Blériot-race: vreemde
taferelen aan weers
zijden van
Het Kanaal
Afval niet op giftige
stoffen gecontroleerd
DE REGERINGSNOTA
Waarom is de Katholieke
Arbeidersbeweging ongerust?
D
Een voorstelling glanzend
van de kitsch
Niet te geloven
Sociaal
H
commentaar
Sacramenteel
heilsbestel
p'aasji&fii ss-kS
Deelnemers met straaljagerseen
dieseltreinhelikopters en een
maaimachine
Nederlandse vee
stapel gestegen
Mgr. Lemmens 50
jaar priester
Controle drastisch verscherpt
Voor liefhebbers van de Spaanse dans
om wit van woede te ivorden
J. C. Warning nam
afscheid
VISVERGIFTIGING IN ZD.-HOLLAND
José Greco in het Kurhaus
Harry Boda
ZATERDAG 4 JULI 1959
PAGINA 5
keld DaLbfgfafde' mens ingescha-
üjk
Bijna 3,5 miljoen runderen
en ruim 43 miljoen
hoenders
Eugenia Zaredka
Gezond en razend lekker!
Rijk aan vitamine C.
Uitslag beiaardconcours
Hilversum
In een geïllustreerde uitgave van
de kleine Katechismus staat bo
ven het hoofdstuk, dat de leer
der Sacramenten behandelt, een we
reldbol getekend. Daarop: Christus
aan het kruis. Aan dat kruis als bron
ontspringen zeven stromen, die heel
de wereld overspoelen. De juistheid
en de diepe zin van deze voorstelling,
Waardoor het sacramentele wezen
van Gods heilsbestel voortreffelijk
Wordt uitgebeeld, hebben wij steeds
bewonderd. Hierover nadenkend
Wordt ons de Kern duidelijk van het
Goddelijk verlossingsplan. Wij ge
bruiken dat woord zo gemakkelijk,
™aar beseffen wij ook de oneindig
rijke inhoud daarvan? Deze inhoud
voor ons weer levend te maken, dat
ts heel het doel der liturgische be-
'egmg en van de huidige geestelijke
vernieuwi ngs-pogingenHet gaat
v5®lli.k, heel kort gezegd, bij de
vjjfibg om het herstel van ons
j chap Gods. Door de verzoenen-
Kracht van Christus' lijden en
°a, bekroond door Zijn glorievolle
is ons de mogelijkheid te-
vn .fcllon^en voortaan weer in
onto P met G°d te leven en
hoef 00r;sPr°nke]ijke, eeuwige eind-
omming te bereiken. Dat is hele-
Vn uitsluitend Gods' werk!
mnofv-,verwezenlijken van die
hei H a echter heeft Gods' wijs-
WoordeliiïfdeWerkin® van de verant"
vriie Want met verstand en
een doel hler evenwel gaat om
ven de kr l enenmale totaal bo-
Pen mensolm n en eisen der Êescha-
volkomen oi natuur ligt' een
ben wii ,onverdiende gave kun-
lijk on in f medewerking onmoge-
lenen 7ii r menselijk niveau ver-
ornriat w 111 °et bovennatuurlijk zijn,
lijk gestelde doel bovennatuur-
doel to k'3'W' w« moeten, om dat
Jiikp f .bereiken, over bovennatuur-
séhikken Goddelijke krachten be-
nu. is wezenlijk wat Christus
diiïo fsc nken heeft. Zijn menswor-
ons in de letterlijke zin de
Voi-e u e'd tot „vergoddelijking"
riiLm aft' Ge onuitputtelijke genade-
jjp Pm goddelijke krachten
stf voor ons heeft verdiend,
aan ons voortdurend ter beschik-
bg om ons voor te bereiden op en
geschikt te maken tot een eeuwig
Y?n met God.
Wet overhevelen van die goddelijke
mhp op ons nu geschiedt door de H.
iterk, d.i. door Christus zelf. De
Kerk immers is in wezen Christus,
,le onder ons voortleeft om tot het
fmde der tijden Zijn verlossing voort
I® zetten (Mt. 28, 19—20). Voorge-
'cht door de Openbaring noemt men
Kerk het Lichaam van Christus
.z? het geheel der gelovigen aan
e duiden, die onder Christus leiding
*h met behulp van de goddelijke ge-
oade de bedoeling van de Verlossing
b hun leven trachten te verwezen-
h.iken.
