Ongeruste Macmillan poogt topoverleg te redden Gromyko onverwachts bij Herter op bezoek Amerikaans vliegtuig weerloos tegen aanvallen van Mig-jagers Deutsche Partei niet akkoord met keuze van Lübke ■I m ft m SPANJAARDEN DREIGEN MET STAKING Geheime politie arresteert tientallen personen Bouw van Hilton-hotels in Tweede Kamer besproken Oppositiekater In telefoongesprekken met Eisenhower Piloot slaagt erin beschadigde machine terug te brengen naar basis in Japan 3 Tegen het bewind van Franco „Nederlands initiatief moet zelfde faciliteiten krijgen" Uitzettingsbevel ingetrokken liet weer Djakarta slaat Russisch handels- voorstel af TOUR DE FRANC WOENSDAG 17 JUNI 1959 83sfe JAARGANG No. 30240 Mitrailleurs waren ondeugdelijk Journalist A. de Wit kan in de Antillen blijven ZEE- EN STRANDKLEDING Wind en kouder Aan zee BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoons Redactie 21544, Advertenties 21545 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant Beverwijk: Breestraat 171, tel 4790 Bijkantoor en Red IJmulden Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 ©Irectle: J. W. Boerrlgter en Mr. W. A. M. van der Kallen Hoofdredactie! Dr» H. v. RUN en W Severln. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- loogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, f 2.65 per maand, f 7 90 per kwartaal Voor klachten over de bezorging na 5.30 uuf avonds tel. 21544 Volgens de Daily Sketch overweegt Premier Macmillan van Engeland naar Washington te vliegen „in een wanhopige poging" om de topconferentie te redden. De premier zou het „rampzalig" vinden wanneer deze zomer geen conferentie Van regeringsleiders wordt gehouden. «Macmillan heeft Eisenhower reeds vele taaien geschreven en talrijke telefoon gesprekken met hem gevoerd. Hij zal zeker naar Washington gaan wanneer hij denkt dat een gesprek van man tot man nuttig kan zijn", aldus het Engelse blad. Engeland vreest dat, tenzij Oost en West het nu eens worden over een topconferentie, deze later gehouden zal moeten worden onder veel slechtere omstandigheden, ja zelfs mogelijk onder de dreiging met oorlog, aldus een com mentaar van United Press International. De conferentie van ministers van bui tenlandse zaken der Grote Zier staat thans tegenover deze veel-omstreden kwestie. De Geneefse conferentie heeft op het ogenblik het stadium bereikt, waarop dit probleem moet worden be handeld en dient te worden opgelost. De Sovjets hebben voor het weekeind- reces duidelijk te kennen gegeven, dat zij een Geneefse goedkeuring van een topconferentie als een vanzelfsprekende zaak zien, wat ook de uitkomst van de conferentie zal zijn. De kwestie van een topconferentie raakt meer dan enig ander vraagstuk, de kern van de Weste lijke eenheid, omdat de verschillen in het kamp van het Westen te dier zake Verontrustend zijn. De Russische minister van buiten landse zaken, Gromyko, heeft gisteren onverwachts een bezoek gebracht aan zijn Amerikaanse ambtgenoot, Herter. Het initiatief voor de ontmoeting was door Gromyko genomen. De twee staatslieden hebben vermoedelijk over de „slotfase" van het overleg tussen Oost en West gesproken. Het overleg heeft een uur geduurd. Onmiddellijk na zijn bespreking met de Rus reed Herter naar het hoofdkwartier van de Amerikaanse delegatie, waar na zijn aankomst het interne overleg tussen de drie Westerse ministers begon. De Amerikaanse woordvoerder, Ber- ding, heeft verklaard dat uit het onder houd is gebleken dat de verdere loop der gebeurtenissen in sterke mate af hankelijk zal zijn van de wijze, waarop de Russische afvaardiging -> de schrif telijke