Britse straaljager in nylon vangnet gegrepen EXAMENS X Ministers in Genève hebben standpunten vastgelegd Chefarine ,4 EISENHOWER OVER BERLIJN c J DE EILANDER Pax Christi trekt met veertig deelnemers door Friesland wm Noodmaatregel in praktijk beproefd Geen herderlijk ven Contact met buitenkerkelijken SLEEPHAAK WEIGERT in Verklaring militaire commandant van West-Java Conferentie volgende week geëindigd Primaat van Spanje Stakingsverbod Wijziging vestigings wetten aanvaard Oude Deldener molen afgebrand Zeilbootje omgeslagen bij Cadzand Inwonende steekt hoofdbewoonster met mes I KLAAS TOXOPEUS Tunesische klacht over Franse grensschending Polen bestelt 17 kranen in Nederland WOENSDAG 29 JULI 1959 PAGINA 7 mmm - 1®$N Vv?> KW „Vijand van nu gevaarlijker dan de Nederlanders' 4 beroemde geneesmiddelen in 1 tablet doen wonderen! Bij pijn, griep of „landerig" gevoel zorgt een enkel tablet dat U weer met plezier Uw werk kunt doen) IN EERSTE KAMER Diepvrieskippen bij de kruidenier door JOSEPH ALSOP ROMAN VAN DE LOKKENDE ZEE 1 door milium H8BBB.~-.I- w. -y v r jgS&sSgSpljjE BREUKELEN, 24 juli Nederlands •Jpleidings-instituut voor het Buiten land. Aan de volgende studenten is een diploma uitgereikt: tweejarige cursus, ^-Cursus: zeer goed: J. F Bosse; goed: F- Aalbersberg, K. van Ameron, R. E. van Amstel, L. van As, J. Bark, Th. H. Becker, S. Beerda, J. G. Bertram, A Th Beun, W. G. J. Bierman, W. D. Bos, H. G. Boswinkel, P. H. M. Brandsma, R. Bruinier, A. H. H. Camfferman, H. A, Ch. Dasbach, B. A. Dingemans, R. W. van Ditzhuyzen, O. Dolman, J. van Duinen, B. Dijkstra, P. G. Geill, R. S. J. GooL H. G. J. Goossens, E. J. Griep, C, W Hebly, C. J. van Helbergen, A. Heslinga, A. Jansen, J. W. Jansen v. d. Laak, J. Japing, P. de Josselin de Jong, G. J. Kalff, R. E. Kamp, A. G. M. G. Kees, J, Kers, A. Ketting, G. H. J Koopman, E- O. Krakenberger, P de Kraker, E. W. Langenhorst, Liem Soen Hong, C. F. Matzken, Jhr. F. J. C. Mollerus, F. L. van Muiswinkel, A. Oosterkamp, H. Os- gam, F Pilkes, J. M. Reesinck, A. J. Roest, P. A. Rompen, J. H. E. van Roos malen. A. J. M. Ruiter, W. F. M. Run- yerkamp, L. S. de Rijke. H R. Schlick, B. W. Schreuder, E. G. A. Schroth, R. G. Sillmann, A. Sozonoff, A. Sparnaay, B. C. E. Spee, H. Stegeman, E. A. M. stephan, M. G. Tiedemann, G. B. E, Ba ron van Till, D. C. G. Toonen, B, Tulp. B. Visser, N. van der Vlist, F. Voorwin de, J. G, Vorstman, A. de Vries, E. A de Vries, H. A, D. v. d. Wall Bake, J H jVessel, F. P Zwaanswijk, G. C v. d 3ÜPP: zonder predicaat: F. H. M. ten gerge, C. de Bruyne, C. C. Callenbach, i-- S Cortissos, H. F. M. Daniëls, L. P P- Dings, H. F J. Duijsens, N. J. H. Gie- ie". J. M. L. Haesen, A. M. W. M. van i®rsel, R. R. P M. Jurgens, L. M. F. J. Berstens, B. P. Kleyn, A. P. J. Kok. A iy van Kooten, J. P. J M. I^orte, R. A. Breling, C. J M. Langezaal, J. F. Mei wan, J. H. Menten, J. A. F, M. van Mier- i": W. D. D. v. d. Moer, A. Muller, F E. ï|!x. G. P, Petit, F. van Praag, T. F. van IPetsehoten, F P. J de Ruyter de Wildt E a. van Schuppen, W. H. E. Sille- ;ls Smitt, H. J S. Simons, F. H Slui- mr- G J. v. d. Spek, J. L. J. B. baron ■fWeerts de Landas, J. M. A. de Thouars, V' G. Tiemens, B. M. Tromp, F. Varga, A. "ersnel, W. H. Westendorp. j-BTrechT - M.O. Frans: F. Geus, jifarlem- S. Neefjes, Noordwijk; W. van PaaUs' Aalst, T. Post. Harderwijk; W. '•iel'ry Eindhoven; mevrouw R. Olden- la norringa Amsterdam; mej. J. de Barra, Den Haag. M.qBRAVENHAGE. Schoolakte Duits hiei" A, W F. van Wijk, Valkenswaard; Bolio Beuvei, Amersfoort; mevr. W. de Lotfj^dev-de Blank, Rotterdam; mej. M, tlon>?an. Rotterdam; mevi. S. Mans- Zsc^sma, Tiel- mevr. E. Reinhold- V0 'ei'lieh Amsterdam; J. de Jong, VenuSch;'ten: mej. L, v. d. Bosch. 