PLASTI-
COLOR
R.-k. Harmonie St. Michaël
bestaat vijftig jaar
Uitgegroeid tot een hechte
muziekvereniging
Vijfhonderd
donateurs
Beelden in het park van de fraaie
forensenplaats Badhoevedorp
DOOR EEN ZATERDAGSE BRIL
H
V
4 OKTOBER IN HEEMSTEDE
KUNST LANGS DE OPENBARE WEG
SLEUTEL WEG?
Kwart eeuw elektrisch Ting-Tang
Onderwijs voorstellen
Twee hulplokalen voor
Hildeb r andmulo
Haarlem huurt een
stukje Spaarne
Subsidie voor Petrus
en Paulskerk
Gemeentelijke overheid
begrijpt haar taak
ZATERDAG 13 JUNI 1959 PAGINA 3
Goede start
Geslaagd voor E.H.B.O.-
examen
In uniform
Hooggestemd
G.S.W.-ARBEID BIJ
HOUT EN
PLANTSOENEN
„DE SLEUTELSPECIALIST"
Haarlemse politierechter
Bemiddeling van N.K.S.
De beelden
Het koper en zilver van de muziekinstrumenten van de r.-k. harmqnie
Sint Michaël te Heemstede zal dit jaar met een symbolisch vleugje goud
worden opgewreven. Want op 4 oktober het feest van Sint Franciscus
bestaat de harmonie precies vijftig jaar. Het feest wordt ingeluid met
een reeks concerten, die in de eerste week van september elke avond op
het Raadhuisplein worden gegeven. Aan deze muzikale manifestatie wer
ken harmonieën uit Haarlem, Lisse en Beverwijk mede. Op de dag van de
herdenking wordt 's morgens in de parochiekerk van Sint Bavo door de
geestelijk adviseur een H. Mis opgedragen, die opgeluisterd wordt met
muziek van de blazers van de harmonie. Daarna is er een gemeenschappe
lijk ontbijt, 's middags in het gebouw Nieuw Berkenrode een receptie en 'n
avonds een feestavond voor de leden en hun dames.
De Heemsteedse katholieke harmo
nie is onder de schutse van de aarts
engel Michaël voor wie de leden een
bijzondere verering koesteren in de
loop van vijftig jaar uitgegroeid tot
een hechte vereniging, waarin de mu
ziek met liefde wordt beoefend. Boven
dien, zo hebben wij uit de mond van
enkele bestuursleden opgetekend,
heerst er een goede sfeer, die geen
a-tonale klank duldt. De harmonie telt
op het ogenblik drieënzestig leden, die
zich geschraagd weten door meer dan
vijfhonderd enthousiaste donateurs. De
oudste van hen is de tweeënzeventigja-
rige heer N. P. van der Brug, die de
bas speelt en de jongste de tienjarige
pistonblazer Leó Tesselaar. Zij en de
andere leden van de harmonie vergas
ten de Heemstedenaren regelmatig op
een stukje pittige marsmuziek, luiste
ren bijzondere plechtigheden (b.v.
priesterfeesten) op en trakteren elk
jaar hun donateurs op een feestconcert
in het Minerva-theater.
Het leven van Sint Michaël is altijd
nauw verbonden geweest met dat van
de Heemsteedse afdeling van de KAB,
vroeger r.-k. Volksbond geheten. Zij is
er ook uit ontstaan en ten leven ge
wekt door de heren Th. Tellings, A.
van Glabbeek en C. Floris. Zij is te be
schouwen als de pendant van de r.-k.
toneelvereniging ,,Door Eendracht
Sterk" het huidige HAT die in het
begin van deze eeuw belast was met
de opluistering van de jaarfeesten van
de Volksbond. Toen men van oordeel
was, dat er op die feesten ook wel eens
een nootje mocht worden gekraakt sta
ken de heren Tellings, Van galbbeek
en Floris de koppen bij elkaar, uit wel
ke handeling op 4 oktober 1909 Sint
Michaël werd geboren. Aanvankelijk
zouden de leden van de nieuwe ver
eniging zich ook wijden aan de zang,
maar al spoedig bleek, dat op dat ter
rein weinig eer zou zijn te behalen.
