaatst en daarmee naar het graf
naast het oorlogsmonument uit de
Spaans-Amerikaanse oorlog op de heu
vel gereden. Militairen uit alle onderde
len van de Amerikaanse strijdkrachten
volgden in ceremonieel tenue. Bij het
graf werd, na de militaire eerbewijzen
en een korte begrafenisdienst onder
leiding van dr. Barnes, de vlag van de
kist genomen. De militairen presen
teerden het geweer; een kanon in de
omgeving vuurde negentien schoten af
het eerbewijs voor een gestorven mi
nister een peleton infanterie loste
drie salvo's en hierop klonk de laatste
groet van een trompet. De vlag werd
opgevouwen en door dr. Barnes over
handigd aan mevrouw Dulles. De mili
taire eenheden marcheerden af, ge
volgd door de familie en de andere aan
wezigen. Toen allen weg waren, werd de
kist in alle stilte neergelaten in het
graf.
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, hedenmorgen
Uit goed ingelichte bron vernemen
wij, dat binnenkort de eerste encycliek
van Paus Joannes XXIII verwacht
kan worden. Volgens de traditie is een
eerste encycliek van een paus zoveel
als een regeringsprogramma, gepaard
gaande met een panoramisch overzicht
van de situatie, waarin de Kerk heden
in de wereld verkeert. De H. Vader
heeft bereids gezegd, dat een stuk der
encycliek gewijd zal worden aan de
pers. Het is niet uitgesloten, dat 's
Pausen eerste zendbrief gepubliceerd
zal worden op het Feest van St. Pe
trus en St. Paulus, de 29ste juni.
bARTELJORISSTR HAARLEM IEL. 13439
LEIDSfSIRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot vrijdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Veranderlijke bewolking met slechts
enkele verspreid voorkomende bui
en, zwakke tot matige wind tussen
noordwest en zuidwest. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets
hogere.
Zon: 04.30-20.45. Maan: 01.11-12.24.
Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart, heeft verklaard dat er
geen plannen bestaan om een aardsatel-
liet met apen er in te lanceren. Onder
zoek op dat terrein doet de luchtmacht
vanaf de basis Vandenberg in Californië.
De luchtmacht is van plan vier muizen
met een „Ontdekker"-satelliet in een
baan om de aarde te brengen en weer
terug te laten keren.
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij alle welwillendheid, waarmede de Tweede Kamer het kabinet-De Quay
tegemoet is getreden, is toch op de eerste dag van het debat over de rege
ringsverklaring al duidelijk gebleken, dat alle partijen, ook de regerings
gezinde, een dankbaar gebruik zullen maken van de vrijheid, die het parle
ment juist tegenover dit kabinet heeft gekregen. In de regeringsverklaring
Wordt gewezen op het zuiver extra-parlementair karakter van het kabinet,
Waardoor de geheel eigen verantwoordelijkheid van Kamer en regering
extra wordt geaccentueerd. Al laat het regeringsprogram nog veel zaken
ongeregeld en zijn de meeste beleidslijnen nog slechts vaag getrokken, de
minister-president zal vandaag toch al op enkele belangrijke punten ophel
dering moeten geven.
De katholieke fractieleider, prof.
Romme, wil van de regering de ver
zekering, dat nu zeer snel met een
meer gedifferentieerde loonvorming zal
worden begonnen. Huurverhoging en
afschaffing van de melksubsidie met
de looncompensaties, die daarvan het
gevolg zullen zijn, acht hij volkomen
aanvaardbaar. Het scheppen van mo
gelijkheden tot het uitkeren van meer
loon in bedrijfstakken, die daarvoor in
aanmerking komen, moet echter niet
ter wille van deze toekomstige com
pensaties worden uitgesteld De rege
ringsverklaring is op dit punt niet ge
heel duidelijk. Tevens vroeg prof. Rom
me om een duidelijke bescherming van
de minst draagkrachtigen, door het
aanvaarden van het standpunt van de
S.E.R., dat deze groep o.m. door af
schaffing van de gemeenteclassificatie
en verhoging van de kinderbijslag te
gemoet wil komen
Dr. Tilanus, fractieleider van de C.H.,
heeft de minister van Onderwijs gead
viseerd, zijn wetsontwerp maar liever
geheel in te trekken en er dat van zijn
voorganger, prof. Rutten, voor in de
plaats te stellen. De minister zou dan
-grondwettelijke en andere rhoeilijkhe-
"®n" kunnen voorkomen. Dr. Tilanus
stond op het standpunt, dat aan de Ka
mer geen voldragen wetsontwerp was
aangeboden. Het kan niet eens worden
uitgevoerd, omdat het overgangsrecht
ten enemale ontbreekt.