's-Gra- }j "age; Ch Stolting, Amsterdam: mej mevr L Meyer-Wollf, Amsterdam; A. Torn' 's-Gravenhage; R. Stuetterheim, Halfweg, mej. E. Wolff. 's-Gravenhage. Voor het examen Engels M.O. A zijn geslaagd de dames: mej. A. O. James Delft, mej. H. G. Möller Hilversum, mej. F. H. M. Scott Vogelenzang en de heren: J J. Korbee Rotterdam, R. Krol Franeker, A. Kuiper Apeldoorn, H. C. Meyer Amsterdam. SITTARD, 23 en 24 juli. - Voor de aantekening „Wijkverpleging" aan de school voor Maatschappelijk Werk slaag den: Eerw. Zr. Gemma, Sittard; Eerw. Zr. Edmundine, Kerkrade; C. Blom, Maastricht; Eerw. Zr. Wilma, Heerlen; M. Cleophas, Neerbeek; E. Coenen, Grubbenvorst; C. Cremers, Heerlen; E. Deckers, Nunhem A. Geenen, Grubben vorst; J. van Geenen, Rotterdam; J. Ge- lissen, Urmond; A. Geysen, Neerbeek; M. Heltzel, Echt; M. van Heukelom, Gulpen; J. van Hoof, Fijnaart (N.-Br.); Ch. Janssen, Maastricht; A. Maenhopt, Clinge (Z.-Vl.); C. Nagtzaam, Standdaar- buiten (N.-Br.); M. Raven, Geleen; T. Simmer, Heerlen;; I. Theunissen, Maas tricht. Ieder, die wel eens aan de rand van een vliegveld bij het begin van de start baan heeft gestaan, terwijl een landend vliegtuig op geringe hoogte en met nog vrij grote snelheid overkwam, zal zich de spanning kunnen indenken, waarmee het dekpersoneel van het Britse vlieg- dekschip Eagle onlangs ergens op de Middellandse Zee de landing gadesloeg van luitenant Grier-Rees. Het was een riskante operatie. Tijdens een vlucht be merkte hij een mankement aan het hydraulisch systeem van zijn Seahawk, een straaljager van het type, waarmee sinds enige tijd ook het Nederlandse vliegdekschip Karei Doorman is uitge rust. Hij keerde terug naar de Eagle, maar daar bemerkte hij, dat de sleep- haak, die tijdens de landing een dwars over het dek gespannen kabel moet op pikken en daarmee de straaljager op het korte vliegdek tot stilstand moet bren gen, weigerde. Tweemaal deed hij een vergeefse poging om door een gefor ceerde landing, waarbij hij zijn toestel met een harde bons op het dek deed belanden, de haak los te krijgen. Beide I1I1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI11IIIIIIIIIII1IIIIII iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimmiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiimii keren moest hij weer haastig „doorstar ten" om te voorkomen, dat hij aan het andere eind van het viegdek met zijn zware straaljager in de Middellandse Zee zou duiken. De haak wilde niet uil de staart te voorschijn komen. Toen gaf de vluchtcommandant van de Eagle bevel een nylon-vangnet over het dek te spannen. Tot dusverre was het alleen bij proeven gebruikt. Het was ontworpen om er vliegtuigen mee tot stilstand te brengen als ieder ander mid del zou falen. Het dekpersoneel spande het net in twee minuten en twintig se conden, een recordtijd. Inmiddels waren alle noodmaatregelen getroffen, voor het geval de operatie zou mislukken. Een helikopter hing naast het schip in de lucht om de piloot zonodig snel uit het water te kunnen opvissen. Luitenant Grier-Rees van 80S „Ruiten- aas"-squadron naderde het vliegdek schip net zo rustig of het een normale landingsprocedure betrof. Na enkele meters over het dek te hebben gerold, boorde de straaljager zijn neus door de mazen van het vang-net (bovenste foto). Het toestel schoot nog twintig meter door, maar toen brachten de nylon kabels, die angstwekkend werden uitge rekt, de Seahawk tot stilstand (middelste foto). De elasticiteit was zo sterk, dat luitenant Grier-Rees