Al van het begin af aan heeft de
aartsengel Michaël zich een voortref
felijk schutspatroon getoond. In minder
dan geen tijd telde de harmonie één
endertig leden, die onder de bezielende
leiding van de heer Tellings van
Advertentie
VRAAG FOLDER EN KLEURADVIES
POSTBUS 8032 - AMSTERDAM
PLASTIC0L0R: 'n kwaliteitsprodukt
van PIETER SCHOEN - ZAANDAM
Var> de afdeling Heemstede van de
E.H.B.O. zijn weer een twintigtal
leden opgegaan voor het eenheidsdiplo
ma van de E.H.B.O. waarvoor de vol
gende leden geslaagd zijn.
e. zusters Philippa, Perugrina, Ca-
tnarina, Philothea, Ancilla, de broeders
ransiscus, Gerardus. Bernardus, Alexi
us. e" de dames W. Stolwijk, Th. v.
Z-ui, M. Huysmans, E. Melchior, J. Koo-
men en E. Schuitemaker.
Thorn in Limburg geboortig repe
teerden, dat de stukken eraf vlogen.
De vereniging was nog geen jaar oud,
toen de bezoekers van de jaarfeesten
van de Volksbond bedolven werden on
der een muzikale confetti van de heer
lijkste soort.
Ook werd ongeveer tezelfder tijd de
eerste serenade gebracht. Zij die haar
in ontvangst namen waren ae heer en
mevrouw Preijde, die hun zilveren
bruiloft vierden. De heer Preijde was
er zo van ondersteboven, dat nij spon
taan het (aardse) beschermheerschap
van Sint Michaël op zich nam. Nu ja,
wat kon bint Micnaël toen ong ge
beuren? Zowel boven als beneden wa
ren de belangen van de vereniging in
goede handen. De muzikanten werden
er zelfs een beetje ovrmoedig door,
want nog in hetzelfde jaar togen zij
op concours. Het eerste, vanwaar zij
zonder prijs, zonder eervolle vermel
ding thuis kwamen. Er moest nog ijve
riger, nog intensiever worden gerepe
teerd, zo moet bet parool van de kwie
ke 'Tellings geluid nebben. De ouderen
onder de leuen zullen zich de repeti
ties op zondag na kerketijd nog wel
Herinneren in ae smederij van Van der
Asdonk of in de klompenmakerij van
SpijKer. Dat er tijdens dit soort bij
eenkomsten spijkers met koppen wer
den geslagen Kwam op het concours
in Dordrecht het jaar daarop wel dui
delijk aan het licht. Sint Michaël ging
voor het eerst met een echte medaille
naar huis. Dit metaal vormde het be
gin van een hele serie ere-tekenen, die
allemaal met trots op het vaandei wer
den gespeld. Van toen af ging Sint Mi
chaël opwaarts. In Beverwyx speelde
de vereniging in de derde afdeling. Dat
was in lyj.9 na vier nutteloze oorlogs
jaren. Een paar jaar later kwam zij
uit in de tweede afdeling tijdens een
concours in Alkmaar; een eerste prijs
voor het lezen, a vue.
In 1925 droeg de heer Tellings het
directiestokje over aan de heer ti. W.
Holmeester, die de vereniging naar
grote muzikale bloei leidde, nu slaag-
ae erin de_ prestaties zo hoog op te voe
ren, dat Sint Michaël al spoedig in de
afdeling Uitmuntendheid mocht uitko
men. Het twintigjarig bestaan werd
met grote luister gevierd. Aan een
luisterrijk concours namen niet minder
dan zesentwintig harmonie-orkesten
deel. Na de tweede wereldoorlog
de heer Preijde en^ diens opvolger als
beschermheer dr. E. A. M. Droog wa
ren inmiddels overleden pakten de
angelieke muzikanten stevig aan. De
eerste repetitie werd op 17 mei 1945
al weer gehouden. Een paar weken la
ter nam de heer J. B. Laimböck het
beschermheerschap op zich, zodat al
les weer bij het oude was. Twee jaar
later overleed de heer Hofmeester en
dat was voor de vereniging een bij
zonder zware slag. Hij werd opgevolgd
aanvankelijk door de heer J. Kikke en
later door de heer S. A. Noom. Thans
leidt de heer H. N. van Ossenbruggen
de harmonie.