Christus stichtte Zijn Kerk als
het normale, voor allen
te wn?Hldende middel om deelachtig
tossin b ewriaa? de vruchten der Ver-
zh'hznif dat wéét is aan God en
treden. Gods lipMt0t de Kerk toe te
heiiSwij sluit en Zim universe-
Van goede eohter geen mens
le heiiSwi°d® hofde en Zijn universe
sch,dHg0e^ W f» echter geen mens
rf ee"wigheid uit Van de Seïbk-
lossings^e^heiVm Kerk haar ver
«lies door de z!vegnSTk Uit? Vódr
me Christus haar hooftramenten'
trouwd rinm -l eeft toever.
neembare handfr6" uiterli.1k waar
die als instrumim®." en woorden
genade-uitdeling N 'fnenv voor de
Christus genade schi ,UUrIlJk kan
Wijze, die Hem op elkp
doet «ij ook. Maar 1 nkt En dat
de voornaamste 1 normale,
stelde weg loont' m? i reSel inge-
ten, die de genade Sacramen-
Z'l door de hffa f schenken, welke
aanduiden öft tvZgen, en woorden
üjk mt het fen hhjkt al heel duide-
Werkeliik'hof t'de Sacramenten
facetten heft, -t,otale leven in al zijn
blik' géén 1 Cn' El 's géén °Sen"
Wei
fac
hlik, opA_ SI?'""",?-JL lB geen ogen
Ibatïe ff omstandigheid, géén si-
biet nnHo0nSj leven denkbaar, die
van Ppn de genade-beïnvloeding
Watff meer Sacramenten valt.
«Is lf, fr wii nu bedenken, dat wij,
nooit in staat zijn
hik vf afr de geringste bovennatuur-
tpw.ff. d'enstelijke daad te stellen.
v f
drukt? ,.Wl' anderzijds toch de uit.
hehh 1<]ke 0Pdracht van Christus
ai ,en ontvangen heilig te zijn zo-
dar, e n Vader m de hemel heilig is,
dat de conclusie voor de hand,
t wij geen moment van ons leven
pp Yerlichtende, sterkende en heilt-
gende kracht der Sacramenten kun-
gfb ontberen. En niet alleen van die
«cramenten, welke wij desnoods
tjgeli.iks kunnen ontvangen, zoals
Va l en H- Communie, maar ook
n het Doopsel, Vormsel, Huwelijk
n Priesterschap.
In zekere zin zouden wij willen
zeggen: vooral van deze laatste
u Sacramenten moeten wij de
rnf uitbuiten. Wij ontvangen ze
Uitar óénmaal, het huwelijk soms
o fezonderd. Maar die eens en voor
orf i geschonken genade werkt heel
s leven door; zij schenkt ons, als
J ons gehele bestaan bewust op
aar kracht instellen, alle steun, die
nodig hebben om een waarlijk
Wistelijk leven te leiden. Het is dan
dat ean fatale vergissing te menen,
b f wij zouden kunnen volstaan met
tPn' er>ige malen per jaar te biech-
denif" te communiceren en dan te
teip fn' dat dit voldoende sacramen-
1p kracht vertegenwoordigt voor het
houf? van elke dag. Een dergelijke
Q-j 8 iaat een zeer groot deel van
eemf, db^PPiab t.o.v. de mensheid
Eetiaa 8 braak liggen. De speciale
Welnu van Doopsel, Vormsel, Hu-
een„' en Priesterschap zijneven-
chrict onmisbaar, willen wfj als
onzp fnen. leven op de hoogte van
blaar- ePi"g en staat. Het gaat er
einrij °m te beseffen in welke on-
gen t evoorrechte positie wij mo-
Van rfven door ons lidmaatschap
zin „e Kerk, dat ons in letterlijke
Paui t jk leven" schenkt. Van
Vermak?° de Grote is de dringende
Voorn ing aan &he christenen toch
Van waardigheid te erkennen
het A'fergoddelijkte mensen". Door
bomen P®el, ,b v- worden wij aange-
li.)fd n ot kinderen van God, inge-
heilig Christus. Het schenkt ons de
deliikp iakende genade, de drie god-
vae deugden van geloof, hoop en
Jean Salts, de 63-jarige Franse vlieger die in een getrouwe copie van Blériot s
„monoplaan" aan de race van Parijs naar Londen gaat deelnemen,
(Van onze luchtvaartredacteur)
Vrouwen en kinderen, die 't won-
dermachien van boven zagen komen
aanvliegen, liepen schreeuwend van
angst naar binnen, terwijl de huisdeu
ren werden gegrendeld, zo schreef ons
blad een halve eeuw geleden over de aan
komst van Louis Blériot in Dover, na
dat hU in zijn fragiele eendekkertje
als eerste Het Kanaal was overgesto
ken. Het ziet er naar uit dat van IS
tot 23 juli niet alleen de bewoners van
de Britse kuststreek, maar ook de Fran
sen aan de andere zijde van Het Ka
naal en zelfs de inwoners van Londen
en Parijs getuigen zullen zijn van mins
tens even merkwaardige taferelen. In
die periode organiseert de „Daily
Mail", hetzelfde Britse bald dat op
25 juli 1909 de Franse aviateur een
prijs van duizend pond overhandigde,
een Blériot-herdenkingsrace over Het
Kanaal, van Marble Arch in het hart
je van Londen naar de Are de Triomphe
midden in Parijs. De 162 équipes, die
voor de wedstrijd hebben ingeschreven,
mogen het traject in beide richtingen
afleggen en zij zijn daarbij vrij in de
keuze van hun vervoermiddelen. Enige
voorwaarde is dat Het Kanaal zelf per
vliegtuig wordt overgestoken en dat de
geldende verkeersverordeningen in acht
worden genomen.