zelfs de ongewone sensatie onderging met straaljager en al een paar meter achteruit geslingerd te worden. De piloot bleek ongedeerd en het vliegtuig onbeschadigd. Het dekper soneel zit met een wirwar van kabels opgescheept, waarvan straks weer een keurig opgevouwen net moet wor den gemaakt. (Onderste foto). Kolonel Kosaslh, de commandant van het militaire district West-Java, heeft gisteren op een bijeenkomst van mili taire- en politie-functionarissen in Bo- gor verklaard, dat Indonesië thans een vijand heeft die „gevaarlijker is dan de Nederlanders: passie en onze eigen domheid". Volledige onafhankelijkheid ..heeft ons volk het grootste deel van jlin vi tale kracht doen verhezen namelijk be reidwilligheid, oprechtheid, spontani teit en vasthoudendheid om op te treden en te werken, om de idealen van de staat en natie in hun geheel te berei ken aldus Kosasih. Wat na 1949 is ge komen is een wedstrijd tussen en of groepen om de grootst moge ]- ke winsten te behalen, zo verklaarde hij volgens UPI. Advertentie De westelijke ministers van buiten landse zaken op de conferentie te Genè ve hebben gisteren overeenstemming bereikt over een nieuw voorstel aan de Sovjet-Unie. dat in feite aanvaarding van een tijdslimiet voor een tussentijd se regeling van de kwestie-Berlijn in houdt, aldus meldt Reuter. Tot dusver was het westelijk standpunt, dat een voorlopige regeling van het vraagstuk- Berlijn van kracht zou moeten blijven tot Duitsland zou zijn herenigd. Van doorgaans betrouwbare zijde werd de voorspelling gedaan dat de westelijke mogendheden in een stuk, dat, naar men verwacht, vandaag op een werkbijeenkomst van de ministers der „Grote Vier" zal worden behandeld, hun oude standpunt zullen herhalen, met dien verstande dat de ministers van buitenlandse zaken, ingeval Duits land nog niet herenigd is, over vijf jaar of een andere overeen te komen tijd, opnieuw bijeen kunnen komen als zij dat willen. Wellicht zal het vaststellen van deze periode aan een topconferen tie worden overgelaten. Het westelijk stuk behelst in hoofd zaak het voorstel dat de VS, Engeland en Frankrijk op 16 juni hebben gedaan. Het bevat echter ook een Amerikaanse suggestie om waarnemers van de VN in Berlijn te stationeren, die rapport moeten uitbrengen over vijandige pro paganda in het oostelijke of het weste lijke stadsdeel. De westelijke en de communistische ministers hebben gisteren afzonderlijk hun standpunten betreffende een tus sentijdse regeling voor de kw«stie-Ber- liin op papier vastgelegd. Oyer het weste lijk stuk wisselden de ministers Herter, Lloyd, Couve de Murville en Von Bren- tano anderhalf uur van gedachten. Volgens communistische kringen vertoont het Russisch-Oostduitse stuk enige wijzigingen in vergelijking met de voorstellen, die Gromyko op 19 De primaat van Spanje en aartsbis schop van Toledo, Enrique kardinaal Pla y Deniel, heeft, aldus Reuter en A.F.P., het bericht tegengesproken, dat hij onlangs een herderlijk schrijven zou hebben gepubliceerd over de zedigheid, zoals in de buitenlandse pers is gemeld. Wel heeft de aartsbisschop in het offi ciële bulletin van het aartsbisdom dat bestemd is voor de geestelijkheid richt lijnen gegeven voor preken over de zedigheid en het gedrag van verloofden. (Op gezag van het Katholiek Neder lands Persbureau is ook in ons blad in dertijd abusievelijk de term „herderlijk schrijven" gebruikt. Red.). De Indonesische minister van defen sie en chef-staf van het leger, generaal Nasution, heeft, naar „Antara" meldt, een verbod afgekondigd van stakingen en uitsluitingen in de Indonesische tex tielindustrie. Het verbod