Een der hoogtepunten uit de na-oor-
logse periode van Sint Michaël was het
moment, waarop de leden voor het
eerst in uniform verschenen. Dat was
op 21 april 1954. Een dieptepunt be
reikte de vereniging een jaar of twee
geleden toen nog maar vijfentwintig
leden onder haar banier waren ge
schaard. Er werd op de katholieke
scholen van Heemstede luide de lof
trompet op de harmonie gestoken, het
geen tot gevolg had, dat Sint Michaël
de steun kreeg van vijftien adspirant-
muzikanten. Op het ogenblik zjjn er
weer acht in opleiding.
Met de vereniging viert de éénen-
zeventigjarige heer A. Gozeling zijn
gouden feest. Hij is nog de enige, die
vanaf de oprichting zijn partij ih de
harmonie meeblaast. Hij kan zich nog
als de dag van gisteren herinneren,
dat mgr. A. J. Callier bij de eerste
steenlegging van het seminarie Hage-
veld op 2 mei 1922 welke plechtig
heid Sint Michaël muzikaal opluister
de zei: ,,als ik had geweten, dat
Sint Michaël haar koperen jubileum
vierde, had ik dat heugelijke feit in
Geschaard rond het vaandel po
seerden de leden van de r.-k.
harmonie Sint Michaël te Heem
stede ongeveer zevenenveertig
jaar geleden voor de fotograaf.
Sint Michaël was toen al een hechte
vereniging, zoals de foto duidelijk
laat zien.
de ingemetselde bul laten opnemen."
De heer Gozeling heeft vier zoons, die
in de harmonie spelen. Een van hen
woont in Sassenheim, maar toont zich
een trouw lid, evenals enkele andere
leden, die in Haarlem-Noord, Schalk
wijk en Vogelenzang woonachtig zijn.
Een andere zoon van de heer Goze
ling hanteert thans de voorzittersha
mer.
Ofschoon Sint Michaël altijd ge
streefd heeft naar het hoogst bereik
bare zou zij thans maar wat graag
een toontje lager willen zingen. Een
van de grootste problemen is het in
strumentarium. Vele instrumenten zijn
even oud als de vereniging. Daar komt
bij, dat zij 'allemaal in de zogenaamde
hoge stemming liggen. Meer en meer
wordt het bij de harmonieën gebruik
met instrumenten van lage stemming
te spelen. Indien Sint Michaël daartoe
zou overgaan betekent dat een uitga
ve van ongeveer 10.000 tot 15.000.
Dit bedrag wil het bestuur niet bijeen
krijgen door middel van bedel-acties.
Het met de pet-rond-gaan is haar
Vreemd, hoezeer dit manuaal ook bij
muzikanten past. Het is ervan over
tuigd, dat er in Heemstede genoeg
mensen te vinden zijn, die de harmo
nie een bijzonder gul hart toedragen.
Als voorbeeld noemt het de vijfhonderd
donateurs, onder wie mgr. dr. J. A. E.
van Dodewaard, die regelmatig door
de dames Van Deursen en Westerho
ven worden bezocht.
Bij de vermelding van het giro
nummer 138035 koestert het bestuur
hooggestemde" verwachtingen om
trent de vrijgevigheid van de Heem
steedse ingezetenen. Het met goud
omrande blazoen van Sint Michaël
moge voor hen een garantie zijn.
Voor de uitbreiding van de Hilde-
brand-mulo aan de Generaal Spoorlaan
met twee klassen, vragen B. en W. van
Haarlem de raad om ,f 40.500,-. Door
de toeneming van het aantal leerlingen
moest de school opnieuw worden uit
gebreid. De bouw van definitieve
schoolgebouwen kan voorlopig nog niet
plaatsvinden, zodat opnieuw twee hou
ten noodlokalen moeten worden bijge
bouwd.