Prof. Romme wil weten hoe hoog
het plafond van de defensie-uitgaven
thans zal zijn. Dr. Tilanus vroeg waar
om niet eerst het rapport van de com
missie Van Voorst tot Voorst wordt af
gewacht, alvorens plannen worden ge
maakt inzake diensttijdverkorting of
het aanwerven van meer vrijwilligers.
Het laatste zou, volgens hem, boven
dien belangrijke financiële consequen
ties hebben.
Zowel prof. Oud (WD) als prof.
Romme (KVP) en dr. Bruins Slot
(AR) hebben de regering om ophel
dering gevraagd over de onverwachte
maatregel, waarbij nu ineens, voor
uitlopend op de algemene aanpak van
de landbouwvraagstukken, schijnt te
zijn besloten tot afschaffing van de
producentensubsidie op melk. Kan de
ze maatregel geïsoleerd worden inge
voerd
Prof. Romme heeft voorts gevraagd
naar de plannen, die in de lucht zwe
ven, omtrent het overbrengen van ta
ken van het departement van Sociale
Zaken naar dat van Maatschappelijk
Werk. Hij vroeg waarom de P.B.O.
en de Bezitsvorming zijn overgegaan
naar Algemene Zaken, waarom Oorlog
en Marine samen weer één departe
ment van Defensie gaan vormen, welke
motivering is aan te geven voor ophef
fing van Zaken Overzee en hoe het
staat met de aanvankelijke plannen om
een minister voor Europese Zaken en
Buitenlandse Handel te benoemen.
Er waren nog veel meer op. en aan
merkingen naar aanleiding van het re
geringsprogram. Zo vroeg prof. Romme
naar de mogelijkheid van verdere uit
breiding van het woningbouwprogram.
Anderen, o.w. ook mr. Burger, wilden
weten waarom de regering niets over
de verlaging van bouwkosten in, het
vooruitzicht stelt. Prof. Romme infor
meerde naar de vervlechting van de
Amerikaanse en Australische verant
woordelijkheid in verband met de ver
dere ontplooiing van Nieuw-Guinea. Hij
liet weten, dat de KVP „zeer vast re
kent" op het voortgaan van het bezits-
vormings- en P.B.O.-beleid.
Over het algemeen was het oordeel
van de Kamer echter niet onwelwillend.
Met uitzondering natuurlijk van de op
positie, waarvan het kabinet niet veel
goeds te verwachten heeft. Mr. Burger
merkte op, dat het kabinet een conser
vatief karakter draagt en dat het
slechts kan bijdragen tot verdieping
van de kloof tussen socialisten en an
dere partijen. Hij noemde „de greep
naar de macht" van de andere partijen,
nadat aan de ondernemers belasting
faciliteiten waren verleend, brutaal.
De socialistische fractieleider heeft
het zwaard vooral gehanteerd tegen
het nieuwe loon- en huurbeleid, waar
van hij „schade aan de rechtsge
meenschap" verwacht. Toch was ook
zijn conclusie niet zo verontrustend.
De socialisten zullen een zakelijke
oppositie voeren en zijn niet van plan,
het land van de ene crisis in de an
dere te gaan slepen. Voor prof. Beel,
die bij hem wel kritiek ontmoette, om
dat hij de schuld voor het niet
repareren van de brede basis op
de PvdA zou hebben geschoven, had
mr. Burger toch nog een woord van
dank Prof Beel heeft althans ge
zorgd, dat er weer een nieuw kabinet
tot stand kwam, zo oordeelde hij.
