DIEVER SPEELT WEER
SHAKESPEARE
Poëtische film van Ivens
Het artistiek geweten van
Ingmar Bergman
Campari
I
Stakingsgolf treft ITALIË
Amateurs
de vele
in het hol van
film-leeuwen
Meer dan één miljoen
Nederlanders boven de 65
mm
maastrichts
Zwak voor organiseren
Reclame in
de televisie
H
„Vrolijke vrouwtjeswijzen
pretenties af
INTERNATIONAT .F, FILMWEEK IN ARNHEM
„In the middle of the night
van Delbert Mann
Bejaardentehuis moet geen
regel maar uitzondering zijn
Truck vermorzelt
personenauto
De zagende pijnen
MwÈ. i
m
CAgenda van het-
Holland-Festiva
Actie van circa twee
miljoen man
Compositie-opdrachten
Generale bijeenkomst
van de Trappistinnen
Minister Klompé over bejaardenzorg
Kind overleden
Tien maanden geëist
wegens fraude
(f 13.000)
Mr. J. den Daas
WOENSDAG 24 JUNI 1959
PAGINA 5
^puur of met soda
altijd
pittig
In de schaduw van de ST. SERVAAS
AARDEWERK
De mededeling, dat de minister-
terraad zich reeds op 5 juni j.l,
in beginsel vóór het toelaten
van reclame in de televisie heeft uitge
sproken, verraste wèl, alleen al om
dat het kabinet in de regringsverkla-
ring en het daarop gevolgde debat zo
veel onderwerpen van regeringsbeleid
in nader beraad hield, dat daarmee
de tijd voor bezinning op andere in
gewikkelde zaken als het vraagstuk
van de televisiereclame voorlopig
scheen te zullen ontbreken. Maar nee,
deze beslissing heeft er blijkbaar nog
tussendoor gekund.
Een dergelijke voortvarendheid is,
op zich, prijzenswaardig. Voor de
strekking van de beslissing, echter,
lopen wij nog altijd niet warm. De
bedenkingen van ideële aard, tegen
het invoeren van commerciële ele
menten in het Nederlandse televisiebe
stel ook onzerzijds bij herhaling aan
gevoerd, wegen voor ons ook thans
nog zwaarder dan de voordelen, wel
ke de beide commerciële televisiebe
langhebbenden onder de aandacht
hebben gebracht. Ook de financiële
noodzaak van reclame in verband met
een wenselijke uitgroei van de tele
visie is niet overtuigend aangetoond.
Wij herinneren ons de uitlating van
de toenmalige staatssecretaris mr.
Höppener, het vorig jaar gedaan,
waaruit bleek dat zij, die financiering
uitsluitend uit de kijkgelden voor mo
gelijk hielden, in het gelijk werden
gesteld. Sindsdien is het aantal kij
kers nog krachtig toegenomen. Van de
andere kant mag men uit prof. Zijl
stra's woorden van zaterdag j.l. op
het convent der Anti-Revolutionaire
Partij wel afleiden, dat op dit ogen
blik nu niet direct een nieuw publi
citeitsmedium ter stimulering van de
bestedingen vereist is.
Vooralsnog blijven wij dus met
scepsis de beslissing van de minis
terraad bezien. Intussen zijn we be
langstellend naar de opvatting van
minister Cals omtrent „de in aanmer
king komende instanties", waarmee
hij vóór het uitbrengen van de aan
de Tweede Kamer toegezegde nota
overleg gaat plegen. Wij nemen aan,
dat hij daarbij werkelijk alle belang
hebbenden zal horen en bovendien
dat hij, het terrein der commercie be
tredend, de belangen van kunsten en
wetenschappen, en vooral van het on
derwijs, niet zal kunnen vergeten.
En dan lijkt er ons ook weinig re
den om te verwachten, dat hij zal te
rugkeren van het standpunt, dat hij
bij de behandeling van de kijkgeld-
wet heeft aangenomen, namelijk dat
de televisie niet beheerst mag worden
door commerciële motieven en instel
lingen. Mag de formulering van het
beginselstandpunt van de minister
raad niet reeds als een aanwijzing
daartoe dienen? „Reclame in de tele
visie" klinkt in ieder geval onschul
diger dan „commerciële televisie",
een term, die een bepaalde klank
heeft gekregen door de aanhangers
van een van de huidige televisieorga
nisaties der vier in de Nederlandse Te
levisie Stichting samenwerkende om
roepen onafhankelijke, commerciële
televisiemaatschappij. Wat deze groep
Wil, die, zoals bekend, verenigd is in
de OTEM, de Onafhankelijke Televi
sie Exploitatie Maatschappij, ver
draagt zich, naar het ons voorkomt,
met het bovengenoemde standpunt
van de minister zeker niet, evenmin
trouwens met dat van de meerder
heid der volksvertegenwoordiging.
