JiïiDSOK Nieuwe telefoongids wordt gefotografeerd FOTOWEDSJMP „DE werkende mens Tientallen excellente fotografen aan bod DE EILANDER i Vakkundige film van Edouard Molinaro Prijzen en penningen Jury in grote moeilijkheden FONS VITAE worden verwerkt Mutaties kunnen sneller (K)engetal wordt „netnummer Circus Krone wint kort geding R.K. personeels- centrale 40 jaar lutgot+eiedUi/A. goed ZATERDAG 20 JUNI 1959 PAGINA 9 Na avondenlange heftige discussies is de jury van onze redactie het eens geworden over de beste fotografen onder de lezers en lezeressen van onze bladen. Joost Hesseling, een 17-jarige leerling van de St. Henricus Mulo in Heemstede, heeft naar onze smaak de schoonste foto gemaakt van „de werkende mens". Wij hebben in eigen kring reeds ervaren dat de beslissing van de jury de nodige gesprekken voor en tegen zal ontlokken. Zij is er niet minder onherroepelijk om. De juryleden menen dat de bekroonde foto's op de meest geconcentreerde manier het opgegeven onder werp verbeelden. Dit alles neemt niet weg dat de keuze moeilijk, heel moeilijk is geweest. Onder onze lezers bevinden zich vele tien tallen excellente fotografen en laat hun hier verzekerd zijn, dat onze keuze in geen enkel opzicht afbreuk wil doen aan hun voortreffelijk werk. Wij hebben duizenden foto's bekeken en, eerlijk, wij hebben versteld gestaan. INDEX BENADERINGS POLIS Aurora Herengracht 62, Amsterdam. ROMAN VAN DE LOKKENDE ZEE 1 door KLAAS TOXOPEUS ïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliilliiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiilliiiiiliiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniilli 1) Joost Hesseling (17 jaar), Chrysanthemumlaan 3, Heem stede, f 400. 2) F. Bosman, Jacob van Campenlaan 66, Hilversum, f250. 3) T. van Schalm, Leidseweg 65 bis A, Utrecht, f 100. liidwmw» Hedwig draaide aan de knoppen van het toestel. Opeen? was de kamer berstensvol geluid. Scherp en gejaagd klonk het uit de luidspreker: „Mayday maydaymaydayThis is coaster „Lux coaster „Lux"! „Vader! Moeder!" riep Hedwig op gewonden uit „Horen jullie dat? Een coaster in nood misschien wel vlak in de buurt?" Hii regelde nog wat aan het toestel en gespannen wachtten de drie mensen in de kamer op de herha ling var het noodsein, die na anderhalve minuut ge geven zou worden. Hedwig zat zó dicht bij de luid spreker. dat hij het zoemen van de stroom kon horen. Clara Hedland keek naar het goudkleurige luidspre- kcrdoekie alsot dat een filmscherm was, waarop zij alle gebeurtenissen aan boord van de „Lux" kon vol gen Zti zag de marconist, met de mond pal op de microfoon, zweetdruppels op het voorhoofd: zij zag de mensen op de brugin de machinekamer op het sloependek, gereed om boten te strijken. Zij had daar zo haar eigen voorstelling van. Z\j zag de mensen op het schip in close-ups, zoals bj) een film Maar allemaal hadden zij één gezichtdat van haar broer, dat zo uitdagend en trots stond. Anderhalve minuut lang hing de stilte in de kamer. Toen kraakte het even en weer was er diezelfde stem: „MaydaymaydaymaydayThis is coaster „Lux"coaster „Lux"en daarna: Mayday coaster „Lux"My position s Hedwig sprong overeind toen de positiemelding doorkwam. „Dat is maar een paar mjjl hier van daan, vader1", riep hjj opgewonden. Chris Hedlanr maande zijn zoon tot stilte. Hoorbaar nerveus vervolgde de stem van de radio man aan boord var de „Lux": „Rudder broken Heavy northwest galeforce 8drifting ashore towboat-assistance wanted immediate 'v Abrupt zweegt de stem. Onmiddellijk kwam et antwoord. Het klonk veel rustiger bemoedigen' oijna: „MaydaymaydaymaydayHall' „Lux"„LuxThis