is uitgevaar digd in het belang van de veiligheid, or de en wet, aldus is in Djakarta meege deeld. Advertentie juni heeft gedaan. Door één der wij zigingen zou het mogelijk zijn de ter mijn van anderhalf jaar, die de Rus sen aanvankelijk voor de handhaving der westelijke rechten in West-Berlljn hebben gesteld, te verlengen. De twee partijen zjjn overeengeko men, dat zij hun jongste opvattingen inzake Berlijn niet voor morgen zullen publiceren. Intussen hebben Amerikaanse functio narissen verklaard te verwachten, dat de conferentie tegen het einde van de volgende week zal worden beëindigd. (Van onze parlementaire redactie) De Eerste Kamer heeft dinsdag z.h.s. een wetsontwerp aangenomen tot wij ziging van de vestigingswet kleinbe drijf 1937 en van de vestigingswet be drijven 1954. Directe aanleiding voor deze wijziging was het plan van staats secretaris Veldkamp om de verkoop van diepvrieskippen buiten het poe- liersbedrijf toe te staan. Er was in de Kamer, met name bij de heer Th. Hooy (KVP), wel enig be zwaar tegen dat de staatssecretaris de ontheffingsbepalingen, die voor indivi duele gevallen bedoeld zijn, wil gebrui ken voor een uitbreiding van de ver koopmogelijkheden voor diepvrieskip over het gehele land. Maar de staats secretaris antwoordde, dat de voorge nomen algemene ontheffing slechts zal worden gegeven in afwachting van een definitieve regeling, waarover eerst de S.E.R. advies moet uitbrengen. Dat advies laat echter reeds anderhalf jaar op zich wachten hoewel men vrij alge meen van oordeel is, dat de verkoop van diepvrieskippen kan worden uit gebreid. (Van onze correspondent) De oude molen, die bijna driehonderd jaar op de Es aan de Almelosestraat in Delden heeft gestaan, is dinsdaga vond geheel door brand verwoest. De oolitic vermoedt dat jeugdige perso nen de brand hebben gesticht, daar men na het uitbreken van de brand en kele jongelui heeft zien vluchten. Zij zijn nog niet achterhaald. De molen was ei gendom van de stichting Twickel. Er waren plannen om het museumstuk te restaureren. De brandweer van Delden kon niets tegen het vuur uitrichten. Men moest zich beperken tot nablussen. Dinsdagmorgen is In de monding van de Westerschelde ter hoogte van Cad zand een klein zeiljachtje omgeslagen. De enige opvarende, de veertigjarige heer J. G. F. Fallon uit Brussel, die in een buitenhuisje in Cadzand logeert, werd twee uur later gered door een an der Belgisch jacht juist toen de red dingboot van Cadzand, de Zeeuws- Vlaanderen, op de plaats des onheils aankwam. De reddingboot nam hem over en zette hem in Cadzand aan land. (Van onze Haagse redactie) Een zesenvijftigjarige Haags~ vrouw is dinsdagmiddag in een huis aan de Beekmaan in Den Haag door messteken gewond. Deze werden haar toegebracht dcor een achtentwintigjarige man, die met zijn moeder bij de vrouw inwoont. De man, die volgens de politie niet helemaal normaal is, had ruzie met de hoofdbewoonster. Op een gegeven mo ment liep deze ruzie zo hoog, dat de man de vrouw plotseling met een mes drie steken toebracht Zij werd aan de mond ei aan de hals verwond. Door bloedverlies verzwakt, werd zij opgeno men in het ziekenhuis Westeinde. De man is aangehouden en ingesloten. Washington - Op het Amerikaan se ministerie van buitenland se zaken wordt thans een ver haal verteld over Dwight D. Eisen hower, dat op dit moment een gro te en zelfs grimmige mate van ac tualiteit bezit. Het gaat over een ontmoeting - nu alweer enkele maan den geleden - tussen de president en de Amerikaanse ambassadeur in Bonn, David K. E. Bruce. De Ber- lijnse crisis verkeerde toen in een vroeg stadium; er