Reclame in de bestaande televisie
structuur, onder auspiciën van de
NTS, is dan in ieder geval een wat
beter verdedigbare zaak, ook al heeft
ook die, nogmaals, onze voorkeur niet.
Het is thans aan minister Cals om
met een bruikbare vorm te komen,
welke in ieder geval geen afbreuk
doet aan de levenskracht van ons
huidige omroep- en tv-stelsel. Er zijn
buitenlandse voorbeelden, zoals in
Engeland en de Verenigde Staten, die
leren hoe het hier in ieder geval niet
moet; er zijn andere, zoals in Duits
land, volgens welke de nadelen, wel
ke er naar onze mening aan kleven,
misschien beperkt blijven. Maar eerst
zouden wij toch nog de klemmende
argumenten willen vernemen, die
pleiten voor de noodzaak en de wen
selijkheid van de thans ingeslagen
richting.
De twee hoofdrolvertolkers uit In the middle of the night van Delhert Mann.
Dinsdagavond is in het Drentse Die
ver de veertiende serie openluchtspelen
begonnen, die sinds 1946 gedurende en
kele maanden de bevolking ter plaatse
veel ontspanning bieden en duizenden
op de avonden van de uitvoeringen
naar het theater trekken om mee te
leven met het plezier van de tientallen
speelsters en spelers.
Mede door het doorzettingsvermogen
van zijn organisatoren heeft dit jaar
lijks terugkerende Dieverse toneelfeest
zich een zekere reputatie verworven.
Ook al omdat de keuze van de op te
voeren spelen er doorgaans een is, die
van een zekere moed getuigt. De naam
„Dievers Openluchtspel" heeft een
klank gekregen, die ver buiten de
Drentse provinciegrenzen bekend is ge
worden. Zelfs kan men Diever het
Advertentie
Het middagprogramma van dinsdag
in de Filmweek in Arnhem bestond uit
twee korte Nederlandse films en een
hoofdfilm uit Zweden, te weten Varia-,
tion Electronique van Gerard Raucamp
La Seine a rencontré Paris van Joris
Ivens en Op de drempel van het leven
van Ingmar Bergman. Twee Neder
landse films dus met een Franse titel,
waarvan de ene verklaard kan worden
door de eisen der reclame, de andere
door het feit dat hy een typisch Frans
begrip aanduidt.
De film van Raucamp is namelijk
een reclamefilm voor Philips, die van
Ivens een ode aan de dierbare rivier
die Parijs omhelst. Wij verkiezen de
laatste als wij kiezen moeten want Jo
ris Ivens heeft de Seine gezien als een
filmdichter. Hij noteert de schoonheid
van de rivier voor zij Parijs bereikt en
als zij de stad binnendringt. Hij noteert
wat er aan fraai landschap te zien is
en vooral de menselijke bedrijvigheid
aan de oevers: de hengelaars die nooit
iets vangen, de kinderen die spelen, de
gelieven die in elkaar verloren zijn, het
leven aan boord van de schepen, de
zwerver in zijn eenzaamheid, de man
nequins die poseren voor de fotograaf
en de krioelende Hjven in het openba
re zwembad. Maar ook de luchten, de
avonden, de oude huizen en de drome
rige tuinen en alles wat de avondlijke
sfeer van Parijs bepaalt.
Hij laat alles aan de camera voor
bijglijden op een sobere tekst en de
gevarieerde melodieën van bekende
Franse muzikale thema's. De film is
helemaal Parijs vol poëzie en met
dat tikkeltje weemoedige charme dat
elke gedachte aan Parijs en zijn dier
bare Seine pleegt te vergezellen. Een
mooie poëtische film dus, gemaakt
door een filmer, die talent, dichter
lijkheid en humaniteit zonder ophef
en schijnbaar zonder de geringste
moeite in filmvormen weet te vatten.