Er zijn vier prijzen uitgeloofd. Win
naar wordt degene, die de afstand tus
sen Marble Arch en de Are de Tri
omphe het snelst aflest. De beloning
bedraagt vijftigduizend gulden. Voor de
tweede en derde geplaatsten zijn 25.000
en 15.000 gulden beschikbaar. De vierde
prijs, groot 10.000 gulden, is in het voor
uitzicht gesteld aan degene die de af
stand tussen het hartje van Parps en
Londen op de meest originele en vin
dingrijkste wijze tracht te overbruggen
Ook al mislukt die poging dan maakt
men toch kans op de prijs.
Het lag voor de hand dat zich,met
het oog op deze troostprijs deelne
mers met allerlei merkwaardige ver
voermiddelen zouden aanmelden.
Naast een straalverkeersvliegtuig,
een Comet 4B van de Britse lucht
vaartmaatschappij B.E.A., verscheide
ne straaljagers en helikopters, komt er
voorts een diesel-trein, een fiets,
autobus, een Parijse taxi en zelfs een
maaimachine aan te pas. Er zullen
ook deelnemers gebruik maken van
parachutes.
De „Rode duivels" van de 44 ste
Britse parachutistenbrigade zuUfH
weliswaar niet met hun valschermen bil
de Parijse Are de Triomphe neerdalen
dat zou tegen de geldende verkeers
verordeningen zijn maar wel bij het
buiten de Franse hoofdstad gelegen
Hornchurch. Het laatste deel van het
traject naar de Place de l'Etoile hopen
ze op snelle motoren in hoog tempo af
te leggen Het is niet bekend hoe de
heren huti komst in Frankrijk met de
Franse douane denken te regelen, maar
als zii door hun ongewone wijze van ar-
riveren aan de douane-controle kunnen
ontkomen, dan zullen zij daardoor een
niet geringe voorsprong op hun tegen
standers kunnen behalen. Want volgens
de voorschriften van de race mag er
bh het vervullen van de douaneformali
teiten geen hulp worden verleend door
derden en menigeen beschouwt dit als
de grootste handicap die moet worden
overwonnen.
Vijftien vrouwen
Onder de deelnemers bevinden zich
naast beroemde fabriekslnvliegers, au
to-coureurs en bekende sportvliegers,
ook vijftien vrouwen. Een van hen is
Christlane Blériot, een nichtje van de
Franse luchtvaartpionier. Zij gaat per
race-auto en vliegtuig Janet Ferguson,
een 31-jarige vroegere B.B.C.-secreta-
resse die nu vlieg-instructrice is, hoopt
tijdens de hele tocht niet meer dan vijf
tien gulden onkosten t- maken. Dat is
het bedrag dat voor olie en benzine
benodigd is om In een een-persoons Tur-
bulent-vliegtuigje van Croydon naar het
Franse vliegveld Beauvais te vliegen.
De tocht van Marble Arch n®ar Croy
don en van Beauvais naar de Are ae
Triomphe, bi) elkaar ruim 80 km, onder
neemt ze per fiets.
Colette Duval, een Franse manne
quin die het wereldkampioenschap para
chute-springen voor vrouwen heeft ge
wonnen en bijna vierhonderd sprongen
heeft gemaakt, vertrekt van de Are de
Triomphe per motorfiets vergezeld van
drie andere motoren. Boze tongen be
weren dat ze met dit omvangrijke es-
liefde en alle zedelijke deugden, met
de opdracht deze tot bloei te bren
gen door op dit fundament ons hele
gedrag op te bouwen. Dat onuitput
telijk fundament is er in elke gedoop
te die het niet vrijwillig veronacht
zaamt, afwijst. Maar hoevelen bele
ven dat bewust? Alle poging tot ver
nieuwing, die niet hier begint, is ste
riel franjewerk. Het gaat erom Chris
tus in ons te doen leven met heel zijn
oneindige rijkdom aan heiligmaken-
de kracht. Maar Hij leeft slechts in
ons voor zover wij Zijn werkzaam
heid in ons activeren door het w i 1 -
1 e n benutten van Zijn genade.
corte alleen maar opzien wii baren in
de Parjjse straten, maar zelf heeft ze
verklaard, dat de drie andere motoren
als reserve meegaan. Iedere motorfiets
zal gereden worden door een Parijse
krantenverkoper, want dat zijn volgens
juffrouw Duval de jongens „die werke-
iijk de straten kennen". Bi) de Eiffeito-
ren stapt ze over in een speedboat,
waarmee ze eveneens zo onopvallend
mogelijk over de Seine naar de heliha
ven in Issy les Moulineaux scheert. De
tocht over Het I-anaal hoopt ze in een
Vautour-bommenwerper te maken,
waarmee de geluidssnelheid kan worden
benaderd. En op een Brits militair vlieg
veld moet dan een tweede serie kranten
jongens-motorrijders gereed staan.
