Oppositie in
meer aan de
Spanje niet
rode leiband
gecompliceerd examen
Filosofische verhandeling voor
Europees baccalaureaat
m
DE EILANDER
Communistische actie mislukt
wegens gebrek aan interesse
E
Bij zonnebad de
dood gevonden
Vier taalgroepen, drie studierichtingen
Hongaar Papp verdedigt zich
voor Zwitserse rechter
M
Katholieke jongeren in verzet
7\am£s Tere huid?
Antilliaanse grieven
Zaak wordt als niet-politieke
misdaad behandeld
Een nieuwe
Bondspresident
DONDERDAG 2 JULI 1959
PAGINA 9
•Ie ook tydeensC°dirmhnnisten heeft Span-
TN ZWEELO
Stoffelijk overschot van
°ndergedokene gevonden
H?r.°»hdde
A
•-corresDoodent in
stnr«t terecht
IS
Vermiste man na twee
weken aangetroffen
CAgenda van heti
Holland-F estiva!I
fm
De wereldvermaarde deodorant-stick
Schietpartij in legatie te Bern
ROMAN VAN DE LOKKENDE ZEE
door
KLAAS TOXOPEUS
Rel in Urk berecht
Maand gevangenisstraf of
tuchtschool
KRONIEK
(Van een correspondent in Spanje)
De grote eenheden politietroepen,
die het Spaanse ministerie van
binnenlandse zaken eind vorige
^veek in de grote steden en industrie-
entra had geconcentreerd, zijn niet iD
eweging gekomen. Gedurende het
eekeinde zijn zij weer naar hun leger
plaatsen afgevoerd. De oproep van het
'^"lunistische actiecomité in Spanje
n»„- *erbond van Spaanse uitgeweke-
acti Frailkri.iki om door openlijke
too-in' ln de vorm van stakingen en be-
d\vino?'n' de resering in Madrid te
zn„„„ I1 aannemen van een ver-
telino-on0 kouding tegenover de vluch-
Wop.M V de burgeroorlog, heeft geen
Volkinl r^ gevond<1n bij de Spaanse be-
tveek 'aatste dagen van de vorige
alle anrti" even ordel"k verlopen als
enkel inchwagen van dit jaar en.geen
meld Hiervrt enige omvang is ge-
te wiizen mi Zljn twee oorzaken aan
ten acövïteit feer8t moet de onverdro-
staatspolitie Ere™",.?'' geheime Spaanse
opnieuw hlliv d worden, die telkens
de hoogte tl .?ee't uitermate goed op
teit in zun van de illegale activi-
deze actFififï^ met de personen
van de bedrijven. In het b
die
begin
"an ae v,,»- i"mvcii. in uci
Barcelnn,, ge week werden in Madrid,
eni„_ a> San Sebastian en Bilbao
aHtuTelfrf.wn ta.ti(ïs verricht, waardoor de
werd e-ec,!5 ,rode agitatie in de kiem
PolitlefL oord- De concentratie van
voorre °epen was dan ook slechts een
"a het nit1® ntFegel' om diegenen die,
»ei„' V H tval'en van
enlo-e v "*'va|ien van hun leiders, nog
de-, "ehoefte tot openlijke actie had-
ontè» laatste hoop op welslagen te
de Voorts had de regering aan
o-„K_'.",lster van binnenlandse zaken uit-
flie.fi bevoegdheden verstrekt, die
de i,11. orn elke agitatie onmiddellijk
j, m te drukken. Tegen alle daden,
«de openbare veiligheid, de regel-
du de bevoorrading en de pro-
«n.C !j 'n gevaar zouden brengen kon
nmiddelljjk worden opgetreden en des-
?°ds had de Staat van beleg afgekon-
'gd kunnen worden.
Al deze maatregelen zijn overbodig
gebleken, omdat en dit is de tweede
"Orzaak de communistische activiteit
die van ,je uitgeweken republikeinen,
jfvWel geen weerklank meer vinden bij
tw- °?volhing. Het Spaanse volk is na
dafdJ-8 jaar Franco gaan begrijpen,
me 5 regiem, ondanks alle feilen, aan-
eerf -^k meer waarborgen biedt dan
dein? rood avontuur, dat onvermij-
leideri een n'euwe broedertv/ist zou
reS8 twintig iaar heeft het Franco-
0 g*®m voldoende successen geboekt
volk zoverre het vertrouwen van het
to„» te winnen dat
_egetiover
het
passief blijft
omwentelin-
ggn Y» 4 V- V V/1I4UU11UU C JIXI (Vcmcilll»
een' .«orts hebben deze twintig jaren
voornamelijk6 - verwiideri.n» tussen de
revolutionaire
- -s h
afdoende
ken* "rvmubuw"881, Frankrijk uitgewe-
geschanif, e?r dt Spaanse be
den door de e ballingen wor-
sen afnen blschouawrtden "iet mee' a]s
sen, die boven o p1 maar als Fran-
t88n hebben gefeën eea nieuw
SchnttSw
mstische internngatmnliedt,-d-f ™mmu.