Dat kan men helaas niet zeggen van
Raucamps gekleurde tekenfilm Varia
tion Electronique, die meer pretenties
heeft dan een getekende en gekleurde
pantomime hebben mag. De tekenin
gen van Brumsteede zijn aardig, de
muziek van Badings is hinderlijk cere
braal en de compositie van Raucamp
weinig suggestief. Het loopt uit op een
reclame voor Philips, dat is wel duide
lijk en in zoverre bereikt de film
zijn doel maar een musische com
positie kan dit alles toch niet genoemd
worden. Het is allemaal ook verre van
oorspronkelijk. Wij hebben de poging al
vele malen gezien: figuurtjes die uit
het niet te voorschijn vloeien en weer in
het niet verdwijnen, door elkaar heen-
springen en in het luchtledige worden
opgelost, plotseling weer verschijnen in
het kader van een televisietoestel en
even plotseling weer uit het vlak sprin
gen. De vraag waarom dit alles zo
moet gebeuren, blijft onbeantwoord.
Men heeft blijkbaar volstaan met een
reeks vrij zinloze trucages. Al kan men
een zeker technisch raffinement waar
nemen; filmuitdrukking mag dit alles
toch niet heten.
De hoofdfilm, Op de drempel van
het leven, is van de befaamde Zweed
Ingmar Bergman, die ook ditmaal
zun reputatie bevestigt van een zeer
bekwaam filmer wiens werk een men
geling is van meeslepende fragmen
ten en onbekommerde toneelimita
ties. Deze twee vormen wisselen el
kaar ook in zijn jongste film af. Hij
weet na een nogal lauw toneelmatig
fragment plotseling een montage van
close ups te voorschijn te toveren die
de sfeer van het drama bepalen. In
het onderhavige geval laat hij rustig
een hoogst onfilmisch gesprek dat de
toeschouwer kriegel maakt geheel
onverwacht volgen door een reeks
vloeiend gemonteerde gezichten van
kraamvrouwen die de nacht ingaan
met ieder haar eigen problemen en
verwachtingen, en men staat min of
meer versteld over de kracht van de
ze beeldordening na de slapheid van
het voorafgaande gesprek. Deze
tweeslachtigheid ligt over de hele
film, belet het drama een meester
werk te zijn en bevestigt tevens het
ongewone talent van Ingmar Berg
man.
Plaats van handeling is de kraamaf-
deling van een ziekenhuis. Daar is de
vrouw die haar miskraam toeschrijf
aan het gebrek aan liefde van haar
man, die het kind niet heeft gewild.
Daar is de gezonde vrouw, die met
haar man droomt van de kleine rak
ker die zich rumoerig aankondigt maar
niet levend geboren zal worden. Daar
is het jonge meisje dat aan abortus
denkt maar door het gedrag van de ge
zond verlangende vrouw tot beter in
zicht komt. Daar zijn de alles begrijpen
de verpleegster en de jonge dokteres,
die zelf geen kinderen krijgen kan en
tobbende kraamvrouwen liefderijk ter
zijde staat. Zij allen geloven al of niet
in de heiligheid van het leven en de bij
stand van boven. Zij alleen staan op de
drempel van het leven, waar de kinde
ren staan als zij geboren worden.
Het is jammer en ook onbegrijpelijk
dat Bergman zo lichtzinnig van de be
zielde vormgeving naar de vormeloos
heid afzakt. Hij redt nog op het nipper
tje de sfeer in die binnenkamer waar
het hele drama zich afspeelt maar bij
meer vormbeheersing had hij van zijn
film een meesterwerk kunnen maken.
Men zou kunnen zeggen dat zijn onge
wone vakbekwaamheid méér uit de
film voor de dag komt dan zijn artis
tiek geweten. Dbg.
Opname uit La Seine a rencontré Paris
van Joris Ivens.
Nederlandse Stratford horen noemen;
immers sinds 1946 heeft men er steeds
spelen van William Shakespeare ten
beste trachten te geven. Deze algemeen
verbreide veronderstelling moge hierbij
een kleine correctie ondergaan: in '49
speelde men er „Peer Gynt" van Hen
drik Ibsen.
Hoe de faam van Diever echter ook
verkondigd mag worden, vóór alles
brengen wij volgaarne de uitdrukkelij
ke uitspraak van de regisseur, de heer
L. D. Broekema, onder de aandacht:
„Er wordt in Diever toneel gespeeld
allereerst vóór en dóór Diever." Deze
verklaring dient aldus uitgelegd te
worden, dat men en dat zijn dan de
regie en het ensemble beslist geen
pretentie wenst te hebben ten aanzien
van het gepresteerde en dat men zich,
hoe een opvoering ook uit mag vallen,
wenst te hoeden voor zelfgenoegzaam
heid. M.a.w.: Diever wenst zich zelf te
blijven, het jaarlijkse toneelfestijn
wenst men zelf niet te zien als een
aangelegenheid waar, bij wijze van
spreken heel Nederland naar moet ko
men kijken.