Studenten van een Britse technische
hogeschool hebben voor de race zelf
een vliegtuig en een auto gebouwd en
daarmee maken ze een goede kans
de troostprijs in de wacht te slepen
voor de meest originele deelname.
Hun voornaamste tegenstander is de
63-jarige Franse piloot Jean Salis, die
in een getrouwe copie van de „Mo
noplaan" waarmee Blériot in 1909
Het Kanaal overstak, aan de race
gaat deelnemen.
Naast de inschrijvingen uit Frankrijk
en Engeland hebben zich nog uit drie
Ameri-kaans, een Belgisch edlanden
landen deelnemers gemeld: een Ameri
kaans, een Belgisch en niet minder dan
drie Nederlandse teams. Het origineel
ste Nederlandse team is een ploeg die
onder auspiciën van het „Algemeen
Dagblad" is samengesteld. Het bestaat
uit Nederlanders, die met twee auto's
van Nederlandse makelij en een Ne
derlands vliegtuig hebben ingeschreven.
De directeur van het circuit in Zand-
voert, de heer J. B. Th. Hugenholtz,
wordt door de 29-jarige coureur en ral
ly-rijder in een Hirondelle sportwagen
van Marble Arche naar een Brits vlieg
veld gereden. Daar stapt hij ever in een
door de Koninklijke Luchtmacht be
schikbaar gestelde S-14, een straal-les-
vlieguig, dat door de chef-invlieger van
Fokker, A. P. Moll, naar Parijs wordt
gevlogen. Voor het laatste traject staat
daar de constructeur van de Hirondel-
le, coureur H. van Zalinge, met een
van zijn sportwagens gereed.
De helikopter-specialist Eelco Schuller
uit Den Haag gaat twee hefschroefvheg-
tuigen en een snel vliegtuig gebruiken.
Over de types wenst hij zich nog niet
uit te laten om zijn concurrenten zo
lang mogelijk in onwetendheid te laten.
Voorts heeft het „Algemeen Handels
blad" een „Dove" van de op Schiphol
gevestigde Martin's Air Charter ge
huurd, om een aantal verslaggevers
aan de race te kunnen laten meedoen.
De heer J. C. Warning, de hoofdre
dacteur van „De auto", het officiële or
gaan van de KNAC, die zch in het bui
tenland gaat vestigen, heeft vrijdagmid
dag met een druk bezochte receptie in
de nieuwe of litteraire sociëteit „De
Witte" in Den Haag afscheid genomen
van zijn vele vrienden. Piet Nortier, de
voorzitter van het organisatiecomité
van de Tulpenrallye, bood namens de
auto-journalisten en de intiemste vrien
den van Jan Warning een projectie
apparaat aan en dankte de scheidende
hoofdredacteur voor de vriendschap die
al zijn collega's vele jaren van hem heb
ben ondervonden. De receptie werd, be
halve door de top-functionarissen van
de KNAC wij zagen onder meer
voorzitter jhr. mr. J. Th. M, Smits van
Oyen, secretaris mr. Ph. baron van
Harinxma Thoe Slooten en sportcom-
missaris J. H. van Haaren bijge
woond door vele vrienden en relaties
van de heer Warning, zoals de heer
mr. Fr. L. M. Dony, de voorzitter van
de Nederlandse ski-vereniging, de heer
F. Plug, hoofdredacteur van „Het Bin
nenhof" en rallyerflder Maus Gatsoni-
des. De heer F. J. van Haaren tot
voor kort perschef van de KNAC
zal de heer Warning opvolgen als
hoofdredacteur van „De auto".
Blijkens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek gepubliceerde voor
lopige uitkomsten van de landbouwtel
ling van mei 1959, steeg de rundveesta
pel sinds mei 1958 met büna 189.000
stuks (+6%) tot bijna 3,4 miljoen. Het
qo-iMi pinlk- en k'lfkoe'en nam toe met
38.300 stuks 3%) tot bijna 1,6 mll-
De varkensstapel steeg in zijn geheel
met 114.700 stuks (+5%). De paarden-
stapel is vrijwel gelijk gebleven op
194.800 stuks. De schapenstapel omvat
517.700 stuks, hetgeen een teruggang
van 25.500 dieren 5 betekent. De
hoenderstapel heeft nu de nooit geken
de omvang bereikt van ruim 43 miljoen
dieren, d.i. 5,3 miljoen (+14%) meer.