is tugboat .Holland".... Received mayday „Gelukkig1" zuchtte Clara Hedland. „Ze hebber contact met de „Holland". Maarzjj schrok die moet helemaal van het andere eiland komen! Bij dit weer is dat ondoenlijk!" Ze bogen zich weer voor de luidspreker, toen ei Dlotseling dringend op het venster werd geklopt. Vierhonderd gulden voor de 17-jarige Joost Hesseling uit Heemstede, die in De heer F. Bosman uit Hilversum heeft met deze cameraman de tweede Harderwijk deze poëtische foto maakte. Iets van de sfeer moet helaas bij prijs behaald. Kijkend naar deze foto, ondergaat men vanzelf de spanning afdruk in de krant verloren gaan. waarmee deze man zijn werk verricht. Ook het eigentijdse van deze foto trok ons aan. Hoofdprijs voor zeventien jarige fotograaf (Van onze Haagse redacteur) Van lood gaat men over op papier. Dat is de zeer ingrijpende technische wijziging, die de P.T.T. en de Staats drukkerij hebben ingevoerd bij de ver vaardiging van de nieuwe telefoongid sen. In het verleden moesten alle ad ministratieve gegevens voor de tele foongidsen verwerkt worden in lood. Twee soorten boeken (de districtsgid- sen en de landelijke gidsen) moesten volledig worden gezet. In de letterlijke zin van het woord hanteerde men tot nu toe 85.000 kg lood. Bij de nienwe telefoongidsen wordt de tekst getikt en daarna overgebracht op een baan karton, die in een auto matische snijmachine tot kaarten wordt gesneden met een snelheid van honderd exemplaren per minuut. De losse kaarten worden vervolgens met een razende snelheid gefotografeerd (11.500 kaarten per uur), waarna de montage van het filmmateriaal en de copie langs de normale weg kan ge schieden op de offset-drukplaat. Door de mogelijkheid van fotografische ver groting kan men dezelfde abonneever- meldingen in de plaatselijke gidsen met een grotere letter drukken dan in de landelijke gids. Per dag doen zich in de gegevens van de telefoonabonnees circa zeven honderd mutaties voor. Vroeger moes ten al deze veranderingen in het lood worden verwerkt; men zou kunnen zeggen, dat er een loden kaartsysteem was. Nu krijgt men een gewoon papie ren kaartsysteem, dat uiteraard veel gemakkelijker te hanteren is. Bij een cartotheek van 1,2 miljoen vermeldin gen speelt deze verandering een zeer belangrijke rol. Het zal in de toekomst mogelijk zijn een maand na het afslui ten van de laatste correctie een nieuwe telefoongids af te leveren. Men kan de gegevens voor een van de zes delen van de nieuwe landelijke gids in onge veer een dag filmen. De meeste tijd gaat heen met het drukken en binden van de gids. lllllllllllllllllllllllllllllllfllllllllllllllllllllllllllllilllllliiiiiiiiii De P.T.T. vraagt aan het publiek bij telefoonzaken de letter „K" en het woord „Kengetal" niet meer te gebruiken. Men staat voor de invoe ring van het internationale automa tische telefoonverkeer, waarin deze verouderde uitdrukkingen verwarring zullen wekken. Een telefoonabonnee wordt in de landen, die onderling automatisch verkeer toelaten, aange duid door drie nummers: een landen- nummer, een netnummer en een abonneenummer. Hierbij leidt de term „kengetal" tot misverstanden. Derhalve wordt verzocht in plaats hiervan het woord „NETNUMMER" te gebruiken. In het internationale automatische verkeer krijgt men ook moeilijkheden met de letter K. In sommige landen bestaan de gewone telefoonnummers niet alleen uit cijfers, doch ook uit een aantal letters. De „K" komt daar bij niet steeds overeen met de nul, zodat de netnummeraanduiding in een briefhoofd, aanvangende met een „K", onvermijdelijk een verkeerde verbinding of geen verbinding ten gevolge zal