was nog geen sprake van de ministersconferentie in Genève en Bruce was naar Wash ington gekomen om er te spreken over het te voeren beleid. Misschien was hij er niet helemaal zeker van, wat het Amerikaanse beleid eigen lijk precies inhield. In ieder geval voelde Bruce er niet voor de zaak op zijn beloop te laten nadat de presi dent verzekeringen had gegeven zo als de befaamde verklaring op zijn persconferentie, dat hij in Berlijn „geen duimbreed zou toegeven". Hij SchiL d-_Mooren, Voorburg; mej. E. v®nh°S Begstgeest; P. de Jong, 's-Gra v- d. Lans, 's-Gravenhage: mej. D. -pin_hag, Br; M. Middelkoop Amsterdam; stookhuis Schiedam; A. Lievaart, Am- J Prins, Zwijdrecht; J. Er- mP, Laren. Huisakte Duits M.O. A: 36 nIlllllllllltIIIII|lll||!l|||I||||||||||||ll||l|lllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllIlFT „Onzin: Die jongen heeft nooit zin in de zee ge had. Iemand moet hem de kop gek gepraat hebben. Anders hadden wij het toch allang gemerkt Clara en ik? Maar ik weet één ding heel zeker; dat jij de voornaamste scnuldige bent, De Rijke en ik zal je weten te vinden ook. Geloof dat maar!" De Rijke bleef kalm. „Als 'n jongen op 'n goeie dag naar 'n meisje gaat vrijen, betekent dat dan, dat iemand 'm opgestookt heeft? Wees nou wijzer, Hedland! Je hebt nooit wat aan 'm gemerkt, zeg je daarnev Maar het gekke is nou juist dat niemand ooit wat merkt aan een knaap die zout water ruikt! Daar moet ie een soort zesde zintuig voor hebben 't Zit hem in duizenden kleine dingen, waar een ge woon mens zoals jij niet eens aan denkt. Man, Je had dat jong eens moeten zien als-ie hier bij mij op het schuitje was. Kijk Hedland..; jij zit hier nou zo'n beetje ais een boer in een balzaal. Je stoot je kop te gen 't plafond en je zou twee mijl buitengaats mis schien je eigen ophangen aan m'n vanglijntje. Dit schuitje ligt jou niet, zal ik maar zeggen. En d'r is geen één schuitje dat jou ligt. Maar die jongen! Of ie nou in een sloep zit of op zo'n kast ais de „Lux" indertijd, hij voelt er zich thuis Dat slag waar hij Dij hoort heeft bij wijze van spreken al een watermerk bij de geboorte mee ge kregen Al zou die geen poot van 't eiland zetten, dan nóe ziet-ie eruit als een zeeman aan de wal". Onwillekeurig werd Hedland enigszins overtuigd door de stellige toon waarop Simon sprak. Het kwam meer u't zlin gevoel van vernederd te zijn dan uit overtuiging voort, toen hij zei: „Wat je daar beweert kan allemaal waar wezen, maar dat jong moet te rug - a! moet ik 't eiland ervoor ondersteboven halen"' Onbegonnen werk, Hedland. Je moet die dingen wat rusiiger opnemen. Ik weet wel: 't is nou alle maal pas gebeurd en 't is tenslotte je zoon. maai dacht je nou heus dat die jongen zijn weg niet zou vinden? Geloof Simon maar: op de één oi' andere dag staat-ie opeens voor je neus. En dan sta JD te gapen Voor zover ik hem ken weet ik wel, dat-te zpn verleder er niet uit kan varen; hoe ver-ie 't ook zoekt. Dat eiland blijft je op de nek plakken als een steen puist. Daar had ik zelfs al last mee, laat staan zon jong. Vroeg of laat móet je terug naar dat PieK" kip wat'.r je geboren bent. En laat ik je alvast aeze goeie raad geven voor 't geval hij terugkomt; vern s 'm geen tweede keer. Dat jong moet 'n kam> neooen op zee. Laat 'm naar een zeevaartschool gaan. deksknechie is-ie te goed." „u „Je praat als 'n idioot" riep Hedland woedend „We zullen alvast 'n erepoort voor m gaan bouwen, vind je niet?" „Soms moei -en mens weieens een heetje gek /en, wil-ie verstandig handelen sprak Simon gerig. „Maar doe me nou 'n lol^ en smeer m. nog 'n hoop te doen vandaag...." Chris