dollar per jaar om n miljoen
vaste voet in Spa£je TkST enige
basis daarvan hphi£,„ kr0gen. Op
zichtige Amerikanen f tle voor
den in Spanjl rekemnn,8™ C,lal' aat
circa 3*>o nnn moet houden
nisten. Het 1« conimu-
dat sedert vijf faren en dat Amerika
gen in de Sd&btiS enorme beclra-
v'erdediging van hetCTK°™Ie en in de
eiland investeert Ib,?risch sehier-
Politieke situatie'' g
seren en dat men 5Panl? te anaiy.
rooskleuriger v™t ule Sltuatie niet
is. Toch weLy Wl1 steilen dan zij
dit aantal sterk overf?ndere bronnen
WerkeVu overdreven geacht.
!t)ks gekend ne ln fgeroorl°S ™uwe-
'hdividualistkeh P ja,ard is zeer steik
<iu is bij hem lngest.eld. Het indivi-
?telling soeverein. Dat deze in-
bpidt, E 2onL^emakkel«k t°t anarchie
Spaanse h£?^laar en door de bloedige
Maar an?fst°rie overduidelijk bewezen.
twee Jif?lsme O" communisme zijn
hun verschillende zaken. Voor
Pen veel ff- rnaken., de communisten
anarch?iyuldlf. gebruik van de Spaanse
'enen ten' ,dle ZIch maar ai te graag
gen hel elke vorm van opstand te-
«een b ,fezag" Maar de Spanjaard is
bolitioffld en een duchtig gewapende
V"emacht schrikt hem spoedig af.
het Pi ear dat de krachtmeting aan
staat'nde van de vorige week tussen
'n hei60 rode agitatie zo probleemloos
Vallen voordeel van de eerste kon uit
en. Madrid maakt zich dan ook wei-
Onde'/' d
an onze correspondent)
kolenbergDlaats
da8avond e,Pastorie te Zweelo is woi
Vonden Va stoffelijk overschot
van de
roens-
ge-
-"«Kei- tv een in 1943 overleden on-
d Eelf 4 deze ontdekking is een
van on? 2rnen aan een lange periode
Van de t beid over de 1 agraafniaats
dokenp Aven 23-jarige Joodse onderge-
dam. -li graham E. Arbeid uit Amster-
C., pj- e bij ie Hervormde dominee C.
heeft rs te Zweelo gastvrij onderdak
leed d onden. In januari 1943 over-
6ens ff Amsterdammer aan een vol-
hlet
_i UcUUIIlci cl a 11 cru v kj±-
,^e dominee acute niervergifti^ine
da' neV.fbraak van de pastorie kreeg
Waarzeil 'ucht van deze affaire en
d wde de aannemer, die bezig
Onde °u., oastorie af te breken,
"et utpif ,e kolenbergplaats vond men
hipt „J ."Ik overschot, waarbij een tas
Panieren.
^gopn^'3^01*'3 's vandaag het nroces
'•idto 1 teen de voormal;op Neder-
reSnd® staatsburger. H W Kalen nor-
in Tr»j vpn Agcroc Tfrpncn pr(at;cp
dan j "Pesië. Dp heer Kalee. die meer
Sezeto 'e maanden in voorarm** hpeft
6Penh»n' wordt ervan beschuldjod de
Ziin he 0 J)rde te bebben verstoord door
de ,"erichtgeving over een stëoing van
heti,;fflnen'andse netroleumnrdzen Hij
*een f?e vandaag ziin onaehnld aan h»t-
L| ten toetp is gelegd De zitting
*laana ens F1 verdaagd tot aan
aande maandag.
mep_ koninklijke zangvereniging Nii-
I,. ~fs Mannenkoor zal in sentember a.s
honderdjarig bestaansfeest vieren
et een groot zangfestival.
nig zorgen meer over commutiisl.sc he
activiteit op het Iberische schiereiland.
Tijdens de dagen, waarop de grote
rode heibel was aangekondigd, was de
spanning in de grote steden evenwel
bijna tastbaar. Amerikaanse ïeger- en
marinemensen, die in de haven van
Barcelona werken, kregen opdracht
thuis te bljjven, wanneer zij op nun
werk gemist konden worden. Militaire
wagens kwamen hen uit de kustpiaats-
jes, waar zjj met hun gezinuen wonen,
halen, omdat men bevreesd was dat di-
grote luxueuze auto's, waarin deze kor
poraals en sergeants in Spanje rijden,
de dupp zouden kunnen worden an het
verwachte oproer. Er gebeurde even
wel niets.
en chauffeur in Barcelona vertelde
mij: ..Wat zou er kunnen gebeu
ren?" Hij beduidde mjj even ver
derop naar de hoek van een straat te
kijken. Daar stond een gepantserde
Landrover, vol gewapende politieman
nen.