hebben. Op deze grond wordt met klem aanbevolen de „K" te vervangen door: NUL. iiiiiiiiiiiiuimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiHiimiiimiiiliiiii Vrijdag heeft de president van de Groningse rechtbank mr. C. J. J. W. van Groeningen uitspraak gedaan in het korte geding tussen 't bekende Duitse circus Krone en het Nederlandse cir cus Boltini. De zaak was aanhangig ge maakt door het Duitse circus en werd woensdag door de rechtbank behan deld. De rechtbank besloot dat de inter nationale circusshow van Boltini de naam Kroonen in het vervolg niet meer in zjjn reclamecampagne mag voeren. Elke overtreding van dit verbod zal de directie van het Hollandse circus op een dwangsom van 1000 gulden ko men te staan. Kroonen is de naam van de musicus Bob Kroonen, die vroeger in het circus orkest optrad maar nu al enige weken ziek in Dordrecht verblijft. Het circus Boltini had op de affiches met grote letters de naam van deze musicus ver meld zonder er bij te vermelden, dat dit een lid van het orkest was. De di recteur van Boltini werd tevens ver oordeeld tot het betalen van de kosten van het geding. Moord op een moordenaar in de film „Un témoin dans la ville" Wat de jonge Franse regisseur Edouard Molinaro bewogen kan hebben in zijn film Un témoin dans la ville (Een getuige moet ver dwijnen) een stof te behandelen, die men in vrijwel alle misdaadfilms terug kan vinden, is ons een raadsel. Van de jonge mensen, die op het ogenblik in Frank rijk de film bestormen zou men mogen verwachten dat zij vóór alles hun visie op de maatschappij eens duidelijk en agressief gestalte zouden geven, of dat ze althans in hun vormgeving een nieu we aanpak der verworvenheden zouden demonstreren om te herstellen wat in de loop der jaren aan industriële gemeen plaatsen tot stand is gekomen. Nu, wat dit laatste betreft, kan men Molinaro gerust het compliment maken dat hij met succes gestreefd heeft naar een persoonlijke formulering, die de re gels erkent en weigert er misbruik van te maken. Dat misbruik heeft jarenlang bestaan in de toepassing van het geluid in een mate die geen tucht meer kende en een vermijden van de stilte, die blijk baar in de geluidsfilm door afwezigheid behoorde te schitteren. Molinaro ge bruikt het geluid, waar het nodig is, ziet af van de naargeestige begeleidings- muziek, die zoveel films ongenietbaar maakt en laat geluid en stilte optreden als tegenspeler van de visuele beelden. De ervaring heeft geleerd dat deze toe passing de enige methode is die tot ar tistiek succes leidt. Men moet het in strument naar zijn aard bespelen. De kritiek die verzuimt daarop te wijzen, verloochent zichzelf en geeft toe aan een gemakzucht, die haar overbodig maakt. Niet alleen op het stuk van geluid komt Molinaro fris voor de dag: hij monteert ook zijn beelden met een za kelijkheid, die een buitengewone vak kennis demonstreert. In de meeste frag menten vertelt hij niet meer dan strikt noodzakelijk is, zodat hij een maximum aai. feitelijkheden bereikt, met een maximum aan suggestiviteit verteld. Zo ontstaat bij de waarnemer een spanning Advertentie Hedwig sprong op en rukte de deur open. Tegelijk met een stormvlaag die de kranten van de tafel joeg, vloog Willem de Peperkorrel (zo genoemd om zijn geringe afmetingen) de woonkeuken binnen. Hij was de onbezoldigde onheilsbode van het eiland en zjjn boodschap gold ook deze keer een ongeluk. „De boot moet uit, Chris!" hijgde hij. „Direct met je paarden naar net strandD'r zit een Zweed buitenHij loopt wis en waarachtig aan de grond, jong'" „Dat moet de „Lux" zijn!", riep Hedwig uit. Ach ter hem kraste