Om de voorgenomen bouw van een
gymnastiekzaal ten behoeve van het
middelbaar onderwijs te kunnen reali
seren, willen B. en W. een stuk grond
nabij de Oosterhoutlaan, toebehorend
aan de stichting „Spaar en Hout" aan
kopen voor 600. B. en W. vragen de
raad dit bedrag ter beschikking te wil
len stellen.
Ook verzoeken B. en W. de raad de
bevoegdheid tot het aanstellen van tij
delijke leerkrachten bij het VHMO aan
hun College te willen delegeren. Vaak
moeten leraren, die zich aanbieden, op
korte termijn worden aangesteld om
dat zij anders elders gaan sollicite
ren. Bjj het huidige gebrek aan lera
ren is dit onvermijdelijk. Ook in andere
onderwijssectoren heeft de raad de be
noemingsbevoegdheid van tijdelijke
leerkrachten reeds aan B. en W. gede
legeerd.
De directeur van de dienst voor Den
Hout en de Plantsoenen wil in dit jaar
nog enige werkloze handarbeiders te
werk stellen met toepassing van de
G.S.W.-regeling. Deze arbeiders zul
len het talud moeten herstellen en de
beschoeiing moeten maken langs de
sloot aan de oostzijde van de Noorder
begraafplaats, terwijl zjj bovendien het
talud aan de Vijverlaan zullen moeten
herstellen.
Deze arbeiders zullen zodanig worden
ingedeeld, dat ze 1,29 per uur ver
dienen. In totaal zullen 17.033,90 nodig
zjjjn wegens lonen, en sociale lasten en
2500 wegens materiaalkosten etc. Het
rijk subsidieert ingevolge de G.S.W.-
regeling voor 90 pet. in de kosten, zo
dat de gemeente nog zal moeten bij
dragen 4.205. B. en W. vragen de
raad nu dit bedrag ter beschikking te
willen stellen.
Om de reeds lang geleden gereed ge
komen uitmonding van de nooduitlaat
van het stamriool in de Zaanenstraat
op de definitieve plaats te kunnen aan
brengen, moest de verbreding van de
Spaarndamseweg 29 meter in zuidelij
ke richting worden uitgebreid. Daar
voor had men 336 m2 van het waterop
pervlak van het Spaarne nodig. Het
rijk wil deze grond voorlopig voor tien
jaar aan Haarlem verhuren voor 30
per jaar. Voor gebruik van het water
moet 50 inééns betaald worden en
wel volgens het desbetreffende
raadsvoorstel van B. en W. van Haar- I
lem vóór 1 januari 1959. B. en W.
vragen de raad een desbetreffende
overeenkomst met het rijk goed te
keuren.
Thans is gebleken, dat de stichtings-
kosten van de parochiekerk van de
H.H. Petrus en Paulus in Haarlem
noord 1.037.000 hebben bedragen Van
dit bedrag komt 864.233 in aanmer
king voor de berekening van het ge
meentelijk subsidie. Volgens de Veror
dening op subsidies in kerkebouw, zal
de gemeente Haarlem voor maximaal
75.000 bijdragen in de werkelijke
stichtingskosten. Aan de raad stellen B.
en W. derhalve voor een bedrag van
75.000 ter beschikking te stellen voor
dit doel.
Advertentie
LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493
In een betrekkelijk jonge polder als
de Haarlemmermeer, waarin nog
te weinig traditie is om daaruit cul
tuur te doen spruiten, biedt ook de de
centralisatie van een hoofddorp en een
aantal nevendorpen weinig kans tot de
gemeenschapsvorming waarop cultuur
moet steunen. In zo'n uitgestrekt ge
bied van gemechaniseerde landbouw en
voortgaande industrialisatie heeft een
louter economische doelgemeenschap
die met materiële maten meet betere
kansen. Een overheid die ten deze haar
taak begrijpt verleent aan iedere cul
turele activiteit die in haar gebied op
bloeit steun en zoekt gelegenheden om
door culturele manifestaties de bevol
king in dit opzicht te stimuleren. De
overheid van de Haarlemmermeer
geeft in dat opzicht inderdaad blijk van
positief begrip.