..Zolang die er zjjn, gebeurt er niets,
zei hjj. ..Wij zouden wel willen dat er
iets gebeurde, maar het zou nu alleen
maar bloed kosten en geen resultaat
hebben. Bovendien gaat het op het mo
ment zo slecht nog niet. Elk jaaf gaat
het een beetje beter en ais we tpd van
leven hebben, zullen wij het even goed
krijgen als de Amerikanen en de Duit
sers. Maar een mens wil niet altijd als
een onmondig kind behandeld worden.
Op deze basis nu, door deze chauf
feur geformuleerd, ontstaat in Span
je een aanmerkelijk belangrijker op
positie dan de communistische. Het
Spaanse volk, en vooral het intellec
tuele deel daarvan, is zonder meer
bereid te erkennen dat het Franco
regiem belangrijke resultaten heeft
geboekt, zowel in de binnenlandse
sfeer als in de betrekkingen met het
buitenland. Maar steeds sterker
wordt het verzet tegen het etiket van
volslagen politieke onmondigheid, dat
door de Madrileense regeerders op
elke Spanjaard wordt geplakt.
Openlijk is daar reeds de „Union
Espanola" voor uitgekomen. Deze mo
narchistische unie is loyaal tegenover
Franco, maar stelt als eis, dat thans
zo spoedig mogelijk weer een monarch
aan het hoofd van de Spaanse monar
chie komt te staan en wel de wettige
troonpretendent, zoon van de laatste ko
ning Alfons XIII, de banneling Don
Juan, die in Estoril in Portugal ver
blijft.
Daarnaast hebben thans de zoge
naamde „Colores" van zich doen spre
ken. Onder deze naam verenigen zich,
onder leiding van vooruitstrevende ka
tholieken, Spaanse jongeren van elke
kleur en levensrichting. Ook zij willen
de verdiensten van het Franco-regiem
onderschrijven, maar achten de tijd ge
komen om van Spanje weer een vol
waardige democratie te maken. Zij zyn
zelfs bereid generaal Franco opnieuw
als regeringsleider te erkennen, maar
dan met de andere troonpretendent,
Xavier Bourbon-Parma, die in Vichy
verblijft als staatshoofd op de komngs-
tr Hoewel het er aanvankelijk naar uit
zag, dat de onderlinge verdeeldheid on
der de monarchisten omtrent de per
soon van de troonopvolger, voorgoed
voorbij was na een bezoek van een aan
tal vooraanstaande Carlisten (aanhan
gers van het huis Bourbon-Parma) aan
Don Juan Bourbon-Bourbon in Estoril,
blijkt thans dat de Spaanse jongeren
hun voorkeur weer doen uitgaan naar
het huis Bourbon-Parma.
Dit huis, dat gedurende honderdvijftig
jaar geen regerend vorst in Spanje
heeft gekend, komt de laatste jaren
steeds meer in de belangstelling. Aarts
hertog Otto van Habsburg heeft zich
door zijn huwelijk aan dit huis gepa
renteerd en de geruchten willen hard
nekkig doen geloven, dat ook koning
Boudewijn, tenslotte zijn keuze op een
telg uit dit geslacht zal doen vallen
Daartegenover is de fysieke zwakte
van het huis Bourbon-Bourbon alge
meen bekend, ook al heeft generaal
Franco zelf openlijk zijn voorkeur voor
de jongste telg uit dit huis, prins Don
Juan Carlos, uitgesproken. Het zal
evenwel nog zeker acht jaar duren
voordat Juan Carlos de troon kan be
stijgen. omdat de Spaanse grondwet
stelt dat een regerend vorst tenminste
dertig jaar moet zijn. Zolang willen de
Colores Franco echter niet meer als
regent zien.
Deze „Colores", die volgens insiders
vele honderdduizenden leden tellen, ko
men regelmatig in het geheim bijeen.
Op die bijeenkomsten zweren* zij eelJ
dure eed dat zij hun ideaal tol de dood
zullen verdedigen. Hun voornaamste
zorg is het opstellen van een sociaal
programma voor Spanje om dit, met
een ondubbelzinnige betuiging van hun
trouw, aan Xavier Bourbon-Parma voor
te leggen.
Ook in deze groep zjjn in de voorbije
weken enige arrestaties verricht. De
op beschuldiging van communistische
activiteit gearresteerde jonge Spaanse
diplomaat, Julio Ceron Ayuso, zou in
wezen deel uitmaken van de „Colores"
die zeer sterk anti-communistisch
zön en regelmatig contact met Vi
chy hebben onderhouden. Het is in
Spanje echter gewoonte dat de veilig
heidspolitie alleen tegen „communis
ten" optreedt, ook al behoort het me
rendeel van de honderden gearresteer
den van de laatste jaren tot de jonge
Spaanse intelligentsia, die part noch
deel aan het communisme heeft, maar
zich openlijk keert tegen de dictatuur.