Met de boven omschreven toelichting
van de regisseur zijn wij dinsdagavond
erg blij geweest, te meer omdat wij in
de opvoering van het spel van dit jaar,
„De vrolijke vrouwtjes van Windsor",
een volledige bevestiging van de woor
den van de regisseur hebben gevonden.
De wijze waarop de Dieverse inwo
ners hun spel spelen is er namelijk nog
een zonder pretenties. Geen der optre
denden vertoont de geijkte theater-allu
res, allen volgen getrouw in gebaar en
dictie de regie, die zich zelf evenmin
te buiten gaat aan hoge eisen stellende
fantasieën, die men ongetwijfeld krijgt
als men terug zou denken aan de vaak
briljante Shakespeare-opvoeringen van
ons vaderlandse zgn. grote toneel. In
Diever doet men inderdaad „alsof men
van niets weet" en speelt de grote
Falstaff tracht in Diever het hart van
juffrouw Ford te stelen.
William voor de vuist weg sprekend de
thans soms welhaast onbegrijpelijke
taal van Burgersdijk in het accent van
de streek waar men woont.
Dit alles heeft uiteraard een zekere
bekoring mits men. zoals een inwo
ner van Diever or.s in alle oprechtheid
toevertrouwde, naar de opvoering
komt met verwachtingen, die overeen
komen met de bedoelingen van de re
gisseur en de spelers. De honderden,
die zulks dinsdagavond hebben gedaan,
onder hen waren drie commissaris
sen der Koningin en talrijke burge
meesters hebben met ons ongetwij
feld veel plezier gehad in deze prijzens
waardige vorm van vrijetijdsbesteding.
Fr. Sr.
Een stakingsgolf die op het ogenblik
over Italië slaat en die al het passa
giersvervoer per schip heeft lamgelegd,
bedreigt nu ook het bankbedrijf. Men
schat het aantal arbeiders dat staakt
of gedreigd heeft in de eerstkomende
dagen te zullen staken, op circa 2 mil
joen.
Ongeveer 30.000 arbeiders, werkzaam
in de steengroeven, zijn dinsdag in sta
king gegaan. 5.000 arbeiders die werk-
ken in de door de Italiaanse staat ge
monopoliseerde bedrijven, hebben be-
kendgefnaakt dat zij de volgende week
een algemene staking zullen beginnen
als hun eisen niet ingewilligd worden,
Dinsdag was het de tweede dag van de
staking der metaalarbeiders. Zij willen
geen overwerk meer verrichten en heb
ben verklaard dat men hun staking
slechts als een i mding tot een algeme
ne staking moet beschouwen, zo er in
de eerstkomende dagen geen overeen
stemming met de werkgevers wordt be
reikt.
De Italiaanse regering, die drie da
gen geleden drie schepen heeft gevor
derd om de verbindingen tussen het
vasteland en Sicilië en Sardinië te be
veiligen, is er nog steeds niet in ge
slaagd om de schepen te laten uitva
ren. Stakingsleiders, die verklaarden
namens 100.000 zeelieden te spreken,
hebben gedreigd drastische maatre
gelen te zullen nemen, zo de regering
blijft trachten schepelingen te monste
ren voor deze drie schepen.
In vele delen van Italië hebben de ban
ken bekendgemaakt dat zij voorlopig
slechts drie uur per dag open zullen
zijn. Er staken op het ogenblik circa
100.000 bankbedienden, aldus meldt
Reuter.
De minister van O., K. en W. heeft
een opdracht verleend voor het compo
neren van een werk voor schoolorkest
van bescheiden bezetting en schoolkoor,
aan Albert de Klerk te Haarlem, een
werk voor jeugdorkest met aanpasbare
bezetting aan Hans Osieck te Soestdijk,
een werk voor amateur-symfonieorkest
aan Jas Masseus te Rotterdam, een
werk voor zangstem met orkestbegelei
ding aan Jan Mul te Haarlem, een
werk voor blazers van een symfonie
orkest aan Oscar van Hemel te Hil
versum, een ouverture voor feestelijke
gelegenheden aan Louis Toebosch te
Breda, een werk voor mannenkoor a
capella aan Hans Krieg te Amster
dam, een kamermuziekwerk naar keu
ze aan Matthijs Vermeulen te Laren
(N.-H.), een werk voor orgel aan Ber
nard Bartelink te Amsterdam.