Behalve de opdracht aan Gerrit Riet
veld tot de bouw van een aula is een ac
tueel voorbeeld daarvan, dat deze zo
mer in het park aan de Burgemeester
van Amersfoordtlaan een twintigtal
beelden van hedendaagse Nederlandse
kunstenaars zijn opgesteld. Samenwer
king daartoe is gezocht naar buiten toe
met de deskundige Nederlandse Kunst
stichting die zich ten doel stelt het con
tact te leggen tussen de hedendaagse
kunstbeoefening in ons land en het pu
bliek, en, in eigen gelederen, met de
aannemer H. Bakker wiens bouwbe-
Voor de Haarlemse Politierechter, mr.
J. G. Petersen, stonden hedenmorgen
twee broers terecht, die als eigenaars
van een groentehandel ervan beschul
digd werden goederen te hebben ver
kocht waarop vanwege faillisse
ment, beslag was gelegd, met het oog
merk van de inkomsten de crediteuren
te betalen. Dit laatste werd door de
officier, mr. J. J. Bredius in twijfel ge
trokken. Hij eiste tegen beide verdach
ten, één van hen bij verstek, een geld
boete van f200.- subsidiair 40 dagen en
een voorwaardelijke gevangenisstraf
van 2 maanden met een proeftijd van
twee jaar. De politierechter veroordeel
de beiden tot f 100- subsidiair 30 dagen
en 2 maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van drie jaar.
Tot een geldboete van f 100.- subsi
diair 30 dagen, een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van twee maanden met
ecu proeftijd van 3 jaar en plaatsing
voor drie jaar onder toezicht van de
Reclasseringsraad, veroordeelde de po
litierechter een 22-jarige dienstbode uit
Haarlem, die gedurende enkele maan
den bij stukjes en beetjes geld had
weggenomen uit de brandkast van haar
werkgever. Bij het stofzuigen had zij
de sleutelbos gevonden en daarvan het
brandkastsleuteltje zorgvuldig bewaard.
In korte tijd was het bedrag van de
diefstallen opgelopen tot ruim f 1000.-.
De Raadsman, mr. C. F. M. van Koppen
wees erop, dat het nimmer in de be
doeling van verdachte heeft gelegen het
geld te eigen bate aan te wenden, maar
dat zij het gehele bedrag bewaarde in
een laatje van haar bureau. Het zou
steeds haar bedoeling zijn geweest om
betrapt te worden, maar aangezien dit
nimmer het geval was, moest zij wel
doorgaan met het weghalen van geld.
„Omdat ze altijd zo lelijk en wan
trouwend keken, wilden we die winkel
meisjes een hak zetten", verklaarden
twee dievegges, die ervan beschuldigd
werden goederen te hebben gestolen in
een zelfbedieningswinkel te Haarlem.
„Diefstal in vereniging" noemde de of
ficier het, „stelen, niet om de heb,
maar om een toezichthoudster te grazen
te nemen; een sport die in zelfbedie
ningswinkels niet te tollereren is".
Beide winkeldievegges werden veroor
deeld tot een boete van f 60.- subsidiair
15 dagen hechtenis.
Wethouder-zijn vraagt in onze
dagen de inzet van de gehe
le persoon gedurende de ge
hele dag. Vroeger was het deels
een erebaantje, dat de man-in-
kwestie enerzijds veel autoriteit
bezorgde, anderzijds hem slechts
verplichtte zo af en toen rond te
neuzen in het stadhuis om zijn
houderschap van de wet te illustre
ren. Dat is nu allemaal anders ge
worden. De werkzaamheden en
verantwoordelijkheden zijn, zeker
voor wat Haarlem betreft, nu zo
groot, dat de wethouder op een
volle dagtaak moet rekenen. Vol
gens de wet van Parkinson en die
van de Politiek telt Haarlem nu
zelfs vijf wethouders, die met een
dikke portefeuille op zak lopen, in
dien men daaraan geen lucratieve
bij-gedachten wil koppelen.