Prins Xavier van het huis Bourbon-Parma, die door de
is uitverkoren als „hun" troonpretendent.
.Colores"
Spanje
In het gebied van de duinwaterlei-
dingsdienst in Wassenaar is het stoffe
lijk overschot gevonden van de 47-jari-
ge pompbediende J. M. Strucker uit
Rotterdam, die twee weken geleden
als vermist werd opgegeven.
De overledene heeft liggen zonneba
den en moet toen onwel zijn geworden
en door de dood verrast. Hij was ge
kleed in een zwembroek. Door inscha
keling van twee speurhonden heeft men
de kleding van het slachtoffer gevon
den. S. bevond zich in niet voor het pu
bliek toegankelijk gebied.
Donderdag 2 Juli
Amsterdam: Concertgebouw, 8.15 uur: Con
certgebouworkest o.l.v. Hans Rosbaud.
Den Haag: Kon. Schouwburg, 8.15 uur:
Cosi fan tutte (Ned. Opera).
Rotterdam: R'damse Schouwburg, 8.15 uur:
Nederlands Kamerorkest.
Deventer: Schouwburg, 8 uur: Trollus en
Cressida.
«x loeder*
*«x nationum
creota
XIMV.MCMLVB
(Van onze onderwijsredacteur)
LUXEMBURG, 1 juli
Vandaag was het
op de Europese
School in Luxem
burg de laatste dag
van het schriftelijk
examen. Donderdag
er vrijdag gaat men
door met het mon-
delinj en zaterdag
volgt de uitslag,
waarna aan de kan
didaat die het beste door dit eerste
Europese eindexamen is gekomen, een
gouden medaille zal worden uitgereikt
Op het eerste gezicht verschilde in
de afgelopen dagen de examenbednjvig-
heid op de Europese School nauwelijks
van wat men bij de HBS- of Gymna
siumexamens in ons land ziet. De vlar*
entwintig kandidaten begaven zich
's morgens met de gebruikelijke ner
vositeit naar het examenlokaal en ze
kwamen er na enkele uren druk dis
cussiërend weer uit. De een viel' de
opgaven mee, de ander vielen ze bar
tegen. Wat heb jij hiervan gemaakt
ik heb dat zó aan -"pakt ik heb er
niets van terecht gebracht bij mij
ging het juist lekkerZo werd er
commentaar geleverd, en dan in vier
talen.
Maar naar de inhoud wijkt dit
eerste Europese examen op sommige
punten nogal en op enkele punten
zelfs sterk af van hetgeen men in
Nederland gewend is. Tot goed be
grip moet vermeld worden, dat de
leerlingen van de Europese School
gedurende hun gehele schooltijd (vijf
jaar lagere school en zeven jaar mid-
delbare school) voor de hoofdvakken
verdeeld zijn over vie- groepen, ai
naar gelang hun moedertaal Frans,
Duits, Italiaans of Nederlands is.
Iedere scholier is verplicht vanaf het
begin der lagere school een tweede
taal te leren, hetzij Frans, hetzij Duits,
welke talen als voertalen worden ge
bruikt op de middelbare school. Te
beginnen met het tweede leerjaar
van de middelbare school moeten de
leerlingen gedurende een vastgesteld
minimum aantal uren de lessen volgen
in een andere taai dan hun moeder
taal. De eerste drie jaren op de mid
delbare school vormen een „onder
bouw" met in de tweede en derde
klas Latijn als verplicht vak.
Vanaf de vierde klas onderscheidt men
op de middelbare school drie lichtin
gen: de „klassieke" afdeling (Latijn -
Grieks - moderne talen), de „weten
schappelijke" afdeling (Latijn - wis
kunde - natuurwetenschappen - moderne
talen) en de „moderne" afdeling (mo
derne talen - wiskunde - natuurweten
schappen). Globaal gesproken kan men
het eindexamen van deze richtingen
vergelijken met respectievelijk gymna
sium alpha, gynasium bèta en HBS B
Voor alle drie de afdelingen (dus ook
voor de HBS B) omvatte het schrifte-
Advertentie
Prins Don Juan Carlos, kleinzoon vare de laatste Spaanse koning, Alfons XIII
c4SCU/LKO, Babyderm-zeep
ijjk examen naast het opstel juister
eigenlijk: de verhandeling in de
moedertaai, waarvoor vier uur vas uit
getrokken, een filosofische verhande
ling. De klassieke afdeling kreeg hier
voor drie uur, de beide andere afdelin
gen twee uur; de opgaven verschilden
en de puntenwaardering liep dienover
eenkomstig uiteen. Hoewel de Neder
landse opgaven vergeleken met die in
de andere talen zeker niet bijzonder
zwaar waren, is naar Nederlandse op
vatting dit element van de wijsbegeerte
op het eindexamen van een middelbare
school bepaald niet mis. Vooi de klas
sieke afdeling luidden de opgaven (ter
keuze) als volgt: 1. Wat is de rol van
de waarneming in de natuurkunde? Be
schrijf dit in verband met de in deze
wetenschap gevolgde methode. 2. Wat is
de plaats van het algemene en van het
bijzondere in de natuur- en in de gees
teswetenschappen? 3. „Het gaat er niet
om de waarheid te weten, het gaat er-
'om de waarheid te zijn". Wat der.k je
van deze uitspraak van Kierkegaard?