vastlegging van het Westelijke standpunt, dat gisteravond laat na het Westelijk overleg aan de Sovjet-delega tie is overhandigd, zal reageren. Berding zei verder dat Herter en Gromyko ook even hadden gesproken over de moge lijkheid van een opschorting der be sprekingen. Hij voegde hieraan toe dat Gromyko Herter om het onderhoud had verzocht „teneinde zich goed op de hoo. te stellen van de Amerikaanse positie in het Geneefse overleg". Ber ding verklaarde voorts dat uit het on derhoud tussen de twee ministers was gebleken dat het Russische standpunt geen wijziging heeft ondergaan. „Gro myko vroeg, of het Westen nog voor nemens was nieuwe voorstellen te doen Herter antwoordde dat hem een schrif telijke uiteenzetting van het Westerse standpunt ter hand zal worden gesteld", aldus de Amerikaanse woordvoerder. In de tekst van ..et Westelijke „laatste aanbod" dat Gromyko gisteravond ter hand gesteld is, zou volgens Westelijke kringen te Genève vermeden zijn te spreken over de handhaving van de Westelijke bezettingsrechten in Berlijn Langs de omweg van het recht op vrije toegang tot de stad zouden deze toch in de tekst begrepen zijn. Men acht het niet uitgesloten dat het Westen een troepengetal voor West-Berlijn voor stelt waaruit blijkt dat men een ver mindering van de troepenmacht aan vaardt. Een Franse woordvoerder heeft ver klaard dat het document, dat Gromyko is overhandigd, dienst zou kunnen doen als een basisovereenkomst die, indien aanvaard, het houden van een topconfe rentie zou rechtvaardigen. Hij voegde hieraan toe: „Indien de Russen de hier in gedane Westerse voorstellen niet aan vaarden, Is het einde van de conferentie daar". De chef van de Amerikaanse marine staf, admiraal Arleigh Burke, heeft vandaag in een telegram de vaardig heid en de moed geprezen van luite nant Mayer, die er gistermorgen vroeg in is geslaagd na een aanval door twee communistische straaljagers boven de Japanse Zee zijn zwaarbeschadigde vliegtuig oehouden naar de Amerikaan se basis Iwakuni op het Japanse eiland Honsjoe terug te brengen. Bij de aan vallen, die door Mig-straaljagers wer den uitgevoerd, is een Amerikaanse boordschutter, matroos Corder, ernstig gewond. Hij is vannacht per helikop ter naar het marinehospitaal in Yoko- suka overgebracht, waar hij is geope reerd. Hij heeft een voet en een hand gebroken. Veertig kogelscherven zijn zijn lichaam binnengedrongen. De com mandant van de Amerikaanse marine in Japan, admiraal Withington, zei vanmorgen op een persconferentie in Yokosuka: „Dit is de eerste keer, dat (Van onze correspondent in Bonn) Politieke waarnemers in de bonds- hoofdstad vragen zich af, of de coalitie- genote der C.D.U.—C.S.U., de conserva tieve Deutsche Partei wellicht van plan is een spaak te steken in het wiel der regeringspartij voor zover het de presi dentsverkiezing betreft. Zoals bekend is maandag in een beraadslaging van vele uren de huidige 64-jarige minister van landbouw, voedselvoorziening en bos wezen, Heinrich Lübke, door de C.D.U. kandidaat gesteld voor de opvolging van prof. Theodor Heuss. De Deutsche Par tei bezit 21 mandaten in de „Bundes- fersammlung" van 1.034 leden, die op 1 juli in Berlijn uit de drie kandidaten (behalve Lübke nog de S.P.D.-er prof. Carlo Schmid en de liberaal Max Becker) de president der bondsrepu bliek voor de komende vjjf jaren zal moeten aanwijzen. Met 517 zetels komt de C.D.U.C.S.U. er voor de absolute meerderheid drie te kort. De kandidatuur van Lübke is in krin gen der Deutsche Partei met grote reserve opgenomen. De partij is het n.l. al lang niet (meer) eens met de land- bouw-politiek van Lübke. De deelstaat Nedersaksen is het stamland van de Deutsche Partei. Het is ook de land- bouw-staat bij uitnemendheid, vooral van de „herenboeren" die veel te brok ken hebben in de melk der grote boe renbonden, waarmee Lübke het af en toe nogal eens aan de stok heeft. Voor de Deutsche Partei is dus Lübke niet een kandidaat, waarop zij in coalitie- trouw jegens de C.D.U.