Nu is er onder het Haarlemse
kwintet een wethouder, wiens zor
gen niemand te licht mag nemen.
Hij houdt de wacht bij de gemeen
telijke geldkist, een ondankbare
onderneming, omdat de bodem
constant zichtbaar is. En bleef het
daar nu maar bij. De tekorten van
Haarlem stijgen met het jaar, en
niemand van ons, die er zich feite
lijk druk om maakt. Wij laten de
man rustig alleen sjouwen en tob
ben, en hij moet maar zien door
het leven te komen, gebukt onder
en geplaagd door een enorme
schuldenlast. Vorig jaar waren dat
zes miljoen harde guldens, en dit
jaar is iedereen opgeschrikt door
het bericht, dat ons gezamenlijk
tekort vermoedelijk naar de negen
miljoen loopt. Misschien gaan we
zelfs failliet en komen u en ik on
der curatele te staan.
De wethouder moet van dat be
richt geschrokken zijn. Ik heb ten
minste in andere bladen moeten
lezen, dat B. en W. een publikatie
„betreuren in een plaatselijk blad,
waarin een cijfer genoemd wordt
van negen miljoen, omdat dit cij
fer op zijn minst genomen zeer
voorbarig zou zijn en een onjuiste
indruk vestigt." Afgezien van de
vraag, of de causale bijzin terug
slaat op het „betreuren" of op
„het noemen van een cijfer", heeft
het mij verbijsterd, dat het mijn
lijfblad was, dat het tekort voor
1960 in een prachtig afgerond ge
tal publiceerde, en aldus de toorn
des wethouders op zijn nek had ge
haald. Ik kan me indenken, dat hij
nu niet meer de bakker wil zijn,
die zoete broodjes bakt, en meteen
ferm van repliek heeft gediend via
andere spreekbuizen. Een krant
kan ze soms te bruin bakken.
Maar intussen zit de wethouder
met het probleem, te zorgen, dat
het tekort géén negen miljoen
wordt, wil hij het gelijk aan zijn
kant houden. Het mag acht mil
joen of tien miljoen worden, maar
zeker geen negen. Het zullen er
Wel tien worden, want ik kan me
niet voorstellen, dat bij een tekort
van acht de wethouder er persoon
lijk één miljoen zal bij passen om
het bericht in mijn lijfblad waar
te maken. Zo lucratief is het wet
houdersbaantje nu ook weer niet.
eel wat lucratiever moet de
functie zijn van Antonius van
Padua, zo heilig en zo goed,
die vandaag weer glorieert tussen
alle lieve heiligen Gods en in de
paterskerken. Hij is de hemelse
bakker van het Sint Antonius-
brood, waartoe onze voorouders
reeds iedere week de ingrediënten
aandroegen. Devotionele deskundi
gen verbazen zich erover, dat de
populariteit van de Paduaanse
wonderdoener stand houdt, terwijl
zovele kerkleraars, belijders en
martelaren de belangstelling voor
hun persoon zien slinken. Ik ge
loof, dat de Paduaan de enige in
de eeuwigheid is, die met zijn lijd
is meegegaan. En daarin schuilt
het geheim van zijn populariteit.
Hij is zelfs in staat te glimla
chen, wanneer de tijd met hem zo
ver meegaat, dat hij het carica-
turale middelpunt wordt van een
al te vrijmoedig cabaretliedje, dat
maar met de pet gooit naar zijn
betekenis. Hij voelt zich minder
gechoqueerd dan wij, omdat hij
weet, dat ook een cabarettier ten
slotte bij hem terecht komt, wan
neer hij voor een vol
le zaal plotseling zijn
tekst kwijt is.
drijf een groot aandeel heeft in de
nieuwbouw van o.a. Badhoevedorp en in
de omgeving van het park juist een
fraai flatgebouw-winkelcentrum heeft
neergezet, dat in het stadium van af
werking verkeert. De heer Bakker is
bereid gevonden als Maecenas te fun
geren.