Voor de wetenschappelijke en de mo
derne afdeling waren de opgaven, waar
uit gekozen kon worden, deze: 1. Kan
men bij de geesteswetenschappen spre
ken van wetten in engere zin? Berede
neer het antwoord. 2. Bespreek oorzaak
en motief. Breng dit in verband met de
wilsvrijheid. 3. Bespreek plichtsbetrach
ting en deugdzaamheid als mogelijke
menselijke houding en verhouding.
Vervolgens was er voor de klassieke
en de wetenschappeli'ke afdeling een
vertaling uit het Latijn (drie uur) en
voor de klassieke afdeling alleen een
vertaling uit het Grieks (twee uur)
Een vergemakkelijking ten opzichte van
het gymnasiumexamen in ons land is,
dat er geen mondeling Grieks en Latijn
behoeft gedaan te worden. Intussen
hoorde men links en rechts de kandi
daten zeggen, dat vooral de schriftelijke
vertaling uit het Latijn (Tacitus, Ann.
XIII. 54) niet meeviel. De kandidaten
die schriftelijk Grieks moesten doen,
kregen een tekst van Plato (Protago
ras).
Bij het schriftelijk wiskunde was voor
de klassieke afdeling drie uur en voor
de wetenschappelijke en de moderne af
deling vier uur uitgetrokken. De laatste
twee afdelingen hadden verder nog
twee uur natuurkunde. Alle afdelingen
kregen voorts drie uur voor een „op
stel" in wat men noemt de tweede taal
en tenslotte was er voor de moderne
afdeling nog drie uur examen voor een
opstal in de derde taal.
In totaal heeft iedere afdeling acht
tien uur schriftelijk examen gekregen
in zes vakken. Het eerste Europese
examen is met al die variaties naar
richtingen en taalgroepen nogal inge
wikkeld opgebouwd, maar op de School
in Luxemburg is men al niet anders
meer gewend
De ministerpresident van de Antil
len, de heer Jonckheer, vertoeft, zo
als gemeld, in ons land, voor bespre
kingen met het nieuwe kabinet. Óver
deze besprekingen is nog geen offi
ciële mededeling gedaan, maar intus
sen heeft de heer Jonckheer wel langs
informele weg losgelaten wat hem op
het hart ligt. Zo heeft hij bezwaar,
blijkens een interview met het Alge
meen Handelsblad, tegen de bedoeling
van het huidige kabinet om, in plaats
van het thans ad interim beheerde en
ook met zijn instemming binnenkort
ten grave te dragen ministerie van
Zaken Overzee, een bureau te schep
pen voor de zaken betreffende Suri
name en de Antillen, dat dan zou ko
men te ressorteren onder de vice-mi
nister-president, in casu de heer Kort
hals.
Uiteraard dient van de huidige ge
legenheid te worden gebruik gemaakt,
om een zo doeltreffend mogelijke
vorm te geven aan de samenwerking
met de Rijksdelen overzee en het kan
alleen maar nuttig zijn daarbij reke
ning te houden met de zienswijze van
alle betrokkenen, al zal de heer Jonck-
heer het er wel mee eens zijn, dat het
onderhavige onder-erp een Neder
landse aangelegenheid is. Het zou kun
nen zijn, dat er aan Nederlandse zijde
wel behoefte bestaat aan een coör
dinerend bureau voor deze Konink-
rijks-aangelegenheden. ook al voelt
men die behoefte in Willemstad min
der.
Wat ons intussen trof is, dat de heer
Jonckheer zijn bezuf&ren verpakte in
toespelingen op slechte ervaringen in
het recente verleden en op een „con
flictssfeer". welke door het ministerie
van Zaken Overzee zouden zijn ver
oorzaakt. Voor een zakelijke beoor
deling van het gehele vraagstuk lijkt
het ons wenselijk dat over deze grie
ven ook van Nederlandse zijde een
oordeel wordt gegeven. Van de Antil
len komen bij herhaling klachten over
de Koninkrijksrelaties. Bekend zijn de
moeilijkheden over het Statuut, gere
zen bij de tenslotte niet verwezen
lijkte uitwijzingsplannen ten aan
zien van de journalist De Wit. Ook
deze bezwaren zijn de wereld nog niet
uit. De Antillen gaan, in een commis
sie uit de Staten, de balans van vijf
jaar Statuut opmaken en daarbij zul
len omstreden posities van de gouver
neur en van de procureur-generaal
ongetwijfeld opnieuw aan de orde
komen.