de radio: „Maydaycoaster „Lux"drifting ashoresee lighthouse north west Hij sprong op en liep snel naar de stal, de Peper korrel bijna ondersteboven lopend. In de kamer Kwetterden de stemmen van de kuststations en de in nood verkerende „Lux" door elkaar. „Have cou rage, „Lux have courageriep de mar conist van de sleepboot „Holland" zijn Zweedse col lega via de radio toe. Clara Hedland drukte de han den tegen de oren. Haar man was Hedwig nagelo- oen naar de stal. In zijn armen droeg hij een vracht oliegoed en een paar hoge waterlaarzen. Hij wierp Hedwig de stapel toe/zeggend: „Ga jij deze keer. zeun! Ik blijf bij moeder. Die wordt nog sta pelgek met die radio. Vort!" Hedwig schoot snel de lange laarzen aan, hulde zich in de lange oliejas en plantte zich de zuid wester op het hoofd. Zijn vader ging intussen voort met het optuigen van de beide paarden. Het was alsof de dieren voelden wat er in de lucht hing. Hun neusvleugels bewogen nerveus, als roken zij de branding reeds. Ook de dieren kenden de gela denheid van deze minuten voor het uitrukken van de strardreddingboot. Zij waren er jarenlang in ge oefend, de boot uit de schuur, over het strand en foor de woeste branding te trekken. Buiten was het dik van regen. De wind was zo hevig geworden, dat de adem Hedwig als het ware oij de mond werd afgeknipt. Buiten de beschutting \ian hei huis °n de bomen werd het zo mogelijk nog erger Woeste stormvlagen dreigden de jonge eilander een enkele keer van de benen te slaan. De paarden kregen vlokken schuim om de mond, die langs hun flanken wegvlogen als stuifsneeuw. De onderkoelde regen deed Hedwig de ogen dicht knijpen. (Wordt vervolgd). die niet door de feiten maar door de formulering der feiten wordt verwekt. Waaruit dan weer blijkt, hoe belang rijk de vorm moet genoemd worden. Wat het verhaal betreft: Een man smijt een vrouw uit de trein en ontdoet zich aldus van zijn maitresse. Hij trekt aan de noodrem. Er komt een rechtszaak uit te voorschijn. De man wordt ver-' dacht maar bij gebrek aan bewijs vrij-" gesproken. Als hij 's avonds thuis komt, ontmoet hij de man van zijn vriendin. Deze krachtpatser slaat hem neer, hangt hem op, suggereert op die manier een zelfmoord, maar rekent buiten de waard, want als hij de villa van zijn slacht offer verlaat staat hij aan de poort oog in oog met een taxichauffeur, die een kwartier voordien door de eerste moor denaar is besteld. Bang dat hij zal her kend worden, besluit hij de chauffeur uit de weg te ruimen. Hij moet deze témoin dans la ville kwijt zien te ra ken, achtervolgt hem dagenlang, weet eindelijk in zijn taxi terecht te komen en laat zich naar een eenzame plaats rijden, wordt echter ontdekt, vermoordt de chauffeur, die intussen kans gezien heeft zijn telefoon met de centrale te verbinden, zodat zijn verloofde aldaar en alle andere telefonisten het gesprek en de moord horen. Daarna stuiven alle taxi's in de stad rond om de moorde naar te zoeken, die eindelijk, door tien tallen wagens ingesloten en door de lichten verblind, zijn einde vindt. Tussen al dit geweld door springen nu en dan tafereeltjes te voorschijn die bondig maar raak het leven-van-alle-dag der taxi chauffeurs in beeld brengen. De jacht op de moordenaar duurt te lang. Het kon niet op. Molinaro heeft er te veel plezier aan beleefd, zou men kunnen zeggen. Maar overigens is de spanning niet van de lucht en dit dankt men alleen aan de rake manier van vertellen, die onder andere ook te vin den is in het suggestief gebruik van licht en duisternis. Aan de stof ligt het niet, want vrijwel alles wat we te zien krfjgen hebben we al eens waargeno