—C.S.U. nu maar ineens haar stem kan geven. In de partij zijn dan ook tegen de kandi datuur van Lübke al stemmen opge gaan. Officieel heeft de Deutsche Partei haar standpunt echter nog niet bepaald. Pit gebeurt op 27 juni op een partijdag in Bremen. In kringen van de Deutsche Partei schijnt men met de gedachte rond te lopen alsnog eën eigen (en de vierde) kandidaat op te stellen. Koning Boudeivijn van België brengt een staatsiebezoek aan Luxemburg. Deze telefoto geeft een beeld van dit bezoek: staande op het balcon van het paleis neemt de koninklijke gast de groet van de Luxemburgers in ont vangst. V.l.n.r.: Koning Boudewijn, groothertogin Charlotte, prins Felix, prinses Josephine-Charlotte en Prins Jean. onze mensen na een dergelijke aanval levend zijn teruggekeerd. Wp blijven patrouilleren, want wij voelen er niets voor toe te geven, dat de Japanse Zee een Russisch meertje is." Admiraal Withington liet aldus door schemeren, dat naar zijn mening de aanvallers Russen zijn geweest. For meel staat hun nationaliteit echter niet vast. De beide straaljagers voerden op staart en vleugels rode sterren, maar de Amerikanen hebben niet kunnen vaststellen, of het Russen, Noord-Ko- reanen of communistische Chinezen waren. Sinds 1950 is het nu de 33ste keer, dat Amerikaanse vliegtuigen door communistische zijn aangevallen. Daarbij hebben de Amerikanen 112 man aan doden en vermisten verlo ren. Luitenant Mayer, de commandant van het aangevallen vliegtuig, verklaar de op de persconferentie, dat hij zich niet tegen de aanvallen heeft kunnen verweren, omdat alle mitrailleurs van zijn „Mercator"-patrouilIebommenwer: per, met uitzondering van één (in de staart) onbruikbaar waren. Dat kwam, omdat er „moeilijk verkrijgbare onder delen" aan ontbraken. Ook de boordradio functioneerde aan vankelijk niet. Toen de radio het na enige tijd wèl deed en het bevel om te vuren de schutter in de achterste koepel bereikte, was deze man al ern stig gewond en zijn mitrailleur kapot geschoten. De schout-bij-nacht, die het bevel voert over de Amerikaanse marine strijdkrachten in Japan, haastte zich mee te delen, dat hij vastbesloten is de ontbrekende mitrailleur-onderdelen te krijgen. De Mig-straaljagers voerden hun aan val boven internationale wateren uit op ongeveer 85 kilometer ten oosten van Wonsan in Noord-Korea. Zij maakten zes aanvals-,,runs", driemaal met ge bruikmaking van hun boordwapens. De „Mercator" dook tot vlak boven het wateroppervlak. De Migs trokken daar op af, vermoedelijk wegens gebrek aan munitie. Luitenant Mayer heeft na de aanval kans gezien op twee motoren vliegend en met 20 kogelgaten in de romp van het vliegtuig zijn basis weer te bereiken. De bemanning telde veertien koppen. 