Luisterrijke galavoorstelling
in de Stadsschouwburg
Krant en radio meldden
dood van Stijn
Handels Utrechter Te Deum door
Concertgebouw Orkest
Mil x inn SINGER MACHINES
SINGER
KIEKEN
Genèüe
tweede bedrijf
I
Felle televisieschijnwerpers
deden diamanten fonkelen
Neemt Bernard Haitink niet
teveel hooi op zijn vork?
d,7zfyf»é :zr°r-
Promotie in Delft
KUNSTMATIGE REGENVAL OP THEATERDAK
van
het
CAgenda
Holland-F estiva
SMAKELOZE GRAP
TIJDELIJKE AANBIEDING
Partijen in Brits
drukkerij geschil
weer bijeen
Kamperen
geknipt om te
Pater dr. G. v. Welie s. j.
VRIJDAG 10 JULI 1959
PAGINA 3
BUITENLANDSE
kroniek
Menzies gaat Adenauers
misverstanden te lijf
De echte Engelse sigaret
van distinctie en goede smaak
Wmm.
Nieuw ziekenhuis in
Hollandia
Nieuw Ambonezen
kamp in Blerick
Dit is Uw grote kans om een moderne elektrische
SINGER zigzag-naaimachine tegen een veel la
gere prijs te kopen. En... zelfs bij deze prijzen
geldt nog de bekende SINGER betalingsregeling,
dus een aankoop die erg gemakkelijk is. Laat
deze gelegenheid niet voorbijgaan, 't Is slechts
tijdelijk.
Reserveer nog vóór Uw vakantie Uw SINGER
zigzag bij de dichtstbijzijnde SINGER winkel
of agent, dan staat zij straks voor U klaar!
aNG«n„d0°9 "°9 in.
Eeldt «echt
m
s'HGERranU: deze
tof 25 0„J°nbledi»9
Alleen bij
kunt U
kiezen
uit
°°9 de SINg'ÈrTuU9Us,us 1959
moderne zigzags
prijzen
(ook in kleur)
Volgende week maandag worden In
Genève de besprekingen hervat
van de ministers van Buitenlandse
Zaken van d^ Grote Vier. Het eerste
deel van die conferentie heeft eenen
veertig dagen geduurd, maar men is al
5'®.tijd geen stap verder gekomen. Op
7? Juni beslloot men tenslotte de onder
handelingen ruim drie weken op te
schorten. De conferentie zou op 13 juli
•vorden voortgezet, zodat de ministers
intussen ruimschoots gelegenheid zou-
2®n. "ebbèn de wederzijdse voorstellen
thuis met hun regeringsleiders te be
spreken.
Tot nog, toe zijn er geen aanwijzingen
dat men volgende week een verrassen
de nieuwe ontwikkeling kan verwach
ten. De Russen geven geen reden om
te veronderstellen, dat zij terug zullen
j omen c>p hun voorstel van 19 juni, dat
m wezen nog altijd uitgaat van Khroesj-
tsjevs dreigementen van 27 november
v?ng jaar. De oorspronkelijk door
r-hroesijtsjev gestelde termijn is intus-
??.n verlengd, maar de Sovjet-premier
P'Jft eisen, dat de Westerse Grote Drie
nun troepen terugtrekken uit West-Ber-
mo, dat van West-Berlijn een „vrije
stad gemaakt wordt en dat Amerika,
Sjhgeland en Frankrijk, samen met de
SfYJet-Unie, een vredesverdrag met
j-juitsïand sluiten dat een erkenning zou
Inhouden van de zogenaamde Duitse
rOmocratische Republiek. Tenslotte
nebben de Russen gezegd, dat als het
westen niet op hun voorstellen in zou
«aan, Moskou alleen een vredesverdrag
?°u sluiten met Pankow, hetgeen zou
oetekenen dat de controle op de toe
gangswegen naar West-Berlijn zou over
gedragen worden aan het Oost-Duitse
regime.