Gisteren geviel het op de Arnhem
se filmweek dank zij overigens
het ingrijpen van de Katholieke Film
actie zo, dat temidden van al het
uiteraard toegespitste film-professio-
nalisme ook ineens de amateurs aan
bod kwamen. En dat was in zekere
zin een verfrissende gebeurtenis. Die
amateurs waren er niet voor terug
geschrokken om als plaats van hun
getuigenis precies die plek uit te kie
zen, waar in deze dagen de „triom
fen" van het beroepswerk worden
beleefd: in het Rembrandttheater
namelijk. Wat overigens, gelet op de
inleiding die de heer B. Bertina hield
over ,,De waarde van een gezond
filmamateurisme" niet eens zo heel
gek mag worden genoemd.
Hij immers gewaagde van „de vrij
heid" die de filmamateur uit de aard
van de zaak de zijne mag noemen en
over de lust en de verplichting
zelfs tot „experimenteren", waarmee
zijn filmische activiteit staat of valt.
Die experimentele inslag bleek ove
rigens overduidelijk uit een aantal ama
teur-filmpjes die vervolgens werden
vertoond. En meer dan dat. Er werd
in deze dagen in Arnhem veel gespro
ken over de film als „kunst" of als
„niet-kunst", een onderwerp dat zich
overigens, menen wij, gemakkelijk leent
tot een discussie tot aan het einde der
tijden. Zeker voor zolang althans, dat
de film als kunst inmiddels al
lang is geaccepteerd. Maar in ieder
geval bleek uit de vertoning-van deze
filmpjes, uit liefhebberij gemaakt, dach
ten wij, wel dit, dat amateurfilmers
zich met grote overgave werpen op al
lerlei „dien de muze"-vooroordelen;
meer in ieder geval dan vele van hun
beroeps-confraters dan plegen te doen.
De amateurs waagden zich gistermor
gen in het hol van vele professionele
film-leeuwen en zij trokken zich tegen
het middaguur schielijk met hun appa
raten terug. En het filmdoek een
„postzegel", zoals de heer Piet van
der Ham, die de vertoning van de ver
schillende werkjes aan elkaar praatte,
het uitdrukte werd weer snel opge
haald. Want de echte film moest weer
aan bod komen.
In paviljoen Sonsbeek hield tezelfder
tijd de stichting Nederlands Film In
stituut een congres óver „Een Neder
landse film vakopleiding", een onder
werp dat dus mooi contrasteerde met
dat van de Katholieke Filmactie. Na
een drietal inleidingen volgde des mid
dags een discussie met vertegenwoordi
gers van het filmbedrijf, docenten en
cursisten, die bijzonder geanimeerd
was.
De meest opvallende verschijning
op deze filmdag was overigens die
van Joris Ivens, die des middags in
het Rembrandt theater tegenwoordig
was bij de vertoning van zijn docu
mentaire „La Seine a rencontré Pa
ris" en die na afloop daarvan, naar
onze smaak zeer terecht, warm werd
toegejuicht door het publiek. Hij werd
in de wandeling en door de experts
nog al eens genoemd als het ging
over film-kunst
's Avonds ging in het Rembrandt
theater de Amerikaanse film „In the
middle of the night", die een barre
problematiek behandelt; de problema
tiek namelijk van de man die op ge
vorderde leeftijd verliefd wordt op een
aanzienlijk jonger meisje en die met
haar wil trouwen; dat laatste overigens
ondanks het feit dat de dame in kwes
tie reeds gescheiden is van een onbe
nul van een pianist. Wat wij in deze
rolprent het meest hebben bewonderd
is een fijn afgestemd psychologisch ge
voel voor situaties. De regisseur. Del-
bert Mann, en zijn scenarioschrijver
grepen daarin zelden mis. Maar zij
konden ondanks dat toch niet verhin
deren dat de film tenslotte afzakte naar
een niet helemaal meer verteerbare
larmoyanterigheid. Maar een „situatie"
is dan ook weer wat anders dan een
mens. Kim Novak en Frederic March,
resp. het jonge meisje en de bejaarde
minnaar, deden al hun best overeind
te blijven bij de steeds wisselende ach
tergrond van hun amoureuze belevenis
sen. Was deze ,,In the middle of the
night" nu een goede film? Na Joris
Ivens was men geneigd over die vraag
iets dieper na te denken.