Helaas kunnen wij niet zeggen, dat
de Antilliaanse regering bij deze
moeilijkheden de redelijkheid steeds
aan haar zijde had. terwijl de motie
ven voor haar houding voor ons even
min altijd aanvaardbaar waren. Van
daar dat wij met enige scepsis kennis
nemen van de thans weer voorgedra
gen grieven en er dan ook graag het
Nederlandse standpunt over verne
men, het liefst, uiteraard, met de ver
zekering, dat voor de moeilijkheden
een over en weer acceptabele oplos
sing is gevonden, die aan de geest van
het Statuut recht doet.
Advertentie
regelt de
/tïda.
roor de verzorgde vrouw
lux* draaietick f 3.25
handige tas-*tick 1.95
transpiratie
voorkomt de
geur
beschermt Uw
garderobe.
De 21-jarige Hongaar André Papp,
die betrokken is geweest by een schiet
partij in de Hongaarse legatie te Bern
in augustus vorig jaar, is gisteren te
Bern voor de rechter verschenen, be
schuldigd van het In gevaar brengen
van het leven van anderen, beschadi
ging van eigendommen en huisvrede
breuk. Zijn kameraad, d» 22-jarige Saii-
dor Nagy, werd bjj het gevecht in het
hoofd getroffen en overleed later in het
ziekenhuis.
Papp verklaarde voor de rechter dal
hij en Nagy gepoogd hadden geheime
documenten van „Hongaarse spionage
in Zwitserland" te pakken te krfl^en
teneinde die aan de Zwitserse politie
ter hand te stellen. Zij hadden de lega
tie hun diensten aangeboden om het ge-
lllllllliLf
Ölllllllllli
13
Die middag, klokslag twee uur, stond hij op de
steiger Hy zag Simon al in zjjn „Cobn bezig. Het
scheepje was in weken niet buitengaats geweest en
nu foeterde zijn eigenaar op de euvelen van ben
zinemotoren die een tjjd buiten bedrijf zjjn geweest,
zoals die van de „Cobri".
„Zo ben je daar?" begroette hij Hedwig, die lenig
in de kuip sprong. Hij zette, voor de zoveelste maal
waarschijnlijk, de slinger in het vliegwiel en gaf er
een ruk aan De motor sloeg sputterend aan. „Rot
dingen'" mopperde Simon, ,,'t Mag leuk speelgoed
wezen ais je tussen de groene walletjes zit, maar
met een vaam of tien water onder je, heb ik toch
maar liever zo'n ruwe-olie-zuiper op m'n bootje.
Misschien laat ik er nog weieens zo n ding op zetten.
Hedwig gooide de touwen los en weldra verwilder
de de „Cobri" zich van de steiger. Zelfs op het water
was er nauweijiks iets van wind te merken. De zee
was nog wel onrustig door de storm van de afge
lopen dagen maar tater op de dag zou dat ook veel
mindei worden.
„Uitgezocht weertje!" mompelde Simon, 'erwiji
hij de booi een wijde cirkel van schuim en bellen
op het water van de haven liet schrijven. t Kon
weieen* heiig worden. En een beetje mist is nou
net waai Simon al dagen lang op zit te hopen
Hedwig moest lachen Het was zo'n vreemde gewoon
te van de jutter om over zichzelf als in de derde
persoon te praten.
„Gaan we soms naar de „Lux". Simon?", vroeg hij
na een poos. Hij kreeg een kort gebaar, dat van alles
kon betekenen, ten antwoord. Even later zei de jut
ter echter, wijzend op de vuurtoren: „Alleen dat
ellendige mirakel daarDie lui pikken je op drie
mijl afstand nog de kaas van je boterham. Zal hun
een zorg zijn of Simon wat moet riskeren
Hedwig begreep wat zijn oudere metgezel bedoel
de. Ze zouden, met het oog op de vuurtorenwachter,
buiten de betonning moeten varen en door het rif
gat motten gaan. Bewonderend zag hij. hoe Simon
de „Cobri dwars op de vloedstroom zette en het
scheepje naar een zandbank aan de andere zijde van
het rifgat liet voeren.
„Fantastisch!" riep Hedwig met onverholen geest
drift. Simon antwoordde, alsof hij zich wilde veront
schuldigen: „De „Cobri" ligt nou eenmaal lekker in
de hand zeun'"
„Hoe ben je eigenlijk op die naam voor je schuitje
gekomen, Simon?" vroeg Hedwig opeens. Het had
hem al vaker beziggehouden. „Cobri" was een naarn
die in het geheel niet bij de persoon van de geheide
jutter scheen te passen.