In de laatste drie Holland Festival
uitvoeringen van Cosi fan Tutte zal de
Roemeense alt Eugenia Zareska in
plaats van Frances de Bossy, die in de
Ërogramma's is vermeld de rol van
iora Bella zingen.
Advertentie
26 augustus zal mgr. dr. G. Lem
mens zfin gouden priesterfeest vieren.
Ofschoon dit gedenkwaardige feit een
groots opgezet feest van dankbaarheid
van de zijde van het Limburgse volk
zou rechtvaardigen, heeft mgr. Lem
mens de wens te kennen gegeven, dat
alle uiterlijke feestvieringen achterwe
ge zullen blüven. Mgr. Lemmens wil
de 26e augustus te midden van de
priesters van Roermond doorbrengen
op het seminarie Rolduc, om daar sa
men met hen, van wie hij de meesten
tot priester heeft gewijd, God te danken
in een pontificale H. Mis. Behalve deze
herdenking te Rolduc zal er volgens
de uitdrukkelijke wens van mgr. geen
enkele feestviering of huldiging zijn.
Het internationaal beiaardconcours
te Hilversum is geëindigd met de prijs
uitreiking in de Burgerzaal van het
raadhuis. De wisselprijs van de ge
meente werd toegekend aan de bejaar
dier Willem Créman uit Zwolle. De
prijs voor de beste improvisatie werd
toegekend aan de Vlaamse beiaardier
Jef Rottiers uit Mechelen-Meise.
(Van onze Haagse redactie)
Een herhaling van de visverglftl-
ging, zoals die zich enige tijd geleden
in een groot deel van de Zuidhol
landse wateren heeft voorgedaan, is
niet meer te vrezen nu de controle op
de afval van het bedrijf, waarvan
toen het gif afkomstig was, drastisch
is verscherpt. Maar in het algemeen
zijn gevallen van vergiftiging van wa
ter, bodem of lucht zelfs bij de meest
uitgebreide overheidsmaatregelen
nooit geheel te voorkomen. Wel zijn
maatregelen, die het gevaar voor ver
ontreiniging zullen verminderen, in
voorbereiding in de vorm van een
wetsontwerp op de waterverontreini
ging en een ontwerp „bestrijdings
middelenwet". Een en ander blijkt uit
het antwoord van de ministers Van
Rooy en Korthals op vragen van het
Tweede-Kamerlid Lamberts (PvdA).
Het ontwerp voor een „bestrijdings
middelenwet" is juist daarom van zo
groot belang omdat de moderne vergif
ten, die met name in de landbouw wor
den gebruikt, een ongekende uitwer
king hebben. De ministers zeggen dat
het gif, dat de massale vissterfte vei>
oorzaakte, zelfs in een verdunning met
water in de verhouding 1:1 miljard nog
een voor de vis giftig mengsel oplever
de. Bi) de chemische analyse van wa
termonsters was de aanwezigheid van
het gif niet of nauwelijks merkbaar.
Dat het gif via een afvalstortplaats in
het water kon komen was mogelijk om
dat de vergunninghouder van de stort
plaats heeft nagelaten zich van de af
wezigheid van giftige stoffen te overtui
gen. Het bedrijf dat de afval leverde
heeft de vergunninghouder ook niet op
de aanwezigheid van gif opmerkzaam
gemaakt.
(Van een medewerker)
e verklaring van het dagelijks be
stuur van de K.A.B. over de re
geringsnota inzake het sociaal-
economisch beleid in de naaste toe
komst, heeft in den lande indruk ge
maakt. En zonder twijfel is deze in
druk nog versterkt door het feit, dat
het voltallig bondsbestuur, waarvan te
genwoordig alle voorzitters van de na
tionale vakbonden deel uitmaken, zich
zonder voorbehoud bij deze verklaring
heeft aangesloten.
Van verschillende zijden is ons ge
vraagd eens uiteen te zetten, waarom
de K.A.B. zo ongerust is. De eerste in
druk van de regeringsnota is immers
niet zo ongunstig. En natuurlijk is Let
gewenst, een zo belangrijk stuk als
deze nota niet alleen te bekijken op zijn
negatieve, maar vooral ook op zijn po
sitieve waarde.
Als onze eerste indruk hebben we ook
enkele goede zijden naar voren gehaaid:
de verbetering van de invaliditeitsren-
ten, verlaging van de vrijgezellenbe
lasting, optrekken van de A.O.W.-uit-
kering enz. Bovendien wordt voor de
huurverhoging een zodanige compensa
tie gegeven, dat ook hier enige speling
in zit. Doordat de minimumbedragen
vrij behoorlijk zijn genomen, kost het
maar een klein rekensommetje, om te
constateren, dat iedereen, die een la
ger weekinkomen heeft dan 160.- een
over-compensatie ontvangt. Ook ten aan
zien van de melkprijsstijging kan men
zeggen, dat de compensatie voldoende
is. Waarom dan nog gemopperd, zou
men zich kunnen afvragen. Het gaat
daarbij, naar wij menen te zien, om
twee punten.