De Nederlandse Kunststichting heeft
op het gebied van openbare exposities
de nodige ervaring en kan over de me
dewerking beschikken van de meest
vooraanstaande kunstenaars in den
lande. Sinds de oprichting van deze
particuliere instelling in 1951 heeft zij
reeds vijfentwintig tentoonstellingen
waaronder die op Keukenhof georga
niseerd, waarbij werk van 191 beeld
houwers betrokken is geweest. Als ver
goeding voor de bruiklenen is hierbij
aan de kunstenaars in totaal 45.000,-
uitgekeerd.
Behalve exposities, van beeldhouw
werken, zo vertelde ons de heer H. L.
Swart, directeur der Stichting, worden
ook in bedrijven en in openbare ge
bouwen schilderwerken door haar ge
ëxposeerd. In vele gevallen bemiddelt
de N.K.S. bij de aankoop van of de op
dracht tot een kunstwerk door bedrijf
of overheid. Voor het beeld van Jacob
en de engel dat Ben Guntenaar zo juist
beëindigd heeft en dat dezer dagen in
Hoofddorp geplaatst zal worden is de
opdracht eveneens via de N.K.S. tot
stand gekomen.
Het gemeentebestuur is voornel
mens bij het ontwerpen van nieuwe
uitbreiding der woonkernen en het
projecteren van openbare gebouwen
een bedrag te bestemmen voor artis
tieke verfraaiing.
In afwachting van de vorming van
een eigen openbaar kunstbezit staat
daar dan in het park van het zeer
fraaie forensendorp Badhoevedorp een
schat aan geleende sculpturen welke de
inwoners te zijner tijd zeker ongaarne
zullen willen missen.
Door de beschikbare collectie is de
keuze zo uitgevallen, dat aan veelsoor
tige voorkeuren in de publieke waar
dering wordt tegemoet gekomen. Hoe
wel een opvoedkundige bedoeling niet
vooropgestaan heeft is gelegenheid ge
geven tot de kennismaking met uiteen
lopende kunstrichtingen. De onopzette
lijke herhaaldelijke ontmoeting met al
lerhande voorbeelden van sculptuur
zo wisselend in belichting en atmosfeer
zal niet nalaten de waardering ook
tot de minder vertrouwde stijlen en
minder toegankelijke werken te verrui
men. De burgerij mag het trio van
overheid-initiatiefneemster, stichting
organisatrice en financier uit burgerzin
dan ook prijzen om dit ogenschijnlijk
zo speelse plan dat in feite een werk
van culturele vorming is, te hebben
verwezenlijkt.
Uit de catalogus, verkrijgbaar bij de
aan het park gelegen politiepost, komt
men de namen van de beelden en hun
makers te weten. Er zijn bij de opge
stelde sculpturen heel bekende, die
steeds op vele tentoonstellingen de
aandacht hebben getrokken, prijzen
hebben verworven of van wie werken
in eigendom van het Rijk zijn overge
gaan.
Heel duidelijk zijn in onz.e herinnering
achtergebleven de gespannen, gerekte
David-figuur van Pieters en het por
tret van Paul Koning van zijn vrouw
Wendela als een reeds haast klassiek
voorbeeld van een type vrouw van on
ze tijd. Het vervaarlijke Zwijn tussen
takkige struiken van Siegers en de daar
dichtbij geplaatste Musicerende figuren
van Snoeck zal menigeen verrassen,
maar de vele aspecten van de Taurus
van Schalier en de strijdende Jacob en
de engel van Ubbo Scheffer zullen even
min nalaten voorkeuren op te wekken.
Het zeer eenvoudige, in schoonheid
ontroerende beeldje Vrouw met vogel
van Rudy Rooyackers: hoe krachtig
van bouw en hoe zachtmoedig van ge
baar tevens, beelden wij hierbij af.
De plaatsing van het hele arrange
ment in het park is organisch en fan
tasierijk, en dus met veel kennis van
zaken gedaan.