H. Hn.
In Citeaux heeft onlangs een generale
bijeenkomst van de Trappistinnen
plaats gehad, de eerste sinds de twaalf
de eeuw. Deze generale bijeenkomst,
die duurde van 4 tot 17 juni, werd bij
gewoond door de generale raad der
Trappisten en omstreeks veertig abdis
sen uit Frankrijk, België, Nederland,
Spanje, Zwitserland, Duitsland, Canada,
de Verenigde Staten, Afrika en Japan.
Als enige niet-Trappist was aanwezig
pater dr. H. J. J. M. van Straelen
S.V.D., die als tolk optrad. Dagelijks
werden er niet minder dan vijf talen
gesproken.
De minister van maatschappelijk werk,
mevrouw dr. M. A. M. Klompé, heeft
vandaag tijdens de jaarvergadering van
de vereniging Katholieke Bejaarden
tehuizen, die in Utrecht is gehouden,
gezegd dat het aantal Nederlanders, dat
de 65-jarige leeftijd heeft bereikt, dit
jaar het miljoen heeft overschreden. Te
zamen vormen deze 65-jarigen en oude
ren negen procent van de bevolking. De
minister z.ei, dat de regering na de oor
log aan de bouw van bejaardentehuizen
prioriteit heeft gegeven, waardoor een
groot aantal uitstekende instellingen ge
bouwd zijn kunnen worden. Voorts is 'n
aantal organisaties die zich bezig hou
den met de bejaardenzorg in staat ge
steld het werk te beginnen, doordat in
ruime mate gesubsidieerd werd.
Dc minister vestigde er de aandacht
op, dat de grote meerderheid der be
jaarden niet meer persoonlijke proble
men heeft dan jongere mensen. Men wil
dit nog wel eens over het hoofd zien
en is dan teleurgesteld over het resul
taat van behaalde activiteiten.
Mevrouw Klompé verklaarde, dat men
bijvoorbeeld niet ontgoocheld moet zijn
als men in 'n bepaalde wijk een bejaar
densociëteit heeft gesticht en het blijkt
dat vijfenzeventig procent van de be
jaarden deze sociëteit niet bezoekt. De
reden voor dit wegblijven is dan dat die
vijfenzeventig procent nu eenmaal geen
behoefte heeft aan een sociëteit en er
dan ook terecht wegblijft.
De minister betoogde tijdens ha-ar
rede dat het bejaardentehuis geen regel
maar uitzondering moet zijn. Zij besprak
ook de vraag of alle bejaarden, die dit
nodig hebben, inderdaad wel een plaats
in een bejaardentehuis kunnen krijgen.
Mevrouw Klompé zei daarbij vooral te
denken aan diegenen, die, ook al heb
ben zij voldoende voorzieningen voor
hun oude dag getroffen, toch de extra
kosten welke het verblijf in een tehuis
nu eenmaal meebrengt, niet kunnen
dragen. Zij noemde het feit dat deze
zich in dat geval tot de instanties, aan
gewezen door de armenwet, kunnen
wenden, een psychologisch zwaar te
verteren zaak. De minister merkte op,
dat in vergelijking met de uitkeringen
ingevolge de A.O.W. die dicht tot het
miljard gulden per jaar zijn genaderd
de extra lasten die het in bejaarden
tehuizen plaatsen van die bejaarden die
het zelf niet kunnen bekostigen, onbe
duidend zijn. Zij zei dat er op dat ge
bied zekerheid dient te komen en dat
haar beleid daar op gericht zou zijn.
Donderdag 25 juni
Amsterdam: Concertgebouw, 8.15 uur: Con
certgebouworkest o.l.v. Ferd. Leitner.
Rotterdam: Rotterdamse Schouwburg, 8.15
uur: Eurydice (Le Grenier de Toulouse).
Middelburg: Burgerzaal, 8.15 uur: Ama-
deus-strijkkwartet.
Delft: Prinsenhof, 9.15 uur: Elckerlyc (Ned.
Comedie).
Het uit vijf personen bestaande ge
zin Woilendorf uit Kerkrade is dins
dagavond op rijksweg E9, gedeelte
Zaltbommel-Hedel, door toeschietende
automobilisten ernstig gewond uit de
wrakstukken van een kleine personen
auto gehaald, nadat het wagentje door
een grote vrachtauto van achteren was
aangereden. Op weg naar het Groot-
ziekengasthuis te 's Hertogenbosch
overleed het achtjarige zoontje Frans.