Simon vond het blijkbaar met prettig dat Hedvrtg
er naar vroeg Hij haalde een beetje gemelijk rif
schouders op. „Wat doet dat er nou toe? vroeg hij
„Een naam i® toch maar een naam
De oude en de jonge man zwegen enige tija
Simons gezicht stond nadenkend. Het speet Heawi.
dat hij de oudere man wellicht aan iets punluks ha
herinnerd. Hii had dat toch eigenlijk moeten begn.
pen. Cobri was natuurlijk een meisje geweest...... ee
vrouw, of misschien zelfs een kind van Simon o
Rt'ke Stom om dat met te snappen! Maar onve
wachts begon de jutter te spreken, aarzelend ais<
nü zelf niel goed wist waarom hij het deed.
„D'r is nóg eens een „Cobri" geweest" begon nil
„Dat was een ouwe Spanjaardeen kreng vai
een kolentramp. log en traag als 'n strijkijzer...^
Maar wii allemaal, die met T voeren, waren d 1
evengoed trots opal konden we dan weieens
lelijk op haar schelden
Wanneer was 't ook weer, dat ik m n eerste reis
met de „Cobri" maakteLa' me s kijken
was dat niet in '28? Óf was 't '29Nou ja, wal
doet dat er ook :igenlijk toe....! In ieder geval: Jk
was toen even in de twintig, 't Was nog n vette ttjd
voor de koopvaardij. Zo kort na de oorlog werd er
druk gevaren en die ouwe „Cobri" was overal goed
voor: stukgoed.... graan.... kolen.... 't hinderde
niet wat 't was Wie haar zag, zei: „Hoe durven ze
met dat oude sekreet de zee nog opNou, dat
kon ik me best indenken, want een roestige schel-
penzuiger was er compleet nog 'n luxe jacht bij.
Maar de „Cobri" was van goed hout. De beman
ning was er maar wat gek mee. We hadden Spaan
se officieren.... En die kerels weten wat de zee
waard is, zeun... geloof dót maar van Simon
Hij aarzelde even, als vroeg hij zich af of het wel
nut had om zo uitvoerig bij het verleden stil te
staan Doch hij ging toch verder, steeds beter op
dreot komend' „Ik heb in mijn hele leven, voordat
ik op de „Cobri" stapte, nooit meer dan één reis op
een schuit gemaakt. Maar die „Cobri" was er zo een
waarvan je meteen zei: ,,'t Mag dan een oud beest
wezenmaar hiér wil ik mijn hele verdere leven
op varen! Wal dat nou precies in zo'n schuit is
weet niemand Je vindt 't maar een enkele keer in
je leven Misschien zit 't hem in 't luchie dat er
hangtin de manschapin de manier waarop
ze ermee varen daar kom Ie nooit achter. In elk
geval: ik voelde me direct thuis op de „Cobri", al
kon ik dan ook geen woord Spaans poekelen. behalve
een s'elletje schunnige wooraen.
Hii zweeg weer even en Hedwig dacht, dat de ex-
zeeman zjin schip op dit moment weer precies zoals
iet indertijd de zeeën had bevaren, voor zich zag.
Ijj wi«t dat sommige zeelui van hun schip houden
oals een ander van zijn vrouw of zjjn moeder.
Die „Cobri". hernam Simon, „was eigenlijk zo-
zeel als m'n eeiste échte huisIk heb nooit veel
■upd gehau Misschien hebben ze 't je weieens ver-
eld Toen ik een jaar of acht was raakte ik opeens
nijn moeder kwijt. De buren vertelden dat ze de ha-
en ingelopen was. Dat gebeurde kort nadat mijn va-
l'^r gebieven was bij de Azoren. Dat heeit na
tuurlijk aan 't malen gebrachtEn laat ik maar
niet praten over ai die jaren daarnaeerst by n
tante in Rotterdamtoen als zeuntje op een coas
terik moet er niet meer an denken!'
Ja die „Cobri" was zo'n biizonder geschenk
voor SÏmonIk zie haar nog liggen, in Marseille,
vlak naast zo'n knaap van een dnepuper. Maar ik
had niet willen ruilen, als ze me hadden laten kiezen.
(Wordt vervolgd).
bouw van binnen te kunnen verkennen.
Hun aanbod werd afgeslagen. Zij had
den geen schietpartij willen uitlokken
maar slechts het legatiepersoneel wil
len opsluiten in de wachtkamer om al
dus gelegenheid te hebben de documen
ten te bemachtigen, aldus Papp.
Maria Gasparik, een accountant op
de legatie, verklaarde dat de twee Hon
garen door een functionaris waren ont
vangen. Een van hen had bevolen:
„Handen omhoog" waarop de functio
naris gezegd had: „Doe niet zo dwaas"
en met zijn handen boven zijn hoofd de
kamer was uitgelopen en hulp had ge
roepen.
De rechter bepaalde drt de zaak als
een niet-politieke misdaad zal worden
behandeld. Papp gaf toe dat hij het eer
ste schot had gelost, doch het was
slechts een waarschuwingsschot ge
weest. zei de Hongaar. Terwijl Nagy
en hij probeerden de documenten uit de
brandkast van de legatie te halen, wa
ren zij beschoten door legatiefunctiona
rissen.