L. T.
Een der fraaie beelden, „Vrouw
met vogel" van Rudy Rooyackers,
op de expositie, die aan de burge
meester Amersfoordtlaan te Bad
hoevedorp wordt gehouden.
ijfentwintig jaar geleden werd
een eeuwenoude Haarlemse tra
ditie gemechaniseerd. Op 14 ju
ni 1934 om negen uur, het moet toen
een zomerse avond geweest zijn, be
gonnen de Damiaatjes in de Groote
Kerkstoren voor het eerst elektrisch
te spelen. Een half uur lang, zoals
te doen gebruikelijk sinds onheuglijke
tijden. Een schokkende verandering
was het dus niet bepaald. Misschien
wel voor de stads-klokkeluider, die tot
dan toe iedere avond tegen negenen
de torentrap moest beklimmen en een
half uur lang aan het klokketouw
zwengelen. De man zal wel enorme
spierbundels gekregen hebben van die
eentonige gymnastiek, en het moet
hem stellig aangegrepen hebben, dat
een simpele schakelaar zijn rit
mische handwerk kon vervangen.
De Damiaatjes bleven wat ze waren,
alleraardigste klokjes, die groter zijn,
dan men, zo te horen, zou denken. Ze
gingen bepaald geen toontje lager zin
gen na hun elektrificatie Wel zongen
ze van toen af een toontje minder.
Maar die vermindering was alleen
hoorbaar voor degenen, die opmer
kingsgave paren aan een muzikaal ge
voel. En de Haarlemmers beginnen
hun Damiaatjes pas opmerkzaam te
horen vanaf het moment, dat het mo
notone gelui tot een obsessie wordt.
Bijvoorbeeld tijdens een lezing of ver
gadering in de buurt van de Groote
Kerk, of op de zeldzame avonden, dat
men tijdens de Damiaatjesmobilisa-
tie van de terrasjes kan genieten.
De geëlektrificeerde Damiaatjes
spelen slechts twee tonen: ting-tang.
Met handaandrijving speelden ze er
drie: ting-tang-tong. Die derde klank
„tong" werd veroorzaakt, doordat de
klepel wat na bleef slingeren en nog
eens tegen de kiokkemantel aankwam.
Dat kan sinds de mechanisatie niet
meer. De eleclromotor werkt precie
zer dan de nauwkeurigste klokkelui-
der. Het klokKctouw, dat die functio
naris handig in beweging bracht, liet
op zijn beu» t de klok om haar as
draaien waard o» de kiokkemantel als
het ware tegen de klepel viel. Het
touwtre;:h«>l g.ng uiteraard onregel
matigerorodet klokkeluider er bij
al zijn ongetv: uieïae nauwgezetheid
voor paste een machine te zijn. De
elektromotor daarentegen brengt niet
de klokjes in beweging, maar de kle
pels regelmatig en perfect. Als het
kan, perfectioneren Haarlemmers
graag
De Damiaatjes herinneren dat
weet iedere Haarlemmer aan de
slag bij Damiate, een heldenstukje tij
dens de Kruistochten. De Haarlem
mers, die er in die tijd zelfs al ge
weest zouden zijn, moeten onder aan
voering van graaf Willem I en omdat
Dieu le veut" uiterst dapper tegen
de goddeloze Saracenen (die durfden
te beweren, dat „Dieu ne le veut pas")
gevochten hebben. Aan de Haarlem
mers moet het te danken zijn. dat de
Egyptische stad Damiate (of Damiet-
te) in 1219 ingenomen werd. De klok
jes zouden toen als overwinnings-tro-
fee mee naar hus genomen zijn.
Allemaal niet waar, beweren (niet-
Haarlemse) historici. De klokjes zijn
in de 16e eeuw door een Haarlemse
kopergieter vervaardigd. Dat blijkt
uit de rekeningen in het stadsarchief.
Maar in ieder geval herinneren de
klokjes geëlektrificeerd of niet
aan Haarlemse heldhaftigheid. Want
ook al zouden er nooit Haarlemmers in
Damiate geweest zijn, dan nog is er
moed voor nodig, om eeuwenlang en
avond aan avond dertig minuten lang
klokjes te luiden.