men. Zelden echter zo vloeiend en in drukwekkend geobserveerd en overge bracht. In dat opzicht is de film dus een aanwinst en Molinaro een vakman, die de Franse film wèl gebruiken kan. Dbg, De R.K. Centrale van burgerlijk, over- heids- en semi-overheidspersoneel heeft gisteren in haar jaarvergadering te Den Haag haar veertigjarig bestaan gevierd. Nadat in de morgen in de kerk van de H. Antonius van Padua een misoffer was opgedragen door pater E. A. J. Frantzen O.E.S.A., werd in de middag een bijeenkomst gehouden in hotel Central, waarbij de voorzitter, de heer A. C. M. Weijters, een rede uitsprak. Over het onderwerp „Overleg en over leggen" sprak de hoofddirecteur perso neelszaken bij de P.T.T. Namens de mi nister van Binnenlandse Zaken bracht mr. G. H. van Herwaarden een geluk wens over. Onder de genodigden wer den opgemerkt prof. mr. N. E. H. van Esveld, voorzitter van de centrale com missie voor georganiseerd overleg, en mr. Chr. G. Matser, burgemeester van Arnhem, die voorzitter is van het cen traal orgaan ter behandeling van ge meenschappelijke personeelsaangelegen heden. Advertentie Inlichtingen omtrent deze nieuwe vorm van levensverze kering, gebaseerd op kosten vun levensonderhoud, wor den verstrekt door de erkende assurantietussenpersonen en de N.V. Levensverzekering-Mij De heer T. van Schalm uit Utrecht verdiende met deze genuanceerde opname van de vrouw-aan-de-was de derde prijs. Bij reproduktie in de krant boet de foto jammer genoeg iets van haar gevoeligheid en intimiteit in. 3 Een zwaardere stem antwoordde: „Als de kar maar blieft draaier ister niks stukken! Ze blijft wel met oe <op op zee, hoor. Maar als je 't mijn vraagt, dan lag ik nou ook liever hoog in 't nest. achter de batterii van Grietje!" Hedwig Hedland, die met de handen over elkaar gevouwen bij tafel zat, begon om die opmerking van de visser te lachen. „Die lui denken nog aan hun vrouwen als ze tot hun hals toe In het water staan, vader!", zei hii. Chris Hedland grijnsde. Hedwigs moedei had het blijkbaar niet gehoord. Haar zoon herhaalde zijn uitspraak voor haar, doch zij schudde een beetje treurig het hoofd. Zij hield niet van grap pen in uren als deze. Hedwig begreep het wel. Z\i had een broei gehad, die gebleven was in een vlie g<mde storm bü Jutland. De jongen voer op zo'n driemast gaffelschoener uit die oude tijd. Tijdens elke storm bad moeder Hedland in stilte voor a: die mannen en jongens op zee, mensen zoals haar broer, die misschien in hun angst vergaten aan God te denken Toen haar broer voer bestond er nog geen radio, die de achterblijvers precies op de hoogte hield van de strijd die er in de stormnacht gevoerd moest worden In deze moderne tijd was een scheeps ramp soms zoims als een hoorspel, althans voor vele ei anders Maar hoe zou het de vrouwen van die zee lui Ie moede zjjn als zij hun mannen hoorden in dat geweld daai bui'en? Voor Clara Hedland had de nood van de mensen op zee geen sensationele kanten meer. De zee was een monster mét of zonder radio - pn doodsangst is alleen maar verschrikkelijk. Sensatie daarin te zoeken is erger dan liegen en ste len tegelijk! De beschikbare erepenningen met inscriptie warden toegekend aan: C. J. J. Janse, Oostsingel 15, Schiedam (De Tijd-De Maasbode). A. Houweling. Bastiaansstraat 10, Haarlem (Nwe. Haarlemsche Courant) - N. Bot, Da Costakade 124II, Amsterdam (De Nieuwe Dag). A. Trompert, Bussinghstraat 44, Rotterdam (W.) (Het Nieuwe Dagblad). Het is voor de P.T.T. een grote stap geweest om op dit nieuwe procédé over te gaan; de eerste ervaringen zijn ech ter al van die aard, dat men straks ook de girogids