Khroesjtsjev heeft dezer dagen, in een
onderhoud met de oud-gouverneur van
°e staat New York, Harriman, letterlijk
gezegd, dat minis
ter Gromyko
straks in Genève
slechts de reeds
door hem gestelde
eisen zal herhalen.
De Sovjet-premier
verklaarde in dit
gesprek ook. dat
gcapicA uua, uai
hrnerika niet moest denken, dat de
westerse positie "in West-Berlijn met ge
weld zou kunnen worden gehandhaafd,
zonder dat er een oorlog zou uitbreken,
ïn 's ge tanks stuurt" zo zei de Sovjet-
machthebber, „zullen wij ze in brand
schieten, en als ge oorlog wilt hebben
Kunt ge het krijgen, maar dan zal het
uw oorlog zijn. Onze raketten zullen
Utomatisch in actie komen."
n minder dramatische bewoordingen
heeft Frol R. Kozlov, een van de
eerste vice-premiers van de Sovjet
unie, die op het ogenblik in de Verenig
de Staten vertoeft, het standpunt van
zÜn chef onderstreept. De Russische mi-
hister, die wellicht eens Khroesjtsjev
»ls regeringsleider zal opvolgen, heeft
de Amerikanen gewaarschuwd „dat ge
beld met geweld beantwoord zal wor
den" als het Westen zich tot iedere prijs
hl West-Berlijn zou trachten te handha
ven. Toen Kozlov naar de V.S. kwam,
koesterde men in Washington aanvan
kelijk de hoop. dat de hoge Russische
Regeringsvertegenwoordiger met een
hieuw voorstel van Khroesjtsjev zou ko
men zodat de huidige impasse zou wor
den doorbroken. Maar Kozlov heeft
slechts de bekende eisen herhaald, en
hij heeft de Amerikanen geen hoop ge
geven op verbetering van het klimaat
bij de Geneefse onderhandelingen.
Tenslotte heeft vorige week minister
Gromyko in Moskou aan de buitenland-
pers een verklaring overhandigd,
ruimbet Russische standpunt van
i le weken geleden eenvoudig
werd herhaald.
"hderzijds heeft president Eisenhower
er geen twijfel over laten bestaan, dat
Amerika en de andere Westerse grote
Mogendheden zich niet door de dreige
menten van Moskou op de knieën zullen
l&ten dwingen. Op zijn persconferentie
Van vorige week zei de president van
de Verenigde Staten, dat het Westen zou
Vasthouden aan twee principes: Het zou
zich niet tot concessies laten dwingen
door een ultimatum van de Sovjet-Unie
®n het zou geen verraad plegen aan de
west-Berlijners voor wier vrijheid Ame
rika, Engeland en Frankrijk zich her
haaldelijk uitdrukkelijk garant ver
klaard hebben. Op zijn persconferentie
Van deze week heeft Eisenhower dit
standpunt herhaald en hij zinspeelde
kennelijk op Khroesjtsjevs opmerkingen
tegenover Harriman, toen hij verklaar
de dat men met uitspraken over een
eorlog om Berlijn de zaak van de vre
de niet diende.
Interessant is Khroesjtsjevs verkla
ring van deze week, dat het nuttig
zou zijn als de regeringsleiders van
Amerika en de Sovjet-Unie eens bij
elkaar op bezoek zouden komen. De
Itussische premier hoopt kennelijk nog
?bjjd een persoonlijk gesprek met Eisen
hower te kunnen hebben. Bij voorkeur
z°u hij de Amerikaanse president on
der vier ogen spreken, maar hij is ook
bereid tot een topconferentie met meer
deelnemers. Maar Eisenhower, die de
'es geleerd heeft van de Geneefse top
conferentie van 1955, wil zich niet op-
Kieuw aan een ontmoeting op het hoog
ste niveau wagen, als er niet eerst op
leger niveau een basis gelegd is voor
!Len gesprek tussen de regeringsleiders.