Vooreerst is er het feit, dat er door
de vakcentrales niet gevraagd is om
prijsverhogende maatregelen, die daar
na zullen worden gecompenseerd, maar
er is gevraagd om welvaarts
verhoging, waarna men eventu
eel ook bereid was kostprijsstijgende
maatregelen te aanvaarden. En op de
tweede plaats is van de zijde van de
confessionele vakbeweging en van de
confessionele werkgevers gevraagd,
de vrijere loonvorming een
eerlijke kans te geven. En van deze
beide punten komt naar de overtuiging
van de vakbeweging niets terecht.
Voor wat de welvaartsstijging betreft
moge om te beginnen herinnerd worden
aan het feit, dat reeds in juni 1958 de
aanwezigheid van nationaal economische
ruimte werd geconstateerd zodanig, dat
in de Stichting van de Arbeid het over-
Advertentie
Het gezelschap
van José Greco is
volgens de directie
van het Holland
Festival het enige
goede, dat deze zo
mer op dansgebied
te krijgen was. Het
is dus goed, vol
gens de directie van
het Holland Festi
val, nog afgezien
van de omstandigheid, dat het het enig
verkrijgbare is.
Toen het gisteravond in het Kurhaus
te Scheveningen begon, stond er een
troep dansers op het podium, er zalen
drie gitaristen en twee vleugelbespelers.
De drie gitaren werden totaal over
stemd door de vleugels en de gitaren
en de vleugels samen verdwenen in het
infernale lawaai van stampende hakken
en dreunend andgeklap. Er waren ook
nog castagnetten, kortom wat maar ka
baal kon maken ging tegelijk af om de
stampvolle zaal te doen geloven, dat
dit nu Spaans was.
Men was verzeild geraakt in een ver
amerikaniseerde show, hetgeen in het
vervolg van de avond, ais er eens een
ogenblik iets minder stupide in de han
den geklapt werd. ook uit de dansnum-
mers bleek, opgepoetst, vergroofd, ste
vig vererotiseerd Spaanse dansers,
die elkaar klinkende zoenen geven!
een voorstelling, die glansde van de
kitsch.
Dit viel wel te betreuren, want José
Greco is in zijn argelozb jaren een dan
ser van uitstekende standing geweest.
Hij is nu een virtuoos en als zodanig
perfect. Dat is dan alleen maar een
waardering van ambachtelijke kwalitei
ten, die het des te sptjtiger maken, dat
zij aan zoveel waardeloze zaken be
steed zijn. Greco heeft een prachtige
eerste danseres in ziin troep: Lola de
Ronda, magnifiek van houding en ge
baar en er ziin meer goede danseres
sen 'zoals Teresa, die een zwaar ge
spannen Flamenco danst, verreweg het
minst ook aangetast door de kitsch-
zucht. Er zijn voorts goede zigeuner
dansers, er huist een massa virtuosi
teit in de troep. Virtuositeit en wan
smaak zijn vaak de basis voor grote
zakelijke successen. Liefhebbers van de
Spaanse dans konden er wit van woede
bi) worden. Maar de directie van het
Holland Festival heeft gezegd, dat het
goed Is. En bovendien het enige dat
deze zomer verkrijgbaar was.
L. H.
TT endrik Pieter Bodaan
wordt zondag zeventig
jaar. Die naam zal be
trekkelijk weinig mensen iets
zeggen. Nu wij echter onthul
len mogen, dat het Harry Boda
is die dan de zeven kruisjes be
reikt, zullen ongetwijfeld velen
van de oudere generatie hoge
lijk verbaasd deze mededeling
verwerken. Zij kennen hem im
mers al sedert jaren deze uiter
lijk nooit ouder wordende all
round operette- variété- en blij
spel-artiest. Allicht laat men de
ongelovige vraag vallen: „Is die
al zeventig?" Zeker doen zo de
duizenden leden van de K.R.O
die nu reeds zes jaar achtereen
de revue van Berry Kievlts en
Gerard Walden meemaken
Daarin neemt Boda een niet
weg te denken plaats in. Hij
speelt voor de volle honderd
procent mee in de schetsen,
zingt en danst alsof hij een jon
geling 1». Door deze bijzonder
actieve wijze van werken heeft
ook de jongere generatie hem
nog precies op tijd ontdekt. Maar
van wat zij niet kunnen weten
snoepen de ouderen: het levens
verhaal van Boda.