fotografisch wil laten zetten. De nieuwe apparatuur bij de Staatsdrukkerij heeft slechts geringe investeringskosten gevergd: 247.000. De Staatsdrukkerij verwacht, dat het nieuwe procédé tevenr goede dien sten kan bewijzen bij het vervaardi gen van de zeer uitgebreide onder delen-catalogi voor de strijdkrachten. De directeur, de heer Th. H. Olthe- ten, zei vrijdag op een persconferen tie te Den Haag: dit is ook de enige methode om ooit een catalogus te maken voor de Koninklijke Biblio theek. Bij het drukwerk voor de telefoon gidsen worden particuliere bedrijven betrokken. Het vervaardigen van de be-1 roepengidsen. die in enkele plaatsen I verschijnen, zal men in de toekomst wellicht geheel aan andere bedrijven overlaten. beeld: wij waren in dit geval minder geïnteresseerd in de volledige contou ren en afmetingen van de koe, dan in de bekwaam melkende boer op zijn krukje. Soberheid kan de werking van de foto intensiever doen worden. Wij hebben foto's gezien van een schrijvende hand, niets anders dan vingers, een krijtje, een stukje school bord en wat letters. We kunnen u verzekeren dat dit volledig het beeld van de werkende mens oproept. Ster ker nog: we kunnen ons foto's van de „werkende mens" voorstellen, zonder dat er een mens op voor komt. Maar ja. dan moet men het gelegenheids kieken wel een beetje ontwassen zijn. De jury heeft het onderwerp zo vrij mogelijk geïnterpreteerd. Daarvoor leent het zich ook. Het gevolg is dan ook ge weest dat nagenoeg geen enkele foto afgekeurd hoefde te worden alleen om dat het onderwerp niet de opgave dekte. Moeders en vaders die ons prachtige foto's van hun baby's stuurden, konden duidelijk maken dat ook deze kinderen hun „werk" hebben, en erop zitten te zwoegen. De uiteindelijke verzuchting van de jury is: konden wij maar honderd prijzen uitreiken. Maar dan waren er nog altijd drie keer zoveel fotografen geweest, die een prijs verdiend had den. Wees dus niet teleurgesteld als u niet bij de winnaars zit. Wij weten dat u - althans velen van u - een be kroning verdiend heeft. Wij hebben u verteld dat u tegelijkertijd meedingt in de fotowedstrijd van de Vereniging Nederlands Fabrikaat en de Stichting ter bevordering van de Amateurfoto grafie. Al uw foto's hebben wij door gezonden naar hun adres. Daar zetelt een andere jury, die uw foto wellicht een beter lot toebedeelt. Voor terug zending van de foto's zorgt - als u een geadresseerde en gefrankeerde enve loppe hebt ingesloten - de Vereniging Nederlands Fabrikaat. De meeste fotografen hebben zich aangetrokken gevoeld tot de handarbei ders. Dat is te begrijpen. Dit werk is beeldender dan dat van de hoofdarbei der. Desondanks hebben sommigen ook een suggestieve sfeer kunnen oproepen met de gebruikelijke papierwinkel van de hoofdarbeider als entourage. Er zijn talloze variaties gemaakt op bepaalde thema's: de boer die zijn koe melkt, de lasser die de vonken laat springen, het adembenemende werk op vele meters boven de grond enzo voort. Staat u ons toe even wat school- meesterig te zijn. Sommige fotografen hebben de werkende mens een veel te uitgebreide entourage gegeven. Deze kan op zich aantrekkelijk zijn, maar de aandacht voor het eigenlijke on derwerp wordt afgeleid. Het thema „de boer die zijn koe melkt" bijvoor- Vraag Uw winkelier een doos Hup Holland sigaren met kleurenfoto's van Ere- Divisie voetballers op de bandjes. De sigaren een genot om te roken, da bandjes een vreugde om te verzamelen in het smaak volle album, met beschrij vingdoor Ir. A.v. Emmenes, dat straks verschijnt. Advertentie

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 9