■Zolang er in de huidige Geneefse be
sprekingen tussen de ministers van bui
tenlandse zaken geen schot is gekomen,
dcht de Amerikaanse president het niet
raadzaam om zich in het avontuur te
Storten van een persoonlijk gesprek
m.et Khroesjtsjev. Dit standpunt van
fusenhower wordt door De Gaulle ge
heel gedeeld, maar Macmillans houding
*J, minder gereserveerd. De Britse pre-
toier zal zich echter moeten richten
haar de opvattingen van de man die
^nteljjk de leider is van het Westelijke
Khroesjtsjev geeft zijn minister van
buitenlandse zaken geen vrijheid om zelf
?ok maar het geringste initiatief te ne
rven in de Geneefse gesprekken met
zpn Westerse collega's. Khroesjtsjev
,eeft tegenover Harriman letterlijk
wrklaard: „Gromyko zegt alleen maar
fiat wat wij hem opdragen te zeggen".
i°t echt zelfstandig onderhandelen is
gromyko lang niet in die mate bevoegd
?}a Herter, Lloyd en Couve de Mur-
vule. Als er ooit onderhandeld moet
worden, wil Khroesjtsjev het zelf doen.
ijaar is de Sovjet-premier dermate ge
brand op een ontmoeting met Eisenho-
per dat hij in het tweede deel van de
t eneefse conferentie Gromyko tenslot-
een minder starre houding zal laten
jjannemen dan in het eerste deel, al
ASgen de Russische autoriteiten nu dat
vu van geen wijken willen weten? Eisen
eer heeft Khroesjtsjev de prijs voor
e« topconferentie genoemd, maar hoe-
r zal Moskou tenslotte willen gaan?
Australische premier, Menzies,
ra v een Persconferentie in Canber-
liep /klaard te menen dat bondskanse-
overrt uer zeer slecht ingelicht is
Over Kbgeland heersende mening.
]\je rzUn besprekingen in Bonn zei
dat ale o ^at de bondskanselier dacht,
W-Duit ritse bevolking en regering an-
hoont j gevoelens koesteren. Menzies
lijk "at hij Adenauer van zijn onge-
flad overtuigd, aldus meldt Reuter.
Tijdens de pauze werden de regisseur en enige spelers aan de Koninklijke gasten
voorgesteld. Op de foto ziet men hoe Johan de Meester de hand
gin Juliana. Achter de regisseur is burgemeester Van Hall gedeeltelijk zichtbaar.
Achter de Koningin staan Koning Boudewijn en Prins Bernhar
Zaterdag 11 juli.
AMSTERDAM: Concertgebouw. 8.15, uur:
Recital Maria Callas.
AMSTERDAM: Stadsschouwburg, 8.15 uur:
Der Zerrissene (Wiener Burgtheater).
AMSTERDAM: Carré, 8.15 uur: Ballet José
Greco.
DEN HAAG: Kon. Schouwburg, 8.15 uur:
Ulysses in Nighttown (London Arts
Theatre).
SCHEVENINGEN: Kurzaal, 8.15 uur: Radio
Philh. Orkest o.l.v. Lorin Maazel.
UTRECHT: Stadsschouwburg, 8.15 uur: Cosi
fan tutte (Ned. Opera).
Advertentie
per pakje
(Van onze Brusselse correspondent)
De redacteur van de Brusselse Stan
daard, die gisteren met rode wangen
aan Stijn Streuvels de excuses van zijn
krant is komen aanbieden, heeft het
met eigen ogen kunnen vaststellen:
de vader van de Vlasschaard is niet
dood. De grote Vlaamse schrijver met
zijn borstelige kuif en legendarische
snor zat op dat ogenblik in gezelschap
van de Limburgse gouverneur Roppe
e enkele vrienden genoeglijk een si
gaar te roken in het kasteel van het
deftige openluchtmuseum te Bokrijk
in de buurt van Hasselt.