Hedland voelde zich als een hlë'ne jonge 'oen hji weer op de steiger stond. Maar vreemd g noeg. zhn woede was bekoeld. Het was hoogzomer geworden. De veerboot bracht dagelijks grote groepen toeristen naar het eiland, aie op hun beurt ae eilanders inlichtten over ai net nieu we dat er sinas verleden jaar aan de vastewal wa. uitgevonden. Enkele vooruitstrevende eilandse da mes bootsten de mode van het vasteland na en Bakker van het dorpscafé had zich eindelijk laten verleiden tot de aanschaffing van een juke-box. De eilanders vertrouwden de automatische platenspeler niet bijzonder, doch de gasten stopten graag hun dub beltjes in het nikkelen schuifje om een grammofoon- plaat-naar-keuze te kunnen horen. De Peperkorrel beriep zich erop, dat hij de meest gefotografeerde man van het eiland was. Elke, met een camera gewapende toerist verzocht de Peper korrel even bij een meerpaal te willen poseren. Later als de foto's afgedrukt werden, zou het lijken alsof de meerpaal bfina twee meter hoog was, als gevolg van de optische illusie. De Peperkorrel kwam er met zijn kleine gestalte immers nauwelijks boven uit? Hei was op de dag af twee maanden geleden, dat Hedwig Hedland verdwenen was. Chris en zijn vrouw bad het erg aangegrepen. Ze waren dan ook zwaar bezocht, vonden de eilanders. Niets hadden ze al die tijd van de jongen gehoord Alleen een keer was er een ansichtkaart gekomen, die verzonden was uit Bristol in Engeland. Er stond alleen de naam van de afzender op: Hedwig Hedland. Verder geen woord. Tussen de families De Boer en Hedland boterde het ook niet zo erg, sinds Hedwig verdwenen was. Harm en zijn vrouw voelden zich waarschijnlijk een beetje medeschuldig aan alles wat er was voorge vallen. Als Menke het niet had uitgemaakt met Hed wig zo dachten ze vermoedelijk, zou de jongen nog wel op het eilan^ gebleven zijn. Menke zelf had de naam van haar vroegere vrijer nooit meei in de mond genomen. Wat ze van Hed- wigs verdwijning vond wist zij zelf alleen. Ze kwam nergens meer. Als er bij haar thuis mensen kwamen buurten, verdween Menke zo snel mogelijk naar bo ven. En als ze al eens een keer bij de tafel zat, zei ze geen woord- Op een dag waren de praatjes over de vlucht van Hedwig, die enkele weken na het gebeurde wat ge- geluwd waren, weer opgeleefd. Dat was zo gekomen; Harm en Grietje de Boer en Menke waren onver wacht bii Chris-Clara te buurten gegaan. Clara deed alsof zij erg bill was met het bezoek. Ze maakte vlug verse koffie en sneed vijf dikke plakken snijkoek; voor elk van hen één. Chris zette de radio af. Zo Konden ze beter praten, zei hij. Harm de Boer had weifelend het doel van hun komst uiteengezet: ,,'t Gaat eigenlijk om die zeun van ju'iic". begon bij. Clara ichrok op. Zouden ze een brief van Hedwig hebben ontvangen? Harm schoo' zenuwachtig op zijn stoei heen en weer. Nee... geen brief... (Wordt vervolgd bracht zijn chef zonder omwegen aan het verstand, dat er maar één ma nier was om de hopeloos kwetsbare positie .n Berlijn te verdedigen - door bereid te zijn voor Berlijn een kern oorlog te voeren. Bruce zei ook nog, dat er naar zijn mening geen oorlog zou komen, als de president het Kremlin zou kunnen overtuigen van zijn ijzeren vastbeslotenheid. Maar hij wees erop, dat het Kremlin vele middelen ter beschikking stonden om ieder spoor van twijfel of aarzeling in Eisenhowers schijnbare vastbeslo tenheid op te sporen en aan te tonen. De wortel en de essentie van het he le probleem, zo concludeerde hij, was derhalve de vraag, of de presi dent werkelijk de voorkeur gat aan het risico van een grote oorlog boven een capitulatie. De