Het ongeluk gebeurde nabij het dorp
je Bruchem, waar de kleine wagen
stopte, waarschijnlijk wegens benzi
negebrek. Op het ogenblik, dat de va
der uit wilde stappen, daverde een
zware truck met oplegger met volle
snelheid van achteren op het autootje.
De trailer raakte door de botsing in de
sloot. De bestuurder is met een zware
shock eveneens naar het Grootzieken-
gasthuis te 's-Hertogenbosch gebracht.
Voor het leven van nog twee leden uit
het gezin wordt gevreesd.
Tien maanden gevangenisstraf, waar
van vijf maanden voorwaardelijk, heeft
de officier van justitie bij de rechtbank
te Arnhem, mr. Pfeil, geëist tegen een
31-jarige administrateur, die dinsdag
terecht stond op de beschuldiging in zijn
functie in een ziekenhuis te Nijmegen
een bedrag van f 13.000 te hebben ver
duisterd. De daad zou gepleegd zijn in
de jaren 1952 tot en met 1958. De finan
ciële onregelmatigheden begonnen be
trekkelijk kort nadat hij als administra
teur was aangesteld. Hij wilde leven op
een niveau, dat te hoog voor hem lag.
In zijn requisitoir merkte de officier
op, dat een diepgaande correctie dient
te worden toegepast voor verduistering
in dienstbetrekking, vooral wanneer ver
trouwen wordt geschonden, zoals hier
is gedaan.
De raadsman, mr. D. P. Dirkzwager,
sprak er in zijn pleidooi over, dat op de
schouders van verdachte een verant
woordelijkheid rustte, die eigenlijk te
zwaar was voor een man van zijn leef
tijd, terwijl de honorering beneden de
maat bleef.
Advertentie
van reumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen worden snel en afdoende
verdreven door Togal. Togal kan baten
waar andere middelen falen. Togal
zuivert de nieren en is onschadelijk
voor hart en maag. Bij apotheek en
drogist 0.95 - 2.40 en 8.88.
Advertentie
In het aloude Maastricht stichtte
Petrus Regout 125 jaar geleden
de aardewerkindustrie. Volgens
de allernieuwste procédé's wordt
nu in de fabrieken van de N.V.
Sphinx-Céramique door ruim
4000 werkers het moderne Maas
trichts aardewerk vervaardigd.
Het munt uit door blijvend blije
kleuren, voorname vorm en
duurzaamheid. Het is sierlijk en
toch sterk. Het is waardewerk
De buitengewone zorgen eraan
besteed bestempelen deze kera
mische producten tot bet beste
Maastrichts aardewerk. Let op
deze merken, dan heeft U een
goed product
en dan natuurlijk van de
N.V. SPHINX-CERAMIQUE
V/H PETRUS REGOUT. MAASTRICHT
Genève De afgevaardigden van al
le communistische landen, met uitzon
dering van Joegoslavië, zjjn gisteren in
Genève uit de vergadering van de In
ternationale Arbeidersorganisatie (ILO)
weggelopen, uit protest tegen het bij
stemming genomen besluit om de Hon
garen niet toe te laten, aldus meldt
Reuter.
De heer mr. J. den Daas, is
secretaris-penningmeester van
de „Internationale Filmweek"
die op het ogenblik in Arnhem,
wordt gehouden. Hij is ook één
van de twee directeuren, die
het Holland-Festival bestieren
en die dus secretarisworden
genoemd. Zijn confrater is Pe
ter Diamant, diê alles in het
artistieke regelt, hij zelf bestiert
de organisatie. Of, om het in
zijn eigen woorden te zeggen,
zijn taak is het om „het pro
dukt te verkopen." Dat geldt
zowel voor het Holland-Festi
val zelve als voor de filmweek,
die een onderdeel is van het
gorte geheel. Om het nog dui
delijker te stellen, er was op
een gegeven moment, in 1955
dus een soort „missing link"
tussen Festival en Filmweek,
maar die ontbrekende schakel
in de organisatie werd zeer
bekwaam hersteld door mr. Den
Daas.
Hoe wordt een mens organi
sator van Festivals? Wij heb
ben deze vraag aan mr. J. den
Daas gesteld. Maar een hele
maal bevredigend antwoord
hebben wij er niet op gekregen.
Nu ja, hij heeft een zeker zwak
voor het organiseren in het
algemeen. Hij heeft nog meer een zwak voor het organiseren van feesten,
gelegen op het vlak van de kunst: Dat is een kwestie van „een zekere
dispositie" en, zoals mr. Den Daas zegt: „Om deze dingen te kunnen doen
is het nu eenmaal noodzakelijk, dat je er van houdt." Hij hóudt er van.