(Zie vervolg elders in dit blad)
(Van onze Limburgse redacteur)
Even ten zuiden van het vliegveld
Beek (Zuid-Limburg) langs de rijksweg
Sittard Maastricht is hedenmorgen
rond tien uur een sportvliegtuig van
het type Piper Pacer" van het sport-
viiegersbedrijf Jiöttgens uit Sittard
neergestort Drie van de viel inzitten
den waren op slag dood.
Volgens de eerste berichten zijn de
slachtoffers sportvlieger Oscar Gilis-
sen, houthandelaar uit Maastricht,
die het toestel bestuurde. Hij was ge
huwd en vader van één kind. De ove
rige slachtoffers zijn de parachutis
ten H. Plaizir, gehuwd, instructeur
van het eerste Nederlandse parachu
tistencentrum te Beek. en de onge
huwde wachtmeester van de ver-
keersgroep van de rijkspolitie uit
Maastricht de heer Keuker. Eén van
de parachutisten werd zwaar ge
jond.
vJi*64 gezelschap was van het vlieg-
eid Bggk omstreeks kwart voor tien
jPgestegen. De drie parachutisten zou-
*:eh sprongen gaan uitvoeren. Kort na
f*e start die normaal verlopen schijnt
p zijn, hoorde men op het vliegveld
®en doffe knal en kort daarop zag men
van vlieKtuig op een grasbaan niet ver
ten v startbaan verwijderd neerstor-
VoiL n bet toestel waren slechts en-
brokstukken over,
deze°rar^n Limburgse sportvliegerij is
i?T '6n zware slag en met name
nnn h„!i noT slechts een tweetal ja
ren bestaande Eerste Nederlandse Pa
rachutistencentrum dat door de thans
verongelukte instructeur H. Plaizir
u fek werd gevestigd. Kortgeleden
zijn door hem nog een vijftiental leden
Van enkele Zuidlimburgse Rode Kruis
kolonnes voor de gevormde Rode Kruis
Parakolonne opgeleid.
Kort na het gebeurde arriveerden op
de plek van de ramp de officier van
justitie bij de rechtbank te Maatricht,
mr. J. Corsten, burgemeester P. Min-
kenberg van Beek en overste Weerts
van de rijkspolitie uit Maastricht. De
rijksluchtvaart zal een onderzoek naar
de oorzaak van dit ongeluk instellen.
Naar verluidt is dit het eerste vlieg
tuigongeluk waarbij doden te betreu
ren vallen dat op het vliegveld Beek
is gebeurd.
Het verzet, dat zes jaar lang in AL
jeh woedde tegen de regering van Dja
karta, is dinsdag geëindigd door een
akkoord dat te Kotaradja tot stand is
gekomen tussen een missie van de re
gering te Djakarta en de leiders van
de rebellen, aldus meldt AFP. De re
bellen van de revolutionaire raad van
Atjeh verklaren in dit akkoord dat zij
de grondwet van de republiek Indo
nesië erkennen «n kondigen de ontbin
ding van de „Staat Atjeh van de Mo
hammedaanse republiek Indonesië"
aan, die op 21 september 1953 werd
uitgeroepen.
Het Franse ministerie van Landbouw
heeft ter kennis van "'ranse kaasimpor
teurs gebracht, dat er binnenkort kaas
uit andere landen van de Europese Eco
nomische Gemeenschap (E.E.Gzal
worden Ingevoerd. De voorwaarden
voor die invoer zullen door het rege-
rings-zuivelbureau Interlait op 29 mei
a.s. bekend gemaakt worden.
Militairen dragen de kist met het stoffelijk overschot van John Foster Dulles van de Bethlehem-kapel naar de kathe
draal van Washington voor de uitvaartdienst. ITelefoto)
Advertentie
Boven de Britse eilanden bevindt zich
een frontenstelsel dat zachte lucht in
sluit en dat behoort bij een zwakke
storing bij Schotland. Deze storing ver
plaatst zich in zuidoostelijke richting
naar zuid-Noorwegen; ten gevolge hier
van zal de bewolking weer toenemen,
terwijl verder plaatselijk wat regen of
motregen kan vallen. De wind krimpt
naar westelijke richtingen, maar blijft
zwak. De temperaturen bereiken daar
bij iets hogere waarden dan vandaag.