Het hele geval is wellicht nog beter
afgelopen dan destijds met de beeld
houwer Joseph Cantré, die ingevolge
een onbegrijpelijke naamsverwisseling
dagenlang in de kranten zijn eigen In
Memoriam heeft kunnen lezen. Maar
de smakeloze grap, waarvan de grote
Brusselse krant en half Vlaanderen te
gelijk het slachtoffer zijn geworden,
verdient in een volgende aflevering van
Aycards boek „La réalité dépasse la
fiction" dan toch een eervolle plaats.
Woensdagnacht omstreeks half twaalf
In het verblindende licht van talrijke
televisieschijnwerpers betrad gister
avond koning Boudewijn, vergezeld
door koningin Juliana, prins Bernhard
en de beide oudste prinsessen, de ko
ninklijke loge van de Stadsschouwburg
in Amsterdam voor het slot van de
tweede dag van net koninklijk bezoek:
de voorstelling van „Troiius en Cressi-
da" die door het hoofdstedelijke ge
meentebestuur de hoge gast werd aange
boden.
De zware onweersbui, die zich even
tevoren boven de stad had ontladen, had
binnen al evenmin verkoeling gebracht
als de kunstmatige regenval, die de
Amsterdamse brandweer in de middag
uren op het dak van de schouwburg
had laten neerdalen. Ondanks de in
spanningen van de langdurige reis
overdag, was de Koning nauwelijks eni
ge vermoeidheid aan te zien. De felle
schijnwerpers deden de talrijke dia
manten op het pauwblauwe avondtoilet
van koningin Juliana oogverblindend
schitteren. Bescheidener maar niet
minder smaakvol was het turquoise
avondtoilet van prinses Beatrix en het
zachtgele avondtoilet van prinses Irene.
De zaal van de Stadsschouwburg,
waarin zich een keur van autoriteiten
uit het gehele land, onder wie vrijwel
alle leden van de ministerraad, had ver
zameld, was versierd met rozen in vele
kleuren.
„Troiius en Cressida" moge niet tot
de meesterwerken van Shakespeare ge
rekend worden, de voortreffelijk ver
taalde en in enkele passages bijzonder
zinvolle tekst en nog meer de meester
lijke vertolking door de bloem van de
Nederlandse acteurs en actrices leen
den zich bij uitstek voor dit galagebeu-
ren.
Foyers geurden van bloemen
Tijdens de pauze onderhield het vor
stelijk gezelschap zich langdurig en bij
zonder ongedwongen met de vertolkers
van de hoofdrollen, de vertaler Bert
Voeten, en de regisseur Johan de
Meester. Voor het gemeentebestuur
moet het ongetwijfeld tot voldoe
ning hebben gestemd, dat men de
kort geleden geheel gerestaureerde be-
zoékersruimten van de schouwburg voor
deze koninklijke ontvangst kon gebrui
ken. De foyers geurden van de rijke
bloemenversieringen en op enige plaat
sen suggereerden fonteinen een verkoe
ling welke helaas de temperatuur nau
welijks toeliet. Het had in ieder geval
voor de talrijke Amsterdammers, die
geduldig buiten stonden te wachten, het
voordeel, dat zij door de geopende
vensters een glimp van het kleurrpke
pn feestelijke gebeuren bmnen konden
opvangen. De kijkers waren aange
groeid tot een menigte, toen tegen het
middernachtelijk uur het vorstelijk ge
zelschap de schouwburg verliet voor een
snelle rit naar het paleis op de Dam,
vanwaar het later vertrok naar Soest-
dijk voor het doorbrengen van de nacht.
Vrolijk en vol verwachting van de ko
mende gala-avond in de Stadsschouw
burg, verlieten de prinsessen Beatrix en
Irene gisteravond het paleis op de Dam,
beiden in waarlijk koninklijke avond
kleding.