Hij heeft een geheugen als
een ijzeren pot, zoals hij het zelf noemt. Met jaar en datum taeat hV zich
te herinneren waar en hoe hij begon. Dat was in 1307, in juli, zijn ver-
jaardagsmaand. Als stukadoorsknechtje stond hij destijds in Rotterdam op
de bouwsteiger onder het werk te zingen. Hij bezocht de cafétjes in de
buurt en daar ontmoette hij de familie Muller, die in het rijke bezit was van
een poffertjeskraam. Meneer en mevrouw Muller vonden Harry, die inderdaad
een pracht van een tenor had. zo mooi zingen, dat zij hem uitnodigden op
de Nijmeegse kermis bij hen in de kraam te komen zingen. Van dat zingen
kwam voordragen. Ook daarin bleek Boda een kanon te zijn. Voor één
gulden per dag met de vrije kost en verder het recht om te manchen
met de pet rond gaan kwam hij tussen de poffertjes best aan zijn trek.
Al rondtrekkend ontmoette hij drie jaar later in het toenmalige Café-
chantant Van Baars op de Toulonselaan te Dordrecht het Belgische ensem
ble van Oscar Rozen. In de uren van gezelligheid bleek hij zo bij de Belgen
in de smaak te vallen, dat hij een van zijn liedjes: „We dansen ringelrije
heen en weer" al gauw als artiest van de Belgen zong. Het Hollands-Vlaams,
waar hjj nu nog honderden mee vermaakt, leerde hij in die tijd. Het eerste
jaar van de Wereldoorlog bracht hem o.a, in contact met Louis Davids en
Kees van Weerdenburg, de latere administratexir van vele bekende gezel
schappen. Beide heren dienden als onderofficier en verzorgden mee het
vermaak van de troepen. Zijn eerste optreden in het Paleis voor Volksvlijt
liet de militairen anderhalf uur achtereen daveren van de pret. Het operette
gezelschap van Nap de la Mar was Boda's volgende engagement.
Uit zijn talloze verhalen over die tijd is die van de rol van Griolette
in „De dóchter van de tamboer-maioor" de mooiste. In 1915 oogstte hij er
een eclatant succes mee. Dertig jaar later in 1945, direct na de bevrijding,
vroeg Alex Wunnink, directeur van Carré, hem de rol nog eens te spelen.
Hij heeft dit aanvankelijk niet gedurfd. Hij vond. dat men achter het
zingen in het openbaar een punt moest weten te zetten. De dirigent Susan,
dacht er, na hem op de repetitie te hebben gehoord, anders over. Het
ongeloofwaardige gebeurde: een zelfde succes werd na dertig jaar opnieuw
behaald. Voor degenen, die hem van zijn jeugd af kennen, is zijn naam
voorts onlosmakelijk verbonden met. het. Volkstoneel, met zijn onvergetelijke
romantisch-sentimenteel getinte liederen als „Het lied van de Westertoren"
uit „Bleke Bet" dat Boda in de rol van Ko Munjé als allereerste heeft
gezongen. Dan het populaire „In de J or daan", sappige,', lekker lopende,
goed geschreven muziek van Louis Davids en Margie Morris. Trefzeker
memoreert Boda's geheugen 1 december 1918: première van Oranje Hein
lét eens op jaartal en titel/) in het Bouwmeester-theater in Den Haag,
waar thans in de Waaenstraat de Flora-bioscoop staat.
Als men Harry Boda nu vraagt, hoe het toch komt, dat zijn geheugen
zo perfect is gebleven, dan antwoordt hij: Dat komt van het kaarten. Ik
spéél hoofdklasse-bridge en dat traint de hersens!" Men kan er om lachen,
het feit blijft, dat hij met zijn zeventig jaren nog volop zijn partijtje
meeblaast Dat zulks gebeurt, onder omstandigheden, die hij zelf bijzonder
apprecieert hij denkt /lierbij vooral aan de hartelijke, nu al jaren durende
samenwerking met het gezelschap van Berry Kievits en Gerard walden
is verheugend voor iedereen die hem kent.
leg werd geopend, om de huurbijslag
1957 in de Collectieve Arbeidsovereen
komsten als loon op te nemen. We zijn
nu meer dan een jaar later. Aan alle
kanten is gebleken, dat die nationaal
economische ruimte zich in stijgende
Hjn is blijven bewegen. En dit gaf uitei>
aard meer redenen aan de vakbeweging
om nu aan te dringen op het doorgeven
van een deel van die stijgende wel
vaart ook aan de arbeider. Van de zijde
van de Partij van de Arbeid wordt
voortdurend geëist, dat het restant van
de bestedingsbeperking voor de arbei
ders moest verdwijnen. Economen, die
nauw aan de vakbeweging zijn verbon
den, hebben berekend, dat deze sporen
praktisch reeds verdwenen waren. Van
daar dat men van KVP-zjjde ook van
het begin van deze onderhandelingen
af steeds heeft gepleit voor welvaarts-
verhogende maatregelen. Nadrukkelijk
is er en vanuit de vakbeweging èn van
uit de politieke groeperingen in de Ka-
mer op gewezen, dat een stijgende wel
vaart op gronden van sociale recht
vaardigheid moest toevloeien óók aan
de werknemers.