president ant woordde, dat hij de aard van de te maken keuze begreep en dat hij er lang en onder veel gebed over had nagedacht. Nog geheel afgezien van Amerika's morele verplichtingen je gens de twee en een half miljoen Berlüners, zo ging hy door, had hij besloten dat een capitulatie in Ber lijn een rampzalige fout zou zijn, en wel om de zuiver praktische reden, dat een dergelijke capitulatie slechts zou leiden naar de eis tot een ande re capitulatie elders in de wereld. Daarom zei de president grimmig, zou hij beslist een kernoorlog om Berlijn voeren, als men hem geen andere keus liet. Dat was Jang geleden. Maar de hierboven genoemde verklaring van Eisenhower jegens Bruce echode grotendeels na In de opmer kingen, die hp vorige week maakte (tegenover de correspondenten die vast aan het Witte Huis zijn verbon den) over de slapeloze nachten, die hij had doorgemaakt als gevolg van de gedachte, dat hij kernwapens zou moeten gebruiken om Berlijn te ver dedigen. Men moet dus in feite aan nemen (en dat is een zeer verhel derend uitgangspunt), dat de eerlijke opzet van president Eisenhower pre cies datgene is, wat hij telkens zegt: geen duimbreed van enig be lang toegeven en liever vechten dan capituleren, als hij voor die keuze wordt geplaatst. Aangezien de president iemand is, die in sterke mate vertrouwt op zijn naaste medewerkers, zullen juist de ze mensen, en vooral de minister van buitenlandse zaken, Christian A. Her ter, de betekenis vaststellen van de zin „geen duimbreed toegeven". Theoretisch gesproken zou hun defi nitie heel gemakkelijk een verkapte capitulatie kunnen worden. Maar in dit opzicht is Herter. voor zover men dat kan beoordelen, precies zo vast beraden als John Foster Dulles ooit is geweest. Onder deze omstandigheden Is het verbijsterend, dat er tot op dit ogen blik nog bijna niets is gedaan om tastbare gestalte te geven aan de vastbeslotenheid van Eisenhower. Met slechts een minimum aan klare taal over de keuze, waarvoor men straks misschien zal komen te staan, zou de president het Amerikaanse volk achter zich kunnen krijgen op een manier, die niemand meer in twijfel zou laten. Op die manier ook zou hjj de positie van Herter gewel dig versterken. In plaats daarvan heeft de presi dent een paar stoere verklaringen afgelegd en verder toegelaten, dat het Amerikaanse volk is vervallen in een toestand van ongebreidelde zelf voldaanheid ten aanzien van de Ber- lljnse crisis. Daarom vertelt Khroesj- tsjev aan allen, die het maar willen horen, dat de „arbeiders" in Ameri ka het beleid, dat Eisenhower heeft aangekondigd, niet zullen steunen. Ook in de militaire sfeer heeft de president zich er met moeite door minister Herter toe laten brengen op dracht te geven tot wat officieel wor den genoemd „kalme voorzorgsmaat regelen die door de Russische in lichtingendienst gemakkelijk zullen worden opgemerkt". Maar hjj heeft standvastig geweigerd opdracht te geven tot de maatregelen van grote omvang, die het Kremlin tot de over tuiging zouden brengen dat het hem bloedige ernst is. Uit de manier, waarop Khroesj- tsjev de laatste ijd heeft gesproken en gehandeld, blijkt heel duidelijk, dat hij niet gelooft, dat het de Amerikaanse president bloedige ernst is. Die vergissing als het een vergissing is kan zonder nood zaak leiden tot een tragedie voor de hele wereld. Als het de presi dent ernst is, dan is het juist daar om thans zijn plicht dat op de dui- PRESIDENT EISENHOWER tijdens een persconferentie. deltjkste en onomstoteljjkste wijze te laten blijken. Waarom heeft hij dat niet ge daan? Ten eerste: wanneer boven genoemde argumenten