In Hollandia op Ned. Nieuw-Guinea
is een nieuw centraal ziekenhuis geo
pend. Het bestaat uit 24 aparte gebou
wen, o.a. eigenlijke „beddenkamers",
administratieve en polikliniek-pavil
joens, operatiekamers, doorlichtingska-
mers en laboratoria.
Begin augustus zal men in Blerick be
ginnen met de bouw van een nieuw ba
rakkenkamp voor Ambonezen.
Advertentie
drastische
KÜ f 130."GOEDKOPER!
Vn
m
in
4
Noonj.
Adres,
Heats:
2lef U de 4 f°,der> woof wlf9'
4 Modern*
trische
1 Prfs ver-
'aagd 2ijn 20 9eweldig
Opnieuw was er
op het Holland Fes
tival-concert, dat
het Concertgebouw
Orkest gisteravond,
ditmaal onder lei
ding van Bernard
Haitink, gaf, een
koorwerk te horen:
Handels Utrechter
Te Deum, nog uit
zijn eerste Engelse
jaren stammend en geschreven voor de
Britse viering van de Vrede van Utrecht
in 1713. Het stuk staat sterk onder de
invloed van Purcell, het had desnoods
van hem kunnen zijn, al zal men er
een meer stoere toon in waarnemen en
minder van de lyrische verfijning, die
Purcell kenmerkte.
Men kan aan deze partituur verschil
lende dingen afmeten. Vooreerst de ge
weldige invloed, die Purcells genie uit
straalde: vervolgens het gemak, waar
mee een voor zijn tijd cosmopolitische
figuur als Handel was, zich aanpaste
aan een in wezen reeds gevormde na-
titonale stijl, die hij in een grasland
vond. Maar in de derde plaats ook de
grandeur, yaarmee hij zich dit veroor
loven kon: hjj is toch zichzelf geble
ven. Hij heeft zich geassimileerd aan
wat hij vond, maar hij heeft tevens de
traditie verrijkt met vele dingen, die
hij er van zijn eigen persoonlijkheid aan
had toe te voegen. Hij verloochent zijn
karakter zeker niet in dit Utrechter
Te Deum, al treedt dit er nog niet het
sterkst in op de voorgrond. In de loop
der jaren is dat wel anders geworden.
Het bleek intussen gisteravond nog
niet zo eenvoudig om een werk van de
ze gedrongen, tussen homofonie en
meerstemmigheid zwevende stijl tot
een volkomen bevredigende verklan
king te brengen. Ik laat daar, dat er
wel eens iets wankelde tussen orkest
en solisten, maar het leek ook inde
koorstukken, die verreweg het voor
naamste deel van de partituur in be
slag nemen, dat Haitink nog niet veel
meer dan de buitenkant in zijn macht
had. Laat ons dus zeggen, dat hij wel
de noten had, hard en ferm, doch ook
niet meer dan dat. Ik heb veel nuan
ces, die voor een treffende expressie
van de details vereist zijn, gemist. Hoe
goed het Toonkunstkoor zijn partijen
ook had en hoe helder het klonk, veel
zingend vermogen heeft men niet waar
genomen in deze weinig gemouvemen-
teerde stemvoering. De solisten, die
maar we;nige en korte interpolerende
passages te doen hadden, waren Elly
Ameling, Annie Hermes, Tom Brand,
Arjan Blanken en Leo Ketelaars.
Men vroeg zich op deze avond wel
af, of Haitink de laatste tijd niet te
veel partituren in een te snel tem'
po moet bijleren. Men kwam daar
vooral op, omdat hij na de pauze een
uitvoering gaf van Bruckners Twee
de Symfonie, die wel in sterke mate
zijn 'geestelijk bezit blijkt geworden
te zijn. Dit behoeft niet te verbazen.