Iedereen, die niet helemaal een vreemdeling in Jeruzalem is, weet dat
mr. Den Daas een goed deel van zijn leven besteed heeft aan de opbouw
van de Nederlandse radio. Hij was met name vele jaren lang programma
leider bij de AVRO waar hij overigens als „muziek-bibliothecaris" was be
gonnen. In dip functie werd van hem een veelzijdigheid vereist, die hij
zelf kenmerkt met de woorden: „Je moet een duizendpoot wezen." Hij was
die duizendpoot. Dat wil zeggen, hij vervulde in den beginne de meest
uiteenlopende functies: hij riep om, hij verzorgde reportages en zelfs
hield hij eens een lezing over de Mormonen. Toen hij programmaleider
werd beschikte hij over een staf van zes man, toen hij na de oorlog die
functie opgaf was die staf uitgegroeid tot veertig man. Over organiseren
gesproken.
In 1953 werd mr. Den Daas voor het Holland-Festival gevraagd en
hij heeft nu dus zijn achtste bijna achter de rug. Men weet dat hij nu
binnenkort naar de Nederlandse Opera gaat ook weer als man voor de
„public relations". Dat wil overigens niet zeggen, dat hij zijn werkzaam
heden bij het Holland-Festival helemaal gaat opgeven. Hij zal er op de een
of andere manier zijn „diensten aan blijven bewijzen." En die „een of
andere manier" is niet zo vaag als zij wel lijkt als men beseft dat de Opera
nu eenmaal altijd een van de peilers is geweest waar het Festival op rustte.
Maar nu nog de Filmweek. Mr. Den Daas constateert met de schrijver
dezer regelen dat zij, vergeleken bij beide vorige malen, wel enigszins aan
feestelijkheid heeft ingeboet. Maar het beschikbare budget is dan ook aan
zienlijk ingekrompen. Zulks overigens niet door toedoen van de mede-
financierende Bioscoopbond, maar meer door de bezuinigingen, die de
subsidiërende overheid heeft ingevoerd. Niettemin, het Arnhems Rem
brandttheater is deze week avond aan avond uitverkocht en dat pure feit
is óók de trots van de organisator. Filmw e ek en geen filmf e stiv al dat is
het wel in Arnhemin tegenstelling tot de evenementen in het buitenland.
„Als er eens een filmster komt vinden wij het leuk." zegt mr. Den Daas
„als er geen komt is het óók goed." En „bij ons gaat het er om: hoe krijgen
wij het beste produkt in de kortste keren hier."
Het beste produkt. Mr. Den Daas zegt er van: „Wij werken hier met
een schaal. Als wij het hoogste niet kunnen krijgen, moeten wij afdalen tot
het goede." En hij verklaart verder: „Dit jaar komen in Arnhem vooral
veel jonge regisseurs aan bod. Dat is half toeval, half opzet."
Maar de bioscoop is avond aan avond vol. Het publiek is dus wel
„gegrepen". En dat is dan dus een voldoening voor mr. Den Daas, die heel
goed weet hoe moeilijk het is om „iets goed te doen" en tegelijk „het
publiek te trekken." Dat blijkt ook bij het Holland-Festival: „Voor de
Zevende van Beethoven komt iedereen, voor een Bartók-concert krijg je
niemand."
Niettemin houdt hij niet van dit soort tegenstellingen. Althans wil hij
er niet „te veel woorden aan verknoeien," liever ziet hij ze als een nood
zakelijkheid in het bestaan" en nóg liever „haalt hij het uiterste uit de
beschikbare mogelijkheden."
En dat lukt hem dan heel aardig, mr. Den Daas. Dank zij het feit dat
hij er zich zeer wel van bewust is dat „je in dit vak dag en nacht beschik
baar moet willen zijn." Dat is hij dan ook in hoge mate. En hij vindt het
nog fijn ook. Zó fijn dat hij kan zeggen: „Wie heeft het geluk in zijn leven,
zoals ik, dat hij, plezier heeft in zijn werk."
Op een gegeven moment zegt mr. Den Daas: „Ik zou misschien een
goed maitre d'hotel zijn geweest." En wij zouden daaraan willen toevoegen:
hij is het ook een beetje. Althans in zoverre hij steeds, soms ietwat gelaten..
m,aar alijd vriendelijk glimlachend. een bijzonder 'charmant en bijna
alomtegenwoordig gastheer op het feest is.