De Zwolse rechtbank heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen een zestienja
rige timmerman die Eerste Kerstdag
van het vorig jaar in Urk tezamen met
vijf kameraden een rel veroorzaakte.
De timmerman was zich die avond met
enige vrienden aan sterke drank te bui
ten gegaan, waarna zijn kornuiten hem
naar huis wilden brengen. Bij de Petra-
kerk, waar juist een dienst werd gehou
den, maakte de timmerman zoveel la
waai, dat een der beide juist passerende
wachtmeesters der rijkspolitie hem ver
zocht stil te zijn en naar huis te gaan.
De jongen weigerde aan het verzoek te
voldoen, waarop de wachtmeesters hem
mee naar het bureau wilden nemen. De
timmerman verzette zich hevig en riep
zijn kameraden te hulp, die zich niet on
betuigd lieten. Weldra ontstond er een
volksoploop en over en weer werden ra
ke klappen uitgedeeld. Tenslotte wer
den de beide politiemannen door de op
dringende menigte zo in het nauw ge
dreven, dat zjj waarschuwingsschoten
moesten lossen. Eerst toen kon de po
litie de jongeman mee naar het bureau
nemen.
HU werd veroordeeld tot een maand
tuchtschoolstraf. Drie anderen, ouder
dan achttien jaar, zagen zich gestraft
met een maand gevangenisstraf. De
twee overigen, beneden de achttien,
werden eveneens veroordeeld tot een
maand tuchtschool.
et de verkiezing van dr. Lübke
tot president van de Duitse
bondsrepubliek is een pijnlijk
hoofdstuk in de constitutionele geschie
denis van dat land afgesloten. De
C.D.U./C.S.U. heeft opnieuw laten zien,
hoe groot haar vermogen is de gelede
ren te sluiten en gesloten te houden,
ook al wordt zij geschokt door onderlin
ge meningsverschillen. Het feit, dat de
kandidaat van dr. Adenauer reeds bij
de tweede stemming werd gekozen, be
tekent een nieuwe politieke overwinning
voor de bonds-
A kanselier. Na de
talloze wijzigin-
BUITENLANDSE gen, die hij zjjn
plannen de laat
ste tijd had doen
ondergaan, heeft
J zijn politieke
autoriteit blijk
baar niet zoveel geleden, dat de man,
die hij voor het presidentschap naar vo
ren schoof, door de meerderheid van de
kiesmannen in West-Berlijn werd ver
smaad.
Zonder twijfel is dr. Lübke een per
soonlijkheid, die de waardigheid van
het ambt van bondspresident zal hand
haven op hetzelfde peil, waar prof.
Theodor Heuss het heeft gebracht. Aan
zijn democratische overtuigingen be
hoeft-men niet te twijfelen. Daarvoor
staat zijn verleden borg. Misschien, dat
z(jn geografische herkomst nog tot be
paalde verrassingen leidt. Dr. Lübke ii
immers geboren in Westfalen en de be
woners van die streek staan bekend om
hun koppigheid. Juist de manier, waar
op dr. Adenauer de laatste weken heeft
laten doorschemeren, dat van het ambt
van bondspresident meer zou kunnen
worden gemaakt dan prof. Heuss heeft
gedaan, zou die eigenschap tot een ver
vaarlijke factor kunnen maken. For
meel heeft de president het recht de
Bondsdag een nieuwe kanselier voor te
stellen en ook heeft hij de bevoegdheid
met de kanselier te spreken over de
bepaling van de buitenlandse politiek.
Prof. Heuss heeft nimmei openlijk ge
bruik gemaakt van die bevoegdheden,
ook al is het mogelijk, dat hij achter de
schermen zijn invloed heeft laten gel
den. Indien dr. Lübke ook in dat opzicht
de lijn van zijn voorganger wil voort
zetten, moet hfl zowel zijn koppigheid
vergeten als de suggesties, die de bonds
kanselier de laatste weken zelf heeft ge
daan.
Wat het constitutionele aspect aan
gaat, blijft het zwaartepunt van de poli
tiek voorlopig rusten hij de hondskan
selier. Aanvankelijk zal dr. Lübke zich
moeten ontworstelen aan de indruk, dat
hij uitsluitend de kandidaat van Aden
auer is geweest. Maar gaandeweg zal hij
zonder twijfel zijn eigen gezag weten te
vestigen en aangezien de nieuwe bonds
president bijna twintig jaar jonger Is
dan de bondskanselier, mag men ver
wachten. dat dr. Lübke een belangrijke
rol zal spelen bij de aanwijzing van de
opvolger van die onverzettelijke grijs
aard. de voorlopige Overwinnaar van de
dag van gisteren, dr. Konrad Adenauer.