Dit werk behoort reeds enkele jaren
tot zijn repertoire en hij heeft het al
eerder met het Concertgebouw Or
kest gemaakt. Kan het zijn, dat hij
toen in een periode verkeerde, waar
in hij zich dieper kon concentreren
op minder werken? Is het denkbaar,
dat hjj die gelegenheid tot concen
tratie en verdieping, die hij in zijn
positie thans voor alles behoeft, ten
dele heeft verloren? Als dit waar is,
verkeert hij in een gevaarlijke toe
stand, die hij vermoedelijk zelf niet
eens wenst. Welbeschouwd moet men
hopen, dat Haitink voor de eerstko
mende jaren zal weerstaan aan alle
dringende vertogen, dat men hem zo
bijzonder nodig heeft, teneinde zo wei
nig mogelijk te dirigeren, maar dan
ook niets te maken dat niet geeste
lijk zijn eigendom is en dat hij be
heerst. Slechts op die manier zal het
Nederlandse muziekleven van Ber
nard Haitink in lengte van jaren in
toenemende mate vreugde beleven.
Bij het luisteren naar deze Tweede
Symfonie van Bruckner herinnerde
De Britse minister van arbeid, Iain
Macleod, heelt de werkgevers en vak
bondsleiders, die betrokken zijn bij het
drukkerijgeschil, uitgenodigd vandaag
op het ministerie bijeen te komen om te
pogen de moeilijkheden tot oplossing te
brengen, aldus een bericht van Beuter.
Hij deed een beroep op beide partij
en om te komen spreken over eeh mo
gelijke opdracht aan een onafhankelij
ke figuur die de leiding zou moeten
hebben bij te voeren besprekingen.
Beide zijden hebben het aanbod aan
vaard Als overeenstemming kan wor.
den bereikt, zullen de partijen overwe
gen welke personen in aanmerking ko
men om de besprekingen te leiden.
De dagelijkse besturen van de vak
bonden van arbeiders bij de scheeps
bouw en de machinisten, die samen drie
miljoen leden tellen, hebben in een bood
schap hun steun aan de stakers in het
drukkerijgeschil toegezegd.
men zich ineens weer, welk een rond
weg verheugende verrassing hij enke
le jaren geleden met verschillende
stukken de liefhebbers bereid heeft.
Het is geen kleinigheid, zoals hij deze
in zekere zin niet overmatig moeilijke,
maar evenmin bijzonder sterke en dien
tengevolge toch weer heel speciale eisen
stellende partituur uiteen gelegd
heeft en vervolgens weer tot een ver
antwoorde muzikale synthese heeft
samengevat. Het is evenmin te onder
schatten, welk een fraaie, doorzichtige
klank hi) aan het Concertgebouw Or
kest weet te ontlokken. In mijn herinne
ring had deze reproduktie een paar sei
zoenen terug een sterker, feller aangrij
pend leven dan op deze avond. Het is
mogelijk, dat Haitink op dit moment
een tikje is uitgekeken op dit werk.
Het is ook denkbaar, dat de kokende
hitte, die in de zaal heerste, hem en
het orkest, maar misschien ook wel
mij dwars heeft gezeten. We leken al
lemaal een tikje gegalvaniseerd door
deze atmosfeer, maar dit neemt niet
weg, dat Haitink Bruckner II beslist
kent, zodat hjj daarin zijn ongemeen
talent bewijst, terwijl men de laatste
tijd herhaaldelijk dingen van hem heeft
gehoord, waarmee hij nog niet klaar
is. Dit is een aanwijzing, waarmee hjj
zelf en de organisatoren van concer
ten hun voordeel moeten doen. En het
zal wel voornamelijk op hemzelf neer
komen om de wijste te zijn.