1 Ondanks het feit dat de Spaanse ge heime politie reeds meer dan honderd vijftig personen heeft gearresteerd vindt de propaganda-actie voor een staking tegen het bewind van Franco voort gang. Alleen al in Madrid zijn duizen-1 den blauwgekleurde strooibiljetten uitge reikt waarin de bevolking wordt opge roepen morgen het werk neer te leggen, aldus meldt United Press International. De staking is bedoeld om uitdrukking te geven aan „de nationale verontwaar diging" over de schandalige corruptie van de dictatuur en het economische wanbeleid. De organisatoren beogen te vens een demonstratie tegen de hoge kosten van levensonderhoud, en voor een algemene loonsverhoging en de vrij lating van de duizenden politieke gevan genen. Voor het eerst heeft de Spaanse gecensureerde pers commentaar geleverd op de actie. In één adem wor den „communisme, socialisme, vrijmet selarij, separatisme en vreedzaam sa mengaan" genoemd als de vijanden van Spanje. De actie wordt geleid woor het „Al gemeen Vakverbond", de U.G.T., de communistische partij, de „Christelijke linkse beweging", de „Partij voor de mocratische actie", het „Volks-bevrjj- dingsfront", de Verenigde socialisüsche partij van Catalonië, de Catalaanse so cialistische beweging, de „Sociaal-ka tholieke arbeidersbeweging", een co ördinatiecomité van de universiteit van Madrid en verscheidene andere studen- tengroepen. Al deze partijen zijn ver boden. Zoals bekend is alleen de Fa- lange toegestaan. Onder meer in Ma drid, Barcelona, Valencia, San Sebas tian en Alicante heeft de geheime po litie tientallen personen gearresteerd. Gisteren werd in Madrid de 28-ja- rige diplomaat Julio Ceron Ayuso gearresteerd. Ceron Ayuso is verbon den aan het bureau Internationale organisaties van het ministerie van buitenlandse zaken. In zijn woning zouden tienduizend strooibiljetten zjjn gevonden waarin de bevolking wordt opgeroepen morgen het werk neer te leggen. De politie nam voorts een stencilmachine in beslag. Ceron Ayuso zou een der oprichters zjjn van een nieuwe uiteraard illegale poli tieke organisaüe, genaamd „De jonge Iberiërs". (Van onze parlementaire redacteur) De Tweede Kamer is dinsdagmiddag begonnen aan de behandeling van de voorstellen van de regering, oni aan twee Hilton-hotels, die elk 550 bedden zullen bevatten, een garantie voor het aangaan van leningen te verstrekken tot een bedrag van tweemaal f 12 mil joen. Er was nogal belangstelling voor het debat uit kringen van Horecaf, die sterk in de oppositie zijn, adressen aan de Kamer hebben gezonden en de staatssecretaris dr. Veldkamp op hun tentoonstelling van bouwplannen voor eigen Nederlandse hotels, hebben ont vangen. Dr. Veldkamp zou vandaag antwoor den op de beschouwingen van een tien tal sprekers, die voor zover zij gisteren reeds aan het woord kwamen, het wel eens waren over twee feiten: 1. Er is een ernstig tekort aan hotelruimte in Nederland. 2. De financiering van de bouw van hotels is bijzonder moeilijk. De conclusies die men trok waren echter niet dezelfde. De heer Peschar (P.v.d.A.) twijfelde aan „de daad kracht en de constructieve samenwer king" van het Nederlandse hotelwe zen. Hij noemde bundeling van krach ten het minste, dat in deze sector no dig zal zijn. Met de heer Van der Mey (C.H.) vroeg hij, hoe het zat met het advies, dat de staatssecreta ris heeft gevraagd aan het bedrijf schap Horeca over de meest wense lijke hotelaccomodatie. De communist Bakker ageerde tegen „Amerika-aan bidding". Dr. N. van den Heuvel (K.V.P.) stond positief tegenover het wetsontwerp, maar hij wees er op, dat méde gezien de toekomstige ontwikkeling van het in ternationale toerisme, het hotelpro bleem met de vestiging van de beide Hilton-hoteis geenszins zal zijn opge lost. De reacties van het hotelbedrijf op wat de regering gaat ondernemen, acht hij begrijpelijk. Naar zijn mening is het particulier initiatief na de oorlog niet in die mate aan uitbreiding der hotelruimte voorbij gegaan als wel eens wordt gesuggereerd. Ongetwijfeld heeft de onvoldoende aanwezigheid van gun stige faciliteiten remmend op mogelijke initiatieven gewerkt. Daarom vroeg dr. Van