We hebben er begrip voor, dat uit
onze nationale economie de onzuivere
elementen, waardoor kunstmatig be
paalde prijzen laag worden gehouden,
langzamerhand gaan verdwijnen; dat
derhalve een normale melkprijs wordt
betaald uit een normaal loon. Een nor
male melkprijs, dat is een prijs ten
gevolge waarvan de boer en ook de
landarbeider een redelijk bestaan kun
nen hebben. Datzelfde geldt voor de
huishuren. Maar de weg. die men nu
gekozen heeft, is in meerdere opzichten
verkeerd. En we vinden het bedenke
lijk, dat de regering een richting heeft
gekozen welke essentieel afwijkt van
de door de SER geadviseerde.
Er is een aantal bladen, dat een
juichtoon heeft aangeheven, omdat de
regering zo heeft gehandeld. Alsof het
een verdienste op zich zou zijn, om nu
eens tegen de opinie van het georgani
seerde bedrijfsleven in maatregelen te
nemen. Waarom hebben we eigenlijk
die vrije maatschappelijke organen?
Waarom anders, dan om langzamer
hand het kunstmatige en overbelaste
staatsapparaat terug te dringen tot de
plaats, die het toekomt. We achten het
dan helemaal geen verdienste, dat men
doet, alsof voor tijd en eeuwigheid de
staat het moet uitmaken. We begrijpen
deze toon niet van mensen, die anders
bereid zijn, te vuur en te zwaard de vrij
heid te verdedigen,
teletype gb.
et resultaat evenwel van deze
gang van zaken zou zijn, dat de
nationaal geconstateerde ruimte
op de allereerste plaats wordt aange
wend, om de kunstmiddelen voor het
laag houden van bepaalde prijzen weg
te werken. M.a.w. de regering heeft na
drukkelijk primair gekozen voor kost-
prijsstijging en eerst daarna voor wel
vaartsverbetering. En by die welvaarts
verbetering kan men een groot vraagte
ken plaatsen.
Hoe wij immers de zaak ook keren
of wenden, indien de regeringsnota
wordt aanvaard, dan hebben we te
doen met een algemene loonronde, of
zoals we deze week een P.v.d.A.-kamer-
lid hoorden zeggen: het lijkt er op als
of wfj, de oppositie, op onze wenken
worden bediend. Alleen, we hebben 4
pet. gevraagd en krijgen 6 pet.
Maar zulk een algemene loonronde
heeft per se gevolgen voor de prijsvor
ming. Het lijkt ons uitgesloten, dat een
waterdichte controle op het prijspeil
mogelijk is. Maar zelfs dan zal er niet
aan te ontkomen zijn, dat op verschil
lende punten toestemming tot doorbere
kening moet worden gegeven. Samen
vattend moeten we van dit punt zeggen,
dat de regeringsnota teleurstellend is
zonder meer.
Het tweede punt is van meer princi
piële, maar daarom niet minder van
praktische betekenis. Men weet, dat er
jaren is aangedrongen op vrijere loon
vorming. Grotere vrijheid dus voor de
bedrijfsgenoten, om zelf te bepalen
uiteraard binnen redelijke nationale
verhoudingen, hoe de loonsituatie in be-
drufstak of onderneming zal zijn Daar
voor is evenwel nodig, dat die nationa
le economische ruimte niet te zeer
wordt wegbelast. Natuurlijk zullen we
ook in de toekomst nog heel wat natio
nale ruimte nodig hebben voor algeme
ne maatregelen. We denken aan de af
bouw van onze sociale verzekerings-
wetgeving (arbeidsongeschiktheidswet)
arbeidstijdverkorting enz. enz Maar'
een bepaald deel van de ruimte zal vrü
moeten worden gelaten. Deze grotere
vrijheid wordt o.m. sterk verdedigd
met een beroep op de produktiestimule-
rende invloed, die ervan kan eh zal
uitgaan. Maar het moet de moeite
waard zijn, anders zijn de gunstige ef
fecten niet te verwachten. Welnu de
thans voorgestelde maatregelen belas
ten zowel in het nationale als in het on-
dernemingsvlak de ruimte zodanig, dat
zeker niet van een redelijke kans 'voor
de vrpere loonvorming kan worden ge
sproken.
Het is op grond van al deze overwe
gingen, en vele andere die hier niet
konden worden behandeld, dat wjj van
harte hopen, dat het komende debat in
de rweede Kamer meer klaarheid
maar vooral ook meer zuiverheid
Hjn zal brengen.
van
een
van
Met
West-Duitsland— In Keulen Is
bibliotheek over de geschiedenis
de Joden in Duitsland geopend.
deze instelling die op particulier initia
tief tot stand kwam, wil men meer be
kendheid geven aan de 2.000 jaren
Joods leven in Duitsland en de voor
oordelen uit het verleden uitwissen.
(Rtr.).