LEO HANEKROOT
kreeg de avondredacteur van De Stan
daard een telefoontje van een onbeken
de, die zich aanmeldde als de burge
meester van Ingooigem: „Ik heb een
pijnlijk nieuws", zei de „burgemees
ter" droef, „een kwartier geleden is
Streuvels plotseling aan een hartcrisis
overleden. Wellicht kunt u dat bericht
nog in een ladere editie van uw krant
krijgen". De avondredacteur, die om
wille van het late uur geen tijd te ver
liezen had, liet de rotatiepers stilleg
gen en een vormverandering aanbren
gen. Duizenden lezers hebben donderdag
ochtend het bericht in hun Krant ge
vonden: een kort, geïmproviseerd In
Memoriam met foto en al erbij. Ook
de persdienst van de Brusselse radio-
omroep kreeg het onder ogen en in de
eerste nieuwsuitzending kondigde de
speaker aan „Naar een Brusselse krant
uit de hoofdstad bericht.enz."
Het is gewoon verbluffend, hoeveel
mensen er door die late aprilgrap bij
de neus zijn genomen. Streuvels' vrouw
vernam Stijns overlijden telefonisch van
haar dochter, die het zelf in de radio
had gehoord. De schrijver zat intussen
rustig naast haar van zijn ontbijt te
genieten. Maar bij dat ene telefoontje
is het niet gebleven. Wenend zijn tien
tallen buurvrouwen uit Ingooigem,
waar de 88-jarige Streuvels 2eer geliefd
is, hun rouwbeklag komen aanbieden
en kort na acht uur arriveerde de pas
toor om de laatste sacramenten in ex
tremis toe te dienen. Uit Nederland al
leen zijn er in de loop van de dag tien
tallen telegrammen gearriveerd om
mevrouw Streuvels te condoleren.
Streuvels heeft het allemaal nogal
nuchter opgenomen en hij is het vol
mondig eens met gouverneur Rop
pe, die hem gisteren te Bokrijk troos
tend zei: Wie met een vroegtijdige
rouwbrief bedacht wordt, heeft nog een
lang leven voor de boeg.
Advertentie
JONKER
FOTO TOE STEL
ZEGT:
ft-"??
„Van mijn vader heb ik hard
werken geleerd. Mijn moeder
had de gave goed met mensen
te kunnen omgaan. Je krijgt on
herroepelijk iets van je ouders
mee. Zo heb ik in Delft een
vlot verlopen studie kunnen
maken. Het is hard werken in
Delft. Je moet niet denken dat
je er komt als je handig bent
Het prettige van Delft is dat
je er, doordat je dagenlang met
elkaar in het laboratorium staat
voortreffelijke vrienden kunt
maken, speciaal ook onder niel-
katholieken." Pater G. S. A. van
Welie S.J. komt wat aarzelend
op gang als hij vertelt van de
tijd dat hij in Delft heeft ge
studeerd. Woensdag is hij ge
promoveerd tot doctor in de
technische wetenschappen. Hij
is de eerste geestelijke die aan
de Technische Hogeschool in
Delft promoveert. Zijn promo
tie had verder nog als bijzon
derheden dat zij de laatste was
onder leiding van de scheidende
rector, prof. dr. O. Bottema,
terwijl de nieuwe rector-magni-
ficus prof. dr. ir. G. A. Af. Diepen,
voor het eerst als promotor
optrad. De promotie geschiedde
cum laude.
Het proefschrift van pater Van
Welie is getiteld: Evenwichts-
metingen tot duizend atmosfeer in binaire koolwaterstofstelsels." „Ik kan
dit aan huismoeders het beste uitleggen. Het gaat om oplosbare vaste
stoffen in gassen, zoals de vaste deeltjes uit de jus die aan het plafond
van de keuken zijn aangeslagen. Daar wordt het plafond zwart van." De
ouders van pater Van Welie en drie van zijn vijf zussen de twee andere
verblijven in het buitenland hebben zijn promotie bijgewoond. „Bij ons
thuis was ik de onhandigste die erbij was, volgens de huisgenoten. Zelf
heb ik dat ook altijd gedacht. Van die onhandigheid zijn mijn zussen eigenlijk
de schuld. Door allerlei karweitjes voor me op te knappen hebben ze me
voortdurend de gelegenheid ontnomen handig te worden. Ondanks dat ze
veel voor me deden, heb ik ze af en toe barbaars behandeld. Dan moest
vader er weer bij komen om zijn enige zoon te bestraffen."