den Heuvel, of de regering de voorwaarden van de zogenaamde ,,ho- tel-kredietbeschikking" minder strin gent wilde maken en de totale omvang van het krediet wil uitbreiden. Hij zal, wanneer dit na het antwoord van dr. Veldkamp nog nodig mocht blij ken, met een motie komen waarin deze wens is neergelegd en waarin de rege ring tevens wordt gevraagd plannen voor nieuwbouw en uitbreiding van ho tels van dezelfde soort als die welke in het wetsontwerp worden bedoeld, ook met dezelfde garantiemogelijkheden te steunen. De regeringsvoorlichtingsdienst van de Nederlandse Antillen heeft bekend gemaakt, dat een Antilliaans landsbe- sluit is verschenen, waarbij het uitzet tingsbevel tegen de heer A. de Wit door de regering is ingetrokken. In de over wegingen op dit besluit wordt gezegd, „dat veranderingen in de persoonlijke omstandigheden van appellant grond opleveren om de bevolen uitzetting niet in stand te laten blijven". De heer A. de Wit is de voormalige hoofdredacteur van het te Willemstad ve;schiinende blad „Beurs- en Nieuwsberichten". Dinsdag behandelde de Tweede Kamer het Hilton-project. Op de publieke tri bune zag onze fotograaf de pro's en contra's van dit project: Boven van voor naar achter de pro's: de architect de heer H. A. Maaskant, mevrouw Kruis en de heer H. Kruis. Onder, de contra's van voor naar achter de heer T. Traill (American- hotel, Amsterdam), de heer E. Grorert (hotel De Haas, Amsterdam) en de heer van Heuvelen, voorzitter Horecaf (Parkhotel Amsterdam). Advertentie Verwachting tot donderdagavond (opgemaakt te 1J.15 uur) Tijdelijk veel bewolking, maar geen regen van betekenis. Matige tot krachtige westelijke wind. Iets lagere middag-temperaturen. Zon: 4.19-2Ï.02. Maan: 18.04-2.45. Morgen tijdelijk meer bewolking met op enkele plaatsen een bui. In de mid dag ook weer opklaringen. Iets koeler dan vandaag, in de middag ongeveer 15 16 gr. C. Tijdelijk een krachtige wind tussen west en noordwest. Voor uitzichten: weer iets koeler strandweer met opklaringen. max mm neersi. Station Weer temp. temp afgel 24 uur Den Heidei onbewolkt 15 13 0 Vpenburg licht bew. 18 13 0 VTissmgen onbewolkt 18 12 0 Eelde licht bew. 17 10 0 De Bilt licht bew. 18 12 0 Twente onbewolkt 18 10 0 Eindhoven onbewolkt 19 8 0 Zd -Limbur onbewolkt 19 9 0 Stockholm regen 12 7 1 Oslo zwaar bew. 16 9 3 Kopennager regen 15 10 1 Londen onbewolkt 14 11 0 Amsterdam onbewolkt 17 12 0 Brussel onbewolkt 20 9 0 Luxemburg zwaar bew. 13 7 0 Parijs onbewolkt 21 10 0 Nice Jicht bew. 23 16 0 rlijn zwaar bew 17 12 0 rnnkfori onbewolkt 18 7 0 'inchen onbewolkt 16 7 0 Locarno zwaar bew 26 16 13 Wenen licht bew. 18 6 0 Voorts zou een zekere Jimenez Lara zijn gearresteerd. Lara zou zijn opge treden als vèrbindingsman van de com munistische partij in Spanje en organisa ties van Spaanse ballingen in Frankrijk. Jimenez Lara zou tijdens de burger oorlog als politiek commissaris in het Republikeinse leger werkzaam zijn ge weest. In Barcelona werd onder meer de advocaat José Gerona gearresteerd. Het hoofd van de afdeling handel van het Indonesische ministerie van buitenland se zaken, Ismael Thajeb, heeft medege deeld, dat Indonesië een Russisch voorstel tot het sluiten van een overeenkomst van lange duur voor de aankoop van Indonesi sche rubber van de hand heeft gewezen. Het voorstel werd door een Russische dele gatie gedaan tijdens voorbereidende han delsbesprekingen in Djakarta. In het zojuist uitgekomen juni- nummer van het maandblad van de P.v.d.A. „Socialisme en Democratie" heeft de heer J. de Kadt nog eens zijn visie gegeven op de voorgeschie denis en het eerste optreden