In de luchtdrukverdeling boven de
oceaan komen enkele wijzigingen, die
van belang kunnen zijn voor het weer
op langer termijn. Zo daalt de lucht
druk bij IJsland en wordt de stroming
in de hogere luchtlagen zonaal, waar
door langzaam aan de baan vrijkomt
voor depressies die nakr noord-Europa
zullen gaan koersen
temp. neersL
Station Weer heden max. afgel.
7
uur
gist.
24 U
Stockholm
licht
bew.
7
10
0
Oslo
zwaar
bew.
10
15
0
Kopend.:
half bew.
11
14
0
Londen
zwaar
bew.
9
18
0
Amsterdam
regenbui
8
13
Brussel
geheel
bew.
13
0.3
Parijs
zwaar
bew.
7
14
0
Nicê
zwaar
bew.
17
21
0
Berlijn
zwaar
bew.
11
18
6
Frankfort
zwaar
bew.
10
17
0
München
zwaar
bew.
9
17
0
Wenen
zwaar
bew.
12
16
0
Rome
onbewolkt
16
23
3
Opwindende tonelen hebben zich gisteren afgespeeld tijdens de voetbalinterland Ne der land-Schotland. Ze beperkten
zich helaas niet tot die, welke in het sportieve vlak lagen, zoals bijvoorbeeld dit hachelyke moment voor het Neder
landse doel, toen De Munck een lage voorzet onderschepte. Hoe Schotland met 12 zegevierde kan men op de
sportpagina lezen.
DE VEILIGSTE BROMFIETS nu ƒ375.-
Houtplein 18-20 - Tel. 16615-12000
Grote Houtstraat 140 - Iel. 12349
(Ook op gemakkelijke betalingsconditiesi
Premier De Quay en vice-premier Korthals luisteren aandachtig naar de meningen
van de Kamer.
Van de Amerikaanse raketbasis te
Cape Canaveral is vanmorgen een
Jupiter-raket met twee levende apen
gelanceerd. Twee en negentig minu
ten nadat de vlucht in de ruimte be
gonnen was, hebben Amerikaanse
marineschepen, die in het doelgebied
klaar lagen, de neuskegel met de
beide dieren teruggevonden in het
zuiden van de Atlantische Oceaan,
aldus meldt U.P.I. De apen hebben
in ongeveer een kwartier tijds een
tocht van circa 2400 km gemaakt.
Bij het ter perse gaan van deze
editie was de neuskegel nog niet ge
opend, zodat over het lot van de beide
apen, die „Able" en „Baker" gedoopt
zijn, nog niets bekend is. In ieder
geval is de raketproef zeer succesvol
verlopen. Daar het doelgebied mid
den in de Oceaan op een enorme af
stand van de Amerikaanse kust ligt,
had men verwacht dat het verschei
dene uren zou duren voor de neus
kegel zou zijn teruggevonden. De
kans dat de neuskegel niet terugge
vonden zou worden, was bovendien
niet gering.
„Able" is een z.g. rhesus-aapje van
circa drie kilogram. „Baker" is een eek
hoornaapje van nog geen half kilogram.
Zij zijn verbonden met instrumenten die
hun 'reacties, ademhaling, temperatuur,
hartslag en bloeddruk meten. Vooral
hun reacties tiidens de negen minuten
van de reis dat de werking van de
zwaartekracht niet merkbaar is. ziin be
langrijk In december hebben de Ame
rikanen een proef genomen met een
aap.e „Gordo". dat toen echter niet te
ruggevonden is.
De neuskegel van de Jupiter bevat
voorts biochemisch materiaal, als cel-
lencultures van gist, mais, larven van
de fruitvlieg en menselijk bloed, voor
de bestudering van de stralingswer
king, en schimmeikiemen en eistof ter
bestudering van de werking der stra
ling en gewichtloosheid op celdeling
en vruchtbaarheid.
Ook hopen de Amerikaanse deskundi
gen bijzonder belangrijke gegevens over
ruimteproblemen te verkrijgen als het
doorstaan van druk tijdens het lanceren
en het terugkeren naar de aarde. De
grootste hoogte die de Jupiter vanmor
gen bereikte was 480 km.
Een woordvoerder van de NASA het