Aarzelend op gang gekomen, wordt pater Van Welie enthousiast, als
hij verder vertelt over Delft. „Het eerste jaar was verschrikkelijk. In 1951
ben ik naar Delft gegaan. Ik had toen twee jaar noviciaat, een jaar
junioraat nu dat is afgeschaft, kan ik er alleen maar met een zekere
droefheid aan terugdenken en drie jaar filosofie er op zitten. Van filosofie
moest ik toen in Delft overschakelen op scheikunde. Die overschakeling
was erg groot. Maar na dat moeilijke eerste jaar is de studie goed ver
lopen." Pater Van Welie deed in 1956 ingenieursexamen. Een jaar bleef
hij toen nog in Delft om te kunnen promoveren en daarna vertrok hij
naar Maastricht voor theologiestudie. Na het laatste Delftse jaar had hij
het grote schema van zijn proefschrift al gereed. In zijn vakanties arbeidde
hij aan de uitwerking.
„Mijn grootste hobby is vrienden maken en eindeloos met ze bomen
zoals met de mede-studenten op de T.H. Als je zoveel studeert, moet je in
je vrije tijd niet opnieuw in de boeken duiken. Ik ben blij dat de studie
er op zit, maar ik vind het jammer dat het contact met de andere studenten
praktisch verloren gaat." Het volgend jaar zal pater Van Welie tot priester
worden gewijd. Dan volgen nog een jaar theologie en een jaar noviciaat
en het ligt in de reden dat hij daarna leraar scheikunde zal worden aan een
van de colleges van de paters Jezuïeten. „Ik heb een absolute voorkeur
voor Nijmegen. Omdat je aan het Canisius-college te maken hebt met
interne leerlingen, lijkt het werk daar me het volkomenst. Wat de omge
ving betreft heb ik geen voorkeur. Nijmegen is mooi. Maastricht ook. Maar
ik ben ook van het Noorden gaan houden." De tijd dat hij in Delft stu
deerde, logeerde hij in het Sint Aloysius-college in Den Haag. „Het Noorden
heeft hele eigen aantrekkelijkheden. De mensen zijn er veel zakelijker en
nuchterder. „Wat dat betreft was de huisrector van het Aloysius-college
pater Rietra, het juiste midden." De gestrengheid van de Fries is in hem
gecombineerd met de gemoedelijkheid van de Brabander. Hij is voor mij
reuze hartelijk geweest en een grote morele steun," zegt pater Van Welie.
Op het Sint Canisius-college heeft hij een allergenoeglijkste tijd gehad-
Hij is er geuxpest van 1939 tot 1945. Toen hij in de vierde klas zat werden
hij en zijn schoolgenoten bij mensen in de stad ondergebracht. „Je had
toen wat meer vrijheid. Zwemmen was mijn grote liefhebberij. Ik herinner
me nog heel goed dat we met flessen melk over het Maas-W aal-kanaal
zwommen om de mensen te helpen die met hun melk op de brug nooit
door de controle waren gekomen." Pater Van Welie is afkomstig uit
Dreumel, een plaatsje aan de Waal van drieduizend inwoners. Men leeft
er voornamelijk van de fruitteelt. Pater Van Welie is de tweede promo
vendus uit het dorp. De eerste was de dokter, die helaas bij een ongeluk
om het leven is gekomen. „Of ik opzie tegen het lesgeven? Nee. Tot nu
toe ken ik de jongens alleen maar van de strafklas op het Aloysius-college.
Ik hield daar nogal eens toezicht op zaterdagmiddag. Dat was een soort
van gezamenlijk uitzitten van straf. Maar op het laatst ging je de jongens
kennen. Het waren vaak dezelfden."