aan hem wer den voorgelegd, antwoordde hij tel kens, dat „iedereen weet" wat zijn politiek is, omdat hij er op alle mo gelijke persconferenties over heeft gesproken. Eisenhower is klaarblij kelijk nimmer op de gedachte geko men, dat het Kremlin alleen onder de indruk raakt van handelingen en nooit van woorden. Verder is er ook nog de factor van de eigenaardige politieke techniek die Eisenhower er op na houdt en die door Arthur Schlesinger jr. ais volgt is omschreven: „telkens wan neer uit welomlijnde kwesties de vlammen dreigen te slaan, werpt hy er stromen platitudes en vroomheid op". De beschrijving mag wreed zijn, maar de techniek bestaat echt en in de Amerikaanse binnenlandse politiek is zy tot dusver zeer effec tief gebleken. De narigheid is echter, dat zü thans een bijzonder gevaar- ïyke techniek is geworden. Copyright - N.Y.H. Tribune) De Nederlandse Pax Christi-beweging houdt dit jaar In de eerste week van augustus haar nationale zomerroute in Gaasterland. Tegelijkertyd met de in ternationale tochten naar Trier, waar vier en zeventig Nederlanders aan deel nemen, trekt een nationale tocht met ruim veertig deelnemers door zuid-west Friesland. Men heeft deze streek gekozen, om dat men hier de gespreksstof van dit jaar: algemene vrede door eensgezind heid onder de christenen, het best ge ïllustreerd kan zien door de stemmen uit de practijk. Op zondag 2 augustus zal de tocht worden geopend in Joure, waar pater Wigbert van der Meer, Gardiaan van Drachten en Praeses van het apostolaat Minderbroeders Fries land de eerste inleiding zal houden over het contact met de buitenkerkeiyken in Friesland, 's Maandags trekt de tocht die onder leiding staat van pater dr. M. Smits van Waesberghe S. J. naar St.- Nicolaasga waar men ontvangen zal worden op het hervormde vormingscen trum „De Oorsprong". In het contact met ds. Denkers, de leider van dit cen trum en met de internationale en in terconfessionele groep, die daar in die tijd een werkkamp houdt, zal dan het begrip aver de reformatie worden ver sterkt. In Balk, het centrum van de zeer rechtzinnig-protestante zuidwest hoek is de heer A. Veenstra de inleider over de situatie in deze streek. 's Woensdags trekt men naar Bakhui zen, de katholieke enclave in Gaaster land, om daar een parochieavond mee te maken. De volgende dag per schip van Stavoren naar Workum en van daaruit naar Bolsward waar burge meester rar. Geukers de tochtgenoten zal ontvangen ten stadhuize. De tocht wordt besloten in het katholieke vor mingscentrum „Vinea Domini" te Wit- marsum, waar ds. H. Kreb van Bols ward en pater dr. Josafat Kobessen de hele problematiek van de gescheiden christenheid nog eens zullen samenvat ten. Het Tunesische ministerie van voor lichting heeft verklaard dat Franse een heden sinds vorige week donderdag verscheidene malen op Tunesische pos ten en hulzen hebben geschoten. Daar- by is een jonge vrouw gedood. Franse vliegtuigen hebben over Tunesië gevlo gen, waarby zy brandbommen afwier pen en met boordwapens vuur afgaven, aldus de Tunesische verklaring. De Poolse regering heeft de vennoot schap onder firma „Holland Cranes" te 's-Gravenhage opgedragen zeventien havenkranen van verschillen, hefver mogen te leveren. Met deze grote order is een bedrag van ruim vier miljoen gulden gemoeid. De havenkranen die zyn besteld, zijn van een nieuw type, dat onder de naam „Leptoptilus"-kraan speciaal door genoemd bedrijf voor ex port op de markt wordt gebracht. „Hol land Cranes" is de exportorganisatie van de kranenbouwers Conrad-Stork, Gusto en Verschure.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 7