van het kabinet-De Quay. Het verbaast niet, dat de heer De Kadt, zijn oppositie kater verwerkend, daarin zijn met zorg geslepen pen soms geestig en altijd giftig voerde tot ontluistering van deze niet-socialistische regering. Doch wat hij aan het slot van zijn achttien pagina's lange tirade in en kele alinea's over de toekomst zegt, heeft ons toch nog verrast. Daar worden namelijk enkele hoogst be denkelijke opmerkingen gemaakt- De heer De Kadt acht het in deze alinea's nodig, dat zijn partij thans duidelijk maakt, waar ons land te recht komt, als dat „langer dan voor een episode" door dit type regering bestuurd wordt. En hij begint met zijn eigen opinie te geven. Hij ziet dan de in ons land gegroeide vormen van samenwerking, met name in de S.E.R. en in de P.B.O., verdwijnen, want, beweert hij, die samenwerking berust op het vertrouwen dat het overgrote deel der bevolking in de regering had, en dat vertrouwen be rustte weer op het feit, dat de grote bevolkingsgroepen hun eigen ver trouwensmannen in de regering had den. En dan zegt hij: als dat voor een derde van ons voik niet meer het geval is niet voor een episode, maar voor een tijdperk dan ver dwijnen vertrouwen en samenwer king; en de instellingen, die daar de uitdrukking van waren. En dan gaat op de duur de ongeremde machts strijd overheersen. Dat zal op alle gebieden overslaan, want de machts strijd heeft eigen wetten. En als men ons geen andere keus geeft zullen wij die strijd moeten voeren. Die strijd kan alleen in constructieve banen geleid worden, als we deel uitmaken van de regering". Wij weten niet op welk ogenblik voor de heer De Kadt een episode in een tijdperk overgaat. Maar dat doet ook eigenlijk niet ter zake. Het be langrijkste is de strekking van zijn woorden, die men kan weergeven met: „neem ons in de regering of anders breken we de boel af". Wij achten dit een uitermate twijfelach tige uiting van democratische gezind heid, welke blijkbaar haar uitgangs punt vindt in het niet minder be denkelijke a priori, dat de aanwezig heid van een min of meer grote politieke oppositiepartij, althans van de P.v.d.A. als oppositiepartij, noodzakelijk moet voeren tot de af braak van maatschappelijke samenwerking en overleg en tot een „ongeremde" politieke en maatschap pelijke worsteling om de macht. Een dergelijk extreem pleidooi voor het herstel van de brede basis was ons tot dusver onbekend. Wij kennen uiteraard wel de „opgedrongen machtsstrijd"-leuzen van lieden die tegenover de democratische spelregels ongeremd plegen te staan. Wij ken nen ook socialistische partijen in het buitenlanddie gedurende lange tijd laten we zeggen: een tijdperk achtige episode in de oppositie vertoeven, maar die bij al hun be grijpelijk vechten om de macht toch ernstig zouden protesteren als men hen als „ongeremde" machtnajagers zou afschilderen, hoewel ze soms nog meer dan een derde van de be volking representeren. De heer De Kadt had beier gedaan wanneer hij eerst nog eens de be schouwing had gelezen, welke, iro nisch genoeg, in hetzelfde nummer voorkomt van de hand van de Duit se heer Arndt over de democratische beginselen van de Duitse en Oosten- ri;kse socialisten. Nu geeft hij te ver staan dat. in Nederland de socialis ten geen constructieve baan weten te vinden als oppositiepartij tegenover een op democratische wijze tot stand gekomen regering. Wij achten het weinig bemoedigend zulke kwalijke uitlatingen te lezen in het officiële maandblad van de P.v.d.A. dat over socialisme én democratie op een ern stiger niveau pretendeert te spreken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 1